ZOjVDAC* 5
FEBRUARY I860.
VEERTIENDEN JAERGANG. - Nr 702
Vertrekuren uvt de Statie Aelst RfAER
li FRANKS 'S JAFRS.
Vertrekuren uyt verscfaillige Statiën.
AELST, den 4 February i860.
Roof van het St Pie ter s Domeyn.
Wat verder voormjt
Is dit zoo
*j
Denderm. 5-35 8-30 9-35 12-30 3-05 6-00 -»
Lokeren 5 35 8-30 12-30 6-OU »-00.
Brussel 7-54 9-30 11-0 3-05 5^30 8-10.
Mech.Brus. Antw.5-35 8-30 9-35 3-( 5 6-00
LeuvT hien Luyk 5-358-30 9-35 3-05 6-00
Vorv LnndStTruyën,5-35 8-30 9-35 3-05 6-00
jn sin o k<i 9 ns a mi u nu
f? Gend, Brugge, Osteude 8-25 12-20 0-00
3-05 -6-00 le klas langs Dendermonde.
Korlryk, Mouscroen, Rvssel (langs Lede) 8 25
12-20 - 0-00 3-05 - 6-00.
Ooornyk, Ryssel (langs Ath 7-455-20—0-00
Sin. Geerardsb. Ath, 7-45 2-15 5-30
Gend 6-25—12-202-503-056-008-05 Bergen, Quievrain 7-45U-UÜ— 2-15—5-20
ïe i.eOR staen al de kunvo
10 4-20 0-00 en deze
s. Te iofckm a sen de te vertrekkende van Alk 6-30 0-00
■ertrekkende van Denderleeuw al de convoys.
Staen le CYSBC.EM stil al de konvoys uytgeiioinen deien vertrekkende van Aelst 9 35 des
morgens en 0-00 's avonds en van Dendermonde ten 0-00 's morgens en 0-00 's avonds.
Staen te Santbergen de vertrekken uvt Ath 6-3 0-00 10 's norg. 4-20 en O-t 0 's avonds
au Denderleeuw o-UU ö-15 's rnorg. 2-40 5-45 en 0-00 des a-onds.
VA1V I<0KEK h N N A ER
Dendermonde, Aelst 6-50 9-25 3-00 5-30 -»-».
Ninove, tieerardsber6en, Ath 6 5U 9-25 3-000-00.
VAN ATH NA ER
Geeraeidsbergen. Ninove, Aelst, Dendermonde, Lokeren 6-30 40-» 4-20— «-».
Lessen. Geeraerdsbergen, Ninove Aelst, 6-300-0010-»4-20— Ü-Oo.
Biussel (langs Denderleeuw; 6-3010-» 4-20- »-».
Gend, Brugge, Osteude 6-30— (langs Lede.) 1Ü-» 4-200-00.
VAN GENU NAER
Audenaerde9-25 2-25 7-45. naek Aelst, 7-00 8-45 00-» 2-15 4-45 7-35,
VA.» HKII.SSki, NAER
Aelst, Gend 7-35 - 11-30—2 00 5-05—"-15
Ninove, Geernerdsb, Alh (langs Denderleeuw) 7-35 2-00 5-15
VAN DENUERIIONDE NAER
Brussel 1. Aelst) 7-15 7-35 1-4') 5-» »- I. Wech 16., 9_J0 9-55 3-30 6-40
Aelst, 7 15 7-55 -11-50 1.40 5-00 6-05
DEN DENDERBODE
jöS* Onze geëerde inschryvers, die nog over 1859 en
vroeger niet voldaen hebbenworden vriendelyk verzocht ons
hunnen abonnementsprys franko te doen geworden zoo haest
mogelyk.
Men kan zich niet meer vergissen over de brochuer
Den Paus en het Kongreshet is voor niemand een geheym
meer in welken zin zy geschreven is en wiens ontwerpen
zy bevat. Den brief aen den Paus gezonden laet daeromtrent
geenen twyfel meer over, ten anderen, het oiïicieel blad
heelt gesproken en eenen der tolken van den hoogen wil
des key/.ers heeft zorg gehad duydelyk den aerd te bepalen
van hel onveranderlyk besluyt dat genomen is geweest.
Wy lezen immers in den Constitutionnel van 12janry
't geen volgt
Den brief van den keyzer, overeenslemmig met al zyne
akten sedert dat de romeynsehe kwestie gesteld is, doet
alle onzekerheden verdwynen en laet geene begoocheling
meer aen deze die, te voren gelyk nadien, verslonden
<t eenen toestand m Italien te behouden zoo onmogelyk
voor de Kerk als voor de ttaffatmsêTie volkeren
Alle begoocheling is dan onmogtdyk verklaerd, den roof
van St Pieters Domeyn is dan besloten, deszei I's volvoering
blyft nu alleen af te wachten. Maer zullen de Calholyken
er in toestemmen Hebben zy diesaengaende pligten te
vervullen
M. Fulloux, oud minister van Vrankryk, zoo vurigen
patriot als moedigen verdediger van den godsdienst,
antwoord daerop in eenen artikel, door den Correspondaiii
afgekondigd, ën /.egt
Wy zvn dun openlyk uvtgedaegd ons te uyten over het
vraegstuk der tydelyke magl van den 11. Stoel. Stemmen
wy toe als Catholyken, als burgers, als Franschen dat
den H. Stoel van 'zyne tvdelyke magl, 't zy gedeeltelyk,
't geheellyk beroofd worde Konhen wy ons ontveynzen
dal de algeheele berooving de onmisbare gevolgtrekking
niet zv van eene gedeeltelvke berooving? Elkeen van ons
antwoord Wy mogen er niet in toestemmen.
Hetgeen M. Falloux zegt, dit zeggen al de bisrehoppen,
dit zeggen al de geeslelvken van Vrankryk zonder eeuige
uytzondering, al de ware Catholyken, en in't algemeen
alle uytstekende mannen van wetenschap en karakter
ondersteunen dit princiep. MM. Villemain, De Sacy, den
hertog de Broglie, graef de Monfalembert en een groot
getal andere hoogst geleerde en achtbare mannen verklaren
dat zy zich verpügt gevoelen den Aposlolyken Stoel (e
verdedigen. De. brochuer den Paus en het Kongres blyft
alleen, ter uylzondering van dry, door den opstel der
brochuer. betaelde gazetten, honderde schriften komen
dagelyks dit rampzalig gevrocht met eene wonderbare
krach tdadigiieyd bevechten
Het is troosielyk voor den 11. Vader en voor de Kerk
dat op de dertig millioenen Catholyken, die Vrankryk
bevat, de brochuer en den keyzerlyken brief alleen blyveu.
fteenU de dry verkochte gazetten weg, en wie verdedigt
er in Vrankryk nog den Hoof van 't Sinte Pieters Goed
Den hertog van Broglie, verontweerdigd over dit duyvelsch
ontwerp, schryft en teekenl eenen artikel waerin hy onder
anderen zegt
Het masker valt af, de arglistigheyd ontdekt zich,
al de beloften die ten overvloede gedaen zyn geweest,
ten voordeele der algeheele handhaving van de tydelyke
magl des Pauzes, worden aenzien ais bedrieglyke niid-
delen, on wee rd ig van de tretfelykhe.yd, onweerdig van
Vrankryk, onweerdig van eene "natie die hare eer wilt
bewaren.
Maer, gelyk wy zoo even gezegd hebben, de fameuse
brocliuer vind geenen byval het volk, en byzonderlyk liet
leger verstouten ze en willen er geene hoegenaemde mede-
verantwoordelykheyd van dragen, zy zien dat het legen
den Paus alleen is dat die roofbombe gerigt word,
Den geleerden diplomaet 51. De Bi'oglie eaet verdel
en zegt
Gisteren nog sprak men aen geheel de wereld, van
daeg is 't tot den Paus alleen dat men zich vervoegt.
Het is Hy en Hv alleeu die al de kosten van het sterfhuys
moet betalen, kosten die voortgesproten zyn uvt eenen
oorlog, waerdoor alles 't onderste boven is gekeerd, en
uyt eenen vrede, die niets gevestigd heeltOnder
eenen beleefden, maer klaren en duydelyken vorm, is den
brie! van 51 december eene sommatie aen den Paus
gestucid, Hem opleggende le slagtoiferen wat de revo-
lutie Hem onstulen heelt, onder straf van te verliezen
't geen Hy sedert eeuwen bezit. Het is niet dees of geen
deel van het domeyn der tydelyke rnagt des Pauzes,
dat liter in kwestie is, het is geheel de tydelyke inagt
in zyn algemeenste princiep en in 't minste zyner loe-
sing, 'l is geheel de nienschelvke magt van den Paus,
't is dit gebouw, gestigi door" den tyd,'t welk aen zoo
veel willekeurige overweldigingen van ettelyke revolutiën
ontsnapt is eu door de grootste verstanden van Europa
<1 bekrachtigd is. Het is dit gebouw, 't welk van daeg
ondermynd is en dreygt in te storten. Er is geene kwestie
te welen ot liet Opperlioold der Kerk zoo of zoo zal
besturen, ol aen zulke ol gene persoonen gebieden, er is
kwestie te weten ot by tot den rang van Souverevn zat
afdalen om alleen le mogen kiezen tusschen de conditie
va ii onder damt u/ slaef...
Geheel de wereld vraegt, of namelyk de Pauslyke magt
de prooy zal worden van een overweldigend despotismus,
en ol du den prys is van liet kostelykste fransch bloed dat
me! stroomen konit vergoten le worden? Is dit de politiek
van den "2 december Is dit het uytwerksel der belofte;
het keyzerryk is den vrede? Zoo ja, Europa is er wel meè
Sedert 40 jaren is nog zoo veel bloed niet vergoten dan het
tegenwoordig keyzerryk, en wat zal er nog al volgen, als
men ziet hoe stoutmoedig men eeuen aenslag durft riglen
tegen de heiligste, deregtveerdigsle, de wettigste en trellë-
iykste aller bezittingen, de Souvereyniteyt van den Paus.
Om dit te bewyzen, heeft men slechts naer den oorsprong
der pauslyke souvereyniteyt op te klimmen.
Na dat Pepyn de Lombarden had overwonnen schonk
hy voor eeuwig aen de Koomsche Kerk al de steden die hv
ingenomen had, te weten Kavenue, Kimini, Pesaro,
Montefeltro, Aerragio, Kano, Cesina, Lesi, Forli, Fortem-
poli, immers al de steden en .staten die den Paus thans
bezit.
Gelyk men ziet is er in de gift van Pepyn geene kwestie
van Koomen en deszelfs afhauglvkheden, vermits zy reeds
denevgendom waren vail den 'IJ. Stoel, krachtens de gift
door de hertogin Mathilde gedaen aen den 11. Gregorius
Paus. /ie hier hoe den scliryver Donizone, welken het
leven dezer prinses beschreven heeft, de ivyze verhaell op
welke deze gift geschied is
Zy zeyde aide knie tebuvgeii voorden H. Vader:
II. Vader, Ptuetsbekleeder van Cod hier op aerde, van
dezen oogenblik af, geef, bezet en legateer ilt voor ultyd
almyne italiaenscbe Staten aen den H. Petrus, Prins der
a Apostelen, en om die gift te bekrachtigen, zie er hier de
authentieke akte van, opgesteld door mynen notaris en
door den notaris der Apostolyke Kansellary, in tegen-
woordigheyd dier italiaensche en vremde Prinsen en
Barons.
Op dien akt van grootmoedigheid verhief Gregorius
de oogen ten hemel eu riep in God opgetogen uyt
Mathilde, God en St-Pieter aenveeerden uwe gift Be
prinsen der aerde die zich uw erfdeel zullen betwisten en
er een roovershand oplegyen sullen aen God en St-Pieter
willenontrooven, maer zy zullen al de verbolgendheyd
van God inloopen en verpletterd worden door de Ahnugt,
welke beloof a liecjl nooyt de Kerk valt J.-C. te verlaten..
Als men dus lot den oorsprong van de tydelyke magt des
Pauzes opklimt, dan ontmoet men nog twisten, noch
hloedvergietingen, noch intriguen, noch overweldigingen,
maer wel eene ganscli vryunlllge gift. Heeds Souverevnen
met er dard, ontbraken er de Pauzen nog de titels en 't zyn
deze welke hun geschonken wierden door Pepyn, Char
lemagne, Liidovicus, Lolarius, lleuricus, Olhon en de
hertogin Mathilde.
Herhalen vvv dus mtt eenen geleerden schryver dat er in
geheel de wereld geene Souverèvuilevt hestaet die regtveer-
diger is dan die der Pauzen. Aen hun uiteen komt de eer toe
van slechts le bezitten 't geen zy over tien eeuwen bezaten....
Dit is t geen Z. H. I'nis IX komt bekrachtigen in den
hieornderslaetideu brief, waerop wy de ernstige aendacht
van onze landgenoten inroepen.
Omzendbrief van Onzen «ejlleeu Vader Oaus
l'lus IX.
Aen onze hoogweerdige Broeders de Patriarken primaten
aerlsbisschoppen, bisschoppen en andere geestelijke over
heden der plaelsen, vereenigd door de genade en de ge
meenschap van dm apostohjken Stoel.
PIUS IX, OPPEKPRIESTER.
Hoogweerdige Broeders, zaliglieyd en aposlolyken zegen.
5Vv vinden geene ivoorden, hoogweerdige Broeders, die n kuo-
neu uylleggeu welke vertroosting en welke vreugd gy Ons iu
l midden onzer biltere kwellingen, hebt doen gevoelen, gv en de
geloovigen die aen uwe zorgen zyn toevertrouwd,dour de levendige
en wonderbare uj til ruk king invs geloofs, uwer godsvrucht en uwer
onderwerping jegens Ons en den Apost'-lvken Stoel, ais ook door
den schitter uwer eensgezindheid, uwer vurigheid, uws yvers en
uwer volstandigheid om de reglen, vim den li'. Slucl le vrekeu eu
de zaek der regiveerdigheyd le verdedigen.ifiderdaed van zoobaest
onze Encycliek van J8 juny des voorleden jaers die u is ioeuc-
zonden geworden, en later Onze dubbele konsismriale Aenspraek
u, lol uive groote droefheid, de heweeneltke gwaerwi-ii-heiii des
godsdienstigen cu burgerlyken ïoestamls van lialiën hehbeu'doen
kennen, van zoohaesl j»y de booze en stouimoedi^i' kuypet'vên hebt
vernomen lol opstand tegen de wettige grondsie'lsclen van lialiën
le^en de geheyligde region Onzer souvereyneteyt en der souverey-
neteyt van den Jf. Stoel, aenstonds, Onze wenscben en Onze be-
zorgdheyd ondersteunde, bebl gy alle uwe zorgen werkstellig ge-
tnaekl om in uwe bisdommen openbare gebeden le bevelen.
Niel alleenlyk bebt gy my brieven gezonden vol onderwerping
en helde, maer nog, lot grooie eer van uw ordett en naem uwe
bissclioppelyke stem verlieirende, nu in herderlyke brieven, dan in
openbare scbrilten vo! gelool' en weienschap, bebl gy dapperlvk
de zaek van onzen lleyligen godsdiensi en der reglveerdi<>heyd ge-
vroken, en met kracht de heyligschendende aenslagen" tegen de
wereldlyke oppermagi der Roomsche Kerk gelaekl en afgekeurd.
In uwe moedige verdediging dier oppermagt, bebl gy u eene "lorié
gcmackt te belyden en te oud- rwyzec dat, door een byzonder be
sluyt der Goddetyke Voorzienigbeyd die alles regeert en bestiert,
zy aen den Pans van Roomeu gegeven geworden is op dal by, aen'
geene wereldlyke magt onderworpen zynde, mei eene volkomene
vrjhevd eu zonder eenige hindernis, door gansch de wereld de
opperste zending van hel apostelyk ambt zou'kunnen uytoefenen
welke Christus Onzen Heer hem van God's wege heeft toever-
irou A-d.
Hoor uwe onderrigllngen gevoed, door uw bewonderensweerdi"
voorbeeld medegerukt, hebben de welbeminde zonen der Catlio-
lyke Kerk eene edelmoedige vurigheyd uytgespannen, en spannen
dezelve nog gedurig uyt, om ons dezelfde gevoelens uyt led ruk
ken. Immers, uyl alle de streken der Calliolyke wereld, hebben
wy, zoo van geestelyken als van wereldlvken van alle weerdie
heyd, orde, rang en conditie, een schier óutelbaer getal brieven
ontvangen, somtyds geteekend door honderde duyzende calbolv-
ken, in dewelke zy op de schitterendste wyze hunne verkleeldhevd
en kinderlyken eerbied jegens Ons en dezen Stoel van den H Pe'
mus bevestigen, met veror.tweerdiging de stoutmoedige opstands-
bewegmgen van eenige Onzer Provintiën afkeuren,' zich uvten
voor de volkomene en onscheudbare behoudenis des erfdeels van
den Gelukzaligen Petrus en deszelfs verdediging tegen allen aen
slag. 'i Is hetgeen verscheydenen onder hen vooruamelvk met
kunde en betamelykheyd hebben vastgesteld in openbare schriften
Die welsprekenke beiuygeuissen eener verknochiheyd^en tier ver-"
knochtbeyd van de geloovigen, welke men niet genoeg*zou kunnen
loven eu afkondigen, en met gouden letteren in' de jam-boeken der
Calliolyke Kerk zuilen geschreven worden, hebben Ons zjodani"
bewogen, dat wy Ons niet hebben kunnen weerhouden mei
vreugde uyt te roepen Gezegend zy God, Vader var; Onzen Heer
Jesus-Chrislus, Vader der bermhertiglieden en God van vertroos
ting, die Ons in Onze kwellingen kom: troosten. In 'i midden drr
schrik kei yke beproevingen die ons overladen, is er niets zoo zoet
niets zoo Uooslbaer en zoo overeenkomstig met onze wenscheii
dan het schouwspel van dien eenparigen en wonderbaren iever
die u inboezemt en u ontvlamt iu de verdediging rter regten Van
den H. Stoel, en van dien krachtdadigen wil'mét welken de aen
uwe zorgen toevertrouwde geloovigen dezelfde zaek omhelzen
Dus kunt gy gemakkelyk verstaen mei welke vurigheyd en wat ai
regtveerdige redens eiken dag voor hen en voor u Onze vaderlvi
welwillendheyd aengroeyt. - 'v
Maer terwyl van uwent wege en van wege de geloovifen die
lofweerdige en wondtïrbare betuygenissen van iever en liefde
jegens Ons en den Heyligen Stoel eene verzoeting aen onze bit-
lerbevd toebrengen, is er ons eene nieuwe oorzaek tot drodhevd
van elders toegekomen. Ook schryveu VVy u dezen brief oud-
gy, in zulk eene zwaerwigtige zaek, ook voikomenllyk d - I
voeleus Onzer herten kennet. Onlangs, zoo als reeds vrrscir^"
dene onder u het hebben vernomen, heeft het parysche blad op
leid den Moniteür, eenen brief van den Keyzer der Franschen1 af"
gekondigd, iu antwoord op Onzen brief, vvaerin wy Zyn.' Vab st
bezwoeren dat hy, iu het Kongres van Parys, zyne m;»t,;r'
schenning zoo geliefd hebben te verleeuen aen de ouvenle
baerheyd en onschenhaerheyd der tydelyke Oppermayi van d»
Heyligen Stoel, cn dezelve aen de magt van eenen misd idi"en oil
stand zou onlrukkeu, lu zyn en brief, uaeene raedgeving telehb