Eu waerom al die poogingen aen'gewend om de Pauslyke
Staten te rooven? Om te behagen aen eene duyvelsehe
secte, die gezworene vyandin is der Catliolyke Kerk, en,
dat men het wel wete, die geene mindere vyandin is der
troonen en der Souvereynen
Eenen onzer vrienden, zegt het Vlaemschc Landheeft
ons eenen brief willen mededeelen welken hy uyt Roomen
ontvangen had wy lezen er in de volgende zinsneden die
van groot belang zyn voor onze lezers
a Roomen, 14 february 1860.
Het volk bevind zich hier in eenen staet van onzeker-
heyd en angstigheyd moeyelyk om te beschryven. Het kar
naval gaet voorby zonder beweging. Een ieder is ten .prooy
aen eene heymelyke ontsteltenis die eenen hinderpael stelt
aen de vertooningen en aen de vermaken.
De inzigten der revolutionnairen zyn gekend. Zy heb
ben het plan gemaekt van overal waer zy konden en onder
de ongegrondste voorwendsels, troebels of muyteryen aen
te stoken, waervan zy in den vremden veel gerucht zullen
maken, om te kunnen houden slaen dat het behoud of de
herstelling van het pauselyk gezag onmogelyk is.
De fransche politie die hier meesteres van de plaets is,
verhaest zich om de troebels opgestoken door revolution
nairen te bedwingenmaer zy verstaet ze niet te voorkomen
't gene zeer gemak kei yk zou zyn.
De gebeurtenis van de verledeae week w. s de zending
van vyf en zeventig duyzend franksdie Mgr. den bisschop
van Luyk aen den Heyligen Vader gezonden heeft, in zynen
naem en in dezen van eenige zyner bemiddelste diocesane».
Die milddadige aenbieding heeft heviglyk het hert van
Pius IX bewogen.
lk weet uyt goede bron, dat by gevolg van den oproer
in Romanicn, depauselyke tinanlien veel te lyden hebben en
dat de giften der geloovigen met erkentenis ontvangen
worden, Door een eergevoel welk een ieder verstaet, heeft
den H. Vader altyd geweygerd oproep te doen aen de mild-
dadigheyd der catholyken. Eenen persoon die altyd nog
al wel onderrigt is, verzekert my dat zyne tleyligheyd eyn-
delyk toegelaten heeft aen Zyne Eminentie den kardinael
Staets-sekretaris by hunne Hoogweerdigheden de Nontius-
*en de instelling van St-Pieters penning aen te moedigen
die zich in Duytsehland, in Engeland en in Belgiën op oenen
grooten voet schynt uyt tc breyden.
De adressen aen den Heyligen Vader, komen hier in
menigte aen. Dat van de stad Keulen, eerst in beslag geno
men op zynen doortogt door Lombardien, daerna gezonden
naer Turyn waer het eenigen tyd is blyven liggen, is
eyndelyk tot zyne bestemming gekomen. De persoonen
die het gezien hebben verzekeren dat het een meester
stuk is van schoone schryfkunst, miniatuer en boekbin
derskunst...
Den Senaet heeft de beraedslaging hernomen over de
artikelen yan den budgei des inwendige.
Na eene redevoering van M. de Rasse ten gunste der
herstelling van den graed van universiteyts-leerling, heeft
M. Rogier aengekondigd dat hy eerlang een wetsontwerp
dies opzigte zal neerleggen.
Verscheydene redenaers hebben er zich tegen verklaerd.
M..De Block heeft eene wyziging aengeboden strekkende
om het bygevraegde krediet van 12,000 franks ten voor-
deele der normale scholen van den Staet, af te schaffen.
Ondersteund door MM. d'Omalms d'llalloy, Van de
Woestyne, Dellafaille en de Lacoste, wierd deze wvziging
bestreden door den minister van 't inwendige en M. Van
Schoor. En eyndelyk in stemmen gelegd, is zy met 26 tegen
16 verworpen geworden.
By den drukker M. II. Goemnere, Bergstraet te Brussel, is een
werkje verschenen in't fransch getiteld: Questions a lordredu
jourdoor Z. H. Mgr. de Segur, 't welk ook in 't Vlaemsch is
vertaeld geworden. In dees werkje worden de vraegstukken aen
het order van den dag met eene buvlengewoone klaerheyd voor
gedragen. De dwael- en drogrcdens, die de vyanden der Kerk
tegen het tydelyk gezag van den Paus en de zaken er mee in
betrek, gedurig afgeven en onder 't volk zoeken te versprevden,
worden er op de krachtdadigste wyze vergruysd en gansch
vernietigd. Geheel de wereld kan, door dit werkje, de belang-
pykheyd van den huydigen toestand begrypen en beoordeelen.
Bit heeft men reeds begrepen, want reeds in de 50,000 exem
plaren zyu er van verkocht.
Men kan dit werkje ten pryze van 5 cenlimen by alle boek-
bandelaers des ryks verkrygen. Wy raden het publiek aen dees
ïostelyk schriftje uyt het oog niet te verliezen, want met hetzelve
•ens of tweemael wel te overlezen zal de kwestie van den Paus
zoo klaer als den dag voorkomen.
Sottegem, 22 Febry IS60.
Aen den heer, landman, opsteller van den artikel geplaetst
in den Dendcrbode van 19 lest.
Uyt uw schryven doet gy gevoelen dat gy met afgunst tegen
•ns dorp overladen zyt, en met eene nydige oog den voortgang
die hier bloeyt aenziet.
Gy beschouwt als eenen onderaerdschen vroeter te zyn, den
jonen der armmeesters, die gelast is met de schoone verande
ringen aen ons kerkkof gedaen onder de hooge waekzaemheyd
onzer administratie. 'Tisiwaer hy is kleyri van gestalte, maer groot
▼an hert. Gy beweert dat hy dit gedacht gekregen heeft al bid
dende voor onzen weldadigen Sottegemmer op het kerkhof
(te Parys) van Pèrc Lachaise, dat betwist ik niet, maer zeker is
het, dat er een groot vernufL in zyne hersenpan verborgen ligt.
Den grond, die voorgaendclyk de afgestorvene overdek'e,
i» moeten afgevoerd worden dat hy nog nauwelyks de geëerbie
digde overblyfsels overdekt. De groote grachten of vyvers ge
stoken om bergen Ie maken en de kostelyke sperrekens geplant
op gewys van doolhof, he wel, M., dit alles is aengelegd tot
▼erciering onzer leste rustplaels en zal, by eenige jaren, aen ne
Dülasise gelyken. Is 't t§ verwonderen dat uw verstand daer
stil op staet? Gy meynt misschien dat die grachten met de doode
overblyfsels zullen gevuld worden, maer gy bedriegt u. Sottegem
staet te vergrootcn en de aerde der nieuwe le delven kelders en
steenputten zal er in gestort en daer mede vervuld worden..
Hel zal nog eenige jaren aenloopen, maer intusschen zullen wy
in 't water begraven worden.
Voorders wat raekt uwe bemerking nopens de bekosting ten
laste van den armen en den cadeau van 800 franks aen onze
gemeente gedaen, en de aenlioudende beden door ons gcmeente-
besluer aen de hospitien gedaen tot hel verkrygen eener gclyke
som. Ilo, M. die zyn te wel gegrond en steunen op de groote
waerheyd, om die te kunnen wederleggen, allen burger betreurt
die verkeerde handeiwyze. Maer zoo ik kom le vernemen,.zullen
de kosten door de gemeente gedragen worden, de teruggave
word gedaen in twee keeren de eerste helft met het overlyden,
en de leste helft in 't leste oordeel. Zeer voordeelige conditiën
voor de armen.
CORRESPONDENTIE.
Ontvangen van M. V. B. te Laerne 6 fr. Vriend V. B. gy vraegt
ons een abonnement aen den Denderbode voor eenen landbouwer
in de Meirstraet, maer gy hebt zynen naem vergeten te schryven.
Gelieve deze vergctenheyd te herstellen
Ontvangen van M. D. te Goefferdinge 8 fr. Idem Yan
M. F. te Martens-Lierde 6 fr. lot 31 december 1859.
De bisschoppelyke vastenbulle is voorleden zondag in al de
kerken van ons bisdom afgelezen en handelt over het heyligen
der zondagen. De schikkingen voor den vasten zyn dezelve als
die van voorleden jaer.
De vermakelykheden van den vastenavond zyn dit jaer
alhier nog al levendig geweest. Gedurende dry dagen hebben
er vele gemaskerden geloopen. De Zangsocieleyt heeft hare
aengekondigde ronde gedaen en een lamolyk goed sommeken
ten behoeve van het gesticht der ongeneesbaren ingezameld.
Zondag rond 8 ure des avonds is er eene geweldige hagel-
buy op de stad neêrgestort. Eenen vreeslyken rukwind joeg
hagelsteenen en dikke sneeuwvlokken tegen de ruyten. Een
paèr geweldige donderslagen voorafgegaen van benauwende
weerlichten, hebben geheel de bevolking met schrik bevangen.
Gelukkiglyk hebben wy hier geene ongelukken te betreuren.
Men schryft ons uit Ninove
Onze stad komt een droevig verlies te doen den 14 dezer is
alhier overleden, den heer F. C. Fransman, geneesheer, lid van
den gemeenleraed en voorzitter van hel genootschap van den
H. Vineenlins a Paulo. Den heer Fransman wierd van eenieder
geacht; hy was den eenigsten die sedert 1830 lid was van het
stadsbestuer. By zyne begravenis heeft M. L. Eeman, in naem der
geneeskunde, èene lykrede uylgcsprQken die .op de talryke
vrienden van den afgestorvenen, rondom zyne Iaetste ruslplaets
geschaerd, eenen diepen indruk maekte. Menige wangen wierden
met tranen bevogtigd, wanneer M. Eeman aen de menigte den
laelsten vaerwel herhaelde welken zyn kollega aen zyne bloed
verwanten en geneesheeren had toegestiierd. Daerna heeft
M. Cools als tolk der verschillige maelschappyen van welke den
overledenen deel maekte, zynen yver en zyne standvastigheyd
doen uytschynen.
Den 20 dezer zyn er te Denderhautem twee huyzen afge
brand met hel grootste deel der meubels die er zich in bevonden.
Een dergelyk ramp heeft ook den 22 te Etichove een huys
vernield mei alles wat er in was.
Den genoemden Jan De Vos, oud 6-1 jaren, zonder bedrvf,
bevond zich eergisteren noen in eene herberg te Gend, toen hy
eensklaps met. eene schielykc geraeklheyd geslagen wierd by
het vernemen der gelukkige lyding dat zynen zoon, die moest
loten, er zich uytgelrokken had. Ten 4 uren des namiddags was
hy dood.
Eergisteren avond, rond 11 4/2 ure is van den nachtwa
gen van MM. Van Gend en Loos, tusschen Antwerpen en Meche
len de geldkist gestolen, bevattende 11 000 fr. in specien. De
ydele kist heeft men omtrent Contich in het veld vinden liggen.
M Cambrelin, eenen der onderscheydenste stafkapiteyns
onzes legers, komt in onnverkzaemheyd van dienst gesteld te
worden, omdat dezen officier een werk heeft afgekondigd legen
de nieuwe verslerkingswerken van Antwerpen.
Te Viane heefl men uyt het water getrokken het lyk van
Marie Callobant, van Moerbeke.
Men gelooft dat deze ongelukkige, die van krakzinnigheyd
aengëdaen was, by toeval in 't water zal gedompeld zyn.
Men schryfi uyt Antvverpon, 18 february
Een vreeslyk voorval had gisteren avond alhier plaets. Eene
vrouw met haer kind aen de hand, kwam in de Klooslerslraet
gegaen, toen eene vigilant in de volle vlugt kwam aengereden,
het kind omver wierp en zyn hoofd letterlyk verpletterde. By
het zien van het yslyk verminkte lyk van haer kind, viel de
ongelukkige moeder in hezvvyming. Daer is proces-verbael
gemaekt tegen clen vigileur, die de oorzaek is van dit vreeslyk
ongeluk.
Dynsdag lactst heeft er le St-Gillis-Waes, een betreurens-
weerdig schelmstuk plaets gehad. Zekeren Van Goethem, woon
achtig te Sl-Pauvvels, had zich, in den nacht tusschen maendag
en dynsdag, aldaer opgehouden en met verscheydene andere
persoonen tot onder den morgend aen het spel begeven zoo
het schynt. zou er door het spel eenigen twist bestaen hebben.
Van Goethem huyswaerts keerende is door 'eenen persoon
aeogevallen die hem verscheydene messteken heefl locgebragt
hy is na twee dagen lydens aen zyne wonden overleden. Den
vèrmoedelyken dader is aengehouden en naer de gevangenis van
Dendermomlc geleyd.
M. Deschamps, oud-minisler van huytenlandsche zaken,
heefi een nieuw werk uytgegeven. Den titel alleen het Kcyzerryk
en Engelanddoet de iïooge acngelegenheyd en het groot belang
dier nieuwe afkondiging begrypen.
Moesten wy in weynige woorden de gedachten van den schry-
ver opsommen, wy zouden zeggen dat hy de vereeniging van
een Kongres als hoofdzakelyk beschouwt om Europa le redden,
maer dat hy deze vereeniging als onmogelyk aenduvd.
De korreklionnele reglbank van Gend heeft in hare zittin
gen van 17 en 18 dezer, de vólgende veroordeelingen uylge-
sproken
Jules-Cesar Carlihy, klerk te Gend, tot 3 maendcn gevang en
25 fr. boete, voor vorvremding van geld.
Vital Van Maldëghem, oud 33 jaren, dienstknecht te Schelde-
windeke, lot 1 maend gevang en 16 fr. boete, voor vrywillige
slagen.
Franciscus Sehockaert, oud, 20 jaren, soldaet le Charlcroy,
tot 1 maend gevang en 16 fr boete, voor openbare zede-
kwetsing.
Desire Van Cleemputle, oud 28 jaren, werkman te Bouchaute,
tol 6 dagen gevang en 4 fr. boete of 8 dagen langer gevang, voor
jonge boomen te schenden en te vernielen.
Pieter Van Halle, oud 37 jaren, werkman te Nevele. lot 1 jafir
gevang, voor dief te.
Joanne Wissaerl, oud 20 jaren, dochter van ontucht, te Gend
tot 14 dagen gevang, voor diefie.
Franeisea Seerlippens, oud 29 jaren, dienslmeyd le Gend tot
4 maenden gevang, voor diefie
Francies De Soeter en Constant De Vlieger, beyde malroosen
laetst gewoond hebbende le Gend, elk lol 14 dogen gevang en li
maendcn dienst aen boord van een vaerluyg van den Staet*voor
weglooping van boord.
OWNEDER VAN ZONDAG AVOND
BRAND DER KERK VAN NAZARETH.
Wy ontvangen uyt Nazareth de volgende inlichtingen over
hel groot ongeluk, dat zondag avond, deze- parochie getroffen
heeft.
Om 7 uren en een kwaert, hoorde men schielyk eenen grooten
donderslag, en vveynig minuten daerna, zag men dat er brand
ontstond aen 't kruys van den toren. Om tot aen het kruys te
geraken, is hel allermoeyëlyksl, en men zou daervoor eerst
groote toebereydselen moeten doen 't is met ladders en al
kruypende van het eene gat naer het ander dat men het toppunt
van den toren kan bereyken.
Die moeyelykheyd en den geweldigen wind maekten dat erop
de hoogte waer den brand uytgeborsten was, aen geen blusscheu
te denken viel, en welhaest zetleden de vlammen zich zoo snel
voort, dal het gedeelte van den toren, waer de vier klokken
hangen, door het vuer berevkt wierd. Daerna stortte het gewelf
in, en de groote menigte bout, die in brand was geraekt, veran
derde het dak der kerk en later de kerkfzelve zelve in eenen
echten vueroven
In middels wierden er alle mogelyke poogingen gedaen om ti
blusscheu. Dewyl men water wierp overal waer het mogelyk
was, snelde men naer Deynze, van waer er eene brandspuyt
aenkwam doch de hevigheyd en de uylgestrektheyd vaD den
brand maekten dat zy van weynig nut kon zyn. Men poogde l»
Deynze den telegraf naer Gend te doen werken, maer 't was na
9 uren, en dan zyn de bureelen gesloten.
De inwooners en de geestelykheyd van Nazareth legden zich
nogtans er aen toe om alles uyt de kerk te redden wat mogelyk
was 't is aldus dat de HII. Hostiën, het tabernakel, de relikwien
de ornamenten, het zilverwerk, de stnndaerden, enz., gered zyn:
maer den predikstoel en de orgel zyn verbrand.
Het gebeeldhouwde houtenwerk dat de binnenmueren der
kerk bekleedde, bragt nieuw voedsel aen de verslindende vlam
men, en om 1 ure des nachts, was het yselyk om zien het
iugestortle dak, de brandende hoogzael al de materialen van deo
toren/de voorwerpen die men niet had kunnen redden, veran
derden de kerk in eénen grooten vueroven, waervan de vlammen
meermaels tot. op twee meters afstand door de gebroken»
vensters sloegen. De hitte was zoo geweldig, dat men de kerk
niet naderen kon.
Men weet nog niet wat er van de klokken geworden is.
Den kostelyken hoogen altaer is gansch en geheel verbrand.
Immers van de kerk beslaet er anders niet meer dan de vier
muren.
Eenen persoon is gekwetst geworden door het vallen van
eenen balk men heeft hem de H. Olie toegediend maer dei
anderdags was hy beter.
Eenen oogenblik vreesde men dat den brand zich zou uyl-
gestrekt hebben Lot aen de pastory, en dan zou voorzeker een
groot deel van het dorp vernietigd zyn geweest.
De kerk van Nazareth was tegen brandgevaer verzekerd.
Het hemelvuer is op den sehoonen kerktoren van Oordege»
gevallen. Op het hooren der stormklok en het zien der vlam
men die uvt dei) toren sloegen, vloog elkeen naer de kerk. L>»
tegenwoordigheyd van geest van den pastor moedigde elkeen»
iever aen. Allerhande hulpmiddelen wierden aenslonds ingerigt,
en dank aen do krachtdadige en wel beleyde poogingen van ver
scheydene zelfsofferende mannen, gelukte men erin in min dai
dry kwartieren lyds het vuer teenemael uyt te dooven.
Den kerktoren van Berchem, by Audenaerde, is ook door dei
bliksem geslagen. Den genoemden Aug. Van Coppenholle, B. Lefe-
vre en Alb. Van Geyseghem, alle dry mulders, zyn op den torei
geklommen, hebben de brandende balken afgezaegd en aldu»
het vuer overmeesterd.
Den donder is ook gevallen op de Kerk van Aerschot. Id mil
dan 10 minuten tyds stonds geheel den toren in brand en is tot
tegen de vout door de vlammen verslonden.
Men schryft uyt Koi'tryk
Zondag rond 7 uren des avonds, heeft er over onze stad eei
yselyk onweder gewoed, vergezeld van stortregens en geweidigi
schokwinden. Later in den avond brak den storm met nieuw
geweld los, dit mael vergezeld van schroomlyke hagelsteenen;
eensklaps hoort men een vreeslyk gekletter, voorafgegaen vai
eenen snellen en vurigen bliksementrael. Welhaest zag men dat
een der vier torekens der St.-Marlens kerk door den donder
getroffen en in vlammen stond. Aenslonds was elkeen le been,
en geholpen door de pompiers, was men ook spoedig het vuer
meester. Men schrikt als men denkt wat vreeslyke rampen dez»
gebeurtenis had kunnen te weeg brengen.
Den donder is gevallen op den toren der kerk van Sl-Gumma-
rus te Lier. liet vuer heeft zich medegedeeld aen twee balken,
byna in den top van den toren. Dank aen de wyze voorzorgei
die aenslorids genomen wierden door verscheydene inwooner»
ter ramgplaets toegesneld, heeft men zich al spoedig kunnen
meester maken van hel vuer. Eene afdeeling van het pompiers
korps onzer stad had zich op het eerste noodseyn naer de stati»
van den Slaets-spoorweg begeven met twee spuylen, maerzy ii
zelfs niet moeten vertrekken, ten gevolge der aenkomst van eei
telegrafisch bei'igt aenkondigende dat alle gevaer verdweenen
was. De schade is niet grool. Men verzekert dat den donder noï
gevallen is op een huys te Mechelen, maer dat men daer ook
aenstonds het vuer is meester geweest.
Men schryft uyt Mcehelen
Zondag avond, tusschen 8 en 9 uren is den bliksem op den tore*
van O.-L.-Vrouwkerk gevallen. Gelukkiglyk wierd men het by
tyds gewaer en ten 10 uren geloofde men dat het vuer was uyt-
gectoofd, toen een uer nadien de alarmklok zich op nieuw deed
hooren. Onze pompiers kwamen in sllervf toegesneld, eneei
half uer was nog niet verloopen of alle gevaer was weg. Het
schynt dat de schade gelukkiglyk niet grool is
Den donder is opk gevallen op den kerktoren te Aertselaer.
De schade, zegt men, is onbeduydend.
Het hemelvuer is nog gevallen op de kerk van Puers, arroa-
dissement Mechelen. De inwooners zyn er in gelukt het vuer te
overmeesteren, maer het schynt dat de schade lamelyk groot
is, hoepel men er nog niet juyst hel bedrag van kan bepalen.
Deze kerk was verzekerd.
Binst hetzelfde onweder is de bliksem nog gevallen op d»
kerk van Wesemael en heeft ze in brand gesloken den gewel
digen slorm die met het onweer gepaerd ging, stookte het tor
