ZONDAG 8 JULY i860.
VEERTIENDEN JAERGANG. Nr 725.
AELST, den 7 July I860.
Vertrekuren uyt de Statie Aelst YAER
G FRANKS 'S JAEBS.
Vertrekuren uyt verschiliige Statiën.
Het Landbouwonderwijs en de
Octroy wet der steden.
Wat is er nu al wederom
Ziet eens verderlastenbelalers.
*»-o0 8-30 11-55 12-20 3-10 6-10 S Gend, Brugge, Ostende 8-25 12-20 (tOO—
Dender - 1O-20 6-10 »-00. I 3-10 —6-10 le klas langs Dendermonde.
Imkeren «- non x |^ortrv|e) Mouscroen, Rvssel (langs Lede) 8-25
12-20 0-00 3-ÏO -6-10.
Doornv.k, Ryssel (langs Ath 7-^55-45-0-00
Nin. Geerardsl). Ath, 7-45 2-35 5-45 8-30
K 7-4!, U-ü 12-15 3-10 5-45 8-30.
Antw.5-20 3-30 12-20 3-10 6-10
U,7t 5-20S-30 12-20 3-10 6-10
W UndStT,U,5u,5-20 8-30 12-20 3-10 6-10
IZh 8^15—12-200-003-10 6-10 8-20
Bergen, Quievrain 7-450-002-355-45
- 0-00
T tFDB otnen al de konvoys. Te IDSCEM siaen deze vertrekkende van Ath 6-30 -
10-10 4-35 0-00 en deze vertrekkende van Denderleeuw ai de convoys.
le ctSECEM stil al de konvoys uytgenomen dezen vertrekkende vnn Aelst 0 00 des
morgens en 0-00 's avonds en van Dendermonde ten O-HO 's morgens en 0 00 's avonds,
c ip SantberOEN de vertrekken uvt Ath 6-3') 10 10's morg. 4-35 en O-GO's avonds
1 "van Denderleeuw 0-00 8-10 's raorg. 2-50 6-00 en 0-00 des avonds.
cuiüue süijm.
VAM LORERbN -VAF.R
Dendermonde, Aelst 6-50 12-0 3-00 7-20
Ninove, Oecrardsber^tn, Ath 6-50 12-0 -3-000-00.
VAN ATII NA EK
Gecrnerdshcrgen, Ninove, Aelst, Dendermonde, Lokeren 6-30 10-104-357-30.
Lessen. Geeraerdsbergen, Ninove Aelst, 6-300-0010-104-350-0.
Brussel (langs Denderleeuw» 6-3010-10 4-35
Gend, Brugge, Ostende 6-30(laDgs I.ede.) 10-104-35'0-0.
VAN «END NAEK
Audeuaerde 9-25 2-25 7-45. naer Aelst, 7-0 11-30 00-» 2-20 5-00 7-40.
van nnessn, naer
Aelst, Gend 7-35 - 11-30 —2-20 5-20—7-30
Ninove, Geeraerdsb, Ath (langs Denderleeuw) 7-35 —2-20 5-20
VAN DENDERMONDE NAER
Brussel 1. Aelst) 7-15 11-50 2-0 5-10 7-45 I. Me. h.) 5-45 9 10 12-45 3-35 6-40.
Aelst, 15 7-55 -11-50 2 00 5-10 7 45
DEN DENDERBODE
Wy willen niet zeggen dat den landbouw eene wetenschap
rs, die niet moet onderwezen en welkers kennissen niet
moeten uytgebreyd worden. Wy erkennen dat liet eene
wetenschap is die kan voortgang doen en grootelyks
verdient dat men er zich méé bezig boude. Maer dit moet
nuttiglyk gedaen en al de verbeteringen te studeren die
aen den landbouw konnen toegebragt worden, inoet men
zich byzonderlyk wachten raaetregels te nemen, die den
voortgang en de noodige uytbreyding dezer belangryke
wetenschap tegenhouden of dwarsboomen. Men gevoelt dat
deze opmerkingen slaen op het ministerie, 't welk, van
den eenen kant, de landbouwkunde wilt uytbreyden, en
van den anderen kant maetregels doet doorgaen die groole
hinderpalen aen hare uytbreyding stellen.
Minister Rogier doet geern den landbouw eene rol spelen,
hy doet hem onder alle vormen, zelfs op theaters en pu
blieke plaetsen vertoonen. Hy rigt scholen, leergangen,
landbouwgenootscbappen wedstryden tentoonstellingen
en modelhoeven in, hy doet vremde zaden, peerden en vee
in 't land komen, immers hy besteed geheele vrachten geld
uvt de openbare schatkist "om zyne landboiiwgedachlen te
vérspreyden. Men zou zeggen, aen de manieren van M.
Rogier, dat de belgische landbouwers niets van den land
bouw verstaen en dat hy, oud-schoolmeester van Arras,
de zending ontvangen aen de boeren den ABC van den
landbouw te komen leeren.
Om de sluyting te kroonen van den wetgevenden ziityd,
heeft de kamer nog eene nieuwe wet gestemd, over het
landbouwonderwys van 't gouvernement. Ofschoon de
kamer vermoeyd was, heeft het gouvernementcel onderwys
nog al eenen hevigen tegenstand ontmoet. Men heeft het
verledene ingeroepen en bewezen dat de honderde duyzende
franks, door M. Rogier aen dit onderwys besteed, slechts
verkwistingen zvn geweest eeniglyk geschikt om creaturen
en vriende'kens ie vetten. Men wilt wel "professors die hunne
zaken verstaen, maer men wilt geene kwanten, gelyk er
M. Rogier meermaels heeft benoemd, die d'eersle letter
van het landbouwpratyk niet weten, die geenon keus van
mest kennen, die van de veekweekery verstand hebben
gelyk nen os van eyers te pellen, die, met een woord, de
lessen welke zy gaven, copieerden uyt eenen boek dien zy
niet verstonden.
Ziet hier een anecdootje dat wy van eenen oud-represen
tant hebben gehoord Dezen representant begaf zich, op
zekeren dag,' naer liet landbouwbnreel in het minister van
't inwendige. Het opperhoofd der landbouwafdeeling pre
senteerde hem zaed van eene soort van rapen Turneps
of steekrapen geheeten, zeggende dat deze, door hare
grootte, een uytmuntend voedsel waren voor het vee.
Den representant antwoordde dat de sleekraep te ver boven
den grond uytspruytte en aldus haer zap verloor. Den
hoofdbedienden zoo slyf, als had hy eenen bessemsteel
ingeslikt, hernam met eenen ernst en eene opgeblazenlieyd
als ware hy den eersten en besten landbouwkundigen der
g'heele wereld geweest wel, M. zaeyt liet zaed wat
dieper!Dit is historiek en ab uno disce omnes
In de nieuwe wet, welke de kamer nu gestemd heeft,
is er kweslie de boerenschool van Tbouroul af te schaffen
en eene nieuwe modelhoeve te maken van de oude abtdy
van Gemhloux, thans den eygendom van M. den senateur
Pieton, te Namen. Volgens liet zeggen van eenen represen
tant van Namen zelf, M. De Monlpellier, zou dit al wederom
eenen koop zyn waerin den staet gefopt is. Ziet hier de
woorden door M. De Monlpellier, in zittting van 26 juny
lest, uytgesproken
De voordeelen aen den eygenaer toegestaen zvn te
aenzienlyk, men belaelt hem de 2/3 der gebouwen
't is eene schadeloosstelling die men geeft, dit aenveerd
ik, maer waerom hem de intresten betalen van eenen
cadeau dien men hem doet? Overigens is hy genoeg betaeld
door den den Imogen pachtprijs. Wat ik verwonder in de
werkingen van 't gouvernement, is de breede manier op
welke liet te werk gaet. Hier, B. V. kent men liet beloop
der uytgaef niet, en nogtans verbind liet gouvernement
zich er de twee derden van te betalen. Den staet buert
gebouwen aen eenen overtolligen prys, en nogtans is
't geen gebruyk de batimeiiten in deri pacht te begrypen,
in dees geval byzonderlyk, als den huerprys der gronden
buvlen alle evenredigheyd boog is.
De les was wel gepast, maer M. Rogier vond gcradig er
niet op te antwoorden, liy zocht alleenlyk gebruyk te
maken van de vermoevdlieyd der Kamer. Er waren van
de 108 leden nauwelyks o(i tegenwoordig, en de meerder-
lieyd stemde deze nieuwe verkwisting d la vapeur, beloo-
pende voor d'eersle inuel tot 94 DUYZEND KRANKS. Tot
nu toe heeft de boercschool van Tliourout jaerlyks aen de
arme lastenbelalers circa de 24 DUYZEND FRANKS
gekost, voortaen zal de boercschool van Gemhloux, vol
gens de schatting van M. Rogier zelf, jaerlyks 60 DUY
ZEND FRANKS kosten zonder de steerlen, de gewizen,
de gewazen en den ratlatata, waervan in den grooten ver-
kwislingsboek zoo veel errinneringen gelaten zyn.
Men beeft uylgerekend dat al de landbouwonderne
mingen van den exsclioulvos aen 't land reeds 77!» DUY
ZEND FRANKS gekost hebben. Maer waerzyn de vruch
ten van dien verbazenden hoop geld Ter dezer gelegen-
heyd vroeg M. de Renesse, in zitting van 26 juny
Wat is den goeden uylslag van de groole uytgaef,
die 't land sedert 1849 heeft gedaen voor al de boeren-
a scholen van 't gouvernementWat teekens van nut lieb-
ben een groot gelal jongens uyt die scholen achterge-
a luienIs er eenen landbouwkundigen uytgekomen,
wiens landbouwkundige werken men kan bybrengen of
a toepassen enz
Deze bemerkingen zyn zeer gegrond, want nauwelyks
is er over den landbouw een enkel tweespraeksken ver
schenen tussclicn eenen eygenaer en eenen pachter, waerin
de landbouwkunde word voorgesteld juyst gelyk men ze,
s"dert ettelyke jaren in Vlaenderen, werkstellig markt
Maer wat er 't komiekste, of liever bet droefste is, is dat
terwyl M. Rogier in zyne kwakzalvery voortgael niet hel
land eenige vrachten "geld nvt te melken kwansnys ten
vooideele van den landbouw, M. Fi ére met eene wet voor
den dag komt, die .den boerenstiel, letlerlyk dbodpletlert.
Volgens deze wet, zullen de sleden alle soorten van nutte-
looze verkwistingen mogen doen, alle capricen en grillen
involgen, 't geld met Immers breken en, let er wel op,
landgenotenDEN BOER ZAL 'T AL BETALEN....
Dit lieeten de liberalen den landbouw beschermen, be
gunstigen en doen vooruytgaen
Het zyn de bierbiouweryën, de graenstokeryën en beet-
snykerfabrieken die al den last der nieuwe scliandwct
zullen moeten dragen. Het is byzonderlyk de (abrikatie
van liet bier die verdrukt word. Hel bont, de sehoone
meubels, het wild, liet gevogelte, de fyne wynen, de lek
kere likeuren en in 't algemeen alles wat de genoegtens
en de weelde der ryken van de sleden streelt en ze in de
wellusten doet zwemmen, dit alles word ontlast voor eene
sommevan ZES MILLIOENEN 1)RY HONDERD VEER
TIG DUYZEND FRANKS, en dien ontzetlenden, dien
rampzaligen en vcrmaledydenswecrden last word, door de
vraekroepende en schandalige dwangwel, op liet bier
gelegd, op den drank van den ongelukkigcn werkman, van
den kléyiien burger, van den armen Belg, die liet bier niet
missen kan om zyne krachten le onderhouden en zich te
verkwikken.
Het bier heeft in 1868 de drukkende som van ZEVEN
MILLIOENEN, ZES HONDERD NEGEN EN DERTIG
DUYZEND ZES HONDERD ZES EN TWINTIG FRANKS
opgebragt, reeds meer dan te veel, aengezien zulks van
de levenskrachten of voedsel van den arbeyder, van den
boer, van den geringen burger is afgeperst geworden
maer voor de liberaters verdrukkingszucht is't nooyt te
veel, zelfs nooyt genoeg, want ziet by die verbazende som
van G,©39,G98 franks vraegt men op 't bier nog eene
vermeerdering van ZEVEN MILLIOENEN HONDERD
VIER EN NEGENTIG DUYZEND FRANKS, welke sour
met de reeds bctaelde samengevoegd het vraekroepend en
regtverdelgende cyfer van VEERTIEN MILLIOENEN,
ACHT HONDERD VIER EN DERTIG DUYZEND
TWEE HONDERD VIER EN TWINTIG FRANKS, zal
uylmaken
De pen ontvalt ons van walg en afkeer voor zoo eene
snoode onregtveerdiglieyd, byzonderlyk als wy denken dat
den voedenden drank van 't volk, den onontbeerlyken
drank van de geringe burgerklas, die toch zooveel te lyden
heeft om eerlyk door de wereld te geraken, den verkwik-
kenden drank van den armen werkman alleen bet zevenstc
deel van al de inkomsten van 't land moet betalen
En zou den Senaet zulke abominatie durven willen V Wy
durven, wy konnen, wy willen 't niet denken, te min daer
de Senateurs zullen vreezen dat vele klevne brouweryen
zullen vallen en dus door gebrek aen drui', een allerbeste
voedsel voor liet vetten van vee en voor de voorlbrengst van
't inest, eenen gevoeligen slag aen den landbouw zullen
toebrengen.
Wy hebben 't zelve te zeggen over de stokeryên en over
de fabrikatie van inlandscli suyker deze twee nvverheden
zyn nog tienmaol voordeeliger aen den landbouw door tiet
gezond en vruchlbaermakend voedsel en mest dat zy voor
en van 't vee opleveren. Deze nyverlieden worden ook in
't lierte getroffen, nu dat het vleesch reeds byna met meer
koopelyk is voor den burger, (van den armen werkman
willen wy met spreken, want bet maconniek liberaleis-
gebroed is zonder genade voor hem)wat zal liet zyn als
welligt den tienden veekop niet meer zal konnen voort-
gebragt of onderhouden worden
Dat er den Senaet wel aen denke en wete dat den grond
geene vruchten geeft door sehoone tlieoriën van rvkbelaelde
klappers, en dat bet vee niet gespysd en gevet' word met
schavelingen en steengruys van gedurig opgebouwde én
dan wéér afgebroken? boerenscbolen, die 't land belag-
clielvk maken, onze zakken droog trekken én atfeenlyte
dienen om de dwaze grillen te voldoen van eenen desp'o-
tieken en vremdcu kalkoenzweeper. Draf, stookspoeiing en
uytgewerkte pulpe van beetwortelszietdaer wat den
landbouw noodig heelt om vee te kweeken en te vetten
om den grond te mesten en ryke vruchten in te oogsten'
om 't volk te spyzei! en de welvaert in 't land le behouden!
Met die zeken kan men voort, met dwazen klap, arm gei
zeever en gedurig zwellende lusten leyd men 't land naer
zynen ondergang. Zyn de Senateurs daermeê gediend
zy moeten de gevolgen afwachten, maer dat zy Y we'l
onthouden, de lmoge pachten zullen hun smal afvaffim en
't rnoeyelyk betalen hunner pachters zal luin meer dan eens
in 't hair doen zittenHet zat wel besteed zyn, als zy
zulke scliandwct durven stemmen
De nfgeveerdigden der brouwers van te lande komen aen den
Senaet eene petitie toe te slueren in welke zy eene vermindering
vragen der accyns-regten op het bier, zoo als zy daergesteld zyn
in hel wetsontwerp 'l welk de oelroyën afschaft. Zie hier het
eyndc hunner petitie die zeer merkweerdig is
n Zult gv verdragen, MM. de Senateurs, dal een voorwerp
van eerste noodzakelykhcyd welk in het distnkt Bergen 13 li'
per hektoliler, in het «listrikt Doornyk 13 l'r. en in liet distrikt
Cbarleröy 10 franks verkocht word, een regt van 23 ten honderd
betaele, wanneer het wetsontwerp geen een voorwerp van pracht
aenlrefl.
Wy hebben liooger gezegd dat do Inndelyke hronvvery bo-
zonderlyk door liet ministeri"el stelsel getroffen is. Wy moeten
er byvo'egen dat liet grootste deel der kleyne lirofnveryën van
den 'buyten zal vernietigd worden. Inderdaed do regten"moeten
aensloiids betaeld worden, dewyl de betaling van liet liicr maer
traegzaem en ter nauwernood gebeurt. Het provisie-bier biyi'i
dikwyls acht en tien maemlen in den kelder en word maer
gebru'ykt langen tyd na dat den fiskus betaeld is. In dierge-
Ivkc voorwaerden, en met de verhooging der aecynsregltn van
omtrent honderd t. h., zal den kleynen brouwer genoodzaeki zvn
wilt hy zyne bi'Quwery niet sluyten, van zyn g'eldelyk nytstn'en
te verdobbelen. Nu, een ieder weet dat het niet gemakkelyk is
een nyverbéyds kapitae) te verdobbelen, zults door lastige lee
ningen.
Den ondergang zal onze brouwery sluyten ten prol'vte
van rykere en meer door hel nieuw stelsel bevoorregte mede
dingers.
Gy ziet het, MM. de Senateurs, onder welk oogpunt men
het wetsontwerp van II. den finantie-minisler ook Leschotnve
len opzigte der landclyke brouweryên, boezemt liet niets anders
in dan vrees en voorspelt het menigvuldige Gnlieylen Inder
daed
1° Het bezwaert dc landbouw-nyverheden, dewyl het Zorg-
vuldiglyk de andere ontlast of spaert
2" Het doet zeer duer aen de bewooners vail den buvteii
betalen de voordeelen die het. aon de stedelingen verzekert
3° Het strekt aen gansch liet land, voor wal het bier betreft
het octroy dal het ten voordeele der steden afschaft
4° Het vermindert in do octroy hebbende gemeenten de regten
op den wyn die den drank is vari den ryken, dewyl liet de renten
verdubbelt op het bier, 't is te zeggen, op liet eenigc vlo hoer
voedsel der werkende en arme klassen.
