mm 16 DECEMBER I860.
VYFTIENDEN JAERGANG. - Nr 746.
"Vertrekuren uyl de Statie Aelst AAEfil:
i; 11WKS \S JAI'.ilS.
Vertrekuren nvt verscliillige Statiën.
AELST, deis IS December 1866.
Een woord aen de liberalen.
Dèndernt. 5-20 8-30 11-55 12-31» 3-10 6-10 ffi 0<-nd, Brugp,**, Ostende ,8-25 - 12-20 0-00—
Lokemi 5 20 8-30 12-30 6-10 00
Brussel 7-45 0-0 12-30 3-10 5-45 8-30.
MeoB. Brus. Antw. 5-20 8-30 12-30 3-10 6-10
Leuv T hien l.uyk 5 203-30 12-30 3-10 6-10
Verv LandSiTmySn,5-20 8-30 12-3'» 3-10 6-10
1111, '""ftll ui""
3 10 -6-10 lc klas langs Dendermonde.
Kortrvk, Mmiscroen, Kvssel (lnn^s Lede) 8-25
12-30 0-00 3 10 - 6-10.
Donrnyk, Uvssel (lnn^s Ath 7-45—5-45 0-00
Nin. OeerHidsl». Alh, 7-45 2-35 5-45 8-30
Verv LanMpt in>ven,o-_w ö-.u» t -
BendS 25-12-3U—O-eO— 3-10-B-10—8-20 BerBen,gm.vr»m/-45—U OU
2-35—5-45
Te i m staan ol lie kunsovs. Te idkcem s'ai-n ili-xe eertrekk-nde van Alh fi-30 (1-00
10-10 4-3Ö 0-00 cn dexc vertrekkende un Denderleeuw al de convoys.
Stoen te U slil si de knnvoys nylseniiraen deren vertrekkende van Aelst 0-00 des
morgens cn 0-0(1 's nvonds en van Dendermonde ten 0-00's tnorgens en 0 00's avonds.
Staen to Sxhtssbcp.A deverlrekkenttvl Ath tv-A I 10 I's nmrg4-35 en U-liO's Bvonds:
Van Denderleeuw 0-00 8 10 mnrg. 2-30 6-00 en 0-00 des avonds.
VA t LOK ER I N NAKR
D'-ndomiunde, Aelst 6-5° 12 15 3-1)0 7-20
Nitiove, 6eerardsbe:ftf«, Ath 6 51) 12-15 3-000-0.
VAN ATS« fcAEH
rieeraerdsbergen. Ninuvc, Aelst, Dendermonde, Lokeren 6-30 10-104-357-30.
Lessen, ijpi-rnerdsbergen, Mnnvp Aelst, 6-3')O-i'l)10-104-350-0.
Brussel (Inngs Denderleeuw 6-30 10-10 4-35—
Genii, Brugge, Ostende 6-30— (laegs Lede.) 10-10— 4-35— 0-0.
VAJi r.KND >'AEr.
Aud-nnerde. 9-25 2-25 7-45 nakr Aelst, 7-0 11 45 00-t 2-20 5-(»0 7-40.
VA.V BKUSSKL A ARB
Aelst, Gend 7-35 - 11-40 -2 20 - 5-20—7-3»)
Ninove, Geernerdslt, Ath ilangs uenderleeuw) 7-35 -2-20 5-20 •-.
VAN lit-NHF RMO>»E SI A ER
Brussel 1 Aelst) 7 15 12-03 2-0 5-1'» 7-45 1. Merh 15-45 9 10 12-55 3-35 6-40,
A. 1st. 7 lo 7-55 - 12-05 2 00 - 5-10 -~i 7-15
DEN DENDERBODE
omdat eene volstrekte scheyding niel meer kan verwe
zend,vkt worden 0|i aerde, als de geoim van ziel en li-
cliaein. ilet is nogtans de pligt der zie: allyd te worstelen
legen liet licliaem om niet overheerselit le worden en
zelve maekt, lioe
Wv roepen de ernstige aendacht onzer lezers alsmede hoe onafliankelyker zy zieli van liet z
ie onzer konlraters op liet volgende arlikel.dat ons door vryer, en hoe gelukkiger zy verkeert.
iAr, ie nvaAnorloi-klrl VpIp lihPirulft Willftil flp lillOnilfttl daL «la. niOtdO
eene zeer bevoegde hand is meegedeeld. Vele liberale
dag- en weekbladen hebben dikwils tegen de Encycliek
Of pauslvke bulle van 'L. II. Gregorius XVI geschreven en
willen doen gelooven dat dit stuk t g mstrydig is aen
onze Grondwet. In dees artikel zullen die liberalesebreeu-
wers de volmaekte wederlegging hunner drcgredens vin
den, en, zyri zy trouwherlig, hunne dwaelleeringen ver
laten. Daerop liopen wy echter weyr.jg, want die mannen
hebben ooren en cogen om niet (e zien en niette hooren,
ook zyn zy d'ongelukkigste soort van menscben om er
meê te redeneren. Wat liet zy. Zie bier dit artikel
Wy zouden mogen zwygen, en de zaek van verdediging
aen anderen laten. Maer de waerheyd en de vryheyd zyn
ons te duevbaer om. niet te spreken. De waerheyd, als
beginsel en eynde de vryheyd, als middel van zege-
Pr*Met snvtie medolydeti, zien wy dat men niet begrypt
dat er riöoyl', buyten sliet Gezag der Catliolyke Kerk,
vasten regel des verstands kan gevond :n worden bet
.••eenden toestand van den wysgeerigen twist meest en
ellendig bewyst in onze dagen.
Ook Word doorgaens bet denkbeeld van de vryheyd
verkeerd opgenomen. De vryheyd kan -anders mei zyn
a's de verzameling der middelen en de weering der
hinderpalen om van het beginsel lot bet eynde te komen.
Christus alleen is het beginsel en bet eyndeChristus
alleen heeft ons de vryheyd geschonken. Gy zyttoldo
vryheyd geroepen, waerdoor Christus ons vrygemaekt
beMaer van den eenen kant, de l'auslyke Encycliek, of
omzendbrief van Z. H. Gregorius XVI, en, van den ande
ren kant, de Grondwet van Relgien I
Om hierover wel le redeneren, moet men ondersehey-
noch6 aen ïTanonieke wetten die tegenslrydi;
Grondwet van ons Land.
zyn aen de
Wv hadden de getuygenis onzer vyanden met noodig,
om onze Grondwet aen de staetkunde te bepalen, en aen
de vryheden er in begrepen een staetkundig voorwerp le
ëe\Vv'weten dat er zyn die de Encycliek als stryöig be
schouwen aen onze vryheden. Maer wy vragen mei wat
ve"t zv dien zin aen hel pauslyk stuk uytsluytelyk geven
i w er monigen worden gevonden die deze slrydigheyd
ontkennen, en zeer gemakkeiyk onze Grondwet en de
i'iicvcUek te zamen hrengen. In den staet jdesev verschil
lij denkvyvzen, moei het iedereen vry blyven deze te
verkiezen die hem dunkt de beste le zyn en wy kennen
«iemand hel (egt toe, ten zyden Paus alleen, eene ver-
ólimènde uytlegging der Encycliek le geven.
Ondertussehen liouden wy staen dal den zin van over
eenkomst met de vryheyd zich den redelyksten opdoet,
fnrterdaed de Encycliek spreekt in den loerstelligen of
IiW-matieken zin, waerin de vryheden sleclHs onverschil-
J 'f.pvd of iudifferentismus zouden zyn, het welk met kan
onvpprd worden, en daerom van niemand aer.veerd
«rrt noch van Catholyken noch van liberalen, die de
"-ivpvd cebruvken om de Kerk te verdediger, of le be-
V Aden en niet om onverschillig te blyven. De Grondwet
on alle vryheden in. Maer in welken zin Ongetwyleld
- Jen burgérlyken zin, de Grondwet een burgeHyk, een
topikiindi" werk zynde. De Grondwettige vryheden zyn
nm niets anders als de burgerlyke verdraegzaemhsyd,
die ons dunkens, zoo ver
als de Grondwet gaet, mag
«^"i^t'wy aenzien deze uytgestrekte verdraeg-
nv'hpvd als den wensclielyksten toestand die aen de
V km beschoren worden. Wat zyn immers tl are ver-
Willen de liberalen dat? Ja, mei do woorden neen,
met de daden. Zy hebben slechts de:i scliyn der vryheyd,
omdat zy de waerheyd niet bezittendenoch beginsel
kennen, noch eynde bereyken kunnen Zy zwieren, in
onliepaelde onalliankelyklieyd. naer den afgrond toe
waer zy lang zouden in verzwolgen zyn, waren zy door dg
Catliolyke grondbeginselen, die hun ondanks omringen
en onwetens geleyden, niet behouden en beveyligd. Zy
zeggen sloutmoedig, zonder te denken waer liet tienen
gnét: geen gezag strydig aen de Grondwel,nopens slaets-
zaken. En met een woord, zy beramen en vorderen de
oplossing van een vraegstuk dat waerschynlyk nooyt zal
opgelost worden,welke de palen van Godsdienst en s:aet-
kunde zyr..
Wy hebben die vermelelheyd nietmaer wy durven al
de vryheden onzer Grondwet verdedigen, hoog en nuttig
achten. Wy zeggen dat zy, in den burgerlyken zin waerin
zy naluerlyk ve'rstaen worden, geenzins stryden met den
léerstelligén zin der pauslyke verordeningen wegens de
onverscliillighèyd en zaken van godsdiensl. Gecrn en
moedig gebruyken wy die vryheden om de scheyding van
Kerk en ^-laet uyl te breyden. Zoo veel ie meer dat door
gaens de liberalen, lieden meer dan ooyt in hel mapon-
nismus verslonden, al liunne poogingen aenwenden om
Kerk en Staet te verslaven.
Wy zeggen deze waarheden met vreugd, omdat wy
verhopen 'dat zy meer en meer in liet versland en in
liet hert der Catholyken zullen toenemen. Wy zyn nog
indachtig de woorden die Z. H. den Bisschop van Gend,
in liet koninglyk verhoor aldaer, heelt uitgesproken
geen voorregten, geen gunsten, maer de gemeéne wet,
de vryheyd van de Grondwet, in den geest van f850.Mogt
deze verklaring in de ooren van allen klinken en weêr
galmen in de herten, om onze vryheden tol voll n uytvoer
te brengen. Had zy allyd geuyt en verstaen geweest, ze
ker zouden wy nu aen geen gebrek ol verminking van
vryheyd iydeo. Maer alles kan hersteld worden de zaek
is nóg in onze handen, wy moeten ze maer waernemen,
in weerwil van de liberalen, die den naem van vrygeeren
niet verdienen, mits zy ware vryhaters zyn.
By den haet voegen zy laster en bedrog. Wat is het
anders als la-.ter, hel fransco woord ujt den pmslykeu
brie! AVEC EOUCE te durven vertalen door liet vlaemscli
MET GEWELD, en dat in de verzetting tegen liet inditïe
rentismus dat gelieel godsdienstig is en dus van zelfs liet
geweld moet uylsiuyten Ten anderen, aen wien zal men
doen gelooven dat AVEC FORCE liet zelfde is als AVEC
00 PAH LA FORCE Maer hel komt er zonauw niet op
aen by de liberalen hunne mildiieyd in dit vak is over
vloedig. Ziel daerenboven hoe dat zy de eenvoudigen
zoeken te bedriegen. Omdat Paus Pius Vil zich met regl
beroept op de beslaende wetten van het dtiytsche key-
zerdom, wilt men de Cufjolyken aen koning Leopold
verdacht en hatclyk maken.
Zal men daerin gelukken Den koning weet beter aen
wien hy zioli vertrouwen mag. Hy lieeTt liet duydelyk ge
noeg vcrklaerd, dat hy allyd overtuygd is geweest van de
verkleefdheid der Catholyken aen zyaen persoon en aen
zyn slamhuys. En waerom zyn zommige lieden, byzon-
derlyk van de liberalen, als zy ontevreden zyn, zoo be-
kitteld om den persoon des konings in te brenger. Dat
allen de les van zyne Majesteyt ivaerueme i m cd my
als i/rondwettiyen koning gedrayen,. Hoc bitter dit vallen
kan aen den godsdienstigen of staetkundigen smaek van
uitgezonderde maunen, vermeeneo wy dat hel toch, als
geneesmiddel, heylzaem zal wezen. Op het uer dat nu
geslagen is, moeten de liberalen, boter dan iemand
welen dat zy den koning' moeyelyk overhalen zullen. Hy
wilt toch het maelschappelyk order niet verwarren hy
wilt toch de jeugd in 't geraer des verderfs niet dompe
len hy wilt niet dat ds geestelyklieyd nog meer gekivoi-
ien worde hy kan zich zeiven van de menigte des voll
Indien dit gewoede, aen ivien zullen wy liet te wyten
hebben Aen allen die gevreesd hebben de vryheyd te
ontwikkelen, byzonderlyk aen de valscbheyd, aen de
arglistigiieyd der liberalen, die het woord vryheyd in den
mond en do verdrukking in het hert dragen. Getuygen
hiervan al hunne daden. Dat men liet ivel begrype liet
is niet door ie veel vryheyd, gelys zommige zieli inbeel
den, maer door gebrek aeu vryheyd. dat wy ly Ien het is
niet aen de Grondwet, maer aen gebrek van liaie uyt-
voering dat de oulieylen onzer znmenleving ip. wytpn zj-jj.
Ook vragen ivy regluyt :/Ishit7?rond wettige vryheyd
dat de ministeriële verantwoordelykbeyd zonder wel én
dus zonder bestraffing blylt
Dat de ministers vol svertegenivoordigers zynde, hl
hennen persoon de ui t-omende magl met 'Ie wetgevende
verwarren, en in hunne eigene zaek re ters en deelers
zyn
Dat de ministeriële hand gelieel het kiesstelsel drukt,
'en door gouverneurs, distrikt-commissarissen, burge- 1
meesters en ambtenaers van al e slach de nationale ver
tegenwoordiging verbaste, t en versteelt
Dat liet de liberalen toegelaten is valsche kiezers te
maken en anderen door geweld en luster van hunne vry
heyd le berooven
Dat liet bestuer in alle trappen, door de vrymetselary
heheersclu, alle plaetsen schenkt aen de aeuhangers
dier verdertlyke sëcle, ter uytsluyting der andere bur
gers
Dat do Kerk, in weerwil van hare scheyding van den
Slaet, in de boeyën van Xnpoleon en Willem blylt
Dat liet staets-onJerwys overal ingerigt is om het vrye
te verkreuken
Dal men vry onderwys durlt noemen hetgeen door de
gelden van si id en provincie in siand word gehouden
Maer 'l is genoeg wy zouden oneyndig worden. Wy
dagen de liberalen uyl. om, grondig en niet oppervlakkig,
onze stelling cn vragen te beantwoorden. Waerschynlyk
zullen zy liever aen liet uylvoeren van hut Programma -
Bourlard snarig werken.
Gy allen toch die de vryheyd niet genoeg bemind hebt
geelt haer thans uw hert. Laet ons al te samen de Grond-
wei tegen de liberalen moedig verdedigen den oorlog
legen lietsnoode ministerialisirius voeren; al de vryheden
uytzetlen en geen geloof geven aen mannen die, onder
voord ragt van order, dezelve zoeken te verydelen.
Daerin is den eenigsien middel van redding gelegen.
Wy moeten liem iiandhaven zoo niet, ons zal welhaest
ol wanorder verslinden, of dwingelandy verpletteren.
flen leest in (le Gazelle de Nïvelles
Don Groot-Ooslen van Belyiön is byeengeroepen op Donder
dag acuslaende. Ien 6 uren des avonds, in de logic der Mcuscljén-
vricoden van lirussel, Ien eynde hel vraegstuk Ie ouderzoékea
of er geene redens hestaen om aen do gedeputeerden van Brus
sel te gebieden van eenen wetsvoorstel neerteleggen strekkende
om nog gedurende dezen zitlyd de kiozing per nlphabetische
orde le doen stemmen.
ic M. Ilefré heeft de zending niet willen aertvccrden van eenen
diergelykeb' voorstel le doen aen zyuc kollegas der brusselsche
depulalie.
n Niemand zal zieli verwonderen dat de logie zich deze
kwestie tor lierte trekt't en is den eersten keer niet dat zv
aldus roglstrccks lusseUenkomt in hel politiek. Over vierjae'r
had zy reeds lang van te voren het teeken gegeven van den
oproer van mey, in de grooie feest van den Zonnestand, waer ft.
Poulard zyne fanieuse redevoering uylsprak om die hnlelvke
leering aen le prediken, dal men de post der kloosters mo'est
doen verdwenen.
I""T kan beschoren worden, wat zyn immers nare ver- niet afscheyden. Dat de liberalen liet wel overdenken, en
K- \ssen met dén Staet anders als beperkingen en de kans niet hooger wagen. Misschien zullen zv nog eens
n|iio"en aen het uytzetten hater grondbeginselen zyn standbeeld in de maponniek-logie, omverrewerpen.
ve *eioo( "zedeleer en regeltucht Daerom is de schey- i Wie weet lietDewyl eenen van hunne stoutste cn ver-
v?n ®,»n Kerk en Staet,' in de palen der mogelykheyd, nuftste gebroedsels durft zeggen Den loiijuj gaet henen,
dl,1""Oordeelig. Wy zeggen in de palen dei' mogelykheyd, maer wy zullen zegepralen.
BENOEMING VAN BURGEMEESTERS EN SCHEPENEN
Wy hebben alle redens om te denken dal, gelyk in al
andere siaelshenoemiiigen. het ministerie met eene schreeu
wende willekeurigbcyd zal te werk gaen. Wy vernemen
van verscheydene kanten, dat de verdienstelv'kste buige-
meesters de bckwaeiustc schepenen van d'liand znMen
gewezen worden om geene andere reden dan dut zy lie
zotte liheraelscliap van M.Rogier niet toegenegen 'zvn,
of om beter te spreken, omdat zy zieli uvlsl lyle'ivk
bekommeren met liet welzyu der gemeente, zonder
oovt liet politiek, liet catholyk of liet libcrael daer onder
te vermengen.