Nog eens den Buyten. Het is vast en zeker dat met tyd en stond alle buytengemeentens uytwegen zullen hebben naer de stallen gelyk zy er nu hebben naer de groote steenwegen. l)e billykheyd vereyscht .dit, de regtveerdigheyd wilt dat en de noodzakelykheyd gebied hel. Verscheyde buytengemeentens hebben aireede de hand aen dit werk geslagen. 'Essche en Steenhuyze, die eenen weg moeten hebben regl door Vloersegem naer dé statie van ldegem, hebben te samen ook al 15,000 franken geschikt voor dien weg Het is meer als voldoende. Ongetwyfeld zullen dé provincie en het gouvernement de overige kosten betalen des te meer dat Vloer segem en Steenhuyze die, sedert 1830 misschien al over 't mil- lioen belasting betaeld hebben, nog schier niets genoten hebben van staet noch provincie om wegen te maken of te verbeteren. De ingenieurs zvn al rond de twee jaren bezig met passen en meten, rekenen en lellen, zoeken en herzoeken om dien weg te maken die geen 170,000 Ir. zal kosten. Dit begint wat te lang te duren er word zoo veel tyd niet gebruykl voor een bestek met de begrooting van een werk van tier) millioenen. De ontwerpen der afleyding van de maes te Luyk en der ver sterkingen te Antwerpen welkers uytvoeriiigen wel 60 millioenen en nog meer zullen kosten zyn op min tyd gemaekt. De linie voor dien weg is noglans gemakkclyk om vinden. Een kind van 12 jaren, hoe weynig verstand het ook hebbe, kan die aenduyden het heeft daervoor geene meesters of raed- gevers noodig en als het door geene vrees gedwongen of beloften van speelgoed misleyd is, zal het, zoo wel als de beste ingenieurs de regie linie kiezen. Dat de gemeenlens van Vloersegem, Steenhuyze en Essche zich maer wel verstaen en aenhoudend haren, reglen uytweg vragen naer de statie van ldegem, zy mogen verzekerd zyn van eenen goeden uytval want al wat regl en billyk is word met er tyd toch bekomen in Belgcnland. lnlusschentyd dat deze gemeenlens zorgen dat het plan met de noodige stukken in tyds behandigd worden aen den provincialen raed om nog dees jaer de noodige hulpsommen te bekomen en liet werk te beginnen. Indien den staet en de provincie; tegen regt en reden weygerén dezen weg te maken, dat zy dan ook de statie van ldegem afschaffen en enkelyk behouden die van Schendelbeke eh Sant bergen al de revzers op de dendérvaley zullen er door tyd winnen en zeer vyeynige persoonen zullen er by verliezen. Men schryft uyt Parys, 25 april, aen de Indépendancc Hel roómscb gouvernement heelt de aeubiedingen gewey- gerd die hem gedaen zyn geworden 't zy van wege Piemonl, 't zy Van wege Vrankryk, voor wat de leening betreft van Roluschild, waërvan den koupon, die beloopt tol dry millioen, in juiiy moet bctaeid worden, ben kardinael Antonelli heeft vc-rklaerd dat de fondsen gereed waren, en dat dén dienst te Hoornen, zoo als soldy, traktement, enz., verzekerd waren tol bet eynde van'l jaer. Deze févteii zvn my hier veréékerd ge worden, zoodanig dat de dragers der akliën mogen gerust zyn, over de betaling hunner intresten. Mgr den aertsbisschop1 van Kameryk komt aen den Constitu- tiomiel eenen brief te sehryven, waerin hy met zooveel weer- digbeyd als kracht de belgische kloosterlingen verdedigt die uyt het ïNoorder-departement komen verdreven te wórden. Wy ont- leenen aen dien brief de volgende uyttreksels Gy waert mis, mynheer, toen gy verzekerde dat de Capucienen en de Redemptoristen tich opi eene schier heymelyke wyze in de steden llaze- brouck en Duynkerke gevestigd hadden. Deze soort van heymelykheyd was onmogelyk ten opzigte van my de algeni'ene wetten der Kerk verbieden nndrukkelyk aen de klooster lingen van in eenip, bisdom te komen buyten de wete van den bisschop. Degene die gy beschuldigt waren maer in het myne gekomen omdat ik ze er in geroepen had. liet ging my aen te oordeelen of zy er noodig waren. Van haron kant, hadden de plaetselyke overheden hunne nederige en nuttige gestichten zien opkomen, en zy hadden ze met welwillendheid ontvangen. 'T was op een tydstip dat het Opperhoofd van den Staet zelve> onder de toejuyehingen van het Calholyk Vrankryk, de PP. Capucienen gelastte met de laetste gebeden voor de dooden. Gy waert iusgelyks mis, mynheer, toen ,gy van wege de belgische kloosterlingen eene soort van inval in 't bisdom van Komeryk veimoedet. Hun getal was verre van bedreygend te wezen roor Vrankryk het besluvt dal hen uyt het land verdryft, treft in 't geheele maer twaeif Redempto risten en vier Capucynen. Nu, daer zyn zeker meer dan 10u,0ÜU belgische werklieden in het Noorder-departement, en men verwacht er zich oen dat bv de naeste optelling, men dit cyfer wel van naby de 130,000 man zal bevinden. Het was dus eenen «remden kloosterling op nagenoeg 10,(00 zyner landgenoten, aen welke de geestelykheyd des bisdoms, niettegen- siaeode al haren iever, maer zeer onvoldoende zorgen kon geven. In zulke evenredigheyd ligt er niets overdieven noch schrikbarend. c Ten overige, mynheer, hadden de weerdige priesters het voordeel gehud van beter door u gekend te zyn. gy zoud hen voorzeker met meer regtveerdigheyd en min afkeerigheyd behandeld licht en. Zy hebben all-n regt op den eerbied der tieffelyke lieden door hunne priesterlvke deugden en hunne onvermoeybare zelfsopuffering »oor de welkende kla'j, Verschev- denen voegen nog by deze dengden een merkweerdig talent om te prediken. 'T is ten gevolge eener niet min heweenelvke dwaling dat gv onder zulke sombere kleuren de middels hebt afgeschilderd welke zy gébrnvkt hebben om zich te vestigen. Alles, ik verzeker het u, is lan bui.neut wege onder dit betn-k kanonisch en regelmatig geweest. Wy hebben ten grooteren deele, myne geestelykheyd en ik, de kosten hunner daerstelling gedaen. Eenen alleen myner priesters heeft, vuor ver schillij',e werken van dit slnch, meer dan vyftig duyzend franks gegeven, eenen anderen meer dan twintig duyzend Dunnen persoonlyken toestand en dien hunner fainiüpn, lieten hun ten volle zulke ruyme milddadigheden toe. Bi neden die aeozienlyke sommen, heeft elkeen, \oornamelvk in de arrondissementen van llazebiouck en Duynkerke, gegeven volgens zvn vermogen. D<* vrywillige offergiften der godvruchtige geloovigeu hebben het OM-rige gedaen. Gy beweert dat de weggejaegde kloosterlingen aenzieulyke ev«»en- dommcu hadden nog eene dwaling, mynheer liet klooster van llaze- krouck behoort toe aen dry wprrldlyke piiestt-rs van hA* bisdom. Nergens bezitten de Redemptoristen iels anders dan het uederige dak waer zv onder schuylpn en het heyligdoin vvapr zy bidden. De armtierige metible- ring van hun buys is al niet meer vveerd dan degene der ailtie werklieden aen wi-lke zy hunne zaligmakende zorgen toedienen voor uiststede heb- i en zv niet anders dad een bed van stroov, en zy vei laten bet, ten laetsteu om vier uren des morgens. a liet godsdienstig onderwys der Capucynen en Redemptoristen die men uyt myn bisdom verdreven heeft en welkers hnyzpn men heeft ont bonden, is alty-H en onder alle opzigteu onberispelyk geweest, en nroyt hebben zy in iets ontbroken oen den eerbied dien zy aeu de wetten van ons land verschuldigd waren. De al te kortdurige gastvrvhevd die zv onder ons ontvangen hebben, die hebben zy betaeld met aenhoudendlvké en zegeningsvolle werken. Dunne betrekkkingen met de geestelvkhevd onzer parochiën waren verre van zulkdanig te zvn gelyk gy ze hebt voorgesteld. F.en onwederleg- baei bewys van de achting en het betrouwen welke die uvtmuntende me dehelpers aen onze weerde pastors inboezemden, is dut zv uoovt aen iemand zyn opgedrongen geweest, en dat zv noovt hebben kunnen ge noegen aen de vurige vragen die men deed naer bunuen onderstand. Van alle kanten ontvang ik de uitdrukking van het droevig spji en de leven dige onrust die hun gedwongen vertrek overal verwekt. De zeden, denkbeelden en wetten van DHgiün zvn al too vremd en verschillig niet met de onta als gy wel tegt, iiiynheer. De versmelting van eenige belgische priesters met myne geestelykheyd heeft ten anderen de iwarigheden niet die u veroitlriiste». en sy ml heel natuerlyk voorkomen aen wie xol weten dnf, op erne linie van meer dan zestig iiran, myne diocesanen in dagelyksche betrekkingen én, dühk God, vol tan eene we- derzydsche welwillendbeyd tyn met dè bevolking dut wy kerken hebben op gemeene kosten gebouwd en gelyktydig besoebt door de geloovigen van beyde natiën, en dat ik evndelyk verscheydene gnuscli belgische paro chiën onder myii gebi"d heb De verdrevpue kloosterlingen tyn vremdelinjjen muer hoeveel min vredelievende, min nuttige vrenidftlingeii genieten gerustelyk de gastvry- heyd in Vrankryk Gy spreekt, mynheer van protestantsche gemeenten wy beklagen ons niet o*er de gedoogiaemhe'yd waermede zy begunstigd worden maer wy kunnen ons niet weerhouden van te doen opmerken dut men dn augli- kaensche dominés. die Ie midden vim ons kap«db-n bedienen voor slechts eenige vyftig hunner natiouuien, «yt hel lanrt niet verdryft gelyk ome belgische Redemptoristen. Eyndelyk, mynheer, brengt gy tegen do Redemptoristen van Dotiai en de Capucynen van Dazebrouck feyteu iu die zouden sau aerd zyn otn de strengheden uyt te leggtm die het bestuer opzigteu» hunne huyteu gebruykt. Maer voor wat de Redemptoristen betrffi, un lange en strenge na\or- schiiigen OTer de feyten die hun ten Inste wierden gelegd, is bevonden geworden dat Kt geene redens bestonden om hen te vervólgen. Als de justitie vryspreekt, moet gy vragen dat het bestuer straffe Wat aengaet het huys van Hutebrouck, indien de PP. Capucynen be drogen geweest ïyn over de tedidyklievd van den leekebroer, van den koopniRn die hunne wcreldsche taken bestierde, zy hebben ook de gemeene dwaling medegedeeld en hei ware eene al te vierde onregtveerdigheyd van hen te willen verantwoordclyk maken vob misdryven die zy, gelyk geheel de wereld, niel wisten. Den kok van het klooster heeft eene korrektionnele veroordeeling ondergacn, 't is wner maer hy behoorde maer tot het Orden voor zooveel hy er het habyt van droeg hy was nog tnaer op probutie en geenszins geprofest. Ilier ook zyn het betrouwen en de liefde der goede Paters be dreigen geweest dat men ben beklage, mnei dat men hen niet straffe voor het geen van hunnen kant maer een ongeluk is. WMSOllÜEBS TE GEIS'D. De kwestie van den dagloon der werklieden, die aldaer reeds zoo veel opschudding veroorzaekte, heeft nogmaels wanorders te weeg gebragt welke ditmael nog al zwarigheyd hadden. Sedert eenige dagen, hadden de wevers en de weefsters der fabriek van MM. Pannentier, Van Hoegacrdó en Ce, bygenaemd de Gras fabriek, en staende te Gend aën het Tolhuys, by de voor dezen Muydepooi't, hun werk gestaekt. MM. Par mén tier cn Ce hadden er anderen uyt Lokeren en naburige gemeenten doen komen, en men wilde deze beletten van te werken. Reeds de verledene week hadden er eenige onlusten plaets gehad. Maendag was den dag bepaeid om tot meerdere buylensporig- heden over te gaen. De wevers hadden beslotep van byeen te komen en in groote benden zich naer de fabriek van MM. Par mentier, Van lloegaerde en Ce te begeven. Zoo gebeurde.het inderdaed Maendag om 3 uren, bevond zich eene bende van ongeveer 600 wovérs óp de Vryda'gmerkt en, vporgegacn door oenen hunner die beu schrift droeg waërop men las Eendragt maekt magt, de gendsche Hrèvers, gingen zy naer opgemeld fabriek. l)e bende gekomen in dé Slypslraet, ontmoette zy daei; M. Parmentier in gezelschap van eenen vriend zy omringen hem, zy beledigen hen» en stoken hem gestadig hbt.schriften voor het aengezigt waërvan wy hooger komen te spreken. M. Parmcntiör die zyn geduld begon te verliezen, wilde met zynen wandelstok het schrift van ziel; keeren aepstónds werpt het werkvolk zich op hem ën begon hem zvvaerlyk te mishandelengelukkiglyk kon hy zich uyt hunne banden rukken ën binnen vlugten hy M. Easier, waer hem door den heet' doctor Willéms alle de noodige zorgen gegeven wierden, welke zynen toestand verëysehte. De bende wederom byeen vergaderd zyntle, begaf zich regt naer de fabriek, gelëgen naby de TölliOysbnig. De politic, van te voren verwittigd, bezette reeds dezelve en had de poort, deuren en hekkens doen sluyten. Het volk wilde met alle gewéld binnendringen en zich meester maken, zegt men; van eenige der vremde werklieden, die bleven voorlwerken onder den loon zy namen eenen balk die daer buyten lag en zy stampten er mede het hekken open. Alsdan wierd de politie gewaer dat het oogwit der aenranders was van hen naer hel water té dryven hel ge- vaer wierd dreygend, en de politiewacht kreeg bevel om gebruyk te maken van hare wapens. Een hevig gevecht ving ben tussehen de politie en de werklieden, en van wederzyds wierden er ver- scheydenen gekwetst. Men zegt dat ëentn werkman zeer gëvaër- lyke wonden heeft bekomen. M. Laequei, politie kominissaris, is een vingt rlid kwylgeraekt MM. Ghuys, Van Thuyl en Lombard zyn ook gewond, den agent Schuts, is zyneifc,sabel afgenomen en heeft met zyn eygen wapen eene wonde m het hoofd bekomen. Eenen pompier wierd ont wapend en zyne wapens wierden in de rivier geworpen. Men zag eene vrouw woedend tussehen de slrydende menigte loopen en met eygene handen eenen politieagent ontwapenen. Na die eenige oogenblikken ongelooflyke wanorde, kwam de gendarmerie aen gevlogen en stormde verscheydene molen met den bloolen sobel op de menigte aen. Dit dappere korps legde de grootste kraehtdadigheyd oen den dag het dreef de menigte uyteen, hield er een groot getal aen en verloste de polilie, die het sehroomlvk kwaed kreeg. Haddc de gendarmerie vroeger geroepen geweest, zy zou voorzeker de wanorders, belet hebben hel zwaerwiglig karakter aen te nemen dal wy komen te zien. Ten 6 uren riep het geroffel der trommels de burgerwachten onder de wapens daer wierden er vele geroepen maer weynig gevonden, en de weynigen die afkwamen wierden vereenigd op hel Stadhuys van waer zy, na poer en lood ontvangen te hebben, naer.de fabriek van M. Parmentier geleyd wierden. Later, wierd zy gelast langs de veste de aengehoudenen naer het Rasphuys te geleyden. Tussehen 10 en 11 uren leyde zy er een eerste ko'n- voy van 40 mannen naer toe, die-tot dan loe in zekerheyd warén gehouden geweest in de magazynen der fabriek Parmentier eenen tweeden transport, van gelyk getal persoonen als het eerste, wierd later nog door dezelfde wacht naer het zelfde ge vang geleyd. M. Parmentier en zynen gezel, door den troep verrast, hadden den tyd niet om eene sehuylplauls ie zoeken men wierp zich op hen, al roepende dood l doodDen man die het schrift droeg, bragt er mede M. Parmentier eenen slag toe die hem inden grond wierp. Op dit oogenblik begonnen de anderen M. Dangolle geweldig te slaen, die zynen meester zocht te beschermen in het midden van dii gewoel gelukte het M. Parmentier van onder het volk te geraken en binnen te Vlugten by M Casier- Dehemptinne, wiens deur gelukkiglyk open stond. M. Dangotle', geweldig gewond aen handen ea nek, kon insgelyks binnen vlugten. De aenvallers bleven slaen voor de deur,'die seffens toegeslagen wierd, en aldds wierden de beyde slagtoffers hun ontrukt. De wonden die M. Dangotle aen nek en handen bekomen heelt, «yn diep den ongelukkigen bedienden heeft geweldig veel bloell verloren, doch daer is geen gevaer en alles doel ctnu volle gene zing verhopen. M. Parmentier is er gélukkiger van afgekomen dien heeft slechts eenige kneuzingen hekomen. Ondertussehen rotte het volk byeen voor de fa&riek van M. Parmentier zy schreeuwden dat zy de Lokcruers en de Rrnsse- laers w ilden hebben die onder den loon waren komen werken een meysje dat uyt de fabriek vlugte wierd achtervolgd, en zou wacrschynlyk er kwalyk van algekomen zyn zonder de bescher ming van eenen schipper, dien de ongelukkige op zyn vaertuyg nam, Allengskens wierd de woedende menigte meerder en toen, rond 3 1/2 ure, de bende uyt de Slypslraet er by viel, lelde men al niet min dan 800 persoonen op het Tolhuys-pleyn. 'T was alsdan dat het hekken op den grond wierd gelegd, ouder het zegevierend geschreeuw en de vreugdegeroepen der menigte, die dreygend binnenstroomde. De politie agenten, ouder het geleyde van den kommissaris Lacquet, trokken den sabël en ontvingen hunne aenranders zon der schroom. Het werkvolk deyusde terug en sloeg niet steenea naer de ruyten der fabriek en naer de agenten der polilie. Eenen werkman was zvvaeriyk gewond aen hoofd en schouder, hy viel zonder beweging ir» de vaerl, waer hy echter door eenen agunt wierd uytgehaeld en binnen de fabriek gedragen. De kraehtdadigheyd door de politie ontvouwd sloeg de bende uyteen, welke de vluglnam naer de Wondelgcmsehe ïneerschen. Deze narigten bevestigen de heviglieyd van bet gevecht tussehen het volk en de gewapende magt geleverd, als ook dé bewon- dingen van wederzyds bekomen. Later, rond 8 uren, toen de overbcyd de herbergen deed ont- ruymeu, in de omstreek der Muvdepoort, begon hel volk weder om gpweldigen wederstand te bieden. Sleenen wierden naer dc agenten der openbare magt geworpen, en de gendarmerie viel met het blanke zweerd op de menigte tien eu dreef ze terug lot omtrent de kerk van H. Kerst. De verbittering der gemoederen is nog niet gestild, en, vol gens de in omloop zynde geruchten, zouden er nieuwe wanor ders te vreézen zyn. Verhopan wy dal de overheyd er bylyds- de noodige maetregelën zal tegen nemen. Dynsdag morgend, rond 9 uren, hebben zich voor verschey dene fabrieken saménrótlingen gevormd, de onruststokers willen de wevers dwingen hunne getouwen te laten slaen. Hel schynt dat de wonde van M. den politie-kommissaris Lacquet zoo zwaer niet is als men het gemeend had hy is ge kwetst geworden toen hy eenen messteek wilde afweeren M. Lacquet heèft groote kneuzingen op den arm en op de linker schouder gekregen. M. Ghuys is ook zwaer gekneusd. Die moe dige ahiblenareii waren niet tc min Vanderdaegs op hunnen post. In hel gevecht welke maendag voor de Glasfabriek plaets greep* heeft de politie zich op dë deftigste wyze gedragen. Van de 35 persoonen die op rde kleyneBolermerkt zyn aenge- houden, zyn er 18 blyven vastzitten. Het kollegie heeft maendag nog al een ernstig gevaer geloopen voor de fabriek van M. Parmentier. M. De Maere is ligtelyk aeu> hel hoofd geraekt geweest door éenci; kassysleen, en T is nevens- M. Gallier dat den kommissaris Ghuys eenen slag ontving vau eenen kassy die uyt de hoogte eener venster wierd geworpen. Den burgemeester, die ook dooi de oproermakers omringd wierd, is door de gendatmerie verlost. Dëii werkmah die zwaerlykst gewond wierd in het gevecht dat maendag tussehen liet werkvolk ën de polilie plaets had voor do- fabriek van M. Parmentier, is aen zyne wonden bezweken. Deze tyding is gelogc nsiraft. Dynsdag avefud waren dc troepen der garnizoenen van Brussel en Antwerpen in hunne kazernen gekonsigneepd en hielden zich gereed om, op het eerste teek en, naer Gend te ver trekken, Bezondere treyns hebben geheel den nacht gereed gostaeii inde statie dier steden; gelukkiglyk is deze vermeer dering van voorzorg onnoodig gebleven. CORRESPONDENTIE. M. en Vriend F. uyt W. ik zal voor het nieuw abonnement zorgen. Ik verzoek u den brief waerin het adres staet mee te brenger., want in 't engelsch geschreven, denk ik dat het gebrek kig is. De frankering kost 25 Centimen meer voor elk 'iNr. Het eerste zal van daeg vertrekken. Vriend S. uyt A. wacht u wel Over die zack peil op papier te zetten Klappen tussehen vier oogen moogt gy doen zooveel gy wilt, maer niet sehryven. Scriptd mantnt. Dynsdag heeft men alhier op de trappen van den dender in het XVilgenstraëlje, een kindje gevonden dat nanwelyks eenige dagen, oud is. Het arm bloeykéü had. enkelyk een hemdeken e» een doeksken aen en was daer gelegd opdat het in 't water zou ge vallen zyn. Het is naer 't politiebureel gedragen. Men vermoed eeiie boerin van eene aen de stad palende gemeente, als hebbende het kindje daer neergelegd. De polilie doet navorschingen en 't is te hopen dat zy de daedster van dit slrafbaer leyt welhaesS zal ontdekken.. Een koninglyk besluyt van 30 april benoemd M. A. Bacyens tot schepen te Chérseamp Een koninglyk besluyt van 25 april bepaelt het model der nickelslukken van 5 en 10 centimen. Op de eene zyde zullen zy den belgischen Leeuw dragen, met het opschrift rond L'l'nion fait la force. Van onder het jaercyfer. Op de andere zyde zal de weerde van het stuk staen en daer rond het opschriftLeopold premier Roi- des Beiges. Wy vernemen uyt zekere bron, zegt de Indépendanee, dat het koophandelstraktaet met Vrankryk heden te Parys zal ge- teekend worden. Men denkt dat hei acuslonds aen dé bekrach tiging der wetgeving zal onderworpen worden. Men schryft ons uyt Temsche a Dc vremdelingcn die het volkryke Temsche met hun bezoek verceren, spreken met verwondering over de luysterryke ver siering der Amelbergnkerk dit kolossael gebouw,'wierd in 772, door de godvruchtige Maegd Amelberga voor de glorie der aller- eerbiedweerde Moeder Gods, gesticht en in 172! bekroond met eenen selioonen toren, die wederom', met t-e weldadige giften der vredelievende inwooners; zal versierd worden met eene klok van 7i-00 pond Hulde!... aen den ieverzuchligen herder De Gal uwé. Zegen aen de Temsche bevolking die niet zoo vele godvrucht die schoone Maend van Maria eeren. Eenen voornamen koopman van Gend, zond dezer dagen aen eenen zyner schuldenacrs in de hoofdstad eenen brief, waer in hy hem de betaling oener zekere som gelds eyschte, welke hy hem geleend had. Den schuldenaer antwoordde met den volgen den post in dezer voege Mynheer, dat gv my schryft, is goed dat gy mv geld vraegt is no«g goed maer tint uwen brief met tnelfout'en opgepropt is, dai is in hel geheel niet goed. Ik heb denzelven verbeterd en zend hem u hierby terug.

Digitaal krantenarchief - Stadsarchief Aalst

De Denderbode | 1861 | | pagina 2