Briefwisselingen.
7.al hebben moeten doen van namelvk aen den Pans weer
te geven al de doiueviien die by Hem op eene dwingelan-
dige wyze ontroofd iiad, en van bvzonderlyk, kwame hy
te genezen, zyne politiek te veranderen die voor byzonder
doel had eenen Oorlog van vernieling tegen de Kerk van
Jesus-Christus en deszelfs Stadhouder te voeren
Men verzekert dat den Koning, eenige oogenblikken
voor de dood van minister Cavour, aen dezen een bezoek
afgelegd heeft het is zonder tvvyi'el dat den stervenden
aen zynen souvereyu het leedwezen zal bekend gemaekt
hebben dat hy over zyne akten van Kerkvervolging ge
voelde en de belofte die hy moet gedaen hebben al het
kwaed dat hy gedaen heeft te herstellen. Dit zal een onder
werp van meditatie geweest zyn voor dien ongelukkigen
Vorst, dien men, uyt verachting, eerlijk man noemt en het
is te hopen dal hy er rekening zal van houden. Men zegt
zelfs dal den Koning zich verhoest heeft er mededeeling
van te doen aen M. Batlazzi die er zoodanig van getroffen
is geweest, dat 't-bloed hem schielyk naer 't hoofd ge
klommen is en dat hy seffens twee aderlatingen heeft moe
ten ondergaenMaer hier ziet men wederom welke
trouw de liberalen, de carbonari's in hunne politiek heb
ben, hoe weynig zy zelve overluygd zyn van hunne grouw-
zarne leerstelsels zv toonen zich groot, standvastig, trolsch
hoovèerdig en brutael zoolang zv in goede gezondheyd
zyn, maer als zy gevoelen dat de dood hun komt aen den
pols tasten, dan worden zy bestormd door de vselykste
gewetensfolteringen, zy erkennen luiune boosheden, zy
nemen toevlugl tot de genade van Ilem dien zy zoo schan-
delyk als trouweloos versmaed en vervolgd hebben.
Die ellendelingen voeren overal de wanorde en 't onge
luk in, zy doen al de raderwerken des verderfs spelen,
zy kennen het kwaed dat zy doen en belyden dat liet eenig
behoed des volks bestaet in den heyligen Godsdienst dien
zy versmaden en vervolgen. De Opinion Nationale, liberael
blad; komt terug op de dood van Cavour en verhaell onder
andere, dat het eene onderhandeling met dezen minister
gehad heelt waeruyt blykt welk kas hy maekte van de regt-
veerdigbeyd en hóe hy medegewerkt heeft om de Pauslvke
Staten te overweldigen I Ziet hier hoe den hoofdopsteller
van dit blad spreekt
Het is ons gegeven geweest M. Cavour in eene der
meest beslissende omstandigheden van zyn politiek teven
te zien. Het was 't verleden jaer in september toen hy
bet besluyt nam de piemonleesclie troepen in de Iverke-
lyke Staten te doen binnenrukken. Vrankryk trok zynen
gezant weg gedurende meer dan eene tier sprak hy ons
over den toestand van Itaiièn, over de houding van Cari-
baldi, over de noodwendigheden zyuer politiek, en ter-
o wyi Cialdini hem een eerste gevecht wet de Pauslvke
v soldaten aenkondigde, antwoordde hy hem seffens dal
i, hy zonder aerzelen moest naer Aneona trekken en de
Pauslyke Staten innemen
Hel is aldus, gelvk men ziet, dat de liberale bladen de
misdaden hunner party aen den dag brengen en, zonder
bet misschien te weten, de ergste beschuldigers zyn van
hunne patroonen
Eerie briefwisseling uyt Parys, sprekende over de dood
van M. Cavour, zegt
Er zullen zich nieuwe verwikkelingen opdoen, dat is
stellig. Vooreerst moet men niet meer rekenen op de lee
ning de kapitalisten zullen meer dan ooyt wantrouwend
zyn. Vervolgens zullen de binnen gepalmde bevolkingen
met meer kracht haer zelfbestaen terug vragen. Onder^de
vórsten die, in weerwil hel vreJostraktaet van Villafranca,
onttroond geworden zvn, bevinden er zich twee die thans
eenige kans hebben zich te zien herslelien op hunnen
troon dit zyn deu hertog van Toskanen en den Konin*
van Napels. Deze gebeurtenis moet ook het wereldlvk ge
zag van den Paus versterken, welk reeds zoo zeer ge
schokt is door de over weid igingeu der Piemontezen. Laet
ons wachten op het onvoorziene.
Men schryft uyt Turyn, 6 juny, aen de Monde
Graef de Cavour is dezen morgend, ten 7 uren en
eenige minuten overleden. Ziehier eenige byzonderheden
over zyne ziekte en dood.
Den woensdag 29 mev, 's namiddags, rookte 51. de
Cavour op zynen baleon. Eensklaps valt hy neer men
draegt hem op zyn bed, en men roept zynen geneesheer.
By dezes aenkomsl was den zieken reeds lot bewuslzyn
teruggekeerd, brakingen kwamen hem ontlasten en hv
klaegde maer alleeniyk meer van eene schroomelvkè
lioofdpyn.
Den geneesheer gebood hem bloed te trekken, en men
gaf hem dry latingen de eene achter de andere eene ge
weldige koorts verklaarde zich, vergezeld van nieuwe bra
kingen. Dit slecht toeken dat gewoonlyk den bloedopdrang
ïiaer de hersens vergezelt, overtuygd'e den geneesheer dat
by in zyne behandeling door bioedlatingen moes! voiherden,
ru men gaf er hem nog vier. Hy heeft er dns zeven gehad.
De koorts steeds geweldiger toenemende, den geneesheer
Bossi. die verscheydemael de gelegenheyd had^gehad van
M. de Cavour te bezorgen en die zyne lichaemsgestellenis
kende, vroeg eene konsuliatie, ten gevolge dervvelke men
Ben zieken eene sterke dosis kinin toediende. In twee
dagen tyds heeft men er hem tachtig.greynen ingegeven.
<■- Den professor Tomasi, napeischen geneesheer die zich
te Pavia bevond, en den doctor Riberi. 's Konings genees
heer, wierden geroepen maer 't was te laet Reeds gis
teren in den morgend was den zieken zoo verslapt en raes-
kalde zoodanig, dat de geneesheeren. de magen en hv zelf,
7.egt men, begonnen te begrypen dat het hoogst dringend
wierd de nog eenige oogen'biikkeu kalmte en kracht te
baet te nemen om hem te doen bereglen. Ten o uren des
namiddags, hoorde den pastor van Ö.-L.-Vrouw-ter-Enge-
len zvne biecht, en ten zeven ureu des avonds bragt men
beai het H. Sacrament, vergezeld van eene menigte per-
van allen stand en kondilie.
lk zeg u wat er openbaerlyk is geschied, meer weet ik
niet. lk weet niet in welken staet graef Cavour was toen hy
zynen biechtvader zag, en of hy blykens van zyn berouw
heeft gegeven door eenigen akt die aen de Kerk de haer
verschuldigde voldoening gaf. Dat zal later geweten wor
den In afwachting, zyne bloedverwanten, zyne vrienden
en de calholyken in 't algemeen smuekten eenen echten
troost in de uytwendige piegtvormen die volbragt wierden.
c De ziekte deed nadien feilen voortgang. Den prins van
Carignan en den Koning kwamen hem inden avondbe
zoeken maer M. de Cavour was niet meer in staet om
dien blyk der welwiilendheyd van zynen vorst te waer-
deren hv lag in zynen dooclstryd, en, gelyk ik u gezegd
heb, stierf hy dezen morgend, onze hoofdstad opregt in
eene schrikkelyke onsteltenis en afschrik latende.
Men schryft uyt Turyn, 7 juny, aen 't zelfde blad
Goed ingelichtte persoonen vei zekeren dat graef Ca
vour, vooraleer hy de laetste HH. Sacramenten ontving,
uytdrukkelyk heeft wederroepen alles wat hy zou hebben
kunnen doen, zeggen of schryven tegen den godsdienst en
de Kerk, verklarende dat hy vroeg om in haren schoot te
mogen sterven. De twee geluygen die tegenwoordig waren
zyngemagtigd geworden, verzekert men, om zulks open
baerlyk te verklaren.
Men deelt ons, zegt den Ami de la Religion, als komende
uyt een zeer geloofsveerdige bron, de volgende inlichtingen
mede over eene wezentlvke omslandigheyd van het christe-
lyk eynde van M. de Cavour
c Den vrydag morgend, 5 juny, (den 6 overleed hy), M.
de Cavour, gevoelende in wat toestand hy zich bevond,
verzocht dat men den Heyligen-Vader per telegraef zou
bidden van hem te ontslaen van de excommunicatie die hy
zou hebben kunnen iuloopen. Pius IX ontving met de tra
nen in de oogen de vraeg van den minister.Onmidde-
lyk en zonder voorwaerden zulk is den tekst van het
vaderlyk antwoord dat den telegraef Roomen aenstonds
aen den doorlach tigen zieken overbragt.
a 'T is M. de Cavour zelf die den priester heeft aenge-
duyd aen wien hy zich wilde biechten.
Met is waer dat er eenig gemor onder het volk ont
stond wanneer de beregting door de Cavour-straet trok. De
revolutionnairen leden door die belooging.
Den markies de Cavour, oudsten broeder van graef
Gamille, die achter de processie ging, blootshoofde en eene
flambeeuw in de hand, bleef eenen oogenblik stilstaen voor
den volkshoop waeruyt de morringen voortkwamen doch
de algemeene gemoedsontsteltenis des volks keurde dezelve
hoogelvks af en deed ze, om zoo te zeggen, zwygen.
Wy hebben die byzonderheden willen afkondigen, doch
men za! ligtelyk begrypen dat wy zulks maer doen onder
aile voorbehouding in wat aengaet het antwoord dat men
aen den Heyligen Vader verleent.
Het volksgevoel bedriegt zich zelden het doet zich kennen
door het spreekwoord vox populivox Dei Het is God die M. de
Cavour heeft neergeslagen zeggen den werkman en den land
bouwer. Tegen het denkbeeld van de vrydenkers stemmen wy
met dat gezegde in. Ais dc menschen niet meer klaer zien en-
het nacht word, als zy rondtasten en den weg zoeken, bliksemt
het van boven, de wolk scheurt en eene stenTklinkt van boven
gv bedriegt u, ga regts en niet links en «als valsehe ley-
ders met alle geweld de volkeren op den dwaelweg willen bren
gen, daeit er eene hand neer en er word regt gedaen.
M. de Cavour was een dier valsehe volksverleyders hv had
eenen bewdndcrensweerdigen geest, verbazende hoedanigheden
ten dienste eener slechte zaek gesteld, bo hardnekkigheid van
Richelieu by de slimheyd en dubbelhertigheyd van Mazarin voe
gende, deed hy denkeu aen de beruchte diplomaten der floren-
fynsche school.
Even 'als Mirabenu had hv dc revolutionnaire magt losge-
maekleven ais Mirabeau dacht hy er meester van te" zyn. De
moeyelykfeeden met Garibaldi hebben doen zien dat hy zich be
droog. en men zegt dut zyne laetste dogen droevig verdonkerd waren
doorltel verlies van die begoocheling. In schvn met den kluysenaer
van Caprera verzoend, gevoelde M. de Cavour zeer levendig den
terugkeer der worsteling.
"Garibaldi dien hy in vele omstandigheden gc-hojpen en tegen
gehouden had, was hem ondragelyk geworden, en in zynen
geest zocht hy fchet middel om hem van hei itaiiaensch looneel
te vcrwyderèn. God heeft hem van die zorg ontslagen. Het
woord van Vergniaud zal eene waerheyd worden. De revolutie
zal, gelvk Saturntis in de Godenleer, hare eygenó kinderen ver
slinden. Mingheiti, Rattózzi, Garibaldi, Mazzini zyn halten, welke
door eene sloep blöecl.zullen geverwd worden, om te eyndigen,
waer Dat weet God
Gelyk wy het reeds onze lezers hebben bekend gemaekt, er
versehym by M. R. Goemaere, te Brussel, een weekblad in hel
fransch opgesteld, dat voor doelwit heeft de goede lezingen te
vermenigvuldigen by middel van een goedkoop dagblad en een
groot getal goede boeken in 't fransch, viaemseh en latyn die
men zoekt te versprevden en die men zich op eene zeer g'emak-
kelyke en voorde eb ge wyze kan aenschafien
Voor vyf franks's jaers ontvangt men wekelyks een nummer
van dit dagblad, 't welk op dry kolommen is gedrukt en aclU
bladzyden bcslaet. De vier laetste bladzyden bevatten bekend
makingen van allen aerd en eene lyst van goede boekwerken,
waerin ieuer geabonneerde voor premie kiezen mag tot de ken-
Tairrentie van vier franks. Als men uyt deze lyst voor vier franks
boeken-kiest-belaeit men slechts* éeuen frank voor een abonne
ment aen het weekblad gedurende een geheel jaer.
Onder de boeken die in de lyst voor premie a en gewezen wor
den, hebben wy er veel gevonden die zeer leeg in prys gekwo-
lecrd zyn. Hei voortreSelyk work van den graef de Maistre, le
Pape suiv? de l'êglisc galbcané, in twee boekdeeien, slaen in de
-lyst aengeteekend aen den prys van dry frank'; Het schoon werk
van kardmael Wiseman, souvenirs sar les 'qnnlre de miers panes,
aen vier franks. Veie werkjes van den vermoerden schryver
Louis Veuiü'ot en veel andere zee;1 geachte boekwerken, zyn
insgeivks aca leege'p.ryzen gekwoteerd.
Ais eenen geai>onneerden uyt dc lyst boeken kiest voor meer
dan vier frank, by bekomt op geheel de som eenen afslag van
vier franks.
Het tweede nummer van dit weekblad is reeds verschenen.
Dit nummer, zoo wel als het eerste, beheist een aental wel ge
schrevene artikels die eene byzondere beiangrykheyd ommenen
aen de omstandigheden waerin wy verkeeren.
Anagni -18 moy 4861.
Zeer lieve Moeder, Broeders en Zusters
Gv weet nu atreedc dat ik hier geheel te vreden ben. iNiette-
min zyt gy my de liefste op de aerde. Men gevoelt dit best als
men eens afgescheiden is. Al den tyd dat ik hier geweest heb,
heb ik allergezondst geweest en ben het nog. Ik mag u zeggen
lieve moeder dat God ïnv alhier byzondere gratie heelt verleend,
lk heb hier ai moeyelvkc dagen gehad, liet rvzen, het bedwang, i
dc volstrekte gehnorzaemheid, dit alles is zoo* gemakkeiyk r.iet.
Ilot gact wel maer sieeht om te schryven, myn hand beeft wat,
't en is nogthans van vrees niet, wy bemerken hier wel wat.
maer het kan dat niet zyn dal my doet beven. Maer 't komt van
't weer, 't is nog ai warm en het dondert. Byna geheel de maend
april heeft hel hier zoo koud geweest gelyk in Belgiën, alies
is hier maer weinig voorder geavanceerd dan by u. behalven
helgeem in den winter by u vervriest en hier niet! Om u alleen
te kunnen schryven ben ik van alle myne kameraden gevlugt
in eenen café. Ik kom zoo aenstonds myn glas café te nemen
en nu Patronne aporla une hquière aqua vita het zai nu wel
gaeu. Nooit heb ik den minsten tegen wil gevoeld. My dunkt
Moeder, dat gv zit te lachen als Clemence of Melanic *u zegt
*k wil dak Pieter ne keer zag staen, devant la giretle renelant
les honneurs différents au corps de garde de la grande place,
se promener arme au bras et faisant bien .'attention pour bien
executor le service militaire il faut ici beaucoup d'attention les
ollrciers y passent souvent et mome pendant la nuit. Men moet
zich op alle voorvallen weten te gedragen of men is strafbaer.
Als liet iets of dat dc officieren niet kunnen zeggen, Flamand
zeggen zy en het passeert er dikwvïs mee, maer my beginnen zy
al goed tc kennen. Nu wat anders over dry weken heb ik eenen
brief geschreven naer den directeur der congregatie van St-Ni-
kolaes voor dry zouaven van die stad. Eene dezer dry vcrloor
over 24 dagen zynen portomonnaie, de jonger, was geheel go-
ruineerd. lk en Vlieger hebben hem iels gegeven, hy "kreeg ook
iet van zyne parochianen. Nu van den noen, roept hymy om eens
by den fuytenant te gaen, en daer ontvong hy geheel zyne for
tuin terug. Nu weet ik niet wat u eerst zeggen, het is hiei toch
al wonder om zien en bvzonderlyk dc hoogte van dit klein ste
deken om er op te geraken moet men 3 kwartieren klimmen
gelyk öp het dak onzer schu-er, behalven de groote baen die
eenen grooten omweg maekt en waer karren kunnen ryden, zyn
al andere toegangen slyl. Alles word er opgedragen door ezels
en ook door vrouwen, deze dragen wel vier eemers op hun
hoofd en klimmen daermeê den berg op gelyk niet, en wy zuch
ten met onze karabvn, maer zullen hei ook wel gewoon worden.
Als die mannen op hun land werken staen zy gelyk op het dak
van een huis, zy labeuren hier maer dry vingers diep, zy werken
met eene spade op de wyze van mvne peii, vetten hier weinig
behalve de hoornen welkers takken men alle jaren afkapt om er
dc wyngaerden langs te leiden. Ik ga nu van wat anders spreken:
alleenelyk deze week ben ik met degene die met my vertrokken
zyn en ook nog vroeger by het bataillon vervoegd voor allen
dienst te doen. Maend a g gangen, wy naer hel kamp, eene ucr I
van onze kazerne. Aengekomen stelden wv onze tenten, op den.
tyd van tien minuten zyn al dc huizen gemaekt. Nauwelyks was-
dit gedaen of Trona-ba mea' loopt naer onze. geweeren en
tirailleurs par de la distance de 5 pas, alles op liet teelten van
den corné. Wy hebben daer geloopcn en den loozen oorlog ver
beeld 'k en heb nooit van myn leven my meer moeten byzeUcu.
Ik geloof dat onze officieren het deden om eens wel té beproe
ven, geheel den dag moesten wy loopen en dan op 23 minuten
naer huis, langs dien scliroomelyken berg, nooit van myn leven-
en heb ik meer gezweet.
Den dynsdag ging het beter, onze- kapitein ging medé. Dieiv
heeft verslandop ons gemak daer naer toe, een weinig gema
noeuvreerd, de soep-, een uer 2. of 3 gerust, nog een weinig gr- I
werkt, het rataloe en dan opliet gemak naer huis, regt "naer- f
onzenlieven slrooizak, men slaept daer- goed op ais men van.
niet beter weet, in liet eerste vaerthet nog'al maer met er tyd
word men hem goed gewoon
Dat vvv hier nog lang moesten loopen, wy zouden nog ma
trassen krygen. Er is eene gifte gedaen van voor elk eene rn at ras-
ma er eer zy gemaekt zullen zyn, zouden, wy. al Piemontezen.
kunnen gezien hebben. Om 9 i/2 ure wierd den na'em afgeroe
pen van 40 mannen van elke compagnie. Prenez tons vos ob*
jets et partez aT'inslant Daer was wat op gang.. Zy kleedeo
zich met haost en nemen alles op den rug. Men deed verschelde
patrouilien optrekken en de stad doorloopen. De overige moes
ten gekleed op hun bed liggen- Wy geloofden dat liet er ging op
zyn,"maer liet ging wel, het wierd dag en niemand had iets ont
dekt. Het piket bleef geheel den volgenden dag in onze kamers.
Men had vuer zien maken op verscheidene plaelsen in de verte,
en de officieren liepen met ontrust onder elkander over en
wéér, de soldaten zeggen tegen elkander: het zal er van den.
nacht op zyn Het was ai op de-beenen, van 11 tot een moest ik
de wacht optrekken. Het piquet vertrekt, de lading geschied in
stilte, ik stond op mynen post. Maer alles liep we! af en wy
kwamen al terng zonder iets gezien te hébben. Onze komman-
dant zeide dan dat het maer meest geweest had voor de exer
citie maer er heeft toch iets gaende geweest. Die beweging, was- J(
veroorzaekt omdat den vyand eenen doorgang wilde"doen,.zy 11
hebben geprobeerd maer hebben van wege onze gendarmen
eene goede ontmoeting ontvangen. Als ik van de wacht terug
kwam ontmoette ik Camilie D'hont met eenen stok in de hand",
hy wenschte my den goeden dag, ik was er geheel van ontsteld
van hem te zien. ziet hier vvaerom
Camilie D'hont is eenen jongeling van Thielt, livis maer 18 4
jaren oud, wy zyn le gaer vertrokken "en beminnen byzonder
elkander. Hy is braef en goed soldael, nu op mei-avond naer dai
wy onzen altaer versierd hadden en de maend van mei geopend
was. is onzen Camilie uit eene venster gevallen van 80 trappen
hoog, hy wierd naer liet hospitael gedragen en wy verwachtten
zvne aenslaende dood. Maer o wonder door Maiya gespaerd is
hy van die schroomelyke hoogte op de steenen gevallen en.niet
een letsel bekomen Denkt eens. lieve Moeder Het zal in den
slag hetzelfde zyn, wy zullen wonderen doen, indien wy iet'
moeten doen.
Onze capitein heeft ons aengeraed allen le biechten te gaen
en ons in eenen goeden staet te behouden voor wat er voorvalt.
Mgr. Sacré is toegekomen, wy gaen van daeg zaterdag by hem
le biecht.
V.aerlwel lieve Moeder, Broeders en Zusters ik vraeg u nog ï«t
eens uwen zesen, vergiffenis en wensch u den zeeen des Heeren.
PierreDE TOLLENAERE.
Doet de complimenten aen onkel Cies, aen MM. den pastor en
onderpastor eu zeg bun dat wy cr goeden moed op hebben.
rg-> OrC-S f~i
CORRESPOXDEXTIE.
M. en vriend F. uvt N. uw rekeuingsken beloopt in het
geheel tot de som van 3 franks.
Ontvangen van M. T. te ixelles 12-30. Item van M. W. B
te St. 6. franks..
