«;^T.rs,,sM£s sf» -
ZONDAG 28 JULY 186).
VYFTIENDEN JAERGANG. - N' 778.
Verlrekuren uji de Statie Aelst NAER:
0 FRANKS 'S JAERS.
Vertrekuren uyt verschillige Statiën.
AELST, den 27 July 1861.
Waer tegen is den oorlog
En wat wilt de secte daernieê
Wat leerden de Heydenen
Is "t genoeg
De<rderni. 5-20 8-3ü 11-55 12-30 3-10 6-10 3
tukeren 5 20 8-30 12-30 6-10 »-0U.
Brussel 7-45 0-0 12-30 3-10 5-45 8-30.
Mech. Bros. Autw. 5-20 8-30 12-30 3-11)6-10
teuv ThieoLuyL 5-20 8-30 12-30 3-10 6-10
3Gend, Brugge, Osteude 8-25 -12-20 0-00—
3-10 -6-101« klnslangs Dendennonde.
Koitrvh, Mouscruen, Kvssel(lan"s Lede) 8-25
12-30 - 0-00 - 3-10 6-10.
- J Hoornvk, Rvssel (lanes Ath 7-45s ja n rm
Verv Land StTruyen,5-20 8-30 12-30 3-10 6-10 f Nin. fiéerardsh. A tb, 7-45 2-35 5 45 «qn
Glnd 8-25—12-30 0-TiO 3-10—6-108-20 BerSe„, Quiuvram7-45-0 00-2-33-5 45
VAN ANTWERPEN NAER St-Nikolaes, Lokeren, (lend. 5-30 8^30 10-30 2-30 4-30 7-00
VAN GEND NAER Lokeren, St-Nikolaes, Antwerpen. 6-15 9-00 10-20 2-3() 4-90 7-00
Te te DE staen a! de konvovs. Ie iob«em siaen doie vertrekkende van Aih li qn
10-10 4-35 0-00 en deie vertrekkende ven DenHerlefS^al ^Ton,^
Staen te cysecem stil a! de konvoys uytgenomen dezen vertrekkende 'van Ael-t n ftn a
morstens en 0-00 's avonds en v.n henderntende ,en 0-00 's morgens e„ 0 00 d"
S*aen le S.NTBERCEN devertrekken nvt Ath 6-30 10-10 's more. 4-35 n rn
Van Denderleeuw U-00 8 10 's morg. 2-30 6-00 en 0-00 des avouds.
's ovonds.
-7-40.
VAN LOKEREN NAER
Hendermonde, Aelst 6-50 12-15 3-007-20—»-».
Ninove, Geerardsber^en, Ath 6-50 12-15 - 3-000-0.'
VAN ATU NAER
Geeraerdsbergen, Ninove, Aelst, Dendermonde, Lokeren 6-30 10-10— 4-35-
Lessen. GeeraerdsbergeuNinove, Aelst, 6-30— 0-üO—10-10—4-35 7-4i»
Brussel (langs Denderleeuw) 6-301U-J( 4-357-4(j.
Gend, Brugge, Osteude 6-30 (langs Lede.) 10-104-35 -- 7-*0
VAN CEND NAER
Audenaerde, 9-2o 2 23 7-4.5 - naer Aelst, - 7-00 11-45 00 2-20 5-00 7-40
VAN BRÜSSEL NAER
Aelst, Gend y-35 11-40 2-2<! 5-2<> 8-lo.
Ninoie, Gecraerdsb. Ath, (langs Denderleeuw) 7-35 2-20 5-20
VAN DENDERMONDE NAER
3-35 6.40.
V, 1 Hil.uu, U «uuuu, Aeist, y-13 /.sa j24)5 2-00 5-10 7-45- 4U*
DEN PENPERBODE
Men kan het niet te veel, niet te dikwils doen zien, den
ooi-log dien men heden voert en schier overal voert, is
gerigt tegen de Kerk. Hy is zoo hardnekkig, zoo woedend,
zoo geweldig, dat men hem mag aenzien als eenen oorlog
van verdelging, op wiens uytslag men rekent.
UytsluyleJyk politieke parlyën bêslaen erom zoo lezeggen
met meer er is geene kwestie meer van Rëpublicanismus,
DemocratisniusAbsolutismus, Monarchismus, Conslitu-
Uonahsmns of Parlementarismus, alles bepaelt zich bv twee
maglige parlyën het Calholicispius en 't Liberalïsmus.
.Men heeft den naem gegeven van Liberalïsmus aen de
muQomneke party van heden, die de hardnekkigste en meest
geduchte secte uytmAekt welke: de Kerk ooyt'te bestrvden
gehad hebbe....... Zyspaert niets om liaer oogwit te be-
levlten, alie middels zyn haer goed, zy wvkt voor niet eenen
zeits met voor de moord.
Men ziet dit heden in het ongelukkig Ilaiiëti, waer de
wanorders, de verwoestingen, de brandstichtingen, de
moorderyën zoo gemeen en veelvuldig zyn, dat ze niemand
meer verwonderen. En wat doel hebben al die .if«rysselyk-
heden» Geen ander dan dit van den Puis nvt-Roomen
te jagen en de Kerke Gods ten gronde te verdelgen.
Men ziet dat die hardnekkigheyd tegen bet Catholicismus
ot Gatholyken godsdienst zicli in byna alle landen uylbreyd.
In Belgiën hebben, sedert eenigen tvd, de scctarischc
poogingen eene zoo buytengewoone uytgèstrekthevd ge
nomen, dat men ze vry weg dolzinnig mag 'heeten. Zommlge
provinciale raden doen zich in dezen godsdienstoorlog
onderscheyden. Ofschoon hunne bevoegdheden en in;e-!
klaer door de grondwet afgeteekend"zvn, durven d?e
provinciale raden zich bezig houden met beraedslagin-en en
Stemmingen die den gods-en eeredienst reglslreeks aengaen.
Zy lieuben zich bezig gehouden met de wetten op de kerk
fabrieken en 't onderwys, waerover zy nocli regt noch
magt, noch bevoegdheyd hebben.
Van den eenen kant, wilt zy den priesterlvken invloed
gansch vernietigen met alles wat van verre of van nabv met
de Kerk m verband staet te verwereldlyken den priester
mag daer, uyt haet tegen den godsdienst, niets meer te
zeggen hebben, de burgerlyke magt alleen moet er alver
mogende zyn. In 't inwendige van de kerk moet den burge
meester alles regelen, alle benoemingen doen, alle uyt«aven
besturen, de dmnsten vaststellen, bevelen hoeveel keersen
er moeten of mogen branden enz. enz. Immers, die secte
wilt dat den pastor in zyne kerk den oodmoedigen knecht
zy van M. den burgemeester en danse juvst gelyk dezen
laetsten schuyfelt.
Van den anderen kant, wilt de secte alle godsdienstige
«nderngting uyt de scholen verbannen het teeken des
II hruyses, den Vaderons, den weest gegroet, de vier
punten, het geloof, de tien geboden Gods, de vyf geboden
der H Kerk, de akten van geloof, hoop, liefde en herouw
dit alles moet uyt de scholen verbannen worden, de leer
lingen hebben daer geen allairens roeê, dit dient maer om
ze fanatiek te maken ol te verkwezelen, dit alles koniien zv
naer de kerk guen leeren, in de school mag er daervan nie't
gehandeld worden, de afscheyding van Kerk en Staet. de
vryheyd van denkwyze, de vryheyd van 'eeredieüsten, het
vry onderzoek en meer andere vieren en vyven verzetten
zich daertegen
Zoo redeneren de maponnieke liberale sectarissen zoo
klappen zy over de opvoeding der jeugd. Zoo zeer balen
zy den Catholyken godsdienst en deszelfs bedieuaers dat
men zou zeggen dat het. godsdienstig onderwvs aen de
kinderen vader en moeder leert vermoorden, broeders en
zusters leert verdrukken, vrienden en kennissen leert
verraden Welke uytzinnigheyd ja, wv herhalen
het, welke tienoobbele dwaesheyd, die 't verstand en
t oordeel zoo verre verbystert, dat de aenhangers van dit
rampzalig stelsel zelfs de principen en grondgedachten van
de grootste goddeloozen der verledene eeuw, die echter
hunne patroonen waren, niet meer begrypen.
Den arlsgoddeloozen Voltaire, nogtans in een oogenbiik
van regtzinmgheyd over den godsdienst sprekende, zegde
Indien den godsdienst niet bestond, men zou hem moeten
0 uytvmden, want zonder hem is de samenleving onmo.
j»
Den wyzen Plato leert dat in alle goed ingerigt gouver
nement de eerste zorg moet wezen er den waren Godsdienst
te staven, en met eenen valschen of fabelachtigen godsdienst:
en dat den eersten magistraet er van zyne kindschheyd af
moet in opgevoed wezen. (1) Dien zelfden wysgeer zegt in
zyn boek der wetten Den waren godsdienst is den sfeun
van den staet (x) Want, voegt er den grooten redenaer
Sn lil GodsTnSt seefl het leven en de beweging
Jen alle» (3).De Romeynen hadden voor grondslelsel
dat der. Godsdienst op alles den voorrang moest hebben
it T i T, «vierste noodwendigheden hv de
1 bezit en TT w gee" W-V liefst °P ae,de
V®U W>' hebben, zegt den weisprekenden
Cicei O, alle natten overwonnen eerder door de godsvrucht
set'Lfkunde°(6) da" -d°°'' d6 manhafliSlle>'d d«
In den zelfden geest schuyft b'oratius op de verachting
ryk knelden!18' rtmpen d'C' Vi"' zynen '9'd- het keyzer?
Romeynen, zegde hy, gy zult de straf dragen die uwe
voorvaders verdiend hebben, i-o dat.gy de tempels der
Goden en hunne autaers die in puvnen vallen zuil fiersteld
en hunnedoor den tyd vervallene standbeelden
zult vernieuwd hebben. Indien gy de meesters zvt
van geheel de wereld, 't is omdat g?u onder de Goden
gehouden hebt deze onderwerping is den grondsteen
geweest van uwe grootheyd 't is aen haer dat gy den
<t goeden uytslag uwer ondernemingen moet toeschrvvcn
Sedert dal de Goden zich verwaeriopsd gezien hebben,
!!el)"'n 7-y Halten niet eyndelooze rampen overladen
/IC „er de verzen van Iioralius waervan wy hierboven
de vertaling geven 1 ul
Delicto Mujorum immeritus lues,
Romane, donee Templa refeceris,
JEdesque labentes Ueorum
Feeda irigro simulacra fumo.
Dis te minorem guod geris, imperas
Ihnc omne principium, hue refer ex'itum.
Di mult a neglecti dedenml
Uesperiw mala luctuoste. IIor.it.
Zoo groot was den eerbied dien de Romevnen 'hadden
voor hunner. Godsdienst, hoe valsch en superstitieus hv ook
was. En hier in ons Catholyk Belgiën wilt men den Catho-
hen "v^isle„enSt Tl kpachtT geweld ''«ylen alles sluyten,
hen, volslagen magleloos maken, ja, men haet en versmaed
hem zoo zeer, dat men hem zelfs uyt de herten der jeugd vilt
bdettèn i yUe"w deSZ,eT aenl('ol'inS i" de scholen te
beletten Waer gaet d.t naer loe'? Wacht het af
Belgen, maer ziet wel toe dat gy niet beklapt ,ht l Ji
dit l.berael gebroed niet ontwapend en buvtcn staet gesteld
hebt uwen godsdienst te verdrukken en wellis te doe.
verdwynrn. ant God, om de ondankbaerheyd en hooveerdv
van eene natie te straffen, laet soms toe dat barenZo,
dienst tot andere natiën overgaet, die er bet X
van zullen maken. fceuiujk
geloovigen geëerd en aenroepen. Om aen deze feest meev
tot het 'e TT 'iad den achtl)aren heer Deken zich
Wykonnen hier onze bemerkingen over de liberators
maponmeke godsdienslverdrukkingen niet staken zondT
van eene liberale komedie te gewagen die te Dendermondo
op het stad hu ys, de verledene weck, nlaets gehad heeft
Er was namelvk kwestie van eene godsdienstige
beydd.e den 4 en 18 augn.sly le Dendermonde za pfaéts
hebben °n. den duyzendjarigen jubilé te vieren vf e. re
van O. L. V. van Iroost, m die stad algemeen door de
kzs j i s uccu aai üie
ia 8 honderd franken zouden bedratrpn
de processie by te woonen of niet.
i°7, het^een de onkosten betreftM. Everman wpp*
met of dezen toeleg grondvvettigfyk mag geslemd worded
hv gevoelt er scrupufen over. AL Verheden hew-ZT
doraed fiber is denzelven te stemmen of te weigeren
M. Schouppe doet opmerken dat die godsdienstig feest
eenen groolen toeloop van volk zal verwekken
deHowTZs AI wl WeZe" ae" de stoffeI)ke Belangen
tier inwooners. Al. VVytsman vraegt aen M. VerhevtlP^nf
hy^^de vrymetselaers eene subsidie zou Sten.meTiuüidn
deze zulks verzochten voor eene processie te dnon in r
de vrymetselaers eene subsidie Toefen, \r worn df de
beer Verheyden, zou ik er zekerlvk tegen steLmen Ik
aenzie bet toestaen van zulk eenen toele™ voor T T'
van genegenheid, en hierom zou ik denzelven sfeMhdvk
aen de vrymetselaers weigeren. Heden wordt e S
subsidie als bewys van tSegenegenhetó Zor d nZT-
dienst gevraegd vry aen u van voor of tegen te stemmen
stemt tegen indien gy hel wilt. M. De Rongé' vindt dA
sHd Dn Ze"r zyn zai voor de inwooners dér
MM ?er ,'T-fen'0 DnB StemIaea MeleSd. Stemmen 4o
n Ve' neyden, De Ronge en Schouppe; te"eii - MV!
Bonwens, Janssens, Wylsinan llolf F
wael, by gevolg is de vrLgTrworpen'. t5"1"0" M
Als men zuike bedroevende zaken hoort en ziet "ebeu
n in t midden eener Calholvke bevolkino wil
scliaemle en verontweerdiging niet blozen'? F T'
IF Maegd is er kwestie Die wTrden konnL T'i<!
niet nemen dan als eene walgdyke scht ptaël
wy voor al t goed der aerde tie verantwoordelvkhevd'n'mt
zouden willen op o»s nemen en waervoor wy «eene woor
den hard genoeg vinden om ze te veroordeelen Dat df/,é
onbezonnen snoever er zich aen verwachte znlt o r
worden wel geborgd maer met kwytgescholcien '"ge"
wy aen LT'SthJud" Sbbk'Tr" beoordeel
datMaTver1en rbben °"S
zfd^i'biTTëi
met had in zulke bagatellen scrupule,i le flnclenTvTer
van zy, de Kiezers van Dendermonde weten m, U»
ziel, ie houden, zy kennen de godsdientvrienTen nu Ts
limine tack van beoordeeling zal gekomen zvn n
te zien hebben water hunt? dU stTt?....w" wiïlén
dner met meer over zekeren het ons wiirr* u
liberalen droes le kvken. d gt 'ang01' di™
(1) Prima in oinni Republica bené conslifuia r-,» «et 1
Religione, non aulem falsé ant falmlosd, S^ surnmn, Ver?
tenens annis instituatnr. Plato, lib. ii de scp. ««wtTRius a
(2) Religio vera est firmatnentum ReipubUc®. P&AT0, LIB| IV D£
(3) Omnia Religione moveiitur. Cic. v in yehr.
(4) Onwiy nnmque post Iteligionem pnnon.l,, sempot nostra oraira, ,l,„-,
olmm in qu.bus summa, mnjMtati. conspici .lecus voluit v.r„ 11
LIB. I. CAP. 1 DE RELIC. iUa-VIM.
(5) In nltimis, Relisio pv.klica p-lvatis ntTcclibus nntocellebai Fro«,,s
LIB. I RERU* R03f CA1>. XIII. 3 *LORUS
(6) Non csllidilatc out rohore, seii piotale ot Religione omnes -om»,
superavimus. Cic. obit, de arcspic. bespotsis.
Wy lezen in de Gazette van Thielt
I e Gend hebben de woorden van lord lohn
het Huys der Gemeenten eenen pynlvken indrni P I™
en men vraegt er zich met bekomme4"f of 0T gTaekt
non,ent mderdaed schuld heeft volgens die gedane T"
Klaringen. ge«nne ver-
Volgens lord John Russell heeft men hier steil;
beloften gedaen, dat men, na bet sluvten van w„ de
traktaet met Vrankryk, Engeland oo denzolf eis"
stellen als het eerstgezègde land, en daerin heeft den°TT'
lord betrouwen gehad. edelen
De kiezingen van Gend waren destvdsop handen -
neet van de, minister van binnenlandse!,e zaken sï 'T"
der Stichelcn, moest kost wat kost te Gend be t
worden Daerby, mdien den liberalen minister viei °Ze"
geheel het ministerie veroordeeld. was
Te Gend bad men eventwel lucht gekregen
j wat. en er heerschte tusschen de labrÖn ee'ê
