huyshouden zullen laten draeyen, om met klesbulletyn» van
buys lot huys te leuren. Als de mannen terugkomen en niet te
eten vinden, zullen hunne lieve vrouwkens, welke voor hel
openbaer welzyn worken, zoodanig te veronlscbukligen zyn, dal
die goede sukkelaers zich zullen troosten met niet meer Ie eten
altyd met het oog op de belangryke zending welke de damen
vervullen. De vrouwen, met een woord, zullen allemael geleerd
en de huyshöudens er maerdes te beter om zyn, wanneer de
kinderen geen kruys meer kunn.en maken, en dat de mamakens
fransche romans zullen lezen, als zy zich met de politiek niet
bezig houden. De liuysmoeders, welke men. door die aangekon
digde liberale opvoeding zal vormen, zal een geslacht van vry-
denkers van de schoonste soort doen onlstaen, en deze zullen
de ploegen, die in God gelooven, door ploegen dieaen me-
mendalle meer gelooven, vervangen. Wat gelukkigen (yd wilt men
voor ons kleyn en goedgeloovig Belgien gereed maken
Men leest in den Journal de Bnxoltes dat in liet examen van
gradvé in letteren, slechis de helft van de studenten, die zich
hebben aengoboden, zyn doorgekomen. Op zestig leerlingen die
te Brussel hun examen hebben afgelegd, zvn er dertig die eeuc
buys gekregen hebben. Wat gaen die jongelingen nu doen Het
is klaerblykend dat zy niet geern naer liet kollegie zullen weder-
keeren om zich te gaeu zetten nevens dogenen die 'l jaer te
voren in eene leegere klas waron, en dat nog met de schandplek
van gebuyseerdenHel is dezo aenmerking die het besluer der
Catholyke Uuiversiteyt bewogen heeft eenen byzondrren koers Ie
openen voor die jongelingen, als ook voor degenen die in de kol-
legiën hunne studiën voltrokken hebbende, de vroeslyke proef
van het examen nog niet durven onclergaen
In de maend van October, by het openen der koersen, vastge
steld op 8 October eerstkomende, konnen de jongelingen die op
eene regelmatige uiyzc luinne middelbare studiën lui/ben geëyndigd
(voorwaerdc die uytdrukkelyk door de Catholyke Uhivèrsiteyl
word verevscht om op de rol der studenten te konnen gebrast
worden) ingeschreven worden iu do sektie deh gradueerden in
letteren. Het programma dezer sektie behelst al do sloffen die
van het examen deel maken, te weten Oefeningen in dm fran-
sciim stiel, oefeningen in den lalynschcn sliel, grieksclie ver
taling, mathematieken.
Er zullen van tyd tol tyd schriflelyke proeven plaets hebben
om te oordeelen over de kennissen der leerlingen. He ouders
zullen aldus eene gunstige gelegenheyd vilden om hunne kin
deren te doen voorbereyden voor het examen van gradué in lel-
teren. Daerenboven, de lalynsche en grieksclie koersen gegeven
in de fakulteyt van wysbegeerto en letteren zubeii mogen bvge
woond worden door de leerlingen die in die sektie zyn inge
schreven. Did jongelingen zullen aldus het voordeel hebben van
zich te volmaken, voornamelyk in de kennis der oude talen,'en
zy zullen zoo veeltegemakkelyker hun examen doen van kandi
daten in wyshegeerte en letteren, examen waer in het lalvn
eene groote rol speelt.
Deze inrigling zal o'ngetwyfeld do goedkeuring bekomen der
familiën die in de Catholyke Uuiversiteyt al hiter vertrouwen heb
ben gesteld. De twee schoone pedagogiën van den Paus en
Maria-Theresia, die zoo bloeyend zyn onder hel wys belevd van
twee uytmuntende professors der liiiiversileyt, verschalTen aen de
ouders eenen zekeren middel om luinne zoiien te plaelscn onder
eene goede en vaderlvke waekzaemhoyd, voornamelyk gedurende
de eerste jaren van de Uuiversiteyt, zeer moeyelvke jaren, omdat
zy den overgang zyn van liet universitaire leven, hetwelk gewis
veel meer gevaren oplevert.
De Znek '-y.chl dringenden spoed hongerige blijken hebben geene
onren. Het zal locli niet gelegd norden dot, liy eene'n milden oogst van
«llerlpy levensmiddelen, hel volk, de Inirp.ery, de werkende slanden de
prooy lullen blvven der wockerochtifje exploitatie ran eenige opkoopers
en spekulanteu. v
lift levfiisbfstaen des volks is de hoogste wet; Dat i\, die deze wet
moeten toepassen, derhalve zich aen 't werk stellen, ten cynde ergere
gebeurtenissen te vermyden, en men den put niet inoete vullen na dot het
kalf verdronken is.
DUEBTE DEB LEVENSMIDDELEN
Den Beurzen-Courant maekt de volgende bemerkingen over die
kwestie.
De klagten van het volk over de schreeuwende duerte aller soort vnn
eetwaren, werden al langs hoe heviger. Niet alleen te tiend, maei ook in
alle groote steden onzes lands beginnen de burgery en de werkende slan
den doerover luyd te morren.
De brusselsche Indépbndance zegt in haer nummer van donderdag,
dat de eetwaren in de hoofdstad over het algemeen nog verduren, en dat
men maer wevnig graen en aerdappels ter merkt brengt, a I)en ocsl is
nogtans sinds lang binnen - zegt dat blad maer de boeren willen hunne
granen niet ter merkt rengen. De tarwe is gisteren nog 75 centiemen
den liektoliter opgeslagen.
Ja, den oogst, eu eenen goeden oogst, voor denwelken wy den hemel
dankbaer moeten wezen, is reeds sinds lang ingeschuord, en tóch komt er
maer weynig groen ter maikt, en bvgevolg mo-t den prvs blv ven klimmen.
Wy welen ïéer goed, dal het grootte deel van dien oogst ricg niet g»-dor-
schen, dat de late aerdappels nog niet gegroved zyn. en dat 'de pachters
nog geene dringende behoefte aen geld hebben. Maer hierin ligt de vyare
oorzaek niet van de huydige duerte der levensmiddelen.
Aen wie dan de schuld van dien noodloltigen, ja hoogst gevaerlvken
toestand
Geenszins aen de hoeren want deze moeien hunne pioduklen toch
verkoopen, om in staet te zyn hunne hooge pachten en lasten op te bren
gen. De boeren kunnen evenmin beschuldigd worden van de duerte der
levehsmiddelen, zv bestnet in deopkoopery, iu den overdreven en scbande-
lyken spekulatie-handel, welken nooyt op zulke breede schael gedreven
wierd als ten huydigen dage.
Wy zyn geene theoristen wy gaen op dergelyke feyten af. Landbou
wers en pachters uvt verschiilige streken onzer provincie hebben ons
pcrsoonlyk verzekerd, dat hunne pachthoeven dagelvks als bestormd
worden door opkoopers van alle slach, ten eynde hen te beletten hunne
granen en aerdappels naer de merkten te voeren, en ze ten hunnent af te
koopen,
Dat gaet zoo verre, dat zelfs by kleyne gebruvkers, die maer een vvf-
of tiental zakken aerdappels. eenige zakken graen te verknopen hebben
den eenen spekulateur den anderen komt onderkruypen, door het aenbod
van eenige 9tuyvers prysverhonging.
liet gevolg hiervan is, (lalde merkten, vooral in de steden, beroofd
blvven vao groote hoeveelheden -granen en .aerdappelels bvgevolp dit
noodwendig volksvoedsel langs om duerder word, en raen zich verstomd
ofvraegt wat doel men thans dezen j re met al die vruchten, welke de
aerde, als eene goede moeder, óns heeft voortgeleefd
Het is eene gekende zaek, dat Vrankryk en Lngeland op dezen oogenblik
veel groen opkoopen do'ch Pr is over het nlgeineen in ons werelddeel
genoeg koorn van alle soort gegroeyd. dan dot die buytengewoone bevoor
rading de hoofd-onrzaek van den opslag zou kunnen wezen.
Voor wat de aerdappelen aengaet, kan zelfs die beweegreden geenszins
ingeroepen worden met deze aerdviuclit, het waerachtige volks-hrood
word thans inderdacd een schandelyken spekulatie-handel gedreven.
De boter en de eyeren worden, aen ongeoorloofd hooge prvxe» van de
merkten weg geroofd door de handlangers van opkoopers en speknlanton.
llcl vleesch blyft zoo duer, dal het buyten het hereyk is van den klevneii
burger.en werkman. Waerheên zal die vreeslvke duerte ons g. levden 0
Welk verschiet zoude den aenslaenden winter ons vertoonen, in geval
zulken toestand van zaken voortduerde?
Dat dus de overheyd, die aengesu-ld en bezoldigd is om over de behoef
ten des volks te waken, bv tyds krachtdadige maetregelen neme om, zoo
veel de landswetten het haer veroorloven, den overdreven en ontw'eite-
lyken spekulalie-handel te beletten. Da< de stedelyke besturen, gestrenger
dan ooy', de handhaving -der bes'aende reglementen en Verordeningen op
de merkten van levensmiddelen bevelen, en de politie zich bevlvti'^e om
de handlangers der opkoopers, di voor de daertoe bestemde uren schier
aHes weg rooven, op het feyl te betrappen.
Wy verleenen volgeern plaets aen den hieronderstaenden
belangryken brief, op welken wy de aendacht van wie het be
hoort inoepen
Haeltert, 17 september, aen den heer Opsteller van den
Denilcrbode,
ik heb met genoegen in uw acbtbaër weekblad den brief ge-
dagteekend uit Kerkxken gelezen. De schryver begint met eene
gelykenis te geven, van eenen voogd die, uit menschelyk opzigt,
hel weezegoed welk by acn andere verbuerd heeft, met het
eindigen van de pagt aen de weezen niel durft laten gebruiken,
uit vrecze dat de gewezen pagtcr misnoegd zoude zyn, als hy
geen pagtcr meer zou mogen blyven. Dus spelt hy de les aen a'l
de ormnieeslers, hy toont hunne piigten aen ten opzigte van
hunne onderhoorigen. Ondervraegd ai de Leden der bureelen
van Weldadigheid, wacrom zy aen de arm huisgezinnen niet
eenige aren land aenleggen om aerdappels to planten, en zy
zullen ii de zelve antwoord geven dat de menschen die het
gebruiken misnoegd zouden zyn, dat zy hier door hunnen haet
zouden inloopen, dat de arme menschen te lui zouden zyn om
dit wel te bewerken, dat zy niet zouden konnen betalen en no"
andere niel bestaende reden. Maer kwamen die gezegde arm°
meesters eenige stukken land ie erven die zy zelf voor hun ge
bruik noodig hebben, de vrees van te mishagen zou hun niet
beletten hier van den opzeg te doen als den pagt zou geëindigd
zyn. Waer uit blykt het dat de arme menschen zouden te lui zvn
om'dit te bewerken» Als zy van andere persoonen, zelfs aen
lioogen prys land kunnen huren, weigeren zy het zelve aen te
nemen, laten zy dit [onbewerkt Tiggen NeenZullen zy niet
meer iever hebljen, om hun land wei le graven en te vetten als
zy Uit land niet voor vier maenden in het gebruik hebben, maer
voor verschelde agtereenvolgende jaren, om dat zy het volgende
jaer met halven arbeid en zonder vet nieuwe vrugten zouden
winnen Zv zouden niet konnen betalen geen arm huisgezin
of het kan most genoeg vergaderen om negen aren land te" vel
len. Onderstel-dat zy hier voer tien franks le betalen hebben,
en op dit land Ardeensche aerdappels zouden planten, vvaervan
zy heden dertig liters aerdappels inoogsten,en het dubbel,
indien zy wel gelukken. Het huisgezin verkoopt er drv liters van
om den pagt le betalen, en hei blyft er 27 voor zich behouden.
Ware dit geene groote buip om de armoede te verzagtcn, om
de vrugten der landbouwers ongeschonden te bewaren en fèene
dieven te kweeken Indien de armmeeslers voortgaen gelvk
het byna overal hel gebruik is van de arme menschen van hunne
eige goederen te berooven met die aen anderen te verpagten
Zie hier de schade die zy hun toebrengen
I" De arme betalen gemeenlyk voor een are land tót fr 2-50
Op dit land welk zy voor vier maenden hebben.
2" Laten zy volgens dat liet geprezen wordt van mest 3-00
Voor het graven welk inner alle vyfjaren'zou
niueten gedaan worden- wint de verpagtcr.0-20
Dus te samen de opbrengst van een are land zoDder
5-70
Het goed van'de armen word maer verpagt de are 1-20
fr. 4-50
Ziehier do winst van 4-50 welke de boer trekt voor elke are
die hy pagl van den armen en aen de armen voortverpagt, dus
op liegen aren 44 50.
is hel dan le verwonderen dat de armoede aengroeyt, en die
arm is, moei arm blyven Hoe zullen die armmeeslers eens
rekening kunnen doen over hunne bediening
Uwen geabonneerden.
EEN IS GENOEG.
De cumulatie van posten en ambten is in Belgiën niet geheel
wettig, L geen niet belet dat er een aental ambtenaers zvn, die
dry, Vier en meer bedieningen bekleeden, en ook de verschillende
traktementen, dat spreekt van zelfs binnenslryken. Zoo blyft
M. Lied ts,.die onlangs tot het miüioenen-postje van dirieleur der
Bank benoemd is, nog voortdurend gouverneur'van Brabaiid,
'tgeen onvereenigbaer is. Wy zien in 't geheel de noodzakelyk-
heyd niet in, dat de benoeming van eenen gouverneur uytgestêld
worde tol dat het ministerie herpiaeslerd of vervangen is.
Maer t waer ook de gouverneurs-piatts van Braband is altyd
een zeer schoon refugium peccalornm voor eenen afgetreden mi
nister even als de-plablsen van MM. Masui en Duepctïaux 1
WAT DAT GE ZEGT!
De groote gazellen, die, gelyk iedereen weet, belast zvn om de
menschen verstandig te maken, bevatten hel volgende historieken:
Vnt risre a eu lieu d Thouroul entre deux gendarmes. Elk a dié
des plm-acliarnées. Quand les combattant» en Out eu ussezf iis se sont
arrëlés mutuellement.
Zy hebben malkanderen vast gezelllv dunkt dat ik ze bezig
zie Den eenen pakte den anderen, en den*anderen den eenen hy
de kraeg, en zoo voerden zy elkaer naer den amigo.. Dan deed
den eenen de deur open, en duwde den anderen in 't kot, en den
anderen duwde er den eenen in. Dan draevde elk het slot toe op
zjmen tegenstrever, en wel verzekerd zynde dat den eenen er
niet uyt kost, wandelde den -anderen vvegfdeu anderen insge'lvks
genist dat den oenen niet kost gaen vliegen ging ook zyn gangen.
En elk van hun, zyr.e piigt aldus gekweten hebbende, ging er,'
met een gerust gemoed, een borrel op zetten, en liet den anderen,
in den bak nadenken over het govaer dal er beslaet met eenen
gendarm, eenen vertegenwoordiger.der openbaremagl, eenen
bewaerder der openbare rust.te vechten.
O gi groote gazellen
TWEE HONDERD VYF-EN-ZEVENTIG GULDEN,
De hollandsche dagbladen kondigen een geval af, dal In- onze
noorderburen veel stof tot iagchen en spotterny geefl. Verbeeld
li, dal zekeren minister, M. Dirk van Goesiand, gepensionneerd is
met 275 gulden dus zoo wat 75 cents per dag. Slain de mi
nisters in Nederland dan gelyk in pensioen, met tenen veldwach
ter in Belgiën zal men vragen. Ze zyn daer al even zoo duer om
houden dan hier: maer het pensioen word naer den tyd berekend
J en dewyl M. Dirk van Goesiand. juyst dry weken de ministersfrak
droeg en hg pensioen vroeg voor beurzone 'diensten, heeft men hem
wel 75 cents per dag moeten loetellen. En varbeeld u dat dien
centenpikker uiillioenéil bezit! Geheel Neêilund lacht mei dat
ministers-pensioen, maer M Dirk van Goesiand slrykt rlc 75 cents
per dag binnen, trekt bedaerd aen zync lange 'pyp eii zegt-
hebben is hebben on krygéii is de kunst.
CORRESPONDENTIE. Besten Vriend, V. W. uyt E. behalve
den Maendag en den Dynsdag zyn alle dagen goed.
MM. Gnéquier-De Cosier, voorzitter der londbonw-sektie
van Wachtebeke, en M. 1'ielerVan der Schueren, landbouwer
te^Appeiterre-Eychem, zyn benoemd tot ridders der Leopolds-
Men schrvfl uyt Brussel aen do Gazelle de IJége
De Uuiversiteyt van Leuven had 'een rekwest ingediend aen
bet hoi van appel van Brussel, ten eynde te bekomen dat-liet
proces legen haer ingespannen door M. Peemans, binst de vakan-
lieuzou kunnen opgeroepen worden; maer dievraeg is ver
worpen geworden. De zaek zal maer voorgebragt worden na
den terugkeer van bel Hof, 't is te zeggen in november, ten
spoedigste.
Men bad gezegd dat Mgr. Gonella, nuntius van den Hevlfeen
Vadgr to Brussel, naer Muiichen zou gaen, in vervanging van
Mgr. Chigi, die den Heykgen Sloel moet gaen vertegenwoordigen
le Parys daervan is er niets. Mgr. Gonella zal dus het Vatiklen
by Koning Leopold blyven vertegenwoordigen. 'T is eene tvdin"
die met algemeen genoegen in hel land zal vernomen wórden
en welke ik u met de meeste voldoening overschryf.
Men schryft uyt Geeraerdsbergen Men is volop bezie in
onze omstreken met het inoogsten der aerdappelen de vrees
die men had getoond van deze vrucht te zien mislukken ver-
dwynt allengs de witte soort zyn van geringe hoedanigiievd
maer de roodë integendeel geven eene goede opbrengst en zvn
beter als op andere jaren; nicttegenslaende rfil goed gelukken
zyn zy duer, en hoewel den prys nog niet vastgesteld is, worden
zy van reeds af 11 en 12 fr. de 100 kilogr. verkoeld
Men schryft uyt Koewacht, 12 september
ken zeldzaem feyt is hier zondag 8 dezer voorgevallen
Eene. landbouwers-vrouw was hier gelukkig verlost van een
kind het wierd ten doop gedragen met bet gedacht dat hel een
zoontje was, gelyk het mderdaed gedoopt en op hel secretariaet
aengegevcn wierd. Maer, zonderlinge zaek, twee dagen nadien
zag men den slimmen vader wederkeeren, om te laten weten en.
te doen herschryven dat het geen zoon, maer eene dochter was
die zyne vrouw ter wereld had gebragt. Het kind is gedoopt
Lmnus-Bernardus, en 't is nu nogtans gebleken een mevsie te
zyn wat men er meê zal doen, weet ik niet.
Het gedeelte van het strand gekend onder tien naem vair
Paradys, le Ooslende, is het toonecl van een nieuw ongeluk
geweest. Den kapiteyn Cnthée vnn 8 linie baedde zicii a'idaer om
vyf uren s avonds roet kapiteyn Piecard. De zee was woelig
M. Gathee was juysl in het water ingestapt, toen eene hevige
boer hein onverwachts omsloeg en raóêvoerde.
M. Piecard kon niel zwemmen doch sprong zvn gezel Ier huln-
nogtans was hy gedwongen terng te keeren, wilde hy zelf niet
omkomen. Toen andere huip Ier plaets kwam was het te laet
Eenige uren later kom men eerst hel lyk opvissehen
Men schryft ayl Chnrleroy
Ten onregle had een blad aéngekondigd dat de beruchte zaek
der zwarte bende op de rol gebragt was voor den aenslaenden
altyd der assisen van Henegouw en. Niet atléenlyk is de daie
der oproeping dier hoogsl verwikkelde zaek nog met vastge
steld, maer de besehuldiging-kamer heeft er zich zelfs nog niet
mede kunnen bezig houden. Dy gevolg is het ook onmogeivk van.
le weten of den besehuldigingsakt van M. den prokureur'-gone-
rael lang of kort zal zyn.
Over eenpaer dagen boorde men in het Hotel du Grand
Monarque, te Charleroy, op den middag eensklaps de losbranding
van een vuerwapen waerdoor al de aenwezigen, zoo als meil
wel denken kan, niet weynig verschrikten. Eenen der revzigers
had opgemerkt, dat zynen reyskoder dikwyls bezocht wierd eu
allengskens uytgepul geraekie. Hy verzon eenen list, die hierin
bestond, dal hy binnen in het koffer een pistool legde, waer.vaiï
het schot moest losgaen zoobaest er eene hand in zyn meubel
kwam om le annexeren Dien list gelukte ten vollen, en den gar-
con F. Durand wierd in den strik gevangen.
Den garcon beweert, dat het schot is afgegaere, d'evvvl hv het
nol er van plaets wdde veranderen; doch men zegt, "dat'men
onder het tapyt van een der kamers 51 fr. heeft ontdekt.
Er is verledene week te blankenberghe iets voorgevallen
dat wy onze lezers willen mede deelen
Eene dame had hare 32 tanden verloren. Maer laet ons elkan
der verslaen het waren maer de hare, omdat ze die gekocht
en betaeld had. Zy had ralelier of kunstgebit afgelegd om te
baden en zonderling genoeg, ze had het in het rytuyg vergelen.
Eenen man die dat hoorde, zond zyne vrouw naer Blanken
berghe, met dit gedacht Als de eenê er hare tanden verliest
de andere zal er misschien hare tong Ijwyt geraken.
Zoo gepeynsd, zoo gedaen- madame ging naer Blankenberghe-,
Den vent was gelukkiger dan hy het verwachtte. Hv verloor
met alleen de tong zyner vrouw maer de vrouw op den koop toe.
De, getrouwe duyf is er uytgetrokken met eenen engelschen
olncicr. Wat gelukkigen schelm van eenen vent.
Eene nieuwe steertstcr. Uyt Londen word geschreven- dat
eene nieuwe komeet de zon nadert, en dat zy met het bloote oo»
ziglbaer is. Men kan ze ontdekken des a'vonds omtrent negen
uren, by heldere lucht, tusschen desterrobeelden Cassiope en
Andromeus, in 't middenpunt ,van het dry-gesternlens Shédis
Almaeh en Abrach. Mei den teieskop. vertoont ze nog geëneè
steert, moer eene verlichte massa, omgeven door eene nevel-
aehlige streep, van welke zy nog wal vewyderd is.
BUYTENLANDSCH NIEUWS.
Maendag en Dynsdag 16 en 17 september
De tydmgen wegens den dag en.de plaets. der hveenkomst
•an den keyzer der Fransehen met den koning van Prüysen zvn
wederom veranderd. Tlians meld men, voor stellig, uvt Berlv'n
dat beyde vorsten malkander zullen ontmoeten te Cömnièone'
en wel den 6 oclober. 8
Garibaldi heeft de voorstellen van den amerikacnscheu
minister le Brussel, om het opperbevelhebbe^phap te gaen ne
men over de troepen der Vereenigde Staten van bet Noorden
tegen de opstandelingen van liet Zuyden, niet aenveerd zoo
luyd ten minsten een berigt uyt Turyn, m date van zate'rdae
Eene briefwisseling uyt dezelfde bron spreekt in den zelfden
zin Ik kan my op dit oogenblik niet verwvderen, zou Garibaldi
gezegd, hebben daer is al te veel le doen i'n Italiëu. Zoo den
ken wy ook daer is nog al veel le doen eer dat de revolution-
naire droombeelden in ltaliën zullen verwezentlykt zvn en als
de lael die men aen Garibaldi toesehrvft waerlyk de zvne'is dan
mag men er uyt ophalen dat den eremyt van Caprera e'cuen
stouten slag eu ec-ne nieuwe onderneming in zyne kluvs zit te
verzinnen.
Donderdag 19 september.
Hot gerucht heeft te Parys geloopen dat er eene landing van
hourhonsgezinden, aengevoerd door Cabrera, den ouden karlist
van Spanje, had plaels gehad op de kusten van Napels. Het feyl