ZONDAG 10 NOVEMBER ISfil.
ZESTIENDEN JAERGANG - W 793.
AELST, den 9 November 1801.
Vertrekuren uyt de Statie Aelst NAER:
6 FRANKS 'S JAERS.
Vertrekuren uyt verschillige Statiën.
De worstelingen der Kerk.
Een ongelukkig Voorbeeld
Ziet het wel naer, Landgenoten.
De liberalen zyn overal dezelve.
5J? Gend, Brugge, Ostende 8-25 -12-20 0-00
I 3--10 -6-1018 klas langs Dendernionde.
Korirvk, Mouscroen, Rvssel(tangs Lede) 8-25
12-30 0-00 3-10 -r-6-10.
Doornyk, Ryssel (langs Ath 7-455-45 0-00
Nin.Geerardsh. Ath, 7-45 2-30 5-45 0-00.
Bergen, Quievrain 7-45O 00— 2-30 5-45
Dendertn. 5-20 8-25 11-55 12-30 3-10 6-10
Lokeren 5-20 8-25 12-30 6-10 .-00.
R usset 7-45 0-i» 12-15 3-10 5-45 8-30.
Mech. Brus. Atitw. 5-20 8-25 12-30 3-10 6-10 f
L°uv TUien Luvk 5-2 8-25 12-30 3-10 6-10
Verv UndStTruvën,5-20 8-25 12-30 3-10 6-10
G»nd 8-2512-300-003-10 6-108-20
VAN ANTWERPEN NAER St-Nikolaes, Lokeren, Gend. 6-30 8-30 10-30 3-00 6-00 0-O0.
VAN GENU NAER Lokeren, St-Nikolaes, Antweipen. 6-20 9-00 10-20 2-45 5-50 0-00.
Te f.KDK staeii aide kunvoys. te idekbm siaen den» vertrekkende van Ath 6-40 0-00
10-10 4-35 0-00 en deie vertrekkende van Denderleeuw dl de convoys.
Tvtaen te gysbbem stil'al de konvovs uytgenomen deren vertrekkende van Aelst 0 00 des
morgens en 0-00 's avonds en van Dendernionde ten 0-60 's morgens en 0-00 's avonds,
gtaeu te Santbk««ew deverlrekken uyt Ath 6-40 10-10's merg. 4-35 en 0-00 's avonds.
Vau Denderleeuw 0-00 8 10 morg. 2-30 6-00 en 8-50*des avonds.
CUIQUE SUIJM.
TAM LOKERRN NAER
Dendernionde, Aelst 6-5*1 12-15 3-00 7-20»-».
Ninove, Geerardube^en, Ath 6-ÖU 12-15 3-00— 0-0.
VAN ATH NAEH
Geeraerdsbergen. Ninote, Aelst, Dendernionde, Lokeren 6-40 16-10 4-350-00.
Lessen. Geeraerdsbergen Ninove, Aelst, 6-4<>0-0010-104-35—0-00.
Brnsse! (langs Denderleeuw) 6-4010-M 4-35 ü-ü>'.
Geud, Brugge, Ostende 6-40 (langs l ede.) 10-10 -y 4-35 U-OJ
VAN GEND NAER
Audenaerde, 6-25 9 30 - 1-33 7-4o - naer Aelst, 7-00 11-30 00 2-20 5-00 7-40.
VAN BRUSStL NAER
Aelst, fiend 7-3Ó 11-40 2-2u 5-21) J7-30.
Ninote, Geeraerdsb. Ath, (langs Denderleeuw) 7-35 2-20 5-20
VAN DENDERMONDE NAER
Brussel (I. Aelst) 7-15 00-00, 2-00 5-13 7-45 (I. Mech.) 5-45 9-10 12-55 3-35 6-40.
Aelst, 7-15 -7-55 12-05 2-00 5-15 7-45*
DEN DENDERBODE
De Kerk heeft beginnen te worstelen van den oogenblik
zelf harer opkomst haren Stichter had haer voorzegd dat
zy gedurig zou te stryden gehad hebben, maer dat zy toch
aityd zal zegepralen. Als zy meest onderdrukt is en als
haren val, menschelyk gesproken, onvermydelyk scliynt,
dan komt er eène onverwachtte hand tusschen die alles
herstelt en de verdrukkers verplettert. Het Sehipken van
St-Pieler, 't welk de lotsbestemmingen van 't menschdom
bevat, heeft wel tempeesten, allergeweldigste tempeesten
uyt te staen, maer de Wysheyd van den Stuenuan weet alle
klippen zoo voorziglig te vermvden, dat het voor geene
verzwelging te vreezen heeft.
De Kerk heeft twee soorten van-hulpen of onderstanden
in hare worstelingen dan zyn 't de vorsten en de volkeren
die, dankbaer voor de bekomene weldaden, haer de hulp
hunner ermen en wapenen verleenen dan wederom is zy
door deze verlaten en vind zy geenen anderen toevlugt
ten zy in de hulpe Gods.
Dezen laetsten toestand is dezen waerin de Kerk zich
thans bevind doch wat hiervan het beweenetykste is, is
dat zy verlaten, vervolgd en verdrukt word door souve-
reynen en volkeren, welke den Catholyken godsdienst lie-
lyden, welke zich genegen toonen voor de Kerk, maer die
intusschen maétregels beramen en nemen om ze te onder-
inynen en te verdelgen.
Om de waerheyd onzer gezegdens te staven, hoeven wy
slechts als voorbeeld aen te stippen 't geen er van wege
het fransch ministerie komt besloten te worden opzigtens
het genootschap van den H. Vincentius-a-PauIo en de
geheyme geuootschappen der francmagons.
Van den eenen kant, bestael er een christelyk genoot
schap, door de Kerk goedgekeurd en met hare zegeningen
en geestelyke gunsten verrykt, een genootschap wuervan
den naem geheel de wereld door gebenedyd is door de
millioenen arme ongelukkigen wier droevig lot hei, door
zyne onuytputtelyke liefdadigheyd, verzacht, en dit inet
eenen ievêr die allen lóf te boven gaet. Welnu, dit genoot
schap van den H. Vincentius, het franseh gouvernement
durft het betitelen met den schandnaem wan geheyin ge
nootschap, het aenzien als gevaerlyk en hetzelve afschaffen
en vernietigen
Van den anderen kant, bestaet er eene secte die nooyt
bv klaren dage gewerkt heeft, waervan het geheym het
voornaemste element is, welkers ieeringen als gevaerlyk
zyn erkend geworden door de schelmstukken die zy dage-
lyks veroorzaken. Welnu, het werk van zuyvere liefda
digheyd wórd geschandvlekt en vernietigd omdat men het
gevaerlyk voor de rust van 't land durft noemen, terwyl de
goddelooze en maetschappyverdelgende secte oflicieellyk
uytgeroepen word als voordeelig aen 't volk en daeiom in
haer bestaen behouden blyft
Wy moeten dan zeggen dat de Kerk thans geene andere
hulpe vind dan van den kant van God. Maer'God wilt dat
de kinderen der Kerk de goddelyke hulp verdienen door
hunne gebeden, door hunne verkleefdheyd en door hunne
goede werken. Men ziet het klaerlyk, de Kerk heeft heden
de vreeslykste beproevingen te verduren die haer schynen
te zullen doen vallen maer zy zullen ze slechts verjongen
en versterken, omdat zy 't geloof verlevendigen, omdat zy
t koorn afscheyden van 't kaf, en de ware geloovigeu
opwekken om meer en meer in de goddelvkheyd en heylig-
heyd der Kerk te doen gelooven, hopen ën beminnen.."
Dë somenzweering is algemeen de vreeslyke secte die
verschillige kleuren heeft maer die alle overeenkomen als
er kwestie is de Kerk en haer heylig Opperhoofd te be-
stryden, de best gevestigde magten. die, naer 't voorbeeld
hirer voorgangsters, krachtdadiglvk de verdediging der
Kerk zouden moeleu nemen, deze magten zyn als met
lam heyd geslagen en wedei houden door eenen helschen
invloed die haer de zaek Gods doet verlaten tot ongeluk
der volkeren en verlies harer Troonen. Ook verklaert Pius
IX, al zich al!yd hoogst dankbaer te toonen voor 't geen
men voor hem doet, dat hy geene andere hulp meer ver
wacht ten zy van God en dat hy aen niemand meer iels wilt
vragen ten zy aen zyne kinderen. Dit heeft hy verleden jaer
verklaerd, dit heeft hy nog onlangs, den 50 september
herhaeld.
Men weet het, den St-Pielerspenning heeft wonderen
voortgebrugt, en welke glorie, welke verheerlyking voor
ons, Vlaemsche Catholyken, die er 't eerste gedacht van
gehad hebben. De magonnieke sectarissen rekenden reeds
op de bankroet van den Pauslyken Stoel en dat dan de
revolutie gemakkelyk spel zou gehad hebben. Maer de
Catholyken hebben aen Pius IX gegeven en geleend, en
den H. Vader heeft al zyne verbintenissen konnen naleven,
hy heeft in al de noodwendigheden konnen voorzien, de
Catholyke werken handhaven, de armen voeden en de
groole ongelukken lenigen.
Doch men gevoelt dat de noodwendigheden de zelve
blyven en zelfs nog vermeerderen, en 't is daerom.dat den
H. Vader zich wederom tot zyne kinderen wend, in de
volle overtuygiug dat zy anderuiael zyn vaderlyk betrouwen
zullen beantwoorden. Onze verkleefdheyd is niet uytgeput:
wy weten wel dat overal de noodwendigheden groot zyn en
dat den nakenden winter groote opofferingen zal vergen.
Maer den godsdienst weet zich ter hoogte van alle nioeve-
lvkheden te verheffen en ons Catholyken te doen zeggen
Ja, wy zullen onzen H. Vader helpen, wy zullen de Kerk
ondersteunen, wy zullen voor geene opofferingen terug-
deynzen om 'l werk van onzen Verlosser ongeschonden
te bewaren wy weten dat, achteruytwyken in 't oogenblik
des dringend gevaers, zich werpen is in eenen peylloozen
afgrond. De Kerk is bedreygd en met Haer het bestaen
van alle christelyke samenleving. Thans is de opoffering
het behoud, het geloof moet ons dan tot opofferingen
aenzelteu en wy zullen, al den Apostelyken Stoel te redden,
ons zeiven redden en tevens de samenleving welke door de
boosheyd der sectarissen lot op den rand van den afgrond
gedreven is
Wy lezen in de Correspond encia van Roomen f'en vol
genden oproep tot de Catholyken, welken wy ons verhaeslen
aen onze landgenoten mede te deelen, in de overtuyging
dut zy op dit stuk alle de aendacht zullen vestigen welke
het verdient
AEN DE CATHOLYKEN.
Dc revohitionnairen hadden de hoop gevoed van Zyne Hcvlig-
heyd den Paus tot eene volstrekte magleloosheyd le zien'ver
vallen door het gebrek aen stollelyke hulpmiddelen. Z\ hadden
zich overluygd dat, een mael van hare ppovintiën beroofd, de
Kerk, aen hare overgroote lasten niet meer kunnende genoeg-
zamen, zou moeten bankroet maken. Evndelyk. het bert der
Christenen beoordeelende naer hun eygen hert, hadden zy zich
reeds gevleyd op de aenstaende verlatenis van den gemeenen
Vader der geloovigeu.
Maer alle die irouvvelooze berekeningen zyn le leur gesteld en
bedrogen geworden. Hot wonder van God blyft onder de natiën
voortduren. De liefde zegepraelt over den hact.
De geloovigeu hebben den opvolger van Petrus hunne giften
en offeranden gezonden, zy hebben den Penning hersteld, en
Pius IX heeft de verpligtingcn van don Huyligeu Stoel in hare
ongesehondenheyd bewaerd, niet alleenlyk do cladelyke, vvezen-
lyke verpligtingen, maer ook de verpliglingén van welke de ge
beurtenissen hem ontslagen hadden. 'T is aldus dat hy betaeld
heeft en de geheele schuld der Pauslyke Staten, en alle de in de
provinciën getrouw geblevene bedienden, en dë menigvuldige
pensioenen der oude dienaers van allo graden, in de gansche
uytgeslrektheyd zyns gronclgébieds. Den oppermeester der regt-
veerdigheyd heeft alles gedaen wat hy kon opdat-zyne'beminde
onderdanen van de onregtveerdigheyd zyner vyanden niet zouden
moeten lyden. Hy heeft den gevyelenstwyfel dei' apostelyke
kiesehheyd zoo ver gedreven, dat hy lot ?yn "groot nadeel, zelfs
geene douanen heeft willen stellen op do grenzen van den hoek
grond waervan dc revolutie hem nog niet beroofd heeft, tervyyl
Piemont, de ongeregligheyd zyner doenwyze ten hoogstën
drvvende, met een sehroomlvk regt slaet alies wat uyt de pro
vinciën naer de hoofdstad trekt, en aldus een onregtveerdig
stelsel van schendingen daerslelt T welk de Pauslyke Stalen van
de douaen-ónlvangsten berooft, zwaer op de inwooners drukt
en den smokkelhandel op ruyme schalen toelaet.
Gebragt op het derde zyns "grondgebiëds en zonder vermeer
dering van belastingen, heelt den Paus byna gansch en geheel
het bestuer en de gewoonlyke uytgaven behouden, en zyne
ministers hebben de verdiensten gehad, men moet het bekennen,
van tevens die edele eysehen te voldoen en in gansch het overige
eene volkomene spnerzaemheyd te bewerken.
Met niet eene der verminderingen van lasten te aenveerden
welke den -tegenwoordige!) slaet van zaken dwangshalve scheen
aen te duyden, heeft Pius IX de regten der Heylige Kerk nog op
eene hoogere welsprekender en plegtiger wyze doen gelden.
Ook, in die schrikkelyke ontmoeting, de weerdigheyd, de liefde,
de eer, de regtveerdighevd, hel regt, de overlevering, alles is
ongeschonden al den kant der Catholyken gebleven.
De liefde, wy herhalen het, heeft gezegepraeld over den hact.
Doch, het is niet noodigdat dien zegeprael enkel voorbygankelyk
zy. In zyne konsistoriele aenspraek van 30 september, bewysl
den Heyligen Vader aen den steun en de medehulp zyner ge trouwt ge
kinderen eene schitterende hulde. 'T is aen dien, aen die mede
hulp dat hy UYTSLUYTELYK moet dankwyten van le kunnen
vergenoegen aen de overgroote en sleeds aengroeyende lasten van den
Heyligen Stoel. De Christenen moeten dan hunne godvruchtige
milddadigheden voorzetten. Nog meer, zy moeten ze verdubbelen,
want den Heyligen Vader, spiekende van lasten, noemt ze niet
alleenlyk overgroot, maximis, hy voegt er by dat zy sleeds aai-
grocyeu, crescenlibus.
Wy zouden niet genoeg by de Catholyken kunnen a'ëndrihgeri
om hun aeu te manen moediglyk het werk der Heylige Ke k
voort te zetten. Met door hunne offergiften ter hulp van den
Opperpriester te komen, redden zy met hem en door hem do
samenleving, de beschaving, de vryheyd der wereld. Den vf. -
worvenen uytslag is schoon genoeg*op dat de zwakken zich ver
sterken en de sterken in moed en vurigheyd toenemen./ Den
Heyligen Stoel heeft stand gehouden te midden van den revoiu-
tionnairen storm, uytstuytelyk dank aen deu onderstand der ge
loovigeu. Dat zy de hulde en den hertroerenden oproep van
huunen Vader niet vergeten
a Tevens dat wv, in de ootmoedighevd van Ons hert, 'de
levendigste dankzeggen toesturen tol den God van alle vcr-
iroosting die, door deze wonderbare godsvrucht en die edtï-
moédighëyd der Bisschoppen en geloovigeu, Ons eene v-
zaehling, eene vertroosting en eene sterkte te midden Onzer
droefheden en bitterheden geweerdigt le geven, zyn Wy ook
gelukkig van op nieuw, voor het aenschyn der wèreMëOuxe
gevoelens van diepe erkentenis voor de Bisschoppen en rlo
geloovige volkeren te mogen uytdrükken, aengezien het aen
hunnen steun en medehulp is dut \Yy uylsluytelyk moeleu dtuu-
wyten van aen deze groole en steeds aengroeyende noodwendighedm
le kunnen vergenoegen.
Sedert oen 20lal jaren bestond er te Meenen eene school van
leeger onderwys voor arme Kinderen, ingerigl door den liet'da-
digen heer Doken dier stad, eensdeels door aelmoesen en anders-
deels door subsidién van de slad, welke dan ook een lokael sen
de Broeders verschafte. Deze school was onder alle betrekken
de beste van geheel 'I kanton in het laelsle konkoers, hebben,
van '/.ES barer voorgestelde leerlingen, VYF pryzen behauld.
NEGEN andere hadden ook genoegzame punten" hekomen om
bekroond te worden maer, volgens 't reglement, zoo 't schynt,
mag eene school slechts vyf pryzen bekomen, welkdanig ook het
getal leerlingen zy die er verdienen. Kortom, de leerlingen dei-
broeders hadden den sehitterendslen uytslag mogelyk bekoelen
geheel de stad had hunne zegepralen luydrnchlig lo'egejnych;
Wat doel den gemecntëraed na dien lüysterlyken 'ti jomt'
Hy laet aen de broeders weten dal hy hun do'subsidie ontneemt
die zy sedert lange jaren genieten en beveelt hun zeer 111 'l Kort
het lokael te verlaten.
Dacrover algemeepe verontweerdiging der inwooners die voor
de broeders zeer genegen zyn de armen klagen en keren.,j,
de burgery vraegt weerom men zoo bekwame en geachtle or:-
wyzers wegjaegt? Euzie, vertrouwelingen doorloops» de spul
met brieven by welke M. Vrambout, gouverneur van Wct-
Vlaenderen, den gemeeuleraed verzoekt, aenzet en sommeert Ga
broeders weg te zenden en eene wereldhke school in te rigten...
De burgers van Meenen hebben zicli tlaerom niet als geslagen
gehouden, integendeel zy hebben zich op de krachtdadigste r. ,/e
verweerd en, dooi- hunne verweering, al liet hatekyke, a! iiot
despotieke, nl liet oneatbolvke van .11. Vrambout's gedrag doen
uylsehynen. Sedert dat dien heer le Brugge gouverneur speelt,
zóu men zeggen dat hy er zich op toelegt om al de gevoelens
van gematigheyd, die hy, voor zyne benoeming, had aengepn-
dikt, te doen vergeten - by is erger om kwaed te doen dan de
vei'sloktste oude liberalen.
Wat er van zy, wy vragen liet aen alle treffelyke lieden of liet
met dc schande en d'onregtveerdigheyd ten toppe dryven is van
nameivk vreedzame en achlingsweerdc onderwyzers vveg te jagen
dags nadat zy wezentlyke letterkundige zegepralen, in het kon-
koers door den staet geopend, boliaeld hebben Dit is 't gevoelen
van elkeen en byzonderiyk van de inwooners van Meenen
welke, in weerwil van al den liberalen haet tegen de broeders'
gewild hebben dat de broeders jn de stad blyven. De geesteiyk-
lieyd dan, geholpen door eene menigte der byzonderste inge
zetenen heeft seffens voor ee,n nieuw lokael gezorgd tot groote
blydschap der broeders, welke zich gelukkig achten van Pet
liberael jok verlost te wezen en dus in slaet gesteld zyn veel
nieei' goed te doen dan te voren.
En irdcrdüed, tot sjiyt van wie 'l benyd, is 't getal der leer
lingen, 't welk te voren slechts tol -SOO beliep, thans tot SOA