ZONDAG 4 MEY 1862. ZESTIENDEN JAERGANG - Nr 818. X Vertrekuren uyl de Slatie Aelst NAER: 6 FRANKS 'S JAERS. Vertrekuren uyt verschillige Statiën* AELST, den 5 Mey 1862. Wal wilt het maconnieli libera lismus Wat er van zy, Wat meer is Hoe de liberalen de vryheyd verstaen. Wat gebeurt er Deiidertn. 5-20 8-25 11-55 12-30 3-10 6-10 Lokeren 5-20 8-25 12-30 6-10 00 Brussel 7-45 0-0 12-15 3-10 5-45 8-25 8-55 Medi. llrnB. Antw. 5-20 8-25 12-30 3-11)6-10 Iwv Thien Lu vk 5-2 8-25 12-30 3-10 6-10 Vbj-v Land StTvuvën,5-20 8-25 12-30 3-10 6-10 G»»nd 6-30—8-25-12-30—3-10—6-10—8-50 g*Gend, Brugge, Ostende 8-25 -12-20 0-00— 3-10 6-10 lc klas langs Dendermonde. Kortrvk, Mouscroen, Rvssel (langs Lede) 8-25 12-30 0-00 3-10 -6-10. Doornyk, Ryssel (langs Ath 7-455-45—0-00 Nio. Geerardsb. Ath, 7-45 2-30 5-45 0-00. Bergen, Quievrain 7-450 002-3 5-45 VAN ANTWERPEN NAER St-Nikolaes, Loke'en, Gend. 5-30 8-30 10-30 3-(K» 4-30 7-00. VAN GEND NAER Lokeren, St-Nikolaes, Antweipen. 6-10 9-00 10-20 2-45 5-00 7-00. Te tfiüB siaen al.de konvoys, Te idecem staen deie vertrekkende van Ath 6-40 0-00 10-10 4-35 0-00 en deie vertrekkende van Denderleeuw al de convoys. Staen te cysegem stil al de konvoys uytgenomen deeen vertrekkende van Aelst 0-00 des morgens en 0-00 's avonds en van Dendermonde ten 0-00 's morgens en 0-00 's avonds. Staen te Santbergen de vertrekken uvt Ath 6-40 10-10 's morg. 4-35 en 0-00 '9 avonds. Van DenderieeHw 0-00 8-10 's morg. 2-50 6-00 en 8-50 des avonds. CUIQUE SLIJMT 1 VAN LORERK.N NAER Dendermonde, Aelst 6-50 12-15 3-00 7-20»-». Ninove, Geerardsbergen, Ath 6-50 12-15 3-000-0. VAN ATH NAER Geernerdsbergen, Ninove, Aelst, Dendermonde, Lokeren 6-40 10-104-350-00. Lessen. GeeracrdsbergenNinove. Aelst, 6-4U0-0010-104-35—0-00. Brussel (langs Denderleeuw; 6-40 10-1( 4-35 0-00. Gend, Brugge, Ostende 6-40 (langs Lede.) 10-10 4-35 0-00 VAN CF. ND NAER Audenaerdo, 6-25 9 30 4-35 7-40 - naer Aelst, 7-00 11-30 2-20 5-00 7 35 8-20 VAN BRUSSfcL NAER Aelst, Gend 6-00 7-35 11-40 2-2l' 5-20 8-00. Ninove, Geeraerdsh. Ath, (langs Denderleeuw) 7-35 2-20 5-20 VAN DENDERMONDE NAER Brussel (l. Aelst) 7-15 00-00, 2-00 5-15 7-45 (1. Mech.) 5-45 9-10 12-55 3-35 6-40. Aelst, 7-15 7-55 12-05 2-00 5-15 7-45: DEN DENDERBODE 50 de liberhaters en macotinieke snoevers zyii toch zoo ge- Nveldig scrupuleus niet over de penningen en goederen der kerken. Uit liberulismus, 't welk naer het Josephismus en het -Calvinismus riekt en smaekt, kan de vryheyd voor den Catholyken eeredienst niet verdragen en stelt alles in het werk ön> dezelve te vernietigen het wilt met kracht en geweld in de kerk meester worden om er, naer zyne goeste, pastor en koster te kunnen spelen. liet was met dit inzigt dat het liberael-maconniek minis terie aen den Koning, in deszelfs troonrede, heeft doen zeggen dat men de noodzakelykheyd heeft erkend de ge breken te veranderen der bestaende wetgeving zoo wel voor de fundatiën en de administratie der goederen bestemd voor de stadiën, als die voor het beheer en toezigt van dezewelke voor den eeredienst bestemd zyn. Deze zinsnede sprong al te zeer in d'oogen dan dat men niet seffens gevoelde dat het liberalismus over de pastors wilt springen, hun geestelyk gezag leenemael benemen en de Kerkgoederen zelf besturen om er, gelyk uyt alle andere zaken, honing uyt te zuygen. Het dekreet van 18Ö9 door Bonaparte gegeven, geeft, volgens hel maconniek liberaltsmus, te veel mag! -~n tiet geestelyk gezag, het belet de liberhaters te veel de pastors kwellen en te pynigen, dit dekreet moet dus herzien, tiet moet op eenen maconnieken leest gezeten derwyze her- vrongen, herklopt en hernaeyd wórden, dat het de I: haters opene ermen geeft om ze, gelyk wy boven zegden, pastors en kosters in alle kerken te konnen laten spelen. Wie weet of die gasten er niet op uyt zyn de pastors te vervangen om de absolutie te geven daer waer deze ze niet konnen noch mogen geven om kwanten te trouwen die door de pastors niet kunnen getrouwd worden omdat zy op alle vyvers visch hebben, en omdat zy er zich ex pro- fesso op toeleggen om in bedekte set ren vremde fruyten le kweeken etc. etc. Jlen wacht naer de hervorming niet des dekreets van 1809, men begint al vooruyl te gaen, willekeuriglvk zoo ge wilt, maer dit doet er niets aen, 't is liberale mode. Reeds ziet men in eene parochie eenen liberalen burgemeester eenen kerkfabriekraed instellen nevens dezen welken wettiglyk fonctionneert, dat dien raed een bureel opvorml, beslis- I singen neemt en doel uvtvoeren zelfs al de politie te mis kennen die de pastors in hunne kerken hebben. Het is aldus, zoo verzekert men ons, dat eenen burge meester eenen stoelzelter heeft doen wegjagen door den champetter, en denzelven willekeuriglvk door eenen ande- i ren heeft doen vervangen. Het is aldus dat in verscheydene parochiën de papieren en de geldkas der kerken in de handen zyn of van den bur gemeester, of van den schatbewaerder of van den secretaris eens ingedrongen fabriekraeds, dit ondanks de I schikking der artikels SO, Si en 54 van het 1809, welke itiyden als volgt ART. SO. Elke fabriek zal eene kist of schappraev hebben, sluytende met dry sleutels, waervan eenen zal biyven berusten by den schatbewaerder, den anderen by den pastor of desservitor, en den derden by den pre si'dent van het bureel ART. 51. Zullen daer in gelegd worden al de pen- ningen toebehoorende aen de fabriek, als -ok de sleutels der offerblokken van de kerken. ART. 54. Zullen ook in eene kist of schappraey gelegd worden de papieren, titels en documenten ra- j kende de inkomsten en zaken van de fabriek namelvk de rekeningen met bewysstukken etc. Gelyk "men ziet, deze schikkingen zyn niet te klerikael, en de voorzorgen die men wilt nemen tot hel bewaren van de kas en der papieren der kerk, zyn zoo dringend noodza- kelyk niet als het maconniek liberalismus komt vertellen. Ten anderen, dit liberalismus geeft uyt, zich zelf, zulke sterke waerborgen niet, want 't zou den eersten keer niet zvn dat de kas onvolledig is geweest en dat belangt yke papieren weggefutseld zvn geworden. Indien er eene schik king is van het dekreet "van 1809 dat dient gehandhaêfd te worden, 't is wel deze, want zegggen wy het maer regtuvt, stellige dekreet va#i In plaets van het dekreet van 1809 te klerikael te vinden, men zou het wel te weynig vry voor het berderlyk en bis- schoppelyk gezag konnen oordeelen. Eenen geleerden pro fessor der Universileyt van Leuven heeft in zeer belintg- ryke artikels bewezen dat dit dekreet verscheyde schikkin gen behelst die strydig zyn aen de canonieke attribution der bisschoppen en pastors, aengezien zy eene inbreuk daerslellen van bnrgerlyk 't gezag legende onalhangivkheyd der Kerk en in den grond de kerkelyke vryheden vernieti gen welke, door de Constitutie, aen de Catholyken gewaer- borgd zyn. In een dezer artikels waervan wy gewagen, bewysl den professor dal de Pruyssen beter hunne grondwet eerbie digen dan de liberalen van Relgiën de hunne, welke deze met de voeten trappelen byzonderlyk als er kwestie is van de onafhanglykheyd van 't geestelyk gezag, juyst gelyk den Calvinist Koning Willem deed en waervan men hem ook een grief maekte. Ziel hier hoe den geleerden schryver van Leuven zich aytdrukt o Irt Pru- - heeft het dekreet van 30 december, het d kfabrieken in de Rhynsche provinciën regelt, Con.- .lïitie van 31 janry 185Ó. Sedert ISiÊS' fiebben bisschoppen een deel dei' reglen weergekregen waervan het dekreet hun beroofd had. Ofschoon de pruyssische Constitutie min vryheydsgezind zy dan de onze. nog weygert liet gouvernement niet te erkennen de GE\ 01- GEN VAN HET CONSTITUTIONNEEL PRINCIEP VAN D'ÓNAEHANGLYKHEYD DER KERK. Het is krachtens deze uytroeping van d'onafhanglykheyd der Kerk dat, in Pruyssen, de voogdv en 't opzigt des gouvernemenls over de kerkelyke zaken hebben opgehouden en dat alle wetten, dekreten en reglementen, waerduor deze voogdy en opzigt waren ingesteld geworden legen de regten der bisschoppen en tegen d'onafhanglykheyd der Kerk, ais afgeschaft aenzien zyn. Den achtbaren professor eyndigt zvne opmerkingen tegen het dekreet lan 1809 met de volgende woorden Als de Catholvke Belgen, met de constitutie in d'hand, de vryheyd der' Kerk vragen, als zy vragen dal de her- te ziening van dit dekreet geene inbreuk zou maken tegen 'L gezag der bisschoppen, dan vragen zy slechts de vryhevd van hunnen eeredienst. CC Ik bid God, voor 't geluk van myn land, dal Belgiën cc niet veroordeeld zy onder wetten te bukken waervan de Prut'ssisclie Kerk vrv is geworden. Maer zuilen de liberhaters naer die woorden luysleren Zullen zy 't voorbeeld van Pruyssen volgen? Het is verloren geklapt, verloren goede voorbeelden gegeven, den gods- dienslhael heeft hunne koppen verstaeld 't is slechts dom de zweep der kiezers dat dien haspel kan getemd worden, willen de kiezers die zweep gebrnyken, al die kwellingen, vervolgingen, verdrukkingen en hairkiieveryën tegen de Kerk zuilen al gauw gedaen zyn en, gelyk den sneeuw voor de zon zfil men den liberalen kwelduyvel zien verkwyneii en vqrgaen Omtrent een twintigtal jaren geleden, wierden de Broe ders der Christelyke Scholen in onze stad geroepen om ei liet onderwys in onze kostelooze school le geven. Deze eerbiedweerde religieusen beantwoordden dezen oproep en wierden alhier onder de algemeene toejnychingen dei- bevolking ontvangen. Zv namen bezit van het schoon daertoe ingerigt lokael en verworven weldra de algemeene achting en volle genegenheyd der Aelstenaren, want men Deelde zich geene moeyten, 'geene zelfopofferingen, geenen lasligen arbevd, geen zwoegen en zorgen in welke zy met besteedden om de werkmans- en geringe burgersjeiigd te onderwvzen en als brave burgers op te kweeken. Zoo treffend zoo schitterend was den uytslag dier nooyt vol- prezene poogingen, dat godsdiensligheyd, onderwys, zede lykheyd, weigemanierdheyd en meer andere goede hoeda nigheden onder de jeugd der werkmans- en kleyne burgersklassen spreekwoordelyk wierden en dat de onver schilligsten zelve geene zegeningen genoeg voor de eerweerde Broeders vonden, dat de algemeene goedkeuring, de gebe- nedvding van eiken weidenkenden menscli aen deze mannen van opoffering en naestensliefde ten deele vielen. Maer het afgunstig en nydig liberalismus kon dit niet verdragen, het rampzalig liberaei princiep van alles te verwereldlyken maekte zich meester van den nieuwen liberalen gemeenteraed, en van dan af wierd de wegzending der eerw. Broeders besloten. Voorstellen op voorstellen wierden gedaen om dien onbetitelbaren akt te volvoeren na lang schryven en vryven, denken en beraedslagen wierd eyndeiyk den noodloftigen slag gegeven. De Broeders kregen hunnen opzeg en er wierden wereldlyke onderwyzers byeengeraspt die de religieusen moesten vervangen. Onderlnssehen had den liberalen gemeenteraed van Aelst zonder den weerd gerekend eenige achtbare burgers verstonden elkander, zy volgden den raed dien wy het geluk gehad hebben hun te mogen geven, zy vervoegden zich met onzen zeer eerweerden heer Pastor-Deken en, als by toovers'ag, was een deel onzer voortreffelvke nieuwe zondagschool in een allerbest geschikt schoollokael her schapen, hetwelk de Broeders nu, over eenige dagen, met al hunne jubelende leerlingen, tot groote vreugde van alle treffelyke lieden, betrokken hebben niet verkroppen de mannen dier party, welke 't woord vryheyd altvd in den mond hebben, over en van niets anders klappen en schryven dan over vryheyd van geweten over verdraegzaemlieyd van denkwyze, over eerbied van elks principen, die mannen, zeggen wy, welke zich als conslitutionnele heyligen in alle omstandigheden voorgeven en als levendige voorbeelden van gedoogzaemheyd optreden, poogen hier dit heylzaem en onschatbaer werk van gods dienstige vryheyd te belemmeren en te dwarsboomen. Indien het waer is wat men ons van verschillige zyden verzekerd heeft, dan zouden agenten by vele ouders der leerlingen van de Broeders gegaen zvn met de komplimen- len van burgemeester en schepenen, om deze aen te wak keren hunne kinderen uyt de broederschool te trekken en ze naer de wereldlyke stadsschool le zenden. Men lieef'l ons nog veel ernstigere dingen gezegd die wy verder zullen onderzoeken eer wy ons tegen de zelve verzetten. Onder- tussehen vragen wy hierover aen den Motiileur van 't stad- huyshet Verhund van Aelst, stellige inlichtingen als namelvk 1° Of het waer is dat het kollcgie van burgemeester en schepenen deze agenten wezenlyk gezonden heeft om op de ouders te drukken (en eynde deze hunne kinderen naer de wereldlyke stadsschool le doen zenden? 2" Of dit wel de vryheyd eerbiedigen is welke het libe ralismus overal tot op de daken toe predikt? 3° Of het wei iels en wat liet tegen het onderwys onzer Broeders in te brengen heeft om zulke ongelooflyke vryheydstnoord te verregtveerdigen 'Wv verwachten hierop stellige antwoorden en middeler- w\T wakkeren wy de arme ouders aen zich in 't geheel niet te' laten afschrikken en aen alle weikdanige agenlen te zeggen, als zy zouden komen, dal zy met hun geene affairens hebben, dat noch burgemeester, noch schepenen, noch wie liet zv zich le bemoeyën hebben met den keus van leer meesters, welke zy, ouders, aen hunne kinderen vers aen le geven. Wy smeeken daerby alle weldenkende burgers, byzon derlyk de ryke die op de armen invloed hebben, al hunne krachten in te spannen om de vrye school der eerw. Broeders te ondersteunen niet alleenlyk met de arme ouders die er hunne kinderen willen heenzenden gerust te stellen en hun bescherming le beloven, maer zelfs dit or.evndig goed werk, door geldelyke bvdragen, le helpen en regt te houden. O ja,'t is een oneyndig goed werk, 't is een werk van nvlstekende liefde in de godsdienstige opvoeding der arme jeugd mede te werken, 't is het groolste «oud, de voorlreffelykste weidaed die men den armen kan toebrengen. Word hv opgekweekt zonder godsdienstige* gevoelens, dan is hv ongelukkiger dan oovl, eu de muèt- schappy zal. dit is grootelvks te vreezen, zoowel dan lij zeil' over zvn lot le zuchten hebben.

Digitaal krantenarchief - Stadsarchief Aalst

De Denderbode | 1862 | | pagina 1