Slotrede.
Eenige voorbeelden.
BEKENDMAEIiYG.
slechts van hunnen Ivandidaet zvne overleveringen van 1850
gevraegd. Zy hebben hem gezegd
Wees onal'hanglyk en verdraegzaem gelyk deze die de
Constitutie van 1830 hebben uvtgeroepen en zich weer-
dig toonden een konihgryk te stichten, welks instellingen
ons de achting van geheel de wereld verworven hébben.
Zulke tael kon den voortreö'elyken advokaet 51. P. De
Paepe niet anders beantwoorden dan met de aenneming
van het hem opgedragen mandaet, aenneming waerover
geheel de provincie zich met regl en reden verheugt, om-
dat zy den provintialen raed begiftigt njet eenen vertegen-
woordiger van allereersten rang en in welken de zaken j
van treffelvkheyd, regt en regtveerdigheyd eenen zoo war-
men als wêlsprekenden verdediger zullen ontmoeten.
Eere dus aen de gemeente Maldegem Eere aen 't kan- j
ton Eecloo van tegen het vaendel eener haetdragende j
onverdraegzame, uytsluvtende en aen onze vrye instellin
gen vyandige koter'ie hét vaendel gesteld te hebben der
ware vryheyd in alles en voor allen De Kiezers van het j
kanton Eecloo hebben zich weerdiger van 's lands achting I
gemaekt dan zy misschien wel denken.
Dat voortaen onzen vereenigingskreet gelyk zy aen dezen
van 51aldegem en Eecloo Nu meer dan ooyt is zulks
noodzakelyk, omdat de stoutmoedige onbescliaemdheyd
der liberbaters alle dagen aengroeyt. Men ziet ze woedend
met den inaconnieken hamer het constitutionneel gebouw i
aenvallen en hetzelve schaemteloos verwoesten men ziet
ze al onze koslelykste vryheden vaneen hakken en al onze
grondwettige regten d'eene na de andere m reepen en
vellen scheuren.
Eerst was 't de vryheyd van onderwys, vervolgens de
vryheyd van lieldudiglïeyd, dan de vryheyd der drukpers,
die moedwillig vaneen gezwingeld zyn geworden nu is
't de beurt geworden der vryheyd van godsdienst, der
vryheyd van zyne denkwyze uyt Ie drukken, der vryheyd
van 't woord enz. Deze laetste vryheden zyn door de on
langs gestemde artikels 293 en 296 van het hersmolten
strafwetboek zoodanig vernietigd, dat de artikels 14 en 16
der Grondwet gimscli doode letters zyn gewordenDeze
twee artikels gaen wy hier laten Volgen opdat onze land
genoten konnen oordeelen
ART. 14. ii De vryheyd der eerediensten, deze van
it hunne openbare uytoefening alsook de vryheyd van
zyne denkwyze IN "ALLES nvt te drukken,„zyn gewaer-
borgd, behoudens de beteugeling der misdiyven begaen
a ter gelegenheyd van 't gebruik dier vryheden.
ART'. 16. ii Den Staet heeft geen regt van tusschen-
k komst noch in de installatie der bedienaers van welk-
danigen eeredienst, noch aen deze te verbieden in brief-
wisseling te zyn met hunne oversten, en derzelver acten
af te kondigen, behoudens, in dit laetste geval, de ge-
ii woone verantwoordelykheyd in materie van drukpers en
van afkondiging.
Dit alles is stellig, duvdelyk en klaer en dit mettegenstaende
durft de liberatersmeerderlieyd met wetten afkomen en ze
stemmen die reglslreeks deze artikels der grondwet
vernietigen.
Als eenen galevboef, eenen diel, eenen overspeler of
welkdanigen slechten kerel het ook zyn moge, alle akten
van 't "ouvernemenl of van al ander bestuer zou afkeuren,
tegenspreken en openbaerlyk veroordeelen, d.iervoor is liy
niet aensprekelvk. Moer eenen bisschop, eenen deken,
pastor of onderpastor zou zich veroorloven,, op den preek
stoel, het minste te zeggen tegen eene wet of tegen allen
anderen weldanigen akt van gouvernement, provincie- of
gemeentebestuer, hoe slecht, hoegoddeloos, hoe zede-
kwetsend dien akt ook zou wezen, seffens procesverbael,
geldboet en kotzitting voor bisschop, deken, pastor of
onderpastor 11
Als den bisschop eenen herderlyken brief aen zyne
geêstelvkheyd z.alzenden, waerin zyn geweten hem dringend
gebied "zyne diocesanen tegen eenen gevaerlyken, onzede-
lyken of ongodsdienstigen akt van gouvernement of alle
ander bestuer te wapenen of te vermanen, de priesters,
die in pligt en consciëntie gehouden zyn aen hunnen bis
schop te gehoorzamen, mogen dien herderlyken briefin
hunne kerken niet aflezen of seffens proces-vei bael, boete
en gevangzitting
Gelyk men ziet, komt den gevaerlyken spioentyd we
derom, walgelyke kerels zullen zich met die schandtaek
belasten om de" priesters over te dragen. Maer wv zeggen
het 110"' eens, dit zullen de brave Belgen, de ware Catholyke
Belgen0 niet verdragen, zy zullen zich legen die monster
achtige vryheydsschending met krachtdadigheyd doch
wettiglyk verzetten en vast is het te hopen dat al of een
groot deel der kamerleden, die deze grondwètschendende
verdrukking gestemd hebben, by d'eerste kiezing, zonder
genade zullen afgekookt wordenWy zullen hierop
terugkeeren
Om acn den minst gevoeligen mensch te doen zien hoe wille
keurig en aonstoolelyk eene diergelyke wet is, zal het genoeg
zyn eenige voorbeelden aen te halen van gevallen voor welke t
eenen geestelyken zoude veroordeeld worden lot gevangzitting
en geldboeten.
Veronderstelt dat, ten gevolge der gebeurtenissen in Italien,
den Paus verpligt zy uyt Roomen tc vertrekken en de Kerkelvke-
Stalen te verlaten. Indien eenen priester, op den predikstoel, de
diepe verblmdheyd betreurde van de gouvernementen die mede- I
geholpen hebben om dezen aei.slag tegen liet openbaer regl, i
tegen het pausdom, legen dén godsdienst te weeg te brengen,
mèt er vooraf hunne toestemming aen gegeven te hebben, door
de voorbarige hcrkentcnis van het koningryk llnliën, dat Roomon
voor hoofdstad wiltEh wol, dien priester wict'de, volgens
gemelde wet, veroordeeld.
Veronderstelt nog, dat er eene liberale meerderheyd in de-
Kamer gevonden worde, die de wet van 1842 op het lagere on
derwys hervorme en, derhalve, den priester met alle positieve
godsdienstleer uyt de school sluyle dat eenen geestelyken van i
op den predikstoel eene diergelyke hervorming betreure en do
ouders de gevaren aentoone welke hunne hinders inloopen met
naer diergelyke school te gaen. Eh wetdien priester wierde,
krachtens die wet veroordeeld lot het gevang.
Ander geval. .Men wilt nu de wetgeving op de kerkraden her
vormen, dermate dat het burgerlyk gezag de meerderheyd dier
Raden uytmake. Ik veronderstel, dat de meerderheyd der kerk-
raden ol kerkfabrieken samengesteld is uyt lezers van den Echo
du Parlementof andere fransche of vlaemsche dagbladen, die
geduriglyk den godsdienst, de geeslelykheyd en de bisschoppen
aenrauden en besmeuren öf van liberalen, die getooven dal het
hberalismus beslaet in 's vrydags vleesch te eten, gedurig den i
duyvel aen te doen aen hunnen pastor dat die leden van den j
gemeenleraed, van de kerkfabriek, die meester zouden zyn in de
sakrisly, vinden dat den luyster, de plegligheyd in den eere
dienst legenstrydig is met den geest van het Evangelie dat de
naekte muren d'er kerk beter zyn dan muren bekleed niet schil
deryen of beelden dat een grof kleed aen het 0. L. Vrouwen
beeld beter past dan een zyden kleed dat de keersen op den
altaer eene nuttelooze pracht zyn welke men kan besparen, enz.
Dén pastor, aen deze knèvelaryen blootgesteld, beklaegt zich
op den predikstoel over tic schending der vryheyd van den gods
dienst hy zegt aen de geloovigen verzameld in de kerk Be
minde parochianen, beschuldigt my niet van deze armoede, van
deze onbetamelykheyd in de kerkelyke diensten deze sieraden,
dezen luyster was uwe voldoening, uwe vreugde des zondags
gy zaegt geern den fraey verlichtten altaer, de versierde kerk
dit verhefte uwe gevoelens en uwe herten tot den hemeldit
alles heeft men afgeschaft, maer wyt het niet toe aen mync
zorgeloosheyd, aen mvn gebrek aen ievcrneen, 't is do kerk
fabriek, alvvaer ik niets meer te zeggen heb, die zulks heeft
gewild en geboden.
En dien pastor zal hier voor veroordeeld worden tot het kot
en de boete.
liet zal eenen liberalen burgemeester vry staen slechte theater
stukken te laten speten, plas'lieke, onzedige vertooningeir toe te
laten en den priester die deze eerloosheden van op den predik
stoel zal schandvlekken, zal in het kot gesteken worden, want
ii hy zal eenen akt van hel openbaer gezag gekritikeerd of ge
censureerd hebben.
Jlaer scheyden wy er van uyt'1 is te acnstootelyk, tebrutael,
en hopen wy vastelyk dat den Senaet billyker en regtveerdiger
zal handelen, en dat despolismus met verontweerdiging ver-
slooten. i
P. S. Uyt nadere uytleggingen, 's anderendaegs gegeven, blykt
het dat hel artikel in'kwestie zoowel de kosters, kerkbaljuws
en andere kerkbedienden betreft als de pastors.
De verhuyzing der vlaemsche werklieden naer Vrankrvk dage-
lyks vermeerderende en deze bet gebruyk der fransche tael on-
magtig zynde, zyn zy natuerlyk van alle gunsten des godsdienst
beroofd en aldus blootgesteld zeden en godsdienst te verliezen.
Dit ingezien, heeft onzen Hoogweerden Bisschop gezamentlyk
met 1111. den Bisschop van Brugge en den Artsbisschop van
Parys, maetregels genomen om in dit gebrek zoo veel mogelyk
te voorzien. Eenen priester van ons bisdom, M. L Deyaert, onder
pastor,tc Asprcdie thans zyne vvooning heeft te Parys, slraet
Faubourg St-Antoinc, N° 199, cn waer hy al deze ontvangt welke
van zyn ministerie noodig hebben, is thans bekleed met alle pas-
torelc machten over al de Vlamingen, die te Parys of in de voor
steden woonen, en wier getal tot 9 a 10 duyzend beloopt.
\Vv achten ons gelukkig deze tyding te mogen aenkondigen
aen de vlaemsche ouders die in Vrankrvk kinderen werkende
hebben, en wy twvfelen er geenzins aen of zy zullen hunne kin
deren onverwyid verwittigen.
Men sehryft ons uyt Denderleeuw
Onze Ringsteking" te paerd, welke jaerlyks meer en meer
bvval ontmoet, heeft donderdag laetst alhier plaets gehad en is
bi de beste orde geëindigd.
Begunstigd door een gewensebt weder heeft deze feest, nog
nn er clan op voorgnende jaren, eenegroote menigte volk Ier ge
meente uitgelokt. Byna gedurende den geheelen namiddag, wa
ren de plaets en a en palende straten als overdekt van ruiters,
voitureu en wandelaers 't welk een zeldzaem en verrukkend ver-
toog aeiiboodt.
f Óm 4 uren geschiedde de opening, door het uitvoeren van
eenige muziekstukken door de Toonkundige' Maetschappy van
Denderbautcm. De wedstryd voor de volmaektste paerden, welke
eerst plaets greep, werd met veel belangstelling opgevolgd on-
middelyk hierna nam de Ringstelcing, aen 'dewelke 65 mededin
gende ruiters deel namen, aenvang, en, na oenen hevigen stryd
van twee uren, werden de pryzen toegekend den lste" aen Al.
Van Lar.genhove van Herdersem 2(,e aen Boel van Aclst3dc acn
Louis Clercq van Appellerrè-Eycbem 4de Al. De Boom van Dcn-
i derleeuw 5de aen isid. Van der Linden van Voorde.
Het eermetael voor de tairykste sociëteit is behaeld door de
j ruiters van Woord c, en dit voor de afgelegenste door de ruiters
van Marcq. De prys voor het volmaektste paerd van inlandsch
ras is toegewezen aen d'heer De Smet van Pollaere, en voor het
j uitlandseh ras aen d'heer Prové van Idegem.
i Wy hebben eenen zeer schoonen Zouavenbrief voor
j acht dagen moeten verschnyven door gebrek aen plaets.
M. P. De Buysscher, ónderpaster, te öordegem, gaet in
dezelfde hoedanigheyd over naer Wetteren, en word te Öor
degem vervangen door M. D. Van de Velde, onderpastor te
Meirelbeke.
M. F. Van Dingenen, coadjutor te Boirvelde, is benoemd tot
onderpastor te Meirelbeke.
Den 28 mey zyn te'St-Anlelinokx twee huvzen afgebrand,
bewoond door den genoemden Ch. De Couck, landbouwer, en
P. Van Wacvenberghe, metser. De verliezen worden geschat
op 2500 fr.
Een blad van Dendermondo zegt dat er in die stad menig
vuldige valsche halve franks in omloop zyn. Zy dragen het af
beeldsel van Karei X en bet jaercyfer 4827. Aen hunnen doffen
klank alleen kan men ze herkennen.
Het libcrael klieksken van Dendermonde had goed gevon
den zyne hoogmogende proleklie aen zekeren persoon te Buggen-
hout te vergunnen om'hem burgemeester té noemen. Met zoo
eene krachtdadige voorspraek was den man van zyne benoe
ming zeker.
Den heer Bosleels, ofschoon hy eersten schepen was, moest
terzyde gesteld worden. Alles was reeds in het werk om dien
liberalen gunsteling als burgemeester feestclyk in te halen. Maér
helaeseene onverwdehltc tyding kwam aenkondigen dat de
hoogmogende voorspreek van het komiteyt in het water was ge-
vallen dat het aen den Koning behaegd bad, zonder op de libe
rale voorspreek de minste acht te nemen, den beer Bosteels lot
burgemeester van Buggenhout te benoemen.
Dat men dikwyls groote eters aenstreft is niets byzonders,
maer het feyt, dat over eenige dagen te Wetteren gebeurd is,
denken wy toch belangryk genoeg, om aen onze lezers bekend
gemaekt te worden.
Eenige Wetteraers hadden eene wedding aengegoen, waerby
zekeren welgekendcn binnenspeler eene hesp van 15 halve kilos
met een groot roggenbrood, mostaerd, enz., moest opelen. De
wedding wierd gesloten en men ging den man opzoeken dien
men juyst aen tafel vond. Op het vernemen waervan er kwestie
was, trok onzen held zyne oogen wyd open en zegde Vrien
den, ge komt op eenen slechten oogenblik, onze koe had ge
kalfd en zoo even hebben ik en. myne vrouw hel kalf opgeëten,
dus heb ik geenen honger meer. Wel, gy zoud ons een
groot plezier doen, met dit hespken er nog by binnen te spelen,
spreken de wedders, waerop de vrouw zegde, a Toe, toe,
"Wannes, doe die mauheeren dat plazier, wat es toch zoo een
hespken voor u. Alloris ja, zegde Wanne3 en hy begafs
zich naer de plaets alwaer hy de-15. halve kilos hesp met de
toebehoorten oppeuzelde, net als of by eenen boterham zou
geëten hebben.
Vrydag beeft te Leupegem een ongeval plaets gehad, het
welk groote gevolgen had kunnen na zich slepen. Jakob Lacroix,
van Maria-Hoorebeke, kwam met eenen wagen met dry peerden
bespannen door genoemde gemeente gereden, juyst toen bet
zavelconvov des spoorvvegs op Ronssc, den bareel welken niet
gesloten was, voor.by stoomde, en daer het voorpeerd op de
rayls zich bevond, wierd het met veel snelheyd door het lokomo-
lief getroffen en omgeworpen. Het dier beeft bierdoor zulke
zware wonden bekomen, dat men groolelyks- voor zyn leven
vreest.
Mén leest in een antwerpsch blad
Eene bezondere briefwisseling uyt Brussel meld ons beden
dat de gezondheydstaet Zr M. den Koning, die over eenige dagen
hoogst- voldoende was, gevoeflyk komt te verslechten, en op
nieuw redens geeft tot ernstige onrust.
Den gezondheyds-toestand van Mgr. Malou boezemt eene
groote bezorgdheyd in. Openbare gebeden zyn in bet diocees
bevolen, om van God de genezing van den doorluchligen zieken
aResmeeken.
Volgens eenen brief uyt Wervicq geschreven aen een Kort-
ryksch blad, zouden er in die stad zekere wanorders plaets ge
had hebben tengevolge der provinliale kiezingen drykleurige
vlaggen, die als teekens van vreugde waren uytgestoken, zyn
weggeroofclhet vaendel der herberg Tivoli is in brand gesto-
ken. De brug die Belgiën van Vrankryk scheyd, is binst den
nacht opgehaeld en het vaendel weggenómen geduiendc twin
tig minufen len minsten is de brug aldus opengebleven by volle
duysterais. Eenen ambtenaer heeft in eene herberg de achtbaer-
ste'persooncn lïeleedigd en is aen de deur gezet geweest. Deze
zyn de fevten in hooger gemelden brief aengehaeld.
"Men voegt er by dat den polilie-kommissaris vcrscheydene
persoonen naer zyn bareel heeft o-ntboden en proces-velbael
naer Yper gezonden heeft.
Dynsdag kwamen er zeven militaire fortwerkers tc Merxem,
in de herberg van M. Adriaensens. De vrouw was alleen t'huys
en op het oogenblik dat zywas naer achter gegaen, deden de
soldaten eene kommode open, stolen uyt dezelve verseheydenc
halsdoeken, ieder van eene weerde van 15 fr. vervolgens ook
karaffen, lepels, vorken, enz.
Eene vrouw had te Brugge deze week 6 ellen speldewerk-
kant verloren, die ineen papier gewikkeld, waren dat zv met
eenen handdoek in hare mand had gelegd, om naeF de koop
vrouw te gaen. Droevig over hel verlies-, ging zy naer huv-s,
maer hoe veranderde hare drofheyd in blydschap, toen zy haren
hond te huvs vond met bet verlorene tusschen dé tanden Zyne
meesteres had onderwege onbedacht den handdoek uyt de mand
getrokken, den kant was er uylgevallen en den hond had het
apportje geknapt en was er mee naer huys geloopen, echter
zonder het voorwerp beschadigd te hebben.
Men sehryft uyt Leuven, 2 juny r
Gisiereu zyn er twee missionarissen, MM. Coenen, van
Brussel, e» de Russell, van Libanon (Amerika), uyt bet ameri-
kaensch Seminarie onzer stad vertrokken. Het geheeie getal
priesters dal dit gesticht naer Amerika heeft gezonden, sedert
zyne inrigling, beloopt thans tot zeventien. De twee laetste gaen
het evangelie verkondigen in bet bisdom van Louisville, waer
van den bisschop is Mgr. Spaldrng.
Men sehryft uyt Roomen, 3-1 mey 4862', dat er, ter gele
genheyd der 'heyligverklarrng der martelaers van Japonien,
zich aïdaer dry honderd prelaten en twee duyzend priesters zut-
ïen bevinden.
MM. Goutlier, pastor te Dorinnes en Heylen, pastor te Boom,
komen naer Roomen te vertrekken, ten eynde die plegt-ige fees
ten by te woonen.
"Men leest m* den Morning Advertiserdat M. Summer in
den Senaet der Vereenigde-Slaten eene petitie heeft aengeboden
van 700 voet lang en getcekend door 45,000 vrouwspersoonen,
die de afschaffing' der slavemy vragen.
BLYTESLAIVDSCH NIEUWS.
Maendag en Dynsdag 2 en 3 Juny. j
Uyt Parys meld rnen dat woensdag laetst, Keyzer Napoleon
in eènen ministersraed zynen uytdrukkelyken wil heeft te kennen
gegeven van de zaken van Roomen te blyven behouden in den j
staet waer in zy zich tegenwoordig bevinden.
Tydingen" uyt Mexiko tol den 9 mey kondigen aen dat de
Franschen den 2 binnen Puebla getrokken zyn. Volgens zeggen
der Patrie, zouden de mexikacnsche bevolkingen zich in dé
armen der Franschen werpen, en zelfs haelt zy een feyt aen
wneruyt men vvel zou moeten besluyten dat het mexikaensch
léger er niet ver meer van af is hetzelfde te doen. Zy verzekert
namelyk dat eene deputatie uyt Puebla zich naer het hoofd
kwartier van M. Junen de Lagravière heeft begeven en dat
Juarez bevolen hebbende dezelve aen te houden, de troepen,
met dit bevel belast, geweygerd hebben te gehoorzamen. Onnoo-
dig bier by te voegen dat wv aen het parysche blad de volle
veranlvvoordelykiieyd dier aenhaling overlaten.
Woensdag, 4 Juny.
Den Pays gelooft te weten dat M. graef de Montehello zyne
schikkingen neemt voor een lang verblvfte Roomen, betgeen
zoo veel is als zeggen dat hy zich aen geene aenstaendo terug
roeping van het bezetingskorps verwacht.
De lndépcndance die zoo dikwyls de oplossing der roomsche
kwestie door het vertrek der fransche troepen uyt Roomen heeft j
acngekondigd, gelieft heden m de volgende voegen te belyden
dat zy gedurende te minsten eene maend, hare lezers met valsch 'I
nieuws heeft bezig gehouden
Men verzekert my dat woensdag laetst, in den ministers-
raed, den Keyzer op eene stellige wyze heeft doen kennen dat de
