ZONDAG 17 AÜGUSTY 1861
ZESTIENDEN JAERGANG - Nr 835.
V ertrekuren uyl de Statie Aelst AAER:
G FRANKS 'SJAERS.
Vertrekuren uyt verschillige Statiën.
AELST, den 16 Augusty 1862.
De vrije Kerk in den vry'èn Stacl.
Zal dit nog lang duren
Het handclstraktaet met Engeland
PKYSDEELIXOEX.
BeiiHerin..V208-2S]l-551'i-353-156-ïü9-10«Gpml> Bnigg-, Ostrade fi-30-8-25-12-35
Loketrn 5 2U 8-2Ö 12-35 6-20 00. f 3-15-6-U0 1° Lias tanji Domtermonde.
Brussel 8-06 0-0 1*2-13-00 5-45 8-25 9 00 J Kortrvk, Mnuscroen, Rvsse! (Iant;s Lede) 6-30
•llhclu tiriis. Antw. 5-20 8-25 12-35 3-156-20 8-25— 12-35- 3-156-20.
|.euv Thien Luyk 5-2 8-25 12-35 3-15 6-20 Doornyk, Rvssel (lauR.s Ath 7-45—5-35-0-00
Verv LandStTniyën,5-20 8-25 12-35 3-15 6-20 j Nin. Geerardsh. Atli, 7-55 2 50 5-35 8-25.
G^nd 6-508-2512-35 3-156-209-C0 Borgen,QnievrainT 55—0 0—2-50—5-35
VAN ANTWERPEN NA EU St-NiUlaes, Loke'en, f.end. 5-30 8-30 10-30 3-00 5-00 8-00.
VAN GEND NAER Lokeren, St-Nikolaes, Antweipen. 6-10 9-00 10-20 2-45 4-50 8-00.
Te r.FOB staen al de konvoys. Te idf.cem staen deie vertrekkende van Ath 6-40 0-00
10-10 4-30 7-25 en dete vertrekkende van Denderleeuw al de convoys.
Staen te cyseoem stil al de konvoys uytgenomen deien vertrekkende van Aelst 0 00 des
morgens en 0-00 's avonds en van Dendermonde ten 0-00 's morgens en 0-00 's avonds.
§tnen te Santbergen de vertrekken tiyt Ath 6-40 10-10 's morg. 4-30 en 0-00's avonds.
Van Deuderleeuw 0-00 8 20 's morg. 3-15 6-Ó5 en 9-00 des avonds.
CLIQUE SUIJM.
VAN ROKEREN NAER
Dendermonde, Aelst 7-Ü(' 1-2-20 - 3-10 7-30»-».
Ninove, t«eerardslier6en, Ath 7 00 12-20 -3-100-0.
VAN ATH NAER
Geeraerdsbergen. Ninove, Aelst, Dendermonde, Lokeren 6-40 10-104-307-25.
Lessen. Geeraerdsbergen Nino*e, Aelst, 6-400-( 010-104-307-25.
Brussel (langs Denderleeuw» 6-4010-K 4-30 7-25.
Gend, Druggc, Oslende 6-4U vlanR'ï Lede.) 10-10 4-30 7-25
VAN CF.ND NAER
Audenaerde, 6-45 9 30 5-45 7-i5 naer Aelst, 7-15 11-30 2-10 5-00 7 35 8-25
VAN RRL'SStL NAER
Aelst, fiend 6-15 7-35 11-45 2-25 5-30 8-10.
Ninove, Gecraerdsb. Ath, (langs Denderleeuw) *"-35 2-25 5-30 8-10
VAN DENDERMONDE NAER
Brussel tl. Aelst) 7-25 00-00, 2-30 5-15 7-55 (1. Mech.) 5-45 9-LO 12-55 3-40 C-45
Aelst, 7-25 7-55 12-05 2-30 5-15 7-55: 9-45
DEN DENDERBODE
Dit is den Iceetder sectarissen van Daliën, dit is 't orde
woord van geheel 'l ma^onniek gespan. Maer weet men wel
wat dit ordewoord beteekent
liet is de Kerk verdrukt in renen slaet overheerscht door
het despotismus en de liberale onverdraegzaemheyd.
Alles word tegen Hoornen, het middenpunt der elirislen-
lieyd, gerigt HOOMEN OE DE DOOD Ziet daer het
bevelwoord der Garibaldische bandietenEn ofschoon
Victor-Emmanuel, door plechtige akten, de manoeuvres
van Garibaldi schynt te verslooten, denken wy dat zy te
samen zouden doen, indien er eemge hoop was Hoornen te
verpletteren. De ma^onuieke seele denkt dat, als Hoornen
in d'handen der Mazzïnisten of Garibaldislen is, dat bet
met den Calhoiyken- godsdienst zal gedaen zyn. Daerom
werkt de secte met tenen kelschen moed om de Calholyke
principen, de Kerkelyke wetten, de Chrislelyke gebruyken,
en de godvruchtige instellingen te vernietigen. Alles wat
met den godsdienst van verre of van naby in betrek slae:,
moet vervolgd, geschandvlekt, gelasterd en verdelgd
worden. De gouvernementen die ueu de scliandaktiui der
ma?onnieke overweldiging bunnen oorsprong en hun
bestaen te danken hebben, geven daervan het rampzaligste
voorbeeld.
Den geldminisler van Belgiën klapte in de zitting van den
senaet van 8 dezer over het doopsel, het houwelyk en de
kerkelyke begraving alsof deze zaken van de kerkelyke be-
voegdhevd niet meer waren, alsof het geen byzitschap,
geene boelering meer was als man en vr ouw voor de wet
getrouwd zyn en T geestelyk huwelyk verslooten.
Dit alles, zegt hy, verdwynt voor de inrrgting van den
burgerlyken staetmen houd zich met geene geloofsleer
meer bezig, de wet stelt het huwelyk in, zy vervangt het
doopsel door den geboorteakt
Wat dunkt u daervan, landgenoten Zoo verre zyn wy
gekomenEn waerloe zal dit stelsel van schandig'e
goddelooshevd ons heenvoeren Den koning zelf heeft het
ons voorzegd naer het verlies onzer nationaliteit, naer de
vremde dwingelandy. Want, zegde den koning, ter gele-
genheyd eerrer nieuWjaersvisiet, met den oogenbfik dat men
aen dè Beigen hunne godsdienstige gevoelens ontneemt,
met den oogenblik dat zy hunne godsdienstige geloofsleer
verliezen, zal er een groot gevaer voor hunne nationaiiteyt
en voor hunne onal'hanglykheyd ontstaen. En wat doen
zyne ministers? Gy hoort het, landgenoten, gv ziet het en,
lot uwe eygene oneer, verdr aegl gy dit abominabel despo
tismus, omdat gy mannen naer de kamer zend die zulke
gruwelyke goddeloosheden ondersteunen
Dit zal duren en nog veel verslechten zoo lang de kiezers
niet vast besloten zyn die jaknikkers, die kalkoenen, die
slaven van het imiconniek stelsel nvt de kamer te verbannen.
De Calholyke volksverbeelders hebben schoon de gods
dienstige vryheyd in te roepen, zy hebben schoon de^eon-
stitutie onder d'oogen der minister's te leggen en met den
vinger de artikels aen te wyzen die deze vryheyd waer-
borgen, de ministers lachen daermeê, maer zy bedienen
zicli van de vryheden der grondwet om met hun giftig ge-
zwadder de leeringen der Kerk te bemorsen en aldns de
voorschriften van den artsgoddeloozen Voltaire te verwe-
zenivken namelyk van Christus, onder den tiiel van EER-
EOÖZEN, te verpletteren.
Gy ziet het alle dagen, Calholyke Belgen, de liberhaters-
francmacons hebben geenen eerbied voor de wetten zv
haten byzonderlyk de Constitutie die geboren is uyt den
val van bunnen teergeliefden koppigen Willem, omdat de
Constitutie aen de Kerk de vryheden verleent die zy noodig
heeft orn haren heylzamen invloed op 't volk uyt te oefenen
en 't zelve te beletten zich in d'ongebondenheyd en de
verbeesting te versmooren.
Wilt gy, landgenoten, de schroomelyke gevolgen ontgaen
van het goddeloos stelsel, waervan het kopstuk der liberha-
lers 't vaendel zoo stoutmoedig als onbeschaemd komt te ont
rollen, wilt gy onder het zelfde schandjuk, onder het zelfde
pluym-en scheerregiem van vroegere jaren niet wederom
vervallen, gy moet werken, gy moet u vereenigen, gy moet
alle wettige middelen inspannen om de verbasterde kiezingen
om te keeren, gy moet doen 't geeu wy u tot vervelens
toe hebben voorgehouden, want anders zullen de zedelyke
dwingelandy en de gewetensverdrukking gedurig vermeer
deren. De stoirelyke afpersingen zullen daerop alleugskens
meer en meer volgen, want dit is in alle landen liet
uytwerksel geweest der godsdienstige vervolgingen, Men
heeft het ondervonden en de geschiedenis geluygl hel ten
overvloede Ten allen tyde heeft men begonst met de
volkeren te vergod- en te verzedcloozen, dan de kerk- en
kloostergoederen aen le randen, te verkoopen en er de
opbrengst van te verkwisten met ze uyt te deelen aen
kozynljes, aen vriendekens, aen medesectarissen enz. enz.
Italiën levert ons daervan bel droevigste voorbeeld op en
dit lieeten de sectarissen dun de vrge Kerk in eenen vrylin
Staet
Willen wy, Belgen, het zelfde lot niet ondergaen, wy
moeten de zelfde oorzaken wegnemen en ons verhaesten
zooveel wy konnen nu hebben wy er nog de middelen toe,
later zullen dezelve ons ontsnappen, want als het liberael
despotismus, 't welk trapswyze voortgaet, tot dat zyue
oppermagt zal gekomen zyn, dan zal 't ook gedaen zyn met
kiezingen, vereenigingen, beraedslagingen en alles wat wy
thans nog vrylvk en ongehinderd konr.en gebruyken om
de dwingelandy néér te veilen
O
Gelyk wy gevrepsd, voorzien en voorzegd hadden, is het
handeistraktael met Engeland door de kamer aengenomen.
Versehevdene onzer voorname nyverheyds'.akken gaen dan
den doodklop krygen. Gelyk wy de oude lynwaednyverheyd,
die onze Viaenileren deed bloeyën. en in den grootsten
voorspoed verkeeren, hebben zien kvvyueh en ten gronde
vervallen, zoo ook zullen andere nyvci heydslakken, die
aen Gend en andere mamifactuerstedeii welstand en rykdoin
verschaffen, tut kwyning overgaen en van langzamerhand
sterven.
Door dees traktaet geven wy alles aen Engeland, maer
wy vinden niet dat Engeland ons iels geeft wat eenige
weerde heeft. Engeland zit met zyne magazynen opgepropt
van zyne voortbrengsels, het weet niet wat er ineè te doen,
het moet er zich van ontmaken omdat het zyne kapitalen
gedurig moet in werking hebben. Nu, dieii overlast van
voortbrengsels gael niet eenen keer in Belgiën vallen en al
de 'fabrieken van katoenen en gemengde stoffen van ons
land zullen moeten concurrentie doen tegen een land, waer
den dagloon der werklieden twintig ten honderd leêger
staet, waer de houiilekoleu veel minder in prvs zyn, tegen
een land dat veertig- en vyl'tigmael meer dan de belgisclie
nyveraers labrikeert, tegen een land dat zyne overschotten
niet kan kwyt geraken en dus aen spotpryzen dezelve moet
afzetten om er wederom nieuwe te maken, tegen een land
waerlegen niet eene natie der wereld de niedediging kan
uytstaen.
Sedert dat liet zelfde Engeland zyn handelstraklaet, nu
nauwelyks een jaer geleden, met Vrankryk aengegaen heeft,
zyn talryke fabrieken in Vrankryk gesloten en loopt het
werkvolk er al klagen en kermen zonder brood. Dit levende
voorbeeld heeft onze kamer niet afgeschrikt, zy heeft liet
traktaet gestemd dan wanneer 20 dnyzend monden te Gend,
gebrek aen werk, moeten gespysd 'worden door de open
bare liefdadigheyd. Wat zal er in den winter gebeuren,
als de bronnen, door de liefdadigheyd aeugevuld, zullen
uytgeput wezen Dit zullen wy afwachten, dat het minis
terie naer middels zoeke om die arme en medelydensweerde
werkmansklas le spyzen, want die 't brood ontneemt aen
den werkman is toch verpligt te zorgen dat hv van honger
niet sterft.
De zaek is dan voltrokken, onze ministers bekreunen zich
weynig met de droefbeyd en misnoegdheyd des solks.
Eerst 80 a 100 millioenen verkwist aen de domme en
ïmttelooze versterkingen van Antwerpen, dan een ver
pletterend handeistraktael, dat met volslagen ondergang
al onze fabrieken bedreygt. En ten wiens voordeelè dit
alles? Ten voordeele van Engeland dat reeds door zyne
inslikkingszuclit, zooveel landen plat geruïneerd heeft.
Wachten wy naer de gevolgen van die rampzalige bcslissin",
den aenslaenden winter zal ons veel leeren maer by zu'l
Men ziet het duydelyk, zegt den Antwerpenaar, met
onze ministerielen is niets te winnen men moet ze allen
gelyk constitutionneel oinverre werpen. Zy zyn mannen
<1 van de militie, van den budget van oorlog van 60 millioen,
van de kuvperyën van allen aerd. Het land is dit stelsel
moede het land wilt zyne vryheden terug, alsmede eene
vermindering zyner zware lasten. Dal zal het nooyt van
k onze doctrinaire pachas, noch van hunne verfranschte en
waelsche steertdragers verkrygen, en daerom moeten en
zullen zy vallen.
Zoo spreekt onzen konfrater van Antwerpen, en met
reden, maer om dit doel te bereyken moeten Antwerpen
en Gend, die het vreedste, door het ma?onniek klubismus,
gegeesseld zyn en het nog meer zullen worden, beginnen
met hunne verslaefde jaknikkers zonder genade af te koken
en moedige, onafhanglyke en vryheydsminnende patriotten
in hunne plaets te stellen, zonder naer smeekingen, gebeden
of beloften le luysteren, wel verzekerd dat slaven- of
jaknikkersbeloften en r^tle appels even veel weerd zyn.
Met een tien- of twaelftal stemmen in de kamer te keeren,
is geheel 't ministerieel boelken opgeschept. Maer dan valt
er toch te zorgen dat men zich tegen het kassevgeweld
wapene, want een verkocht liberael schandblad heeft geze-d
dal de liberhalers dit spel zullen herbeginnen telkens dat
het noodig zal wezen of om aen 't schotelken te komen,
of om er andere af le smylen. De Cor.servateurs moeten
ook toonen dal zy vuysten aen d'ermen hebben of anders
zyn ze verloren
Het tydslip der Prysdeelingen geeft ons jaerlyks de ge-
legenhevd den toestand onzer vrye gestichten van naby te
zien en te kennen Met het innigste genoegen hebben wv
verleden dynsdag, de sluyting van het schooljaer in het
ICollegie van Geeraerdsbergen bygewoond. De plechtige
Prysdeeling welke aldaer gedaen wierd aen de leerlingen
van dit voortreffelyk gesticht was een dier feesten, die altyd
hoogst verheugelyk zyn voor vrienden van kunsten, weten
schappen en byzondeilvk van goede opvoeding.
Nauwelyks was Z. H. den bisschop van Gend binnen
getreden, of er wierden eenige welgevoelde coupletten, ter
zyner eer opgesteld, aengéheven en met zooveel ma"!
nadruk en vervoering gezongen als men maer wensclieu
kan. Nadien wielden twee gelitkwenschen over den terne-
keer van Z. IJ. uyt Hoornen uytgesproken het eerste door
eenen leerling van 't Kollegie, in naem zynër studiegezel-
len het tweede door den achtbaren Voorzitter der Socic-
teyt van den 11. Vineentius. Beyde deze redevoeringen
do'or den geest van liefde eu verknoebtbeyd aen de. Kerk
ingegeven, wierden met de luyclruchtigste geroepen vai)
Leve Pius IXLeve Monseigneur door de samengepakte
menigte aenhoorders in den meesten geestdrift vervoerd
bejegend. Den boog achtbaren Prelaet zienlyk aengedaen[
heelt eene korte maer welgepaste en herlroerende ant
woord gegeven, die op 't volk den diepsten indruk te wee1»
bragt en de gevoelens van eerbied, genegenhevd en bewon
dering voor den apostelykeii pelgrim zoodanig deed ont
branden, dat, nog lang na zyn spreken, de ruyme speelzaal
door handgeklap, bravo's en vreugdegeroepen bleef
dreunen.
Daerna heeft een lief jorigske van nauwelyks twaelf jaren,
M. Octave Stevens, van Oostcrzeele, een ullermoeyelvkst
sttik op de piano uytgevoerd en dit wel met zulke vastlieyd
en volmaekte kennis, dat zulks als een waer phenomeen
aenzien wierd.
Na de Prysdeeling, hebben de leerlingen een stukje ten
tooneele gevoerd getiteld Le faux Baron de Bochemaure
en 't zelve op eene volmaekte en voortreffelyke wyze "o
speeld. De akleurs verstonden en gevoelden "hunne" rollen
dërwyze, dal de aendacht der aenhoorders steeds meer en
meer geboeyd wierd en revkhalzendde onlknooping van dit
aendoenlyk stukje te gemoet zag.
De tussclienaklen van het drama kwamen zich boven
alles onderseheyden. Den eerweerden heer T'eurrekens
professor van poësis in 't Kollegie, niels anders dan zynen
onvermoeyelyken^ iver raedplegende, had aen zyne uyl"«-
strekte niuziekkennissen den vullen zwier gegeven en°de
zangstukken, eygen aen het gespeelde drama, samengesteld
Niets was schooner, niets was statiger, niels was me r ver
rukkend dan die aen 't hert sprekende eu geestvervoerende
gezangen, uytgevoerd met dien takt van i'ynheyd, magt en
ensemble die eene meesterlyke hand en eeit verheien genie