ZONDAG 18 JANUARY 1865.
ZEVENTIENDEN JAERGANG - Nr 855.
Vertrekuren uyt<le Statie Aelst NAER:
6 FRANKS 'SJAERS.
Vertrekuren uyt verschillige Statiën.
AELST, den 17 January 1865.
DE WARE VRYHEYD.
En vandaeg dan
Wat is er noodig
Benilerm. 5-20 8-25 11-55 12-35 3-1 6-20 0-00 Gend, Brugg*, Ostende 0-00 -8-25 -,12-35
Lu keren 5-20 8-23 11-55 12-35 6-20.
Brussel 8-05 0-0 12-13 3-00 5-45 8-43 000
Meelt. Brus. Alliw. 5-20 S-25 12-35 3-15 6-20
Leuv Thienl.ttvk 5 2 8-25 12-35 3-15 6-20
Verv l.anri SlTrtivêu,5-20 8-25 12-35 3-15 6-20
3-15 —6-20 lc klas langs Deuderraonde.
Kortrvk, Mou.icroen, Kvssol (langs Lede) 6-30
8-2*5— 12-35 - 3-15 6-20.
Doornyk, ltyssel (langs Ath 7-455-35 0-00
Nin.Geerardsh.Ath, 7-55 2-50 5-35 8-35.
Gere' 6-45—8 25-12-35—3-15—6-20y-00 ;g Bergen, Quievrain7-55 0 00- 2-50—5-35
VAN ANTWERPEN NA ER .St-Nikolaes, Loke'on, Gend. 6-30 8-30 10-30 3-00 6-30 0-00.
VAN' GEND NAER Lokeren, St-Nikolaes, Antwerpen. 6-20 9-00 10-20 2-3 6-15 O-OO.
T« i.kok siaen al «Ie konvoys. Te idkcem staen deie vertrekkende van Ath 6-40 0-00
10-10 4-30 7-25 en deze vertrekkende van Denderleeuw al de convoys.
J-.taeii te cy.secf.oi stil al de konvoys uytgcnoiucn deten vertrekkende van Aelst 0-00 des
morgens en 0-00 's avonds en van Dendermonde ten 0-00 's morgens en 0-00 's avonds.
Siaen te Santbergen de vertrekken uyi Ath 6-40 10-10 's uiorg. 4-30 en 0-00 's avonds.
Van Denderleeuw 0-00 8 20 's morg. 3-15 6-05 en 9-00 de» avonds.
VAN LOK ER liN NAER
Deudermnnde, Aelst 7-00 12-20 3-10 7-45—»-».
NinoveGee ardsbergen, Ath 7 00 12-20 -3-100-0.
VAN ATH KAER
Geeraerdsbergen. Ninove, Aelst, Dendermonde, Lokeren 6-30 10-104-30 0-00.
Lessen. Geeraerdshergen Ninove, Aelst, 6-30O-tiO10-104-30—0-00.
Brussel (langs Denderleeuw 6-4010-1( - 4-30 7-25.
Gend, Brugge, Ostende 6-40 (langs Lede.) 10-10 4-30 7-25
VAK f.END KA ER
Audenaerdc, 6-45 9-30 6-00 8-00 naer Aelst,-7-15 11-30 2-10 5-00 5-50 8-00.
VAK BRUSSrL NAER
Aelst, Gend 6-15 7-35 11-45 2-25 3-40 5-30 8-10.
Ninove, Gecraerdsb. Ath, (langs Denderleeuw) 7-35 2-25 5-30 0-00.
VAK IIENDKUMONDE NAliR
Brussel (I. Aelst) 5-45 9-00, 12-55 3-40 6-45 (I. 31-ch.) 5-45 9-üO 12-55 3-40 6-45.
Aelst, 7-25 - 7-55 2-05 2-30 5-15 81):— 0-00
DEN DENDERBODE
Deze onzer Inschryvers die hunnen
"abomiementsprys voor 1862 en vroeger
nog niet betaeld hebben, worden vrien-
delyk verzocht zulks zoo bacst mogelyk te doen.
Voor deze die géene gelegenheyd hebben zulks zelve
te doen, is 't zeer gemakkelyk niet ons een Mandaet op
den post toe te zenden. Het zal ons zeer aengenaem
wezen, door dit middel, het grootste deel inschryvings-
pryzen te ontvangen, omdat bet ons tyd, moeyte en
onkosten zal doen sparen. Wy zullen er onze geëerde
Inschiyvers bertelyk dankbaer over wezen.
Do ware vryheyd is den grondsteen van ons politiek
feestaen, den geest en de ietter onzer Grondwet. Het is de
ware vryheyd die, wel verstaen en \vël toegepast, liet geluk
•dei' heigisdiie natie zou moeten uvtmaken.
Maer dngeinkkiglyk is er eene see te in den schoot des
lands opgeslaen die de ware vryhevd niet kent, die maer
alleen de vryheyd des kwaeds kent, en die, onderden schild
dier valsche vryhevd, al liet kwaed doet wat haer mogelyk
is, 'haren boozen en kwaedaerdigen geest overal ^oet
insluypen met het uvtsluytejyk inzigt van godsdienst en
staet neêr te vellen. Het is deze seete die bedrieglyk zegt
dat zy alleen de ware vryhevd kent en volgt, dat de Catho-
lvken niets auders willen dan liet despotismus en de
siaverny
Doch dit zya maer woorden voor dommerikken en gapers,
<tie de waerheyd niet welen fonderscheyden van de valsch-
heyd, het goed van het kwaed, en die, gelyk gefopte ma
ch i ene ti, de truweelgasten blindelings gelooven en gelyk
geven als deze schrvven dat de Catholyke Kerk hoogst
vyahdtg is aen alle vrvheyd I Deze ellendige ligtgeloovers
kennen niets van de geschiedenis, zy weten niet dal liet
den Catholyken godsdienst is die op de aerde de ware
vryhevd behouden heeftzy weten niet dat alle keltersche
secten de menschelyke vryhevd verloochend hebben en
deze "Verloochening hebben daergesteld als eene der byzon-
dersle beweegredens om T Catholvk geloof te verlaten en
den oorlog tegen de Koomsehe Kerk te voeren.
Den vuylen artskelter Marten Luther, die den opstand in
Europa begonst heeft #en den vader is van alle nieuwer-
wetsche revolution, was artsvyand der vrvheyd en bewon-
deraer van hot despol isrrnis. Leest zyn fameus boek over
het self-arbilrc 't welk hy geschreven heeft tegen den vryën
menschelyken wil die door de Kerk geleerd word, en gv
zult er het klaerste en voor het protestantismus schandigste
bewys van veroordeeling in vinden. Wat de leering en de
akten van den artskotler Jan Calvyn betreft, deze hebben
geene bewyzen noodig, elkeen weet dat dien fameusen
keiler zoo onverdraogzaem, dwingelandig en vervolgend
was, dat hy do menschen, welke niet dachten gelyk hy,
deed ophangen of levendig verbranden.
Indien wy al de secten die in de wereld verschenen zyn
moesten aenhalen, wv zouden vinden dat zy allen de zelfde
oriverdraegzaemheyd en de zelfde vyandelykheyd tegen de
vryheyd beleden hebben.
Vandaeg, dit ziet, dit ondervind iedereen de liberhaters-
francmaponssecte kan bjna geenen -akt stellen, geene
redevoering doengeene wet makengeene schikking
nemen of alles is bezield met den geest van onverdraeg-
zaemheyd, vryhevdsliaet en despolismus. Is men treflelvk,
godsdienstig, eerbaer, regtveerdig, en men gaet eene plaéls,
eene gunst, een regt, vragen! Wecli met zulken, is d'anl-
wonrd, 't is eenen kalotin, 't is eenen kwezelaer, :t is eenen
lichtbom per, eenen achleruytkruyper en nog meer andere
vieren en vyven. Maer is men integendeel eenen lap, eenen
kwant zonder achting, eenen schobbejak, dieer noch beenen
poch graten in vind te vloeken gelyk rien ketter, des vrydags
vleesch te eten, den pastor te kwellen en met een woord
openbaerlyk de beest te spelen, ah dit is wat anders,
zulken hebben wy noodig. word er geantwoord, zulken
konnen ons dienen, omdat wy verzekerd zvn dat zv zich
aen de papen niet zullen verkoopen, noch onze principen
verloochenen, maer ons integendeel zullen ondersteunen
en onze inzigten helpen uytvoeren. Voor hem is dus alles.
Ofschoon de liberliatersfrancmaponssecte den oorlog voert
schier tegen alle grondwettige vryheden, is 't echter tegen
de godsdienstige vryheyd dut zy meest verbitterd is. Deze
zou zv volgeern uyt onze grondwet schrabben. Dit word
men gewaer aen de neygingen, aen de akten van zommige
gemeentebesturen, die daedzakelyk inbreuk maken tegen
bet geestelyk ge/.ag en die zoo verre gaen, dal zy alleen het
besluer der kerken zouden willen onder d'lianden hebben.
Wy kennen verseheydene gemeenten waer de burgerlyke
magt in openbaren opstand is tegen de bisschuppeiyke met
onwettiglyk eenen kerkfabriekraed aen te stellen tegenovei
den wettigen racd benoemd dooi den bisschop.
Het is aldus dal de libcrhalerssccte de nieuwe wetgeving
vooruylloopt welke zy zal poogeu iu te voeren om de pastors
den duyvel aen te doen en deze, in hunne respective kerken,
te doen bukken onder de dwingelandige zweep van eenige
goddelooze kwanten, die zullen willen regelen hoe veel
koersen er mogen branden, hoeveel lepeltjes wierook er in
't vat zullen mogen gedaen worden, welken kasuyfel den
pastor moet uendoen, wat ucr de mis moet beginnen, wat
ucr en boe lang den pastor moet in den biechtstoel zitten,
en die hem misschien zullen willen voorspellen wat hy mag
preken en Wal hy moet stilr.wygend voorhvgaen I
Men verzekert dat die nieuwe wetgeving den koning is
aangeboden maer dal hy ze niet wilt bekrachtigen. Doch
de tuyt der liherhaters-iniriguen is ïiooyt afgesponnen, er
blyft toch altyd een endeken over om in tyd van nood
gebruykt-te worden. Nu, wy vernemen, door een blad,
dat dit ontwerp van nieuwe wetgeving op de kerkfabrieken
aen bet advies der gemeenteraden gaet onderworpen worden
en dat, gewapend met de goedkeuring dezer inetslen, de
ministers aen den koning zullen poogen op te vyzen dat dit
ontwerp populaire is
Men gevoelt hoe arglistig dit volksken te werk gaetals
men andere gedachteu wilde liooren over een wetsontwerp,
dat met de zaken der Kerk betrek heeft, 't is aen de
burgemeesters niet dat men heeft raed te vragen, maer wel
aen de bisschoppen die alleen bevoegd en de eerste en
voornaemste verdedigers zyn der geestelvke magt. Docli de
seclarissen lachen wel met de belamelyklieyd en met de
pligten, zv gaen voomyl en 't is hun genoeg ais zy maer de
geestelvke magt in Belgiën konnen kortvlerken eii ze onder
het despolismus hunner kliek doen bukken.
Dezen schandmaetregel zal dus aen de Catholyken eene
vryheyd ontrooven die hun volkomentlyk door de grondwet
gewaerborgd is. Het is de onafhanglvkheyd der gceslelyke
jurisdictie, de onafhanglvkheyd der 'kerk' die de secte wilt
treffen en aldus van de Catholyken slaven maken, ze buyten
de gemeene wet stellen.
Zal dit gebeuren Ja, indien er geenen krachtdadigen
wederstand geboden word, indien liet groot Catholvk ge
nootschap, waervan wv in ons laetste N' spraken, zich niet
verhaast tot stand te komen en geene magtige wettige
muelregels neemt om die ontworpene overweldiging te
verydeien
Het is van de onontbeerlvkste en dringendste noodzake-
lykheyd dat de Kerk eene wetgevende en bestuerlyke magt
bezilte, om 't order en de regeltucht in haren schoot te
bewaren. Die magt moet onafïianglvk wezen van alle lyde-
Ivk gezag. Dit is een onvervremdbaër regt dal de Kerk van
God zelf ontvangen heeft en dat de menschen haer noch
konnen r.ocli mogen ontnemen. Dit regt poogen te vernie
tigen, gelyk de maponnieke seclarissen van zin zyn, is
regtstreeks de vryhevd der eerediensten vernietigen en by
gevolg roekeloos de constitutie verscheuren.
Nu, den koning heelt gezworen de constitutie ganscli en
geheel ongeschonden te bewaren, dit is eene voorwaerde
geweest van zyne aenveerding tot den troon, zonder die
voorwaerde, zou het nationael kongres hem nimmer als
koning gewild hebben.
Als nu de liberhaters maponnieke secte, legen ty en wind,
despoliekelyk en op eene dwingelandige wvze voortdurend
de constitutie wilt blvven schenden oi' voor de Catholyken
gansch krachteloos en zonder uytwcrksel maken, byzon-
derlyk in wat de godsdienstige vryheden betrefthet
Algemeen Catholvk Genootschap, 't welk zou samengesteld
zyn uyt meestal de invloedhebbende Catholyken van geheel
't land, zou zich zelf tot den koning wenden om die grond-
wetverkrachling aen te klagen en legen de handelwyze
zyner ministers kiachtdadiglyk te protesteren.
By deze enkele aenklagl of prolestatie zou het Genoot
schap zich niet bepalen liet zou vertakkingen hebben iu
alle steden en dorpen van geheel 't land, en deze vertak
kingen zouden met duyzende eerbiedige maer dringende en
krachtvolle prolestaticn insgelyks naer den koning zenden,
dit wel om de zelfde principen Ie ondersteunen.
Men zal ons zeggen de mapomiiokc liberhaters zouden
het zelve doen, zy ook zouden niet ten achter blyven om
by den koning hel tegenstrvdige te vragen. Maer li'un getal
zou oneyndig minder wezen dan dit der Calholvken, en,
daer door zelfs, zou den koning klaer zien en begrypen wat
de meerderheyd des lands begeert. De constitutie' zon dan
geene enkele papiervodde meer konnen wezen, want den
vorst zou gedwongen zyn naer de meerderheyd des lands
te luysleren
En dan, als de kiezingen zouden nakend wezen, zou het
Genootschap zyne vleugels over g'heel 't land uytspreyden
en, by miduel zyner vertakkingen in alle dorpen'en steden,
wetgevers naer de kamer sturen die cas zouden maken van
den eed van getrouwiglieyd diep zy aen de Constitutie en
aen al derzelvei vryheden geztvoren hebben.
Wy zouden eens willen zien of liet ryk van den mapon-
nieken afgod lang zou duren, indien dees Calholyk Genoot
schap wel ingerigt, wel besluerd en met ware Constilution-
ncle principen bezield, kructitdadiglvk en onbeschroomd Ie
werke ging en vooral zyne yastberadenlicyd zou laten
kennen van geenen dtivm toegeving, geenen deu minsten
afstand zyner regten 011 vryheden meer te doen, maer
integendeel dezelve te verdedigen pro arts el focis, unguitms
et rostra, dit is te zeggen tegen alle overweldigers die,
desnoods, een allerniagtigste tegengeweld ramden ontmoe
ten, indien zy nogoovt de seiiandakten van brutael geweld
en eerlooze schelmeryën der maenri mey 18S7 durfden
hei beginnen.
Ah Catholyke landgenoten, wist gy, begreept gy hoe
Sterk gy zyt, wist gy wat gy zond konnen te weeg brengen
als gy kraclildadiglyk zoud willen, gy zond geen oogenblik
meer die walgelyke en ontberende kalkoenzweep vreezen,
waermeê een liandvolleken stouterikken u thans 7.00 onbe-
seliacmd voortdryven 't is omdat gy te goed, te vreedzaém,
te toegevend zyt dat de seclarissen 11 zoo onwoordiglyk
durven behandelen. Impunitas peccandi illecebra, de sirafj'c-
loosheyd is een aenloksel tot meerdere boushevd, en 't is
de waerheyd van dees spreekwoord dat de liberhaters-
truweelgaslen zich zelve toepassen, en onderlusschen slikken
zy al de goede brokken in, zy vetten zich, ten uwen koste,
en boven dit alles werken zy ongehinderd aen de vernieti
ging van uwen godsdienst, van uwe grondwet, van uwe
vryheden, die van Belgién 't gelukkigste land der derde
zouden moeten maken.
Nog eens, Catholyke landgenoten, op en vooruytniet
langer meer gewacht, nimmer geslapen. Nu is 't liog tvd,
maer 't is te vreezen rlnt het eerlang zal te late zyn, als gv
zult moeten bukken onder den last van liet niaponniek
despolismus, waer bet land met reuzenschreden naer toe
snelt. Komt gy daer, en gy zult er komen, indien gy geene
maetregels neemt, dan zult gy zelfs 't regt niet meer'hébben
11 te beklagen, maer gy zult gepraemd wezen uwe verdruk
king in hel donker te betreuren en uw liet tgrieveud spvt
zwygend te verkroppen
In de Onteenigde Amerikaensclie Staten duren de Bioed-
ligtingen voort. De nieuwe legerbenden worden meestal
gevormd uyt arme jongens die niet weten van welk hout
pylen te maken en voor eene som geld zich tol kauonnen-
vloeseh verkoopen. Alzoo ziet Amerika zyne rvkdommen,
vryheden, zeden, de eene rta de andere in den afgrond des
burgeroorlogs verdwynen. Eene bankeroet word er onver-
mydelyk. En terwyl de armoede van langsom grooter word
in de steden en ten platten lande, neemt nog den oorlogs
geest toe in de hooge staatkundige kringen van Noord-
Amerika. Dat nu liet volk er niet in gclukke zvn verlangen
om den vrede te zien teekenen, door zvne bèsluerders.le
doen aennemen, en in eene wevnig afgëwvderde toekomst
word bet Vereenigde ryk van Washington zoo zeer onteenigd
dat het geheel van de kaert zal verdwenen en de prooy
geworden zvn van een aenlal verscliillige meesters, die er
bet volk in siaverny zullen dompelen, én dit welligt voor
lange jaren.
Ziedaer waer naer toe den oorlogsgeest gelevd altoos
naer de ruien, en meermaels naer de siaverny.
