155SS twass-tssatw ZONDAG J ÏHERT 5805. ZEVENTIENDEN JAIBGANG - N' 861. AELST, den 28 February 1865. 'Vertrekuren mi de Statie Aelst PSAËR; FRANKS ''S JAEIIS. Vertrekuren uyt verschillige ^taliën. gg? Aen de Calholyke Belgen. Beutiarai 5-208-23 12-:m2-35 3-1 .Ï6-02 0-00SI Grod, Brugg*, Ostnndej[]-c:<j8-2n 12-35 Li.kurm 5.20 8-25 11-óö 12-35 6-20. I MS -G-gOd" klos lanja Dandwinoniie. Bru..»180u 0-0 12-13 S-0O 5-45 S-48'O'OO Xortrvk, gonacnwn, Kywolflangs iLedc) 6-30 Beeh. Bn». Ant™.5.20-8-25 02-35 S-IB--S-20 8-25— 12-35- 3-1»6-20. UmtThienUtyk 5-21HS--B 12-3» 3-15 6-20 Uourayk, Ityssel (Innfis Alh 7-45—5-35-0-00 Verv l.aml StTru\ën,5-20 8-25 12-35 3-i5H-70 Sin. GeeraulskAtli, .7-55 2,50 6-35'8-35 Gmd 6.45 -H 25'-il2-3S—S-K-.6-20--Ü-00 gj Bei jnn, Quit-Wain 7-55 -(MX)- 2-30—5-35 VA» AM'WBKPli» NABIS i St-Niltolaes, Lotct-ei>, Gend. 6-30 8-30 40-30 3-0t 6-30 O-OO VAN GENU NAER Lokereu,M-Nibolai'S, Anltveisjtnn. 6-20 O-OO 10-20 2-3 '6-15 0-00. T. r.ntl staan al kunvovs. Ta tobcEM staan d«?.a vartrekkeuda van Ath MO 0-00 10-10 4-30 7-25 cn deso vertrekkende von Dönderleenw al da convoys. Slaan te tysM.m alil al de kunvoya ttylgatiomen damn vcrtrokletide van Aalst-O-OO-doa morgana en 0-00 ts-nvonds en van llendarrttonda tan 0-00 6 morgens -etit0-00 's avonds. Staan te SANTBEIlkktr da vertrekken uyt Ath 6-40 10 10 's innig. 4-30 au U-OOVavonds. Van Dauderlaenw tl-00 8 20 's mors 3-13 «-05 aoS-00 des avonds. 'Cuiqve «uur. vam ton FR FM NAER Dendermonde, Aelst 7-0° I2--0 - 3-JO 7-45—»-». Ninova, Goerardshargan, Ath 7 00 -2 12-20 -3-10- O-O. VAM AT'I NAER Geernerdsbergen, Niirove, Aelst, Dfindermonde, l,okeren 6-30 1(V404.30 7-30» Lessen. Geeraerdsbergen Nitiove, Aelst, 6-3t^- -'010-40—4-30—7-30. ttrussels DemteiWw) 6-40 ll)*4< - 4-30 - 7*3.). tiend, Utusi'.e, (Mei.de 6-40 (knPfs l.ede.- - 1(1-4') 4 30 - 7-30 VAM «F.MD MA ER Atidcrtnerde, 6-45 9 30 6-00 8-00 maeR Aelst,-7-15 11-30 2-10 5-00 5-50 8-00. VAN KRIIS.Sfrl, NAER Aelst, tiend 6-15 7-35 - 11-45 - 2-25 3-40 .5-30 8-H'. Ninovê, Öifecraerdsljt. A tb, (kings Dendexleeuw) %35 2-25 5-30 O-oO. VAM DEN DER MOND lr MA KR Brussel (4. Aelst) 5-45 9-00, 12-55 3-40 6-45 (I. M eh.) 5-45 9-00 12-55 3-40 6*45. Aelst, 7-23 -55 J 2-03 ^-iiU 5-l-> - i 'J-OO DEN DENDERBODE Wy vcrmeencn onze lezers zeer aentfenuem le wezen met hun de hoogst merkweèrdige Yaslcnbufle van Z. II. den Bisschop van Luyk in haer geheel mcê te deelen4° 'omdat dit stuk de schundclyke listen en satanische jtoogingen der macbnnieke secle tegen godsdienst en zeden, in 7 waer daglicht stelt cn er aldus de C&hckykvn tegen wa pent 2° omdat het bisschoppelyk gezag hier op-eene afdoende wyze uytspraek doet in zakendie wy zoo dikwils aenyerund en bevochten hebben3° omdat de Calholykcu stellig zouden weten wal hun te doen siaet. Wij roepen de ernstigste acndachl onzer get er de lezers op dittdkr- belangrykslc stuk in en sporen hun aen uyt al onze krachten deszelfs principen, bevelen cn raedgevingen zooveel mogelyk te verspreydew. Het zyn wapens tegen de goddélooshcydwapens tegen 'l verderf, wapens tegen de regeringslooshcijd en allerkrachtigste behoed middelen voor dè samenleving. Immers, wierden de vermaningen ran den moedigen Prelact in werking gesteldde maetsch&ppy zou ii'dhaest verlost wezen van den verrottenden kanker der hooshe.yd, die haer thans hel hert afknaegl en haren gewissen ondergang moet en zal te weeg brengenindien de Belgen naer deze stemme van God delijk gezag niet luysteren. Leest dan en overweegt wel deze nooyl 1c hoog geprezene bulk van hare naleving of verwaertoozing zal 7 ycluk of \l ongeluk mw ons geliefde vaderland afhangen. Ziet hierLandgenoten, hoe Mgr. van Luyk spreekt WELBEMINDE BROEDERS, onzer fouten, aen hei opsteen lot een «ienyv leven, aen het be- komen der hemelsdie gratiën en der deugden die lot de \ol foëféimg ievden, is het eene pligt voor my, mede te foK toe gelukkige eft opregtc verbetering en bekeering, mJ. de foeviearae en ernstige lessen vsr Goiis woord voor te stellen aen uw hert e* «wen ieest welke 1. dezen tyd leemjiorc; d*chliffer «vn. O hoe geertae «ouden \vy eiken keur dal r\ dezen li. Vasten i« de kerk vergaderd, u onze eygene stem doen hooren Doch terwyl dezen vvcnsch onzer herderlyke bezorg- iievd mei kan vervuld worden, zullen wy uwe herders, die onze plaets by u bekleeto, aensporen, zoowel hunne onder- vigtiugen en aenwakkenngen als hunne gebeden le vermenig vuldigen, opdat uwe zielen krachtiger en overvloediger gevoed morren worden, lerwyl uwe lichamen aeit vasten en onthouding onderworpen zvn. Wy zullen hun aènbeveten onze woorden uyt ie leggen, en dé belaugryke bemerkingen die wy u hier voor dragen diep in uw gemoed te drukken. Inden Vasten-Brief van het ander jaer hebben wy 11 gespro ken W B B over de Ghrislelyke opvoeding in het huys, m de school,' in de kerk. Met droefheyd hebben wy u gezegd, dat de familie niet meer opgevoed of bestierd word volgens bet gelooi, en dat tot groote smert voorde H. Kerk, lol groot nadeel en verderf van huvsgezin en maelschappy. Wy voegden er by dat deze pliglvergeting de oorzaek is van het verzwakken der gods dienstig^ overtuyging en der zuyvere en krachtige slem der consciëntie, en dat deze verzwakking het verderf van het zede- )vk 'revoel en de verbastering der karakters voortbrengt, lieden willen wy u toonen, W. B. B., dat uyt dit verlies van liet zede- loochenen van alle calholyke leering. Onderden naem van Rati onalist schuylt den Öngodist, die zelfs loochent dat er eencn God is den algodisl, die zegt da* alles -God is, den I)eïst, die eenen God erkem volgens zyn goeddunken daeronder schuylt do god- delooze onwetenden van het genootschap der Solid aires die aen niets God aen de-H. Kerk vcroptMïbaerd heeft, en die geheyme geesten 4e raden gaet en hunne veropenbaringeo aenboort. ffel Rationa- lismus, vooral dal hetwelk in de vryinotsclary töt bestand komt, is vriend van alle dwalingen, zelfs van„,de'afgezonderde sekten des Christendoms, omdai het zeker is dal bet deze zal over meesteren als het wijt zoo het niaer den eathciyiien godsdienst kan ter neer werpen* en versmachten in hel slyk of i« het bloed. Van hunnen kant vereenigen sieli ook ak de dolingen, al de sek ten geerne met de vrymeiselary, omdat liaer doel en haer streven Itetzelfde is, te weten den ondergang vafi het calholyk geloof. 'T is waer, B. B. al die dv^lingen, alkpewel xy in ons middoR feestóen, vcrtoonen zich niet openllyk en vragen niet regtuyt onze verzaking aen liet geloof onzer vaderen, neen maer hare bedekte zydelingsche, onderaerdsche werking is des niet te min wczentlyk, krachtdadige noodlottig. De godsdienstige menschen d»e Igier aendachtig nagaen, zien dat zy gekenmerkt is door een samenstel vaR overal zoo wel overlegde middels, dat er niet aen te twyfclen is of zy is het gevolg van eene arglistige samen- zweeringv Deze middelen, deze oorzaken wan verergernis gaen wy u ken- baor maken, al mogtcn zy die pliglig zyn bet ons ten kwade duyden. Immers het is hoogst nooaig dat wy onze schapen, die tol nog loe beveyligd zyn gebleven, legen hunne aenvallcn wa penen c aen die welke zich al eetiigzins hebben laten verleyden, is hel noodig te doen zien aen welken invloed zy de verzwakking van hun calholyk gevoel, zoo niet hel verlies van hun geloof «cir Warnet cfgci'rri» VirrrnmTrmi1 olaets de slefthle nictlvtshlodeton, vvei'lituygen van ondergang voor maelschappy en voor godsdienst, stichters van mlebederl cn ongeloof welke te gevaerlyker zyn, 0111 dat zy zonder egen- stand en zonder ophouden werken. De kwade .dagbladeren-. lvk van het christelyk gevoel eenen afkeer ontsteel voorliet "oed en voor de christolyke waerheyd, en dat uyt dit verbaste ren der karakters lafherltgheyd voorspruyt in het belyden en verdedigen der waerheyd, cn in het uytoefenen der deugd. Van riacr twee soorten van menschen die men heden menigvuldig neutreft, de eene welke stoutmoedig de doling en hot kwaed op dringen, de andere welke beginnen niet dit stoutmoedig beheer le aenzièn zonder er zich over le ontroeren,, en evndigen met zich cracu te onderwerpen, omdat zy in het begin geonen weer stand geboden hebben. In andere woorden de bedorvene gees ten en'herten geven verergernis, de verzwakte geesten en herten ontvangen ze en onriergaen ze. lie voornaemsto doling onzer dagen bestoet daer in, dat men de region van God over den ntensch en de pligten van den incnsch jegens God alleen door de mensehelyke rede cn vernuft wilt bepalen en uytleggen. Daerom noemt men die doling Ilede- godsdienst of lldtionalimus Zy behelst in zich vele valsche leer punten. zelfs dikwyls slrydig met malkander, maer die allen in een punt overeenkomen hot loochenen van eene goddelyke leering en van alle gezag door God gesteld om te onderwvzen. De Rationalisten leeren dus versehilligc dwalingen sommigen hebben een ganscb stelsel van geloofs- en zedeleer, dat zy ii: de plaets van de H. Schrifteer, van de aposlelyke Traditiëu en van den eatholvken godsdienst stellen. Er zyn onder hen leeraers die de leering bepalen en uytleggen er zyn zendelingen die ze versprevden en prediken, nu eens in boeken bestemd voorde geleerden, dan in kleynere werkskens tot bedrog der ecnvou- digen nu eens in nieuwsbladeren en tydschrillen, dan van uyt sommige leerstoelen onzer hoogescholen. Zy hebben zelfs hunne tempels en hunne ceremoniën, - der geloovigen, mei legen haer de zwaersle beschuldigingen te versprevden hier door ook trachten zy die goddelyke zending krachteloos cn onvruchtbaar le maken, waervan zy tie uyloefe- aott.Kc.mit uer t, «vu "/f ;lellcl1' "°f schilderen zy uwe' prics- 'tdooTi, d&n Sfirisl or goeslgelooyer, die tu treil aen al wal j r J 5. h °]'.l)en. ®n alle die aen den dienst van - - .7....4V Goü zyn vepbonde.il, alle die zich aen de zaligheyd uwer zielen toewyden 0111 het in dry woorden te zeggen, zy stellen hen gedurig voor als hoogmoedig, haelzuclitig en voorstaenders der onvwiundheyd. Volgens heu wilt de geeslelykhevd de burgerlyke magt onderdrukken, zich nicc3ler maken over den Slael, haren wil en hare heersehappy in de plnels stellen van het aezag der Vorsten, der wetgevers en magistraten met deze als'hare ge hoorzame werktuygen te gebrnyken en dus door hunne tusschcn- komst te heerschen. Dnerom is bel dal zy u alle dagen uytnoo- digen, 11 aen wakkeren, u dwingen, in den naem van de onaf- hankelyl^höyd der wercldlyke magt, dat gv u zood mistrouwen an uwe In rders, dat gy liunnen raed zoud verwerpen, dal gy aunne vermaningen zoud weerstaen, zoohaest dien raed, dié vermaningen, betrek hebben op de openbare belangens. Daerom is het dat zy als klcrikael of geestelyk gezinden uylschelden de goede burgers, die, nog aen hun geloof getrouw, zich bedroeven en ontrusten over de aenvallen waermede de ft. Kerk aengerand word in hare eer, in bare vryheyd, in hare regten. Daerom is het dat men het calholyk volk opwekt deze burgers buyten alle bediening te sluylen, al muntten zy uyt door verdiensten, door versland, door vastheyd van karakter, door vaderlandsliefde en verkleefdheyd aen 's lands instellingen. Daerom is het dat zy cmand het vertrouwen of de kiosgtem woerdig achten, clan de gezwoorne aenhangers der vrymeiselary die zich verschuylen achter oenen naem die hun niet toekomt. De geeslelykhevd Is heerselizjiehtig afschilderende, verontrusten de kwade da'g- _^ecs>'- Y,an 0>)a*'')ankelyklicyd. die zoo levendig is emakkelyk tot argwaen "en toorn overgaen. Aldus vertoont men de geestelvkhcyd aen de bemiddelde klas als doortrapt en retig om de goederen der geloovigen tot zich te trekken, le» nadeele der familiën aen de armen stelt men haer voor als of zy de milde gaven aen de ryken afgeperst zou ontvreemden en de behoeftigen onregt aendoen. By deze lasteringen die de gees- telyken hei voorwerp maken van den hrfbt der volkeren, voegen zy* er andere die hen verachteiyk cn versmadelyk maken; zy beschuldigen hen, da't zy voorstaenders der onwelendheyd zyn, dat zy de catholyke volkeren in de duyslernissen willen houden. Von tién anderen kant, wyl zy de opofferingen niet kunnen ont kennen, die de priesters doen om het ondervvys op alle trappen en vakken le versprevden, slroyön zy uyten zoo logenstraft de boosbeyd zicbzelve, dal de geeslelykheyd bet gebied alleen wilt hebben'©ver alle ondchvys. Eu om dc calholyke gestichten, met zooveel arbeyd, moevlo'en /clsopofleringen ingerigt, omver le werpen, poo'gen zy hunne onderrigting, leerwyzen en inwendig besluer le doen misachten en wyl dit niet gelnkt, dringen zy aen op den Stael en dc gemeenten, om ze door de hevigste me dedinging le onderdrukken, en door duyzend verschillige midde len belet men de ouders hunne kinderen daerin te plaetscn. Zal ik spreken van don oorlog aengedaen aen de kinderscholen ge houden door kloosterbroeders of zusters Zal ik zeggen'hoe geheel de slechte drukpers daer aen toejuycht zy is het immers die dit alles begonnen en berevd beeft, werktuyg hierin, gclyk in al het overige, van die uytgestrokte'samenzwecring. berokken in het geheym belnyk der vrymeiselary, tegen de calholyke loc- ring en instellingen. Ziedaer in 't kort hel tafereel der verergernisscn gegeven dooi de slechte dagbladen wy zullen verder zeggen hoe een groot getal calholyke huysgczinnen den kwaden invloed er van onder- gaen. By cleze eerste overvloedige bron van verergernis, dat is van bederf van geloof en zeden, voegen zich de vuyle slroomer; dor kwade boeken waermede de weréld thans overstroomd word. Ik wil hier niet spreken van sommige werken van geschiedenis, van slaetlvunde, van wysbegeerte, voortsgebragt door de novor- schingon cn studiën von cenige groote schryvers onzer eeuw, die, ol'geheel vremd aen ons geloof of al te wcynig daervnn kennende, de vooroordcelen gevolgd hebben die slrydig zyn le"en de 11. Kerk, of leeringen voorgeslaen welke zy verwerpt voorzeker dez» werken zyn grootelyks gevacrlyk voor de nieesle lezers, en de II. Kerk, in hare moederlyke zorg voor dc zaiig- hevd barer kinderen, verbied met regt bet lezen van meestal die boeken, ten zy aen een kleyn gelal persoonen die nvt hooide van hunnen staet óf ambt noodig hebben die le lozen en die am de kcrkelvke magt de toelating dacrvoor vragen. Wy bccluy- den bvzonderlyk die menige romans en andere dagelykschc letterkundigen.' slaelkundigen en andere voortbrengsels, die ver kocht, rotulgekrocmd en bvna voor niet gegeven worden, en zelfs aon den geringsten stand in dc leeskabinetten worden aon- ceboden. Onzen Eerbiedweerdigen voorgangeren zvne ambtge noten de Bissahoppcn van Belgiën hebben die reeds m hunne ---- -- - ML-nni-n,vKF onderrigting van den 5 augustv 18-43, eerloos cn zoo samen in het uytdrukken Runner I-uVnnn sebandig verklacrd. Moh levsl daerin. zeggen zy, dat er noch meur versprevd dan de kwade boeken, rigten zich tot alle klas sen van menscben zy dringen binnen in de wooning c.er vsei- hebbenden zy naderen den werkman in de plaelsen van open bare vergaderingen zy nemen plaets in het midden van bet huvsgezin en storten hun vergif in de herten der beyde geslach ten; zv verderven jongen oud, meester en bedienden. Ach, welk eene zedeles moet bet zyn, voor den lezer wiens gods- dienstig gevoel al verzwakt is, dal dagelyks verhael aller «jpr- ioosheden of schandalige Itronyk der geheele wereld \V,it \ocd- sel moet het zyn voor de inbeelding der chnslene vrouw, voor hel revn en onschuldig hert der maegd of dc» jongehngs d<t on tuchtig verloog met de-schoone kleuren afgeschilderd en d. 0e- lvks v^or oogen gesteld van zaken waervan den Apostel lol de geloovigen gezegd heeft dril niemand onder u het bedryre. dal niemand er ian s/irelre. (1) Niet te vreden mel de afschuwclyke wezentlylihevd als belangwekkend voor le dragen, veisieien zv dc ontucht door de verlokkendste verdichtels. Wat zyn meesto die romans onder in de dagbladeren ingelascht dan de ontuch in een levendig tafereel, verdedigd, eene eerherstelling van het geen het zuvver zcdegevoel voor eerloos houd, eene uyllokking fot hel toegeven aen die driften die er zoo bevallig worden afgeschilderd Voortsgaende in hun ambt van zedehedervers. zy» de kwade dagbladen de verkondigers der kwade boeken zv hebben behendige en gunstige aenwyzmgen voor de slechts e letterkundige voortbrengsels, voor al de boeken, waent de calholyke toeringen of instellingen aengerand, vcrvalschl of ge- lasterd worden zy vinden geene lolspraek groot genoeg voor de-schrvvers dier werken die menigmacl zoo verachlolyk als gevaerlvk zvn zv schryven hun alle soort van verdiensten loc, en den armzaligsten sehryver, als hy maer tot hunnen aenhang c ...i—i,t -i» eea uytmuntend behoort ziel zich aldus liet hoofd gekroond als een uytmonlend vernuft Den lof dien zv toezwaeyen aen de schryvers cho zeden en geloof bestreden, geven zy ook aen de mannen die do veyder- felvke leormgen in het werk stellen aldus vqrpnlsehuldvei zv'all" de aenslagen legen het gezag en de regten der catholyke vorsten en de omwentelingen die hunne Iroonen omverwerpen zv wettigen dc onreglveevdigsle, de hoyligsehemiigste rooveryeu aïszv "cpleegd worden tegen monarken eri volkeren die nen liet geloof gehecht blyven of tot nadeel der regten en vryheyd van de H. Kerk. Vaste voorstaenders van.de hatelyksle schelm- stukken van (Ie veracblelykste verraderyën, van de vei'loeyelyk- ste mevneedigheden onlworp.cn door de vrymctsclary en door hare aenhangers uytgevoerd, vervolgen zy integendeel door laf- hertigen laster en smacd de slagloffers var. hel onregt en \an geweld, zv bespotten al wie, oen God en Vorst getrouw, de wet en het rpt'l durft voorstoen met het woord o! met het zweetd. En word er gehandeld van do Dienaers der II. Kerk aen welke ïpsiis-fhrislus dc zorg uwer zielen, de uyUleeltng der hevlige zaken heeft toevertrouwd, o 1 dan toont zich de lael der kwade dagbladen vol ha et en kwscdaerdigheyd dan spannen zy ah-" .111Uimnrtn AwKllIfL'O ndAcllDVf 11 fï ken der vrymeiselary. Zy komen in niets overeen don in het God noch consciëntie is. noch onslerfelykc ziel, noch eeuwig leven, noch wezenllyk onderscheyd lusscheri goed en kwaed dat er geen ander geluk dan hél vermaek der zinnen, geene

Digitaal krantenarchief - Stadsarchief Aalst

De Denderbode | 1863 | | pagina 1