ZONDAG 29 MAERT 1865.
ZEVENTIENDEN JAERGANG Nr 865.
Vertrekuren uyl de Statie Aelst NAER:
6 FRANKS 'S JAERS.
Vertrekuren uyt verschillige Statiën.
AELST, den 28 Maert 1805.
j)e liberale Grondwettemietigers l
Heeft die taktiek gelukt
Eene welverdiende geesseling.
1£3ES^»Mm| M«i OOO Kortryk, Uyssot (langsLede) 6-03
Mach. lirus. Aulw. 5-20 3-25 12-35 3-15 6-20 8-2»- 2-35- 3-15- -6-20.
Le... ThienLnvk 5-20 8-25 12-35 3-15 6-20 Doornyk, Ryssel (langs Atb 1-45-5-35-0-00
Verv l.a„dSlTn.«ën,5.20 8-25 12-35 3-15 6-20 N.n. Geerardsb.Alh, i-5o 2-50 5-35 S-BIL
Gend 6-458 2512-353-15 6-209-00 Bergen, Qntevra.n ,-55-0 00—2-50-5-35
VAN ANTWERPEN NA EU St-Nikolaes, Lokeren, Gend. 6-30 8-30 10-30 3-00 6-30 0-00.
VAN GEND NA EK Lokereu, M-Siikolaes, Antwerpen. 6-20 9-00 10-20 2-3 6-15 0-00.
Te I.BOB staen al de kouruys. Te ioegex slBen detc vertrekkende van Ath 640 U-t»
10-10 4-30 7-25 endeao verlrekkende van Denderleeuw al de convoys.
Staen te eysecem stil al de konvoys uytgonomeri delen vertrekkende van Aelst 0-00 des
mor-ens en 0-00 's avonds en van Denderrnor.de ten O-DO s morgens en 0-1)0 i'av onds
8„™ te Santbekue» de vertrekken uyt Ath 6-40 10-10', morg. 4-30 en 0-00's avonds.
Van Denderleeuw 0-00 8 20 's morg. 3-13 en G-50 9-U0 des a\onds.
CLIQUE SLUM.
VAN LOKERKN NAF.R
Dendermonde, Aelst 7-OT 12-2U 3-10 7-45-».
Ninove, Geernrdsbergen, Ath 7-00 12-20 -3-100-0.
VAN ATII NAER
Geeraerdsbergen, Nitiove, Aelst, Dendermonde, Kokeren 6-30 10-40— 4-30 30.7
Lessen. Geeraerdsbergen Kinove, Aelst, 6-30-C-'-iO10-404-30—7-3(1.
Brussel (langs Denderleeuw) 6-4010-41 4-30 7-30.
Gend, Brugge, Ostende 6-40 (langs Lede.) 10-40 4-30 /-30
VAN CEND NAER
Audenaerde, G-45 9-30 6-00 8-00va er Aelst,-20 11-30 2-1 o 5-00 5-55 8-00.
VAN BRUSSH. NAER
Aelst, Gend 6-15 7-35 11-45 2-25 0-00 5-30 8-10.
Ninove, Geeraerdsb. A tb, (langs Denderleeuw) 7-35 2-25 5-30 8-01.
VAN DENUKIIMONDE NAER
Brussel (I. Aelst) 5-45 9-00, 12-55 3-40 6-45 (I. M-ch.) 5-45 9-00 12-55 3-40 6-45.
Aelst. 7-23 - 7-55 3 2-05 2-30 5-15 810: 0-00
DEN DENDERBODE
Sedert lang wist men dat de voornaemsle politiek der
liiierhaterssecte nytslnytelyk bestond in de vernietiging
onzer grondwet en vrylieden, in 'I land te doeu dansen
"elvk den ntagonnieken kwelduyvel sr htjyfelt en hetzelve
eyndeiyk onder de scliandelykste dwingelandy tegen zynen
godsdienst en geloof te'doen bukken. Men wist dit ai lang,
/eggen wy, maer die secte heelt zich lang ingehouden en
zicii onder de verfoeyelykste hypokrielery vermomd, omdat
zy oordeelde dat dén "tyd van openlyk le werken nog met
gekomen was. Thans echter is dit yuyl masker met eens
afgerukt en zyn die vrylieydsmoorden.de inzigten openbaer-
Ivk aen 't land gedehoneeërd.
Op 't onverwachts, door de Catholyken, in de kamer,
aeugevallen, zyn de ministers zoowel ais de liberale repre
sentanten konnei. ontmaskerd worden omdat zv het gewoon
spel niet gereed gemaekt hadden van den woordenstryd,
door het vragen der sluyting van de beraedslagingen, te
versmachten. Het is ter dezer gelegenheyd dat men de
noodlottige plannen, heeft konnen ontdekken voorberevd
door deze die ons besturen en die gebruyk maken van eene
verslaefde meerderheyd die blindelings gaet waer de op-
levders haer met de kalkoenzweep heêndryyen.
De ministers en de liberale redenaers wisten met waer
het hoofd steken als zy zoo duchtig, door de Catholyke
redenaers, geklopt, wierden. M. Frère zelfs was als door
den bliksem getroifen en geleek veel aen eenen pligtigen
die, 14) het banksken gezeten, zynen beschuldigingsakt
lioort aflezen en gedwongen word mt& culpd te zeggen.
Om zich eenigzins uyt den slag'te trekken, hield hy echter
staen dat de liberalen noch de grondwet, noch de gods
dienstige vrvheden aengeraekt hebben en dat zy den Catho
lyken eeredienst ganscli ongeschonden gelaten hebbe.n den
man voegde er by dat, bestaet er oneenigheyd in 't land,
zulks alleenlyk is onder politiek betrek. Men was verwonderd
die redenering te hooren uyt den mond van eenen koppigen
kerel, die zich nooyt overgeeft en die, in zyne fanatieke
woede tegen alles wat Catholyk is, den nooyt genoeg ge-
schandvlekten oproei kreetWËCH MET DE KLOOSTERS
heeft durven nytbraken.
Eenen anderen minister, M. Tesch, is niet min ongeluk
kig geweest hy ook de harde slagen gevoelende van
vryheyd- en grondwetschendingen die hem toegebragt
wierden, zichuytde pynlyke persing niet konnen losvringen,
is hy komen vertellen dat hy welwillend is voor godsdienst
en priesters en dat hy zooveel 't in hem is de uvtoefening
der vrve liefdadigheyd begunstigt. Doch ziende dat die
lastelvke leugens geenen ijyval ontmoetten, heeft den
Luxemburger zyn bladje gekeerd en begonnen met aen de
Catholvken zvne eygene fauten ten laste te leggen zeggende
dat zy het zyn die "de grondwet schenden met voor consti-
tutionnêie vrylieden te willen doen doorgacn zekere
privilegiënmét legen de wetten op te staen, met alles aen
te wenden om het'liberael gouvernement tegen te kanten
en meer andere vvvén en zessen die noch schyn Doch teeken
van waerhevd hebben.
Deze taktiek, min regtzinnig dan die van M. Frère maer
misschien wat listiger, kon ook niet pakken want men deed
opmerken dat het juyst de komedie is welke de liberale
drukpers, van over eenige jaren, met zooveel schaemle-
looslieyd gespeeld heeft en die nu ook vernieuwd is in liet
goddeloos schandboek, 't geen professor Laurent, schoon
broeder van minister Tesch, onlangs heeft uytgegeven.
Beschuldigen is gemakkelyk als men den mantel van snoode
leügentaei heeft aengetrokken, tnapr bewyzen, dit is vyat
andersOok kan men wel voor eenigen 'tyd liet publiek
misleyden, maer dit kan niet blyven duren, alles verslyt,
tot dé fopmacliitnen toe iioe sterk deze ook gemaekt zyn,
bvzonderlyk als men er te veel inefi werkt.
"Het volk begint dus klaer te zien, het verliest alle ver
trouwen in die dolzinnige schriften der liberhaters, het
hecht geen geloof meer aen die eerlooze leugen- en laster-
volle declamation tegen de religieusen, het verfoevt die
bedrteglvke voorgevingen van doode. hand en opslorping
van de burgerlvke nmgl door de geestelykbeyd, waermeê
de liberale klappers, de liberale gazetknoeyers, de betaelde
pennelekkers en maeonnicke livreygasten het zoo lang by
den neus geleyd hebben.
Het volk gevoelt dat er gedurig steerten aen de conlri-
butiebilletten gehangen worden, steerten die met de
eeuwige drogrede van kleriktiel en Uberuel onoplioudelyk
verlengen, verdikken en verzwaren, steerten waermeè het
stai tschotelken, ten profyle van liberale penlakeyën, kies-
makelaers, ministeriele predikanten en soortgelyken be-
taelden bucht, word uytgekuvscht en leeggetrokken.
Hel volk voorziet dal de liberale liongerlyders die sclia-
deivke steerten zullen verlengen gely.k de sporen van den
yzeren weg en dat liet hingsummeer de fonctie der kiekens
zal moeten waernemen, te wetenjde fonctie van LEGtiEi
en leggen zoolang er een doorken aen den eyerkruns oi
een centjen in zynen zak zal blyven
En met dit alles dien gedurige» oorlog legenden predik
stoel, tegen de stiidieborzen, tegen de vryheyd van kiezen,
tegen de kerkfabrieken, tegen de catholyke kantwerk
scholen; en zelfs tegen de kerkhoven, neen, dit kan niet
blyven duren, liet volk is beu van die liberale opeiution,
want het heeft er nog geenen enkelen centiem by gewonnen
maer integendeel zynlaelste stuksken kleeren aen gescheuid
en zvne borze lot op den bodem geledigd. Het zal dan
uytspraek té doen hebben met de aenslaende kiezingen, en,
opdat het met volle kennis van zaken zou konnen handelen,
zullen wy ons gelasten met al die punten zeer wel op te
klaren. 'Dat de ministeriele broodschryvers, de liberale
predikanten en ander nytc.onn.iek gespuys zich dun maer
gereed maken, zv zullen met den IJenderbode al' te rekenen
hebben, want hy zal een algemeen onderzoek van de libe
rale consciëntie doen en alle hoeken en kanten zoodanig
doorsnuffelen, dat er niets van den liberalen fopwinkel
zal verholen blyven
Dat de magonnieke libe'-haters overal de zelve zyn in
hunne laffe en lasterende beschuldigingen tegen de Catho
lyken, dit hebben wy meermaels bewezen. Thans gaen wy
hier nog een staelkên van geven. Maer ditmael is den
magonnieken beschuldiger er zoo slecht van afgekomen,
dat hy misschien geene goeste meer zal hebben dit eerloos
spel te herbeginnen. Ziet bier, landgenoten, waervan er
kwestie is.
Eenen der onbeschaemdste en woedendste vyanden der
Catholyken, zekeren Edgar Quinet, had goed gevonden
eenen oproep tol de Catholyke geestelykbeyd te doeu, om
deze aen te sporen de ongelukkige Polakken te ondersteu
nen. Dezen oproep begon met eene versmadende belediging
die aen de kerklasteraers aityd gemeen is Wy Catho-
a lyken scharen ons, zeggen zy, langs den kant van de
a sterksten wy zyn met de slagtoffere nieticy leenen de
a hand aen de beulen
Na dien verfoevelvken laster, wilde M. Quinet dat de
geeslelykheyd eerst'op bres sprong en alarm klepte. Het
is op dit aerdig programma dat Mgr. Dupanioup, bisschop
van Orleans, thans antwoord en eene welverdiende gees-
seling aen dien dobbelhertigen kwant toedient. Ziet hiel
den brief in
ANTWOORD OP 0f VRAEG. DOOR ,91. QUINET, ABN DE CATHOLYKE
geestelykiietd toegestcerd, ten voordeelt, van polen
Myuheer,
Onder de verwondering™ die zich dikvvils voor ons in deze
zonderlinge tyden 'voordoen, is hel my zeldzaem gebeurd er eene
leen te kómen gclvk de gene die my veroorzaekt is door het
Géirnl tol cle Catholyke geeslelykheyd, door u afgekondigd ten gunste
van Polen in de kolonnen van den Siècle en de Opinion nationale.
Het is gy, Wvnheer, die over eenige jaren deze zinsnede neêr-
sehreeft Men moet het Catholieismus onleëren hel is met
genoeg Men moet liet in het slyk versmachten. 7-oon en
hoogepriester der Catholyke Kc-rk, myne hand siddert als zy deze
beledi"ingen op liet papier brengt. Om te schryven acn hem die
ze uvtbrngt, moet ik eenen geweldigen tegenzin te boven komen;
en gv zoud my voor nylnemend weynig achten hadde ik oen
ander gevoel. Gv zoud met myne ligtgeloovigheyd lachen, indien
ik mv niet mistrouwde van de gebeden die gy lieden loesluert
tol die geeslelykheyd van welke 'gy gisteren zoo vreedelyk liet
geloor aenranddej en welkers eer gy nog in die geboden zelve
komt kwetsen.
No<*lans, ik wil en ik moet antwoorden op eene beroeping 'lie
zoo zonderling en vremd voorkomt dat men, als men ze leest,
zich waerlyk moot vragen of liet eene hulde of eene IJelediging,
eenen strik of eene nyldnging is,
Ynn de eerste woorden af beschuldigt gy ons dal wy ons
langs den kant van den sterksten scharen. Die lastering ver-
ontweerdigt my. Wy zyn in Grool-Briitaniën langs den kant van
Ierland in den Ooslen voor de Christenen van den Liban in
Amerika langs den kant der slaven in Rusland langs den kant
van Polen in Italian langs den kant van den Pausin de geheele
wereld langs den kant der zwakken, der armen, der kinderen,
der veriatenen, langs den kam der eurbaerheyd, des gcwelens,
der eerlykheyd, van alles wal hier op aerde geslagen, gehoond,
gekruyst word met Jesus-Christus. Ziet daer hoe wy langs den
kant van den sterksten zyn
Gy zegt dat wy, de vcrledene eeuw, hel hert van Pplen neer
geslagen hebben.
Indien ik de geschiedenis der veriedene eeuw opendoe, zie
ik dat den Paus Clemens XIII den 30 april -1767 schreef aen den
koning van Vrankryk, aen den koning van Spaniën, aen den
keyzer van Duytschland, ten voordeele van Polen dat Clemens
XIV ook die groote zaek aenbcvool den 7 september 1774,
vyftien dagen eer hy voor God verscheen dat twinligmael,
verstaet liet wel, in openbare en plegtige stuks, die twee Pauzen,
alleen in Elropa, mei alle de kracht welke hel geloof,-de liefda
digheyd, de liefde lot de regtveerdigheyd, legen de ongeregtig-
heyd deroverheerschingen der verdeeling geprotesteerd hebben.
En ik lees in dezelfde geschiedenis der vcrledene eeuw, dat
den 18 november 1773, Voltaire aen den koning van Pruysen
schreef
Men beweert dat het gy zyt, Sire, die de verdeeling van
Polen hebt uytgcdacht, en ik geloof het, omdat er Daer ueest
in ligt.
Na dit zonderling beginsel des gebeds dat gy ons loesluert,
wat vraegl gy ons eyndelvk, Mynheer? Ons geld? Wy.zyn
gereed het voor de slagtoffere le geven. Maer gy zegt zelve dal
er hier geene sprnek is van omhalingen. Onze woorden Wie
dan heeft er sedert eene eeuw gesproken, wie komt er zoo
welsprekend le schryven, wie petilionneerl er op dit oogenblik
voor Polen meer dan de Catholyken Is het niet eenen der
onzen, der, graef de Maisler, die van de eersten de nrdeeling
van Polen verfoeyelyk heeft genoemd (1)
Wat wilt gy dan Akten Wat voor akten Dat wy voormjti
trekken, dat 'wy de alarmklok kleppen, kortom dal wy lot de
wapens roepen
Ik antwoord n Hetgeen,kan gedaen worden door de geesle
lykheyd, de geestelykbeyd van Polen doet het dapper en onver
schrokken. Zy zegent, zy vertroost, zy bezorgt, zy ondersteunt.
De kerken stiien open voor de gekwetsten de priesters vreezen
met zich aen allerhande gevaren bloot te stellen om hunne broe
ders by te staen, en ik zegen hen daervoor.
Als men weet wat er oromegegaen is en nog ommegaet op
deze aerde, wat de zielen cn het geloof sedert eene eeuw te
lyden hebben, is het onmogelyk niet te gevoelen dat er daer eene
groote Catholyke zaek ir. gelogen is. De pooisehe geeslelykheyd
is nationael, en daer is onder haer geen enkel prieslerhcrt dat
niet klom met 't liert zyns vaderlands.
Gy zond willen dal wy den oorlog prediken. Indien wy hem
predikten, zyt gy wel zeker dat onder de uwen er geene zouden
zyn die ons "niet zouden voor oogen leggen dat wy ministers
van vrede zyn
Zouden wy nogtans niet meer kunnen doen dan wy doen.
luydcr spreken, en alle de herten voor die ongelukkige natie
opwellen? Ik onderzoek hier niet of wy dit zouden kunnen
doen maer als wy liet niet doen, wie belet hel ons Wie Gy.
Ja, gv, die allyd de geeslelykheyd achter den autacr dryft, cn
dioliacr buyle'n roept als liet u goeddunktgy die haer met be
lemmeringen overbed, on haer nadien verwyt dat zy niet
handelt'gy die liacr vracgt dat zy de wapens zoude doen afleg
gen tc Cas'telfidardo en dat zy dezelve opneme te Warschau
gy die haer lot stilzwegen aenmaept, als zy spreekt om zich
tegen u te verdedigen, en lol lawyl, als gy denkt dat zy u kon
helpen.
Daer is zelfs hiér iets erger cn 't welk liet verhevenste belang
van Polen my noodzaekt u te zeggen. 'T is gy, Mynheer, en
degenen die u" volgen, 't is gy die dë goede zaken niet alleenlyk
vei duysiert, maer ook bederft met er u mede le bemoeyën, gy
die dë vryheyd verdacht maekt en ze ten onderen helpt met'zë
door gewei#te vereenigen met de revolutie die ze dood. Den
treffelyken man weet waerlyk niet hoe^ich keeren of wenden,
geprangd als hy is tussehen twee hinderpalen wollen die legen-
houden hetgeen hy zou willen zeggen, partyën die bederven
het geen hy zou willen doen.
Moglen "wy het seyn geven dm gy vracgt, wie zoude naor
I de byëcnkomslplaets komen Degenen die niet zouden geroepen
zyn. Wy zouden edelmoedige zielen, cllristene helden doen
J toesnellen en, op uwe stem, zouden de reyolulionnairen zich
1 op die edele en godsdienstige natie komen neêrslaen. om, er
j hunne proov van tc maken. Wy zouden arenden bycenroepen,
(1) Mnria-Tlisreslo hal het ongeluk aen dien akt deel te neir.en tnaer
J het is regtaeerdig hier hy le voegen dat. heneden de overeenkomst tus-
schen de keyrevin van Rusland en den koning van Pruysen den 17 fel.mary
1772 goleekend, Maria-Theyesin-schreef, ter dole van 4 mnert 177-1
a Placet, dew vl'iooveel en geleerde personnnedgen willen dat het 7no rv;
maer, t Ittr.E NA MÏNE DOOD,. ZAL SUN Z1ES AVAT ER ITT WIETVAA
ALDUS ONDER DE VOETEN OETRATT TE HEBBEN ALI ES WAT VIEV TOT
a HIEBTOE ALTYD VCOB BECTVEEKDIG EN HEYUG CEitOLOEN UEEFT-
