ZONDAG 9 AUGUSTY 1865. ZEVENTIENDEN JAERGANG - Nr 884. Vertrekuren uyl de Statie Aelst NAER: 6 FRANKS 'SJAF.RS. Vertrekuren uyt verschillige Statiën. AELST, den 8 Augusty 1865. iet Staetsonderwys door de libe ralen zelve veroordeeld. Wat meer is Want, let wel op, landgenoten, Wat zeggen de liberhaters NOG IETS. Getid, Brugge Osteöde C-45-8-25—12-35 j 3-15 -6-20 le klas langs Dendermondf. Kottrvk, Mouscroen, Rvssel (langs Lede) 6-45 8-25— 12-35- 3-156-20. IwKietro 5-20 8-25 9-45 12-35 3-15 6-2(1 9-05 L«,keren 5-20 8-25 00-00 12-35 6-20 Brussel 805 0-0 12-H' 3-00 5-45 8-45 0-00 j «ecb Brus. Antw. 5-20 8-25 9-45 3-15 6-20 i o-^— LmivTbienLuvk 5-2 8-25 9 45 3-15 6-20 f Döornyk, Rvssel (langs Ath ^4^5-35-0-00 Verv LandStTru\ëu,5-20 8-25 9-4* 3-15 6-2Ö N'in. Geerardsb. Ath, /-oo 2-50 5-35 8-4o. GenH 6-45—H 25-12-35-3-15-6-20—9-08 'M Bergen, Quievram ,-85—0 00- 2-o0-5-3o VAN ANTWERPEN NAtR St-Nikolaes, Lokeren, Gend. 6-30 8-30 10-30 3-01' 6-30 0-00. VAN GEND NAER Lokereu, M-Nikolaes, Antweipeu. 6-20 9-00 10-20 2-3 6-15 0-00. Te i koe «wei» aid»: konvo>s. fe iokcem siaen deze vertrekkende van Ath 6-30 0-00 10 4') 4-30 7-25 en deie vertrekkende van Denderleeuw aide convoys. Si en te tïSEOKM stil al de kunvoys uytgenotnen dezen vertrekkende van Aelst 0 00 des 8 rgens en 0-00 's avouds en van Dendermonde ten 0-00 's morgens en 0-00 's avonds. St en te Santbergen de vertrekken uyl Ath 6-30 10-40 's morg. 4-30 en 7-i5 's avonds. Van Denderleeuw 0-00 8 20 's morg. 3-20 en 6-05 9-00 des Bvonds. CU1QIJE SUUM. VAN LnKBK Ml VAKR Dendermonde, Aelst 7-00 9-30 3-10 7-45—»-». Ninove, Geerardsl)pr6en, Ath 7-00 3-10 7-450-0. VAN ATH NAER Geeraerdsbergen-, Ninove, Aelst, Dendermonde, Lokeren 6-30 10-40 4-30 7-25. Lessen. Geeraerdsbergen Ninove, Aelst, 6-300-UO10-404-30—7-26. Brussel (langs Denderleeuw; 6-3010-4( - 4-30 7-25. Gend, Brugge, Ostende 6-30 (langs Lede.) 10-40 4-30 7-25 VAN GBND NAER Audenaerde, 6-4Ö 9 30 6-00 8-00—naer Aelst,—7-20 11-25 2-18 5-00 5-55 8-00. VAN BRUSSEL NAER Aelst, (lend 6-15 7-35 11-45 2-25 0-00 5-30 8-15." Ninove, Geeraerdsh. Ath, langs Denderleeuw)7-35 2-25 5-30 8-15. VAN DENDERMONDE NAER Brussel (I. Aelst) 7-25 0-00, 2-5 5-15 8-10 (I. M-ch.) 5-45 9-dO 10-05 3-40 7-20. Aelst, 7-25 - 7-55 12-05 2-30 5-15 8 10: - 10-0 DEN DENDERBODE Wy rien alle dagen dat de verschillige besluren die de niagt in Belgiën uytnniken de ziekte hebben van buyten In l s oor hunner attribuliën te gaen. Wy hebben dit jam- grien dat* verscheidene provincie- en gemeenteraden ach niet de gouvernementszaken hebben willen betnoeyën, in plaels van uytsluytelyk de provinciale t-n gemeentelyke zaken ter herte te neinen, gelyk de grondwet hun voor- seliryft. Het is aldus dat de provinciale raden van Luyk en Braband zich met het openbaer onderwys hebben bezig gehouden en aerdige dingen hebben uytgebragt. In den provincieraed van Braband heeft den liberalen heer Veydt zich volgender wyze nopens het Staetsonderwys uytgedrukt Wat ik vrees, is dat men dien schoonen wedyver zal dwarsboomen die in 't land bestaet tusschen de twee tegenovergestelde principen van 't vfy onderzoek en van 't Catholicismus. Ik verzet my tegen het gouvernementeel dcspotismus in 't openbaer ouderwvs Ik heb liever eene Catholyke unioersiteyt dun eene staetsuniversiteyt. Ik vind in i'eerste meer wuerbgrgenvan wetenschap en vooruyt- gang. Den slaet zalnooyt anders opkweeken dan bolterikken, c domkoppen en PHUO'ïlOMMESa Dees gedacht word door een liberael blad, Le Bulletin iu Üimunche, gedeeld, welk blad het door de volgende bemerkingen staeft IC Men begrypt dal, in een vry land gelyk het onze, de aen elkander tegenstrydige denkwyzen zich groote opotfe- ringen opleggen om op de openbare denkwy7|e te werken; maer 't geen wy min begrypen, is dat den staet, welken, uyt zynen aerdmoet uremd blyoen aen «i/e openbaer onderwysgelooft te moeten deel nemen in de worsteling en, by voorbeeldeene officiële wysbegeerle slellen tegen deze welke het vry onderwys poogt te verspreyden. Dit is, volgens ons, eene conslitutionnele kettery welde dient veroordeeld te worden door al uiie de regtzinnige uytvoenng onzer vrye instellingen wilt, Dit zyn de principen die den Denderbwle van over 17 jaren beleden, gepredikt en uyt al zyne krachten voorgc- slaen heeftM. 11 begint ze nu goed te begrypen, als men ziet en ondervind waer het doctrinariscli liberael des- polismus naer toe wilt. Over dezen uylslag hebben wy 't regt fier te wezen en ons te verheugen. Wy hebben immers van iu den beginne klaer gezien Wy vinden dat de provincieraden van Luyk en Braband den wensch uylgedrust hebben dat de kamer de wet van 1S-42 op het leeger onderwys zou intrekkenDe mannen welke dezen voorstel gedaen hebben willen, volgens hun zeggen, in de wet voegen alle noodige schikkingen om liet wezenlijk onderrigt der kinderen te verzeaeren 'Ly willen ze aen den zoo nadeeligen invloed der onwetendheyd onttrekken Maer welken is dezen zoo nadeeligen invloed W y ken nen hem, maer de provinciemannen durven het niet zeg gen. Nogtans, indien dézen invloed zoo nadeelig, zoo nood lottig is, dan zouden zy, 0111 treffelyk hunne pligt te kwyten, hem by 't publiek moeten aenklagen. Doch dit alles is maer vuyge liberale hypokrielery of schandig be drog. Die mannen weten wel dat zy iels afgeven wat zy zelve niet gelooven en als valseh erkennen. Zy durven niet beiyden dat het de religie is die zy haten, dat het 't gods dienstig onderwys is dat zy uyt de openbare scholen willen verbannen, dat'het den priester is dien zy uyl de scholen willen jagen, dal zy eene maconcieke opvoeding aen onze jeugd willen geven en in Belgiën alle godsdienstig gevoel uytdooven. 'Het is niet alleenlyk nvt de opvoeding der jeugd dat het liberalismus den priester "wilt verbannen, maer het wilt hem overal aen de deur werpen. Volgens 't geklap en 't geschryf der liberalen mag den priester zich nergens in 't pubhek aenbieden, hy moet tusschen de vier muren der sacristy blyven en dae'r nog moet de bergerlyke magt er zich ko men bemoeyên om den priester te kwellen, te plagen en den duyvel'aen te doen. En die mannen noemen zich de voorstaenders der vrjheyd en gelykhevd van alle Belgen voor de wetO hoe talryk zyn de kwakzalvers en komedianten der vryheyd. is den priester geeoen Belg Belaelt hy niet zoowel contributiën dan wie het zy [leeft hy volgens de grondwet met zooveel regt als allen anderen van zynen invloed op alle wettige manieren uyt te breyden De priesterlyke weerdigheyd ontneemt hem niets, integendeel zy behoud hem niet alleenlyk zyne reglen maer zy legt hem bovendien nog pligten op die dikwils zoo pynlyk uls gevaervol zyn. Den priester heeft de zending de principen van zedeleer, van regtveerdigheyd en godsdienst op aerde te handhaven. Deze groote en edele dingen zyn niet alleenlyk van de dringendste noodzakelvkhevd iu de byzondere zaken, zy moeten gelykelyk lot "leyddraed inde openbare en poli tieke zaken strekken. Neemt den priester en zyne opgeleyde zending van de wereld weg, en wat zult gy opkweeken Dieven, onregt- véerdigaerds, moordenaers, overspelers, bedriegers, en allen anderen soqrtgelyken buciit waermeê hel aen de maelscliappy onmogelvk is te blyven beslaen. Wat is de oorzaek dat de liberale kopstukken; zulken schandigen partygeest, zulke vuyge oureglveerdigheden, zulke vraek- roepende verdrukkingen en meerandere dingen plegen die -wy hier niet durven noemen Wel omdat zy zoo min houden van de geboden Gods en der Kerk als van, de priesters. Wat belet er hun nog honderdmael meer de beest te spelen en 't land onder de heyllooze roede van het macocniek dcspotismus te doen bukken Niets anders dan Je gevoelens van godsdienst met welke de overgroote meerderheyd des lands nog bezield is, gevoelens die dooi den priester aeuhoudend gepredikt, voorgestaan, verdedigd en behouden worden. Onze liberale wysgeerèn zyn nog slechter dan de hev- d'enen die wilde volkeren, ofschoon de duvsternissen der afgodery hun het bestuer van hel Opperwezen bedekten, nog erkenden zy de goden die waeklen op het bestuer der volkeren, die de regtveerdigheyd aen de koningen voor schreven, de onderwerping aen de onderdanen, die het kwaed straften en het goed beloonden. Jlat-r zegt dit aen de verstokte, heersch- en geldzuchtige, bedorvene liber- baters zy hebben ooren en zy huoren niet, oogen en zy zien niet. Wat ons betreft, wy oordeelen thans de tusschenkomst van den priester in de politiek des te noodzakelyker omdat in noest al de hedendaegsche vraegstukken het gods dienstig element zeer duydelyk vermengd is. Dit weten de ma'connieke liberhalers zoo wel als wy en 't is daerorn dat zy t r dtm priester zouden willen iiytbafinèii, hunne pre tentie en meest gekende neyging is immers van alles te verwereldlyken en dqn priester in de kerk te sluyten in afwachting dat zy er hem voor goed uyljagen, ze afbreken en hare goederen inslikken gelyk men gezien heeft in 1795. Ziet daer den echten knoop. Zy zeggen den priester miskent en verliest zyne weer digheyd èn zyn geeslelyk karakter met aldus in de zaken van de weteid tusschen te komen Dwazen klapdie bezorgdheyd voor de weerdigheyd des priesterdoms riekt te veel .aengebrand, wy kennen immers de gasten die alle gelegenheden zoeken om den priester mei modder en slyk le bemorsen, die feest houdeu als er ergens eenen geeste- lyken rampzaliglyk van den regten weg afdwaelt, en die g'eene gazelten genoeg vinden om eerloosheden en schan dalen op de vier hoeken van 't land uyt le trompetten. Dat die mannen zich dan maer met hunne eygene weerdig heyd bekommeren, dan zal elk zyne pligt doen en de gan zen zullen ook gewacht worden. Den priester zou zyne weerdigheyd kwetsen, als hy zich zou bemoeyên met aerdsche, ellendige of suspekte zaken die geen hoegenaemd gemeens hebben met den godsdienst. Maer dit ziet men met, den priester komt alleen in de politiek tusschen als er een godsdienstig belang onder ver mengd isDat de liberalen zich onthouden de gods dienstige en zedelyke belangen, de leering der II. Kerk, de 'geloofsprincipen aen te randen, en den priester zal buyteu alle politieke worsteling blyven, het zal hem aller- aengenaerast zyn zulks te mogen doen maer zoolang de liberhalersparty met goddelooze kandidaten zal voor den dag komen om er wetgevers van te maken zoolang zy hare ontwerpen van vrylieydskluystering voor godsdienst en Kerk zal voorbrengen zoolang zy het plan zal blyven behouden van den catholyken godsdienst in het slyk le versmachten, gelyk hare kopstukken openlyk geschreven hebber. met een woord, zoolang de religie het mikpunt der liberale driften zal blyven, is 't verloren gepreekt, ge schreven en gevreven, de priesters zullen en moeten in de kiezingen werken, zy zullen en moeten in het worslelpetk treden, al schreeuwden de liberalen nog zoo hard. al spraken zy nog zoo schoon, al weenden zy nog zoo bitter. Van den anderen kant, als de priesters raed rioodig hebben, zyn er andere mannen dan ile liberalen die hun denzelven kor.uen en zullen geven, de liberale raedgevingen smaken intmei-s le veel aengebrand, want wilden de priesters voor de klubskandidaten werken, oh, zy zouden by de liberalen de braefste, de deftigste, de heyligste menschen van de wereld zyn. Dat de liberhaters hunne raedgevingen voor zich houden en detlken aen de fabel ne sus Minervam, waet van liter den inhoud Eenen slier met zyne hoornen in eenen engen door- gang poogingen doende, kon nauwelyks in zynen stal geraken. Daerop kwam er een kalf aengepikkeld en wilde aen den stier toonen hoe hy zich moest nloeven Zwyg, domme beest, zey den stier, dit wist ik vooraleer gv geworpen wsfert. Dezen die lessen geven wïït aen hem die beter onderligt is dan hy, overwege deze woorden, en hy zal begrypen tot wie zv gerigt zyn. Den liberalen Economiste verkondigt eenen voortrefi'e- lyken artikel over de tusschenkomst van den Staet in zaken van onderwys. Er zyn misschien eenige uytzonderingen te maken over eenige uylbreydingen, maer de besluvien van dien artikel, in volgender voege vastgesteld, schynen ons geheel en ai rationeel 1. Den staet is onbevoegd in zaken van onderwys; hy bezit noch het regt, noch het zedelyk middel om le onderwyzen 2. Wanneer by transactie, de tusschenkomst van den Staet 111 het lager onderwys aengenomen worde, die lus- schenkomst zou niet bel^r geregeld kunnen worden dan door de wet van 1842. Nogtar.s indien die wet eene oor zaek van gedurige tweedragt moest wezen, dat zy dan afgeschaft worde; en dat elke gezindheyd byzondere scho len slicht en bestuert, by middel harer eygene duylen 3. 'T is konslitulionneel en overeenkomstig met rC belangen der vryheyd van allen, le werken aen de lang- zamerhande afschaffing der. officiële scholen, streng en nauwkeurig eerbiedigende de bekomene en verkregene standverhoüdingen 4. Als overgangsmiddel zou het stelsel van subsidiën, met zoo goeden uylslag ter hand genomen in Engeland, kunn^u aengenomen worden. NIEUWS VAN HET ANTWEUPSCH-ENGELSCH NOOIIDKASTEEL. Dezer dagen zyn engelsche officieren, met eene zending van hun gouvernement, de Antwerpsche forlifikatiën komen be/.igtigen. Zy hebben zich kunnen overluvgen dat hef nieuwe Gibraltar goed vooruytgaet. Een dagblad doet opzigtens dit onderzoek bemerken 1. Dat deze officieren vergezeld waren van M. Van Weyer, onzen ambassadeur te Londen 2. Dat de fortifikatiewerken zyn vastgesteld fe Li.mV tydens het verblyf des konings in Engeland, in juny IN, 5. Dat het koninglyk besluyt, de Kamers iu buvlengf- woouen zittyd roepende om over de fortifikalicwet te be slissen, gedagteekend is van Londen, 29 Juny 18o9. YZEREN WEG VAN HET LAND VAN WAES. Ter gelegenheyd der plegligc Prysdeeling aen de lei lingen van hel Klevn Seminarie te St-iNikolaes, zal er den 13 Augusty, een BYZONDER CONVOY' u\T Gend naer St-Nikolaes vertrekken ten 7 uren 20 minuten 's morgens een ander BYZONDER CONVOY zal, denzelftlen dag, u\t St-Nikolacs naer Gend vertrekken om 1 uer 's namiddags. Deze twee Convoyen zullen slechts uyt Rytuygen van Ist0 en 2de klas worden samengesteld, en stilhouden aen al de lusschenstaliën.

Digitaal krantenarchief - Stadsarchief Aalst

De Denderbode | 1863 | | pagina 1