ZONDAG 87"SEPTEMBER 1865,
ZEVENTIENDEN JAEBGANG - W 891.
Vertrekuren uyt de Statie Aelst NAER:
6 FRANKS 'SIAERS.
Vertrekuren uyt verschillige Statiën.
AELST, den 26 September 1865.
Het Kongres van Maetschappelyke
Wetenschappen te Gend.
Wat was 't voor een Kongres
om le slay ten.
Eene laetste hypocrietery.
Aenderm 5-20 8-25 9-45 12-35 3-15 6-20 9-05
Lokeren 5-20 8-25 00-00 12-35 6-20.
Brass el 8-05 0-0 12-10 3-00 5-45 8-45 0 00
Meeh. Brus. Antw. 5-20 8-25 9-45 3-15 6-20
iLeavThien Luyk 5-20 8-259-45 3-15 6-20
?erv Land StTruvën,5-20 8-25 9-45 3-156-20
Gend 6-45—8-25'—12-35—3-15-6-20—9-08
3Gend, Brugge, Ostende 6-45 8-25 12-35
3-15 -6-201« klas langs Denderraonde.
Korlrvk, Mmiscroen, Rvssel (langs Lede) 6-45
8-25— 12-35— 3-156-20.
Doornyk, Ryssel (langs Ath 7-455-35—0-00
Nin. Geerardsb. Ath, 7-55 2-50 5-35 8-45.
3 Bergen, QuierrainT-öö0-00—2-50—5-35
¥AN ANTWERPEN NAER St-Nikolaes, Lokeren, Gend. 6-30 8-30 10-30 3-00 6-30 0-00.
?AN GEND NAER Lokereu, M-Kikolaes, Antwerpen. 6-20 9-00 10-20 6-15 0-00.
Te i,BDB staen aide konvoys. Te iobgbh slaen deic vertrekkende van Ath 6-30 0-00
10 40 4-30 7-2Ö en deze vertrekkende van Denderleeuw al de convoys.
Staen te CVSBCBM stil al de konvoys uytgenomen dezen vertrekkende van Aelst 0-00 des
morgens en 0-00 's avonds en van Denderraonde ten 0-00 's morgens en 0-00 'b avonds.
Slöen te Santbergbn de vertrekken uyt Ath 6-30 10-40 's morg-. 4-30 en 7-25 's avonds.
Van Denderleeuw 0-00 8-20 *s morg. 3-20 en 6-059-00 des avonds.
CU1QIJE SU0M.
van kokbrf.n nakr
Oendennonde, Aelst 7-00 9-30 3-10 7-45—»-».
Ninove, Geerardsbprgen, Ath 7-00 3-10 7-450-0.
VAN ATH NAKR
Geeraerdsbergen, Ninove, Aelst, Denderraonde, Lokeren 6-30 10-404-30 7-25.
Lessen. Geeraerdsbergen Ninove, Aelst, 6-300-0010-404-30—7-25.
Bt-ussei (langs Denderleeuw) 6-30— 10-4C 4-30 7-25.
Gend, Brugge, Ostende 6-30 (langs Lede.) 10-40 4-30 7-25
VAN CEND NAER
Audenaerde, 6-45 9-30 6-00 8-00—naer Aelst,—7-20 11-25 2-15 5-00 5-55 8-00.
VAN BRUSSEL NAER
Aelst, Gend 6-15 7-35 11-45 2-25 0-00 5-30 8-15.
Ninove, Geeraerdsb. Ath, (langs Denderleeuw)7-35 2-25 5-30 8-15.
VAN DBNDEItMONDE NAER
Brussel (1. Aelst) 7-25 0-00, 2-3 5-15 8-10 (I. Mech.) 5-45 9-UO 10-05 3-40 7-20.
Aelst, 7-25 7-55 12-05 2-30 5-15 8-10: 10-0
DEN DENDERBODE
Al wie liet magonniek, liberael of solidaire Kongres le
Gend heeft bygewoond en ook het Gatholyk Koogres van
Mechelen opgevolgd, zal moeten bekennen dat er een
onraetelyk verschil bestaet tusschen die twee vergaderingen.
De liberasters of vrydenkers van allen kaliber wilden de
tegeuparty spelen der mechelsche vergadering. Te Mechelen
telde nieii VIER A VYF DUYZEND Catholykeu, vereenigd
door de zelfde banden van geloof en christeyke liefde voor
de waerheyd, en toegesneld uyt alle streken der wereld,
't welk een getrouw afbeeldsel is van 't Catholicismus
te Gend zag men VIER A VYE HONDERD persoonen,
een ensemble van ongelyksoortige elementen uylmakende.
Te Mechelen was alles eenstemmig, de gedachten luydden
t'accoord, den twyffel was er niet te vinden, allen streefden
naer het zelfde doel. Te Gend zag men eene gedwongene
bonding, de vryheyd om het kwaed te pryzen en 't goed
te schandvlekken bestond er, de vryheyd om 't goed
le verheer!ykente verdedigen deze wierd daer versmacht.
T)e eenheyd was er niet te vinden, 't geen bewyst dat
het liberalismus, o/ersausd met maconnismus, «ergens
ware principen van goede maetschappelykheyd kan daer-
slellen
Uytgenomen dry a vier persoonen der Catholyke gezind-
heyd die men daer, met verwondering, aenwezig zag, was
voor het inwendige des lands geheel het genasch Kongres
samengesteld uyt eenige liberale heelekoppen en veel
jongheyd; den vremden was vertegenwoordigd door Garnier-
Pages, wel bekend voor zyne revolutionnaire heldendaden
vuu 1848, Jules Simon, den predikantder natueriyke religie,
Eug. Pelletan, opsteller van 't goddeloos blad, den Siècle,
twee protestantsche Domino's, en om dit lystje van be
roemde mannen te volledige#, moeten wy het fameus
krinolinengedoen, Clemence Royer, die wy hier gezien
hebben, er byvoegen. Dit was allesmager, wel is waer,
snaer toch alles
M. Vervoert heeft de zitting geopend met eene rede
voering, over Van Artevelde, die hy geéyndigd heeft met
eerie iykrede over dry francmagons MM. Verhaegen,
Fontainas en Gallier, welke hy als de grootste, de edel
moedigste, de zuyverste, de heyligste mannen heeft afge
schetst. Te beter voor "hun, heeft M, Vervoort waerheyd
gesproken, maer gaet gy waerheyd by de liberalen zoeken
j>ï braedworsten in een hondeukot, gy zuil evenveel vinden.
Als men den ensemble van 't Kongres met twee woorden
wilt afgeschetst hebben, dan hoeven wy slechts te zeggen
dut het maer eene enkele strekkiug had deze van de leering,
die Jesus-Christus aen de wereld gegeven heeft, te honen,
te versmaden en door allerley snoode uytvallen te schand
vlekken. Dit was den thema van meest al de sprekers.
Men heeft er, zoo als het le verwachten was, den artsgod-
deloozen Voltaire opgewarmd en op alle zyden gekeerd.
Het woord E.ERLOOZEN, dat altyd in den mond vac dit
volksken is en waermeê die gasten den ZOON GODS
willen bedieden, was aen 't order van den dag. Ziet hier,
onder andere, hoe eenen spieker der liberale magonnieke
vergadering zich uytgedrnkt heeft
«c En VOLT Al BE, Mynheer en, welke is de oorsaek geweest
van synen invloed? Het is de ZEDELYKHEYD VAN
ZYN LEV EN Ja, indien Voltaire den eerloozen
verpletterd heeft, en hy heeft zulks gedaen, Fis omdat hy
zedelyk was
De zedelykheyd van Voltaire is genoeg gekend, de von-
nissen die legen hem, tvdens zyn verblyf in Engeland, uyt-
gesproken zyn, bewyzen zulks ten overvloedeMaer
wat wilt ge, in.de liberale tael beteekenen de woorden zede-
ioosheyd, bedprvenheyd en ongebondenheid, zedelykheyd
Deze zinsnede is met egn oorverdoovend handgeklap"toege-
juycht geworden, en geen wonder want Asinus asinum
fricat, dit is te zeggen
Vogelen van eender voeren
Vliegen C samen geeren.
Ais men overlegt dat, in liberale magonnieke tael, het
woord EERLOOZEN Jesus-Christus, de Catholyke Kerk,
den Catholyken Godsdienst beteekent, dan weet inen dat
Voltaire er zoo min in gelukt heeft die te verpletteren dan
Juliaen den Apostaet. De Catholyke Kerk bestaet sedert 18
eeuwen, en in plaets van verpletterd te zyn, heeft zy
Voltaire met geheel zynen aenhang verpletterd en zal
evengelyk al de hedendagsche Yoltairianen verpletteren die
baer zoeken in 't slyk te versmachten
De krinolien Royer is 't volgende komen uytzeeveren
Wy leven in eene maetschappy die nog het geloof niet
gevonden heeftWy zyn in een tydstip waer alles
a betwist word, omdat alles betwistbaer is. Elkeen maekt
zich eene zedelykheyd op zyne'mode Hoe kan men ze aen
r anderen opleggen als men zelf niet beter is
En om te bewyzen dat de zedelykheyd een ydel woord is,
heeft zy 't Evangelie aengehritëkl en uytgeroepen Wie
t zou den eersten steen durven wirpen
Gelyk men ziet, zwaeyt juffertje Royer weynig eer aen
de tegenwoordige wereld toe zy kan echter volkomen
gelyk hebben, als zy spreekt van zich zelve en van de jannen
waermeê zy zich bevind, dit kan zy best weten. Nogtans is
dien gerokten redenaer met den meesten geestdrift toe-
gejuycht geworden
Wy willen niet langer in dien vuylnisnest roeren,
nogtans eene zaek
Alhoewel men «ver al die liberale uyUinnighedeii slechts
de schouders zou dienen op te halen, is er echter een pnnt
dat de ernstige eendacht verdient, oradat het maer al te
klaer bewyst hoe zeer den rampzaligen vrvdenkersgeest
onder de jongheyd veld wint eu er in gelukt dé gevaerlykste
leeringen te versprevden.
Eenen jongen advokaet, al klappende over het werk dei-
arme kinderenbribben, heeft den lof verkondigd van den
fameusen ROBESPIERREUyt al de krachten zyner
longen heeft hy uytgeroepen dat dien bloedhond eenen
groaten burgereen eerlyk hert was
En wat hiervan ongelukkiglyk het merkweerdigste voor
komt, is dat de woorden over dien nfschuwelyken schelm,
door de liberale vergadering, met eene soort "van dolheyd,
zyn toegejnycht geWordenDit doet onderstellen dat
er nog eenen steert van Robespierre bestaet en bewyst dat
de samenleving, die geerne-gerust op de twee ooren slaept,
moet oppassen en maetregels nemen om dien steert in tyds
af te kappen, wilt zy er niet andermaei het slagtoffer van
worden. Want om te doen zien tot waer dien geest en die
gevoelens van god- en zedeloosheyd kan naer toe leyden,
hoeft men slechts te overwegen welke de voorboden geweest
zyn der sehroomelvke gruwelen van 1792.
Het verderf van alle slach had, tvdens de 18^ eeuw,
een byzonder kleedsel aen, het trad op als princiep en
durfde den oorlog aen God zelf verklaren, liet ontrolde zyn
vaendel in 't zigt van geheel de wereld en de menigten
schaerden er zich onder, uyt genegenheyd voor Voltaire,
of nvt lafhei'tigheyd, of medegeslrept door den stroom.
Men mag schier over de gemoederen van dit hatelvk tydstip
zeggen 't geen de 11. Schriftuetj zegt van alle menschelyk
vleesch vóór den zondvloed, namelyk dat het al zyne wegen
bedorven had. De schitterendste talenten die God aen den
mensch verleend heeft, liet gedacht en het woord, de kunst
en de wetenschap, wierden tegen God gekeerd. Deze welke
meest dier talenten ontvangen hadden, gebrnykten z.e om
de Kerk te bestryden, 0111 hare leeringen le lasteren, oin
hare zedeleer te verbasteren, om 't volk le bederven en de
snoodste driften te vergoden
Men kent de schroomelyke rampen die dees vermaledyd
tydstip heeft te weeg gebragt. Men kan de vergelykenis
doen van dit tydstip met hetgeen wy thans beleven en,
wetende dat de zelfde oorzaken ook de zelfde nvtwerksels
hebben, eens wel overwegen of onze vrees ongegrond is als
wy zeggen dat, ingezien de zelfde voorboden van 1792 in
volle daglicht staen, het jacobinistisch liberalismus van
1792 op weg is om andermaei z,yne gruwelstukken te
komen uytwerkenWy zeggen dit met innige ovcr-
tuyging byzonderlyk als wy aen de beweenlyke opvoeding
denken die men thans aen de jongheyd geeft, die in twee
woorden niets anders is dan zedebederf gepaerd mei eenen
onverzoenlyken haet legen Kerk, godsdienst en priester.
Ouders; overweegt de lessen der geschiedenis, ziet toe
waer gy uwe kinderen op te voeden zend, en gy allen,
landgenoten, waekt, vereenigt u, bereyd u ten stryde,
en zorgt dat gy niet onverhoeds-besprongen word, want
den geest des kwaeds zal d'ovorhand hebben indien gy niet
in tyds zyne helsche werkingen verydeltdit kunt gy,
maer gy moot willen en krachtdadiglyk willen, zonder dat!
wy zeggen 't u trondnyt, zult gy uwe" werkloosheyd bejam
meren als 't zal te late zyn
Het ministerie wilt, eer liet vertrekt, toch de wet van
1842 op liét leeger onderwys den kop inslaen. Daer het niet-
reglslreeks den ma?onnièken hamer durft gebruykeu,
neemt het een ander instrument dat wat zachter maer" niet
temin eflicace zal wezen, namelyk de hypocrietery. Het
heeft dus aen de onderwyzers eenen brief toegestuerd
waerin deze afhanglyke umblenaers'aenzoclit worden de
voor- en nadeelen dezer wet aen te stippen. Zoo dat de
onderwyzers nu in politieke weisonderzoekers en keurders
herschapen, hun advies zullen le geven hebben over be
slissingen welke door de opperste magt van '1 land genomen
zynDit gaet verre
De geestelvke en wereldlyke provinciale en kantonnale
inspecteurs van 't leeger onderwys konnen geene hardere
kaeksmeet ontvangen hun gezag, hunne magt en bevoegd-
heyd worden over 't hoofd gezien en de verslagen die
zy over den toestand van 't onderwvs meermaels "hebben
ingediend worden aenzien als voddénpapierkens die noch
geloof noch vertrouwen verdienen,
Wy raden de onderwyzers aen zeer omzigtig te zvn,
wantzy ook moeten gevoelen dat dezen hvpocrietenakt
maer alleen dient om dpn priester uyt de school te jagen
en dat, als hy er teenemae! zal biivtengebannen zyn, zv
znllen ondervinden dat zy voor stoelen én banken hunne
lessen zullen mogen geven
Den Nieuwen Rollerd. Courant zegt, betrekkelyk het Gendsche
kongres, de volgende groole waerheyd, welke eventwel dooi
zekere woordenkramers niet zal good gekeurd worden, maer
die zeker instemt met de denkwyze van het iuvsterend en 'lezend
publiek
ken byzonder leer punt wierd in diskussie gebragt, nnmelvk
de zedelykheyd in betrekking tot dc kunst. De vraeg was nnmelvk
of eenen schryver, wanneer zyne zeden in nlrijd zyn'met zyne leer,
ook indruk op zyne lezen kan maken. Verschillende redenaer
trokken op dit wel wat onzeker terreyn ten stryde, en beurte
lings voorden MM. Alex. Weill, uyt Straetsburg; Potvin uyt
Uelgie; Pascal Duprat uyt Frankryk en mej. Rover' uyt Lausanne
het woord. De tegenstrydigste en overdrevensle begrvppen wiel
den te berde gebragt. Opregt echter moet ik bekennen, dat <1
debaiteu vry onbeduydend waren, en wel veel woorden doek
weynig argumenleD inhielden.
KIEZING !N T WALENLAND.
De kiezrngen in het Walenland kosten, even als in Enge
land, aen den kandidael eene zware som geld. Men heelt
ons verzekerd, toen wy onlangs zekere waelsehe dislrikten door-
reysden, dat de laetste kiezing van een zekeren mini$lei'iéleu
representant, niet minder dan 40 duvzend frank gekost had
Geen wonder, ais men de vrouwen en de mannen op chocolaat
en champagne regaleert, als men acht dagen lang in de esiam!
nets vry lael drinken, als men de kiezers met rytuygèn lael ai-
halen en terug brengen, op zynen kosl alleen, lioo'a 1S00 mnei-
lyden durft bestellen liet liberael blad l'Escaut bevatte zaterdag
omtrent de kiezingen in die streken liet volgende, dat echter nog
mets beteekent by het bovenslaende
Als te Doornyk de twee opiniëri in slryd zyn, kost eer, nian-
daet van gedeputeerde ten minste 10,0<i0 fr. Wie zal nu de nauw-
keurigbeyd betwisten der volgende inlichtingen, welke ik heb in
gewonnen en die ik my ten pljgt reken aen uwe lezers le doen
kennen. Toen er spraek was van M>. Rogier te Doornyk te kiezen
heeft dezen aen M. Cromb.oz verklacrd, dat hy geen geld voor aê
kiezing le verteeren had dat men dan zyne K.mdida'tuer dus kon
nemen of laten. Dan hebben de kopstukken der liberale nartv on-
middeiyk de handen ineen geslagen, M. Rara een jong- advo
kaet, die zich meer met politiek dar. met zyne zaken ophoud, en
ook daerom niet ryk is, gaf 1000 fr.; M. de Rasse, burgemees
ter van Doornyk, 2000 fr.anderen gaven 3, 4 en S00 fr. M
Crombez, den president der associatie en millionnnir zyndo, licéfi
de rest betaeld. Ziedacr feyten die iedereen kern, en luer niémand
legen het hoofd siootcn. Integendeel men citeert met eer de 'in-
schryvers en men heeft nn aengeboden de lystmeé te tl celen
als een schitterend bewys hoe magtig het liberalktmis in. /findaer
lioe ver wy gekomen zyn.
Het refrein van het kieslied is dus volgens den korresnondent
Grid, geld, en altyd geld.
