DENDERBODE
EMBER 1863.
'talie Aelst IVAER:
ACIITTIEXIlEX JAERGANG - Nr 898.
Vertrekuren uvt verschillige Statiën.
OOXREÜE.
Troonrede des Konings.
•nH, Br.ijdr, 0-43 - 8-13 12-35
3-15 -S-'jU 1* kla» Uiig- P'-nrininnd''.
Koflr»k, Smnrrurn, Kv-nrl^Ung* I.rdojU-id
13 - 12 35- 3 1ft6-21)
it\, hjncHlaiif!» Ath 7-45—5-35- [MM
rrrNtrtMi. Mli, 7-55 2-60 5-35 6-45
H«.rnu, QiiirvT*in7 -85 -<l IMI— 2-..U- 5-35
Oud. H-Sti 8-:«i i0-30 3.0i'€-r'do-[)u.
rnprn. 6-26 U-!'11 1(1-20 2-3 6-13 O-'KJ.
irn dnr T. rtrokknirt- ran Ath 6-30 U-00
Dflnrterlmiw .il dr coarnri.
uen d«eu tertrekkmdc raw A-U« 0 Oildet
e Irn 0-IH) morgen» en 0 00 «vo.irt»
All. «-3 i I" 40 niiiry;4-30 en 7-25's atuuds.
3-ÏU ru 6-059-00 de» ironde.
D'ndrrnioorti-, Arlsi 7 0" - 9-30 3-10 7-45—»-».
fimoir, <;eet*rd«t.r:6. u, .Atli 7 00 3-10 7-45— 0-0.
VAX ATI! NAEn
0 error rdfi bergen. Kiiiuve! A rial, Oendermonde, l.okerei
Lmapu. i.ri-rHi-rrtslirrgen Ninove. Aelst, 6-30—O-llO—
Drus.vl (longs fliuilerb euw, 6-30 !U-4( - 4-311 - 7-25.
tiend. Drilt;»,e, Ostrt.de 6-31» longs l.ede.; I(l-4l) 4-30 7-25
VAN CBND JSAER
Andraorrde, 6-43 3U 1-35 6-0 8-naer Aelst—7-20 11-25 2-18 5-00 5-55 8-00.
VAN BRUSSEL XAKB
- 0-0(1 5-30 8-18.
W) 7-35 - 2-25 5-30 8-15.
T~rn vi/c^c iTrnc" Bru"el Ael,,) 7-'23 2-3" 5"15 8"10 0 **cb,) 5-459-tiO 10-05 3-40 6-30 7-20.
O r nAnno o JAhKo. Aei«>. 7-25 /-55 ;2-03 ;-ju 5-1:» iu 10-0
werkingen vrucnwaer ie muiten.
i'^tt' ^i t1,UÖC'' d'aiide
tel**" geei u ge
3»y /.lênwèten ol' liet niet
peniug vau den wetgcvenden zittvd
11 gezegd eu lierzegd. gescltreven en
ouiug deze opening niet zou hebben
y de vi yheydscheudeude inzigten zyner
celen eu omdat hy wilde dal de nood-
p de kerkfabrieken, op de kerkhoven,
au enz.' iu de vcrgeelkarloits gestekcu
Wat iT^n^HKebeurd
Den koning'ïiieft'den zittvd geopend en eene troonrede
uylgesproken waarin er van geen eeue dier verbilterende
vraegsmkken een\nkel woordje gerept isWat be-
leekenldil? ileefl iiï^ii aen Jeu weiiscb vau den koning
voldaen Heefl'men lieiin om den tuyn geleyd al den vorst
alleeulyk van onverschillige zaken te doen spreken 'i Üf wel
heufl incu al 'l veuyii geslekeü iu deu sleert der redevoering,
die eyndigl door deze woorden^:
De wetsontwerpen welke ik kom op !e sommen en degene van welke
ik u soorgoendelyk heb onJerhuodco, zuilen 'jeuoegzaim zijn om uwe
werkingen vruchlbaer te muken. v
,rr'.:vat^,.i. .ivn.i.. UÖCi, d'andere dezer vragen willen wy op-
gefopt wordende door de luu^-ou-
*y ut.n r al te Wel kennen, zouden
niet onder deu mauleft van onver-
^rlliiitithevd ol geveynsde bedaerJln yd is dat luit ministerie
zyne loeusche sirekeu vau verdrukking tegeu de Calholyken
ZOckt te bedekken. Wy vragen dus
1° Zal liet ministerie de dievenwel op de studiebeurzen
aeu den seuael niet doen voordragen door eenen omweg of
liv middel van oenen liberaieu kompeer, die, door bok-
sp-rongen of liberale kabriolen, aldus ouze ministers zou iu
d'hancf werken
2" Zal bet minister ie, door die zelfde fopmachien, niet
de andere vraegstukkeu van volksopruying, landverdeeld-
hevd en onrust, zooals de wellen over de kerkfabrieken,
kerkhoven, beurzeroovery, verpligleud onderwys, of andere
vi vhevdschendende ontwerpen voor den beetel doen komen?
Wat ons betreft, wy vreezen zulks en wy gelooven dal al
wie de zaken een weynig verstacn, deze vrees, met ons zullen
doelen, wy kennen immers de mannen die ons overheer-
sohen, en wat meer is, die welsoulworpen steken iu de
liberale portefolie en w ire het ministerie van zin aen dezelve
geen gevolg te geven, hel zou zich verhaesthebben zulks,
door den mond van den souvereyn, le doen aenkondigen,
want iiel ministerie weet zoowel als \vv dat hel die wetsont
werpen zyn die onrust en verbittering in 't land verwekken.
Zoo dan, volgens ons, 0111 de troonrede wel te begrypen,
moet men zeggen Ziet niet in wal zy zegt, maer vraegt
wal zy niet zegtWy aenzien de schynbare getna-
lighevd van dit. stuk als eene liberale komedie.
Will men de ministeriele» die nvt de kapclle klappen
grlooven, dan zullen al de vryhevdsverdrukkende wetsont
werpen iu de volheyd hunner halelyke beleekenis wederom
te berde komen en allen, zonder uylzondering, in de ver
nieuwde zael van den senaet gehragl worden, dit is te
zeggen dat de liberale knikkersmeerderheyd der Kamer
dezelve zal stemmen
Men zal missrliien zeggen: dilis onmogelyk, desouvereyne
parlementaire mag!, is de sein ikkelykste van al de dwinge-
landyën als zy onreglveprdigiyk loegepast word, en die
openbare schande zullen de liberalen nicl willen elc. etc
Maer wy antwoorden, dat men zich bedriegt, vwnt als de
liherhaterssecte, die niets anders zoekt dan in den oorlog
tegen de Calholyken, met het gouvernementeel instrument,
vooruvt te gaen om overal waer zy kan de Catholyken
buyteii de wel te stellen, daerin maer kan gelukkei;, dit is
haer genoeg, en dit heeft zy nogmaels bewezen met de
goedkeuring der kiezingen van Brugge en Dianant, nyl te i
stellen. De libei halerssecte heelt liever hel parlemeniaire
gezag, de weerdigheyd van de kamer en de oppermngt van
de wetgeving le slngtofferen dan haren jjael tegen de Ca
lholyken te doen zwygen.
Daerom durven wy voorzeggen dat de Catholyken op
geene gemaligheyd, 1 p geene bedaerdheyd, op geene regl-
vwrdighpyd van wege de liberalen moeten rekenen daerom
ook sporen wy al de Catliolyke afgeveerdigden aen allVd op
hunnen post te wezen, zich vcreenigd te houden en uyt al
huiuie krachten de ministeriele libeiale verdrukkingswetlen
-4 NOVEMBER 1805. ''f"'*",0f V;"»*»!,»;», do Kamers de grondbeginsolcn lullen voorgeleid
vrienden van Godsdienst, Grondwet en Vaderland moet de hebben die de reglerlyke inrigling moeten regelen, byzonderlvk
secle toch vallen, de kracht der waerhevd zal haer eyndelyk in wat de vorming der assisen hoven betreft, zal myn gouverne-
dwingen le buygen of te berstenment liet werk voltrekken dat ha heeft ondernomen van de ber-
Om onze landgenoten met kennis van zaken te laten Z|<ming des welsboeks van krimnieel onderzoek.
ten ontwerp vau lgndelyk vvcluoek zal u insgelvks worden
I aenge'ooden.
j Het is niet allcenlyk in liet stoffelyk orde dat wy den gelukki-
gen toestands des lands bestaligen.
j Den nationalen geest bezielt alle de klassen der samenleving,
en veropenbaert zich in du gevoelens van vaderlandsgezindheyj
j die 111 den schoot der burgerwacht en des legers hcerschen.
1 Daer is over eene edele wedyvering om tot de verslandelvke
en zedelyke ontwikkeling des lands mede te werken.
J De Mglsclie school heeft in de wereld-tcnteonslelling van
i Londen op den eersten rang geschitterd. Onze tenloonstelün"
I van schoone kunsten, m dewelke noglans met vertegenwoordigd
j waren vcrscheydene onzer voomaemste mcesiers, bezig met lfe-
I langryke werken van monumeiileele schildering, heeft doen zien
dat de jonge lalenleu zich vermenigvuldigen. Het land mag ver-
oordeelcn, laten wy hier de troonrede of het ministerieel
factum iu 't geheel volgen.
Mynheer en.
Na de betuygeniss»n van genegenheyd en verkuochlheyd waer-
vnn ik hei voorwerp ben geweest en die my diep gemekt hebben
ben ik gelukkig inv terug te vinden te midden vau de Verlegen
woordigers der Natie.
Ik blyf voort blykeus van vertrouwen eu sameiineygiug van
wege de vrenulu gouvernementen omvangen.
Sedert den lactslcn wetgcvenden zittyó, heeft het laml ecnê
gebeurtenis zien volbrengen welke hel voorwerp was zvuer wet- U;u ue jonge laiemeu zien vermenigvuldigen. Hel land mag ver-
ïfhkn^TffT" '.'ütr I li0|",n •,lal!Cb0°'. <h volmJeklbcyil Uyveode loeoü
pelyk vry gekocht. Bewerkt in gemeen overleg mei de Neder langs om meer in helloekomcnde de roeraryke overleveringen
landen, is dc afscliafTuig van den lol <jie op de scheepvaert woo.-, des verledene zal weerdig worden
2Hm-ï°^.„l"rt'kk,"s:e" een bn',uri* cu 'mvrieode voln Hel openbaar onderwys van alle graden beantwoord aen dc
komen versterken de volkomeno vryheyd van onzen schoonen 1-----
stroom, door alle dc mogondheden bekrachtigd, maekt voortaen
deel van liet openbare rogt der zee Slalen.
De verleeging der in onze havens gehevcnc belastingen
maekt de vrymaking der Schelde nog uytwerkender, en eene
reeks internationale schikkingen bedingen nieuwe waerborgen
en gemaKkelykbeden, bestemd om onze betrekkingen te ver
meerderen, mei hul tnxiAlrtiidmtrde^mnrklen ijop WHrxld.
Onzen koophandel en iiyverheydijzullen dej voordeelen welke
bun thans verzekerd zyn mei vruchteloos laten.
Dank aen de verstandige poogingen van degenen 4'e er zich
op toeleggen, boud den landbouw niet op van voor uyt tegacn.
Do voortbrengselen der aerde die tot 's volks voeding dienen,
zyn overvloedig. Dezen voordeeligen uylslag is de beproevingen
komen verzachten welke ongelukkige gebeurtenissen hebben op
gelegd aen een deel onzes werkvolks dat dezelve zoo moedig
verdragen beeft. Wy mogen verhopen dal de laelslo sporen van
dien toestand welhaesl zullen verdwynen door de ontwikkeling
onzer nyverhoyd, van welke wy voigeern dc vruchtbare werk-
zaemheyd bcStaligen, en die nog eenen vryeren loop nemen
onder den weidadigen invloed der vryc konkurrenlie.
Een wetsontwerp, lol voorwerp hebbende van algemeene toe
passing le dekretoren den tarief uyt onze onlangscbe interna-
tionnale overeenkomsten voortkomende en de hervoroiiugvn
onzer douanen wet nog verder uyt te breyden, znl aen uwe iic-
raedslagingcn onderworpen worden.
De spoedige en gespaerzame vervoeren werken op don voor
spoed der volkeren eenen dagelyks merkelykeren invloed uyt. Do
vraegstukkeu die er mede in.verband slaen hebben gestadig de
bezorgdheyd mynsgouvernements' gaendc gemaekt. De laetste
wetten tot vergunning vau spoorwegen blyven uytgevoerd wor
den. Onder de spoorweg-liniën die gedekrclecrd "zyn geworden,
zullen cr verscheydene in eene aénstaonde toekomst aen'de
exploitatie overgeleverd worden, en verschillige kontraliten, tol
doelwit hebbende ons spoorweg-net nog verder uyllestrckken,
zullen aen dc wetgeving onderworpen worden.
Wyzigingen die gunstig onthaeld zvn geworden, zyn aen dc
tarieven der yzèren wegen van uen Staet toegebragt geweest.
wenschec onzer bevolking. Hel volkonderwys, dal hel gestadig
belang der openbare overheden blyft opwekken verbreyd zich
dagelyks meer en meer. In vele plaelsel'ykheden zyn d6 school
lokalen onvoldoende voor hel getal kinderen die er zich aenbie-
den. Dezen siael van zaken vergt aenhoudende opoQbringen van
wege dc gemeenten, de provinliën en den Staet. Daer zullen u
nieuwe kredieten worden gevraegd om tot het bouwen en meu-
hlereu «an sebuton mede te helpen.
Dö Vversontwerpen welke ik kom op te sommen en degene
van welke ik u voorgaendclyk heb onderhouden, zullen genoeg-
7-aem zyn om uwe werkingen vruchlbaer te maken.
Ik boop, Mynheeren, dat gv aen myn gouvernement de regt-
zinnige en krachtdadige medewerking zult verieenen welke het
zelve noodigfs om onsgemcene doelwit te bcreyken.
EDEVOERING VAN KETZER NAPOLEON.
men uyt Parys schryft, zou den Keyzer reeds de voor-
mogcndheJen hebben doc-n polsen over bet (laerstollen
11 algemeen Kongres (erin begrepen do Vereenigde-Statcn
al de Amerikaenscbe natiën, Egypte, enz.,) verklarende dal Brus
sel of Frankfort, als zetel voor bet Kcngreszou gekozen worden.
'T klinkt heel schoon, dal woord vredes-kongres maer wy
hebben noch vertrouwen in zyn gelukken, noch indien het tot
s.tand komt vertrouwen in zynen uytslag. Wie" zullen do bcoor-
deelaets zyn in de zaek van Polen Zullen liet Rusland. Pruvsen
en Ooslenryk zyn? zy zyn in de zaek betrokken. Zullen'het
Vrankrvk en Engeland zyn deze beydc mogendheden hebber,
hierover alreeds baro meeningdocn kennen, namelyk van Polen
te herstellen zoohaest de herstelling zonder oorlog kan w-
schieden.
Wie zullen de beoorileclacrs zyn in de zaken van Duytschland
Zullen hel Ooslenryk cn Pruvsen zyn zy zyn iu de zaek betrok
ken'en zooden. zy enn toestemmen dal Vrankryk het wezo
welk zy verdenken de Rliyu-provincicn tc willeninpalmen Of
v... z"' hel Engeland wezen, welke deu invloed vreest van Vrankryk
Myn gouvernement houd zich bezig met er nog verminderingen j 'n Dtiylschlsxncl
in te voeren, levens zoekende de eyschcn onzer finanliën in 1 Wie zullende beoordeelaeis zyn inden Oosten? Zullen bet
overeenkomst le brengen met de belangen van koophandel en Vrankryk. Ooslenryk, Engeland cn Rusland zyn, die er hucn
nyverheyd.
Den toestand der schatkist is ten anderen voldoende, niette-
genstaende de.acnzienlyke vermeerdering van uylgavcn veroor-
zaekl door de noodzakelyklieyd van de jacrwedden der bedien
den van den Staet, van het magistraet, van het leger en der pees-
telyklicyd in overeenkomst le brengen met den prys der behoef
ten des levens.
Ten eynde aen dc persoonelykc bedryviplieyd langsom meer
bare nylspanning te loten, is het noodig onze wetten in overeen
stemming Ie brengen met de voornytgangen welke de ondervin
ding bekrachtigd heeft. Een ontwerp van herziening der koop
handels-wet, in dien geest bewerkt, zal u voorgelegd worden,
en, in afwachting dat bet is kunnen bekrachtigd worden, zullen'
cr u voorstellen worden aengebodeu, nieuwe verordeningen
voorschryvcnde voor dc iurigting der nacmlooze maetscbappyen.
De vryiieyd der leening op intrest, inwendig besloten in de
herziening der Strafwet door dc afschaffing der straffen tegen de
woekery, zal voor goed worden bekrachtigd in eeu wetsontwerp
dat u zal aengehoden worden.
Onze Constitutie, alsook onze organieke wetten, overeenkom
stig met onze overleveringen, hebben acn onze gemeenten e.one
grootc vryhev 1 van werking verzekerd. Evenwel zyn er reeds
verscheydene maclrcgclen genomen geweest om de» gang der
beslucrJyke zaken le vrreenvoudigen en te bespoedigen, daer
zullen 11 nieuwe schikkingen worden voorgesteld die, met de
torkenlenissen van dc bestendige dcpulatiën der pro^inliale ra-
der, uyt te brevden, de uylocfóning van de bevoegdheden der door de hardnekkiqkrud, om
gemeenten gemnkkelyker eu sneller zuilen uiaktn. instort.
wcderzyUsche belangen hebber
Om bfoordeelaer in eene zaek te zyn, moet men belangloos
over die zaek kunnen opreken nu, dit kunnen niet eender
grootc mogendheden in dc hangende kwesliën. Zoo dal ten slotte
hel Kongres eene utopie is.
Hadden Vrankryk en Engeland over zes maenden Rusland ei-u
half inidiocn soldalen cn eene geduchte viool doen zien. alios
was gedaen. en Europa zou thans geen geluvge zyn van die
yselyko moordei-yeu eu dei verdrukking vaifde gehocle poolsciio
natie
Overigens, de drukpers is het over 't algemeen eens, de Troon
rede van Kcyzei Napoleon met een ongunstig oog le aenzien. en
hoe gevle.yd, peseliaefd en gezuyverd ook. leest men tusseliCH do
regels geheel andere dingen lian men by den eersten oogsla
meende le. zien.
Zoo leest men in de kevzerlyke redevoering de twee volgende
volzinnen, die genoe-gzaom onze manier van zien bekrachtigen
Dm bet gouvernement bosluytoftot cèa hvu-
gres. welk hei oude Europa wyzigt. of tot den oorlog.
Feiye weygermg zou grhetjme ontwerpen doen verondorstelleu
welke dat klaren dag 1 ■ra-zen maer zelfs wanneer hel ver, ..ui
niet algemeen zou a> ugenomen zyn geworden, zou liet toch bet
aenzien',yk voordcel opleveren, aen Europa le b'-bbrn gowi
waer hel gevaër, wae<- de retliling was. Twee wegen zw opm
den eeiion geleyd tolden voortging door de verzoening cn' den
reiledén anderen vroeg ui laït, 'gelegd noodlottig lolden oorlog
vèiïedjnr te willen behouden, fat