STEÖÉLYKEN EAED.
Schoenm. Ja, Wannes, dat is waerlyk 't curieuste van al,
want ik ben van gedacht dat deze rol beter zou passen aen Bele
diger dezen fynaerd geelt ons waerlyk preuven dat hy eene
groole kennis van zeden heeft en alleen het gebeym bezit om ze
in oefleuing te stellen. Er gaet alle uagen veel volk naer zyne
zedelyke óeffeningen kyken. En zyn godsdienstig gevoel laet hy
ook alle zondagen' blyken, als hy uyt d'aebluremis komt, er is
niemand die er niet door gesticht werd
Barb. Niet alleen Belediger, maer/ al wat francmagon is
geeft zich uyt voor beschermer der zeden en van 't godsdienstig
gevoel.
Schoenm. Ja wel, maer wat voor zeden Wat voor gods
dienst Krinolien Royer beweert dat elkeen zich zyne zedeleer
mag fabrikeren, en dit valt in den smaek van velen. Den gods
dienst van de francmagons is g'heel simpelhy bestact alleen in
de woorden AEN DEN GROOTEN BOUWMEESTER VAN HET
HEELAL met groote letteren in hunne zalen en op hunne schriften
te stellen, en voor 't overige dien groolen bouwmeester noch
slechter dan den minsten metserdiender te behandelen.
Barb. Bellarmieu, 't lof luyd, 'k moet gaen, wy zullen op
uen anderen keer voortklnppen. Adieu.
Zooals wy in ons leste N' zegden, heeft den gemeenteraed
onzer stad vrydirg 19 dezer, vergaderd geweest om den slads-
budget te stemmen. By hel lezen van hel verslag over den bud
get, waren wy niet weynig verwonderd M. Eyermau zulke droe
vige Jeremiasklaglen over den finanlieleu toestand der stad le
hooren afgeven, welken toestand, volgens den verslaggever,
sedert de afschaffing der oclroyën, verre is van voldoende te
wezen. Deze bekentenis heeft hare weerde, byzonderlyk omdat
ze komt uyt den mond van eenen raedsman die .met hert en ziel
aen de politiek van den doclnnaris Erère verknocht is. Waer
zyn nu al die schoone beloften Waer zyn nu die gouden ber
gen Met de afschaffing der oclroyën gingen wy 't vleesch, de
boter, 't bier en byna ailc de levensmiddelen schier voor niet
hebben dc burgers zouden redens hebben le jubelen en feest
te vieren over ue begraving dier halelyke oclroylaslen bet land
zou een lnylekkerland worden als de oclroyën zouden afgeschaft
zyn men zou nergens armoede meer gezien hebben als dit mis-
bruyk van den ouden lyd zou verdwenen zyn met een woord,
de afschaffing der oclroyën zou de gulden eeuw doen opdagen
eiï van Belgión hel gelukkigste land der aerde gemaekt hebben
ftiaer waerop ko nt tlit alles uyt Op klagtcn en jeremiaden
van wege M. Eyermun, op ecne bittere leleursteUiijg voor de
f.ontribu'iiebolalers, op de ongelukkigste achternytkruyping van
onzen' tinanlielen toestand, op de aengroeying onzer siadssehuld
enz. Reeds het voorleden jaer hebben onze siadiiuysheeren de
burgers van Aelst met VYFTIEN DUYZEND 'FRANKS buyleuge-
wooue opcentimen moeten beiasien om liet evenwigt in de onl-
vaugslen en uylgaven le herstellenMaer is daermeè de wonde
geheeld Verre van daer, zv dreygl nog te verergeren door de
verslindende ziekte onzer liberale bulgetmakers die van dag tol
dag heviger word.
En itiderdaed, wat zien wy Dc school der behoeftige jongens,
die aen de stad DRY DUYZEND FRANKS kostte als ze door de
eer-w. Broeders der cbrislelyke scholen bestuerd wierd, kost nu,
onder 't bosluer der wcreldlyke meesters, rond de ZEVEN DUY
ZEND FRANKS, en daerby trekken de meesters dier zelfde
school nog VYFTIEN HONDERD FRANKS voor eene zoogezegde
avondschool van volwassenen
Er word voor eene armmeysjesschool in den budget gebragi
eene som van YYF DUYZEND GOU FRANKS en daerby cenc nieuwe
iienvraeg gedaeu van YYF EN DERTIG DUYZEND FRANKS om
een schoollokael te bouwen. Neem den intrest van die somme
aen 4 1/2 ten honderd, en gc zult nogmaels VYFTIEN HONDERD
23 FRANKS, en daerby den intrest vuor mcubelering dier school
én onderhoud der balimcnlen maer honderd franks 's jaers en
rekent dit al te samen en gc zult bevinden dat die school jacr-
lyks ZEVEN DUYZEND 223 FRANKS zal kosten, s iels wat veel min
dan de helft zou gekost hebben, nad men. de voorstellen der
Dames de Marie aenveerd.
De middelbare school kost acn de stad, volgens, opgave van
den budget, rond de NEGEN DUYZEND FRANKS liet wachtgeld
van M. Nerum begrepen, voegt daerby duyz'end franks voor ver
lichting en ge zult TIEN DUYZEND FRANKS jaerlyks oprekenen.
Men gaet daer nog aen die school eenen rnuer bouwen die.ZEY'EN-
TIËN°IiONDERD-61 FRANKS'zal koslen, iels wat er zoo noodig is
als 't vyfde wiel aen eenen wagen. Hoe kómt het dat die.school
haerzelve niet kan onderhouden geiyk het kollegie, gelyk het
pensionnact der Broeders, gelyk alle andere vrye gestichten
Voor den theater, waer niemand anders dan watgjeyssens en
dienstknechten naer toe gaen, word er jaerlyks VYFTIEN HON
DERD FRANKS en daerby rond dc DUYZEND FRANKS voor vuer,
licht etc., uylgesteken, le. samen eene sommë van VYF EN
TWINTIG HONDERD FRANKS, die men mag aenzien als .lelterlyk
op siraet gesmeten. Want die theaterverlooningen wilt byvvoonen
moet zien dat hy ze zelf belaelt. Als dc stad. zooveel'schuld
heeft waerom die'lautere verkwistingen niet afgeschaft.
Voor eene zoogezegde volksbibliotheek, gaet men insgelyks
alle jaren VYF HONDERD FRANKS besteden. YY'al boeken zullen
daerin figureren Wie zal die boeken kiezen Wie zal ze uyi-
deelen Al wederom een trakiementje
Aen den liberalen lctterkring die hier Chavée's, Berger's, Ban-
cels, krinolien Royer en andere goddelooze predikanten roept
om conferentie» le geven, verleent de stad jaerlyks DRY HON
DERD FRANKS, terwyl de weldenkende burgers geern gëlyke
som, uyt liefde voor hunnen evenmensch,'zouden geven,, iuöïen
zulke predikanten nooyl in de stad kwamen.
In 4849 kostte hel Imshouclelyk besluer rond-de VYF-EN
TWINTIG DUYZEND FRANKS, en de publieke yeyjigheyd rond de
VIER EN TWINTIG DUYZEND. FRANKS. In 4864 stelt men voor
"t eerste 43 DUYZEND 339 FRANKS, en voor het tweede 41
DUYZEND 313 FRANKS Deze sehroomelvke verhooging konnen-
wy ons niet uylleggen en zouden willen dabden Moniteur van het
sladhuys, 't Verbond, ons hieromtrent wilde inlichten, want
indien deze eyffers niet echt zyn, zyn wy bereyd dezelve le her
roepen. Dit zeggen wy, omdat de ontzettende zwelling dier
beyde artikels- ons onbègrypelyk voorkomt en omdat wy willen
dal dc burgers van Aelst zouden weten wat er met hunne pen
ningen gcdacn word, waeracn zy besteed worden, wat nut zy
er uyt trekken etc.
In 1849'was de stadssehuld slechts 175 DUYZEND FRANKS, en
M. lmpens van liberale memorie, stortte tranen zoo groot als
duyveneyers als by die vei schrikkende schuld aenslipto, cn al
zuchtende riep hy uyt Waer gaen wy naer toe In 18G3, dat de
siadssehuld niet 473 BÜYZEN& maer wel tot 540 DUYZEND
FRANKS geklommen isv wat voor tranen zou M. Impens nu stor
ten, indien hy nog leefde Wat'zou hy nu- snikkende vragen
Wy'weten het niet. maer wy denken dal, als zyne tranen van een
dBvveney grootte, in 4849, regtzinmg waron, deze. van lieden j
ten minsten de' grootte van kalkoeneyers zouden hebben, en van
die soort zouden er al niet zeer veel noodig zyn om seffens
eenen grooten zak te vullen. Maer met dit alles, burgers, komt
het liedeken te pas, praten moogt ge, maer betalen zult ge.
Dit heet liberael besturen. De les is goed, maer zy kost sehroom-
lyk duer.......
Eenen gemeenteraedsheer, M. Gheeraerdts, heeft geprotesteerd
tegen de subsidiön door de stad aen- de theaterspelen verleend,»»
nu dat zy met weet wat doen om in de dringende behoeften der
weldadigbeyd en van 't onderwys te voorzieD. Maer 't was mis,
de opmerkingen van M. Gheer-aerdis vielen op de drooge slgenen
en alles wierd gestemd, er wierd geknikt dat een benedictie was
om zien. Nogtans is M. De Ryck,- schepen, met eenen allergeluk-
kigsten inval Yoor den (fag gekomen en heelt stellig beloofd dat
de stad gespaerzaemheden zoude doen met hare verlichting zoo
fyn te schikken, dat zy, volgens dat de gazetten vertellen, zonder
le moeten in de beurze tasten, den MANESCHYN zal weten ten
profyle te brengen Wat zou een dagwand MANESCHYN
wel weerd zyn? Wy verhopen dat het Verbond ons dit zal zeggen
na M. De Ryck daerover geraedpleegd te hebben.
Wy willen hier eene teregtwyzing doen verscheydene ga
zellen hebben geschreven dat M. Gheeraerdts tegen de ligle
toelage aen de koninglyke harmonie-maetschappy gestemd heeft.
Dit is onvvaer, M. Gheeraerdts heeft voor die toeiage gestemd.
Den tyd ontbreekt ons nu om diepefinden budget te snuys-
teren, wy zullen er met gelegenbeyd op terugkeeren.
CATHOLYKEN LETTERKRING.
Verleden zondag heeft eenen uylslekenden redenaer, den heer
advokaet Woeste, in den Galhoiyken Letterlu-ing alhier, eene
allerschoonste Conferentie gegeven. Den heer Woeste had voor
onderwerp gekozen den franschen invloed in ücigiën, en heeft het
zelve op eene meesterlyke yvyze ontwikkeld al er aen het zoo
achlbaer als talryk gezelschap de gevolgen van te doen kennen.
Wy zouden het als eene vermetenheyd aenzien deze kernige
studie en diepgrondige redeneringen aen eene drooge onlleding
te onderwerpen, slechts zullen wy zeggen dat M. Woeste met
eene verbazende klaerheyd van uyllegging en loepassnig ieder
tydstip der geschiedenis in overzigt nam en telkens tot eene zoa
klare gevolgtrekking uytkwam, dal de vergadering zich niet kon
weörhouden de overlu'ygende en beslissende redeneerkraebt van
den jongen maer schitterenden spreker le bewonderen en ioe
tejuyehen.
Zulke Conferentie» zyn niet alleen hoogst aengënaem, maer zy
brengen levens een onbclwislbaer nul, eene groole onderrigting
mede, daer zy ons loeren van wat hooge weerde het nationael
gevoel is en hoe zeer wy ons.van allen vremden invloed moeten
mistrouwen.
Kortom, den avondstond van zondag Is eenen der vruchlryksle
geweest die wy bier ter slede nog gehad hebben en wy hebben
de verzekering dat al de aenhoorders zulks met ons zullen be-
keiineu. Wy hopen later den zelfden redenaer nog le konnen
hooren.
CORRESPONDENTIE.
ONTVANGEN van M. D. T. te Nieukerken 6 fr. voor. het jaer
4863. Item van M. V. D. G. te Exaerde 12 franks. Vriend
uwe komplinienten zouden niet pakken, gy zyt te klerikael.
Vriend D. G. te R. wees gerust hel billelteken zal wel
komen.
Een zeei belangryknaemluus briefje is ons loegèkomén.
Wy willen er gebruyk van maken als'den schryvér "zich laet
kenuen. Hy mag verzekerd zyn over onze gelrouwheyd.
Mynheer den Denderbodcverzoeke UI. eene plaets voor het
naeslkomcnde Nr van uw blad
Wat zond gy denk* van eene gemeente, waer den burge
meester eenen zwyger en. dronkaerd is, den schepen eenen
herbergpilaer, den secretaris eenen zalterik cn den garde-cliam-
petlcr eenen zatlap, waer ook word gevochten en hervoehte» dat
de stukken van de kleeren vliegen en dat het opperhoofd be-
gocheld en bespouwen word x. Y. Z..
De antwoord op deze vraeg van onzen geabonneerden is heel
eenvoudig, te weien dat wy daer niet veel goeds konnen van
denken en dat zulke tooneelen niet verdienen dat er veel volk
ga naer kykenWant
Een koninglyk besluyt van 24 february luyd dat er op de
navolgende tyd'slippen z^l overgegaen worden lot de vyfjaerlyk-
sehe herkiezingen in alle de onwerkzame burgerwachten
Zondag, 40 april, en volgende dagen, voorde titulairen van
alle.de graden der kompagniën, uylgenomen den serjant-major.
Indien de kömpagriie gevórmd is uyt garden van verscheydene
géméenten, zal er inde volrykste overgegaen worden lot de
kiezing v$n den kapiteyn, en daerna afzonderlyk in elke ge
meente,- lot de kiezing der officieren, onderofficieren en kapo-
raels, in de evenredigheyd vast te stellen door de bestendige
deputatie, welke tot grondslag zal riemen hel getal der garden.
De officieren die op bovengemelden dag zullen gekozen ge
weest zyn, zullen worden byeengeroepen op zondag 24 april,
voor hel kiézen van den maj'or, den balaillon doctor en eenen
adjitnlu-ddktor, en op zondag 8 mey, voor hel opstellen der lys-
ten van kandidaten voor de funklien van luylenant-adjudanl-ma-
jor en luylenanl-kwartiermeester.
Den eed vereyscht by art. 60 der wet, zal door de officieren
worden afgelegd in de handen van den burgemeester der ge
meente-in welke zy hun vé'rbtyf hebben, den zondag 5 junv 48b4
waerna zy'onmiddelyk in bediening tredeu.
By koninglyk besluyt is den heer C. Van Crombrugghe,
benoemd tot poiicie-kommissaris der stad Geeraerdsbergen.
Eenen loteling eener gemeente van liet arrondissement
Aelst is ingeschreven op den register der milicie van dees jaer
onder N° 10, by komt op de alphabetisehe lystorder N° 40, en
heeft by de loling den N° 40 getrokken.
Men bcrigi ons dat Gaspard Van der Snick, te Herzele,
eenen metalen pot met dry pikkels uytgegraven heeft in eenen
meersch ter diepte van 4 a 3 voeten. Men vermoed1 dat dit stuk
wel 2000 jaren aldaer bedolven is. De liefhebbers van oudheden
.konnen dit ou-d stuk daer gaen bezigtigeD.
Den lieer J. Do Rouek, onderpastor van Sl-Hermes, te
Ronsse, die sedort dry dagen zich te Erembodegem bevond, by
zyne familie, voor de herstelling zyner gezondheyd, is aldaer
den 43 dezer godvruchtig in den Heer ontslapen.
Aenslaendeu dynsdag, 4 maerl, zal le Gend de vermaerde
jaermerkt voor peerdea en rundvee, gekend onder den naem
van Halfvasten-merkt, gehouden worden. Zoo men weet, is die
merkt, sinds eenige-jareo, van den Kouter en aenpalende stralen
verplaetst geworden naer de nieuwe Beestenmerkt in het Oud-
Kasteel.
Men schryfl uyt St-Nicolaes Zondag avond is er alhier, is
de hofstede van den landbouwer Wouiers, eener. geweldige»
brand uytgeborsten. Nietlegenstaende de spoedige en krachtige j
hulp, heeft men het vvoonhuys en de stallen, die een groot getal
koeybeesten en peerden bevatten, niet knnnen van eene voiko- j
mene vernieling bevryden. Niet een dezer dieren is kunnen gered I
worden. Men verliest zich in gissingen nopens de oorzaek dier
ramp, welke het openbaer gerucht aen de or.voorzigtigheyd
tó'eschryft,
Vrydag, 4 maert, zullen de genaemden J. Truyens, va*
Sl-Nicolaes, J. Verdikt van Waesmunsler, en J. Oens, Ya*
Sombeke, hunne haerdsleden verloten, om als zouaef bv het t
pauslyk leger te gaen dienen.
Deze edelmoedige jongelingen zyn van een onberispelyk ge- i
drag en behooren aen deugdzame familiëu.
Naer alle vvaerschynlykbeyd zullen er binnen kort, uyt onze
stad en omstreken, nog andere jongelingen vertrekken, or*
insgelyks de reglen van den H. Vader te gaen verdedigen.
Zaterdag beeft den raed van Leuven eenen aki begaen, di«
velen voor onmogelyk hielden, zoo schreeuwend is hy. Zalerdag,
zegt la Paix, 'heeft den raed dier stad don Berg in bankroet I
verklaard, ten nadeele van den armen en dien voorstel is met j
algemeene stemmen aengenomen.
Eene enkele opinie, die der linkerzyde, is in den raed 'ver-
legenwöordigd, en dank aen de regeltucht, die iederen dag i*
deze party al strenger word, buygt en plooyt zy in alles naer den
-wil van den meester.
Den heer Peemans stelt niet alleen het bankroet voor, te*
nadeele der landelyke gemeenten en der bureelen van weldadig-
hevd van den omtrek maer ook ten nadeele der hospicén vau
Leuven, aen wien den Berg eene som van 36,080 fr. schuldig is:
En terzelfder lyd dat hy verklaert, dat de stad de schuld der
hospicen niet inlegrael zal betalen, vraegl den heer Peemans j
aen die zelfde hospicen en aen het bureel van weldadigbeyd, i
260,000 fr. voor het bouwen van eenen theater
Het geld van den armen zal dus nogmaels dienen voor de 1
plezieren van den ryken, en het hoog noodzakelyk zal opgeofferd
worden aen den overvloed. Dat heet heden vooruytgang of
liberalismus
Het hof van appel van Luyk, door een arrest dat in alles
met de ware grondbeginselen overeenkomt, heeft beslist dat liet
kerkhof van Slavelol eenen eygendom der fabriek is, welke I
alleen regl heeft op de pryzen der gronds-afslanden voor be- I
graefplaelsen. De stall beeft zich in cassatie begeven tegen het
gewysde van het hof van appel van Luyk.
Den Kroep.Ter iactsle zitting der Akademie van ge
neeskunde te Parys, heeft een lid gezégd dat den kroep
besmellelyk is, cn van persoon tot persoon.kan overgaen. By ge
volg is het alleen houden der zieken zoo veel mogelyk aen le
bevelen, en inzonderheyd moet men 2ich wel wachten, den ader»
op le vangen van al wie aen die vreeslyke ziekte lyd. Noodlottige I
voorbeelden hebben 't gevaer aengeloond w aer zich de moeders
aen blootstellen, die in hare droefheyd niet nalaten kunnen
hare zieke kinderen gedurig ,te omhelzen ook is meer dan
eenen geneesheer hel slagtoffer van zynen yver geweest.
Men schryft uyt Cliarleroy aen dc Meusc
Men spreekt sedert eenige dagen van de verdwyuing va»
den heer Mooris Chubb, sekretaris der naemlooze maetscbappy
van den yzeren weg van Enlre Sambre et Meuse.
Er zyn aengaende deze verdwyning verschillende geruchten
verspreyd, meest allen overdreven ziel hier waervan er kwes- i
tie is
Men weet dat het grootste gedeelte der kapitalen van dea
yzeren weg van Sambre-et-.Meuse ons door EngelsChen is bc-
zopgd wal ten gevolge had dat de intrest coupons le Londen
moeleu worden bolaeld. Door deze omstandigheyd, bad "tien
sekretaris eene loopende rekening met de mactschappy -. bet is
op die wyze, dat hy een deel van de sommen ter zyner beschik-
king gesteld voor het betalen der intrest-coupons, heeft ont-
vremd.
Men schat de verdwenen sommen op 250,000 fr.
cc HeL is dus eenen diefstal door den sekretafis der maet- j
schappy gepleegdmaer er zyn gcene titels of boeken vervalscht
de rekeningen zyn integendeel allen wel gehouden en in orde. i
Mev. Charlotte Boucher kómt te Belleville (Opper-Canada)
te overlyden in der. ouderdom van 420 jaren. Alvorens te sterven
heeft zy nog de dochter der kley.ndoehter van hare kleyndoehter
mogen omhelzen. Tusscheu de oude en dit kind waren er acht
geslachten.
BUYTENLANDSCH NIEUWS.
Donderdag, 25 february.
Een berigt uyt Kopenhagen, in duystere voegen opgesteld, i
kondigi aen dat gisteren morgend de Pruysen op de gansche
linie de voorposten hebben aengevallen die de schanswerken
van Duppel verdedigden. Het dorp Üuppel zou eenen oogenblik
in de magt der Pruysen geweest hebben, maer rond den middag-
zouden dc Denen erin gelukt zyn den vyand terug te slaen eu
hunne oude stellingen te hernemen.
De onrust te weeg gebragt door de bewegingen van het oos
ten ryksch-pruyssisch leger legen Jutland is een weynig ver
dwenen seder! dat men weet dat die bewegingen maer'een lyde-
iyk karakter houden, dat zy enkel tol doelvgt hadden do ont-
ruyming van Duppel en van hel eyland Alsen door de Denen te
bekomen, maer dat noch le Berlyn noch te Weenen, men voor
nemens was het deenseh vasteland bestendiglyk le bezeilen.
Wy ontvangen zoo even eenige nieuwe berigten van duyt-
schen oorsprong, wegens het gevecht van Duppel van don 22:
february. Volgens de inlichtingen die zyons medebrengen zou er
maer eene-algemeene verkenning hebben plaets gehad, verrigt
door dry brigaden, in '1 byzyn van den opper-generael, van den
bevelhebber des pruyssische legerkorps en van den koninglyken
prins van Pruysen. Deze krygsverrigting heeft geenen anderen
uylslag gehad "dan de deensche voorposten onderdo ballerycu
van Duppel te brengen en hun vervolgens hunne eerste stellingen
op de grens van Jutland te laten terug nemén.
Men meld uyt Konstantinopel dat er een keyzerlvk dekreet
gaet afgekondigd worden volgens hetwelk de christenen tol den
krygsdienst zullen toegelaten worden in hoetlanigheyd van
plaetsvervangers. 'T is den eersten slap naer eene hervorming
die eene groote verandering toebrengt aen de overleveringen
van het lurksch gouvernement en de vooroordeelen der muzul-
mansche natie. 'T is ook eenen weg die geopend word naer de
regelmatige krygsligling onder de christenen voor liet turksch
leger en naer de gelykheyd dor regten en lasten onder dees
betrek zou den aengekondigden maelregel niet zonder belang
wezen. 4
De Oeslcrr. Icilung verzekert dat Engeland op nieuw eem*
konferentie heeft voorgesteld lol vereffening der zaken vüh
Denemerken, doch dilmaël op nieuwe grondslagen. Het wee-
nensch blad voegt erby dal Oostenryk en Pruysen dien voorstel
aenveerd hebben.
Deze lyding is al te gewigtig opdat wy ze zonder voQrhehou-
ding zouden kunnen aenucmen.