aer.
VERTREKUREN UYT AELST NAER
VERTREKUREN UYT VOLGENDE STATIËN
6 FRANKS 'S JAERS.
NON POSSUMUS.
Ja maer, 'l is eene wet.
Hoe zag het er uyt
die schandwet doorging
rtoe
Dendcrm. o-20 8-50 9-45 12-25 3-25 6-27 9-10
Lokeren 5-20 8-30 0-00 12-25 6-27 g
Bruss 8-05 12-10 2-50 5-35 5-45 8-45 8-50 9-30
Mech. Bras. Anivv. 5-20 8-30 9-45 3-20 6-27
Leuv. Thienen Liiyk 5-20 8-30 9-45 3 20 6-27
Verv. Land. S-Truvën 5-20 8-30 9-45 3-20 6-27
Ceod 6-37 8-28 12-28 3-17 6-18 9-0/ j£
Gend, Brugge, Ostende 6-37 8-28 10-45 12-28
3-15 6-18 le en 2e klas langs Dendermonde.
Doornyk, Kortryk, Moescroen, Rysscl (langs
Gend) 6-37 8-28 12-28 3-15 6-18.
Doornyk, Rvssel (langs Alh) 7-55 5-35 0-00
Ninove, Geerardsb., Alh, 7-55 2-40 5-35 8-50
Bergen, Quiévrain, Namen, 7-55 2-40 5-35
VAN ANTWERPEN NAER Sl-Nieolaes, Lokeren, Gend, 6-10 7-30 10-30 3-00 6-10 0-00.
VAN GEND NAER Lokeren, Si Nicolaes, Antwerpen, 6-10 9-05 10 20 2-35 6-15 7-00.
Te Lede slaen al de konvoys. Te Idegem slaen deze vertrekkende van Alh 6-30 0-00
10-40 4-30 7-25 en al de konvoys vertrekkende van Denderleeuw.
Tc Gyse«hem stacn stil al de konvoys uylgenomen deze vertrekkende van Aelst 0 00 des
morgens en 0-00 en van Dendermonde ten 0-00 's morgens en 00 00.
Te Santbergen staen slil de konvoys van Alh 6-30 10-40 's morgens. 4-30 en 7-25 's avonds.
Van Denderleeuw 0-00 8-20's morgeus, 3-09 6-00 en 9-05 des avonds.
Dendermonde, Aelst,
Ninove, Gecraerdsbergen, Alh,
VAN 1.0KE11EN NAF.R
7-00 9-30 3-10 7-45 0-0Ö.
7-00 9-30 3-10 7-45 0 00.
Chique Suum.
VAN ATH NAER
Gecraerdsbergen, Ninove, Aelst, Dendermonde, Lokeren 6-30
Lessen, Geeraerdsbergen, Ninove, Aelst 6-30
Brussel /langs Denderleeuw) 6-30
Gend, Brugge, Oostende (langs Lede). 6-30
VAN «END NAF.R
Audenaerdc, 6-45 9-30 1-30 6-00 8. naer aelst 7-21
VAN BRUSSEL NAER
Aelst, Gend, 6-05 7-30 7-50 1120 11-50 2-35
Ninove. Geeraerdsbergen, Alh (langs Denderleeuw), 7-30
VAN DENDERMONDE NAER
Brussel (langs Aelst) 7-25 2-20 5-15 8-10 (langs Meeh.) 5-45 8-5'
Aelst 7 25 7-55 12-1
10-40 4-30
10-40 4-30
10 40 4-30
10 40 4-30
7-25.
7-25.
7-25.
7-25.
11-25 2-05 5-00 5-57 6-45 8-0.
0-00
2-20
5-40
5-15
10-05 3-40
02 2-20 5-15
8-15:
8-15.
0-00 7-50.
8-10 9-30.
AELST, DEN 10 DECEMBER 1864.
Dat het wets-ontwerp op de studiebeurzen
eene schreeuwende onregtveerdigheyd of liever
ee.ne hatelyke ontvremding van eens anders goed
bevatte, daeraen hebben wy nooyt getwyfeld en
nu twyfelen wy er nog veel minder aen, als wy
vernemen dat Zyne Eminentie den Kardinael-
Artsbisschop van Mechelen, zoo in eygen naem
als in naem van alle de Bisschoppen van Belgiën,
er openlyk tegen geprotesteerd heeft. Den hoogst
eerbiedweerden Kardiuael heeft zich byzonderlyk
verzet tegen de schikking die de wettige beurzen-
vergevers afstellende, aen de Bisschoppelyke
groote seminariën het bestuer toekent der beur
zen welke voor de seminaristen geschikt zyn.
Wat zegt den Artsbisschop van Mechelen
Deze schikking de intentie der stichters mis-
kennende en onbehoorlyk verkrenkende de
verkregene regten der bestuerders door de
fondatiëakten benoemd, zult gy, Mynheeren de
Senateurs, al ligtelyk begrypen dat, wierd deze
schikking voor de oude fondatiën behouden,
myn geweten my niet zou toelaten my met het
deel van uytvoering te belasten 't welk myne
hoedanigheyd van opperhoofd myns semi'na-
rie's my zou opleggen.
Wat beteekent die protestatie, nu dat dit wets
ontwerp zonder verandering is aengenomen
Die protestatie beteekent veel, ja, zeer veel,
want den eerbiedweerden kerkvoogd verklaert
openlyk, in zynen eygen naem en ook in den
naem van al de bclgische Bisschoppen, dat hun
geweten hun strengelyk verbied mede te werken
aen de uytvoering een'er wet, waer hun Bisschop-
pelyk ambt hun een deel van uytvoering aenwyst.
De Bisschoppen dan weygeren giadaf aen de
uytvoering der wet op de studiebeurzen meê te
werken, omdat hun geweten niet toelaet zich in
eeniger voege pliglig of medepligtig te maken
aen onregtveerdigheyd. Het zevenste der tien
Geboden Gods zegt, zoowel aen de Bisschoppen
ais aen den minsten der geloovigen Wacht u
van stelen en onregtveerdig te levendit is te zeggen
laet elk het zyne, en wacht u wel van op eene
welkdanige wyze of zelve onregtveerdigheyd te
plegen, of te helpen of toe te laten als 't in uwe
magt is die te beletten of te verhinderen.
Hel is dit groot gebod van God Wacht u van
stelen en onregtveerdig te levendat onze Iloog-
weerdige Bisschoppen de wet op de studiebeur
zen doet veroordeelen en openlyk zeggen NON
POSSUMUS, wy mogen-er niet aen meê werken,
wy mogen ze nièl goedkeuren, wy moeten ze
yerstooten, en geene onregtveerdigheyd bekrach
tigen die door de wet van God verboden word....
Onregtveerdigheyd in 't vernietigen van aenge-
gané kontrakten; onregtveerdigheyd in het schan-
delyk schenden en verbreken van trelfelyke tes
tamenten onregtveerdigheyd in het rooven van
eens anders verworvene regten onregtveerdig
heyd door de terugwerking onregtveerdigheyd
in het princiep en in de toepassing uwer wet,
zoodan zulke wet mogen noch zullen wy aenkle-
ven, non possumits
ia, 't is eene wet, doch 't is maer eene men-
sehelyke wet die 'haren oorsprong niet heeft in
het princiep van eeuwige regtveerdigheyd zonder
hetwelk de samenleving onmogelyk is'; integen
deel 't is eene wet die ze wilt vernietigen 't. is
eene maetschappyvernielende wet gemaekt uyt
driftuyt haet tegen God en tegen zyne Kerk
't is eene wet die tegen het geweten opslaet en
aen hem die ze zal uytvoeren zal zeggen f gy zyt
onregtveerdig, gy handelt niet treffelyk, gy weet
dat gy eens anders regten verkrenkt enz. enz....
En is het dan te verwonderen dat de Bisschop
pen zulke wet veroordeelen, verstooten en er
alle medewerking aen weygeren Neen, dit moet
niemand verwonderen, want de Bisschoppen
toonen hiér dat zy zelve doen wat zy gehouden
zyn ons te leeren, te weten dat men eerder aen
God moet gehoorzamen dan aen de menschen.
Eene schandelyke kazakkeering, eene ministeri
ele woede, eene ma<?onnieke kuypery, eenen laf-
bertigen partyslag konnen van eene onregtveer-,
digheyd toch geene regtveerdigheyd maken.'
Onregt is onregt en blyft'onregt, zoolang den
genen legen wien het gepleegd word geenen
afstand van zyn regt doet. Als men dit princiep
van regtveerdigheyd 'afschaft, mag men ook
de tribunalen afschaffen, de gevangenissen
sluyten, de wetten opsehorsen en byzonderlyk
de guillolien en de galg verbranden,' want dit
alles is dan nutteloozen ballast die tot niemen-
dalle meer dient.
Gelyk men ziet, sleept de schandwel op de
studiebeurzen de schroomelykste gevolgen naer
zich, die, wierden zy door de senateurs begre
pen, deze zouden aensporen uyt al hunne krach
ten te werken om, door een energiek petitionne
ment, den koning te beletten deze zoo rampzalige
overtreding, van de regtveerdigheyd te bekrach
tigen. Want als het zevenste gebod zal ophouden
onder de menschen te heerschen, zal het riaer de
kloosters, niet meer zyn dat de armen zullen
heensnellen om te pakken en te stelen, daer
zullen zy immers niets vinden, maer zy zullen
naer de prachtige senateurshuyzen vliegen, zy
zullen de welgevulde goudkoffers van die mag-
tigen aenvallen, zy zullen de welvoorziene wyn-
kelders der ryken instormen en zeggen 't is nu
onze beurt, wy mogen ons ook eens weldoen,
wy hebben immers noch wet, noch regters, noch
gevang, noch galg, noch guillotien meer te vree
zen, 't is nu. alles gemeen en wy zullen er van
profiterenZiet daer, waer de afschaffing
van hel zevende gebod ons naer toe leyd. Land
genoten, verstaet hét wel, en verstaet het terwyl
het nog tyd is, want een beetje- later zoud gy
konnen ondervinden dat het late is
DE LIEVE VROUW VAN TOLAS WATER.
.San Pietro is een dorp in Spanje, by Sevilla gelegen.
In 4830 nam er den heer Jacobo, eenen weerdigen, zes
tigjarigen priester, de pastorcle bedieningen waer, wel
ker inkomsten, zyn eenig middel van beslaen, zelfs
beneden hel middelmatige waren. Ook was M. Jacobo,
die veel gaf, zeer arm. Margaretha, zyne huyshoudster,
en nog al dikwvls in haer oog meesteres putte zich
uyt in redeneringen, om de edelmoedige bewegingen
zyner ziel le bemaligen. Maer, voor heigeen de liefda-
dighcyd aenging, kende den goeden priester geen ander
gezag dan dat van zyn herten nooyt gebeurde het,
dat de vermaningen van Margaretha in dal punt eenigen
invloed hadden..
Op zekeren dag, omtrent tvvaelf uren ging Jacobo
•h aen tafel zetten, om zyn ontbyt te nemen, toen
en vremdeling, eenen onbekenden, de pastory waer-
vaiJ de deur altyd open was, binnenkwam en tot in de
eelpV, ,els drong. Met de bevalligheid en dun goeden
toon w e"te een welopgevoed nienseh kenmerken opende
liy liet -e^Prek me' ('eze woorden Mvnheer den pastor
In het kamp van Belial is een oogenblik volle
verslagenheyd geweest. De verwerping van het
art. 49 der roofwet op de studiebeurzen verwekte
alom in 't liberhaterskamp eene onbeschryfïyke
verbaesdheyd. Van een tot al stonden stom en
magleloos en zagen er uyt als kalkenbeelden.
Het publiek was verschrikt op het zien der ver
slagene kopstukken Rogier dien ouden school
vos, die nogtaris zooveel waterkens doorzwom
men heeft, was niet meer kennelyk zyne hairen
stonden als breynaelden te berge gerezen, zyn
ligchaem was komplet magteloos. Frère was
schrikkelyk om zien, zyne oogen hingen eenen
halven duym uyt hunne holen, het schuym van
woede stond op zyne lippen en zyne tong bleef
stom in zynen -mond. Tesch zag er wel honderd
jaren oud uyt en lag krachteloos op zyne tafel
neèrgepletst. Dry ter dood veroordeelden zouden
er niet deerlyker kunnen uyt zien dan deze dry
jannen er uyt zagen.
Alle catholyke herten waren natuerlyk ver
heugd om dien zegeprael der regtveerdigheyd op
het onregthet Verbond tegen Aelst. zag dit met
hertzeer en spyt, liet grolde gelyk neri hond
maer had het in plaets van grollen' konnen klap-
intlien gy het mv vergunt, zal ik met u onlbyten.
By deze woorden dacht Morgarelha, door dc vrypos-
tigc zelfuylnoodiging vcrontweerdigd, byna in onmagt
te vallen, maer de vrees bedwong haer nogtans. Miudèr
ontsteld en gastvryer dan zyne méyd zegde den pastor
Margaretha, een tweede talloor. En ofschoon zy
wel had willen tegenspreken, deed zy het echter niet,
zy gehoorzaemde en men plaelse zich aen tafel.
Den onbekenden sprak weynig, maer at des le beter.
Om de waerheyd le zeggen was zyn uylwendige zeer
zonderling, en men wist niet, als men hem aenzag, of
men hem moest vreezen of betrouwen, lly was lang
van gestalte, had een verheven gelaet, waer het voor
hoofd door de lucht en de zon een weynig verbruynd
was, een vurig oog, eenen zwarten en wilden baèrd,
witte en wel gevormde handen, verslenste en gescheur
de kleederen, eenen edelen gang. geschokte bewegin
gen, onrustige gelaetstrekken. *Hy scheen onder den
invloed van ernstige overweging'en hevige vrees. By
het minste gedruysch, indien den wind eene deur toe
sloeg, indien eenen vogel door de takken gierde, indien
de boombladeren ruyschten, greep hy naer zyn geweer,
pen, het zou bekend hebben dat vreugd over dit
onverwacht geluk aen reglveerdige en redelyL
menschen geoorlofd is*Maer neen het valt
uyt tegen de verdedigers der regtveerdigheyd.
liet klaegt M. Dellafaille aen als eenen Calholyken
die de oogen ten hemel heeft durven verheffen
Weg! met M! Dellalaile, dien sul, die d'oogen ten
hemel heeft durven verheffen gelyk de uytraun-
tende mannen Arago, Newton, Fenelon eet. Het
Verbond zou lieyer gehad hebben dat hy, gelyk
de koeyen en de 'ossen, do oogen zou ten' gronde
geslagen, hebben om hooy en strooy te eten, of
gelyk nen schoolknaep die zyne les niet weet, of
misschien zou het nog veel liever gewild hebben
had hy zyne oogen tot den diepen afgrond ge
wend gelyk den legioenduyvel, aen welken Lau
reilt van Gend zich komt te vergelyken zeggende:
ik ben een legioen
Weg dan met Dellafaille, (knort het Verbond)
omdat hy nog durft zyn kruys maken terwyl de
liberhaterskerkhofschenders het kruys, al waer
zy konnen, onder de voeten stampen. Weg de
dompers van Aelst, zegt het koppel van twee,
met al wie uwe godsdienst en regtveerdigheyd
durven voorstaen En waerom grolt het Verbond
aldus Omdat de twee Senateurs van Antwerpen
tegen het stelen der studiebeurzen gestemd
hebben. Het is waer, die twee zelfde sena
teurs hebben daerna de kap over d'haeg gesme
ten en zich aen den kant gehouden om, langs
hunne stomheyd, de roofwet te laten doorgaen.
Doch dit is voor 't Verbond genoeg eli zoo
scha'emteldos is het dat het in 't aenzigt der
Aelstenaers durft zeggen noemt ons maer liber-
haters, dieven, bedriegers, Cartouche Mandrins,
zooveel gy wilt, daeraen laten wy ons weynig
gelegen, als wy maer boven liggenHebben,
is hebben en krygen is de kunst.
Waerlyk in den stroopers- en dievenoorlog
van onzen tyd, waerin de Vlamingen en alle ware
belgische catholyken zich laten berooven van alle
regt en vryheyd van onderwys, gemeenteraden,
kerkhoven, kerkbesturen, beurzen enz. enz. was
het troostelyk die vrome stemming van den
Senaet le hooren en die roofwet te zien schand
vlekken en verwerpenMaer eylaes van
daeg zoo en morgen anders lieden wit, morgen
zwart. Na de regtveerdige gewentensgetuygenis
in den Senaet, wat ziet men Walgelyke lafber-
tigheyd, beweenelyke onstandvastigheid, doe-
mensweerdige kazakkeering, die 't goed aen
't kwaed, het regt aen het onregt overlevert. De
twee anlwerpsche senateurs hadden openlyk
verklaerd dat zy van den art. 49, die de beurzen-
knippery voorstelde, niet wilden, zy hadden er
beyde tegen gestemd en zagen dan, wel is waer,
met eene zekere verschriktheyd dat hy verwor
pen wierd, maer hun voornemen was simpele
waterverwe die geenen hoegenaemden stand
houd, want ziet hier hoe
Als de drv ministersbazen nu een beetje van
hunne bedwelming teruggekomen waren, sukkel
den zy al spoedig en ten besten mogelyk naer
buys. Zy sloegen raed onder eikanderen hoe zy
den ministerielen wagen, die tot over de as in de
doolage verzonken stond, wederom in Ireyn
zouden krygen. Al de mnconnieke listigheyd
wierd in 't werk gesteld, alle middels wierdén
overwogen, men tapte tot den laetslen druppel
van den liberhatersspiritus al, maer 't was al
verloren, den wagen zonk langsom dieper in de
doolage. Maer ziet, eensklaps verschynt er eene
hoopstraelde twee antwerpsche plalbroeken
doen zich by den opperbaes annonceren. Laet
my doen, zegde Jupiter tot zyne makkers, gy zult
dal lly uyt voorzorg lusscben zyne beenen had gehou
den, en stelde zich iu slael van verdediging als tegen
een dreygend gevaer.
Margaretha zich een weynig achteruyt houdende be
spiedde hem al bevende. Zoodra de maellyd geeyndigd
was, stond don vierodeling, korlsachlig m de minste
zyner bewegingen, eensklaps op. Dit hragt hy de be
vreesde Margaretha eenen hevigen schok te weeg. Ilore
beenen konden haer niet meer dragen, zy viel op hare
knien, maekte hel leeken des heylig kruys en vouwde
de handen te samen. Den vremdeling, getuyge der ver
schrikking, waervan hy de oorzaek was, lïcrste nvt in
lachen, trok eene beurs vol goud uyt zynen zak, en'met
de eenigzins versmadende ongedwongenheyd eens vol-
maeklen edelmaus, wierp hy die aen Margnrelha toe,
welke haer met eene behendiglieyd opving die verdient
gemeld le worden. Daerna w endde hy zich tot Jacobo,
boog zich zeer bevallig voor hem, bedankte hem met
sehoone woorden, drukte hein hertelyk de hand en ver-
wyderde zich.
Zoodra hy vertrokken was, begonnen Jacobo en Mar
garetha, evenzeer verbaesd over zyne zonderlinge ver-
die twee gaslen eens gaen in de pers gedraeyd
zien, dat ze zullen piepen gelyk musschejongeus;
en zynen hoogmoedigen kalm met de twee han
den hervat hebbende, riep den opperbaes dat
ze binnen komen
De twee jannen treden al bevende de zael
binnen en den vertoornden oogslag van Jupiter
van Luyk niet konnende verdragen, vallen zy
beyde op hunne Itniën en roepen med culpa, med
culpaDit hadden wv nooyt gepeysd, anders
zouden wy zeker voor den art. 49 gestemd heb
ben, om den ministerielen heilewagen niet te
doen verzinkenVergeeft het ons voor dezen
keer, 't en zal nooyt meer gebeuren, en, kan de
zaek nog hersteld worden, wy zyn bereyd
Als den luykschen opperbaes'dit hoorde, gafhy
eenen slag op zyn voorhoofd en zegde hun gaet
buyten, wy zullen zien wat er te doen blylt.
Den ministerielen trio zet zich al wederom
ernstig aen 't beraedslagen en besluvt eyndelyk
de twee antwerpsche koppigaerds, a'ls eén paer
muylezels, alleen aen den verzonken wagen te
spannen en hun als taek op te leggen den zeit en
alleen uyt de doolage te trekkenDat die twee
kwanten wederom binnenkomen, donderde den
luykschen opperbaes, en hy las hun de volgende
sententie af
Ziet. gy, en gy alleen hebt ons ministerieel
kraem verbrod gy, en gy alleen zyt oorzaek dat
de catholyke studiebeurzen niet binnengepalmd
syn I gy, en gy alleen hebt onzen wagen in de
doolage gevoerd, en daerom zult gy er hem
alleen uyttrekken en uw beste doen om gelyk
twee oude muylezels den wagen 't huys te bren
gen, zulde koml dus nader, 'k heb hier een
koppel nieuwegebyten monden openZy
openen en 't gebyt gaet er in. Nu, de kelens
onder de kin en wel toegesnoerd, zulde. Toe,
Rogier, pakt gy uwe beste kalkoenzweep, en gy,
Tesfch, doet uwe scherpste sporen aen en ik als
koelsier spring op mynen passée met de ieyteu-
gels in d'handZyt gy klaer Allons
u sus 1ju Machiel Ju 1 Joos ju ju ju
iletst er op, Rogier, toe Tesch de sporen in de
romp! ju! ju MachielJu! Joos!klits!
kletskrrr.krrr.. krrr.. kr.. kr., ju ju en dan
al krakende komt den wagen uyt de doolage. De
twee jannen zweelen wel gelyk dassen, maer
triomf! triomf! 't spel is gewonnen den wagen is
er uyt, regt naer 't schotelken en daer zullen wy
rusten en ons zweet afdroogen
Ziet gy nu, koppel van twee, aen wat voor
jannen gy eenen zoo uytzinnigen lof toezwaeyt
en van welke gy durft uytkratnen dat zy dén
schoonsten aki van liberliatery gesteld hebben
en dat gy verhoopt dat 'l land hun daervoor een
eeuwige dankbaerheyd zal betoonen?Foey!
voor zulke ongehoorde toejuyehingen Maer er'is
nog iets als gy zegt dat 't iand daervoor moet
dankbaer zyn, zou 't misschien al beslist zyn
standbeelden aen die plalbroeken op te regten
Welnu, is't zoo, maekt de standbeelden maer
hoog genoeg, op conditie dat ze geplaetst worden
op twee hoeken van d'ezelsmerkt, d'eenigtsè
plaets weerdig van uwe twee helden, Verbond
M. Michiels-Loos, die door zyne onthouding,
de wet op de studiebeurzen heeft doen aeniie-
men, is kerkmeester von St-Antonius van Padua,
te Antwerpen. Zyne schandelyke houding heeft
de verontweerdiging der gansche antwerscbe be
volking verwekt en byzonderlyk die zyner kolle-
gas der kerkfabriek zyner parochie. Den Escaut
an Antwerpen meld ons dat de kerkmeesters
an St-Anton. eenpariglyk bun ontslag hebben
gegeven om niet meer in aenraking te zyn met
eenen persoon gelyk M. Michiels-Loos.
schyning, zieli elk op zyne wyze. in gissingen Ie verlie
zen. Den paslor dacht en Jlnrgarelba sprak, ofschoon
niemand naer hare gezegden luyslerdc Laet ons erby
voegen dal zy zich r,n van den vremdeling een ander
gedacht gemaekt had. Op hel eerste gezigl had zv hem
als eenen .iandlooper, ja zelfs als eenen slruvkroover
beschouwd, en thans \ond zy hem wel, zeer wel. Zy
bewonderde zyne weerdighèyd, zyne sierlykbeyd, de
beseheydeuheyd zyner manieren, dé kicschlievd 'zyner
liandelwys. Mel de hand deed zy zyne edele g'ebaerden
na, en bemerkte niet dal zy in dezelve hand nog do
beurs hield welke zy zoo behendig gegrepen had.
Sedert twintig minuten waren Jacobo aen het over
denken en Margaretha aen het kwinkeleren, toen zy,
den eersten uyt zyne mymering, en de tweede uyt
haer gekakel, door eene plolselyke (losbranding van
wapenlnygen getrokken wierden. beyde stonden op,
doch daer de stilte opjde loshersling volgde hervatten zy
den loop hunner stilte of snapachtige overwegingen. Dit
was maer voor korten tyd. Ken kwartier uers omtrent
na de ontploffing, vvellte zy gehoord hadden, kwamen er
acht gewapende gercglsdieuacra acn, eenen man aen