-W* Jaer. Zondag', 14 January III6SI. Nil" 1 015.
ia
W
an VERTREKUREN UYT AELST NAER
imim
VERTREKUREN UVT VOLGENDE STATIËN
6 FRANKS 'S JAERS.
«ytvaj Burgers, rekent en telt.
De partylwisten.
Wilt gy het weten, landge
noten
Voorsmaek van de wet op de
kerkfabrieken.
:!®EM DENDER-Bl 1E»
innrlcrm 5-20 8-28 9-45 12-20 3-10 6-16 9-12 Gend, Brugge, Oslende 7-4,7 8-23 (8-44 9-45
keren 5-20 8-28 0-00 12 20 6-16 Gend) 12-39 3-10 3-18 6-16 6-39 8-37 9-18 -
u5 6-39E(1 2ecV8-05 8-12 9-38 11-58 12-15 aj Doornvk, Kortryk, lloe'seroeri, Bvssel (langs
2-38 2 35 5-27 E (I» 2» c') 5-50 6-20 8-50 9-35 Sj Geild) 6-47 8-44 12-39 3-18 6-39 8-39
I n»h AnLVV. 5-20 6-39 7-aU 9-46 12-10 12-31 h-nrnuL- RvucmI ll^noc A I lil 7 -i -1 7'-17 I
3-10 3 20 5-50 6-16 6-24 8-45 8-50 Ninove, Goerardsb., Alii, 7-55 2-55 5-35 8-50
S Bergen, Qniévrain, Namen, 7-55 2-55 5-35
leuv. Tliienen Luyk Verv. Land.
9-45 12-15 3 10
btvaN ANTWERPEN NAER Sl-Nicolaes, Lok eren,' Lend, 5-00 8-30 U-00 2-30 4-00 7-1 0 9-00.
|J| «VAN (jeND NAER Lokeren, Sl-Nicolaes, Antwerpen, 4-0^ 6-30 9-20 40-35 2-25 6-25 7-25.
Te Lede staen al de konvoys uylgenomen de vertrekken uyt Brussel van 7-15 8 05 12-00 6-00
8 05 en die van Gend 6-42 4 4-25 2-05 5-00 6-02 8-05 Te Idegem en Santbergen slaen al de
01 staen stil. de konvoys. Te Gyseghem slaen stil al de konvoys.
fe Denderleeuw slaen al de konvoys uylgenomen de verirekken van Brussel 7-15 8-05 42-00
6-00 8-05 8-40 en uyl Aelsl 6-39 9-38 2-38 5-27 6-29 8-30.
^Vertrekuren uyt Denderleeuw naer Brussel 8-42 8-47 42-40 12-28 3-08 6-03 6-06 9-05.
Dendermonde, Aelst,
Ninove, Geeraerdsbergen, Alh,
7-25.
7-25.
7-25.
CTitque Smirn.
VAN LOKEREN NAER
7-00 9-30 3-05 8-00 0-00.
7-00 0-00 3-05 7-45 0-00.
VAN ATI! NAER
Geeraerdsbergen, Ninove, Aelst, Dendermonde, Lokeren 6-30 40-40 4-40 4-35
Lessen, Geeraerdsbergen, Ninove, Aelst 6-30 10-40 4-40 4-35
Brussel Gangs Denderleeuw) 6-30 10 40 4-35 7-25.
Gend, Brugge, Oostende (langs Lede). 6-30 40-40 4-40 4-35
VAN GEND NAER
Audenacrde, 6-45 9-30 1-30 6-00 8. naer aelst 8-00 9-00 44-35 4-35 5-00 5-57 6-45 8-0
VAN BRUSSEL NAER
Aelst, Gend, 7-45 7-25 8-00 8-05 .4 I 20 42-00 1-20 2-35 4-35 5-00 5-45 6 00 8 05 8-10 8-40
Ninove. Geeraerdsbergen, Alh (langs Denderleeuw), 7-30 2-20 5-45 8-45.
VAN DENDERMONDE NAER
Brussel (langs Aelst) 7-30 7-55 2-20 5-05 8-25 (langs Mech.) 5-45 6-37 8-00 40-05 3-30 7-30.
Aelst 7-30 7-55 14-58 2-20 5-05 8-25 9-45.
AELST, DEN 15 JANUARY 1866.
Tot op het eynde van 't jaer 1817, onder het
derljffiATBOLYK gemeentebestuer, betaelden de Ael-
lie'dojtenaers jaerlyks voor OPCENTEN
rliesjmtreiit franks 6,200-00
gen* Van 't jaer 1848 tot 1885, onder
1- een gemagtigd liberael gemeente-
testuer, hebben zy insgelyks voor
opcenten betaeld fr. 6,400-00
Van 't jaer 1856 tot 1861, onder
een allengskens liberaelder gewor
den bestueris die jaerlyksche
somrae geklommen tot fr. 15,100-00
MAER in't jaer 1862, tweede jaer
FREpei- intrede van liet nooyt verza
digde FRANOMAQONNISMUS ill
den gemeenteraed, zyn die OP
CENTEN gezwollen tot de ontzet-
ivaderngmje somme van fr. 22,530-00
ezoekj |n de jaren 1863 en 1864, onder
den invloed van betzelfde FRANC-
liddrliMACONNISMUS, hebben de Ael-
esluiifjgtenaers moeten uytzvveeten jaer-
'ranselyks de verpletterende somme van fr. 37060-00
'EN in het jaer 1865 beeft den
oir.iirukkendeii FIiANCMAC.ONSC.il EN
landafnvloed in den gemeenteraed aen
jicht- de bedrukte Aelstenaers voor OP-
zieklCENTEN afgetapt de sehreeuwen-
gsjarude en onbegrypeiyke somme van fr. 57,351-78
i» i iegge ZEVEN ÉN VYFTIG DÜY-
fENÖ, DRY HONDERD EEN EN
ïuisIjltypyiK FRANKS, 78 CENTI-
MEN
EN in het jaer 1866 zal de
it dotlelfde somme van ZEVEN EN
heenpTIG DUYZEND, DRY HON-
k en CtlERD EEN EN VYFTIG FRANKS
T, Apt-58 CENTIMEN te leggen zyn, als
LGIHlet niet nog erger gael,
OSlfll Me" llad 'n 't algemeen gedacht dat de liber-
h;
atersparty in Belgiën. ter gelegenheyd der
troonbeklimming van Leopoldus II, den weg der
gematigheyd ging inslaen en liet batelyk ostracis-
mus, waermeé zy de catholyken geslagen bad,
eemietedoeri ophouden. Men had uil des te meer gehoopt
>raii«(lmidatderi nieuwen vorst, in zyne merkweerdige
dooshmjredeveering, de beyde partyëii tot gematigheyd
"""'Wigewekt had. Ma'er den wapenstilstand is van
ludelaïirten duer geweest, liet opperorgaen der franc-
lekiiig.-inacons, de I/ulépendance, lieeft reeds den kreet
if lieerde wapenaen zyne sleepdragers laten liooren,
i™ Troepeude dat'Beluien zicli met zynen Koning niet
heeft!!)
ierd m Wy, voor ons deel, hebben nooyt de minste
ml"'tjtronw gehad in die zoogezegde liberhatersgema-
rySgteyd of wapenstilstand van eenige dagen, geen
'op e.»oogenblik hebben wy gehoopt dat de francma-
Cniiriiionsparty hare oude veete tegen de catholyken
\e "i'?0ü a"e?gen, dat zy van hare eysschen van over-
B"J,In|eersehing -en alleenmeesterschap zou afzien,
416; isvy wisten te wel dat. de kopstukken dier party
py»
)asraa,fl
i M. ?-
nge
3 7 4,8)1
1 't levi
Jkieg,
kromp1
oripjhedc
LYONSCHE TOONEELEN
UYT DE TYDEN VAN HET SCHRIKBEWIND.
5en anclermael (dus ging deri kolonel voort), had ik my,
io 4ö «i13 eenen moeyelyken dienst, die my den geheelen dag
Qaij'al^oor op de afmatlendste vvys had bezig gehouden, pas
maeml«fven. ter rust gelegd, toen ik gewekt wierd, en bevel
BesnrtddeOntving, om eenen man, dien men mv voorstelde, te
Jolgen. Het was een lid der revolulionnnire commissie,
4 4 Iren hel bevel was in volkomen regel matigen vorm. liet
lid (Ier revolutionnaire commissie gebood my, hem met
y Bn°j^r.v honderd mannen te volgen. In aller yl kleed ik rny
ITT,IH aen,'geef myne hevelen, eu weldra is myr.e manschap
or het jt*'01 marsch gereed. Zwygend trekken wy de stralen
door,en den dag begon pas even te schemeren, toen wy
jonsbuylen de poorten der stad bevonden. Nog wist ik
1 en let»®'61, waerheen of waertoe ik met myn volk bestemd
lan%,<as^at wy dry uren lang gemarcheerd hadden,
kwamen wy te Cremieux, een lusschen Lyon en Belley
Telcgen vlek. Honderd schreden van het voorste huys
'lelden'wy halt. Den commissaris gaf my bevel, om de
soldaten de geweren te doen laden, en de plaets met
yachtposlen te omgeven, die ieder een moesten nëêr-
chieteQa die eene pooging mogt doen om zich te ver
aderen. Na dat ik aen dit bevel voldaen had, volgde
den commissaris met eene compagnie van myn volk
slechts konnen leven met de driftige partylwisten
van liberael en klerikael, van geheymen invloed,
van doode hand en meer andere versletene prul
len waermeé zy 't land zoolang misleyd en gefopt
hebben. Daerom, en dit zult gy ondervinden,
landgenoten, de ma^onnieke doctrinarische ga
zetten gaen wederom de lont aen het poeyer
steken, en de slaven die nooyt anders dansen
dan gelyk de liberhaterskopstukken in hunne
dag- en weekbladen schuyfelen, zullen wederom
met nen pater of nen jesuit op hunnen neus te
voorschyn komen, de catholyken zullen al wede
rom en meer dan ooyt als lichtdompers, als
achteruytkruvpers, als vyanden van den vooruyt-
gang enz. enz. afgeschilderd worden, terwyl de
liberhaters, de francmagons, de solidairen en
tutti quanti als heyligen van 't nieuw verbond,
met eene sneeuwwitte consciëntie zullen optre
den.
En ondertusschen wat zal er gebeuren
De kopstukken zullen zich met de wanhoop van
drenkeling aen 't schotelken vastklampenzy
zullen altyd met den grooten lepel in d'liand
gereed zitten om aen de hongerige sleepdragers,
aen de plaetszoekers, aen de schreeuwers van
hunne kliek het vooruvtzigt te geven dal zy op
eenen slok of op een sloksken mogen hopen.
Dit is te zeggen de eene op een plaetsken, de
andere op eene verhooging van plaets, deze op
zulk een voordeel, degene op zulke andere gunst
enz.
Het is immers van ouds gekend dat de munt
olie sterk van kracht is, en byzonderlyk zien
wy op onze dagen dat zy dikwils tot, de hardste
conslitutiën toe kan doen wankelen.
Doch wat zal dit alles voor gevolg hebben
Die zoo domme als onvruchtbare partytwisten
zullen de aendacht afwenden van de groote en
belangrvke vraegstukken, wier oplossing het land
met ongeduld afwacht? De afschaffing of wyziging
der onreglveerdige en schreeuwende bloedwel,
de vermindering der zware en ondragelyke
contributiëlasten, devefdwyning der schaemle-
looze en hatelyke regtep op het zout, op het bier,
op den genever, op de erfenissen in regte lyn,
de uytbreyding van het kiesregt, de vryheyd en
't geheym der stemming, de verlating van hel
schandelyk verkwislingsstelsel, waerdoor er met
hoopen millioenen cnder der kassematten, lonk-
torens, forten en kasteelen te Antwerpen hegra
ven en voor eeuwig verkwist worden, deze en
meer andere groote vraegstukken gaen zonder
omzien op den achtergrond geschoven of liever
effen af in den vergeetboek gelapt worden, om
plaets te maken voor ten beene versleten zeever
van klerikael en liberaelVoor zeever name-
lyk van te weten, hoe veel lepeltjes wierook den
pastor in 't wierookvat mag doen, hoeveel keersen
er aen den autaer mogen branden, hoeveel wyn liv
in den kelk mag gieten, wie er klokluyders, kerk-
balliuws, of kosters mag benoemen, waer den
burgemeester in den kerkenraed moet zitten,
wie er met de schael in de kerk mag rondgaen,
wal kazuyfel of koorkap den pastor mag aendoen
en meer andere beuzelaryën te veel en 't onnoozel
om te melden.
Maer ondertusschen zullen de gezwollene bud
getten gezwollen blyven, integendeel zy zullen
nog verdikken en meer dan ooyt zal 't iiedeken
toegepast worden van Den boer zal 't al re-
talen.
Nogtans wy hebben eene vaste hoop dat onzen
welbeminden nieuwen vorst, als hy die magon-
nieke liberhaters doctrinaire streken zal zien
beginnen, er dadelyk halte zal opleggen en aen
de mannen van den liberhaterswinkel gladaf
zeggen Nu is 't. spel uyt, 'k ben die oude deunt
jes moe, pakt u weg en wy zullen u, door alge-
meene kiezingen, doen zien dat 't land er nog
meer beu van is
in het stadje. De inwooners waren nog nauwelyks wak
ker. Op de slraet ontmoette ons slechts hier en daer
een meysje, dal barrevoets hare koe naer de wcy leydde
en met nieuwsgierige blikken ons voorbv zag trekken.
Eerlang echter geraekte in het vlek alles in beweging;
de vensters gingen open, men trad op slrael en keerde
in huys terug, enz. Óns gezigt bragt verwondering te
weeg, die spoedig in schrik verkeerde. Bv elk huys
hielden wv stilden commissaris trad binnen, en ik
volgde hem mei vier of vyf mannen. Zyn gedrag jegens
de iiewooners was barsch en gebiedend, en zyne oognn
gingen bespisdend in het rond maer de voorste huyzen
behoorden aen arme lieden de muren der kamers
waren naekl, de bedden slecht, kortom hy vond niets,
dat zyne oplellendheyd weerdig was. Slechts in eene
dier wooningen bemerkte hy op den schouwrand het
een of ander vroom beeldje in een gemeenen houten
lyst. Terstond nam hy hel en wierp het in het vuer, dat
op den haerd brandde, terwyl hy de huysgenooten eene
strafrede over hun bygeloof hield, dal zy zulke vodde-
.ryennog.in buys hadden. Daerna legde hy voor hen,
waersehynlyk oin my te toonen, hoe belangloos hy te
"werk ging,' een paer adsignaten, die geene weerde
hadden, op de tafel, en wy verwyderden ons. Heiver-
volg zal leeren, hoe groot zvne heianglooshevd was.
Hoe nader wy by hel midden van hel veld kwamen,
des te fr'aeyer wierden te huyzen, en hun deftig voor
komen bewees dat zy dooi welbegoede lieden bewoond
Wy roepen de aendacht onzer lezers op het
volgende artikel van de Union Me Charleroy.
Den gemeenteraed van Fontaine-l'Evêque komt
ons eenen voorsmaek te geven van de sehoone.
bestiering welke wy te verwachten hebben,
indien het wetsontwerp tegen liet tydelyke des
godsdienst eensdaegs de tegenwoordige wet
geving verving. Ingevolge de uytnoodiging van
liet opperbestuer, was den gemeenteraed van
Fontaine-l'Evêque byeengeroepen om bet vraeg-
punt te beslissen of de gemeente de kerkfabriek
moet helpen, die geene voldoende hulpmiddels
bezit om in de noodwendigheden van den gods
dienst te voorzien. Den gemeenteraed heeft, neen
geantwoord. Zie hier een staelken der beraed-
slaging
Uitgaven. --Een lid zegt dat men heerschzug-
tige verkwistingen doet, dat men voor de kerk
St-Vaast hetzelfde doet dan voor de Ste-Kris-
tofelkerk. Volgens hem is de kerk van St-Vaast.
maer eene dorpkerk en men wilt er de diensten
doen van eene kathedrael.
Artikel wynen. Een lid vergelykt de som
gebragt in den budjet der St-Kristofelkerk en
deze die aengeteekend is op den budjet der
kerk van St-Vaast. Uyt dit feyt besluytende dat
deze laetste som 30 franken meer bed ra egt, leyd
hy at dat men wyn drinkt, in de sukristy van Sint-
Vaast, dat men hem verkwistenz, enz. Een lid
wederlegt setïens die beschuldiging, dit enkel
feyt daerstellende, dat de som gegeven voor den
wyn in de kerk van St-Kristofel minder is omdat
M. den deken kosteloos bylegt hetgene er ont
breekt aen de som aengeteekend op den budjet.
Artikel wasch. Een lid berispt de som ge-
bruykt aen het wasch, hooger is, zegt hy, in
de kerk van St-Vaast dan in die van St-Kristofel.
Een raedslid bemerkt dat de oorzaek van dit
verschil is dat ér in de kerk van St-Vaast een
grooter getal gezongene jaergefyden zyn en meer
uytslellingen van hel Heylig Sakrament.
Hier heeft er een langduriger) redetwist plaets
op de kwestie van het noodige wasch voor de
gel'ondeerde missen. Een lid houd staen dat er
niet meer keersen vereyscht worden voor de
gefondeerde. missen, gezongene jaergetyden, enz.
dan ^'oor de gewoone gelezene missen. Walde
gevraegdv missen aengaet, een lid beweert dat
'deze die ze vragen de noodige keersen moeten
medebrengen. Het zelfde lid zegt dat men de
keersen moet in aenbesteding leggen gelyk den
wierden. Ons gezigt bragt hy dezen de grootste ontzet
ting te weeg; allen waren zv als door den bliksem
getroffen, want hun waren te schriktooneelcn bekend,
die dagelyks te Lyon voorvielen. Vrouwen, nievden.
kinderen, alles schreeuwde door elkander, en de man
nen traden ons, mot de bleekheyd van den doodsangst
op hel aengezigt, le gemoet.
Treed nader, burgersriep hun het comités-lid
toe; maei weel. ik heb gestrenge hevelen, en pligt
gact voor alles gy moet my naer Lyon volgen.
Men kende hier, gelyk ik gezeyd heb, den gang der
zaken te Lyon, en de bloedige gruwelen, die er plaeis
hadden meri wist dal ieder, die opgebragt wiegt, in de
gevangenis kwam, en dal daeruyt maer eenen wég was,
te welen dien naer de slaglbank. Derhalve kunt gy
denken, welken schrik de Lyonsehe moorderyen hier
en overal in het rond verwekt hadden. Op de woorden
van den commissaris begonnen de vrouwen te sclireeu
wen en vielen op de knieën of in onmagt. Hy zweep
eenige minuten lang, om zyne woorden tyd Ie "laten de
vereyschle werking te doen, en voegde er toen by. 11,
begryp, dal u dit ontrustvoor den drommelwy zyn
ook niet van steen. Daerom hoort verder, wat ik le
zeggen heb ik zie, dat gy wakkere lieden zytonder
ons gezegd, er is misschien nog wel eenen middel om
elkander le verstaen.
Deze slrael van hoop helderde de acngezigten dier
goede heden weder op, en zy luysterden met open
hypothekaire voorraeddat men liet getal gezon
gene jaergetyden moet verminderen om min
wasch te verkwisten, en dat men de uytstellingen
van het Allerheyligste moet afschaffen omdat het
wasch zoo duer kost.
Kerkverlichting. Een lid beweert dat men
zoo klaer niet moet zien in de kerk om er zyne
gebeden op te zeggen, dat de kwezels hare ge
neden in het geheugen hebben en ze van buy ten
zeggendat eene zekere duystemis in de kerk (sic)
de majesteyt van den godsdienst verheft. Zinspe
lende op de gazverlichting onlangs in de kerk
van St-Vaast ingebragt ten koste van den dorps-
pastor, zegt hetzelfde lid dat de gaz oorzaek zal
zyn dat men meer diensten én meer loven zal
doen, dat men ze luysterryker zal maken, dat
men aldus meer zal uytgeven en dat de gazver
lichting kostelyker zal zyn dan de verlichting
met waskeersen.
Verwarming der sakristy. Een lid zegt dat
dit eene prachtverkwisting is, dat men geen vuer
noodig heeft om zyne gebeden te doen.
Schadeloosstelling voor de wooning van den on
derpastor. Een lid beweert dat de kerk van
St-Vaast geenen onderpastor noodig heeft, dat
indien er maer eenen pastor ware, hy zelve zyn
werk zou moeten verrigten en hy den tyd niet
zou hebben om tegen het bestuer te prediken en
te lasteren, gelyk hy het gedaen heeft en het nog
zal doen.
Orgel en organist. Een lid houd staen dat
bet eene verkwisting van pracht is; hy zegt dat
de gemeente 100 franks geeft aen den organist
en dat zulks genoeg is; dat het publiek voor 100
fr. orgel genoeg heeft en zich niet.beklaegt, -
dat indien men 300 franks moest geven volgens
den voorstel die er gedaen word, dit de kontribu-
tie zou vermeerderen en dat de inwooners byge-
volg van de onderstad zouden moeten betalen
voor de kerk der bovenstad.
Klokluyding. Een lid beweert dat men zoo
danig luyd in de kerk van St-Vaast dat men den
schrik en de onrust verspreyd in de stad. Hy
rand de godsdienstige oefeningen aen van den
Angeluswelken men, volgens hem, doet luyden
zonder den loon van den koster te verhoogen die
daerdoor zelfs beroofd is van zyne winst. Hy
voegt er by dal men den Angelus nergens luyd.
Fondalien van gezongene jaergetyden. Een
lid zegt dat de pastorele goederen eene opbrengst
uytmakende hooger dan de goddelyke diensten
die er aen vastgehecht zvn, men alleenlyk het
gezongen jaergetyde moet betalen en het overige
aen de fabriek toéeygenen
Na dit onderzoek 'twelk als eene veropenba-
ring is van de bestiering welk ons de wet van
M. Tesch op het tydelyke des godsdienst zal
medebrengen, is men tot. de stemming overge-
gaen. De vraeg van den fabriekraed is verworpen
met zeven stemmen tegen eene en eene onthou
ding. Het lid welk zich onthouden heeft, is M.
Plaisant, voorzitter van den raed der kerkfa
briek M. den burgemeester beeft Hem verboden-
te stemmen onder voorwendsel dat hy belang;
had in de kwestie die aen liet dagorde was.
Wat dunkt u, landgenoten, is dit niet eenen
lekkeren voorsmaek van de francmaconsdrukking-
die op de kerken zal wegen moest liet wetsont
werp op de kerkfabrieken doorgaen? Dit is nog-
niets, 'Izal er nog anders gaen. Want den franc-
mac-onshaspe! heeft duyzend middels by d'hand
om den godsdienst te tergen.
mond naer hetgeen hy zeyde.
Bezit gv geld of kostbaerheden Zoo gy ze op het
altaer des vaderlands ten olfer brengen en my eenigzins
schadeloos wilt stellen, zal ik een oog toedrukken en
u te buys laten.
Ofschoon déze tael van den commissaris, die zich
door myne legenwóoydigheyd volsirekt niet liet ver
hinderen, onbeschaamd den struykroover te spelen, my
in myn binnenste verontweerdigde, liet ik hem hiervan
niets in het minst bemerken integendeel dwong ik my,
volkomen onverschillig le sclivnen, want zoo ik ook
slechts met "hel hoofa geschud had, zoo zou het gewis
my niet lang meer vast op den romp gezeten hebben.
Gy kunt wel denken, dal dic.arme lieden geen oogenblik
aerzeldsn nvt te leveren, wal zy slechle aen geld of
geldswaarde bezaten verscheydene hunner, die geen
of te weynig klinkende munt in buys hadden, braglen
ouderwetsehc liorlogien, klevnoodmi of wat zy anders
aen oude, van hunne voorouders geërfde en tol nog toe
zorgvuldig bewaerde familiestukken bezitten moglen,
aen. Den commissaris was alles, wal hy ontving, nog
te weynig; hy kwelde de arme beangsten onbermliertig,
lot dat zy een riivmer losgeld betaeld hadden. Zoo ging
bel van huys tot huys, door geheel hel stadje, overal
onder dezelfde omstandigheden cn met gelyke uyt-
komsl, en de plundering der rykere inwooners wierd
op deze wyzc in stilte en zonder zeer merkbare op
schudding volbragl. (Word voortgezet).
