<jO,,e Jaer. Zondag, 18 Meert 11186. N° 1022. VERTREKUREN UYT AELST NAER VERTREKUREN UYT VOLGENDE STATIËN 6 FRANKS 'S JAI'RS. II. HET SPEL BEGINT. Nog iets fraeyer Samenspraek lusschea pach ter Ja o en eenen Li herhaler. n™derm 5-20 8-28 9-45 12-20 3-10 6-16 9-12 ffi Gend, Brugge, Oslende 7-47 8-25 (8-44 9-45 fokerén 5-30 8-28 0-00 12 20 6-16 1 Gend) 1-2-39 3-10 3-18 6-16 6-39 8-37 9-18 lirus 6-39E(1e2ec'J8-05 8 12 9-38 11-58 12-15 Doornvk, Kortrvk, Moescroeri, Ryssel (langs 2-38 2 35 3-27 E (ie 2e c1) 5-50 6-20 8-50 9-35 Gend) 6-47 8-44 12-39 3-18 6-39 8-39 f Ulceh. Antw. 5-20 6-39 7-55 9-45 12-10 12-31 Doornyk, Ryssel (langs Alh) 7-55 5-35 0-00 3-10 3«20 5-30 6-16 6-24 8-45 8-50 Ninove, Geerardsb., Alh, 7-55 2-55 5-35 8-50 I ieuv. Ti enen Luyk Verv. Land. 5-208-12 9-38 9 45 12-15 3 10 |j Rcrgec, Quievrain, Namen, 7-5o 2-oo 5-35 VAN ANTWERPEN NAER Sl-Nicolacs, Lokeren, Gend, 5-00 8-30 11-00 2-30 4-00 7- 0 9-00. VAN GEND NAER Lokeren, Sl-Nicolaes, Antwerpen. 4-00 6-30 9-20 10-35 2-25 6-25 7-25. i Te Lede slaen al de konvoys uytgenomen de vertrekken uvt Brussel van 7-15 05 12-00 6-00 I g-05 en die van Gend 6-12 11-25 2-05 5-00 6-02 8-05 Te Idegem en Santbergen slaen stil al de dc konvoys. - Te Gyseghem staen stil al de konvoys. Te Denderleeuw slaen al de konvoys uylgenomen de vertrekken van Brussel 7-15 8-05 12-00 fi-00 8-H5 8-40 en nyt Aelsl 6-39 9-38 2-38 5-27 6-29 8-30. I Vertrekuren uyt Denderleeuw naer Brussel Dendermonde, Aelst, Ninove, Gecraerdsbergen, Alh. 7-25. 7-25. 7-25. fnique Su«m. O- OU. 8-1'2 8-17 12-10 12-28 3-08 6 03 6-06 9-OS. VAK LOKEREN NAER 7-00 9-30 3-05 8-00 0-00. 7-00 0-00 3-05 7-45 0-00. VAN ATH NAER Gecraerdsbergen, Ninove, Aelsl, Dendermonde, Lokeren 6-30 10-40 1-40 4-35 Lessen, Gecraerdsbergen. Ninove, Aelsl 6-30 10-40 1-40 4-35 Brussel Gangs Denderleeuw) 6-30 10 40 4-35 7-25. Gend, Brugge, Oostende (langs Lede). 6-30 10-40 1-40 4-3/5 VAN GEND NAER Audenaerde, 6-45 9-30 1-30 6-00 8.—naer aelst 8-00 9-00 11-35 4-35 5-00 5-57 6-45 1-0 VAN BRUSSEL NAER Aelst, Gend. 7-15 7-25 8-00 8-05 II 20 12-00 1-20 2-35 4-35 5-00 5-15 6 00 8-05 8-10. Ninove. Geeraerdsbergen, Alh (langs Denderleeuw), 7-30 2-20 5-15 8-15. VAN DENDERMONDE NAER Brussel (langs Aelst) 7-30 7-55 2-20 5-05 8-25 (langs Meelt.) 5-45 6-37 8-00 10-05 3-30 7-38. Aelst 7-30 7-55 11-58 2-20 5-05 8-25 9-45. AELST, DEN 17 MEERT 1866. ,N. XTT?<^r7tttt^ Onze geabonneerde» die over 1865 en vroeger nog niet voldaen hebben, worden vriendelyk ver- l zocht ons hunnen inschryvingsprys in een man- -daet op den post te laten gewordenom ons de moeyte, de onkosten en werk van inzameling te sparen. Gelyk wy reeds gemeld hebben komen ver- I «cheydene heeren dekens en pastors, die krach tens uytdrukkelyketestamenten en fondatiéakten, als wettige bestuerders en vergevers van studie beurzen zyn aengesteld, voor de regthanken be- trokken te worden om hun te pramen de titels eii stukken betrekkelyk die studiebeurzen, af te leveren in de banden der commissiën door de heurzenrooverswet benoemd. Wv voegden .er by i dat al die geestelyken gladaf hebben geweygerd aen dit bevel le gehoorzamen en geantwoord dal I hun geweten hun volstrekt niet toeliet regt- of i «nregtstreeks mede te werken aen de uytvoering ecneronregtveerdige wet, eene goddelooze wet die onbeschaemd het zevende en tiende van Gods f geboden afschaft. IVaf word ons verboden in het zevende en tiende 4itbod? vraegt den catechismus, en hy antwoord: Alle onregtveerdigheyd en ongelyk, met het- welk wy ons naesten beschadigen of willen be schadigen in zyne tydelyke goederen. Noem eenige zonden tegen de regtveerdigheyd? zegt den catêchismns, en hy antwoord Eens anders goed stelen, TOT STELEN HEL- j PEN, gestolen goed koopen of bevaren etc. Nu, wat doen deze geestelyken als zy effenaf weygeren aen de hatelyke grypwet op de studie- I beurzen te gehoorzamen? Zy doen niets te veel, niets te weynig, zy vol brengen eenvoudiglyk eene geweténspligt, die hem streugelyk oplegt niet alleen van te onder- wvzen dat de menscben zich moeten wachten van te stelen en lot stelen te helpen, maer zy zelve moeten er zich zoowel van wachten dan andere. De wet op de studiebeurzen is eene wet die regis treek s het princiep van eeuwige regtveer digheyd aenrand en verkracht, al namelyk aen een ander te ontnemen wat hem toekomt om het te geven aen anderen die er geen regt op heb ben, en dit byzonderlyk om er misbruyk van te maken tot verderf der herten en verlies der zielen. De overledene geestelyken, die studiebeurzen gesticht hebben, hebben in hunne fondatieakten uytdrukkelyk besproken dat dien en genen, de ken, dezen en genen pastor of den bisschop zei ven alleen die beurzen mogen besturen en verge ven en dit uytsluytelyk aen jongelingen die zich bestemmen tot den geestelyken staef en daertoe in roomsch-catholyke gestichten moeten stude ren. Nu, die wet komt, zv schaft brutaellyk al die conditiën af en, in plaets van de jongelingen te doen studeren in catholyke scholen en gestichten wa<T hun de deugd, de waerheyd en de cliriste- lyke zedeleer zouden ingeplant worden, laet zy ze gaen naer gestichten waer zy willen niet om Roo Lsche-catholyke priesters le worden, maer om op den liberhatersfrancmaQonsleesl geschoeyd te worden, om hun geloof en zeden te verliezen, om den catholyken godsdienst in modder en slyk te helpen versmachten en eydelyk om God zeiven te leeren verloochenen. Hadden de geeslelyke, godvruchtige en god- vreezende stichters geweten dat men zulk af- schuwelyk misbruyk van hunne giften zou ge- maekt hebben, zouden zy wel een en cent bezet hebben? Voorzeker neen, en 'tis hierin byzon derlyk dat de schreeuwende onregtveerdigheyd bestaet, dat men den laetsten wil der bezetiers, die gansch uytdrukkelyk voor 'tgoed was, roeke loos ziet verkrachten en tot het schroomelykste kwaed, tot de ergernis, tot het verderf der herten en ondergang der zielen verkeeren. Wat meer is, er bestaen kontrakten, overeen komsten, voorwaerden wettelyk met het wette- lyk gezag van die tyden, rn naem des lands, aen- g'-gaen. Nu die kontrakten overeenkomsten en voorwaerden nopens eene wettige zaek schenden en verscheuren en de goederen direr voor ver pand stonden inpalmen, dit is eene schreeuwende onregtveerxligheyd, eene stellige diefte en al wie er zich pligtig aen maekt is in geweten tot resti tutie' verpligt. Maer gaet aen liberhaters-francmacons over regtveerdigheyd en restitutie spreken. Ziet hier Wy vernemen dat de commissie van Henegauw zyne hoogweerdigheyd den bisschop van Doornyk komt voor de regtbank te dagen, om hem te dwingen aen die commissie de fondatietitels der beurzenstichting Neute, die aen het seminarie van Doornyk in vollen eygendom waren bezet, al te geven. Ziet hier nu de schreeuwende schande van deze zaek: Ofschoon de roofwet op de beurzen nog ver- klare dat het openbaer gesticht 't welk in bezit zal wezen van goederen belast met fondatiën, er 't, bestuer zal blyven van behouden, wilt men het doornyksch seminarie er, in den persoon des bisschops, van berooven. De studiebeurzen Neute zyn gesticht voor al de takken der geestelyke studiën en de eerste con ditie die gemaekt is om deze beurzen te konnen genieten, is dat de jongelingen die ze vragen zich tot den geestelyken staet bestemmen. Nu, zullen het de leden zyn dier wereldlyke commis sie die zullen konnen beoordeeien of de jongelin gen die de beurzen Neute vragen, geschikt zyn tot den geestelyken staet? Deze vraeg doen, is dezelve beantwoorden. Eenen jongeling uvt een publiek zedeloos huys zou, by voorbeeld eene dier studiebeurzen komen vragen, omdat zy voor alle takken tot het geestelyk onderwys, te begin nen met de leegste studiën, geschikt zyn, zou de commissie van Henegauw bevoegd zyn daerover ïeoie 1NCK, lever- U,U0D ligSt# DEN BEDELAERSJONGEIW EENE VERTELLING. Kaspar verdroeg zeeziekte, wind en weêr met de volherding van eenen ouden zeerol). Zyne vlugheyd, leerzaemheyd, ordeliefde en dienstveerdigheyd maekien hem weldra den lieveling van liet scheepsvolk, zoo als hy dien van den kapiley» reeds was. Hy maeide het eerste jaer eene revs meê naer Amerika, vervolgens naer Spanje, en bleef des winters by den kapitevn, die ongetrouwd was, te Rostock. Dezen beminde hem als een kind. Gedurende den winter liet den wakkeren map hem onderwyzen in hel lezen, schryven, rekenen en andere dingen lesgeven; want Kaspar kende geen a voor eene b Zynen iever en vlyl, en bovenal zyne val- baerheyd deden hem reuzenschreden maken. Wat hy des winters te Rostock had geleerd, wierd des zomers op zee in praktvk gobragt. Zoo ging het vier jaren ach tereen. Kaspar Deuvik was matroos geworden, en ver volgens onderstuerman Overal en ten allen tyde had hy doen zien, dat hy geen alledaegsch mensch vvas, en, on danks zyne prille jeugd, veelvuldige blyken van schran- derheyd en moed gegeven. Den kapitevn wierd hom hoe langer hoe meer gene- Ken; het scheepsvolk was wel een beetje jaloersch op hem, maer had toch eerbied voor zyne begaefdbeden en zyne verworven kennis van het zeewezen. Toen derhal ve in den vyfden zomer den ouden stnerman stierf, wierd hy, zonder dat iemand er iets tegen bad, in des/ölfs plaets aeDgestëld. te oordeelen en zou zy die beurze mogen verlee- nen De goede reden, de kanonieke princiepen en de regtveerdigheyd antwoorden NEEN, maer de walencommissie antwoord JA.... Waer gaen wy naer toe met zulke schandwettén?Relgen, let wel op want het volgende zal ook gebeuren Jan N. gy bezit een stuk land van vier bunders dat u door uwen oom, hy testament, gegeven is, met last van er alle jaren 200 franks van te beste den om eenen armen jongen uyt uwe familie te doen leeren. Dit land bézit gy van over twin tig jaren en hebt er steeds het rustig en onge stoord gebruyk van gehad. En nu wat zal het zyn De provintiale commissie zal komen en u dit stuk land zonder complimenten afpakken zeg gende dat gy die fondalie niet meer kont bestu ren, dat dit land u niet meer toebehoort, dat den staet er krachtens de beurzenroofwet alleen meester van geworden is Wat dunkt u daervan, landgenoten Is dit regtverdig Is dit wettig Neen, duyzendmael neen, zult gy antwoorden, nogtans dit en nog meer zal geschieden, indien aie vermaledydde wet in voegen fclyft en indien dex kiezers den liberhaters-maconnieken haspel niet uyt de kamers zetten. Maer wat nog erger is, is dat de commissie van Henegauw volkomentlyk onbekwaen is, zelfs krachtens de schandvvet die zy inroept, van stu diebeurzen voor de godsgeleerdheyd te besturen. Zy moet door hare eysschen de vraekroependste inbreuk maken op de regten des bisschops, op de regten der Keek en de Constitutie roekeloos vaneenscheuren. Zal den Koning dit gedoogen Zal het volk zulks verdragen Zullen de kiezers van Doornyk over die akten van geweldig onregt de oogen .sluyten Wy konnen het niet aennemen, want een land waer straffeloos zulke akten konnen gepleegd worden, loopt zienlyk naer zynen ondergang en zal niet moeten verwonderd wezen word het heen of morgen door den vremdelirig ingepalmd die met regt en reden zou zeggen: ik kan niet dulden dat aen myne deur zulke principen in voege komen, want ik heb te vreezen dat. zy zich, gelyk alle slechte voorheelden, tot myn eygen volk overzetten. Landgenoten, weest dus op uwe hoede, en red u zelve met de aenstaeude kiezmgen of gy zult het tiendobbel beklagen en betalen, als het zal te late zyn. Den lirerhater. Hew el, pachter Jan, wat zegtgy nu van de liberalen, de barreelen zyn nu ook; afgeschaft? Pachter Jan. Ja, Mynheer, zy zyn afgeschaft, en dit is 'L geen de catholyken van over jaren en jaren gevraegd hebben, maer 't geen de liberha- ters altyd belet hebben. Den liberhater. Wel, pachter Jan, gy schynt niet al te kontent van die afschaffing, 'k en versta my aen de boeren niet, die kneukels zyn nooyt te vreden. Wat is de reden daervan. g'hebt u zeker door uwen pastor laten opmaken Pachter Jan. Lomperik die ge zyt. T is altyd uw zelfde liedeken van de pastors meent ge dat de boeren ook geen oogen hebben om hunne belangen te zien, en dat zy altyd bv hunne pas tors moeten loopen om te weten wat hun voor-of nadeelig is Den lirerhater.Pachter Jan, g'en moet u niet kwaed maken. Pachter Jan M. g'en zyt my zooveel niet weerd dat ik my in u kwaed make, maer 't is zoo beestig als onverdragelyk dat den liberhaterwin- kel altyd met de pastors voor den dag komtge zoud zeggen dat die gasten nen pastor ingezwol- gen hebben. En als men met hurt eens serieus wilt redeneren, staen ze seffens te kyken gelyk nen uyl in een ankergat. Den liberhater. Nu, nu, pachter, zegt my eens waerom gy niet te vreden zyt over de bar- reelafschaffing. Pachter Jan. Wel ik ben daer kontent van, maer 'k zou u over de liberale afschaffingen zoo veel moeten zeggen, dat den eynd er aen verlo ren is en dat ge zoodanig uwe goeste zoud krygen, dat g'in geen acht dagen zoud moeten eten. Den lirerhater. Zeg maer op, Jan, 'k zal u antwoorden. Pachter Jan. Zet dus uwe ooren "open. Sedert dat de liberhaters aen 't roer zyn, hoort men van niets anders meer spreken dan van af schaffen. Al wat goed is word afgeschaftde lief- dadigheyd word afgeschaft, de gewyde kerkhoven worden afgeschaft, de testamenten worden afge schaft, zy hebben de studiebeurzen of in andere woorden het zevende gebod afgeschaft Cartouche schafte ook de beurzen af,) de vrylieyd van den predikstoel is afgeschaft, al waer zy konnen, schaffen zy de chrislelyke opvoeding der kinde ren af.... Die liberhuterskwanten gaen zoo verre, dat zy de HH. Sacramenten afschaffen en openlyk zeggen geen doopsel meer, geen eerste com munie meer, geen sacrament van het huwelyk meer, geen laetste sacramenten der stervende meerWaerlyk, M. die jannen zyn te veel ieverig voor het afschaffen wees verzekerd dat cie Relgen hun op dien weg niet zullen volgen, want zy gaen zooverre dat, zooals men te Luyk en te Brussel gehoord heeft., zy ons Geloof, Chris tus, God zeiven willen afschaffenWat de barreelen aengaet, dit is oogenverblinding Van Gend en kompagnie kan daer van profiteren met zyne pakwagens en de groote heeren met hunne cheezen en voituren. maer voor ons boeren, zal dit weynig of geen profyt bybrengen, terwyl hef maer op de wegen van den staet is dat de barree len zyn afgeschaft. De boeren zullen op de pro vintiale en gemeentdyke wegen blyv.en betalen gelyk te voren. 'T is immers 't oud liedje der liberhaters Den boer zal 'i al betalenMet een woord, Mr 'k wenseh ik maer eene zaek dat God ons en alle menscben van die liberhaters-afschaf- fers zou verlossen. Maer wilt gy welen wat my meer plaisir dóet dan uwe afschaffing der etaets- barreelen, 't is dat, naer alle waerschynlykheyd, De fortuyn scheen nu ook nllerwege den jongen zee man le vergezellen Het schip, dat aen eenen reeder te Rostock toebehoorde, had nog geene a vary van belang gehad. De revzen hadden allen ruym voordeel opgele verd. Kortom; den reeder was niet minder over.Kaspar. voldaen dan den knpitcyn. Zyn stand was nu reeds zeer voordeoltg, daer hy niet een onaerdig sommetje voor den kwaden dag op zyde kon leggen Hv deed dit dan ook, en liet datgene, wal hy niet volsliekt noodig had, by zynen kapitevn op in trest slaen. Aen dezen laetsten was dit ook acngmacm, daer hy een zoo uytslekend jongen mensch daerdoor le meer aen zich verbond. Om echter me: myn verhael niet al le uytvoerig te worden, wil ik het overige met weynige wóórden sa menvallen. Kaspar verwierf zich hoe langer hoe meer hel vertrouwen van allen, die hem omringden, den kapitevn wierd oud, en trok zich terug, om zyne overige dagcn'in rust door le brengen, en met zyn acht-en twin tigste jaer. was Kaspar Deuvik kapitevn van het koop- vaordyschip de Vrouw Edda, van Rostock. Zoo als gy weet (aldus ging mynen reysgezel voort) zyn de zeelieden anders dan andere menschen. Zy zyn meestal kort van slof, ernstig en koel. Ook Kaspar had zich deze wyze van doen eygen gemaehf maer onder de ruwe schnel sloeg een warm hert. De dry of vier maenden in het jaer, dat hy niet op zee was, bragt hy steeds by zynen vaderlyken vriend door. Den kapileyn was oud geworden, en de vele ongemakken van zyn vroeger leven deden zich nu allen gelden, Ier wyl de kwalen zyns ouderdoms, die meer en meer toe namen, het denkbeeld in hem deden opkomen, dat zyn evnde wel zeer naby kon zyn. Hy had slccbtg eenen weDsoh, d'ien namelyk om in Kaspar's armen te sterven, dezen wensch mogt echter niet vervuld worden. Mv wierd plotseling ziek, en zoools het met menschen gaet, die geheel hun leven gezond zyn geweest, hel liep schi 1 yk met hem af. Den kapileyn was inlusschen een man .van overleg. Voor dal hy stierf, liet hy eenen nota ris komen, en maekle zyn testament; kort daerita ont sliep hv Kaspar vermoedde niet, welk een harden slag hem le Restock had getroffen, toen hy legen eenen hevigen storm in de Tafolbaey moest kampen. Hy kwam er ech ter door, en liep tegen don herfst gelukkig te Rostock binnen. Nauwelyks had hy den voel aen wal gezet, of hy 'wilde lei stond naer zynen vaderlyken vriend snellen maer den reeder, die den ouden kapileyn ook in eere had gehouden, zegde bedroefd Haesi u maer niet, 'kapileyn! Hem, dien gy zoekt, vind gy niet meer. Hy is eyndeïyk de haven der rust hinnengeloopen. Hel aengezigt van Kaspar, hoe zeer ook door de zon ^verbrand, verbleekte van schrik. Dood? vroeg hy. Ja. sedert vier maenden was het antwoord van den reeder. Kaspar stond eene poos geheel verslvfd, alsof er geen loven tn hem was. Maer de tranen, die over zyne door het weêr gebruynde wangen liepen, getuygden genoeg, hoede tydinghera, had getroffen. Nauwelyks was het bekend, dat kapileyn Deuvik was binnengeloopen, ot' hy wier Ivoor de regtbank geroo- pen, om, op verlangen van den testamenleur, de onlze- gelir.g van hel testament des kapiteyns by le woonen- Hoe stond Deuvik verbaesd, toen'uvl het testament bleek dat hy den eenigen erfgenaem var) den overleden kapitevn was, die hem als zyn eygen kind had lief ge had. Op eens was hy nu een ryk man geworden want hel vermogen van den overledenen was zeer aenzieniyk en hy zelf had nu.ook reeds een fraey kapiiaélljé bycen vergaerd. Er waren derhalve menschen genoeg, die hem rieden de zee te verlaten. Maer hy zegde: Bednyd den dolfyn eens, dat hy op het drooge moet gaen. Zoo min u dat zal gelukken, zoo mm kan ik de zee vaerwel zeggen. Reeds dry maenden rust des winters brengen m'y lot wanhoop. Daerover verwonderde zich menigeen. Anderen lach ten er over; maer den reedcr was er best. mee in zynen schik, en Deuvik ging weder in zee, en dat duerde zoo tot hy zeventig jaer oud was, en niet meer kon. Maer zonderling was het, te Roslook wilde hy niet blyven. Er overviel hem een verlangen naer zyne vader stad, dal hoe langer hoe heviger wierd. Ily bragt zyn vermogen in zekerheyd, en trok toen het zal no zeven jaer geleden zyn - zyne geboorteplaets na lang afzyn weder binnen. In het eerst wilde hem niemand meer kennen nu was daer in dien tyd alles veranderd, zoo als zich begrvpen laet. Toen men echter vernam, hoé hel met het vermogen van den ouden Deuvik stond, ja toen kon men zich dm knaep nog zeer goed herinne- ren. Dén eenen had he.m eens zvn genoegen talen eten* een anderen had hem een afgelegd vestje gegeven; een derden had altoos gezegd dat er in den jongen wel wat stak; en een. vierden had hem'juyst ih huys willen ne men, toen hy was wcggeloo'pen. leder kwam den ouden man met een bezoek lastig vallen, en trachtte te hewyzen dat hy of zv nog een verre neef of nicht van hem was. i Wat was het gevolg er van Valenlyn, zyn knecht, wees hun allen het gal van de deur. Hy voegde hun toe, dat zyn heer op geen gezelschap gesteld was, het mogt

Digitaal krantenarchief - Stadsarchief Aalst

De Denderbode | 1866 | | pagina 1