20t,e Jacr. Zondag-, 12 Angwsly 11166. i\° 1045.
VERTREKUREN UYT A EEST NA ER
VERTREKUREN UYT VOLGENDE STATIËN
6 FRANKS 'S JAG]
HET REGT EN HET
DOC TRINA RIS MS.
MAER
Eene eenvoudige vraeg.
Voor Laster veroordeeld.
Zou het bekeerd zvn?
Denderm. 5-20 8-28 9-45 12-20 3-10 6-16 9-12 Gend, Brugge, Oslende 7-47 8-25 (8-44 9-45
Lokeren 5-20 8-28 0-00 12 20 6-16 gj Gend) 12-39 3-10 3-18 6-16 7-39 8-37 9-18
Brus. 6-39 E (le2ec'J 8-05 8 !2 9-38 11-58 12-15 sk Doornvk, Kortryk, Moescroen, Ryssel (langs
2-38 2-55 5-27 E (le 2fe c1) 5-50 6-20 8-50 9-35 Gend) 6-47 8-44 12-39 3-18 6-39 8-39
1 l'oornyk, Kyssel (langs Alb) 7-55 5-35 O-CO
3-10 3 20 5-50 6-16 6-24 8-45 8-nO r f,- o -a
j.euv. Thienen l.uylt Vorv. Laud. 3-20 8-12 9-38 N'»0™. OjgerardBb., Alb, i-SS 2-58 o-3S 8-o0
9-45 12-15 3 10 g- Berger., Quiévrain, Namen, 7-55 2-55 5-35
VAN ANTWERPEN NAER Sl-Nicolaes, Lokeren, Gend, 5-00 8-30 11-00' 2-30 4-00 7- 0 9-00.
VAN GEND NAER Lokeren, St-Nicolaes, Antwerpen, 4-0<> 6-30 9-20 10-35 2-25 6-25 7-25.
Te Lede staen al de konvoys uylgenomen de vertrekken uyt Brussel van 7-15 8 05 12-00 6-00
8-05 en die van Gend 6-12 M-25 2-05 5-00 6-02 8-05 IV. Idegem* en Santbergen staen slil
al de de konvoys. Te Gysechem slaen stil al de konvoys.
Te Denderleeuw staen al de konvoys uylgenomen de vertrekken van Brussel 7-15 8-05 12-00
3-00 8-05 8-40 en uyl Aelsl 6-39 9-38 2-38 5-27 6-29 8-30.
Vertrekuren uyl Denderleeuw naer Brussel 8-12 8-17 12-10 12-28 3-08 6 03 6-06 9-05.
Vulque Kit mil.
Dendermonde, Aelsl,
Ninove, Geeraerdsbergen, Ath,
7-25.
7-25.
7-25.
VAN I.OKEREN NAER
7-00 9-30 3-05 8-00 0-00.
7-U0 0-00 3-05 7-45 0-0U.
VAN ATI I NAER
Geeraerdsbergen, Ninove, Aelst, Dendermonde, Lokeren 6-30 10-40 1-40 4-35
Lessen, Geeraerdsbergen, Ninove, Aelsl 6-30 10-40 1-40 4-35
Brussel Gangs Denderleeuw) 6-30 10 40 4-35 7-25.
GendBrugge, Oostende (langs Lede). 6-10 10 40 1-40 4-35
VAN GEND NAER
Audcnaerde, 6-45 9-30 1-30 6-00 8.naer aelst 8-00 9-00 11-35 4-35 5-00 5-57 6-45 8-0
VAN BRUSSEL NAER
Aelsl, Gend, 7-15 7-25 8-00 8-05 II 20 12-00 1-20 2-35 4-35 5-00 5-15 6 00 8-05 8-10.
Ninove. Geeraerdsbergen, Atli (langs Denderleeuw), 7-30 2-20 5-15 8-15.
VAN DENDERMONDE NAER
Brussel (langs Aelst) 7-30 7-55 2-20 5-05 5-56 8-25 (langs Meelt.) 5-45 6-37 8-00 10-05 3-30.
Aelst 7-30 7-30 7-55 11-58 2-20 5-05 8-25 9-45.
AELST, DEN 11 AUGUSTY 1866,
By de liberhaters-cloctrinarissen-fraucmaQons-
l'egt en tegiveerdigheyd, of'eene naelde op eenen
hooyzolder gaen zoeken, is -schier even gelyke
moeyte, integendeel, men zou eerder de naelde
vinden.
Mr Coonians schreef over acht dagen in zyn
weekblad, La Puix, de volgende woorden
Onze ministeriele liberhaters roepen onbe-
schaemdelyk nvt
Pruysen vertegenwoordigt den vooruytgang in
Duytschland.
Ziet daer wat de doctrinarissen-liberhaters
zyn altyd op de kniën voor ^t geweld en den
goeden uytslag, voor zooveel nogtans dat den
f overwinnaèr vyandig zy aen den Paus
Eenen invloedliebbenden, geleerden regt-
zinnigen liberbater zegde ons, over eeriige
dagen, ten slotte van onze redekaveling
Het goed regt is langs den kant van
Oostenryk, want dien vreeslyken oorlog is
voorzeker uytgelokt door de gouvernementen
van Pruysen en Italiën, maer ik verlang naer
den zegeprael van Bismarken van dezensnaeld-
geweeren, omdat Oostenryk eene klerikale
mogendheyd is, voordeelig aen het catholicis-
mus 't welk alle achteruytkruypende denk-
beelden van dezen tyd in zich besluyt....»
Wy zouden ons de moeyte wel geven aen de
liberhaters- doctrinarissen wyd en breed te be-
\v,zen gelyk twee en twee vier doen dat het
catholicismus wel verre van de achteruytkruy
pende denkbeelden te begunstigen, integendeel
in alle tyden de wetenschappen, de beschaving
en den maetsehappelvken vooruytgang behertigd
en bevorderd heeft. Maer waertoe zou dit baten
Volstrekt tot niets, dit is hun immers honderde
keeren zoo klaer bewezen als de zon, zy zien
alle dagen dat in dewoesLste, barbaersche landen,
wier 't heylzaem licht van 't catholicismus kan
indringen, het wonderen van beschaving en van
maetschappelyken vooruytgang te weegc brengt.
Zy zien alle dagen dat 't catbolyk onderWys over
al verre boven het liberhniersonderwys de kroon
spant. Zy zyn overtuygd dat liet libèrhaterson-
derwys zou in duygen vallen en verdroogen gelyk
eenen boomtak die van den stam is afgekapt,
hadden zy liet overvloedig catbolyk geld niet,
hadden zy den gouvernementelen invloed niet
om liet regt te houden en te laven.
Ge ziet het, hoe onbeschaemdelyk en onregt-
veerdiglyk zy de catholyke studiebeurzen aen-
slaeu, gesticht om de wetenschappen, den maet-
sehappelyken vooruytgang, de ware beschaving
tebevoordeeligen. En door wie zyn die beurzen
gestieht? Door de liberhatery Oh! verre van
daer, de liberhatery kent dergelyke stichtingen
niet, zy kent maer stelen in plaets van stichten
zy is gelyk die roolvogels die er maer op uyt zyn
om in de nesten van andere vogels de eygers te
gaen uytzuypen en de jongens te verslinden, en
die zelve noch broeden noch opkweeken.
HET AVONTUER
VAN DEN PUOFFESSOR.
Vervolg en Slot.)
Ik klom de laddi r op en bevond my op een leegen
korenzolder; waerop een grooien voorraed graen, hooy,
uyèn, kaes en boerengereedschap lag. In een hoek
vond ik de zoo buylemrewoone weelde van een matras,
eene sargie en eenen stoel op dry poolen. Myue eerste
zorg was een stelselmatig onderzoek van den zolder,
en al wat hy bevatte, de tweede bet openen van eene
kleyne vensterluyk vlak tegenover niyn bed. Den nacht
was hëerlyk en een stroom van versche lucht en maen-
licht drong naer binnen. Gedrukt door een onbestemd
gevoel van onheyl, blies ik myne lanteern uyl eu staerde
naer buylen in de plegtige stilte, naer de groolsche met
sneeuw beladen bergtoppen. Hunne eenzaemheyd scheen
niy ontzagwekkende!' danooyt; de stille insgétyks. Ik
kon my niet weérhoudén die plegiige stilte in verband
le brengen met hel gebeym dat er woog op hel huys. Ik
verdiepte my in alierley gissingen naer den aerd van dit
mysterie. Het gelaet der vrouw vervolgde mv als een
boozen droom. Telkens en telkens weder liep "ik van de
venster naer de ladder en van deze naer de venslenluyk
terug, to vergeefs luysterend naer eenig geluyd m het
vertrek heneden. Zoo ging er een langen tyd voorby tot
dat ik my, overweldigd door de vermoevenissen* van
den dag, op de matras uytslrekle, myne rcyslas lol
kussen nam en vast in slaep viel.
Ik weel niet höc lang dien slaep duerde, noch wat
De geschiedenis van alle tyden leert dat, als
't catholicismus wat vergaerci en gesticht heelt,
dan de maconnieke liberhatery komt om aldus te
pakken en te rooven. En als hare koffers dan vol
zyn, als zy dan wederom voor eene halve eeuw
of meer proviande heeft, dan verdwynt zy van
't openbaer tooneel, om de vruchten van hare
rooveryën in brassen, slempen en nog wat an
ders te verzwieren, om later, als alles nog eens
OP is, wederom door volksbederf, door erger
nissen tot woelingen en revolutiën te komen en
andermael in te palnien, en te vernielen wat het
catholicismus gesticht en vergaerd heeft. Zoo is
het thans gegaen met de studiebeurzen die ge
sticht zyn geworden door mannen welke, door
drongen van het catholicismus, de weerde kenden
van de wetenschap, van de Beschaving en vart
den vooruytgang.
En dat het catholicismus vriend en voorstaen-
der is van den waren vooruytgang, van de be
schaving, die blykt nog uyt de talryke kollegiën,
peusionuaten en scholen die het met zyne eygene
penningen inrigt, zonder hulpe, zonder onder
stand van den slaet, tegens wiens gestichten het
zoo deftig en overal zoo zegevierend worstelt,
dat den staet alles moet aenwenden en jaerlyks
zes a zeven millioenen van de burgers afpersen
om zyne huerlingen te bezoldigen.
Wat willen wy hier dieper intreden, 't zyn toch
roozen voor de zwvnen gestrooyd liberhaters-
doctrinarissen-francmaoons door de reden willen
bekeeren, is nagenoeg zooveel als eenen dooden
verwekken, en die pretentie hebben wy niet. Zy
zelve zeggen en belyden dat het regt en de regt-
veerdigheyd langs den kant van Oostenryk zyn,
maer dat zy eveuwel naer den zegeprael verlan
gen van den despolieken Bismark, die, om zyne
schandige overwekligings- en impalraingszueht
te voldoen, niet geschroomd heeft stroomen
bloed le doen vergieten en gansche landstreken
ten vure en ten zweerde verdelgen en te ruineren.
Aen zulken kerel geven de liberhaters den voor
rang, omdat hy den gezworen vyand is van den
hesten, den goedliertigsien, den treffelyksten
aller Vaders, Pius I£, en dit wel omdat dezen
den eenigsten voorstander is van regt en regtveer-
digheyd, het Opperhoofd der Kerke, die eenen God
liefde met zyn eygen bloed is komen stichten, tot
geluk der volkeren, tot verlossing der menschen
en eeuwige zaligmaking der zielen.
Maer is het të verwonderen dat de liberhaters-
doctrinarissen-francmaoons den Paus halen, als
zy voor grondstuk hebben dat de Jeering wélke
hy handhaeft verspreyd en voorstaet in modder
en slyk moet versmacht worden En is het te
verwonderen dat zy den Paus verwenschen, als
zy het bevel aenveerdeu van hunnen boozen
grootvader Voltaire, die hun voorschreef dal zy
dien zelfden God, dien Pius IX hier op aerde
zienlyk vertegenwoordigt, onzer den vermaledyd-
den gruwelnaem van EERLOOZEN moeten ver
pletteren
Neen, dit alles is niet te verwonderen, 't is
den helschen duyvel die door zyne wérktuygen
spreekt en handelt tegen den Aimogenden 'wel
ken hem voor eeuwig verpletterd heeft. Maer
wat er te verwonderen en zelfs onbegrypelyk is,
my deed ontwaken. Ik weet alleen dat ik vast geslapen
had, zonder droomen en dal ik plotseling uyl den slaep
opschrikte, dat ik over al myne leden heelde en dat een
onvveörslaenbaer voorgevoel van gevaer my bezielde.
"GevaerGevaer van welken aerd? Van wien? Van
vvaer? Ik zag rond my heen, ik was alleen en de slille
maen scheen even helder door de luvk als toen ik in
sliep. Ik luvsterde, alles was even stil als toen ik in
slaep viel. Ik stond op, liep heen en weder, redeneerde
met my zeiven; alles te vergeefs. Ik kon het kloppen
van myn hert niet lot bedaren brengen. Ik kon den
schrik niet van my zetten die zich van my had meester
gemaekt. Ik durfde niet weder gaen liggen; ik gevoelde
dat ik het huys uyt moest en dat terstond dal blyven
myn dood zou zyn, dat hel instinkt, 'l welk my dreef,
het koste wat hel wilde, gehoomemd moest worden.
Ik kon het niet langer uythonden Besloten le ont
snappen of, in ieder geval, myn leven duer te verkoo-
pen, hing ik myne reystas om. wapende mv met myn
Alpenslok, die met een yzeren knop vooYzien was,
nam myn groot knipmes tusschen myne tanden en begon
voorzigtig en zonder gedruysch de ladder af te dalen.
Toen ik ongeveer half weg was, sliet myn Alpenslok
dien ik zorgvuldig van de ladder bad afgehouden tegen
eene melkschael of iets dergf.Iyks aen en deed ze klet
terend op den grond vallen. Nu was voorzigtigheyd
overbodig geworden. Ik ylde voorwaerts, was met een
sprong in de voorkamer en vond die tot myne verbazing
verlaten, de luivlendeur wvd open en het macnliclit
naer binnen dringend. Eene hinderlneg vermoedende,
bleef ik, mynen eersten aendrifl volgende, pal slil slaen,
met den rug tegen don muer, tot eene wanhopige ver
is dat in catholyke landen, in catholyke steden,
in catholyke dorpen, er catholyken gevonden
worden welke in kiezingen hunne stemmen kon -
nen eu durven geven aen kerels die met lyf en
ziel aen de liberhaters-fVancmagonsbende ver-
slaefd en verknocht zyn, en die aldus de inagt en
de gelegenbeyd bekomen om God, Religie en
Paus te helpen vervolgen, verdrukken en ver
nielen
Dat zy er wel aen denken, die catholyken,
want zy laden eene zoo zware verantwoordelyk-
heyd op zich, dat zy er zelve vroeg of laet onver-
mydelyk moeten en zullen onder bezwyken
Nooyt spant men straffeloos regt- o!' onregt-
streeks met de vyanden van God tegen zyne
Kerk.... Vroeg of laet, in zaken waer men zulks
het minste denkt moet men dit schandgedrag
duer betalenEn dan zyn er menschen die
niet begrypeti waerom zy soms zoo hard van
den hemel beproefd worden en in hunne onder
nemingen zoo ongelukkig zyn
Als de belgische liheiiialers-francmacons-doc-
trinarissen zoo gestold zvn, dat zy geerne aen
deu snooden drift van den overweldiger Bismark,
slagtoffere» honderde duy/.ende nïensclienlevens,
verscheydene oflal'hanglyke volksbestaèns, vollts-
vrylieden, en daerby regt en regtveerdigheyd,
dit alles omdat liv tegen den Paus is, hoeveel
Leopold's II en beigisehe national! teyten zouden
zy wel slagtofferen, indien zy daer door den
nooyt genoeg geroemde» Pius IX en met hem
de religie konden uyt de voeten helpen?
En hoe knoopen zommige- catholyken hunne
consciëntie aeneen, wanneer zy durven stemmen
voor liberhaters met zulke inzigten bezield
worden in een lang gemotiveerd vonnis; de regt-
bank herkent, ten volle de kwaedwillige inzichten
van den schryver, en zegt onder andere het be-
wys daervan te vinden, in het plevdooy zelve van
zyne advokaten.
Dien ten gevolge veroordeelt de regtbank den
redakleur Jan Van Ryswyck en de uytgevers van
den Koophandel, tut het di'vmael opnemen van het
vonnis in hunne eygene gazette, eu by gebreke
daervan te betalen de som van 1000 fr.
En aengezien de artikels, lasterend voor den
gemeenteraèd van Antwerpen, door heel het land
verspreyd wierden, zal datzelfde vonnis opge
nomen worden in niet minder dan 50 belgische
dagbladen, tot konkurrentie van 5000 fr. en met
Iyfsdwnng.
Verder, veroordeelt de regtbank den genoem
den Jan Van Ryswyck en de uytgevers van den
Koophandel, tot de kosten van hel proces, en ver-
klaerl liet vonnis uytvoerbaer by voorraed, niet-
tegenslaende alle beroep.
Den maconmeken Ondeniebtingsbond heefteen
bulletyn uytgegeven, waerin lievig geklaegd word
over de weynige ondersteuning, welke zyne
volksbibliotheken van den kant der provinciale
en gemeentelyke overheden genieten. Wanneer
men weet, welke soort van boeken in vele dier
volksbibliotheken gevonden worden, is liet niet
te verwonderen dat wel beradene overheden er
geene. ondersteuning aen verle'enen. Met hel
geld der contrihuabeien de werken van Voltaire,
Eug. Sue en anderen van dit slach aeukoopen,
om dezelve daerna in de handen des volks te
stellen, is immer iets, wat viaek roept tegen
den hemel en de menseliheyd.
Met eene nieuwe voldoening hebben wy te
melden dat alwederom twee leerlingen uyt het
pensionnaet der broeders van de chvistelyke
scholen, dezer stad, met name Victor Hauris van
Soignies en Mavcell. Saiz van St-Micliiels-brug
(Spanien), beyde nauwelyks vyftien jaren oud,
op eene voortreffelyke wyzo hun examen als land
meters voor den jury der siad Gend komen af te
leggen. Verleden maendag zyn de twee deftige
I studenten met liet muziek van het gesticht inge-
baeld en door de inwooners dezei- stad geest-
diiltig toegejuycht geworden.
Er dient hier aengemerkt te worden dat de
beyde leerlingen in geen ander gesticht dan in dit
onzer eerw. Broeders hebben geweest en datzy
daer hun onderwys begonnen en voltrokken
hebben. Eerlyds was 't hier eene zaek van be
lang als er eenen jongeling van 20 tot 22 jaren
bet diploma van landmeter bekwam. Sedert dat
de broeders der cliristelyke scholen hier de uyt-
breyding aen hun deftig onderwys en aen hun
hoogst voortreffelyk pensionnaet gegeven hebben,
is het diploma van Landmeter bekomen, eenen
niet, wyl wy er de kinderen van 14 eu 15 jaren
zien mee naer huys komen net als met eenen
hoek van eene prysdéeling. Doch watwy er moe
ten byvoegen, is dat wy zulks niet zien by leer
lingen van andere scholen nogtans geven onze
Broeders wel een klerikael onderwys
Zaterdag heeft de regtbank van eersten aenleg
van Antwerpen ouder voorzitterschap van M.
Hermans uylspruek gédaen in de zaek, ingespan
nen door de leden van den gemeente-raed dei-
stad tegen den genaemden Jan Van Ryswyck en
het blad den Koophandel, alle twee vera'ritwborde-
lyk verklaerd voor de eerlooze artikels, die in ge
zegd blad tegen de regentievan Antwerpen ver
schenen.
Den lastereer en liet ministerieel lasterblad
zyn in de strengste bewoordingen behandeld ge-
dpdiging geroed. Allbs .bleef slil. Ik kon niets hooren
chin liet likken (lor horlogie en hel kloppen van mvn
eygen hart. De rustbnnk was ledig, liet brood-eu cle
melk stonden nog onaengeroerd op de tafel vvaer ik ze
liad laten staen.
Den stoel van den herder stond nog op dezelfde plek
iiv den ledigen liaet-d maer hy en zvne vrouw waren
verdwenen, heóugegaen in hel'holle'van den nacht en
hadden my, een vremileling, alleen in hunne woning
achlergelaien.
Te-rwyl ik nu hcsluyleloos bleef slaen, niet wetende
of ik blyven zon pf hcêngncn, en nadacht over mynen
zonderlingen tóeslnnd, hoorde ik, of verbeeldde ik mv
te hooren een goiuyd dat door den wind veroorzaakt
had kunnen worden nis er wind geweest was, iris dal
ook hoi kermen eoner menseliel'yke stem kon zyn. Ik
hield mynen adem in, hoorde hot nogmaels, ping op lint
geluyd af toen liet wegstierfik had niet ver te gacn
Eene strael van licht, die onder (Ie deur eener sr.lluer
achter tiet huysjo doordrong, en een gil, scherper en
doordringender dan ik oovt had gehoord, wees mv den
weg naer de plek.
Ik keek naer binnen week dnyzelend van afschuw
terug - trad nogmaels als door ioovornragt gedwon
gen, voortvaerls en bleef slaen, buylen slant urn mv te
bewegen om le denken, of iets anders te doen dan hul
peloos het tooneel aen le staren dat ik voor aiyhad
Nog op dit uer kan ik het my niet voor den geest bren
gen zonder van schrik te beven.
In die schuur hy hel licht eener toorts, die in eene
yzeren lanteeru aen den muer hing, zag ik deii herder
by hol ligehaem zvner vrouw nodergcknicldhv weende
Men leest in de korrespondentie uyt den Monde
van Rerlyii
ik kom uyt eene zeer zekere bron te vernemen
dat bet krygsplan van deu maerschalck Renedek
niet alleenlyl; -ekend was van den pruvsischen
stal, n aer dat liet zelfs met den telegraef over"e-
maekt en aen al de pruysiselie generaels was me
degedeeld.
Elkeen weet genoeg dat de twee Verbouds-
heeren zich maer vveynig bekommeren met at
wat de chrislelyke zedeleer betreft; zy volgen
liever de zoogezegde vi-ye zedeleer der francm'a-
cons. Nogtans, er is in de cliristelyke zedeleer-
Over haer als een tweeden Othello, hv kuste hare witia
hppen, veegde de bloedvlekken van hare blonde lokken
brak los in onsamenhangende kreten van harlslO"telvk
berouw en riep den vloek des hemels af op zvn hoofd
en dal van dien anderen die hem lol deze misilaed ge
brag! bad. Nu begreep ik alles, al liet gebevmzmnige
al dal vroesselyke, al zyne wanhoop. Zv had tegen heul
gezondigd en hv had liaer gedood, 'tiet mes, met tie
versche bewyzen zyner schuld op hel lommer la" hv
de deur. 3
Ik keer my af en vluglte blindelings en met wilde
gejaegdheyd liep ik voort als iemand w ien .Ie bloedhon
den op de hielen zitten nu eens struikelend over
Steeneu, dan gewond door de. üooruslruvken gron
oogenhlik stils ae ide om adem le balen mi eens hern
op met gespannen longen en bevende knieén d m
weder voort ylende langs een effen pad om een o'ogen
blik iatei nog sleyteren berg te ontmoeten en te beklim
men, zonder een enkelen keer zelfs om te zien 1 F.vrule.
!yk was ik op een naeklen bergrug aengeland, op Venn
boogie waer dun plantcugroey heeft opgehouden d-„
viel ik uytgeput neder.
Daer lag ik langen tyd als geslagen, met versn-tem
ziuluygen tot dat de vinnigs koude van den neiilireken
don morgenstond tlly dc noodzakeivkhevd van b-mdeien
deed gevoelen. In slond op cn zog een natucr-ioo-ie.
om my heen waervan geen enkelen trek n:v nekt-ii,]
was. Zelfs de besneeuwde bergtoppen kvê n
anders voor dan eenen dag geleden, al V'.-A, Vfj
dezelve waren, i e yshergen van oen auder .-ezi -is- !n|
gezien, namen nieuwe vormen aen, als om" mvniw'é
warring nog le vergrootenNiet wetende wac-rVk was"
