20,ie Jaer. Zondag-, 14 October 19045. X" 10.32.
VERTREKUREN UVT AELST NAER
VERTREKUREN UYT VOLGENDE STATIËN
6 FRANKS 'S JAlvRS.
3-2s 8-M
Wat hebben de calhohjken
gedaen
En wat hebben de liberhaters
gedaen
2°
3°
5°
6°
8°
9°
10°
Nu de tweede vraeg.
Wat hebben de liberhaters
gedaen
i°
kLjsb\nhaëtóhe?ftSS.°fViermagereben0emings-
2"
DEN DENDER-BGDE.
Dendm. 5-30 7-25 8-28 9-45 42-20 3-40 6-469-18 Gend, (6-05's vrvdags) 6-30 (E Ic 2e 3e kl 1 7-25
I «i.R '»A o.ao n r. k io no o a ic n i o rS n ,.n /n a. i.*i s i
7-47 (E lc 2e kl.) 8-25 8-44 9-45 4 2-20 42-39
3-43 3-48 (El 2 kl.) 6 16 6-39 8-37 (E 1 23 kl.)
9-48 (12-29 des zondags).
Brugge, Ostende 6 30 (1 2 3 kl). 8-44 12-39
3-48 E (I 2 3 kl.) 6-39
Oooroyk, Kortryk, Moescroen, Ryssel (langs
Gend) 7-47 E(1 2 3 kl.) 8-44 12-39 3-13 6-39
8-37 E (1 2 3 kl.) Doornyk niet begrepen.
Lokeren 5-30 8-28 945 12 20 3-40 6-16 9-18
Brus. 6-39 E (4e2e S* k'J 7-05 8 08 8-47 E(1 23 k1)
9-38 11-58 12-24 2-38 2-55 5-48 E(le 2e k1) jg
5-50 7 40 8-33 8-50 40-32 des Zondags. 1
Mech. Antw. 5-30 6-39 E(1 2 3 kl.)7-05 7-25 §j
8-08 8 30 8-47 E 2 3 kl.) 9-45 14 58 12-21 1
2-45 3-10 5-50 6-46 7-04 8-50 E {1 2 3 kl.) 1
10-32 des Zondagè. jp
Leu v. Thienen Luyk Verv. Land. 5-308-47 E 4"-' Doorn. Ryss. (langs Alh)7-55 5-50"8d50Doörn.
2 3 kl.) 9-38 Leuven 9-45 14-58 12 24 2-55 ffj Ninove, Geersb., Alh, 7-55 9 38 2-43 5-50 8-50
3 40 5-50 6-16 Thienen 8-50 E (1 2 3 kl.) J Bergen, Quiévrain, Namen, 7-55 9-38 2-45 5 50
VAN ANTWERPEN NAER St-Nicolaes, tokeren, Gend, 5-00 7-30 9-00 11-00 2-30 4-00 7- 0
VAN GEND NAER Lokeren, Sl-Nicolaes, Antwerpen, 4-40 7-25 9-30 40-50 2-25 5-30 6-50.
Te Lede staeu al de konvoys uytgenomen de Expres. Te Idegem en Santbergen slaen al de
konvoys. - Te Gyseghem slaen stil al de konvoys.
Te Denderleeuw slaen al de konvoys uytgenomen dè vertrekken van Brussel 6-00 7-15 8-05
12-00 3-15 6-00 8 05 en uyl Aelst 6-39 8-47 2-38 5-48.
Vertrekuren uyl Denderleeuw naer Brussel 7-46 8-21 6-54 12-10 12-34 3-08 6 05 7-53 9-05.
10-25.
6-35
6-35
6-35
6-35
4-40
1-40
1-40
1-40
4-39
4-39
4.-39
4-39
7-30.
7-30.
7 30.
0-00.
Cniqm' Suum.
VAN I.OREREN NAER
Dendermonde, Aelst, 7-00 9-35 .Der,derm, tl-25 3-05 Denderm 4-57 7-40
Ninove, Geeraerdsbergeu, Alh, 7-00 0-00 4-57 7-40 0-00.
VAN ATM NAER
Geeraerdsbergen, Ninove, Aelst, Dendermonde, l-okeren
Lessen, Geeraerdsbergen, Ninove, Aelsl
Brussel Gangs Denderleeuw)
Gend, Brugge, Ooslende (langs Lede).
VAN Ronssc NAER Audcnaerde, gend 4-00 8-05 9-50 41-55 4-45
VAN BRUSSEL NAER
Aelst, Gend, 6-00 E t 2 3 kl.) 7-15 E (1 2 kl.) 7-25 3-05 11 20 l«-00 9 11 ihin,,,,,
5-i5 6-00 6-50 8 05 E (t 4 3 klj 8-15 11-46 des Zondags 3"'B E 3 3 kl0
Ninove. Geeraerdsbergen, Allt (langs Denderleeuw), 7-25 15-15 2-11 5-1,6 K
VAN DENDERMONDE NAER
Aelsl 7-30 8-05 11-55 2-2S 5-25 5-56 8-25 10-50.
10-40
10-40
10-40
10-40
8-25.
AELST, DEN 15 OCTOBER 1806.
Deze twee vragen duyden genoeg aen dat wy
hier een onderzoek van consciëntie gaen doen,
om de kiezers wel in te lichten en volkomentlyk
in stael te stellen met kennis van zaken te oor-
deelen wat er bun te doen staet iti de hoogst
helangryke burgerpligt die zy met de aenstaertde
geineentekiezingen zullen te vervullen hebben.
De twee vremde liberhaters Verhondsheeren,
■die hier den toon aen g'heel de stad geven en
eene bevolking van twintig duyzend zielen willen
doen biyven dansen gelyk zy scbuyfelen, die
twee vremdelingen, zeggen wy, hebben ons tot
dees onderzoek uytgedaegd. Dus mogen zy niet
kwalyk nemen als wy alles met getal en omstan
digheden uytbrengen, daerbyvoegende datgene
wat den aet'd der bestuerakten kan veranderen
of zeer bezwarenwant dit is eygett aen een
regtzimiig onderzoek van consciëntie en daerby
hoogst noodzakelyk opdat den regter, welken
hier het kieskorps is, een deftig onpartydig en
regtveerdig vonnis zou konnen uytspreken.
De twee vremde Verhondsschryvers hebben
zich ill hun voorlaetste hoofdartikel nopens de
aonstaende gemeentekiezingen deerlyk aen de
galg geklapt, als zy zeggen
Op de eerste ry staet de kwestie van het on-
derwys. Daerop laten zy eenen hooit scheld
woorden volgen tegen den Benderbodedan eene
lange reeks lamentatiën over de arme kinderen
die niet ter school gaen, en tegen liet onderwys
gegeven door Jesuiten, door Broederkens, én
door de Dammen van Mariaen het koppel
eyndïgt met de Vraeg: Wat scheelt het de klerika
len dal de groote menigte in de diepste onwetend-■
hegd verzonken blyve?
Wat het de klerikalen scheelt? Wy zullen 't u
zeggen, twee slimmerikken; en wy zullen daerby
ook onderzoeken wat de klerikalen sedert 1831)
meestendeels MÉT HUNNE EYGENE PENNINGEN
voor sladsouderwys gedaen hebben en nog doen.
Doch ter zelfder tyd zullen wy eens onderzoeken
wat uwe liberhaters-lraucmaconskliek gedaen
heeft of doet, en MET WIENS PENNINGEN zv
het doet.
De klerikalen hebben, sedert meer dan veertig
jaren, ZONDEK EENEN CENTIEM UYT DE
STADSKAS ingerigt en steeds bloeyënde gehou
den twee zondagscholen, waefin een groot getal
ieverige Meesters en Meesterssen van de deftig
ste burgery der stad aen DRY EN TWINTIG
HONDERD arme kinderen van beyde geslachten
al liet onderwys geven waertoe zy zich bekwaem
toonen en 't geen de werkmanskinderen hot
meest noodig hebben. Deze nooyt volprezene
stichtingen heeft den Ypérüchen expompier
1 eereboom, nu, door de gratie der francmacons-
logie, minister van 't inwendige geworden, dur
ven lasteren, met uyt te zeeveren dat het onder
wys der zondagscholen niets weerd is.... Wy
emntieren deze domme lastering maer alleen om
ze uyt al onze krachten te schandvlekken.'
Toen uwe liherhaterskliek aen 't bewind geko
men, goed vond deze twee zondagscholen buyten
de oude karmelietenkerk te zetten, om van deze
gewezeite kerk, op de kosten van stadskasse,
eene komediezael en een mariouetteukot te ma
ken, dan hebben de klerikalen MET HUNNE
EYGENE PENNINGEN op eygen grond een
schoon en groot lokael gebouwd, alwaer thans
boven de zondagscholen, ook het. dagelykscb
kosteloos onderwys gegeven word aen eene
groote menigte kinderen van geringe of behoef
tige burgers en werklieden, en welk onderwys
aen de stadskas geenen enkelen centiem kost.
De klerikalen hebben OP HUNNE EYGENE
KOSTEN het pensiounaet der Damen van Maria
gesticht, alwaer sedert 4830, zoo menige aelsier-
sche dpchters een volledig onderwvs ontvangen.
Maer verre van daermeê, gelyk de liberhaters.
de wereldlyke schoolmeesterssen te kort te
doen, hebben onze priesters de scholen derzelve
ook in bloey gehouden met ze te ondersteunen,
ze dikwils te bezoeken en er kosteloos het Chris
tel yk onderwys te komen geven.
De klerikalen hebben van 1830 tot nu toe by
gezegde Damen van Maria eene talryke koste-
ooze arme meysjesschool gehouden, alwaer de
kinderen boven het zedelyk en letterkundig on
derwys ook steeds geleerd hebben het dagelyks
brood, verdienen enden hemel winnen. Én be
merkt wel dat dit onderwys nooyt eenen centiem
aen de stadskas gekost heeft.....
De klerikalen hebben sedert 1830 OP HUNNE
EYGENE KOSTEN de gebouwen van stadskolle-
gie opengehouden, alwaer zy voor een gering
schoolgeld en niet zelden kosteloos, door een
zevenjarig middelbaer onderwys de aeister-
clte jongelingen tot de hoogere, studiën van
universiteyl en seminarie bekwaem maken,
Onder het Hollandsch besluer kostte dit on
derwys aen de stadskas ACHT DUYZEND DIKKE
GULDENS 'sjaers, verschafte geen duvl winst
aen de burgery en onderwees schier, niemand
terwyl het nu sedert 35 jaren, door de talryke
vremde kostscholieren die het jaerlyks komen
genieten meer dan ZESTIG DUYZEND FRANKS
kalattdisie by jare aen de neeringdoende burgers
der stad verschaft, aen de stadskas geen duyt ge
kost. en byna al de geleerde Aelstenaers van
beneden de 50 jaren onderwezen heelt.
De klerikalen hebben van over lange jaren al-
MYN EERSTEN EN LAETSTEN
DIEFSTAL.
(2de Vervolg en eynde).
Ik hield my overluygd dat het ligchncm der jonge
vrouw my naderde, 0111 de heyligschennis te vergelden
die ik aen haer gepleegd had. Al myn bloed verstvfde
in inyne aderen en ik raekie myn bevvuslzyn kvvyl
ware dit niet geschied, dan ware ik zeker krankzinnig
geworden.
Hoe lang ik in dezen toestand verkeerde weet ik niet,
maer toen ik weder tot my zeiven kwam, was myire
cersle gedachte waer ik my wel mogt bevinden. Op
eens kwam echter de herinnering van al het voorgeval
lene my voor den geest en ik drukle met eene huyvering
myne oogen digt toe en zou zeker weder op nieuw myn
bewustzyn verloren hebben, wanneer ik ze niet nog
even geopend en daerdoor bespeurd had dat er helder
daglicht in het hol doordrong, terwyl toch alles duys-
lornis om my heen was toen ik bewusteloos wierd. Ja
het was daglicht, gezegend daglicht dat ik aenschouw-
de. Het was verbazend welk eene uytwerkmg dit had
op my, die in den douker zulk een bloodaerd was. Ik
voelde al myne krachten terug keeren en met haer
tevens een .grooten trek naer wat eten, het eerste wat
ik dus deed was hel overschot van myn orood en mynen
kaes op te eten. Ik was nu dapper genoeg om des noods
een geheel kerkhof ten onderste boven te keeren en
daer het licht van uyt het vertrek door den doorgang
in het hol scheen w.aer ik my bevond, zoo ging ik nu
vol moed dat vertrek binnen opziende bespeurde ik
omtrent zesiig voet boven myn hoofd eene breede
scheur, door welke hel licht naer binnen drong. Kr was
echter niet de minste hoop om te omkomen, want de
muren waren lynregt en zeeglad. Geen fluweel kwam
mv immer zoo glad voor als deze muren en toch waren
ze inderdaed slechts uyt ruwe sleenen-opgemetseld.
De scheur moest zich zeker bevinden in het bovenge
deelte van het gedonkleeken van welks voetstuk wy'de
marmeren plaet hadden gehgl en ik zou ongelwyfeld
deze opening den vorigen nacht met den maneschyn
eveneens opgemerkt hebben, indien ik slechts opgezien
had, maer dit deed- ik niet en men belette my om er,
zonder op te zien, toch oplettend op te worden, lervvvh
toen ik my weder in het eerste hol bevond, liet licht tot
daer niet zal zyn doorgedrongen, of de maen toen wei-
ligt door wolken was bedekt. Ofschoon het nu wel
zeer aongenaein was om alles te weten omtrent dat
licht en waer het van daen kwam, zoo verzoende het
my toch in geenen declo met cle gedachte dat ik hel
waersehynlyke vooruytzigt had om daer te sterven of
door de ralten opgegeten te worden, wanneer myne
kameraden met kwamen om my te verlossen. Ik begon
daerom eens rond te zien, of er'zich geene bouwstoffen
bevonden waer mede ik eeno stellaedjc kon maken hoog
genoeg om als ik er op stond de sleenen ploel te kunnen
weg schuyven ik vergaderde daerioe de nieuwe dood
kisten bragt ze naer bel eerste bol en plaetste ze twee
aen twee, dwars over elkaer tol dat ik eene hoogte van
ongeveer zes voet had bereykt. Nu moest ik echter op
houden, want ik kon er geen meer opwerken zonder
gevaer dat den geheelen hoop die toch zeer wankelend
was omvielik ging nu wat op de bank zitten om te
tyd OP HUNNE EYGENE KOSTEN eene biblio
theek van fransche en vlaemsclie leesboeken
gesticht, die voor de geringe som van vier franks
'sjaers uytgegeven worden. Deze bibliotheek
telde van in 't begin 2300 en nu telt zy reeds
boven de 3Ü00 nuttige of vermukelyké boek
werken.
Wy voegen hier by de twee even zoo leerzame
als vermakeiyke kunst- en letlerkringen, liatisch
en vlaemsr.lt, die de klerikalen tot onderrigting
en nut der verscheydene klassen der burgery
geslicht, en waertoe zy MET EYGENE PENNIN
GEN twee zeer schoone en ruyme gebouwen aen-
gekocht en gemeubeleerd hebben.
Bovendien heeft het klerikael stadsbestuer in
1842 eene kostelooze lagere jongensschool ge
sticht, alwaer van toen af menige honderde arme
kinderen gestadig een voldoende onderwys voor-
namelyk in de moederlyke tael genoten hebben,
Hetzelfde klerikael stadsbestuer beeft insge-
lyks in 1842 eene wereldlyke ryks lagere hoofd
school gesticht voor betaelders; maer vermits
alsdan de twee bloeyënde vrye scholen van de
heeren Vaaderspeeten en Buys bestonden, heeft
dit klerikael bestuer gezorgd deze twee heeren
als hoofdleeraers in dezelve te doen benoemen
om hun schadeloos te stellen.
•Eyndelyk bemerkende dat deze hoofdschool,
sedert 4848 aen. een liberhaters stadsbeslucr
onderworpen, by vele weldenkende burgers het
zelfde vertrouwen niet meer genoot, zoo hebben
de klerikalen nog eens mildelyk HUNNE EYGENE
PENNINGEN ten beste gegeven om hierin te
voorzien. Zy hebben liet grootste buys der slad,
een waer prinselyk gebouw met den ruymen
aenpalenden grond gekocht, en daer, voor'kost
en dagscholieren, eene echt cathoivke middel-
bare school ingericht. Dank aen het voortreffe-
lyk, grondig en uytgebreyd onderwys, heeft dit
schitterend gesticht zoodanig geprospereerd,
dat de bestierders reeds nevens hun gebouw een
tweede van zelfde grootte hebben moeten opreg-
ten en nog plaets te kort komen, zoodat er
spraek is van het wederom te vergrootenEn
dit altyd zonder dat de kasse der stad eenen en
kelen centiem er voor te betalen heeft
Wat dunkt u daervan, gy, twee slimmerikken
uyt 't Verbond Is dit alles niets doen voor 't on
derwys? Is uwe artsdomrne vraegWat scheelt
het de klerikalen dat de groote menigte in de diepste
onwetendheyd verzonken blyve niet eene laf lier-
tige beschimping der goede rede en der waer-
heyd? Is die vuyge ezelsvraeg niet eene walge-
lyke bespotLing van al de burgers en kiezers van
Aelst uwe eygene lezers ihedebegrepen?Ant
woord daerop doch met geene scheldwoorden:
van moddergooi, beledigingen, verachting etc.
maer met daedzaken die eiken burger kan naer-
zien en onderzoeken.
Ja, wat Iieeft nu de liberhatèfs-francmacons-
kliek voor stadsondenvys gedaen?
Wat??? MET EYGENE PENNINGEN, NIETS
NIETS, VOLSTREKT NIEMENDALLE Maer
wy bedriegen ons, zy heeft toch iets gedaen. En
wat is dit. Zy heelt eene van die rampzalige
FRANCMAC.ONSLOG1EN gesticht, alwaer men
aen ongelukkige jongelingen die naer een avenir
zeelten wys maekt dat er nog wel op 't papièï
eenen grooten bouwmeester van 't heelal be-
staet, ntaer dat er inderdaed veel waerschynlyker
geenen God meer is, en vervolgens geenen ver-
phgtenden godsdienst, geen eeuwig leven, geene
ziel zalig te maken, geenen hemel geene he! enz
enz. Daer is het meesterstuk der liberhaters:
fianctnaoonskhek, daerioe alleen heeft zv pen-
ningen!..,. 3 F
Maer MET STADSPENNINGEN, dit is te zeg
genmet de uwe, o catholyke kiezers, wat heeft
de hberhaters-trancmaconscoterie gesticht? Luvs-
ten en overlegt alles wei
Het Mberhalersbestuei' heeft, na de wet van
do wereldlyke lagere hoofdschool van 1842
doen veranderen in eene middelbare school van
f l!j ',e ze8Sen Kan.sch nutteloos stads-
a verawaerd. Andere steden be-
vtedtgden zich met eene tweede of derde klas
die veel minder kost, en behalen jaerlyks in
t algemeen konkoers verseheyde eevolle benoe-
mingen, terwyl de Aelstersche eerste klas, sedert
Het liberhatersbestuer heeft insgelvks eene
ozAav verandering in de kostelooze lagere stads
school van 1842 gedaen, te weten de Broeders
dei chnstelyke scholen buyten gezet en vervan
gen door wereldlyke onderwvzers. 'T is wederom
te zeggen gaiisch nutteloos de stadskosten mer-
kelyk vermeerderd.... Zonder iets te verbeteren
wel ter contrarie
rilston en te overleggen wal ik doen zou daer zittende
viel liet my in dat ik nu toch wel de juweelen in bezit
kon nemen. Jk ging aen T werk en had spoedig den
geltcclcn schat"verzameld, neusring, ooningen, brace
letten van de armen en-becnen en ringen van allerley
soortelk sieraed eygende ik my toe, uylgcnotnen de
diamanten van bel lykklced, drier deze zoo als ik nu
zag slechts van glas waren en verborg alles in ntyne
leerz.cn. Na deze daed volbragt !e hebben, viel my eene
schrandere gedachte in, hierin beslaende, dat ik myn
hemd uyllrok en het aen repen scheurdedeze vlocht
ik en bond de oynden aen een, woerdoor ik een louw
vervcerdigde van ongeveer twaelf voel lengte. Het was
goeden stcvigen flanel en ylaerdoor verkreeg ik naer
myne mcening eene vry sterke louw. Ik maekte het
eene eynde nu vast om eene doodkist, beklom met hel
andere eynde myne sleilandje en begon te hyschen.
Alles ging goed tol dal, tóen ik de kist tol de helft dei
hoogte had opgetrokken, mynen verradelyken flanel my
bedroog, de touw brak en'de kist viel met eenen krak
naer beneden, op belzolfde oogenblik verloor ik myn
evenvvigt en viel aen de andere zydo neder, terwyl ik'in
mynen val den geheelen stapel kisten medeslcepte.
Bcdvveld en gekneusd lag ik daer eenen langen tyd
onbewust, overdekt met doodsbeenderen, en de nog
minder aengename stof uyt de doodkisten, want in don-
val waren de meeste kisten opengeborsien. Inlus-
schen, ik kwam nogmaels tot hel leven terug, maer dil-
mael wéér geheel in de duysternis. Gedurende eenige
oogenblikken kon ik my geen begrip maken waer ik my
bevond, lol dat ik door een gelu.vd dal ik boven my
hoorde weder geheel tol myne bezinning kwam en my
Het liberhatersbestuer heeft met"overtollige
onkosten, TEN LASTE DER GEMEENTE on
een puozog mestpleyn, buyten stad, nevens de
gaz eene kostelyke wereldlyke mevsjessehool
gebouwd en gesticht, alwaer arme en burger-
meysjes ondereen voorzeker niet beter zullen
onderwezen worden dan zy het zouden geweest
hebben by de nonnekens, had eenen liberhaters-
nst wel ligt een bevel van hooger hand, de on
derhandelingen tussehen het stadsbestuer en de
religieuzen met komen verbreken. 'T is aldus dat
er, indien wy ons wel errinneren, VYF EN DEB
UG DUYZEND FRANKS voor het bouwen dezer
nultelooze school uyt de zakken der arme lasten-
betalers zyn geklopt.
alles herrinnerde. Ik schudde myne akelige bedlakens
af en kroop op, want ik hield my verzekerd dat dit ee-
uyd veroorzaekt wierd door myno vrienden, die mv
kwamen verlossen. Ik zag eene schemering in den nut
vallen en begreep dal den steen weder was weg geno
men. Myn gevoel van dankbaerheyd wierd echter sdoc-
dig gesmoord, toen ik opkykende bet eynde van eene
ladder zag die naer beneden wierd gelaten
Het zullen zeker de Indianen z>-n die komen om een
yk te begraven dat ik en dan zullen zv mv gewis
k ru y si gen. J 8
7ol eenen laelslen bulpmiddel' zocht ik rond naer
inyiieu hamer en vond dien gelukkig juyst toen de
ladder op den grond kwam en de gedaente van eenen
man hegou naer beneden le klimmen, [lel was beneden
reeds tc donker om lo zien or iiel eenen Indiaen of een
blanken was die afdaelde, maer do ladder liet naer
myno gedachte wel geen Ivvyfel over. Ik plaelsle mv
nu juyst tegen dezo over en wachllo den persoon of
die kwam, vaal besloten om Item eene harlelvko wel
komst le geven. Ily naderde langzoem en hield gedurig
een oogenblik op om te luysleren, ntaer evndelvk be-
reykte zyn voet den grond. Nu was den tvd voor mv
gekomen om te handelen, ik deed eenen stap voor-
naerts en gaf hem met den hamer nvt al myn e maet
oenen slag op het voorhoofd. Met eónen akeligen ctl
viel hy, het zy dood, ot bewusteloos neder, dezen gil
weerkaatste nu van alle zvden door het grafgewelf heen
en ik stemde er mode in zoo goed ik slechts vermoet
Uil geschreeuw, dat door den echo steeds ttieeren meer
berhaeld wierd, maekte inderdaed een vroesselvk ge-
raes en was wel in staet om iemand die er htiytett
