N° 1062. Jaer. eccm vi:ivnu:Kiiiu:\' cjvt aelst xakk VERTilEKllREN UYT VOLGENDE STATIËN 6 FRAAItó 'S JAKRS. XVECH MET HET GODS DIENSTIG ONDEItWYS. Want ziel. Leest en overweegt nu, ouders. Pluymstrykér en Ploeg. Lokerën 3-30 8-33 9-43 12-20 3-10 6-16 Dendm. 5-30 7-25 8-33 9-45 12-20 3-1 6-J69-18 Brus. 7-55 8 00 8-32 E (1 23k1) 12-21 2-38 2-55 Bend, (6-05 zond en vrvd 7- 3 (E le2B 3e kl.) 3-48 E (le 2" 3C k') 5-50 8-33 8-30 10-32 Zond. flj 7-25 8-25 8-44 9-45 '2-20 12-39 3-13 6 16 Mhch. 5-30 7-25 7-55 V. (12 3 kl.) 12-21 2-38 6-39 8-37 (E I 23 kl.; 9-18 (12-29's zondags). 2-55 3-10 5-50 6-I6 8-33 en 8-50 E (1 23 kl.) jg Brugge, Osl 7 03 E( 1 2 3 kl). 8-44 12-39 6 39 10-32 des Zondags. Doornvk, Korlryk, Moescroen, Rvssel (langs Anivv. 5-30 7-25 7-53 Efl 2 3 kl.) 8-32 E(i 23 kl) Gend) 7-03 E(| 2 3 kl.) 8-44 12-39 3-13 6 39 9-45 11-58 12 21 2 55 3 I5-50- 6-10 8-33 'V 8-37 E (I 2 3 kl.) Doornyk niel begrepen, en 8 50 E(1 2 3 kl.) 10-32 des Zondags. jif; Doorn Ryss. (langs Alh) 8-00 2-45 A ill 5-50 Leuv. Thienen Liivk Verv. Land. 5-3' 8-32 E 1" -II 8-50 Üoonïvk. 2 3 kl.) 9-38 9-45 11-58 12 21 2-553 10 6-16 Ninove, Geersh. Ath, 8-00 11-55 2-43 5-50 8-30 Tliicncn 8 50 E (1 2 3 kl.) jg Bergen. Qu'iévrain, Namen, 8-00 2-45 5-50 VAN ANTWERPEN NA ER: Sl-Nieolaes, Lokeren, Gend, 6-00 6-45 10-20 1-00 1-15 4-204 50 E( 1 kl.) Lok. 7 00 (E lc 2" 3 kl.) 7-45 l -35 Zondags. VAN' GEM) NAER Lokeren, Sl-Nicolaés, Antwerpen, 4-40 7-20 9-30 10-50 2-20 4-25 vryd. 5-35 6-50.— Te Lede. staen al de konvoys uylgenomen de Expres. Te Idegem en Santbergen slaen al de konvoys. - Te Gysegiiem staen stil al de konvoys.l'e Denderleeuw slaen al de konvoys uylgenomen de vertrekken van Brussel 6-30 8-10 12-00 6-00 8-"5 en uyt Aelst 8-32 2-38 -548. Vertrekuren uyt Denderleeuw uaer Brussel 8-08 9-54 12-10 12-31 3-08 6-05 9 05. 6-35 6-35 6-35 6-15 10-40 10 40 10 40 10-40 1-40 1-40 1-40 1-40 4-34 4-34 4 34 4-34 7-30. 7-30. 7-30. 7-30 Gend Unique Siitim. VAN I.OKKREN NAER Dendermondo, Aelst. 7-00 9-35 Der,derm 11-25 3-05 Denderm. 4-57 7-40 Ninove, Gppraerdsbergen, Atti. 7-00 0-00 4-57 7-40 0-00. VAN ATH NAEH Geeraerdsbergen, Ninove, Aelst, Dondennonde, Lokoren Lessen, Geeraerdsbergen, Ninove, Aelst Brussel (langs Denderleeuw) Gend, Brugge, Oostende (langs l.ede). van Ronsse naeh Audenaerde, gend 4-00 8-05 9-50 11-55 4-45 8-25. VAN BRUSSEL NAER Aelst, Gend, 6-30 E 1 2 3 kl.) 7-25 8-10 I I 20 12-00 2-11 5-15 6-00 8-15 11-15 des Zondags. Ninove. Geeraerdsbergen, Alb (langs Denderleeuw), 7-25 11-20 VAN DENDERMONDE NAER Brussel (Inn^dslV 7-3(1i 8-09 E (I 3 kl.) 11-55 4 -25 5-45 8-25 10-00 zond, (lang» Mecll.) 5-:>b o-ll 10-12 3-ob i-41 Aelsl 7-30 8-09 11-55 2-25 5-25 5-56 8-25 10-00. I 05 E (1 2 3 kl J 2-11 3-15 8-15. AELST, DEN 22 DECEMBER I8<>6. Alhoewel wy sedert lang maer al te wel wisten dat onze doctrinarissen-liberhaters-franemagons de gezworene en onverzoenlyke vyanden zyn van alle godsdienstig onderwys. moeten wy hun echter bedanken nu onlangs ecne rondborstige en uytdrukkelyke verklaring van hun religie- hatend princiep te hebben aen den dag gelegd. En waerom moeten wy hun bedanken Omdat zy door deze rondborstige verklaring de oogen geopend hébben van veel minklaëiziende of al t«'gpedtrou\Vige catholyken, die meenden dat alles om te beier was, als er, volgens de onder wyswet van 4842, eenen priester, een uerken par week, rnogi wat catechismusiessen in de oftioiele scholen gaen geven. Wy, voor ons deel, hebben nooyt die wet met een goed oog aenzienvan hare instelling al hebben wy er ons van mistrouwd, omdat wy ze als een momluyg als een masker aenzagen door tie liberhaters gestemd om de catholyken te be driegen dan wanneer de kans van gelukken er zich zóu toe voordoen. De ondervinding leert nu dat het. inrigten van een onderwys zonder religie altyd het droom beeld geweest is en nog is van het maconniek liheralismus. Wy zouden daertegén niets in te brengen hebben en er geen enkel woord willen tegen schryveu, kwamen de liberhaters-frane- maoons zulk een rampzalig onderwys met hunne eygene penningen in te rigieu en "te onderhou den. Maer 't droefste en 't schandigste is, dat zy zulks doen en langsommeer willen doen met het geld van een uytstekend catholyk volk, 't welk zy daerdoor poogen ie bederven en te vergodde- loo/.en. iNu, 't is de onderwyswet van 1842 die aen de liberhatery den weg gébaeiid heeft tot het etaeisenderwys, 't wélk de constitutie schend, het vit onderwys vernietigt en aen 't land eencn onpeylbaren afgrond van rampen en onheylen voorhereyd, al het opkomend geslacht in de grondslelsels van onverschiiligheyd, twyfelleer en zelfs van opentlyke godsloochening'pp te vormen. En nu is 'f die onderwyswet zelve die zy willen vernietigen, omdat zy gelooven sterk genoeg te zyn ter uytvoering hunner geheyme plannen en inzigten, te welen ter vernietiging van alle godsdienstig onderwys. Hoe zeer het godsdienstig onderwys in de offtciele scholen, hoe weynig het ook zy en hoe zeer het dan nog op alle manieren verydeld word, de liberhaters tegen de schenen schopt hoe zeer zy verlangen dat het algeheel worde afgeschaft en vernietigd, dit hebben de kopstuk ken der francmapbns onlangs in de kamer be wezen, als er kwestie was van de avondscholen voor volwassenen, die den liberhaler minister EE NE KAMER SLECHTS. (2tfe vervolg.) Wy sliepen goed, ik in het bed met rood zyden ce stikte dekens, grove lakens en donzen dekbedden van Marum op den sofa, onder pelsen eu overjassen. Ik moet buytengewoon vast .geslapen hebben, heigeen welligt veroorzaekt was door de bedwelmende eygen- sclmppen van eene soort van slaapdrank, dien myii ilol- Jaudscben vriend behendig vermengd had met heeten wyn eu speceryen, en dien wy na ons souper gedron ken hadden, terwyl van Marum mol zyne gewoono cdel- moedigheyd my 't deel van den leeuw bad toeivlooko-. men. Toen ik ontwaekte was't helder dag, de deur stond open en ik was alleen Er was geen spoor van inyn revsgenool van gisteren ie bekennen. Zyn valies yvas weg, zyne pelzen en overjassen waren verdwenen en niets anders dan een paer hoofdkussens en de in- druksel3 van iets dal op den stufferigen sofa gelegen had, was er-meer zigtbaer om ten bewyze le slrekken, dal hy dien nacht in hetzelfdu vertrek bad doorgebragt als ik. Niel weynig verontrust sprong ik mvn lied uyl, en de matras opligtende zag ik hel zwart marokkyn lederwerk en bei koperen montuer van mvn valies juyst zoo als ik hét gelaten bad Doch my niet tevreden stellende met den blöoten s'chyn bragt ik het koslbaer valies voor den dag, toen ik tot myne groo'e vreugde bevond dat bet ongeschonden was gebleven. Hel uylnemend slot was niet opengebroken, de hengsels waren op hunne juyste pla.elsdlles.was.in orde. Toen dacht ik aen de overige Peereboom nu wil i in gangsi.eken. Dit is 'tgeen wy aen onze landgenoten gaen doen kennen, opdat zy zouden leeren mistrouwen van de officiële scholen die onder het besluer en toezigt staen van liber haters en francmaoons opdat de ouders er twee keeren wel zouden aen denken vooraleer zy hunne kiuders aen dergelyke scholen toever trouwen en opdat eyndelyk de misleydde ou ders die er hunne kinders reeds geplaetst hebben, zouden begrypen welke rampzalige gevolgen zy te vreezen hebben, indien zy er hunne kinders laten. Want dat zy het wel onthouden en nooyt vergeten: indien hunne kinders zonder gods dienstig onderwys, zonder christelyke opvoeding opgekweekt worden, zy, ouders, zullen niet al- ieenlyk hun eygen leven door bitterheyd, verdriet en geweldige gewetensknagingen vergallen, maer zy zullen bovendien hunne eygene kinderen in 't verderf, in 't ongeiuk storten en te laie bekla gen als zy zullen ondervinden dat deze den eer sten nagel hunner doodkiste zullen wezen. Het is uyt de beraedslaging in de kamer over eene kwestie van onderwys, waerin de wet van 4842.ingeroepen wierd, dat men den verregaen- den roekeloozen godsdisnsthaet der mapomiieke liberhatery zal leeren kennen. Eenige aenhaliu- geii zullen vergenoegen. a M. D.efré heeft eerst het woord genomen om zyne verwondering uyt le drukken dat hel Gouvernement, in kwestie van onderwys, nog altoos op den ouden «i voel blyft voorlgaen en eene wet in voegen houd die AL de lib ruien bevochten hebben. Eu over de nieuw opgerichte scholen van volwassenen sprekende, beeft by er Ingevoegd dat er geene redens beslaen om de religie in die scholen in te voeren. Den vermaerden M. Bouvier heeft ook zyne welspre- kendbeyd len dienste der ongodsdienstige scholen ge steld De wet van 1842, riep hy uyt, is geduld maer niel u aenge nomen Zy trapt mot de voelen bel groot prin ce ciep der afscheyding van Kerk eu Slael. Indien wy op dées.oogenblik de hervorming van die wel niel vra- «c g:n, dan is bel enkel omdat lu i politiek onderwys nog niel genoeg, en byzondcrlyk op den buy ten, verspreyd is M. Van Humbeek juychl op zyne beurt het oprechten van scholen vour volwassenen toe. Maer ik betreur zegt by, dal men deze scholen onder de wet van 1842 cc plreise. "Er stacl overigens m de wel van 1842 niet geschreven dal er in de scholen van volwassen n een godsdienstig onderwys moet gegeven worden Eyndelyk heeft M. Funck hol woord genomen om tegen bet godsdienstig ondenvys te protesteren, en dat niel alleen.in zynen nacm, maer in naem van de groole inerrdcrheyd der liberalen. De wel van 1842, zegt hy, hel godsdienstig onder- wys is reeds lang door de overgiooie meerderheyd der cc liberalen veroordeeld. M. den minister van binucn- landschc zaken heeft, over twintig jaren, eene ver ft Leniging hygewoond (het liberael kongres) die in liaer program de vernietiging van die wel geschreven heeft. Ik ben van het getal dergone die denken dat deze wet op het spoedigste moei hervormd worden. Men kan oenigzins begrypen dal hel godsdienstig onderwys in de lagere scholen behouden worde bagago. Myn koffer dien ik niet had nut,gesloten was (ligt, ik opende.hem en ik zag myu linnengoed- enz. in de volmaaktste orde. juyst zoo als ik hel had ingepakt. Myne kleederen. die ik den vorigen avond had uytge- trokken lagen nog op den stoel juyst zoo als ik ze daer gelegd had myn horlogie lag te likken op de lafcl en in den zak van myn jas dien ik aen een spyker had opgehangen vond ik myne beurs ongedeerd alsook mvn zak portefeuille, myn pasport in een geel ledereu fuud- racl en andere kleynighedcn. Ik miste niet de weerde van een speld, en ik die geneygd was geweest my zei ven als dupe le beschouwen en myn reysgenooi als een sclnirk, ik moest my nu schamen om myne ongegronde en onbillykc vermoedens. Doch waer was van Marum mtussohen Er was geene bel, ik kleedde my haestig, en riep in liet Fransch en Duytseh naer den knecht. Eyndelyk na vicrmael geroepen le hebben verscheen er eene soort van dienslmcYsju met een eenier in de band, en zy ver stond my in zoo verre dal zy my den knecht zond*even morsig als den kasteleyn zelf en die in staet was my in gebroken Duytseh te woord te staen. cc Ik heli een briefje voor u meynherr en wat verlangt gy voor ontbyl zeyde den man mei een morsig ser vet over den arm, tcrwy! hy my hel biiefje overhandig de. Het was van van Marum, iu hel Fransch geschreven, en zeer kort. Mvn reysgciloot berigtle my dal een tele gram hem naer Warschau ontboden had wegens ambts bezigheden, dat dil plotseling afbreken van onze ken nismaking hein speet, dat hy my verder goede reys wensclilo.f-n {len kasteleyn belaekl had voor zyn aeii- deel in de kamer en den souper. Hol briefje was geteor kend v Cornells van Marum Eu hel droeg alle ken- toekeriOn van in hacst gcsclirovcn te zyn. maer het godsdienstig onderwys is volstrekt onnoodig in de scholen van volwassenen ei) ik denk dal M. den minister ongelvk heeft d<- wel van 1842 op deze scholen loe le passen en suhsidi'-n le weygeren aen de gemeentens die scholen voor volwassenen zon- der religie zouden Willen oprichten En wat heeft nu M. den minister op al die protestation geantwoord Hy heeft geantwoord dnt het zyne schuld niel was dal het onderwys een godsdienstig karakter heeft dat hy, door dc wet van 1842 gebonden, geen recht heeft van de religie uyt de school to verbannen, zoo lang die wet zal bestacn maer hy erkent volgoorne <c dat er iels le doen is en dal hel godsdienstig onder- wys waerlyk eene straf is die men de kinderen op- legtliy betreurt, in zynen ovei tolligen vver voor de religie, dnt hel godsdienstig onderwys zoo gering in de scholen is, en er is, volgens hem. geen ander c< middel om daerin te voorzien als den priester uyt de «-schooi te jagen en den catechismus af lo schaffen Zoo wvd zyn wy al g-sukkeld Zoo men ziet zal hel aen liet gouvernemeut niet liegen van het ongodsdienstig stelsel der overgrote meerder heyd der liberalen le doen zegepralen. Bv deeersloge- legenlieyd de- beste zal het zich baestcn den priesler en de religie uyt de opvoedings-gestichlen le jagen en scholen oplerichten naer "t hert onzer zoogezegde libe ralen. Er moeien eerst nog eenige millioeiiijes voor hel bouwen van stadsscholen gestemd worden er moet eerst nog wat gelogen en, gelasterd worden, juyst gelyk met de studiebeurzen, om hel godsdienstig oadorwys by de sukkelaers van nienselien verdacht te maken....*., en dan zal, de groote bom losbersten Plüymstr. Hewel, Kadé, wat zegt gy nu van myn artikel van zondag over de liberale school van onzejofvr. Coleta Deprez? Ploeg. Ha, jongen, 'k zou er liever van zwy- gen maer vermits gy het vraegt, 'k zal u regtuyt zeggen dat, volgens my, onzen francmaQonswin- kel hier noovt zal pakken. G'liebt gy goed daer- over in 'I. Verbond te schryven en te vryven; g'hebt gy goed uw wierookvat tegen Colela's neus te doppen en op geen leugen te zien, 'k zeg ik u dat het al boter aen de galg is, wv zyn hier al te wel bekend voor 't geen wy zyn, liet hypo crieten maehien is gatisch en g'hèel \erslêtcn, 't en wilt niet meer draeyen. Plüymstr. Wal wilt gy daermeê zegge::, Ploeg? Ploeg. Wel dat onze reputatie zoodanig wol j gemaekt is. dat er niet een achlhaër man is die i zou wensclien door ons geëerd en geloofd te worden. Plüymstr. En waerom niet? Zyn wy dan ook niet acbtbaer Ploeg. Ja, ja, zeer achtbaerover eene halve deur. Plüymstr. Hoe, over eene halve deur? Pi.oeg. En doet my daer geeuen uyticg van geven; dien uytleg dient my zoo min als u. T is beter dat wy dil potje gedekt laten, want viel ons masker g'heel af, 't ware met ons opge schept, w'en kregen niemand meer met ons. Plüymstr. Met u, soit, won c.her Ploeg. Ploeg. En met u niét min, kamaraed Den kasteleyn, die de koffvknmcr hinncnlrad, terwyl ik aen myn ontbyl zat, zeyde my in zyn afscliuwelyk Duytseh dat dien v re inden lieer een paer uren ge leden in een g(;huerdc telega vertrokken was, en den weg naer Warschau had ingeslagen zoo snel als vier Russische peerden hem trekken konden en dol hy hem bevolen had den Eugelschen heer de complimenten le doen van wego mviiiieer van Marum. Te Wilna bragt ik een vervelenden dag door. Voor zeker, de kerken waren nieikweenlig genoeg met hare verbazingwekkende seliilderyen, en de kleurige toga's der boog gemutste en langhaire piieslcrs, maer ik be vond weldra dal inyue reukorganen zich moeyelyk ver dragen konden, met de onmiddelyke legenwoordigbeyd van zulk oeno menigte onaengeii:n:in riekende mede schepselen, als ik daer hyeeii zag De si ad was vol van ruwe ongeschoren koopers en verkoopers, sommige iu kaftans, andere in scliapenhuyden, doch alien met ongekamde hairen, vol rumoer en meer dan half be schonken. Myne voornacmsle bezighcyd was telkens herhaalde bezoeken le brengen aen liet spoorweg-station, in do hoop dat de lyn weder spoedig voor den gewooncii dienst mogl geopend worden. Maer le vergeefs. In een sciiynbaer onuyipuilnlyken stroom zag ik troepen, eu niets dan troepen vervoeren m de'rigiing van het Wes ten eb Zuvden. Daer ik al myn lyd niet wilde doorbrengen in gezel schap met den sciial dien ik by my had, hing ik myn valies in een kas m de imicr die ik afsloot, alsook de deur rriyner kamer, en nadat ik de sic-utole in myn bin nenzak gestoken had, gevoelde ik my volkom- n gerust gesteld omtrent de veyligheyd der som die door Brnce cu O1, zoo rcykholzend verwacht wierd. Ik dineerde 't spreekwoord zegtdaer gy meé verkeert, J word ge-tneé vereerd. En welkdanig is uwen I aenhang? Zyt gy niet verknoeht met hert en geest aen t ras dat sterft gelyk een beest Plüymstr. Bon. al wederom eenen schuyn- schen kwezelaerstrek maer dil is onder 't volk niet gekend. Ploeg. Ge zvt er wel meê, vriend, de straet- jongens zelve beginnen aeltter u al te roepen: zie, zie, zie, den franctnacon passeert. Boven dien, g heel de stad weet dat er geen oodmoedi- ger slave aen de voeten der ministers kruypt. f is om aen de ministers te behagen, 'tis om t ordewoord der logie uyt te voeren dat gy hemel en aerde beweegt om Coleta's school te doen marcheren. Maer 't zal niet pakken. Plcyhstr. Niet pakken? Iiii zuilen wy naer- zien Iv zal ik dit doen pakken, al moest ik onze hberhatersdupen pramen by inschryvirig juffer Coleta en hare demoisellekes te onderhouden. Ploeg. Keken toch op uwe liberhaters niet want zy zelve komen eene aelmoes vragen om dè seanceu van Bancel en companie le lietalen Hebt gy dan vergeten wat moeyte het gekost heelt om onzen liberalen cercle aeneen te hou den ofschoon de inschryving maer van twee tranlis is. Gelukkig dat wy hier en daer eenen sul die wal oordjps heeft hebben weten te blind- Iappen, anders ware onzen cercle al lang od flesschen getrokken. Plüymstr. Gy zit altyd met uwen dikken kop vol muyzennesten eu 'k heb tegenwoordig meer rusin met u als niet g'heel ons hoopken. Ik ze" ik u dat, al gaven onze slimmerikken geen enkel duyt, nog zal de school van Mamzei Coleta tiek- ken, want 'k heb haer als eene achtbare bestuur ster ui 't publiek doen kennen. Ploeg. Alsof't publiek niet wist hoe compe tent gv zyt 0111 over aclitbaerheyd te spreken Het punliek weet zoowel als wy dat onze hardste logiekoppen vcnerabel genoemd worden en al gaeft gy alle mogelyke eeretitels aen uwe gunste- li"gen, verre van erdoor in de.pubiieke opinie te winnen, zy zouden er veel door verliezen Lwen lof is mets meer weerd dan valsche munt! Pll'ymstii. Maer g'en zuil toch niet betwisten dat de liberale school van juffer Coleta geen be slissender uytslagen lieeff dan de vrye scholen» Ploeg. Als de school van Juffer Coleta be- shssenden uytslag heeft, 't en is voorzeker aen juffer Coleta met dank te weten, maer aen de vrye schoolmeeslerssen. die hare leerlingen ten grootsten deele gevormd hadden eer zy door onze merrm 111 d'handen gesteld wierdén van Jufler Coleta. Indien gy dien beslissenden uytslae aen Juffer Coleta toeschryft, gy maekt haer teil uyterst helagciielyk, met luier te willen beklee- den met de pluymen van een ander. js waer liedendags ziel men zulks meermaels gebeuren Hoeveel die liong hun wetenschap doen ronken' En met eens anders pluymen pronken Ja maer 't bedrog word vroeg of lael ontdekt' He valsche Pauwen zyn begekl, o By vremden en by vrienden, Zy vinden 't lot dat zy verdienden. vroeg, maer in 'I gebral niel. plezierig, ilnrr ik im geen vriend luid om my lof lolk lo ilioiion, ui ,]e Imirt dor Rüssisolm soliolels, ier ellen lange namen ik mol den vinger op de spyskacrl op go, d' geluk aemvees bleek ongeschikt te zyn om gmuiligd lo worden, door ieilland die aen geciviliseerde voeding gewoon was Na myn maellyd gceymligd te hol.h- n ging ik voorde vierde marl naer hel station, waer ik hel geluk had le verueuh n van den ondeil «een. die de fuiictiën vau telegrafist vervulde dal de Innsport-n van troepen voor liet oogenblik waren, afgeloopen, en dai ik er op reke nen mogl don volgenden namiddag ten half vier ure myne reys te kunnen voorlzellen. Verheugd keerde ik naer myn logement lei ug Nnu- vvelyks had ik den drempel overschreden orden hedien den steeds mol zyne vu,vlo en bevlekte servet op den arm, kwam voor den dag uyt een of anderen donkeren hoek waer hy glazen gewasschen had, on telloren had gerangschikt op een rak. Ach hemelach hemel1 daer is hy wederrien hy uyt. 1 is liy terug gekomen e vroeg den kaslelevn met verbaasde blikken van achti r hel buffet. Mynheer, do poliiio is boven fluvsterde den knecht op geheymzimngen toon. Nog voor ik eenigo woorden tol opheldering had kunnen vragen, kwamen er lwen gespierde gendarmen II) groene uniformen den trap af eu voor ik den lyd had 0111 van myne vei hazing te bekomen," wierd ik hv de kraeg gegrepen naer hoven gesleept en in myn eygen vorlrek geduwd, dal vol was mei polilic-i» ambten en andere openbare persooilen m unil'oml zoowel als in politiek. Aen de latei zat een mager man, in hel zvvarr te schryven ais of liet cm zyn leven le doen was en

Digitaal krantenarchief - Stadsarchief Aalst

De Denderbode | 1866 | | pagina 1