VERTREKUREN UYT A EEST XAEU
VERTREKUREN UYT VOLGENDE STATIËN
6 FRANKS 'S JAliRS.
DE L1BERATERY GAET
OM ZEEP.
GEMEENTERAED.
Trien en Lotte.
Bend.5-'2S7-23 8 33 9-4S -t ï-2 t -30 3-16 6-319-18$ Gend, (6-OS-vrvdag) 7-' 3 (E 1« 2« 3° kl 7-25
l.okercn 5-25 R-33 9-45 12 2S 3-16 6-31 ffi 8 31 8-50 <2-25 12-42 1-30 3-18 6 20 6-42
Bros. 7-55 «-32 F.(l 23k')9 41 12-01 12-21 2-41 8-40 (F. I 23 kl.) 9-18
2-58 5-48 E (1» 2" 3' k') 5-53 8-36 8-55 j£ BruRüe, Osl 7 03 E( 1 2 3 kl). 8-30 8-50 12 25
Hecll. 5-23 7-23 7-55 F. (I 2 3 kl.) 8-32 E (I 2 12-42 6-20 6 42
3 kl.) 9-419 45 12-'M 2-58 3-16 5-53 6-31 Doornyk, Kortryk, Moescroen, Byssel (langs
8-36 en 8-35 E (1 2 3 kl.1 Gend) 7-03 E(1 2 3 k.)l>oornyk niol begrepen
Aniw. 5-25 7-25 7-55 Eft 2 3 kl.) 8-32 E(1 23kl) S 8-50 12-25 12-42 3-18 6-2 6-42
9-45 12-01 2-58 3-16 5-336-31 8-36 8-53 jf Doorn. Rvss. (langsAlh) 8-00 0-00 Alh 2-45
f.ouv. Tliienen Luvk Verv. Landen. 5-25 7-25 5-50 8-50 Doornvk.
en 8-32 El 23 kl.) 9-41 9-45 12-'» 1 12-212-58 Ninove, Geersb. Alh, 8-00 11-35 2-50 5-53 8-55
3 16 6-31 Thienen 8-55 E (i 2 3 kl.) fë Rergen, Quiévrain, Namen, 8 00 2-50 5-53
VAN ANTWERPEN NAEI1: Rokeren, Gend, 5-30 7-30 9-00 H-00 2-30 4-00 6-30 7-30
VAN GENT) NA ER Lokeren, St-Nicolaes, Antwerpen, 4-40 7-20 9-30 10 -50 2-20 4-25
5-35 7-00.— Ti? LEDEstnen al de konvoys uylgenomen de Expres.—Te Idegem en Santbergen slaen
al de konvoys. Te Gyseghem slaen stil aide konvoys.Te Denderleeuw slaen ol de konvoys
tiylgen. de vertrekken van Brussel 6-30 8-40 12-00 G-00 8-05 en uyt Aelsl. 8-32 2-38 5-48 S-36.
Vertrekuren uyl Denderleeuw na er Brussel 8-08 9-3.4 12-13 12-32 3-13 6-05 9-08.
Dendermonde, Aelst, 7-00 9-35 Denderm. 11-00 3-05 Denderm. 4-57 7-40
Ninove, Geeraerdsbergcn, Alh, 7-U0 11-25 4-57 7-40 0-00
VAN ATH NAER
Geeraerdsbergen, Ninove, Aelst, Dendermonde, Lokeren 6-33 10-40 1-40 4-34 7-27.
Lessen, Geeraerdsbergen, Ninove, Aelsl 6-33 10-40 1-40 4-34 7-27.
Brussel (lang Denderleeuw) 6-33 10-40 1-40 4-34 7-27.
Gend, Bruggse, ostende (langs Aelsl). 6-33 10-40 1-40 4-34 7-27 Gend
van Ronsse naer Audenaerde, üenü 4-00 8-05 9-50 11-55 445 8-25.
VAN BRUSSEL NAER
Aelst, Gend, 6 .30 E 1 2 3 kl.) 7-25 8-10 11-20 12 00 2-15 5-15 6-00 8 05 E (1 2 3 kl J 8-15
Ninove. Geeraerdsbergen, Alh (langs Denderleeuw), 7-25 11-20 2-15 5-15 8-15.
VAN PRNDERMONDE NAER
Brussel (langs Aelsl) 7-3n 8-09 E (1 2 3 kl.) 11-30 11-55 2-25 5-25 8-30 (langs Mech.) 5-51
8-11 10-1)9 3-38 5-25 7-41
Aelsl 7-30 8-09 11-30 11-55 2-25 5-25 5-56 8-25 10-00.
van braine-le-comte naer: Engbien, Geerardsbergen, Soltegem, Gend, 7-10 9-0? 4-45 8 15
van gend naer Soltegem, Braine-!e Comle, 5.55 9.33 3.20 6-50
A Jiiqsie Kniiin.
AELST, DEIV 15 JULY 1867.
Sedert eeuigen tyd heeft er nergens eene ge-
sneeniekieziiig plaets, waer in de.liberhatery niet
geklopt word.
Onlangs had er eene gedeeltelyke gemeente-
kiezing plaets te Luyk, dit versterkt kamp der
tfoclrinaire maoonnieke liberlmtery, en de liber
haters wierden er geklopt, ondanks al den in
vloed en de poogingen van' baer kopstuk, minis
ter Frère, die voor zyne familiestad zooveel
gunsten en voordeelen, ten nadeele van't land
in 't algemeen, van zyne gewillige kalkoentroep
had verworven,
Kenige dagen later was 't gedeeltelyke ge
meen tekiemig te Verviers, die stad waer het
ïiberhalers-doetrinarismus op den boogsten troon
zat en in zyne almagt g'heel de bevolking durfde
uytlarteri en beroepen.
Wat is er gebeurd
De eatholyiken hebben kloekmoedig dé uyt-
•daging tolden kiesstryd aenveerd en hebben bel
ïnaconniek 1 ibei'haIers-döctrhiarismus zoodanig
platgeslagen, d-at deszelfs kopstukken als ver-
bysterd waren en niet konden gelooven dat de
eatkolykea boven lagen. Maer,Aocli '1 was alzoo,
Ne -d oze week" was er wedèrom- ki ézfbg- 4 n de
fcelarigryke Walewgemeente Gosselies, waer ZES
gemeeoieraedsledeu moesten gekozen worden.
En wal is er da er gebeurd
4ets wat de liberhaters al wederom niet ver
wacht haddenAL hunne kandidaten zyn met
eene meerderlieyd van in de vyftig stemmen
afgekookt, en dit van den eersten keer. Zoodanig
dat de libeThaters, nieltegenstaende al hun loo-
peti en zwieren, wiettegeiistaende al de invloeden
en gouvernementele snaren die zy hebben doen
spelen, nietbegenstaeude vele andere middels die
zy by cThand hadden, zelfs tot geene ballotering
zyn kunnen geraken, De verplettering was vol-
t komen en de verslagenheyd onder de liberhaters
algemeen, en niet zonder reden, want ten gevolge,
dezer kiezing bezet de ministeriele party thans
geenen enkelen zetel meer in den gemeenteraed
van Gosselies.
Over zes maenden had zy nog den burgemees
ter, de schepenen en negen raedsleden voor
zich, en nu is er al wat liberhater is uytge-
vaegd
Dat de catholyken dan overal moed scheppen
en zonder vrees hun stuk staen dat zy kracht-
dadiglyk het maoonnieke liberhatersgespuvs be
vechten dat zy met aenhoudendheyd werken,
werven en zich verdedigen, en zy mogen ver
zekerd zyn dat binnen twee jaren g'heel het
maoonniek boelken zal opgeschept zyn en 't land
verlost van eenen vergiftigenden kanker die hem
nu zoo vréeslvk 't herte afknaegt.
P111 LI PP U S MARNIX
VAN Ste. ALUEGONDE.
A. Welstand vuör de aetigestookte beroerten.
Vooraleer wy 't schrikwekkend tafereel onder de
oogen stellen der barbaerscbe beeldensloormery en der
vervaerlyke kerkplunderingen onder het aenvuren en
toeknikken van Marnix schriften en vrienden, moeten
wy noodzakelyk doen herinneren welken sedert menige
jaren den toestand des vaderlands was, toen onmcnj
schelyke verradershanden kwamen den afgrond graven
van ondergang, en er over stortten eene lange ry van
smertelyke en bloedige rampen. Ten minste bet geloof,
boewei lot aen den boord van vernieling gebragt, heeft
hier geer.e schipbreuk geleden.
Den toestand van onze gewesten ten dien tvde mag
uyl het oog niet gaen want hoe meer hy bloeyende
was. hoe schroomelyker schelmstuk het is dien slaet
le hebben willen schenden, om koppige schand- en-
dwaesgedacliten te doen doorbreken en by gevolg zoo
veel te meer is men gehouden zich te zwichten van
lofbazuyn aen te zetten, of van standbeelden op le rech
ten, of van eenige eer tbe le zwaeyen aen dezen of
genën aenjager van een hrandschip, zoekende volk en
land met kerk en geloof in de lucht te doen springen.
Men herinnere zich dan dal ons land by erfnis verviel
op. den belgischen keyzer karel V, en daerna op zynen
zoon KONING PHILIPPUS II.
Karei V geboren te Gend, den 24 February 1500,
wierd Souvereyn der XVII Belgische provinciën door
Openbare zitting van 28 Jung.
(vervolg).
Zooals wy in ons voorgaende Nr hebben ge
zegd, was M. De Rvck ten halven van zyne rede
voering toen M. LIÉNART liet woord nam.
Na bestatigd te hebben waerom den budget is
weêrgezonden geweest, namelyk omdat liy slecht
opgemaekt was, omdat, er 't evenwigt in ontbrak
en dus op eenen g'heel anderen vorm moest ge-
schoevd worden, heeft M. Liénart in 't breed het
gebrekkig oéstuer der voorrgaende meerderlieyd
afgemaeid en het stelsel van gedurig aerigegroey-
de belastingen veroordeeld.
Den spreker beeft, ook den duym bard op de
wonde gedrukt met aen de liberale miiideriievd
door te vryven dat zy en hare afgekookte mede
leden, na 't vonnis van 30 October lest, naer de
beste middejs hebben gezocht om zoovéél bet
mogelyk was den uytslag der kiezingen en byge-
volg den uytdrukkelyken wensch van bet kiezers
korps tegen te werken.
Die_ stoute en roekelooze berekening, beeft
M. Liénart gezegd, die niet alleen de eenvoudigste
gevoelens kwetst van politieke Joyauteyt en eer-
lykheyd, maer tevens liet eerste princiep van ons
Constitutionneel stelsel, dit van het befctuer der
gemeente door dé meprheyd der kiezeis, is mis
lukt, liet gezond verstand der deputatie heeft ze
verydeld en al wat er aen de liberale administra
tie van overbjyft, js enkel de schande.van ze te
hebben ontworpen'.
Wy zullen dus, zoo ging den spreker voort, in
dén teruggezonden budget brengen wat er in
•ontbreekt, te weten orje en evenwigt, en dit
zullen wy doen zonder ons te bekreuneu met de
'bedreygingen van onze akten door liét hooger
gezag te doen vernietigen. Gy hebt eenen budget
ojjgemaekt zwaerder dan al de voorgaende, om
ons van in den beginne onbeminnelyk te maken
gy hebt de jaervvedden vermeerderd van al de
bedienden om er dank van te halen. Maer kwistig
zyn met eens anders geld, daeraen geeft men
eenen naeiri dien ik hier niet wil zeggen
Op deze redens viel er natuerlyk niet veel'te
antwoorden; ook trok M. DE RYCK naer eenen
anderen kant van 't slagveld, en begon op nieuw
in 't ruym te schermen zeggbnde dal den linarilie-
loestand zekerlyk bloeyend was, dat er wel wat
schuld was, maer dat de liberalen die en gene
werken niet konden verrigten zondergeld, en dat
er ten anderen middels waren om die schulden
te dekken.
Ja, M. De Ryck, er bestaen middels, maer als
men gedurig naer de kas der burgers moet gaen,
als men onoplioudelyk, zonder respyt en altyd
met de handen in de zakken der coniribuabelèn
moet'zitten om die te ledigen, geloof ons vry, die
middels konnen goed schynen voor u, maer zy
maken de rekening niet der verarmde burgers",
die tot het laetste vyffrankstuk naer den ontvan
ger moeten dragen.
M. De Ryck vroeg ook of de stadsgoten, het
slaglhuys,de meysjesscholen voor niet te rekenen
waren, juyst alsof die werken de aengroeyde
schuld van over de VIER HONDERD DUYZEND
FRANKS konden verregtveerdigen. Wat zou dien
de dood van' zyneu vnder Philippus I. Hy wierd opge
voed alhier, en intu&schen verviel hem 't koningryk
Spanje van. den kam der Spaensche prinses zyne moe
der. In 1519 wierd hy keyzer van Duylschland gekozen
en ingehuldigd met pracht te Aken. ilpor het bezit van
die verschillige zoo uylgeslrekte staten en de uvlber-
stende ooTlogen tegen den Turk, legen Vrankryk en
tegen de opslaende Protestanten in iiuytsehland, had
keyzer Karei gedurig van 't een naer 't ander te reyzen.
In 1525, op hel slagveld nevens Pavia, in lialiën, viel
Franciscus I koning van Vrankryk in zyne handen. Verre
van hem door den kop te doen schieten, zoo al de libé
ralen van Mexiko nu komen le doen met den zwager
van den koning der Belgen, keyzer Karei deed enkelyk
koning Franciscus I naer.Spanje leyden, en reeds in
January 1526 liet hy hem vvederkecren in vryheyd naer
Parys. Op verscheyde ivden van zyne regering bevond
zich den keyzer in Belgiën. liet was in September 1544,
in het traktaet gesloten le Crespy, dat Vrankryk vooi
eeuwig verliet alle aenspi'3ek van opperleenrechl, siize-
ravneteyt of ander welkdanig recht op onze gewesten,
voorwendsel waer onder de Franschcn ons zoo dik-
maels waren komen kwellen en aenvallen. Philippus
droeg insgelyks zorg om geene bemoeying meer te
laten opryzen. Het is dan voor de geschiedenis onwe-
derleggelyk vastgesteld dat keyzer Karei en zyn zoon
koning Philippus, de vaste grondslagen van onze vol-
komene onafhankelykhevd hebben gelegd.
Kareis zoon Philippus II kwam in onze provinciën
in 1549. De gezondheyd van zynen vader begon le ver
zwakken in 155t, en den 25 October 1555 stond hy te
Brussel de souvereynileyt dezer landen af ten voordêele
slimmen advokaet zeggen, indien hy als regler-
kömmissaris eener failliet aengesteld, op de
vraeg: wat hebt gy met die opgeligtte-penningen
gedaen? van den gefailleerden ten antwoord
jnoest krygen 'k heb koels en peerden gekocht:
'k heb een schoon buys dat alle jaren wel vier
J<eers geverwd is; 'k heb ook schoone meubels;
'k heb nogal dikwils feeste gehouden, gedanst en
gesprongen'k heb eene welgevulde kleerkas,
want, 'k had alle maenden eenè nieuwe kazak,
broeken en vesten ten advenanie, zoodanig dat
ik den besten gekleed was van g'heel de stad
Wat zou M. De Ryck zeggen als hy zoo eene ant
woord zou krygen?
Men ziet het, al 't geklap van M. De Ryck was
lauter zeever, 't waren advokalentrekken waer-
door de meerderlieyd zich niet heelt laten by den
neus leyden. Want opvolgelvk al de verminderin
gen stemmende die den heer verslaggever des
budgets, M. MONFILS, in naem zyn er sectie,
voordroeg, heeft zy aen de slimme liberale bud-
gètmakers, die in 't voorbygaen gezegd, meestal
de gespaerzaemiieden verwierpen, eene welver
diende les gegeven van spaerzaem huyshouden,
van profytig omgaen met de penningen der bur
gers, eene les' die, als zy eenige jaren vernieuwd
word, de schroomelyke schuld van VYT HON
DERD EN TACHENTIG DUYZEND FRANKS zal
uytdooven en alzoö de burgers verlossen van
van dien schroomelyken last vanOPCENTEN en
-KADASïERFRANKS die onze stad doen de
kroone spannen onder al de'steden der provincie-,
want zy de eenigste is die zoo scbrikhelyk veel
confributiën betaelt.
diier valtmog op te merken dat M. Monlils aen
de. burger» insgelyks gewtierborgd heelt dat zy
reeds liet naeste ,jaep zulten ontlast zyn van de
twee ten honderd op het kadaslrael inkomen. Eu
daerby wat nog deftiger is. is dat ofschoon er op
den weêrgezonden budget rond de DERTIG-DUY
ZEND FRANKS zal gespaerd worden, er niette-
Win TIEN ii VYFTIEN DUYZEND FRANS zullen
steed worden om de onbruykbnre straten de ware
modderpoelen in Mylbeké, Schaerbeke enz. te
kasseyden.
Dit lieeten wy eenen budget opmaken, dit ltee-
ten wy huyshouden, dit heeleil wy 't geld der
contribuabelen bestieren gelyk bet. behoort.
Dat onze liberliaters van alle steden die les
volgen en zy mogen verzekerd zyn dat er zooveel
van hunne trouwste mannen aen den grond van
den kiesketel niet zullen biyven plakken. Maer
dit is eene vruclitelooze lesde liberhaters moe
ten mogen eens anders geld bandelen, zonder dit,
is. bun stelsel 't domste van de wereld en doet
bun overal aen de deur zetten.
Lotte. Ilewel, Trientje, zyt gy kontent ge
weest van de kermis?
Tuien. Ba neen ik, Lojte, 'k bad my aen
wat beters verwacht.
Lotte. Ik ook, Trien, zooveel te meer, dat
onze nieuwe raedslieeren eene grootere spmme
gestemd hebben dan op andere jaren, om ons
van zynen zoon. 'T volgende jiior gaf by hem ook Spanje
Moer hei kcyzerryk van Duytscbland deetf'h'y overgaen
aen zynen oudsten zoon Ferdinaiidus.
Den magtigen keyzer Karei alzoo afstand gedaen heb
bende van alles, ging in Spanje in 1586 zich opsluvten
in het kleyn klooster van St Justus, waer hy zeer stich-
telyk stierf den -21 September 1558.
Koning Philippus tl regeerde van 1555 lot 1566 met
dezelfde voortduring van voorspoed als zyn vaceren
voorzael. Hv scheepte in naer Spanje le Vlissinghe den
21) oogst 1559, en Hot alhier Margareia, hertogin van
Parma, zyne zusier, om het land te bestieren met écnen
slaetsraed van zes persoonen.
Onder die twee regeeringen van kevzer Karei en van
zynen zoon Philippus II tot de kelter'sche Iwislzaeyin-
gen en vergiftende parly en oproerwekkingen van .Mar
nix in 1566, beklom den hloey van 'l Belgisch volk
eenen graed waervan men zich moeylyk een'denkbeeld
maekt.
Brugge en Antwerpen waren stapelplaatsen van on
berekenbare schatten. Rykdom van 't zuyden, rykdom
van 't noorden vloeyden er loe. Spanje zond in ons land
zyne wolle, Vrankryk zyne wynen de opbrengsten
van al de landen welke de middeilandsche zee bespoell
wierden aen onze kusten door ontelbare schepen aen'
gebragt. De haven waren gedurig als zich vernieu
wende, en roerende digi geslotene bosschen van mas
ten en vlaggen.
Wat Veneliên en Genua en do overige republieken
van lialiën Irokken van kostelykheden uyl den Oosten,
dal kwam bier id menigte verzameld. De' merkten van
Belgiën .waren vermaerd Europa dooi.
eene luysterryke kermis te konnen geven. Maer
't is mis geweest, niemand is voldaen.
Trien. 'T is spytig, want men zou wel gaen
peyzen dat liet er om gedaen is. Wie is 't die
onze kermisfeesten moet regelen Is't den ge
meenteraed
Lotte. Zeker niet. Hadden onze raedslieeren
er meê belast geweest, 't zou een ander paer
mouwen geweest hebben. De raedsheeren kon
nen anders niet. doen dan 't geld loestaen dat er
voor de kermis mag gebruykt worden, al 't ove-
rige hangt af van de opperbazen.
Tiiien. Als 't zoo is, dan versta ik waerom
onze kermis niet beter gelukt is i de opperbazen
zyn liberael en men weet boe dit goedje onze
catiiolyke burgery genegen is. Nu versta ik vvner-
oin het muziek in eenen verloren hoek van de
stad gesteken is geweest, waer geen volk woont,
op de graenmerkt, tusscben de kazern, tusschen
bet lokael der stadsschool die leeg was, tusschen
de school der soldalenkin'ders welke in de klasse
waren en tusschen den blinden muer van Mr
Lienarts hof. Moet men niet libérale shmmeriks
zyn om zoo een kermisplan uyt te vinden
Lotte. Laet ze maer doen, 't is alzoo dat
men die zoogezegde volksvrienden best leert
kennen. Had het muziek op de groote merkt ge
speeld, er zou wel tienmael meer volk gekomen
zyn, want zoo ik gehoord heb, waren er 17
mözieksocieteyten uytgenoodigdwaervan er-
maer dry zyn gekomen, de andere hebben laten
weten dat zy voor geen boomen en blinde muren
speelden. Dit is my ten minste zoo gezegd.
Trien. Van de liberhaters moeten wy geen
bet minste voordeel voor-de stad verwachten
dit volkske zorgt maer voor zyn eygen zeiven en
zou alles doen om aen de francmaconsseete te
behagen.
Lotte. Zop 't misschien ook zyn om aen de
francmapons te behagen, dat er nu'zooveel libe
rale burgemeesters onze gewyde kerkhoven
laten schenden
TniEN. Ongetwyfeld, de liberalen zyn im-,
mers de ootmoedige dienaeis der francmacons
men vind burgemeesters die zooverre gaen dat
zy zich 't ambt van pastor durven toeyevgénen
en uytoefenen, én daerby nog zeggen dat zv de
priesters niet meer noodig hebben.
Lotte. Maer, Trien, is dit toch waer 1
Trien. Dit is onge'iukkiglyk maer al te waer
t is zelfs m een dorpken vail d'Ardenen ae-
beurd. b
Lotte. En wat is daer gebeurd
"T "ewelden burgemeester die ook
nen liberalen kwant is, opgemaekt door de franc
macons, is met eenige jongens, het kruys en eenen
ketel wywater stoetswyze naer 't nieuw kerkhof
getrokken; daer gekomen heeft hy de godsdienst-
plegtigheden begonnen napoetse'n, bet wywater
op den nieuwen grond gesmeten en in zvne on
beschofte liberhaterstael tot de omstaend'ers ge
roepen Daeruw kerkhof is nu gewyd vvv
zullen het voorlaen wel gedaen krvge» zonder
priester....
Lotte. Wel, Trien, gaet dit zooverre
Trien.Ja, Lotte, zooverre gaet dit nu. en
dit door onze eygene schuld met dit godloos
De Porlugiezen, door hunne veroveringen in do In
dien, hadden eene uytnemeiide aenzienlvkhevd bekomen
mi den koophandel. Zy kwamen naer de Nederlanden
mei geheele vlooien, lie uytrnslingen die te l.isbona
Hoofdstad van Porlugael vergaderd waren om herwaerts
aflezeylen, waren mei zelden samengesteld van lujnlje
of vyf en-twintig sclicpen.
Het minste schip haci eene lading van twintig tluvzend
dukaten vvaerdy.
Keyzer Karei was het magtigsle gekroond hoofd d> v
wereld, en Belgenland was in meeslen vooruyl^ang
onder al zyne stalen. Handel en nyverheyd van Neder-
duylschland waren hel wonder en de verbazing dier
lyden.
Den welstand was algemeen, de gebouwen statig
kleeren en huysraed loonden aen overal liet ruym ge
win en gemak in alle levensstanden. Antwerpen besteeg
den top van aengroev en verheffing onder bet bewind
van Koning Philippus 11.
Geen een land der aerde had zoo gestadig voorigan»
gedaen. Luvk, onder 't gezag van zynen Prins-Bisschop"
deelde in 'l zelfde genot van weelde.
Becds dan waren Antwerpen, Luyk, Brussel, Brugge
Gend, steden van tachtig tof honderd duvzend inwoo-
uers, en knelden van handeldryvende vremdclingen.
Van fvn laken alleen, het grof daergelalen, voerde
men jaerlyks uyt, voornamelVk uyl' Vlaendercn, voor
acht millioeneh guldens, die nu zestig miIIioen.cn fran
ken ten minste verheelden, gezien de vermenigvuldiglne
der gemunte speciën.
Luyk had de berbemdstë yzerfahfieken der Wereld
