Jaer. Zondag', 6 October 1867. N" 1105.
VERTREKUREN UYT AELST NAER
VERTREKUREN UYT VOELENDE STATIËN i
6 FRANKS 'S JAHRS.
LIBERALEN VOORUYTr
GANG.
Wie zal l beletten
PI1ILIPPUS MARNIX
Verstoet hel wel.
Eyndelyk.
MSJTIEWET.
De Cholera-Decoratie.
DEN DENDERBODE.
Dend.B-257-258-33945U-2 1-30 3-16 6-319-18® Gend, (6-05 vrvdag) 7-> 3 <E 1«2«3° hl. 7-2S
Lokeren S-2S 8-33 94S IS 25 3-16 6-31 8-30 8-50 12-25 12-42 1-30 3-18 6-20 6-42
Brus 7-55 8-32 E(l 23 k1) 9-41 12-01 12-21 2-41 gj 8-40 (E1 23 hi.) 9-18
2-58 5-48 E (1« 2' 3* k') 5-53 8-36 8-55 S Brugge, Ost 7-03 E( 1 2 3 kl). 8-30 8-50 12-25
Mech. 5-25 7-25 7-55 E (1 2 3 kl.) 8-32 E (1 2 ;f 12-42 6-20 6 42
3 kl.) 9-41 945 12-01 2-58 3-16 5-53 6-31 Doornyk, Kortryk, Moescroen, Rysscl (lnners
8-36 en 8-55 E (1 2 3 kl.) Gend) 7-03 E(J 2 3 k.)I)oornyk niet begrepen
Aniw. 5-25 7-25 7-55 E(l 2 3 kl.) 8-32 E(1 23 kl) gj 8-50 12-25 12-42 3-18 6-2» 642
945 12-01 2-58 3 16 5-53 6-31 8-36 8-55 p Doorn Rvss. (langs Atb) >8-00 0-00 Aih 2-45
l.euv. Tliienen Luyk Verv. Landen. 5-25 7-25 5-50 8-50 Doornyk.
en 8-32 E123 kl.) 941 94512-01 12 212-58 gj Ninove, Geersb. Alb. 8-00 11-55 2-50 5-53 8-55
3 16 6-31 Thienen 8-55 E (I 2 3 kl.) gj Bergen, Quiévrain, Namen. 8-00 2-50 5-53
VAN ANTWERPEN NAER: Lokeren. Gend, 5-30 7-30 9-00 11-00 2-30 4-00 6-30 7-30
VAN GEND NAER Lokéren. Sl-Nicolacs, Antwerpen. 440 7-20 9-30 10-50 2-20 4-25
5-35 7-00.— re LEDESlaen al de konvoys.uytgenomen de Expres.—Te Idegem en Santbergen slaen
al de konvoys. Tc-Gyseghem slaen slil al de konvoys.— Te Denderleeuw slaen al de konvoys
uvlgen.de verirekken van Brussel 6-30 8-10 12-00 6-00 8-05 en uyl Aelsl 8-32 2-38 5-48 8-36.
Vertrekuren uyt Denderleeuw naer Brussel 8-08 9-54 12-13-12-32 3-13 6-05 9-08.
VAN LOKEREN NAER
Denderm. 11-00 3-05 Dcnderm. 4-57 7-40
7-00 11-25 4-57 7-4Ö
1-40 4-34
1-40 4-34
1-40 4 34
1-40 4-34
0-00
7-27.
7-27.
7-27.
7-27 Genii
Unique ^iinni.
Dendermnnde, Aelsl, 7-00 9-35
Ninove, Geeraerdsbergen, Ath,
WAN ATH NAER
Geeraerdsbergen, Ninove, Aelsl, Dendermonde, Lokeren 6-33 10-40
Lessen, Geeraerdsbergen, Ninove, Aelsl 6-33 10-40
Brussel (lang Denderleeuw) 6-33 10-40
Gend. Bruggse, oslende (langs Aelsl). 6-33 10-40
van Ronsse naer Audenaerde, gend 4-00 8-05 9-50 11-55 4-45 8-25.
VAN BRUSSEL NAER
Aelst, Gend, 6,30 E 1 2 3 kl.) 7-25 8-10 11-20 12 00 2-15 5-15 6-00 8-05 E (1 2 3 kl J 8-15
Ninove. Geeraerdsbergen, Alh (langs Denderleeuw), 7-25 11-20 2-15 5-15 8-15.
VAN DENDERMONDE NAER
Brussel (langs Aelst) 7-30 8-09 E (1 2 3 kl.) 11-30 H-55 2-95 5-25 8-30 (langs Mech.) 5 51
8-11 10-U9 3-38 5-25 7-41
Aelsl 7-30 8-09 11-30 11-55 2-25 5-25 5-56 8-25 10-00.
van braine-le-comte naer: Enghien, Geerardsbcrgen, Soilegcm, Gend, 7-10 9-07 4-45 8 15
van gend NAERt Soltegcm, Braine-ïe' Comle, 5-55 9-33 3-20 6-50
AELST, DEN 6 OCTOBER 1687.
(vervolg).
Zoo als het klaer blykt uyt het programma van
•den moorteibaes Joseph Goffin, uyt de romans
van Eugeen Sue zoo hooggeprezen door de lo
giën, en uyt al wal vvy tot hier toe gezegd heb
ben, het leste woord van den liberalen voorüyt
gang is hel Socialismus of de Revolutie.
Om zyne revolutionnaire plannen uyttevoeren,
'om troon en altaer te verbryzelen, om al de
stichtingen van 't verled ene en geheel de heden-
daegsche zamenleving ten gronde te vernietigen,
liet maC'Onismus zoo als wy gezien hebben, re
kent op de medewerking van 't werkvolk.
'T werkvolk in Engeland is reeds ingelyfd door
de logiën ais in een talryk leger. De nationale
maetschappy der vereenigde ambachten alleen be-
staet uyt 60 duyzend mannen door geheel Enge
land verspreyd, en al de maetschappvën van
't land byeengenomen maken, een leger uyt van
van 800 duyzend mannen.
Welnu, indien de logien erin gelukken om in al
de landen gelyk in Engeland zich meester te ma
ken van 't werkvolk, wie zal 't Irancmaoonsge-
spuys beletten van op gestelden tyd het vuer van
de revolutie aen de vier hoeken van de wereld te
steken gelyk het reeds beginnen doen heelt ip
•1848?
Zullen't de regelmatige troepen zyn? Maer de
logiën bederven overal het leger gelyk het volk.
om hedendaegs-eenen hooggen graed te-beko
men in 't leger, men moet francmacon zyn, en al
■wie francmacon is, moet de belangen van 't ma-
ïonismus voor alle andere belangen stellenhy
verbind zich daer toe door eed, en alle andere
eeden gelyk van getrouwigheyd aen de grondwet,
aen den koning» aen 't land, enz, moeten wyken
voor den eed van getrouwigheyd aen 't mapon
nismus;! zoo wilt het de maponnieke zedeleer.
Ziet er hier een bewys van
In eene redevoering uytgesproken den 24 juny
1841 door B.\ Lefèbre-d'Aumale, spreker by den
Orooten-oosten van Vrankryk, vinden wy liet
volgende
Men heeft gezien op de slagvelden dat krygs-
lieden die gereed waren om malkanders bloed
te vergieten, op een enkel teeken zich schielyk
wederhielden.... De onverbiddelijke weiten van
de krygstuclit zelve hebben alzoo geweken voor de
magt van 't magonnismnsen dit is misschien
het klaerste bewys van zyn overgroot ver-
mogen.
Ja, den oorlog vernietigt de steden, de lan-
den, 'tis eene algemeene verwoesting.: en ziet,
het geen noch de koningen, noch de forten,
noch de groote kapiteyneu kunnen te weeg
VAN Ste. ALUËGONDE.
TWE£®S
4. Zwitserland. B. Zwingli.
Loochening van't li. Sakrament.
Lulbcr bad aliyd in zekere wyze de tegenwoordigheyd'
van Christus in liet Allerheyligste Sakrament herkend.
Wv zegden in zekere wyze, terwyl bv de mis afschafte
cn allé christenen priesters verklaerde, vrouwen en
kinders begrepen. Ten minste hy loochende het Aller
heyligsle Sakrament niet leenemael.
Daer was een veld van loochening open, en Zwmgli
ging er stoutmoedig door, en loochende de wezeutlyke
tegenwoordigheyd'van Christus volstrekt.
Daermede onderscheydde hy zich van Luther en brak
met hem af. De Zwinglianen wierden genoemd Sacra-
menlarissen. De loochening der tegenwoordigheyd van
Christus in 'l H. Sakrament is den grondsteen van Cal-
vyn's en Marnix leer, achter Zwingli gekomen.
Zwingli verbaelde De waerheyd is mynen regel
lol zoo verre, dat ik voor den dag breng het geen
ik zou willen verbergen, wetende aen welke las.terin-
gen en schimpingen ik my blootstel, maer het ge-
weten dwingt my. ben 13 April voor dat ik de tegen-
woordigheyd van Ciirislus in 't II. Sakrament loo-
chende, voor T krieken van den dageraed ik scheen
my in diepen slaep, met groote verveling, wederom
in stryd te zyn met eenen tegenstrever. Maer ik bleef
brengen om de verwoestingen te staken, een
enkel teeken, een enkel zinnebeeld brengt het
te weeg, een enkel woord stelt een eynde'.,uen
de bloedstorting.
Maer wat nog meer verwonderinsweerdig
is, op dit achtbaer teeken heeft men gezien
dat krygslieden, in 't midden van den stryd
hunne wapens neêrlegden, malkander omhels-
den, en van vyanden zoo als zy waren, vrien-
den en broeders wierdengelyk zy er toe ver-
pligtwaren uyt kracht vau hunnen eed.
Die redevoering wierd uytgesproken ter gele-
genheyd van eene soTsticiale feest; meest al de
logiën van 't land waren er vertegenwoordigd, en
het verslag van de feest bestaligt dat den spreker
op een teeken van den voorzitter B.\ Bouilly,
tot drymael toegejuvehd wierd. B.\ Bouilly, be
dankte hem hertelyk in den naem van den Groo-
ten-Oosten, en sprak in den zelfden zin:
Onder de francmasons, zegde hy, cfe kracht
der broederlyke liefde is zoo. groot, dat zy zich
uytstrekt zelfs tot degene die van elkander
afgescheyden zyn door de belangen van 't va-
derland. En het woord adresserende aen de
mapons die ten tyde van oorlog onder de wapens
zyn: Maekt geen onderscheyd, zegde, hy, noch
tusschen land, noch tusschen uniformsziet niet
anders dan broeders, en denkt aen uwen eed.
Zoo dan, onder francmapons, alles moet wy
ken, ja, de onverbiddelyke wetten der krygsluebt
zelve moeten wyken, niet alleenlyk voor de be
langen van 't maponnismus in 't algemeen, maer
zelfs voor't welzyn van iederên moortelbroer in
't bezonder; by zoo verre, dat eenen officier op
't slagveld die voor 't welzyn van zyne moortel
broers, zynen koning en zyn vaderland verraed
volgens de maponnieke zedeleer een loffelyk
werk doet en eene pligt kwyt.
Welnu, indien het zoo is, en 't is zoo, wat
staet is er nog te maken op de legeren om de re
volutionnaire plannen van 't maponismus te ver-
ydelen?
En wie zal nu nog verwonderd zyn dat de
krygskunde hedendaegs als eene leerschool van
verradery geworden is? Word er nog wel eenen
oorlog gevoerd, oritstaet er nog wel eene omwen
teling zonder dat men hoore spreken van officie
ren van hovelingen of van Ministers die hunnen
koning en hun vaderland verraden?
Eenen officier, eenen hovejing, eenen Minister
francmapon die anders zou te werk gaen, zou
zich blootstellen aen de schrikkelykste gevolgen,
aen de scbroomlykste straffen van wege de lo
giën.
En wat zou den verrader wederhouden De
vrees van de tribunalen?Maer in een land
waer de logiën meester zyn,' waer de francma -
pons meest al de bezonderste plaetsen van 't reg-
terschap vervullen, moet de onpartydige regt-
veerdigheyd zoo wel als de onverbiddelyke krygjs-
tucht niet wyken voor de belangen van 't mapon
nismus?
zoo stom, dal 't geene ik wist waer te zyn, ik het
niet kon uytspreken, myne long dien dienst weyge-
rende. Dien angst komt my soms nog bedriegeïyk
's nachts overvallen. Ondcrtusschen wy verslacn niets
verhevener Ie vertellen dan eenen droom, alhoewel
het van geen ligt belang is, 't geene wy in den slaep
k door Gods genade geleerd hebben. Het is lot zyne eer
<i dat vvy hel hier voorbrengen.
Het zigt scheen my vandaeg te ontstellen want
't was gelyk eenen vermaner van hoven uyl een ge-
sloelle d:e verscheen. Was hy zwart of wit, dai ge-
denk ik nietik verhael immers eenen droom. Hy
sprak lot mv, en verdween. Zoohaest ik den geest
onlwaerd had, ik worde wakker, spring uyt myn bed,
'4 vat den Bybel en lees 'T is den voorhygang des
Heeren, twaelfde hoofdstuk der Uylgangen.
By dien praet Zwingli will zeggen dat eenen geest,
engel of duyvel in den slaep verschenen is, en hem
geleerd heeft hoe hy moest bevveeren dal Christus iu
't heylig Sakrament niet rust.
Het geloof zou dan gestaefd zyn op-eenen droom van
Zwingli. Daermede zou het geloof van Christus lyd tol
Zwingli aengeuomen en gevolgd vernietigd zyn. Boven
dien hy aenroept zelfs niet zyn eygen ge'roomde, maer
het woord van nachtspook waervan hy alleen niet weet
of hel wit was of zwart. Du zalighevd der zielen zou
afhangen van eenen droomer, van een nachtverschynsel,
van de geluygenis van eenen duyvel.
Toen naderhand discipelen van Calvyn predikten in
sehucren, het is gebeurd dat men hun toonde de blad-
zyde„van Zvvingli's werken svaer dezeuverklaert dat
iu het H. SakrauK-nl-niets anders is dan een zinnebeeld
•van 't lichaem van Christus. 'T welk op die prekers
eenen indruk deed van gramschap en schaemle.
Wat is rui den liberalen voorüytgang in een
catholyk land.
Wy hebben bet gezien, den liberalen voorüyt
gang in eeu catholyk land is eerst vooral de ex
ploitatie van de c'atholyke bevolkingen door en
ten profyte van 't liberafismus. Het land dat is
wy zeggen de liberhaters.
Maer achter 't liberalismus komt liet maponnis
mus, en gelyk de liberhaters zeggen het land
dat is wy zoo ook zeggen de francmapons
liet liberalismus dat is wy. Het liberalismus
mag het land exploiteren op conditie dat liet zich
ook late exploiteren door 't maponnismus.
En gelyk er liberale dupen zyn, zoo zyn er ook
maponnieke dupen, want achter 't maponnismus
komt het Socialismus of de Revolutie die het
leste woord is van den liberalen voorüytgang.
Gelyk al de bezonderste kopstukken van 't libera
lismus francmapons'zyn die 't liberalismus ex
ploiteren ten profyte van 't maponnismus, zoo
ook al de bezonderste kopstukken van 't mapon -
nismus zyn socialisten of revolutionnairen die
't maponnismus exploiteren ten profyte van de
Revolutie.
En wie is aen 't hoofd van de Revolutie? Be
Revolutie, zegt ons onzen H. Vader Pius IX in
zyne Encykliek van 8 december 1849, de Revolu
tie word bezield en bestierd door Satan zelf. Haer
oogwit is het Christianismus ten gronde te vernieti
gen en eene heydensche zamenleving op zyne puyn-
hoopen te stichten.
'T is alzoo dat Satan hei liberalismus bestiert
door 't maponnismus, door de Revolutie 't is al-
zoo dat Satan geheel den boel aen zynen liaek
hecht en naer den afgrond sleept waer hy zelf in
gevallen is. O liberalen voorüytgang!
Men weet al wat rampzalig geschenk bet zooge
zegd liberael ministerie aen het land doen wilt;
men heeft de nieuwe wet op de soldatery gelezen
en gezien, wat die volkslievende mannen g-aen in
voege brengen.
Indien er ooyt een geesel gemnekt is voor bet
arme volk, dan is het zeker de militiewet en nu
word zy nog verzwaerd. De burgerwacht word
daerenboven zoo ingerigt, dat zy in tyd van oor
log de reserve van bet leger zal uytmaken.
En wy die hoop hadden dat die liberale mannen
te Brussel de loting in tegendeel zouden hebben
afgeschaft
Nu word het cyfer van het contingent integen
deel- verhoogd de remplacementen en nummer
wisseling afgeschaft; ais men zich voor de trek
king niet meer vrykoopt, voor eene som, die
nooyt minder dan 1000 fi\, maer wel liooger zal
zyn, moet men soldaet spelen.
Zyn er meer zonen in eene familie, dan kan
voor de anderen den prys der vrystelling vermin
derd worden maer de broeders van den vryge-
kogten hebben geen regt tot vrystelling van den
dienst.
'T is al soldaet, wat de klok slaet, en dat in
Zoo worden bevolkingen kinderswyze in ellendige
dwalingen gewikkeld diemetgodslasteringen zielverlies
nu reeds meer dari dry honderd jaren duren, ontelbare
onleenngen van 't 11. Sakrament hebben by gebragt,
van toen lol de heyligschendery van Leuven op nieuvv-
jaer 1865, en storten van de eene boosbeyd in de an
dere.
Zwingli wierd bvgesprongen door Carlostad die ook
reeds twyfels op de tegenwoordigheyd van Christus
had uylgedrukl en door Joannes Hausschein, die den
giieksehen naem aennam van OEc lampadius. Hy was
Pastor te Bazel, had zich reeds bemoeyd in de büylen-
sporigheden van den Boeronkryg, gaf het schandael van
eerie vrouw te nemen, was alzoo weerdig van den
vriend van den nieuwen keiter Zwingli te zyn, en wist
ongelukkiglyk de bewooners der stad Bazel ook te doen
grootendeels afvallen van T geloof.
Lui her van uyl Duytschland hield den tegenkant van
Zwingli Het waren na 1525 als twee kampen, waer
men zich van wederkanten de boedanigheyd kaetste
van verachtelyke ketters en duyveldienaren.
XVien moest men volgen Zy verstootten bcyde het
gezag der kerk.
Zwingli verwierp zoo als Luther de Mis, de nenroe-
ping van Maria, de tusscheuspraek der Heyligcn, het
Vagevuer. Hy schalt af oinirenl al wal Luther hevvaerde
van den christenen eeredienst.
Hy schikte den hemel op zvne wyze en stelde daer
in nevens Christus en Onze'Lieve Vrouw, den afgod
Hercules.
Numa Pompilius den uvlvinder der afgódery van de
oude heydensche Romeynen.
Scipio die in het heydendom de leering volgde van
den wulpscheu wysgeer Epicurus.
een land, hetwelk geroepen was om altyd neut-
frael te blyven dat geen oorlog mag voeren.
Voor dén burgersjongen is er geene kans meer,-
zich nog vry te maken van dezen slavendienst
voor den ryken, ja daervoor is gezorgd.
Wat geelt het aen dezen, dat hy een paer duy
zend frank vooraf beeft betaeld? Doch dat kart
men niet zeggen van den burgeisjongen, die nu
reeds met moeyte eenen remplapant of eenen
nummerwisselaer kan aenkoopen.
Men houd dikwyls volksvergaderingen, om te
gen de willekeur te protesteeren: ziedaer nu
eene gegronde reden om zich te laten hooren
ziedaer eene reden om aen zyne representanten
te zeggen stemt gv dié wet* dan word gy door
ons niet meer herkozen
Er is geene qiiestie van katholiek en liberael:
men moet de handen ineenslaen en gezamenlyk
tegen den algemeenen vyand optrekken, die ons
eerst geld uyt de beurs klopte, om forten té ma
ken, en nu meer en meer bloed vraegt om die
forten te verdedigenHandelsblad
Wanneer de krygswet veranderd word in' deri
zin van bet ontwerp des gouvernements, zal het-
krygsbudget met nog eenige milüoenen vermeer
derd worden. En waer zal men die halen f
Hel schynt, dat reeds de helft der zestig mil-
lioenen, onlangs door de Kamers gestemd om
werken van openbaer nut uyt te voeren, besteed
zyn aen onbekende üytgavèn en die onbekende
uytgaven, beweert men, zyn niét andefë düri
krygskosten.
Wat zullen de Kamers, in tegenwoordigheyd
van die zwaerwigtige questiën, doen Het i9
algemeen gekend dat het militarism by on
ze bevolking zeer impopulairis. Het Belgisch
volk heelt reeds te veel'geleden van het soldaten
spel, om er op verzot te zyn. Maer liet gouverne
ment zal niet nalaten, zyn doel te willen berey-
ken. De representanten alleen konnen dit ramp--
zalig doel verydelen.
De bureelkrabbers hebben weêr"al wat groots
verricht! Nauwelyks warende lysten openbaer
gemaekt, die de namen der begunstigde personen
bevatten, of het begon uytvallen te regenen tegen
de farceurs die aen de samenstelling der lysten
geknocyd hadden. Men weet dat de decor'atiën
vooral naer de inlichtingen der gemeentebestu
ren toegewezen zyn, by wie de camaraderie en
den partygeest vooral in aenmerking genomen
worden. Men zoekt, op de lysten naer de namen
van verscheydene doctors, priesters en byzondé^-
ren, die zich nacht en dag ten dienste der lyders
gesteld, en door opofferingen getroost hebben.
Daeren boven staen er namen op van lieden, die
tydens de ziekte door niemand opgemerkt ge
worden zyn
Het misnoegen is dan ook groot! eii van alle
komen, er protestatiën in 't licht van deftige en
menschlievende persoenen die in hunne eer ver-
krenkt of wel de decoratie van minderen rang
weygeren, ofwel zekere andere van eersten rang
En Calo van ülica den zelfsmoordeix
Zwingli hield ook staen dat hy den uytvinder was van
de Hervorming, en niet Luther, dal hy de nieuwe lee
ring begonnen had reeds in 1516, en Luther maer iu
1517.
Luther schreef dat zy tegenslrydig waren aen elkan
der, gevolgentlvk uat Zwingli of 'hy moest een satnns-
dicnaer zyn lk heb den Paus legen my van voor,
ik heb de Kerdoopers en de Sakrainenlarissen van
Zwingli legen my al achter, maer ik zal alleen op-
trekkeu tegen allen, ik zal ze allen onder de voelen
Ireden. Men zou denken Garibaldi te hooren te
Aspromonle of te Asinalonga.
Zvv-ir.gli was niet min stout in Zwitserland dan Luther
by de Duylschers.
In weerwil van de verloogen dei' Zwilsersche Bis
schoppen van ('onslnnz, Coire en Bazel, den Gemeönle-
raed van Zurich, op het verzoek van Zwingli, besloot
in 1523 dal de leeringen van dezen vooriaen zouden
gevolgd worden.
Den Raed van Berné verbood het zelfde jaer aen den
Bisschop van Lausanne van nog eenen voel le stellen
in Berne of in haer grondgebied lot bissehoppelvke
xümbsverrigting.
Van den anderen kant, twaelf kantons ongerust over
de gevolgen der twisten zonden hunne gevolmagligden
naer Lucerne. Berne zelve voegde zich er onder.
Den 26 January 1524 een streng beslnyt wierd een
parig genomen lol volhouding van het Roomsch catholvk
geloof, met bedreyg aen Zurich, m geval van wedèi-
spanmgbeyd, van uyisiuylmg uyt 't Z.vitsersch verhond.
Boeren van Zwitserland aengemoedigd door die van
Duytschland begonnen ook in opstand le geraken.
Men las in het Duylsch Boeren manifest van 12 October