22de Jaer.Zondag, 17 November 1867. -MW1IÖ9.
VERTREKUREN UYT AELST NA ER
'$bbes&
6 FRANKS 'S JAlïRS.
VERTREKUREN UYT VOGLENDE STATIËN i
DE DRANKWINKELS.
Eevolgen der kroegwet.
n BEiiii-aeiE
Dcnd. 5-25 8-33 12-2 3-15 6-15 j§ Gend, (6-05 vrvdae) 7-' 3 (E le2e3° KI 8-32
iokeren 5-25 8-33 12-25 3-15 6-15 8-52 4 2-95 12-48 3-18 G 15 6-30 9-10
Brus. 7-58 8-31 E(1 23 k') 8-46 11-40 11-57 1-20 Brugge, Ost. 7-03 E 1 2 3 kl). 8-32 8-52 12-25'
2-45 5-47 E (1® 2e 3C k') 5-52 8-50 12^48 6-15 6-30
Mech. 5-95 8-31 E(1 23.kl.) 8-33 8-46 11-40 jf^ Doornvk, Kortryk, Moescroen, Rvssel (langs
11-57 1-20 2-45 3-15 5-52 8-50 jg Gend) 8-32 8-52 12-25 12-48 3-18 6-30
Aniw. 5-25 8-31 Ef1 2 3 kl.) 8 33 E(1 23kl) 8-46 1 n
11 -40 11 -57 1 -20 2-45 3-15 5-52 8-50 SïK n00 Alil 3-32
I.env. Thienen Luyli Verv. Landen. 5-25 8-31
8-33 El 23 kl.) 8-46 41-40 11-57 3-15 5-52 j
tol Korlryk Zaterd. en Zondag.
Ninove, Geersb. Ath, 7-58 2-45 5-52
5-50
as
Bergen, QiiiévrairCNamen,
7-58 2-45 5-52
VAN ANTWERPEN NAER? Lokeren, Gend, 5-30 7-30 9-00 11-00 3-00 0-00 6-30 7-00
VAN GEND NA ER Lokeren, Sl-Nicolaes, Antwerpen, 6-30 9-30 10-50 2-50 5-35 6-55.
Te Lede slaen al de konvoys uylgenomen de Expres. Te Idegem en Santbergen slaen
al de konvoys. Te -Gyse<&em slaen stil al de konvoys. Te Denderleeuw slaen al de konvoys
uytgen. de verirckken van Brussel 6-30 8-12 12-15 5-50 0-00 en uyl Aelsl 8-31 11-40 1-20 5-47.
Vertrekuren uyl Denderleeuw naer Brussel 8-11 8-59 12-10 2-58 6-05 9-02 9-07.
-;:v
C-uiqae Su
VAN LOKEREN NAER
Dendermonde, Aelst, 7-05 10-55 1-55 5-00 7-38
Ninove, Geeraerdsbergen, Ath, 7-05 1-85 5-00 0-00 0-00
VAN ATH NAER
Geeraerdsb, Ninove, Aelsl, Dendermonde^ Lokeren 6-55 8-12 Geerardsb. 10-3.8 4-15 7-35.
Lessen, Geeraerdsbergert, Ninove, Aelst 6-55 8 12 Geerards. 10-35 4-15 7-35.
Brussel Hang Denderleeuw) 6-55 10-35 4 13 7-35.
Gend. Bruggse, oslende(langs Aelst). 6-53 8-12 Gend 10-33 4-15 Ekp.
van Ronsse naer Audenaerde, gend. 8-05 11-25 3-20 4-23 8=22;
VAN BRUSSEL NAÊft
Aelst, Gend, 6-30 E 1 2 3 kl.) 7-30 8-12 11-20 12-15 Exp. 2-14 5-10 5-50 8-15
Ninove. Geeraerdsbergen, Ath (langs Denderleeuw), 7-30 10 30 2-14 5-10 0-00.
VAN DENDERMONDE NAER
Brussel (langs Aelst) 7-36 11-33 00-00 2-92 5 29 8-18 (langs Mech.) 5-50 8-5Ö 3-36 8-69
Aelst 7736 0-00 11-33 00-00 2-22 5-29 8-18 0-00.
fp» van braine-le-comte naeb Enghien, Gcerardsb, Sollegem, Gend, 6-51 11-04 4-07 7-5.8
van gend naer Sottegem, Brajne-!e Comte, 0-1Ö 0-00 3-25 0-00
AELST, DEN 10 NOVEMBER 1807.
De begrooting der staetsontvangsten voor 1868,
sen heronderzoek der volkskamer onderworpen,
verwekte eene allerbelangrykste bepleyting on
beeft aen een onzer achtbare a'fgeveerdigdetR
M. Lienart, de gelegenheyd verschaft zyne groote
Icennissen en welsprekende begaefdheden eens
4e meer te doen uytschyneu.
Men weet .dat dè wet van 1849, gestemd onder
-de arglistige drukking van liet eerste ministerie
Rogier-Frère, liet recht voor den verkoop van
■sterke dranken in eene direkte belasting veran
derd heeft, en hierdoor al de kantienbazen, kley-
ïie en groote, kiezers, zoo niet voor de wetge
ving, ten minsten voor den gemeenteraed gewor
den zyn.
Deze wet, zonder eenige beraedsïagïng, in
«eenen «ogenblik van onopleltenlieyd gestemd of,
om beter te zeggen, geëskamoteerd heelt reeds
■de droefste zedelyke en staetkundige gevolgen
•en zal, indien men er geene spoedige veranderin
gen aen 'toebrengt, eerlang oprechte verwoestin
gen aengericht hebben.
Inderdaed, reeds beslaét het negende gedeelte
mn het kies korps voor de wetgeving uyt verkoojwrs
x mn sterke dranken of 41,000 persoonen, welke
aileenlyk uyl hoofde dier belasting liet kiesrecht
bezitten terwyl de kiezers voor den gemeen
teraed, vooroameiyk op den, buy ten, voor me.er
dan een vyfde uyt sterke drankverkoöpers be-
siaen zekerlyk niet eenen stael of neerirtgis in
de kieskollegion in deze evenrediglieyd vertegen
woordigd en den heer volksvertegenwoordiger
RumoTliër had dan wel gelyk uytteroepen
•dat men het order van den edelmon had afge
schaft om het door het order der herbergiers of
kantienbazen te vervangen, want, zegde hy,
vroeger waren al de edellien kiezers en nu zyn
bot al de drankverkoopers.
Onder het beheer van dit staetkundig voorrecht
sen dees slach van burgers toegekend, is het
getal der drankwinkels op eene vreeswekkende
Avyze aengegroeyd en op 17 jaren verdubbeld
■aldus is het getal derzel/ve welke in 1850 slechts lot
<53,000 beliep, heden tot ongeveer de 100,000 ge
klommen, -zoodanig dat men in zekere provincie
■een kavtien op 14 volwassene inwooners telt.
Nu, daer de gelegenheyd den dief en de gene-
verkroeg den dronkaerd maken, is het verbruyk
van den spiritus in de zelfde evenrediglieyd ver
meerderd en worden er thans jaerlyks 400,000
hectoliters genever in het land opgezopen of
nagenoeg 8 liters per inwooner.
Een dubbel kwaed is dan door deze wet ver-
oorzaekt, want terwyl dezelve, tegen alle hegels
van gelykheyd, het kiesrecht toekent aen een
overgroot getal persoonen, welke geene lioege-
naemde waerborgen van zedelykheyd-, bekvvaem-
heyd of maetschappelyk bestaen opleveren, is
bet genever drinken, die plaeg der dorpen, overal
uytgeborsten en byna algemeen geworden. Aldus
word den dagloon van den werkman in de ver-
derfelyke geneverkroegen verslonden en ziel men
zelfs den drinklust tot in de liuysgezinnen drin
gen en er tot de schandelykste en afgryselykste
tooneelen aeoleyding geven.
Men moet met den werkman verkeeren om te
oordeelen over het aengroeyen van het gebruyk
der sterke dranken by de lagere standen, en liet
verderf welk er uyt voortspruyt. Niet alleen
drinkt den arbeyder vóór, op en na zyn werk,
de vrouw in 't huvsgezin, den zatlap in de kroeg,
maer de kinderen der lagere scholen en werk-
huyzen worden van de zelfde ziekte aeugedaen
en' ziet men dikwyjs hunne spaerpenuingën te
samen brengen om eenen drift te voldoen welken
zy van hunne ouders geërfd hebben, om in een
kantien nevens de school te gaen -borrels drin
ken 1Welke vruchten moeten de lessen of
vermaningen by kinderen te weeg brengen wier
hart en geest reeds door zulke verderfelyke drif
ten is bedorven en verdwaeld Wat mag men
van een geslacht aldus opgevoed verwachten
Ah ik zeg het met eene diepe overtuyging, het
is hoog tyd maetregelen te nemen om' het ver
bruyk der sterke dranken in te korten; den voor
spoed des lands, de zedelykheyd en beschaving,
in een woord het geluk en de toekomst der
zamenleving vereyschen zulks dringend.
Deze gesteltenis word in het algemeen wel
begrepen door al de catholyke volksvertegen
woordigers en eenige regtzinnige liberalen. Allen
erkennen de noodzakelykheyd van, zonder ver
toeven, tegen den genevervyand op te trekken,
vooreerst om het kieskorps te zuyveren van een
groot getal persoonen welke er tegen alle recht
van deel maken, en om ons te verlossen van de
lèpre der drankwinkels welke den ondergang van
zoo vele familiën en gemeentens uytmaken.
Een voorstel in dezen zin in de volkskamer
neergelegd, is door het ministerie bestreden en
door de verslaefde meerderheyd verworpen. 'T is
te betreuren, maer 't is een liberael kwaed waer-
tegen wy geen middel kennen, ten zy dat de ware
kiezers hunne krachten sameiileggeu om de
liberhaters jaknikkers uyt de kamer te zetlen
en deze te vervangen door lasthebbers die aen
de ministeriele kalkoenzweep niet gehoorzamen.
(Medegedeeld).
DE MIDDELBARE JONGENSSCHOOL.
(Vervolg en Slot.)
1" Verdeeling der scholieren.
Het ministerieel verslag verdeelt de 542 scho
lieren in jongens der eygenlyke MIDDELBARE
SCHOOL, en in kinderen eener VOORBËREY-
DENOE SECTIE zoogezegd der zelfde school,
maer inderdaed niets anders dan eene soort van
LAGERE school* met twee of dry onderwyzers,
die beginnen mef A B C le lecren.
Jaer. Middelbare Voorbereydende totael.
school. sectie.
4861 83 136 219
480-2 oü 427 TTT'
4863 46 400 146
te samen 179
363
542
Hieruyt blykt1° Dat in twee jaren tyds in de
middelbare school eene vermindering van om
trent de helft ontstaen is, en in de voorbereyden
de sectie ook al vermindering!
2" Dat het getal der kinderen die ABC enz.
leerden, meer als 't dobbel was van het toiael der
jongens van 't middelbaer ondefwys365 tegen
179!
En zulk mengelmoes durven de groote bestner-
ders De Ryek en consoorlen eene bloeyende mid
delbare school noemen! 1!
2° Andere verdeeling der scholieren.
Hel ministerieel verslag verdeelt nog bet totael
van 542 scholieren op eene andere wyze in dry
klassen betalers, afslagkrygers en kostelooze.
Jaer. betalers, afslag- kostelooze. totael
krygers.
4861 53 453 53 219
1862 '52 401 44 177
1865 20 95 31 146
te samen 85 329 128 542
Dus, op 542 scholieren waren er maer 85 die
het volle schoolgeld betaelden329 kregen afslag,
en 128 wierden kosteloos aenveerd. Is dit niet
fameus, eene school waertoe men de vyf zesde
deelen der scholieren moet aenlokken door ge-
deeltelyken of algeheelen afslag van schoolgeld
En dan, onder de menigte kostelooze of byna
kostelooze scholieren, hoeveel waren er niet,
die lot de zoogezegde voorbereydende sectie bei
hoorden, en veeleer hadden dieiien naer de kos-'
telooze lagere gemeenteschool gezonden te wor
den
3° Verdeeling der onkosten.
Eyndelyk het ministerieel verslag behelst nog
nevens het aendeel der gemeentekas aen de on
kosten hiervoren aengewezen, de jaerlyksche
toela.ge van het gouvernement, en de jaerlyksche
opbrengst van bet schoolgeld.
Jaer. toelage van schoolgeld,
't gouvern'
1861 fr. 7475-00 4290-90
1862 7725-00 5626-90
1863 (1)
te samen fr. 15,200-00 7916-80
Als men bemerkt hoe nauwkeurig het minis
terieel verslag al deze omstandigheden opgeeft,
moet men niet overtuygd zyn dat de verschillende
opgaven van de toen bestaende stadhuysbazen
loutere oogenverblinding zyn
Wat het jaer 1864 en volgende jaren aengaet,
waerover hel ministerie nog geen verslag meege
deeld heeft, het verslag van 't sladhuys behelst
de twee volgende opgaven
V3* O 4» nota in ons .orip, N*. Dn somman in den
buiipot 1803 annpewetrn, xvn volgens 't ministerieel verslap:
fr. 820Ü-UÜ toelage ven 't gouvernement, en ft4330-00 seitool-
geld.
Jaer. Getal onkosten aendeel der
scholieren der school, gemeentekas.
1864 196 fr. 17905-00 5355-00
1865 217 18245-72 6555-00
Men zegt dat het getal der kinderen der zooge
zegde VOORBEREYDENDE SECTIE gedurig aen-
groeyt, zoodat er reeds voor deze sectie vier
onderlvyzers noodig zyn terwyl integendeel de
eygenlyke MIDDELBARE SCHOOL maer een
dertig- of' ten hoogsten een veertigtal jongens
telt, onder eenen diiecteur-leeraer en vier regen
ten, die allen rykelyk betaeld worden
Als men overweegt dat de voorbereydende
sectie niet veel meerkost dan de geringe jaer-
wedde barer 3 of 4 lastdragende onderwyzers,
't zy ten hoogsten 6000 franks (of het schoolgeld
der kinderen indien allen betalers waren), men
zal daeruyt moeten besluyten dat de 30 a 40
jongens der middelbare school hedendags rond
de 12,000 franks kosten, 't zy een rond somme -
ken van DRY a VIER HONDERD FRANKS VOOR
ELKEN SCHOLIER
Bemerken wy hier nog, dat de 50 wettïglyk
bestaende middelbare scholen van 't gouverne
ment, welkers getal niet mag overtroffen worden,
verdeeld zyn in dry kategoriën, waervan de
eerste byna dobbel kost van de derde; en dat
ons slim stadsbestuer van in 't begin af (zitting
van 20 sept. 1851), nevens maer 6 andere steden,
de eerste kategorie gekozen heeft, terwyl 20 ste
den zooals Bergen, Mechelen, Yperen, Ath enz.
2ich vergenoegd hebben met de tweede kategorie,
e'if dé 23 overige steden, waèrondër Nramehmét
de derde eyndelyk dat menige scholen van 2de
en 3dc kategorie jaerlyk in 't algemeen konkoers
der 50 scholen veel meer pryzen en eervolle mel
dingen verkregen dan de onze van lste kategorie,
die verscheydene jaren lang-volstrekt niets ver
diend heeft, en heden nog schroomelyk verre
is van onder de uytstekende te mogen gerekend
worden. (2)
De scholen van 2de kategorie kosten in 't alge
meen maer rond de 12 duyzend franks in plaets
van 18, duyzend, en de gene van 3d(! kategorie
kosten nog minder. De toelage die beyde^ van
'i gouvernement genieten verschilt byna niet van
degene der lke kategorie. Indien onze middelbare
school voortaen tot de 2dc' of 5d,: kategorie be
hoorde (zooals nog onlangs Mr Eyerman zelf
wensch'te), de gemeentekas zou maer ten hoogste
5000 fr. moeten toeleggen in plaets van 6000 fr.
Hadden onze slimme liberalen van in 't begin de
2(l<! kategorie gevraegd,de 3000 jaerlyks gespaerde
franks zouden in 15 jaren tyd (van 1852 tot 1867)
eene gespaerzaemheyd van VYF EN VEERTIG
DüYZENl) FRANKS teweeg gebragt hebben, die
nu nutteloos verslonden zyn en hadden zy de
5,le kategorie gevraegd, de gespaerzaemheyd 'sou
al veel grooter geweest zyn.
Om te sluyten, men vraegt of hel wel noodig
is, in zulke omstandigheden, en daerby als de
stad met over 't hall millioen franks schulden
beladen is, deze kostelyke middelbare school nog
te behouden, en of het niet beter ware, zich met
eene 5df kategorie, of met eene welingerigtte
LAGERE gemeenteschool voor betalers tevre
den te houden, en de kinders die hel schoolgeld
niet betalen konnen, naer de kostelooze gemeen
teschool te verzenden?
Het is aen onze gemeenteraedsleden daerop te
antwoorden. De burgers hebben er reeds op ge
antwoord, met de raedsleden die zoo mild met
stadspenningen omgegaen zyn, zonder kompli-
menten af te danken en yoor goed hun paspoort
te geven.
W (2) ln 'l algemiv n konkoers von 18R7 lyn 79 prvren
en eervolle meldingen verdeeld lusschen .31 scholen. Wv heb
ben reeds meeimnels 't Verbond verzocht ons le Inten'weten
hoeveel vnn die pryzen en meldi- gen onze Aelstersche school
verdiend heefi. Den konfraler hoort ons .wel, inaer oordeelt dat
iwygen onverhclerlyk is
Sedert de schandige neêrlaeg van den laffen
baenstrooper Garibaldi, sedert de lafhertige vlugt
zyn er canaille-bende, want de goddeloosheyd is
altyd canaille, zegt graef Joseph De Maistre,
(l'impiété est loujouri canai'leis 't Verbond in
eene zoo toomeiooze woede gescholen, dat het
zyn galvolle spyt niet kan verkroppen. Het valt
razend uyt tegen alles wat achting- en eerbied-
weerdig is, 't zy geestelyk, 't zy wereldlyk, ja,
tot de scbuldelooze kinderen van 7 a 8 jaren
zelve worden niet gespaerd, omdat deze een
vyffrankstuk uyt hunnen spaerpot aen den H.
Vader geven 11
De logieknoeyers of doodelvke wanden van
Kerk en Pausdom zien met nyd en afgunst de
menigte inschryvinglysten die hier gelyk in alle
catholyke landen voor 't pauslyk leger geopend
worden. Nogtans durven zy niet regtstreeks met
die inschryvingen spotten, en toch, moeten zy
hun bitter hertzeer wat lucht geven om niette
bersten. Wal doen zy? Zy werpen hulinen vuygen
fiancmaponssraaed naer 't hoofd onzer achlbaer-
ste stadsgenoten en zelfs naer liet eerwéerdig
hoofd onzer geestelyke overheyd. Maer moet men
verwonderd zyn dat die schryvelaers het geeste
lyk oppergezag onzer catholyke stad versmaden,
als zy 't geestelyk Opperhoofd/der gansche Kerk,
den nooyt volprezen Pius IX durven honen, ver
smaden en lasteren
Neen, dit is niet te verwonderen, 't Vat geeft
uyt wat het in heelt, maer in zekeren zin is het
beter dat die gasten hun masker zelve afrukken,
't is voor ons eene moeyte gespaerd en dit zal
alle menschel] doen begrypen hoe lioodig hel
is zich overal van 't vuyg franómaeonsgebroed,
met d'eerste gelegenheyd, voorgoed te ontmaken.
De nydigaerds uyt 't Verbond beschimpen de'
catholyken die maer 20, 50 of 100 franks geven
voor den Paus. Zy vinden dat het niet genoeg is.
Die liberale opstrykers, die van 't geven Imuden
gelyk den hond van de zweep, peyzen dat de
catholyken te werk gaen gelyk zy. Neen, neen,
de catholyken vergenoegen zieli niet met eens
te geven, zy blyven geven voor den Paus, en niet
ammael maer meermaels 's. jaers. Bovendien
20 ol' 50 of 100 fr. 's jaers verbeelden een
kapitaelke van 400, of 1000 of 2000 Ir. Waer zult
ge ze vinden in g'heel den liberhaterstroep die:
van dit geven zouden houden Van trekken, uyt--
zuygeu en opstryken, ja, want iedereen weet dat-
de liberhaters in dien stiel geeonfyt zyn, en dat
er mirakels zouden moeten gebeuren om hun dis
ingewortelde gewoonte af te nemen,
De rer/wiidsjannen konnen niet verdragen dat
de iuscliryvers hunnen naem voegen by hunne1
gilt. Wat kan dit den Paus baten, vragen zy
Zeer veelal die namen zyn eene openbare protes--
tutie legen liet revolutionnaire liberhaters franc-
maponsgespan, dat in Italiën gelyk elders tegen
liet pausdom opstaet, het besteelt', van alles be
rooft en teenemael zoekt te verdelgen.
En dan, als den Paus te kort komt met de
giften der catholyken, 't en zal de schuld der
catholyken niet zynmaer wel der liberha
ters niet de schuld van deze die geven, maer
wel van deze die niet geven gelvk gy en uwen
aenhang, die alhoewel nog eaihölyk met den
naem, ware apostaten zyu in 't herte. Ja, 't zal
voornamelyk de schuld zyn van deze die niet
aileenlyk niet geven, maer bovendien rooven,
stelen en verwoesten al wat aen Kerk en Paus
toebehoort.
Meri heeft te Monte-Rotundo gezien wat at
eerlooze abominatien en snoode walgelykheden
dit helsch gebroed daer bedreven heeft". In de
kerken de biechtstoelen verbryzeld, de autaer-
scliilder.vën van een gekapt, de iievlige vaten
dobbel t'hoope gevrongen en in den" zak geste
ken, de autaers met drek en vuyligheyd bedekt,
en, o hemeltergende boosheyd 1 de HH. Hostiën
onder de vuylnis en liet mest geworpen
Ziet daer waervan liet liberhaters-revolutionnairé
francmaponsgespan houdEn zond gy, vuyge
nydigaerds, dan nog een aelmoeske aen den Paus
benyden om hem in stael te stellen voortaen
zulke afgrysselyklieden te Roemen en in andere
kerken van zyne' staten te beletten Foey
Foey
De slimme Ferftimtfsschryvei'S, om den onregi-
-veerdigen inpalmer Victor-Emmanuel te ver-
schoonen, komen met eene historie voor den
dag van Paus Julius If, en ter dier gelegenheyd
stellen zy zich aen liet jammeren en zuchten
dat den vertegenwoordiger van eenen God van
vrede, den Opperpriester der catholyke religie, het
tweerd in de hand neemt en hel rigt tegen zyne
broeders in de onregliiéerdigsle der zaken, en niet
aerzell zyne handen met het bloed zyns noesten te
bevlekken
't is alzoo dat de Verbondsmannen hunne his
toriën schryven om er hun liberhaters kalkoen-
troepje meê te verlichten. Maer wie zyn hier de
grootste ezels, ofwel de gazetknoeyers die zulke
vervalschte historie durven afgeven, ofwel de
Verbondslezers die zulke vuvle pillen doorzwel
gen Uwe zoogezegde historie van Julius
Kerfuwdsslimmerikken, mag te samen gaen met
