22<k Jaer. Zondag, i lieert 1868. N" I4.
VERTREKUREN UYT AELST NAER
6
VERTREKUREN UYT VOEGENDE STATIËN s
LAND TE HU li EN OF
TE KOOP!
Want
-)X(-
Zaek De Ruck.
De inpalmingen der Jesuiten
sedert GO jaren.
BEN BENDER-BODE
Dend 5-25 8-33 12-2 3-15 6-15 1 Gend, (6-05 vrvdag) 7-' 3 (E 1« 8» 3° kl.8-32
-Lokeren 5-25 8-33 12-25 3-15 6-13 jg 8-52 12-25 12-48 3-18 «-18 6-30 9-10
Bnis 7-58 8-31 E(1 23k1)8-46 11-40 11-57 1-20 S Brugge, Osl. 7-03 3(1 4 381). 8-32 8-52 12-25
2-45 5-47 E (I1 2« 3* k') 5-52 8-3(1 14-48 6-15 6 30
Mech. 5-95 8-31 E(1 23 kl.) 8-33 8-46 11-40 Doornyk, Korlryk, Moescrocn, Ryssel (langs
11-57 1-20 2-45 3-15 5-52 8-50 jg Good) 8-32 8-52 12-25 12-48 3-18 6-30
An,T'tn 1i -73iiE2n I Sg4mk^ 846 I Booro Ryes, (langs Alb) 7-58 11-00 Alb 5-52
11-40 11-or 1-40 2-45 3 15 S-d28-=0 g [0[ Ko,4yk VZalJrtl. en Zondag.
f.euv. Tlnenen Luyk Verv. Landen. 5-25 8-31 ;g
8-33 El 23 kl.) 8-46 11-40 41 57 3-15 5-52 ffi Nmove, Geersb. Alh,
8-50 Bergen, Quiévrain, Namen
■VAN ANTWERPEN NAEK: Lokeren, Gend, 5-30 7-30 9-00 11-00 3-00 0-00 6-30 7-00
VAN GEND NAER Lokeren, Sl-Nicolaes, Antwerpen, 6-30 9-30 10-50 2-50 5-35 6-55.
Te Lede staen al de konvoys uytgenomen de Expres. Te Idegem en Santbergen slaen
al de konvoys. - Te Gyseghem staen stil al de konvoys. Te Denderleeuw slaen al de konvoys
uyl^en. de vertrekken van Brussel 6-30 8-12 12-15 5-50 0-00 en nvt. Aelsl 8-31 11-40 1-20 5-47.
Vertrekuren uyt Denderleeuw naer Brussel 8-11 8-59 12-10 2-58 6-05 9-02 9-07.
7-58 2-45 5-52
J-58 2-45 5-52
Cutque >Suum.
VAN LOKEREN NAER
Dendermonde, Aclst, 7-05 10-55 1-55 5-00 7-38
Ninove, Geeraerdsbergen, Alh, 7-05 1-55 5-00 0-00 0-00
VAN ATH NAER t
Geeraerdsb, Ninove, Aelst. Deridcmnnde, Lokeren 6-55 8-12 Geerardsb. 10-^5 4-15 7-35;
Lessen, Geeraerdsbergen, Ninove, Aelst 6-55 8-12 Geerards. 10-35 4-15 7-35.
Brussel (lang Denderleeuw) 6-55 10-35 4-15 7-35.
Gend. Bruggse, ostendeflangs Aelst). 6-55 8-12 Gend 10-35 4-15 Exp.
van Ronssc naer Audenaerde, gend. 8-05 11-25 3-20 4-25 8-22
VAN BRUSSEL NAER t
Aelst, Gend, 6 30 E 1 2 3 kl.) 7-30 8-12 11-20 12 15 Exp. 2-14 5-10 5-50 8-15
Ninove. Geeraerdsbergen, Alh (langs Denderleeuw), 7-30 40-30 2-14 5-10 0-00.
VAN DENDERMONDE NAER
Brussel (langs Aelst) 7-36 11-33 00-00 2 22 5-29 8-18 (langs Mech.) 5-50 8-56 3-36 8-09
Aelst 7-36 0-00 11-33 00-00 2-22 5-29 8-18 0-00.
van braine-le-comte naer: Enghien, Geerardsb, Soltegem, Gend, 6-51 11-04 4-07 7 55
van gend naer Sottegem, Braiiie-le Comle, 6-10 0-00 3-25 0-00
Onze geërde inschryversdie voor
1867 en vroeger nog niet vol-
daen hebben, worden vriendelyk
verzocht ons hunnen inschryvingsprys, in een
mandaetop den post, te laten toekomen, om ons
nuttelooze kosten van inzamelingen tydverlies te
-sparen. Wy rekenen op de welwilleiidheyd onzer
geachtte lezers want den tyd is by ons toch zoo
kostelyk.
AELST, DEN 29 FEBRUARY 1808.
Dit is den uytroep van den heer Dumortier te
gen zyne eygene vrienden, die de afschaffing der
loting en dér bestendige legers vragen.
Hel is eene uytdagende schandelykheyd van
den heer Duraortier, de vaderlandsliefde zyner
kollegas aldus te verdenken.
Maer zou den afgeveerdigden van Rousselare
durven staende houden, indien Pruysen, Vrank-
ryk of Engeland ons wilde Inpalmen, dat wy
niet onze nieuwe ministeriele krygsherinrigting
eene dier dry mogendheden kunnen verslaen
Indien eens een gunstig oogeublik mogt ko
men, om de veroveringsplannen van Pruysen en
Vrankryk te bevoordeelen, zal het dan niet'goed
zyn op de grenzen eenen pael te stellen waerop
den heer Duraortier in zwarte letteren kan schry-
ven 1 Vg hebben hel volk door (le onregtvéerdigste
belastingendie nooyt iets ópgebragt hebben, verarmd,
uglgeput en verlamdwy hebben een overgroot le
ger uyt de beste krachten lier natie ingerigt en een
'machtigen krygstoestel aangekochtkom Vrankryk,
kom Pruysen, de natie is te moedeloos, is te zeer uyt-
geput om u wederstand te kunnen bieden, en ons le
ger en ons krygstoestel zullen u een krachtig middel
zyn om uwe veroveringen voort te zetten of uwe ge
baren in toom te houden
Zoo spreekt de catholyke Volksstem van Ant
werpen. Maer wy vragen er ky of de persooulyke
vaderlandsliefde'van M. Duraortier alleen de re
kening raaekt der natie? Of het volks-en vader-
landshatend francmaoorisministerie, in 't vervolg,
zal rekening houden van M. Dumortiers vader
landsliefde, als dezen zich, uyt vaderlandsliefde,
zal te verzetten hebben tegen de ministeriele ont
werpen van vryheydsraoordery, van godsdienst
verdrukking, van volkspiagery en van uytzuvging
der natie zoo en gelyk wy sedert ettelyke jaren
zooveel en zoo dikwils gezien hebben? Hekent
M. Dumortier daerop, hy steunt op een gebroken
stolt.
'T is uyt 't verledene dat men het toekomende
moet beoordeelen. M. Dumortier heeft steeds de
gewoonte gehad in 't harnas te springen telkens
dat het francmaconsgespan onze kostelyke vry-
heden aanrandde, 't volk wilde verdrukken, den
godsdienst óndermynen, het onregt en de schan-
DE MOEDER DES LOTELLYGS,
Op eenen schoonen julydag bevond ik mv in de nabv-
heyd van bet dorp Luneville, in Normandiën, en hield
my bezig met eenige schetsen van verschillende ge
zichtpunten te nemen, om dezelve vervolgens op het
doekte brengen, Juysl had ik eene ruwe schels van
eene vervallene hut gemaekt, toen eenen heer van zeke
ren leeflyd my naderde, my beleefd groette en eenen
blik op myn voltooyd werk sloeg.
Die nederige hut, die gy daer op het papier ge-
bragt hebt. zeyde hy, doet my telkens op de oude
vrouw denfken, welke dezelve bewoonde en die onder
myne oogen bewees, wat de liefde eerier moeder is.
Ik was zoo vry den onbekenden heer deswege eeni-
gen verderen uylleg le vragen, des le meer daer my die
weymge woorden nog al belangryk voorkwamen. Ge-
reedelyk bewilligde by hierin-en begon aldus;
Mynen vader, Duval gelmeten, bezat eenen eygendom
achter den kleynen heuvel, dien gy daer ziel. De woning
was betrokken door den heer Joseph Dumouriez met
zyne vrouw en hunnen deugdzamen nêgentienjarigen
zoon Louis, Op zekeren zomerdag was vader Dumouriez
in zynen hof aen 'l werken, doch scheen niet opge-
-ruymd zoo als naer gewoonte, Zyne hand beefde, ven van
tyd lot tyd vloeydeer eenen traen over zyne wangen. Zyn
zoon een flinken jongeling, stond eenige stappen van
hem, zyne blikken nu eens naer zynen vader en dan we
der naer den grond slaende. Zyne ongeruste en zwy-
de plegenMaer wat heeft hy er bv dit hate-
lyk francmaconsgespan mee gewonnen Niets,
volstrekt niets
En hoe zoo
Wel hy heeft voor zyne oogen de testamentver-
hreking zien invoeren, de liefdadigheyd zien
kluy'steren, den catholyken priester op den preek
stoel zien muylbanden, de catholyke studiebeur
zen zien rooven, de kerkhoven zien onteer en,,
een rampzalig magonniek onderwys zien iurigten,
de onafstelbaerheyd der regters zien vernietigen
en meer andere ongegtigheden zien plegen, die
het volk vervloekt en vermaledyd, omdat het ziet
dat de kloekste steunen van onder het nationael
gebouw met geweld weggerukt worden.
Heeft M. Dumortier nu meer trouw dan vroe
ger in de francmaconspolitiek Peyst hy dat die
politiek zal gemaiiger, regtveerdiger handelen als
zy, van top tot teen' gewapend, de magt zal in
d'hand hebben om het ontevredene, het jamme
rende, ja, zelfs het verbolgene volk met kanon-en
bayonnetgeweld te onderdrukken? Zulks vermee1
nen, is zich vrywilliglyk blootstellen aen eene
onvermydélyke teleurstelling. Het is in den aerd
in de natuer van een doctrinarisch fraucmapóns-
bestuer de catholyken te kwellen, den godsdienst
te verdrukken, de volksvryheden te schenden,
de schreeuwendste onregtveerdigheden te plegen,
en daerby 's volks zweel en bloed uyt te zuygen
om creaturen, en slaven en handlangers, door
den schandelyksten kozyntjeswinkel, te bevoor-
deeligen en alleen te begunstigen
Moet M. Durmortier van dit alles nog overtuygd
worden Wy denken het niet, want hy zoowel
als wy, kan zyne oogen 't land rond slaen en ner
gens zal hy eene stad of gemeente aen treffen
waer het maqonniek doctriuarismus meester is,
en waer het niet gaet gelyk wy hoogèr aenstip-
pen
'T is dan eene diepbetreurensweerdige mis
greep voor M. Dumortier aldus de vyanden van
Kerk, Volk en Vryheyd in d' hand te werken en
ze te bekleeden met eene magt waermeê zy de
catholyke van Belgiën zelfs het regt en de vry
heyd van te klagen zullen konnen ontrbóven.
Het pynigt ons dieper in de zaek te treden, om
dat wy, lot ons grootste hertzeer, ^moeten besta-
tigen dat zelfs de warmste vrienden van Gods
dienst, Vryheyd en Vaderland oogen hebben en
niet zien, ooren hebben en niet hooren, handen
hebben en niet gevoelenIs 't eene straffe
van den hemel, die de catholyken wilt kastyden
om hunne pliglige onverschilligheyd, om hunne
betreurlyke werkloosheyd, om hunne veroordeel -
bare flauwhertigheyd waerdoor zy zooveel boos-
heyd, zooveel kvvaed en schande hebben laten
plegen, oh dan blyft er ons niets anders te doen
dan 't hoofd te bukkenMaer toch achten wy
het eene pligt voortdurend de waerheyd te zeg
genValt zy hard, 't is onze schuld niet, wy
zegden ze van over 25 jaren, en 't geen wy van
toen af vreesden en voorzegden, zien wy thails
letterlyk gebeuren. Hadden de catholyken stout
moediger, krachtdadiger gehandeld, nooyt zou
Belgiën zoo digt by zyne zedelyke, stoffelyke en
godsdienstige ruïne geraekt zyn.
gende houding, alsmede zyne kleeding, toonden aen,
dat er iels buytengewoon op handen was.
Op eens sioeg het lien ure op den dorpsloren. Louis
slapte naer zynen vader, en zeyde met eene ontroerde
stem, terwyl hy hem in zyne armen drukte:
Vaerwel, vader! den krygsdienst roept my; ik
moet vertrekken.. myne makkers wachten my in hel
dorp. Reeds hoor ik '1 tromgeroffel, dat ons by elkander
roept. God geve dal wy elkander nog mogen wederzien'
Vaerwel, mynen zoon, vaerwel zegde den land
man, bevend, terwyl hy Louis krampachtig aen zyn hert
drukte houd moed, doel uwe pligt als soidaet en als
christen, en den hemel zal over u waken
Den diepen ontroerden vader kon niet wederspreken
hy keerde zich om en storte tranen. Louis kwam ver
volgens naer my, drukte my de hand en zeyde
Ernest houd u goed misschien zal het de laelsle
mael zyn, dal ik u nog zal zien en spreken vaerwel
Daerna liep hy andermael naer zynen vader, omarmde
hem op nieuw, en zeyde:
Goeden vaderbreng aen moeder mynen vaer
wel ik heb haer myn afseheyd zelf niet duryen bren
gen... Misschien bezweek zy. Vaerwel.!
En met wankelende schreden verwyderdc zich Louis
tot aen de tuyndeur, die op de groole baen uyt kwam,
en wierp nog eenen langen blik op die hut, die hy mis
schien nooyt meer zou wederzien.
Den ouden Dumouriez was diep geroerd hy hield
zyne blikken ten gronde gerigt, terwyl hy van tyd lot
tyd zyn werk hervatte en met zyne hand de tranen of-
vaegde, die over zyne wangen biggelden.
Men leest in een fransch zondagblad, van
Brussel, la Cloche
Indien men den Echo du Parlement mag ge-
ïoo.ven, de zaek De Buck is geëyndigd. Den nota
ris Valentyns, erlgeiiaem van wylen zynen broe
der den advokaet Valentyns, die den algemeenen
legataris was van G. De Boey, slaet deze nalaten
schap af, en de wettige erfgenamen, onder welke
B. De Buck, wiens handel en wandel gekend zyn
door de jaerboeken van hel iylsiraflelyk regt,
komen in bezit van liet goed door hunnen bloed
verwant nagelaten' en geschat op 800,ÜUÜ IV. Het
vierde deel dezer som komt van regtswege toe
aen den neef van den testateur, P. Van Alsenoy,
Jesuit, die, zoo het schynt, van zyn, deel in de
nalatenschap van zynen oom afziet.
Maer is de zaek De Buck geëyndigd, den oorlog
tegen de Jesuiten herbegint. De liberhatèrs-ga
zetten werpen bun op nieuw den smaed en laster
toe, en betigten hun wederom van inpalming.
Wat is er op die gedurig herhaelden smaed en
laster te antwoorden
Eerste antwoord. Niet een regterlyk vonnis
is erin geheel deze zaek uytgesproken tegen de
Jesuiten, niet een officieel bewysstuk is de be
schuldigingen van inpalmiug komen bevestigen
die men op hun wilde doen drukken.
Tueede antwoord. Volgens den Echo du Par
lement die zeker voor den Echo der Jesuiten
niet aenzien word is M: den notaris Valentyns
zelve, die ook van Jesuilismus of klerikalisinus
niet verdacht is, den verdediger gewórden der
Jesuiten. En inderdaed den Echo du Parlement
zegt dus, ten gevolge vau het enkwesl
Dat M. G. H. Valentyns, oud-notaris, niet
alleen aen B. De Buck, eenigsten eysscher in
't proces, maer ook aen de andere erfgenamen
van G. De Boey geschreven heeftDat zynen
broeder en gever standvastiglyk en met.eed
verzekerd- had dat hy geen hoegenaemden
last van G. De Boey ontvangen hach om in
het geheele of ten deele zyne nalatenschap aen
derde die onbevoegd waren overteleveren, dat
hy zelve, sedert omtrent twee jaren, deze nala-
tenschap geërfd had zonder dal ievers een
onbevoegden de minste aenspraek gemaekt
heeft op wat voor goed het zy van deze nala-
tenschap voortkomende, en dat hy zich dus
wettigen en onbetwistbaren erfgenaem der
zelve geloofde.
In twee woorden. 1° Het is door niet eene
gegronde reden bewezen dat de Jesuiten de in-
palmers zyn van het testament De Boey.
2° Een liberael zelve, den oud-notaris Valen
tyns, verklaert dat noch hy, noch zynen broeder
belast geweest zyn zelfs een deel der nalaten
schap van G. De Boey aen de Jesuiten over te
leveren, maer dat zy er alle beyde de wettige en
onbetwistbare eygenaers van waren.
Conclusie Waer is dan de inpalming door de
Jesuiten gepleegd Nergens.
Wat gaen de Jesuiten uyt dit erfdeel ontvangen?
Geen duyt.
Iloe gaet men het testament van G. De Boey
uytvoeren Averechts.
Terwyl men, ter gelegenheid van de zaek
De Buck, die onlangs komt te eyndigen, de Jesui
ten als testamenlinpalmers beschuldigd had, had
den wy wel willen een statistiek geven van de
vonnissen die sedert eene halve eeuw tegen de
Jesuiten voor dergelyke feyten zyn uytgesproken.
Maer M. den advokaet Quairier, in zyn pleydooy'
voor de familie van wylen den advokaet Valen
tyns en tegen den reeds door 't regt gestraften
De Buck, is ons daer in reeds vooiuylgegaen.
Sprekende van die hatelyke beschuldigingen
tegen het gezelschap van Jesus en antwoordende
aen dezen die durfden zeggen, zonder het zelve
te gelooven, dat de Jesuiten onophoudelyk de
inpalming plegen en zich van alle middelen be
dienen om, ten hunnen voordeel©, de erfdeelen
behendiglyk tot zich te trekken, M. Quairier
zegt -
Gy hebt de Jesuiten, betigt van de gewoonte
te hebben van inpalmen en gy hebt gezeyd
dat aengezien zy ligt en gewoonlyk inpalmen,
zy nu ook in de voorhaudige zaek ingepalmd
hebben. Onze tegenstrevers brengen maer
allyd betigtingen by, maer zy bewyzen nooyt
iets van 't geen zy bybrengenDe gewoonte
a is de herhaling van een en den zelfden akt.
Nu, als de Jesuiten de gewoonte hebben van
testamenten in te palmen, zy moeten er veel
ingepalmd hebben en onze tegenstrevers zullen
geen moeyte hebben om menigvuldige bewyzen
vau die inpalmingen by te brengen. De vonnis-
registers moeten er vol van staen.
Neen, Mynheeren, 't is mis, ik heb met aen-
dacht al de fransche en belgische vonnis regis-
ters doorzocht, en ik heb in niet een register
sedert 60 jaer, zoo wel van Vrankryk als van
Belgiën een enkel proces gevonden van inpal-
ming tegen de Jesuiten. Enkelyk heb ik twee
processen gevonden voor tusschenstelling vau
persoonen. Deze zullen wy later onderzoeken.
De redenering dan onzer tegenstrevers is niet
gegrond, zy rust op valsche stellingen met een
woord zy is niet serieus.
Wy dagen de lasteraers der Jesuiten uyt te
bewyzen dat de opzoekingen van M. Quairier
niet echt zyn, en zoolang zy ons dit bevvys niet
zullen opleveren, zullen wy, hun als eerlooze
lasteraers aenzien en ze met volle regt als dus
danige aen den schandpael nagelen.
God znchle hy, waerom moeten toch die groote
legers beslaen Brengt dan den oorlog, dien keyzejs en
koningen legen elkander voeren, wel voorspoed en ge
luk aen Ach neen ydelen roem, ziedaer meestal alles!
De welvaerl is in den vrede, de vryheyd en den arbeyd
Een minuet na hel middaguer kwam zyne vrouw in
den hof, om te zien waer OumouiHc. too lang uylbleef.
Zy verbleekte, zoodra zy de misvormde gelaelslrekkcn
van haren man bemerkte, blikte langs alle zvden van
den hof rond, bezag andermael de roodgeweende oogen
van haren man en riep vervolgens op eenen hartver
scheurende loon uyt:
Ach, hv is dan vertrokken Hy is dan door die on
gelukkige conscriptie soidaet moeit n worden God! God!
nooyt misschien zal ik mynen zoon meer weder zien,
nooyt....
En de ongelukkige moeder viel snikkend tegen eenen
boomstam neder.
Bedaer u, vrouw zegde Dumouriez /bedaer u,
wy hebben gemeend u den dag van zyn vertrek te moe
ten verbergen doch God zal over hem tvakèn.
Maer zy hoorde deze woorden niet meer; hare han
den hingen slap naesi haer lichaem hare bleekè lippen
Iteefdeh, hare oogen waren onbewegelyk en zy scheen
als aen alles ongevoelig.
Nadat deze eerste gemoedsaandoening een weynig
voorby was, trachtte den hovenier haer door troosten
de woorden op te beuren, hielp haer opstaen en leydde
haer naer buys. Zy zuchtte diep, döeh^geen enkel woord
kwam over hare lippen.
Sedeit lange jaren hebben wy nog ZOO geetie
treffelyke vastenavondfeest zien Vieren dan dees
jaer. De Maetschappy der Bokkenrvders heeft
maendag en dynsdag in zoo deftige 'als smaek-
volle kostumen de straten dezer stad doorwan
deld en de talryke bevolkingen soo van Aelst als
der omliggende op de aengenaemste wyze ver
rast.
De Bokkenrydersmaetschappy heeft zich by
dezen enkelen 'triomftogt niet gehouden, zy heeft
byzonderlyk aen hare arme, noodlydende 'mede
burgers gedacht, en aen dezelve met duyzende
tarwenbrooden van eerste klas uytgedeeld.
Eenige maenden waren er sedert dit voorval verloo-
pen,.dal my diep getroffen had. Myne familie had het
buvlenverblyf verlaten en ik hervatte myne studie in het
coflegiè.Op zekeren dag, gedurende het uytspanningsuer
hoorden wy eensklaps hel tromgeroffel en het trompet
geschal, dat meer en meer naderde. Het was een infan-
tcrie-regiment, hetwelk op bevel van Napoleon I het
leger, dal naer Duytschland trok moest vervoegen. Op
eens zag ik Louis Dumouriez, dien ik, ondanks de ver
andering van zyn kostuem, dadelyk herkende.
Vaerwel, Louis riep ik hem toe. e
Hv hoorde my, keerde zich om, deed een teelten met
zyne hand, en nep op zyne beurt
Vaerwel, Ernest
Elk jaer ging ik naer Luneyille en bragl aen de ouders
van Louis lyding, welke myn vader zich op het ministe
rie van oorlog wist te bezorgen. Zoo als gy ligt begrypt,
vvierd dezelve immer met de grootste vreugde ontvan
gen. Dan helaesdeze vreugde, dit geluk moest van kor
ten drier zyn Weldra vernamen wy, dat Louis zwaér"
gekwetst was en als nood op de lysl van zyn korps was
gebragt.
Ik zal niet beproeven u do smart, de droefheyd dief
ongelukkige lieden af te schetsen, wanneer, na lang ge-
aerzeld te hebben, men hun eyndelyk van de zaek ken
nis moest geven.
Alles wal ik kan zeggen, is, dat Dumouriez, wires
gèzondhcyd sedert lang'verzwakt was, weldra stier»'.
Wat de arme moeder bel relt deze kon dien zwaren 3iag
ondersftaen, zonder te beawyken.
(Slot by naeste Nr)