vertrekuren uyt aelst naer
22de Jaer. Zondag, 26 April 11)611. A° 1152.
6 FRANKS 'S JAERS.
VERTREKUREN UYT VOLGENDE STATIËN
CATHOLYKE BELGEN,
OP UWE HOE DEI
Want.
Leest en oordeelt.
Uend 5-23 8-33 1M 3-15 6--15 Genc^, (6-OS vrvrlag) 7-' 3 <E 1» 2« 3° kl. 8-32
Lokeren S--25 8-33 I4-S5 3-1S 6-15 S< 8-S2 '2-25 12-48 3-18 15 6-30 9-10
Bras 7-38 8-31 E(1 23 k1) 8-46 11 -40 11-57 1-20 jg Brugge, Ost. 7 03 E 1 2 3 kl). 8-32 8-52 12-25
2-43 3-47 E (I* 2' 3' k1) 3-52 8-50 Hi 12-48 6-15 6 30
llecll. 5-23 8' 31 E (1 23 kl.) 8-33 8-46 11-40 j§ Doornyk, Kortryk, Moesereen, Ryssol (langs
11-57 1-20 2-43 3-13 5-52 8-50 gj Gend) 8-32 8-32 12-25 12-48 3-18 6-30
Aniw 5-25 8-31 Efl 2 3 kl 8-33 E(l 23 kl) 8"46 S Doom! Ryss. (langs Alh) 7-58 0-00 Alb 5-32
11-40 11-57 1 -20 24a 3 In o-52 8-50 gj i0J0rl,,ytlVaierd. en Zondag.
I.euv. Thienen Luvk Verv. Landen. o-25 8-31 r
8 33 E12 3 kl.) 8-46 11-40 n- 57 3 15 5-52 Ninove, Geersb. Ath,
g.jjO Bergen, Quiévrain, Namen,
VAN ANTWERPEN NAEB: Lok eren, Gend, 5-30 7-30 9-00 11-00 3-00 0-00 6-30 7-00
VAN GENU NAER Lokeren, Sl-Nicolaes, Antwerpen, 6-30 9-30 10-50 2-50 5-35 6-55.
Te Lede staen al de konvoys uytgenomen de Expres.Te Idegem en Santbergen slaen
al de konvoys. -- Te Gyseghem staen sl.il al de konvoys. —Te Denderleeuw slaen al de konvoys
uytgen. de vermekken van Brussel 6-30 8-12 12-15 5-50 0-00 en uyt Aelst 8-31 11-40 1-20 5-47.
Vertrekuren uyt Denderleeuw uaer Brussel 8-11 8-59 12-10 2-58 b-05 9-02 9-07.
7-58 2-45 5-52
7-58 2-45 5-52
CTiique Siinm.
VAN LOKEREN NAER
Denderrnpnde, Aelst, 7-05 10-55 1-55 5-00 7-38
Ninove, Geeraerdsbergen, Atb, 7-05 1-55 5-00 0-00 0-00
VAN ATH NAER
Geeraerdsb, Ninove. Aelst, Dendermonde, Lokeren 6-55 8-12 Geerardsb. 10-35 4-15 7-35.
Lessen, Geeraerdsbergen, Ninove, Aelst 6-55 8-12 Geerards. 10-35 4-15 7-35.
Brussel Ylang Denderleeuw) 6-55 10-35 4-15 7-35.
Gend. Bruggse, ostende(langs Aelst). 6,-55 8-12 Gend 10-35 4-15 Exp.
van R'oiisse naer Audenaerde, gend. A; 8-05 11-25 3-20 4-25 8-22
VAN BRUSSEL N^£ït
Aelst, Gend, 6-30 E 1 2 3 kl.) 7-30 8-1841-20 12 15 Exp. 2-14 5-10 5-50 8-15
Ninove. Geeraerdsbergen, Ath (langs Denderleeuw),7-30 10-30 2-14 5-10 0-00.
VAN DENDERMONDE NAER
Brussel (langs Aelst) 7-36 11-33 00-00 2-22 5-29 8-18 (langs Mech.) 5-50 8-56 3-36 8-09
Aelst 7-36 0-00 11 33 00-00 2-22 5-29 8-18 0-00.
fgp van braine-le-comte naer; Enghien, Geerardsb, Soltegem, Gend, 6-51 11-04 4-07 7 55
van gend naer Soltegem, Braine-le Gomte, 6-10 0-00 3-25 0-00
AELST, DEN 20 APRIL 1868.
Er gebetiëen tegenwoordig zulke ernstige en
bevremdende dingen in Belgiën, dat mon alligt
aen derzelver mogelykheyd zou twyfélen ware het
niet dat men zyne eygene oogen en ooren moet
gelooven. G'heeL Europa houd zich thans bezig
met het gewigtigste aller vraegstukken, met liet
vraegstuk van 't onderwys.
Terwvl men in Engeland, in Ierland, ja, zelfs in
Vrankryk de grootste, de geleerdste politieke
mannen liet godsdienstig en christelyk onderwys
hoort verheffen en verdedigen terwyl men in
Holland, Pruyssen, Spanje enz. den godsdienst
als den grondsteen van alle onderwys en opvoe
ding ziet aennemeu, wat hoort en ziet men in het
catholyk Belgien
'T is eene tiendobbele schande, dat het catho-
lykste land der aerde zich zelve moete aenklagen
als hai'dnekkiglyk werkende aen 't grootste onge
luk dat een volk kan overkomen, aen 't verlies
van 't geloof zyner voorvaderen.
En inderdaad, men hoort en ziet hier de franc-
mafonssecte aen 'l hoofd van Belgien den catho-
lyken godsdienst haten, lasteren, beschimpen en
vervolgen Men hoort en ziet meer de aen-
liangersdier secte van verderf zyn stoutmoedig
en schaemteloos genoeg den catliolykén gods
dienst af'te schilderen als eene plaeg, als eene
pest, ais eene aeneenschakeling van monsterach
tigheden, die onze kinderen verdommen en ver
beesten. Men ziet bovendien dat list en geweld
gebruykt worden om onze cathoiyke scholen in
francma'oonsscholen te hervormen, en dat daer-
toe zelfs liet geld der catliolykén met volle gre
pen verkwist word, terwyl het volk onder den
last van contributien verpletterd is en gedurig
inner vruchteloos om verligting smeekt.
Uit doet ons den kreet herhalen dien wy aen
't hoofd van dit artikel plaetseu Cathoiyke Bel
gen, vveest op uwe hoede
In menigvuldigp plaetsen begint de francma-
Conssecte zich voor goed g'heel Le ontmaskeren
en openlyk te werken om haren haet tegen de
cathoiyke religie allengskens in 't hert der jeugd
te doen dringen.
De Patiie van Brugge deelt ons onder andere
mede dat in eene liberale meysjesschool dier
slnd, den wees gegroet komt afgeschaft te worden
dien men gewoonlyk bad voor en na de klas.
'T is alsof de teedei-e jeugd er kwalyk zou van
varen van namelyk een kort schietgebed tot
hare geliefde Moeder te sturen om hare magtige
bescherming in te roepen't is alsof de teedere
jeugd zich 't hert en de lippen zou vergiftigen al
tot God en zyne heylige Moeder eene bede te
doen van dankbaerheyd voor bekomene gralien
en weldaden. Maer zoo verre gaet het rampzalig
en berekend schandgeweld der francmaponssecte,
dat zy boven alles durft betrachten de kiemen
der godsdienstgevoelens te doen verdroogen daer
waer zy altyd met vrucht in geplaetst worden,
in 't hert der kindschheyd.
De gendsclie francmapons hadden iusgelyks
het gebed voor en na de klas in eene liberale
DE SOLDATEN' VAN DEN PAL'S.
DOOR P. D....
Voor God en de U. Kerk zyn
onte bloeders gestorven. Mgr. Uupanloup
Hoornen. Oe Schildwacht voor 't Valileaen
Serristoir of de Garibaldiers le Hoornen.
Zoo was Roomen wanneer den H. Petrus de stad bin
nentrad, en met zyn bloeit de goddelyke leering in
Noros renperk, op dezelfde plaets waer zich nu het
Vatiknen verheft, bezegelde Gedurende 300 jaren vloey-
de hel Christenen bloed by stroomennu wierden duy-
zenrle Christenen in hel Koliseum voor de wilde dieren
geworpen, dan verlichtten zy als fakkeltoortsen Ne
ro's vermaken. vergingen onder de geesselroeden
en zweepslagen, onder pynigingen van allerhanden aerd,
welke seen en mond mei woorden kan uylspreken. Het
heulen rot waende 'net godgelrouwe volk uyt te roeyen,
maer de Ghristenen vermenigvuldigden onder hunne
moordende hand.
Waf is Roome's grond heilig! Eens nam Pius V eene
handgreep aerde op en gaf ze aen eenen poolschen am
bassadeur die hem reliquiën gevraegd had t'huys ge
komen, opende den ambassadeur den doek waerin hy
school willen afschaffen. Maer d.e familien der
kinderen, die nog eenige gevoelens van christe-
lykheyd bezaten, beseften al het hatelyke van
dien snooden maetregel en kwamen er zich open
lyk en zoo krachtdadig tegen verzetten, dat de
logiekwanten achteruytgedeynsd zyn en wederom
het gebed hebben laten opzeggen, want zy vrees
den hunne school gansch en g'heel te zien ont
volken en aldus hunne prooy teenemael te ver
liezen. 'T is te hopen dat het te Brugge ook zoo
zal wezen en dat de brugsche familien zich niet
min krachtdadig tegen deze laffe godsdienstver
drukking zullen verzetten.
Indien de magonnieke secte nog zooverre" niet
durft gaen in andere cathoiyke steden, 't is
dat zy er het volk nog vreest, 't is dat zy
wel gewaer word dat de godsdienstgevoelens er
nog te levendig zyn. Maer dit alles zal later wel
komen, als de Belgen nog wat onverschillig bly-
ven en de magl der secte zich laten uytbreyden,
want haer doel, haren wil, al hare verzuchtingen
zyn alleenlyk en uytsluytelyk het Geloof, de Kerk,
Christus en zyne Leering onder de vervloekte
schandbenaming van EERLOOZEN te verplette
ren. Voltaire, den artsgoddeloozen grootvader
der liberhaters-francmagons, heeft hun die af-
schuwelyke en vermaledydde lesse voorgespeld,
en de brusselsche liberhaters-francmagons heb
ben ze reeds in 't openbaer gevolgd al in een
catholyk land aen de cathoiyke schoolkinderen
voor het praelbeeld van eenen opperfrancmagon
te doen zingen Wech met 't Geloof! Wech met den
Messias!! Wech met Jesus-Christus en zyne
Kerk-
Wee de ouders die oogen hebben en niet zien
willen, ooren hebben en niet hooren willen,
want de vruchten van den magonniekeu boom die
aen hunne kinderen voorgesteld worden, bevat
ten het droevig vergift dat hunne oude dagen zal
vergallen, ongeminderd dat zy aen God de schroo-
melykste verantwoording voor 't geestelyk en
zedelyk verlies hunner kinderen zullen te geven
hebben.
Wilt gy nog meer overtuygd wezen, cathoiyke
ouders,
M. Hymans, den getrouwen ministeriëlen
dienstknecht, die natuerlyk goed moet ingelicht
zyn op de heymelyke inzigten der liberhaters-
francmagons, komt zeer onbehendig en onvoor-
zigtig te handelen, door in een artikel in het
O/fice de Publicité afgekondigd, geheymen aen den
dag te brengen die d'ouders 't belang hebben te
kennen.
M. Hymans zegt maer gladaf dat het aenleeren
van den Catechismus en van al de andere gods
dienstige geloofspunten, hoegenaemd geene
weerde heeft, dat elk verstandig man die moet
verwerpen als verdichtsels gelyk aen deze der
godheden van het heydendom. Vervolgens zegt
hy nog dat de christelyke leering een broeysel is
van oneenigheyd.
Maer als dit nu de theorie der magonnieke
doctrinairen is, waerom belyden zy dit niet vol
mondig in de Kamer, nu juyst ter gelegenheyd
van de debatten over het godsdienstig onderwys,
waerom dryven zy hunne inzigten met hun ge
woon geweld niet door?
Daer zit nog iets onder en M. Hymans heeft
zulks durven openbaren.
aerde dacht le hebben, en vond er slechts bloed. Vol
heylige vrees en blvdscbap kwam hy den Paus hiervan
berichten. Den heyligen wiens krachtig geloof dit bloed
sedert 14 eeuwen uytgedroogd wederom had verleven
digd. antwoordde dat hy zeer wel wist dal den grond
van Roomen verzadigd was door martelaersbloed en
ontelbare heylige reliquiën behelst Oh heyligen grond!
welke vurige gebeden, welke verhevene en groótsche
blikken zyn hier ten hemel getogen!
Eyndelyk verheft zich het Heylige kruysteeken ten
hemel, de Christene verdringen zich uyt de onderaerd-
sche holen, waer de H. Kerk hare geschiedenis begon,
en bevolken de stad Roomen.
Beschaving, licht, vryheyd worden met het ware
Geloof uyt Roomen naer alle werelcldeelen gezonden.
Ik zie keyzers en volkeren tegen den Pausopsiaen en in
slof vergaen. Ik zie den Paus dit stof op nemen ervan
koningen en volkeren vormen die welhaest, ondankhaer
en nylzinnig, den ondergang der kerk heramen en zelf
vernietigd worden. Zy gingen voorhy slechts puynhoo-
pen nalatende; hy alleen stond pal de hand op de on-
vergankelyke zaken gesteund.
lk zie in de helderhcyd der vreedzame lyden, de
Pauzen, het oog op toekomende stormen gevestigd, het
ware licht voeden en versprevden,—in deduyslernismet
eene altyd vaste hand de onuytdoofbare waerheydsfak-
kel, aen de wereld toonen ik zie hen mei eene mach
tige hand het alleen overgeblevene gebouw onder-
Indien men de onderwyswet van 1842 afschaft,
dan zal de geestelykheyd. zegt M. Hymans, de
Staetsscholen doemen en er den toegang aen de
catliolykén van verbieden. Hare stem zal byna
overal aeuhoord worden, onze scholen zuilen
ontvolken en de geestelykheyd zal op eygen hand
nieuwe scholen oprigten. lius, zouden wy zelfs,
zoo vreest M. Hymans, ons eygen werk dwars-
boomen en de geestelykheyd maglig in de band
werken.
Dit is nu den beknopten en vryen inhoud van
't gene M. Hymans komt te scliryven, en 't is, ons
dunkens, klaer en duydelyk voor iedereen.
Maer dien slimmerik heeft daer maer zoo spoe
dig middel in gevonden en hy weet zich over
dien belreurensweerdigm invloed der geestelyk
heyd te troostendit gevaer, zegt hy zal niet
eeuwig duren.*»
En hoe gaet men dit aen boord leggen? Wy
gaen liier wederom de gedachten van M. Hymans
samentrekken
Wy hebben onze scholen tevermemgvuldigen en
onoplwudelyk te verbeteren, zoo zal de gewensch-
tehervormmg van zelfs gebeuren, op liaren dag
op hare uer, zonder spyt of zonder hinderpa-
Jen.
Dus, volgens 't scliryven van den officieusen
Hymans, zal de wet van 1842 tydelyk behouden
worden, en de liberale doctrinairen zullen onder-
tusschen maer moedigen krachtdadigvoortwer-
ken om met 't geld der catliolykén hun onderwys,
gelyk zy dit verstaen, uyt le breyden en gedurig
te verbeteren.
Wy kunnen hier niet anders doen dan de ou
ders op te wekken dit punt ernstig te overwegen
en hun nogmaels toe te roepen Catholykenweest
op uwe hoede!
Hel nnemloos maer geenzins onbekend redakteurke,
dal sedert eenigen lyd, zyne pen aen ons aelslersch
logiekliekske verluierd heeft, wilt voor geen brood-
sehryvelaerke doorgaen. 'T manneke bekent wel dat
het zyne pen verhuurt, maer het loochent ooyt zyne
pen verhuerd te hebben aen wien en aen welken prys
Dei zy om tegen zyne overtuygingen le schryven.
Als hel schryveiaerke zoo spreekt, spreekt liet tegen
zyne overtuyging niet
lü Spreekt hut legen zyne overtuvging niet, als het
zegt dal het uooyt zyne pen verhuerd heeft om tegen
zyne POLITIEKE overtuygingen le sehry\en
2° Spreekt het schryveiaerke tegen zyne overluyging
niet, als het zegt dat hel nooyt zyne pen verhuerd
heeft om tegen zyne GODSDIENSTIGE overtuygingen le
schryven
Wy hebben groote redens om or aen te twyfelen.
Maer onderstellen wy eens dal bel zoo zy.
Indien bel waer is dal het manneke noovl zyne pen
verhuerd heeft om te schryven legen zyne POLITIEKE
of GODSDIENSTIGE overtuygingen, waerby komt het
dal hel geschreven heeft nu VOOR en dan TEGEN den
catliolykén godsdienst? Was het schryveiaerke over
tuygd in beyde gevallen, en heeft het veranderd van
godsdienstige even als van politieke overtuygingen
gelyk men verandert van hemde of paletot? Ofwel,
heeft het geschreven zonder overluygingeu
Indien '1 manneke eeschi'even heeft zonder overluV'
gingen,; 't is klaer dal het tegen zyne overtuygingen
niet geschreven heeft, maer '1 is ook klaer dat eenen
schryvelaer die zyne pen verhuerd om te schryven
zonder overluyging nen broodschryvelaer is.
steunen en de puynhoopen onder dewelke de aerde
zucht weer oprechten.
Wanneer den mensch, in uvtzinnige dagen, in de
aeubidding zyner eygene werken vervalt, en geenen
Godineer kent, zie ik de Kerk deze waenzinnighevd
trotseren, en met eene kalme slem, zonder vrees noch
gramschap, de wereld toeroepen Uwe goden zyn
slechts heische Geesten; God alleen is uwe eer en aen-
bidding waerdig
Aldus ontrolt zich de geschiedenis vervuld van
eenen mensch alléén maer dezen is den Godmerisch,
welken gekomen is wanneer de wereld onder het ryk
van Satan verging, welken de wereld aen Satan ontrukt
en in het licht, in den vrede en in de waerhevd gehragl
heeft. Dees werk is niet volbragl, den slryd duert nóg
voort, maer de Kerk zal overwinnen.
Zoo sprak onzen vriend Andreas toen hy 's anderen-
daegs weder by hel huvsgezin van Pachter B... gezeten
was. In vroegere samenkomsten had hy hun 'uyt du
brieven van zynen goeden Victor de schoonheden van
hel Christene Roomen afgemaelrlhy had met bende
reusachtige Sint-Pieters kerk, waer 24 Heylige Pauzen
rusten, bewonderd die kerk verrykt mét 11 colonnen
van den tempel van lerusalem, onder andere eene waer
Jezus legen leunde toen hy hel joodsche volk onder
richtte, de Scala Sancla of dun trap van hel geregtshof
Indien 't ventje overtuygd was in hevde gevallen en
veranderd heeft van godsdienstige zoowel 'als van politieke
overtuygingen gelyk men verandert van hemde or pate-
lot, 't is wederom klaer dat het manneke tegen zyne
overtuygingen niet geschreven heeft maer 't is ook
klaer dat schryvelaers die veranderen var. overtuygin
gen gelyk men verandert van hemde of palelot, 'voor
broodschryvelaers aenzien en gehouden worden.
Zoodan, met of zonder snuvfdoozen, met of zonder
gendsclie mokken, met of zonder huyzen op zynen inkt
pot, '1 schryveiaerke mag zeggen zooveel het wilt dat
hel nooyt zyne pen verhuerd heeft om tegen zyne
overtuygingen le schryven, wy zullen, lot verder bewys
van zyn gezegde, niettemin, met volle regt slaende
houden dal hel manneke zeer wel "t princiep kent. -
Wiens brood men eet diens moord men spreekt, en hy
gevolg zullen wy met niet min regt den uaem van
broodschryvelaer op zyn voorhoofd mogen plakken
Mag het manneke ook alzoo spreken var. den Den-
derbode
Overigens heeft hel ventje niet te vreezeu dat het
mevrouwen zal ontmoeten die zynen inktpot zullen
komen bekroonen met. huyzen, gelyk het verteltwant
mevrouwen die liefhebsters zyn van zulke inktpotten,
bekroonen ze gewoonlyk niet met huyzen, maer wel met
lui/zen.... Dit past beter aen de weerdiglievd van zekere
onbaetzuchtige schryvelaers, die overal eene positie zoe
ken en dezelve, om hunne al le groote en al le bekenue
weerdigheyd, niet vinden kunnen.
Wy hebben gezegd dat wy groolelyks twyfelen of hel
broodsehryvelaerke legen zyne overluyging niet spreekt,
als het beweert dat hel nooyt zyne pen verhuerd heeft
om legen zyne overtuygingen le schryven. 'T manneke
is immers van d'eersle leugen niet geborsten. Hebben
wy, by voorbeeld, hel broodredakleurke niet op heeter
dned van leugen betrapt als hel bezig was met de
historie te vervalsehen om te bewyzen gelyk twee en
twee is vyf dat onze Hoogw. Bissschoppen dieven zyn,
dal zy de studiebeurzen gestolen hebben 'T brood-
schryvcrke heeft dus geen regt van op zyn woord ge
loofd te worden, als het zegt dal het nooyt zvne pen
verhuerd heeft om tegen zyne overtuygingen le schry
ven
Maer onderstelt dat het schryverke nog eenige over
tuygingen heeft, onderstelt zelfs dal hel nog godsdien
stige overtuygingen heeft, welke zyn die godsdienstige
overtuygingen
Het ventje, zoo het zegt, eet biedigt den waren gods
dienst die den zynen is. Maer welken is den godsdienst
van 't manneke Is T den catholyken godsdienst
Verre van daer. Den catholyken godsdienst was wel
onlangs nog zynen godsdienstwant T manneke is
catholyk geboren, catholyk opgehragl, en als het nog
in cathoiyke gazetten schreef, had het misschien ook
nog cathoiyke overtuygingen. Maer sedert dal het in
liberale gazelten schryft, heiTt het veel geleerd. Het
schryveiaerke heeft geleerd dal de Cathoiyke Kerk eenen
winkel is, dal de Cathoiyke Kerk de ware leering ran
Christus verbasterd en vervalsclil heep., met een woord,
dat hel catholicismus eene oude en tol op den draed ver
st et ene vodde is.... Den Catholyken godsdienst is dus den
waren godsdienst niet, hy is den godsdienst van het
manneke nietzyne cathoiyke overtuygingen van over
een jaer of twee zyn ook reeds oude en lol op den
draed versletene vodden geworden
Maer nog eens, welk is den waren godsdienst, welk
is den godsdienst van 't manneke
Het ventje zegt dat bet christen, en waren christen is.
Maer wal is volgens 't manneke, een waren chrislen
De ketters zyn ook christenen is 't manneke ketter,
T is te zeggpn lulheraen, calvinist, kwaker of iels
diergelvks 'T manneke schvnt ten min6le protestant
te zyn want het houd staen met de protestanten
dat Christus uyt alle scctcn zyne uylvcrkoome zal trekken?
(1) L. Veuillot. Parfum de Rome, tone I.
dien den Zaligmaker beklom om voor Pilalus le ver'
schynen, Sinte Joannes van Latranen, de oudste kerk
van Roomen, waer eens karel-den-Grooten dien mngli-
gen Keyzer der Westerwereld, neder knielde om de
zegening van den Paus te ontvangen, waer meer dan 33
kerkvergaderingen geweest zyn al de andere ontelbare
reliquiën die Roomen als in het heyligdom herscheppen
en nu was hy bedroefd en neerslachtig omdat nog eens*
eenen dier heische stormen, welke zoo dikwerf reeds
Roomen aen roofzuchtige en heyligschendende horden
overgeleverd hadden, de heylige stad bedreygde.
Den vvand, zoo sprak Andreas nu voort, op alle
punten door onze Zouaven terug gedreven, doch immer
met versche troepen versterkt, nadert nu in overgr-oote
menigte de stad Roomen. My nen God schryft eencr»
Belgischen.Zouaef, wat gaet cr geworden? Buylen de
stad liggen de Garibaldiers en versprevden overal*schrik
en vernieling, terwyl zy onder de verraderlvkste mas
kers dezelve langs binnen trachten te overmeesteren.
Men spreekt hier sleehls van gehevme plannen, van
verraed en omkooping. 0 kenden zy toch H Vader
hadden zy met ons den goeden Ouderling zoo beininne-
lyk en nogtans zoo belasterd, Gods bysland zelf voor
zyne vervolgers zien afsmeeken. Maer neen de ellen
dige! zy kennen dezen niet, denwelken zy zoozeer
vervolgen.... Maer wal er ook gebeure, wy zullen in hel
vervullen onzer plicht niet wankelen.
(Vervolg later.)