22'1 Jaer. Zondag', 9 AiiguslV 1U(>8.
VERTREKUREN UYT AEEST l\AER
VERTREKUREN UYT VOLGENDE STATIËN:
VOO It, RIXXEX EX XA
IIE T PROCES
Voor hel proces
Binnen 't proces.
SALVATOR.
Dend. 5-20 7-20 8-30 12-25 3-13 6-20 8 Genii, («-OS vrvdaa) 7- 6 E 8-34 8-55 12-25
Lokeren 5-20 7-20 8-36 12 25 3-13 6-20 12-ili 3-17 6-20 6-41 9-26
Brussel. 8-0" 8-35 lï(i 23 k1) 9-43 11-58 12-22 f Brugge, Oslende, (E 7 06). 8-55 12-46 6-il
2-50 5-48 E (I* 2e 3F Id) 5-53 8-33 8-5") Ooorilyk, Kortrvk, Moescroen, Ryssel (langs
Meel). 5-9.0 7-20 8-00 8-35 E 2 3 kl.) 8-36 fiend) 7-U0 (EDoorn. uitg.) 8-55 12-46 3-17
9-43 E 11-5S *2-5" 3-13 5-53 6-20 8-55 E 6-41
Anivv. 5-20 7-20 8-00 8-35 E 8-30 9-43 E 11-58® Doorn Ryss. (langs Alh) 8 00 0-00 Aih 5-53
2-5" 3-13 5-53 6-208-55 E alleenl. lot Korlrvk Zaterd. Zond. en Woensd.
I.euv. Tliienen l.uvk Verv. Landen. 5-20 (7-20 Ninove, Geersb. Ath, 6-10 8-00 11-58 2-50 5-53
8-35 E) 8-36 9-43 12 22 3 13 (6-2" E le2*kl. (8-55 Ninove.)
van Thieuen) |S Bergen, Quiévrain, 0-1 f. 8-00 11 58 2-50 5-53
VAN ANTWERPEN NA ER: Lokeren, fiend, 5-00*7-30 9-00 11-00 2-00 4-00 E 6-00 7 30
VAN GENU NAER Lokeren, St-Nicolaes, Antwerpen, 4-40 7-20 9-30 10-50 2-30 4-20 5-35 8-15.
Te Lede slaen al de konvoys uylgcnomcn de Expres. Te InEGF.M en Santbergen siaen
al de konvoys. Te Gyseghem staen stil al de konvoys. Te Denderleeuwstaen al de konvoys
uytgen.de vertrekken van Rrussel 6-30 8-15 12-06 6-00 0-00 en nvt. Aelsl 8-35 5-38 5-48 0-00.
Vcrirekurcn uyt Denderleeuw naer Brussel 8-11 8-59 12-10 2-58 6-05 9-02 9-07.
('iilque Siiiiin.
6 FRAi\K™'S .IAI5RS.
VAN I.
OKER EN NAER
Dendermonde, Aelst,
7-05
9 10
11 00
1-55
5-00
7-30
Ninove, Gecraerdahergcn, Alh,
7-05 11-00
1-55
0-00 5-
■00
7-30 Ninove
VAN
ATH NAF.R
Geeraerdsh, Ninove, Aelst, Dendermonde,
Lokeren
6-55
10-30
1 -45
4-36
7 50.
Lessen, Geeraerdsbergen, Ninove, Aelst
6-55
10-30
1-45
4-36
7-50.
Brussel Hang Denderleeuw)
6-55
10-30
1-45
4-86
7 50.
Gend, Brugge, Osteude (langs Aelst).
6-55
10-30
1-45
4-36
7-50.
van Ronssc naer Audenaerde, gend.
8-05
11-25
3-20
4-25
8-22
VAN BRUSSEL NAER
Aelsl, Gend, 6-30 E 1 2 3 kl.) 7-30 8-15 11-20 12 06 2-10 5-15 6-00 8 20
Ninove. Geeraerdsbergen, Ath (langs Denderleeuw), 7-30 11-30 2-10 5-15 (8-20 Ninove
VAN DENDERNONDE NAER
Brussel (langs Aelsl) 7-30 11-33 00-00 2 "4 5-30 8-00
Aelst 7-35 9 55 i l 33 00-00 2-24 5-30 8-00 U-U0.
Xl^" VAN braine-le-comte naer: Engliien, Geerardsb, Soitcgem, Gend, 6-51 11-04 4-07 7 55
van gend naer Soltegcm, Braine-!e Comte, 6-10 0-00 3-25 0-00
AfcLST, DEN 8 AUGUSTY 1868.
Sedert eeriigen tyd hield de liberhatery ziclt
in het donker bezig niet eèrie vervolging te
smeden tegen* eenige hoofden der calholyke party
onzèr stad. In den beginne waren liet slechts
doffe geruchten, dobbélzinnige insinuation, liey-
nieiyk lastervenyn. Vervolgens kwam men tot kla-
ve beschuldigingen van siemomkooping ten laste
<Ier lteeren advokaet Van Wambeke eti notaris
Verbrugglien dezer slad.
L)e liberhatersbladen namen die geruchten en
beschuldigingen te haet om gemelde lteeren te
bezwalken eti ze voorop hatelyk te maken by
den jury die hun moest oordeelen, Deze doen-
wyze, waertoe de liberliatersdrukpers alleen be-
kwaetn is, laten wy ter beoordeeling van alle
-deftige lieden.
Dan, deze bescliuldigingen kwamen hier op
neèr
MM. Van Wambeke en Verbrugglien zouden,
in november 1806, dus na de gemeente-kiezingen
van Aelst, borge geteekend hebben, namens bet
kieskomiteyt, voor eene som van 600 fr. geleend
aen zekeren P. Boeykens. bakker te Aelst, en
zyne huysvrouw, Maria Beeckman, die mede-
besclmldigd was de stem van Boeykens voor
gezegde som verkocht te hebben. Die beschul
diging zou namejyk blyken uyt dit borgteeke-
niiigsstuk in maert 1868. door de koophandel-
regtbank van Aelst aengeslagen en aen den pro-
kufeur des konings van Dendermonde toege
zonden.
'T was in deze omstandigheden dat MM. Van
Wambeke, Verbrugglien en de echtgenooten
Boeykens door de raedkamer van Dendermonde
voorde kamer-van inbescbuldiging-stelling en
door deze voor liet assisenhof verzonden wier-
dert, onder de betigting van kiesomkooping en
stemverkooping.
Na die inlichtingen, blyft er ons nog rekening
te geven van hetgene" er maendag in bel assisen
hof is voorgevallen.
Assisenhof van Oost-Vlaendêrf.n.
Zitting van den 3 augusty 1868.
De znel is met eene talryke menigte bezetniet alleen
de voorbehoudene plaetsen voor de leden der balie,
maer ook de tribunen van het publiek zyn gansch ge
vuld, een bevvys van bet groot belang dat men stélt in
deze zaek, de eerste van dien aerd die voor een assi
senhof'dezes lands word opgeroepen.
Op eens bemerkte zy, niet verre van zich, eenen
paei, w'aêraen een klokje hing, waei mede de ver
dwaalde ol' door den sneeuw overvallen reyzigers
het" nooclsevn geven. De moeder zelle haer zoontje
aeiïom aen de koord van het klokje te geraken,
ten eynde le luvden. Het van koude bevende kind
deed eenige slappen, doch schoof uyt en wierd
door den sneeuw overdekt. Alsdan sleepte de on
gelukkige moeder, met ha'-r zielloos dochtertje in
hate band Gelukkig, noglhans, gaf het klokje
eenigen klank een der honden, Niger geheeten,
hoorde dit. verliet lings hel klooster en kon het
knaepjè redden. De moeder was reeds door den
sneeuw bedolven, en wanneer de monikken ter
plaetse kwatnpu, vonden zy, heines twee lyken,
dal van moeder en dochter.
Den kloosterling zweeg, en droogde met zyne
hand de tranen af die over zyne wangen biggelden.
M. Durando was ontroerdeene huyvering
doorliep al zyne ledematen.
Dit verhael is droevig, is herlscheurend,
zegde hy maer hoe zyt gy ter wete geraekt wat
dit rampgeval vooraf ging en vergezelde
Dien knaep, sprak den monik bevend, was
ik. Ik trad dit liefdadig klooster met Niger binnen,
welken ik sedert Salvator noemde. Ik wierd hier
kloosterling, daer ik alles verloren bad immers
van mynen vader boorde ik ook niets meer en
my niets meer overbleef dan diegenen welke my
liefderyk by zich namen en den hemel
Er heerschte gedurende eenige oogenblikken
eéne diepe stille. Byzonder scheen M. Durando
sterk aengedaen. Hy bezag den kloosterling oplet-
Hel hof treed binnen ten half Den ure. Hel is samen
gesteld als volgt De heeren de Meren, voorzilter, Fiers
en Joos, reglers, Dumon, openbaer ministerie.
De verdedigers der beschuldigden zyn MM. Jakobs,
voor M. Van Wambeke; Goethals, voor M. Verbruggbeh,
Buse, voor Boeykens en De Ridder, voor vrouw Boeykens.
Na de samenstelling van den jury, word er' ovcr-
gegaen tol de oproeping der namen van de beschuldig
den en den jury legt den eed af.
Den greffier geeft lezing van den bescliuldigingsakt.
M. den Voorzitter somt vervolgens de beschuldigingen
op, vvaerca hy lezing geelt van de wetten op hel kies
bedrog.
Wy slaen, zegt den heer voorzitter, tegenover ver
schillende wetsteksten volgens dien van bet strafwet
boek van 1810 is er prescriptie na 6 maenden, en ver
volgens liet wetboek van 1866 is de prescriptie niet
voorzien. Het bof tvvyfelt en vraegt aen de verdedigers
hun gedacht over die kwestie.
M. Goellnds. Wy verslaen in geener voege ons te
bedienen van den middel door den heer voorzitter
ingegeven. Na verscheydene maenden van gedwongene
stilzwygendheyd, reUnmeren wy oen volledig onder
zoek. Dit onderzoek moet in den grond aengevat wor
den, en liet licht moei over deze zaek schynen. 'T is
in 't belang van MM. Van Wambeke en Verbrugglien.
Zy renonceren dan stellig aen alle regt van prescriptie
en vragen akte van deze renonciatie.
M. Den Voorzitter. Kr word u akte gegeven van deze
renonciatie, maer ik moet u doen opmerken dat de
prescriptie eene beslissende, ccnc gebiedende exceptie
is, eene exceptie van openbare orde welke hel hof
verplgt is toe le passen telkens dat zy toepasselyk is.
M. Goethals. lk weel liet, M. dén voorzilter, maer
ik bestalig dat wy de prescriptie niet inroepen, dat wy
bet hof smeeken in dien zin uytspraek te doen.
M. Jacobs. Wy woonen hier een zonderling schouw
spel by. Op het oogenblik dat wy de beschuldiging
kunnen acnranden, zien wy sclneiyk een tbealerslag
vooruvlkomen die ons den mond stopt. Dit is onmoge-
lyk Weiboe zie dacr openbare, geëerde en geachte
persoonen, die sedert maenden geplnetst zyn onder
eene beschuldiging, die groote ruclithaerlievd bekomen
heeft, eu zy zouden hel regt niet hebben van le ant
woorden, van zich te verregiveerdigen Een zonder
ling toeval komt de waerheyd onderbreken en door
nieuwe uytsleHcn, misschien door eene voorziening
in kassatie, de zedelyke pyucn verlengen waeraen de
betigten Ivdende zyn.
In zynen beschuldigings-akt beeft liet openbaer mi
nisterie aen M. den notaris Verhrugghen verweten van
ligtveerdiglyk te hebben gehandeld, en het openbaer
ministerie zou niet beter zyne akten afgemeten, en op
de aenveerding nagedacht hebben Het zou ons slechts
hier vcor een oogenblik uoen komen hebben, en ons
dan wegzenden zonder dat de waerheyd bare beurt
gehad hebbe.
M. den Voorzitter. Ik verzoek u, Meester Jacobs, den
grond van bet proces niet aen te raken. Beredeneert
de regtskweslie uw talent en uwe plaets van Volks
vertegenwoordiger geven u het vermogen het hof te
verlichten.
M. Jacobs, lk gedrage my aen deze aenmerking, en
ik ging zeggen dat het aen 't openbaer ministerie en
niet aen ons is het proces te verregiveerdigen Het
moet welen waerom en hoe het le werke is gegaen.
Beter dan ik doen kan, zal het die noodlottige uitzon
dering verregiveerdigen die ons den mond stopt Wy
vragen om de beschuldiging te ontmoeten, te onder-
tend, sloeg daerna zyne blikken ten gronde en
bragt zyne hand aen liet voorhoofd, alsof hy zich
iels wilde voor den geest brengen.
Weel gy niet, vroeg hy den monik, die het
evengernelde verhael had gedaen, welken graed uw
vader in het leger bekleedde?
Hy was luytenunl. mynheer zoo ten minste
heeft myne moeder my dit üikwyls gezegd.
Eu zynen naem was...
-- Emmanuel Durando.
Den reyziger beefde zigtbaer.
En hoe was uw mof-der geheeten
Mariano, mynheer myne zuster droeg den
naem van Eleonora, en mynen naem is Pedro. Zie,
voegde hy er by. hier is het portret myner moeder.
En bv deze woorden haelde den monik een me
daillon le voorsehyu en toonde het den vremde-
ling, die dadelyk in vervoering nytriep
Mariano, myne geliefde vrouw Eleonora en
Pedro, myne dierbare kinderen Ik ben uw vader,
ik ben Emmanuel Durando, voegde hy er by,
terwyl hy naer den verbaesden kloosterling sprong
en hem weeneude in zyne armen sloot.
Mynen vader myn dierbaren vader was
het eenige antwoord dat den religieus kon uytbreu-
gen tranen van vreugde en van onbeschryvelvke
aendoening verstikten zyne slem.
Ook al de omstaenders waren diep geroerd en
weenden van medegevoel. Allen knielden neder en
zonden eene vurige bede Ibii hemel, om God voor
zyne wonderlyke leyding te bedanken.
Toen de eerste vreugdevervoering van dit onver
hoopt wederzien eenigzins voor by was, zegde M.
Durando
Hoe wonderdadig is toch de goddelyke Voor-
zoeken, te vernietigen. Wy moeten hier uyt hel assisen
hof treden met langs de kleyue deur der uytzondering,
maer langs de groote poort der vryspreking. Wy will' n
het proces ten gronde onderzoeken, en wy smeeken
liet hof ons dit le willen toeslnen.
M. De Ridder sluyl zich aen by M. Jacobs, in zooverre
dat hy ook de zaek zon laten voortzetten. Toch maekt
hy er geer.e hoofdkwestie van, maer verluel zich op de
wysheyd van hel hof.
M. Buse verklaert zich aen de beslissing van het hof
over te laten.
M. den advokaet yenerael Dumon. Het openbaer minis
terie voegt zich by de verdedigers om te vragen dat bel
licht over de zaek worde vcrsprcyd. Ik vermeen dal
dezen vvenscli kan samenstaen mei de nakoming der
wet. T is niet mogelyk dat hel misbedryf voorzien in
de wet op het kiesbedrog het zelfde zy 'l welk het
strafwetboek bedoelt.
De Kamer der Volksvertegenwoordigers is te onder-
sclieyden om dergelyke tegenspraken daer le stellen.
In bet eerste geval is er kwestie van een niet volhragt
feytin hel tweede, is het misbedryf van stemkooping
voltrokken door de levering der koopwaren, indien ik
aldus spreken mag. lk vermeen dat T hof tolde debatten
mag overgaen zonder de prescriptie te aeiiveerdeu, en
T is in dien zin dat ik besluyte.
M. den Voorzitter. Het bof gael weg om te beraedsla-
gen. De verdedigers mogen zeker zyn dat, indien er
mogelykheyd is van tol de debatten over le gncn zonder
eene schikking van openbaer orde te schenden, hel hof
zulks doen zal.
Ten half elf ure treed het hof hierover in bcrncd-
slaging.
Ten 1 ure treed hel hof binnen en brengt een lang
beredeneerd vonnis uyt. vvaerby de prescriptie uytge-
sproken is, en de beschuldigden van alle lasten worden
ontslagen.
Tydens de deliberatie van 't hof, wierden de
heeren Van Wambeke en Verbrugglien gedurig
omringd van hunne talryke vrienden, van mede
leden uyt de volkskamer, van talryke advokaten,
van het puyk des volks dat van alle kanten in
menigte met de grootste belangstelling voor de
betigtten was toegesneld. Dan kon men duydelyk
zien wat het wezenlyk verlicht publiek dacht over
de beschuldiging dan kon men klaer bestatigen
hoe zeer het openbaer geweten in opstand was
tegen 't geen er gebeurde dan, met een woord,
kon men zich overlttygen hoe regtzinnig de pu
blieke freffelykheyd deze beschermt die onder
den slag eener hatelyke party vervolging ter neer
gedrukt liggenMaer ondertusschen, den
beschuldigings-akt was afgelezen en van het
publiek domeyn geworden. De heeren Van
Wambeke en Verhrugghen stonden daerin ge
schandvlekt als stemkoopers, en sinds lang had
den zy die pynlyke tortuer moeten verduren, in
afwachting dat zy zicli zouden mogen verregi
veerdigen.
4a. zich verregtveerdigen en hunne onschuld
zoo klaer als de middagzon bewyzen, dit konden
zy, dit was hun allergemakkelykst. Daerloe had
den zy middels in overvloed, middels in feyte,
middels in regt, middels in getuygenissen, mid
dels in alles. Maer ongelukkiglyk men was bezi
met te delibereren over een wetsartikel dat al
deze middelen ging vernietigen en deze heeren
ging verpletterd laten liggen onder de beschul-
d'ging zonder zich te mogen verdedigen.
'T is waer, het hof ging hun zeggen: Myn hee
ren, de wet heeft op u geene aktie, er is pres
criptie, zy kan u niet meer treffen, zv moet u
gansch ontslagen wegzenden, vry van alle straf
fen, vry van alle kosten, vry van alle vervol
ging
Maer de beschuldiging dan, waer blyft die?
Deze blyft bestaen, antwoorden die heeren, en
't is deze die wy willen, konnen en zullen ver-
gruyzen, vernietigen en verpletteren. Men brengt
ons hier met al den somberen toestel voor de
hoogste regtbank des lands, gedrukt onder eepe
krimiriele beschuldiging, en nadat men ons en
onze familien, door alle^lach van zedelyke mar
telingen, gefolterd heeft, wilt men ons wegzen
den met eene wetsbeneficie van prescriptie??!!...
Wy renonceren aen die beneficie, wy willen, wy
vragen geene gratie wyl wy er geene te vragen
hebben. Wy vragen enkelyk dat de waerheyd
gehoord worde, dat de regtveerdigheyd hier ge
kend zy, dat wy voor gansch 't land mogen be
wyzen dat wy algeheel onpligiig zyn en dat wy,
gansch ten onregte beschuldigd en gelasterd,
hier zonder regt, zonder grond, als misdadigers
voor de vierschare des volks gesleurd zyn.
Audiatur et altera pars, g'hebt ons publiek be
schuldigd, het volk heeft onze beschuldiging ge
hoord, ge moet ons den middel verschaffen
opdat het onze verregtveerdigmg konne hooren.
Zoo spraken de beschuldigden, zoo sprak
g'heel het uytgeiezen en hoogst treffelyk audito
rium, zoo spraken de gezonde reden en de regt
veerdigheyd.... Maer ondertusschen delibereerde
liet hol al tyd voort, tot dat het eyndelvk, na een
paer uren pynelyke afwachting, wederom in zit
ting trad, en deszelfs voorzitter op eerier. solem-
nelen toon liet vonnis aflas waerby de prescrip
tie, krachtens de wet, wierd toegepast en de
heeren beschuldigden wierden ontslagen en vry
verklaerd van alle vervolging, van alle kosten en
lasten
Een zigtbaer misnoegen, eene pynlyke aen
doening overmeesterden dadelyk al de aeuwe-
zigen doch daer de zedelyke folteringen voor
degeachlte betigtten ook dadelyk moesten ophou
den, snelde gansch liet auditorium met eenen
veelbeleekenenden geestdrift tot de heeren Van
Wambeke en Verbrugglien, om bun hertelyk de
band te drukken en hun te zeggen daer ligt nu
de beschuldiging gansch magteloos verslagen
G'hebt ze n lak in 't gezigt bezien, g'hebt ze pleg-
tiglyk tot bet scherpste onderzoek uytgedaegd,
nu zal 't land oordeelen.
Opdien zelfden oogenblik zag men daer een
halfdozyn welgekende liberhaterslaffaerdszich in
eenkrimpen gelyk vledermuyzen, hunne schaemte
bedekken en heymolyk langs een zydeurken
van liet assisenhof, wegvlugtenEenen door-
dringendên verachtingsblik van het publiek bad
zieniglieyd in hare wegen hoe wonderdadig zyn
hare ondoorgrondelyke raedsbesluyleu Heden" is
mynen hangen twyfel opgelost Niet wetende waer
myne dierbare vrouw en kinderen gebleven waren
ondanks al myne opsporingen, voedde ik nog altyd
eenige hoop dat zy nog in leven konde zyn. En,
lielaes thans verneem ik uyt den mond zefven van
mynen zoon, dat zy en myne dochter eene ellen
dige dood onder den sneeuw hebben gevonden.
Hy kon niet meer voortspreken tranen en snik
ken versmoorden zyne slem.
Lieven vader, zegde den kloosterling, eer
biedig en aenbid Gods eeuwige raedsbesluyleu;
mor niet tegen Hem immers er gebeurt niet het
minste op de wereld zonder zyn voorweten, zonder
zyne toestemming.
De andere kloosterlingen knikten, ten teeken
van instemming.
Maer vader, zoo vervolgde den monik. waer
verbleelt gy, na ons, in 't dorp. waer bv de byecn-
komst was bepaeld, niet aengelroffen te hebben?
Dry volle dagen bleef ik ter plaetse, in af
wachting van u te mogen ontmoeten doch rnvn
wachten was vruchteloos niemand verscheen. Ik
nam dus het besluyt voort te reyzen. Met angst in
het herte zette ik mynen weg voort en kwanMivn-
delyk in myne geboorlepbets aen. Daer. ten min
ste, hoopte ik u allen aen le treffen, u in myne ar
men te drukken... Dan, helaes! hoe was ik in myne
streelende hoop te leur gesteldH e wierd myn
heit gefolterdHoen ik vernam dat myne vrouw en
twee kinderen hunne wooning hadden verlaten
doch niemand wist waer zy gebleven waren
Was hun onderwege een ongeluk overgekomen
Waren zy in handen der struykroovers gevallen,
die hun uylgepliinterd en vermoord hadden?
Dergelyke en andere gedachten zweefden voor
mynen geest en maeklen my als radeloos. Dadelyk
deed ik al de mogelyke opzoekingen, en wendde
ik alles aen om iets wegens liet lot der my zoo
dierbaren te vernemen doch alles was en bleef
te vergeefs. Noch dag, noch nacht had ik genoegen
of rust, eu liet verdriet had my reeds ten grave
gesleept, zoo den balsemenden troost van den gods
dienst my niet had ondersteund. In de kerk, voor
hel beeld des Allerhoogsten en voor dit zyner H.
Moeder neergeknield, en voor u allen vurig bid
dend, voelde ik moed in myn hert dalen, voelde
ik vertroosting in myn lyden. Ik begaf my aen het
werk, en ging met eenen myner vrienden handels
zaken aen die ons beyder gelukten en welke wy
van jaer tot jaer uytbreydden. Hel was ter gele-
genheyd dezer reys die ik voor onze zaken moest
ondernemen en ik over den Sl. Bernardus-berg
moest trekken, dal gy my half dood in den sneeuw
vond, my verkwikte! en redde, en ik. o zali"e
vreugde! u mogt wederviiiden. Eeuwig zy den
naem des Heeren hierover geprezen
En eiken dag zal ik hem hierover danken,
antwoordde den zoon, eenen blik ten hemel s^ami-
de. Ik zal Hem ook voor u. lieven vader, bidden
opdat Hy u steeds wille beschermen eu zegenen.
Nog twee dagen bleef M. Durando in dit lief
dadig klooster, en verliet alsdan, onder het her
nieuwen van zyne erkentenis, de goede monikken.
Omtrent een jaer later kwam hy in dit gast/rve en
godvruchtig verblyf terug en bood de m msêhlie-
veade religieuzen eene schoone schilder/ ten ge
schenke aen, het verhael verbeeldende d it wy den
lezer hebben doen kennen. (EY.VDË).
