Ü7S,C Jaer.
bondag, 11 J&iiuary 1875.
N" 1574,
YZEREK WEG.— VERTREKUREN
:lst n*
VERTREKUREN U5T DE VOLGENDE STATIËN
vit Genu naf.r
lAENSPRAEK VAN I].
PIES 2X.
DE KAHÏIIEIZESIIIONA'IK
Onze vvensclien voor 'l iaer
1875.
ARONNEMENT-PR YS
6 FRANKS 'S JAERS.
De inschryving eindigt
met 31 December.
ANNONCEN-PUYS
ver duikregel
Gewoone Ir. U-20
Vonnissen 0-50
Keclamen 1-00
E.I
Dcndcrmondc. 5-30 7-20 8-38 12 23 3-15 0-20 9.48
Lokcrcn. 5-20 7-20 8-38 12-25 3-15 0-20
Nechclen. 5-20/ 7-20/ 8-03d S-37d Exp. 1*2® 3® k). 1-1W
Esp. le 2e 3® kl. 2-50t/3-15/5-53d C-2C/ (8-35d
8-5 d
I Anlw. 5-201 7-20/ 8-03if S-37r/ Ex?, I® 2° 3' kl. 1-UrfExi'.
1® 2® 3'
8-58rf
Brussel, langs Deudermonde,
Brussel, langs Denderleeuw6 25 E. 7-307-37 8 37 E. lc 2® 3®
kl. 9-43 12-0*2 1-14 E. 1® 2® 3® kl. 2-50 5 27E 5-538-38 8-38
Leuven, ïliienen, Luyk, Vcrvicrs 5-20/ 7-20/ en 8 57d F.xp
i 1«2®3® kl. 8-38/ 9-43d l2-02</ 1-11 d Exr
3-15/ 5 53</ 8-38</8-58
kl. 2--50c/ 3-15/ 5-53d 0-20/ S-38(/ en
5-2' 8-58 3 15
2® 3® kl.
Gcr.il, (5-05 's vryu.) 8-OlE t®2'3'k S-34 S-?3 12 23 12-4G
3-18 3-40 E. 1® 2" 3® kl. 0 20 0-4 I 9 '20.
Brugge, Oostende. 8-01 K\e. 1" 2" 3e kl. 8-34 8-53
12-25 12-4(1 3.18 3-40 E I' 2® 3® kl. 0-20 6-41
Doornyk, .Mouserou, Korlrvk, Hysscl (lungs Ceiu!8-34
12 25 12-40 3-18 0 20 ó- il
Uoorn. Mouse. Korlrvk, liyss. [langs Alh) 6-10 8-00 12 02
Borgen, Quicvrain
Engfiieii Branie, Manage
bergen 0 10 (S-00 F,
12 Uz 2-50 5-51 E. I'
n, Lessen, Alh 6-10 8 00 12-02
6 10 8 0é 12-02 2-50 5-M
Chnrlerov, Nam -il langs C.eergerd.<-
r 2® 3® kl.van Gueracrdsberyen)
2° 3® KI' van Chuilcruy.
(I) Nota. l)e letter belcckc-nl langs Termonde cn de letter d langs Denderleeuw.
rr - -
Alh
Anlw.
Brusse
Ninovo
Oslemlo
KAF 11
0.55
15 7.10 9.53
.25 E I' 2C 3rl>
io e i®2-:
mde 7.32 9.5
ihergcn 7.34,
53 E 8 00 E
kl. 2.0 4
7.14
6.56
7.59
1.3'JE 6.45E.
AEi.sr i n
10 30 4.42 4,30 7.50
12.35 5.43 4 50E. 1®2°3® kl
I 7.30 8.13 11.20 12 02
1,1. 5 15 0.00 8.20
5 11.33 2.22 5 27 8.00
11.14 tf.17 5.13 8.20
1® 2® 3® kl. 8.52 11.13 12.
57 E I 2.3. kl. 5.03 8.03
10 53 2 01 4.54 8 10
9.10 10.57 1.50 4 50
11.43 2 40 5.35 8-l'O
1 2 3 kl. 0.57 9.17
2.10
10.32
9.39
45 E
8.08
9.24
7.35
10.03
3 04 F.
Moorlzeele. Soltegcm, Gecraerdbi, Kngliien, Braine-le-
Gomle 5.58 8.12E 9.10 11.24 2.18 5.37 7.00
VIT GEEI'.AERDSBERGF.X KA ER
Ma-ia kierde. Sollegrm, Moortzoele cil Goud, 5.20 7.32
9 52 11.58 2.57 5.15 5.57E 8.59
VIT I)EM»ERl.Ei:V\V KAER
llacllerl. Burst, ilurzelc, Solleg. Audenaorde, Anscgcm,
horlryk, 0.21 0.00 904 12.52 0.00 6.24
IIT AsTWKRI'F.K naeii St. Nikoi.aes, I.okkrfn en Gend
4.50 7.15 8.50 10 50 2.20 3.50 7 00
l-i r GEN!» KAER I.OKEREK, St. NiKOI.AES LN Am WERPEN
4.25 7.00 9.23 1".40 2.15 5.30 6.55
AS'.LST-, i JANUARY tS~5.
Do al)iiniiomi'nipryi> is h auks 's jaor*.
Eiili'inc bcriplilun en lickcndiiiiiHingi n van
(Irukri'gclN, «looi- de f;ea!io:iiires'deii fucgi'-
Iï.mikIcii, worden mac! graiii»
Wy geloovcn aen de vei langen van al or.ze
keëerde lezers te zullen beantwoorden mei do
p.oo moedige en bewondereiïSweerdige aeu-
spiaek van onzen II. YADÊR, l'Il'S IX, PAIS
EN'KONING, aen II. E. de Kardinaleii eu de
bisschoppen, der Röomsche Heilige Kerk op
23 december II. in bel paleis van't\atikaeii,
i toegestuurd, aen T hoold onze.s blads mede
deelen.
Jj Deze moedige cn krachtdadige aenspraek
.wysl ons eens le meer dat onze II. Vader de
eeuwenoude goddelyke rechten Onzer Moeder
'de II. Kerk, niet legensiaeudë' aldesiioode
J goddelooze vervolgingen en kwellingen liaier
vv tuiden en overweldigers, met lieldlialiigliéid
bivl'i veidedigen en bandliaven.
I Zy toont ons ook dal er in liet palcis van
'i valikaen een Paus leeli en lieerschi, welke
•t men gemak kei vlier kan bestelen eu berooven
I dan tolde siilzwygo-udlieid te brengeu, ol zou-
vder legeuspradv dc t,-ovKici.<u..e Uioien en roo-
1 vingen der geeslelyke goederen door bel re-
i volulionnair liberael bewind \an lialien kan
I laten begaen, ol' de voorrechten van onzen
j II. Godsdienst le luien kreuken of le verbeu-
Iren.
Eindelyk. deze aenspraek, welke de lievige
/gramschap dei* liberale Slaeismannen \an
7gausch Europa en de goddelooze en godster-
jgeude artikelen van liuune tolken verwekt en
jte weeg gebracht beeft, toont ons nog dal de
Imoedige slem van onzen II. Vader niet kan
gekluisterd worden, integendeel, dal 11 v, niet
■egeustaende zyne lioogc jaren, ze aliyd ver-
M,d\ en zal blyven verliell'cn tegen de Mieode
Wf'nbreuken van liet liberael wereldlyk gezag op
de eeuwige rechten der Kerk Glirisli, overal
wiK-r zy zich voordoen, al ware hel in den
w.naehiig.sleii slact van lietaerdryk
Ziciliier, geeerde lezers, deze aenspraek
M Ecrwcerde Brocilers,
Wt\ reclitvocnligc God, vol van bonnhertigheid
F viicrvuu du ooideebai ontloorgrondelyk en de woecn
ipcilbaei zyii, la l gedurig loc dal deze aposiolyke
oei cn mei hem gansoh de Kerk zuehlen onder den
ij,ig der vcrwoeslingen \an eenc lange en wicedc
vM'volging. Niel allccil is er niets veranderd in den
teslaud die Ons is aoügediicn en aen F, IkTwyë-ilo
hoeders, door de bezelling onzer provimieu, macr
f.e locstand is dagelyks verergerd, bovenal sedcrl
Li--deze. dooi luchligo slad van Home non ons
pderlyk hêsluer is ontnonisn geweest
j Ecne bestendige ondervinding bcefl bewezen
iioc groot gelyk wy hadden, iu 'i begin dezer
vervolging door do kunslgrepcn dor goddelooze sek-
lieu opgeruid, sedert voorlgczel eu verergerd door
lunne diseipclen, inccslcr van i gezag gcwonli u,
biu herhaclde malen, i zij in onze aenspraken, 'l zy
li onze aposiolyke In-ievcii, wy luidop bevestigden
lal do vurigheid niet dewelke men de opper, lo
rechten van onze tydeivkc souveixiiiileil bestreed^
maer cou doelwit hadden dou weg banen oui, ware
OF DU
JiOEPLYG VAA DEA' MEXSCII.
I
Keil verhuel nil den Igd van Lode wijs \lll.
4® VERVOLG ZIE ONZE VORIGE MMMEIlS.
111.
V.imlclyk brak het mol ongeduld verwachte oogen-
nlik aen de stormloop word DcpaVld op den vol
houden dag eu dit nieuws werd ontvangen uiol de
luizciidwerf hcihaelde kreleiivan« LuvcdeKuuing!
Men had nog sleehls. 2-4 uren tyd om zich gereed te
laken en alles was iu beweging. Men onderzocht
apens cn paerden men deelde bevelen rond en
icn dacht aen alles aci: alles.'... behalve aen den
;od der heirkrachten 'cn aen de, 'dood vvaéraen
n zicii ging bloolslcllcn. In dien tyd was noch-
thans het geloof in de gemoederen niet uitgedoofd,
on zoo de meerderheid al de plichten vergat, welker
hetzelve voorseljivft, loeli werden dio püchU:n niet
veracht mén zag krygslicden die uniztadc malei;
TVcgroolslo gevaren gi liqlseerd h.uhien dc knieën
'.omen buigen voor dc dieiiaers des Ilccren, cn orde
stellen op hun geweien om iu dien sffyd'niets te
.vreezen te Imbbcn.
Ferdinand volgde dit vrome voorbeeld; vervolgens
iceaf liy zich naorzvne tent en schree! aen zynen;
ader. Zyn brief getuigde van holdonmofd cn was
ol van hel geluk dal hom hescliorcu was in de hoop
in zynen Koning le dienen. Die, welken hy aen
\uc moeder riehile, bevatte levens do i.iuliukkin-
^etfdcr edelste gevoelens, maer lom ky aen bel
hel mogelyk. hel goddclyk gezag wnermede dc op
volgers van l'c luis Lu kleed zyn, le vcrdtdgen, en met
do Kalholykc Kerk, den narm zeil van leSUS-CtirisUis
te vernielen, die ia liaer loeft en heeisehl liet bevvys
daervan is iierhaeldo malen ml z'ón.uekl u-r gegeven
gowix'SI, door i e aenvalleii van liet ilaliaenseh gou-
vunemcni. maer bovenal, door dezo oiiUillyke wel
len by middel ilerwi Ike. van den eeueii kun, dc
priesters m u do aalaix-ii zyu onlriil.t geweest, van
hunne vryaieid ontbloot en aen den krygsdiciisl
onderworpen, en van ileti anderen ksuil,.tic Bisschop
pen, door do willekeurige sluiting hunner seinina-
lii'n, hel reelll oiilnomi ii zyn gcwiest als ipvoeders
en üi'dcrwyzers der jc igd op te treden.
Wat meer is, lieden hebben wy nog een doorsla-
geiuler bevvjs dezer vcrdeiTelvke voornemens. Want,
iu déze slad, ftiuieronzo oogen, na ellelyke gecsle-
lyke kongregratii n veroiiinisl of uil hunno eigene
vvooniiigen niet geweld le lici>heu gedreven, na dc
Ki.ikgoederen met vei plctlerende scli.itlingeii over-
l.uleii en ze aen de willekeurigheid van 't burgorlyk
gezag ie hebben ondorworpen, zie hier nu dal uien aen
het wel gevende Ivrps.gclyK zy zeggen.etiic wet voor
stelt, ten voll n eender aen degene dia opvolgeiullyk
is locgepasl geweest iu ue andere provuilicii van
lialien, ondanks de verklaringen die wy geilaen heb
ben en de ernstige veroordeelmgcn die vvy uilspra-
ki'ii ecne wel, die niet strekt dal lot de uilroeijing
du geeslelyke kongrr galicn, in dit middenpunt der
kalholykc Kerk, de verbeurte der Kerkgoederen en
hunne vcrkoopiug aen den meestbiedende teil profyte
van de schatkist
Welnu, dergelykc wei, voorzoo veel men orden-
lolyk den nacm moge geven aen eenc oiulenieniing
die evcneens.iaken hel ualuerlyk reclil, liet goddclyk
n chl en hel maelschajipolyk recht, komt nog onbil-
lyker en iwinezaligcr voor le Home en iu de acuiia-
ïeiide proviniieu. z.y i.weist Iner meer dan elders
diep én wroedelyk de rccliion cn de heziilcïigeii der
algenieenc Kerk zy liacht in hare b>on de ware
beschaving ledoen ophouden deze beschaving die
degeeslelykeköiigregatien too pi v ze van een zwccgcn
zonder weerga en met eeue volherdiug, ocue gioot
moedigheid zonder voorbeeld, niet ullcculyk in onze
streken vers- rcid cn verbeterd, maer dal zy gedragen
hebben en nog dagelyks dragen aen de vreemde na
tiën en zelfs onder de w ilden, zonder dat noch moci-
jelykhedcu, noch verhindering, noch Kwellingen,
noch zelfs hel gevaer der dood er hun van kunnen
afkccrcn.
Eindelykdeze wel schendl nog hyzónderlyk de
reclilcn cn de verhindteiiisscu v.nOns apos'elscliiip,
want den dag dal dc geeslelyke kongregalien ver-
ni Jigd of ten naesle hy verdelgd zullen wezen, den
dag dat de wereldlyke goeslely kheid te nie t zal ge
bracht wezen ten gevolge der ellende die men liaer
oplegt en van de konscriptie aen dewelke men ze
onderwerpt, uicl alleoulyk zul er hier gelyk elders,
aen priesters ontbreken om aen dc gtloovigen hel
brood vai: Godswoord le breken, om dc sacramenten
te bedienen, om de jeugd te onderwy/eu en ze le
behoeden tegen de snikken die men liacr dagelyks
spant, maer de romeinsehc Oppcrpiiosler zal zelfs
beroofd zyn van hulpmiddels, die hy zoo noodig
heeft, als algemeene meester eu herder, voor liet
bcsiuer vau gausch de K- i k Be roineinsche Kerk
zal, op h ire beurl, In roofd worden van hare hier
vergaderde goederen, in dit middenpunt van een-
heul dnergesleld nog meer d> or de milddagheden
der kallfdyken van de gaeschc o ereld als door de
gif'.cn onzi r Voorzali li. Lu aldus zullen de lmlpmid-
doleil die geslielil waren gewet. I voor 'l gebruik oil
de acngioeijing der algemceno Kerk, een schal van
goddeloosheid worden in de handen barer vyau-
den.
'T is duooin, zoo aenslonds dat vvy vernomen had
den dal een der ministers van l el italiaonseh gou-
verncmenl aen hei wetgevende koips bedoeld out-
werp had onderworpen, dat hy vooineinens was ten
dien opzichte aen' te bieden, w y t r van hel afgrysse-
lyk karakter aeuHuegdcu m onzen brief van 16 jiiiiv
van hel legcuwoonlig jaer, aen onzen kardin.cl
woord c vnerwel gekomen was, vielen er tranen
op bel papier. O God, indien dit eens liet laelslc
vaerwel ware ziicnlle hy wat zou er dan van
mytie. arme moeder geworden liy dacht niet aen
zich zeiven hy hetreiinle hel leven niet, noch de
sehoonc toekomst die hem tegenlachte hy zag
slechts dc smart zyner ir.oedcrhy lioorde hare
zuchten cn de zyue heactvvoorden. Zoo dc liefde
lol roeui en zelfsverlooclieiiing soms bewondering
wekt, is dit vooral wanneer zy ui een gevoelig hart
.zetelt, wyl zy dan ovci de wcliigsle en de zoetste
genegenheden moet zegepralen. L)c soldael, die niets
betreurt en niets bemint, gelykl min of meerden
lyger, dio uil instinkt tiaer bloed backt hy larl dc
dood met eeue onbcgrypelvke onverschilligheid,
wyl hy achter de dood niets meci ziel.
Waerde Uaimond sprak de ridder lol zynen
trouwen dienaei deze Inn I is voor ïuyne moeder
zend hacr dien wanneer ik inden stryd bezvvyk,
zal zy daemit den cen'igeu troost putlen die barer
vvaerdigis. Zeg liaer dan dat linie wyze lessen en-
hare heriuiicring inv lol scliild hehben vorsicrlU.
Zy heeft my geleerd dal een rocmwaerdjgc dood
vèrkieslyk is boven een lang leven, dat door mis
daden of schuldige zwakheden bezoedeld is. Zeg
haor dgï zy slcods hel voorwerp myiier achting tn
liefde gcvveesl is eu dal liaer zobu, met vver eu
geestdrift ten slryde siiullende, een oogenhli> liet
gedacht aoii roem eu eer lee zyde gesteld hecfl, om
eenc traen van liefde en dankbai rheid lc wyden acu
zyne aengebedene moeder. lly zweeg, zuchtte en
sneed zich eeue liaiHok al, die hy tot eenc gedaeh-
lenis voor zyne moedei in den brief wilde sluiten.
Tol tranen toe bewogen, omhelsde, Haimontl zynen-
jongen kwcekeling en betuigde zyn* lecJwczen van
hem niet le kunnen volgen. Hun gesprek werd afge
broken door dc komst van Alfred, die, gevolgd van
Stnctssckrelniis, en door dien brief bevolen wy hem
dit nieuw gevaer en de andere va rvolgingcu, die vvy
lyden, L<: doen kennen aen n'e vc logen woord igers
der mogpiidhedeii by (lezen Heiligen Stoel Maer do-
wvl deze wel waei mede u ons althui budrcigdo
komt aengebodcii Ie wuideii, vtigl dringend de
plicht van Ons 'apostelschap dal wy.-voor L. l'er-
vvoerde broeders, en in t liywezeii ik r algemeeue
Kerk. onze viocgere pioleslatieii zoudëu vernieuwen
cn 't is 'l geen wy lircr doen.
Bii iilengcvolge, in nacm van Jesus Christus waer-
vau vvy don vertegenvvooidiger /.vu cp de aerde,
beladen wy dezen al'gnss Ivken aeiislag met onze
vervloeking, kraclileiis hel gezag dei heilige apostels
l'elrus eii I'aulos, en door Uns gezagi, yerooi dcelcn
vvy dit ontwerp alsook allen voorstel van wel door
den welken men zich de macht zou yloccigcnen lc
kwellen, le vervolgen,le vei minderen ol allesehalll-n
de geeslelyke kongregalien Ie Home en iu de aeiipa-
Icude pi'ovinticn, of de kerk vau hare goederen te
berooven, mei ze aen den fiks loclcvvyzen ol' ze tol
al ander gehiuik le bestemmen.
'T is daerom dal vvy van nu af ongeldig verklaren
al 'l geen zou kunnen ged.icn worden legen de rech
ten eu het erfdeel der Kerk vvy vcrklaicii van geen-
der weerde alle acnkoop, lol welken titel het ueze,
der aldus gestolen goederen, cn die de Aposiolyke
Stoel nooit zal ophouden terug le cisahmi Wal do
ontwerpeis cn voorstaendeis dezer wetten betreft,
datzy zich emmeren dei' kerkbannen en der gee.
stelyke slralhn die de apostelvkc eonSljlutii n opleg,
gi\,iji.su 'fado, aeri al de overweldigers der kerkreeh.
len. eu dal, zy, medelydeu hebbende van kunne ziel
metduzégöcstelyke MiLslersbciadcii, opliouden over
hunne hoofden dc hemelseho giamsehap te verzame
len voor den dag dat God de kreten z; nor verbitterde
rechlv ceidigheid zal vtropeubaieu.
Maer dé diepe oiotflieui, W.iefi..(.'.'.e oilS deze
snoodheden overladen cn zoo veel andere, overal aen
de lierk opgelegd in lialien, is nog veiergerj door
de vvrcede vervolgingen vvaervau zy lid voorwei p. is
in andere landen, bovenal iu liet nieuw kcizefrv k van
Builschlaud, waer men niet alleenhk door verhorgen
kunstgrepen, macr openlyk werkt om ze tot den
gronde toe te verdelgen. Inderdacd, men ziel daer
mannen the, wel ver van onze heilige godsdienst le
beoefenen, hem zelfs niet keiieeu, eu die niet te min
zich hel recht toccigenen dc gchiofskcrcn en de-
rechten der kalholykc Kerk le bepalen
Voel meer, iu 'l oogen Hik zelfs dat zy ze zeer hard
x'crvolgêii, aerzelen zy niet schacmlcluos uil le roe
pen dal zy liaer niet liet minste ongelvk acudoeii,
Lir.dclyk, bv de oiircchtvcei digheid de lastering en
de spoltorny voegende, schamen zich niet aeu de
kalliolykën de oorza -k dezer vervolging toe lo scliry-
ven, omdat dc bisschop|ieu, dc gccsldykhtid eu
gausch het getrouwe volk, weigeren aen de wellen
eu aen liet willekeurige van 'Ibuigcrlyk besluer de
heilige wollen van God cn van zyne Keik le s'ochtof-
fcren, c-ii om dal zy weigeren do plichten lc ver
loochenen die de religie hun oplucht. God gave dal,
door eenc lange ondervinding onderwezen, dc open
bare machten eindelyk leereu dat, onder hunne onder
(lanen, niemand meer bekommerd is ais dc kalho-
lyken om am Cesar lc geven 'r geen nu: Cesai toe
komt, juist om dat zy zich bcvlyligen stiplelyk act!
God lo geven 'l geen aen God toekomt.
In de zelfde bacn die het duilschc keizcrryk heeft
ingeslagen schvnt zieli ook le steil, n hel imrgerlyk
vu mogen van eenigc placlselv khtdeu des zvvilser-
schen Bouds, 't zv met te vei ordenen over de leer
stelsels van In t kalholyk geloof, 'l zy met de aposla-
ten te begunstigen, "l zy met dc uitoefening van 't
bisschoppelyk vermogen le l elettcn. Wal meer is,
'l kanton van Geneven, alhoewel verpln.t door een
wettig verbond, op zyn grondgebied ib- katholyku
:eligie lc beschermen, na gedurt-mlc dc latlslo jaren
wellen lc hebben bekrachtigd Icgeiistrydig aen 'l ge
zag cn aeu de vryliud der Kerk, heelt onlangs de
katholyk scholen eu dc geeslelyke kongregalien af
geschaft, en hecfl de eeue vorpegd ui dc andere
vau hel ouderwys beroofd, gioedslag hunner instel-
eenigc vrienden. Ferdinand twain ïiitnoodigei) om,
door eene lustige paily, zich voor te bereiden lot
den storm van den volgenden dag.
]k kau niet, Mynlieeicn was zyn antwoord
gv ziet, :K beu bezig met sehryven, en
Zoo, zoo! gy mackl voorzeker uw leslamont al
Waerlvk gyzyivvel gelukkig, myn besten jongen,
dat gy Wal le geven hebt ik, voor my. ik veimaek
mjue schulden aen myne nioedei uil ik reken lc
veel op hol goed geheugen inyner sehtildciselie-rs
om er ecne lysl vyn op to maken. Macr, luistert
ee::c lysl van op lc maken. Maer, luister eens,
Yiieudje, daer valt my iets in en Ferdinand Ier
zyde nemende, ging liy zacblj-s veert; liaer gy
morgen locli deukt le sneuvelen, moest gy my eens
12 Louis d'or lec-nc'i ik heli gisteren gespet hl
ik speel, natucrlyk, dezen avond weêr, en, onder
ons gezegd, myn geld is op.
lk ben zeil ook niet rykelyk voorzien onder
brak de riddéi daer is myn' beurs, oordeel zelf
Niet voorzien maer,' my dunkt .gy bezit
nog ongeveer 39 pistolen
Bic som-Heliport hiel aen my alleen. Ik zou
mooteii nugacn..;. om iets...
Ach zoo' myn waerde, gy hebt hier ol daer eenc
kennis,, die mot door iedereen behoeft gckcud^lc
zyn? 0, dje rj.uo liuichclacr »- sptak de gracf zlcli
lót zvne vrienden Loerende dal zyn dus de ge
wichtige zaken die hun bezig houden eu lienf belet
ten met ons lc gaen. Wie zie ik al Keuen brief
eene hairlok Waerlvk o'i' ontbreekt nog slechts ten
portret aen V.jrg men weten sehoonc ridder, wie
bel is die uw Hj.il overmeesterd tut-ll
Ja, inyiilieercii, dal is myne moeder.
Deze zoo eenvoudige, doch met diepen ernst uit
gesproken woorden waren voldoende om den stroom
van bocsamligc spoUei nyen, die den l i Uier anders
Img. Thans wondt het al zyne poogingei) aen om hel
gezag aflcsi ballen dal scdi-rl een zeker getal jaren
vvelliglyk uitoefent Onzen aehthaieu Broeder Gas-
pard, bisschop van Hebron, cn om Hem van zyne
parochiale prebende te berooven zclis is bet zoo
ver gegncn, dal het door ecne openbare aeuhitsing
de iiivvoor.crs tiilgonoodigd en verzuchl lieel'l door
dc scheuring hel gees lel yk Inslner te vervangen.
Niet min ernstig is hul lyileu der Kerk in hel kal-
holyk Spanje onder (ie iiiLnetiken van hel burgei ly k
vermogen want vvy vernemen dtll er onlangs is
voorgfslcld cn bekiaehligd geweest door de wetge
vende Vergadering eeue wet over dc dotation der
geeslelyklieid, wet met dewelke meur- niet alleenlyk
de leeds gesloten verdragen verbreekt, maer dacreu-
boven trappelt men alle regelen van recht en billy k-
heid onder de voelen. Deze wel heeft tol doel de
armoede cn dc vernedering der geeslelyklieid lc
verzwaren eu de kwalen le vermeerderen die sedcrl
ecnigcn lyd op deze doorluchtige natie drukken,
kwalen teweeg gcbiagi,door ecne bcklageiisvveerdige
reeks akten van 't gouvernement ten uadccle van
T geloof .en der geeslelyke regeltucht gelyk zy
de hillylic klaelili n heeft verwekt van onze achtbare
broeders, dt Bisschoppen van 8panje, van limine
slandvisliglieid wel weerdig, zoo ook noodzackl zy
heden onze plechtige verloogcti.
Nog droeviger dingen zou men moeten orineren
van (leze kleine maer onlieschoflc bende Arme
niaeiischc Sehismalickcn die, byzondcrlyk le Kan-
slanlihopcl, niet een schacmlcloos bedrog, en hel
geweld bezigende, poogl le onderdrukken het veel
grooler getal van degenen die getrouw aen den Gods
dienst gebleven zyn. Ouder den valschen nacm van
kalliolykën, volheiden zy in hunne meineedig-
licid legen Onze oppermacht cn legen hunnen wetti-
gen l'jtriark die, door hunne arglistigheden ver-
i «vnu L,.iiiooJ,;..ij.-■.aooix-iii-vccncivnvu
en eene se'uilpl'iels by ons zoeken. Bnze scheurma
kers, met huune loosheid, hebben zoodanig de gra-
liau van 't hurgerlyk gezag welen te winnen, dal
ondanks den icvtr cn dc tusscheukomsl van onzen
builciigevvooiien legacl in deze streken gezonden om
lol eeue overeenkomst le geraken, cn ondanks Onze
brieven aeu den doorliicliligen keizer der 'Jurken,
zy mei du wapens, lol hm: gebruik zicli ccnige der
kalholykc kerken liebbcn acngcmaligd, er zich iu
verdachte hyxenkomsleii iiebben verzameld, er c-ciieii
sciieurmakeiiden p driark hebben gekozen en in dier
wyze zyn lc werk gcgact) (lal de kul holy L cn zich
beroofd zien der voorrechten vvaervau zy iol nu loc
hadden genoten Krachtens openbare verbonden.
Maer op -Ie kwellingen der Kerk, tot nu kr-rtbondig
aengeliacld, zullen vvy misschien audci mae! uitdruk-
kdyker moeien leiugktcrcn, indien men voort onze
zeer biilykc verloogcti met verachting afwvst.
Doch onder zooveel beweegredens van droefheid,
O Ecrwcerde Broeders, zyn vvy gelukkigd.il gy oor
zaken van vertroosting hebbel, zoo als wy crook ge
voelen in 't by wezen der bewonderingsweerdige
volherdiug en bedryvigheid van hel katholyk bis-
schops hap dezer bovengemelde streken alsook vau
de andere deze oversten, deze herders mei de
wapens der waerheid omgord, mol liet harnas der
recht veerdigheid bedekten inniglyk aen onzen Stoel van
Sl l'icler gehcehl, vicezen geen iiocgcnaeimi gevaer;
onvermoeijelyk in dC'Ovennaet van arbeid, 'l zy af-
zonderlyk, 'l zy gezamenlyk, door het woord,
door de schriften, met de verloogen, mei de licr-
derlykc brieven, ui verccmging mei de geeslelyk
lieid cn hel getrouwe volk, stryden zy helJhafiigiyk
cn moedig voor de heilige rechten der Kerk, van
onzen Heiligen Stoelen de Hunnenbieden hel hoold
aen hel ocbillvk geweld dtr goddeloozen, weêrlcg-
gen ei van de lasteringen, doen er van de listen cn
lagen kcuncn. vtrbryzclcu er van de stoulmoedig-
hcid, houden den brandenden lakkei der waerheid
omhoog, geven dc ireflelykc mciischcii moed, stellen
de inecngeslolcu macht der eendracht tegen dc uit
vallen der vyandon van alle kanten loeylendc cn
brengen oen ons eu aen de Kerk, door zoo vele kwa
len geteisterd, ecne voldoende vertroosting cn eenc
overstelpt zouden hebben, legen te houden cn zyne
zoogezegde vrienucn vcrlrokkcn, uiigenoinen
Alfred, die op uionw aondrong om de 12 Louis d'or
te bekomen.
lk kan er u macr zes lecncn sjirak Ferdinantl
over dc rest licb ik beschikt.
O, die, vvaervoor ze hcslcmd zvn, zal wel ktm-
uen wachten; ik, integendeel, ik kan mei wachten.
Ka ik zei Feruiuand ik kan myn gegeven
woord met breken.
Bus, ridder, geeft gy den voorkeur aen, Ik
weel uicl wie, boven uwen vriend, jiweij broeder?
e Waerde Allied, ik geef sleehls den voorkeur
nniien plichtbehalve dezen, is al wal ik bezit,
tot uwen dienst.
Dat zyn voorzeker sehoonc woorden, kamuracd,
inau' gereed geld is nog schooner ik zag gaerne
sterkere bewvzen uwer vriendschap en, zoo ik u
de ganschc waer heid zeggen moet, ik geloof dat dc
vrome en verstandige l'etdiuaiid andere fondsen iu
reserve hecfl welke hy niel bestcinl om vnè-ndcn
voorl le helpen
Spreckl gy nu in ernst, Alfred
7.0er ernstig, vriend ik heb cell groot denk
beeld van uwe voorzichtigheid, vau uwe zinnigheid
Bal is wal al te veel viel Ferdinand hem mei
levendigheid in de rede ik mag mul duldeu dal
een vriend my te gclykei ty.l voor een giengncrd en
een vemSacrd houdt. Ik lierhael li dal ik geen ander
geld bezit dan wat in deze beurs is ik zou ei zelfs
op willen zweren, indien myn ridderwoord u niet
genoeg is.
Zweer niet, myn waerJc. maer leen m.y dal
geld, wat kunt gy er hier nu-u uitvoeren Welke ver-
bindleui'sscii hebt gy hier in '1 kamp kunnen aen-
kiioopcn
- lleilig" verbintenissen ui cu. vrii-ml moet
matige hulp, die gewis nog slcrker zullen worden
it dien zy bekomen dal dc banden des geróols cn
der liefde, die de geesten en de herten vereeni-en
dagelyks van langs om inniger cn kloeker worden.
Om dit voordeel le erlangen, zou niets krachldadi-
ger kunnen wezen dan dc bereidwilligheid dcr'euc-i:
do- aeu de geeslelyke piounlien voorzillen, mei hei
melropoülaeusch gezag bekleed, zich iu gemeen
schap ie stellen mei limine siiflraganlen op dc beste
wyze als hel do omstandigheden zullen toelaten, ten
einde,met gemeen overkg.zie-h le verecnigen en zich
le vestigen in 'l zelfde besluit eu iu 't zeilde doelwit,
cn zich voorbereiden 0111 met meer kracht cn mei
een eenparig poogeu de uioeijelyhc worsteling te»cn
de ac-uvullen der goddeloosheid uit le stain.
Zonder twvlel, Ecrwcerde Broeders, heeft de
Heer Ons niet zyn hard, grool en zvvacr zweerd
getrollen; de rook zyner gramschap is opgestegen
en hel vuer glmsturl oj» zyn acngcziclil. Maer zal
ons God voor allyd verlaten, cn zou hy oils no" niet
eenmael hehtilpzaeni zyn? Ver van "ons dusdanig
gedacht, want de lieer vergeel zyne tcerderheiii
niet. Zelfs in zyne billykslc gramschap, is hv zeer
geneigd le vergeven eu zich genadig te loonén acu
degenen die hem in de waerheid aenrocpen. lly zal
over ons de scballcc zyner bermherlighedcn storten.
Bevlyligen wy ons de goddelyke gramschap lo
bedaren iu dezen guusligen lyd des Advents van
den lieer, en stellen wy ons op weg mier den vredo-
licvcnden Koning die gael geboren worden om den
vrede le brengen ae-n de mcnschen van gocdeu wil,
en trekken wy bel voetpad in voor de vernieuwing
van T leven. Bat de rcehlvccrdige en genadige God,
vvaervau de geheime schikkingen hebben gewild dal
wy dc suicrlcn bywooneu van zyn volk en dc droef
heden der Heilige Slad iu dewelke hel ons is opge
legd te zetelen, gedurende dal zy in d'haiidon dor
v validen is; dal deze God bel uyi lol oi.3 Icciic cll
ons aenhoore; dal hy dc oogeiï opene en ons hert
zeer zie, in de slad Waer men zynen goddelvhe» en
heiligen nacm acnroejil. (Nacr 'l Vi.vlmsciie Lam»),
Volgens ccn aloud geln-uik, dal lieden no"-
in Europa gevolgd wordt, wensclit men elkau-
der mei liet vernieuwen van 't jaer heil, voor
spoed, en vooral Godszegeningen zoowel iu
onze geeslelyke als tydelyke zaken.
De Dendi'iiode wil deze mael aen dit zoo
deftig gebruik niel le kort blyven cn daerom
zal by cenige vvenscbeti uitdrukken, welke
ook, en by is er van overtuigd, do vvensclien
zyn van alle oprechte vrienden, van alle ware
voorslaenders van GODSDIENST, MlYllEiD
en VADERLAND:
Wy vvensclien aen O. II. Vader, Pius IX,
dat by vry, onalbaiikelyk en iu zyne wettige cn
goddelyke rechten hersteld worde,
Wy vvensclien dat crecn einde aen de godde
looze vervolgingen, en de godslergende roo-
vingen der geestelykd goederen vvaervau O.
Moeder, de 11. Kerk en bare instellingen, in
lialien, iu bel dnitscbe keizerryk, iu Oosten-
rvk, iu Spanje, in Rusland, in Turkyen, in
Engeland en in eenige stalen van Amerika bet
voorwerp zyn cn die alle kristciic zielen zoo
hoogst bedroeven
Wy vvensclien dat de huidige samenleving
eindelyk de allesverdelgende en allesveime
lende leerstelsels van zekgie liberale vvoel-
mannen vcrstoole, die alreeds zoo veel zede-
lykc cn sloHelyke rampen cn onheilen hebben
voorlsgcbracbt eu die Frankryk, lialien,
my hoog genoeg aelilcn om my niel lot uadcrc ver
klaringen te dwingen.
Bus vveigeil gy r.iy
Tor myn spyt, ja maer ik kan niet meer dan
mol u lieden
e Vaerwel, vroomc ridder, ik ga ook aen myne
moeder sehryven en zal liaer eens de zeldzame hoc-
dauiglicdcu vau haren lockomendcii schooiizoun
uitleggen.
Alfred weigerde alzoo de zes goudstukken welke
zyn vriend hem acnbood en ging gramstorig heen.
Niuwclvks was Ferdinand alleen, of hv voe'dc
eene treurige onrust iu zich oulstacii. liet verdriet,
dat men iemand vcroorzackl dien men bemint, drukt
zwncr op liet liarl a's deed men onrecht, en men is
soms verbitterd legen de billykheid, wanneer de
plichten', welke zy oplegt, slrydig zyn met dc zoele
genoegens vnn genegenheid of vriendschap.
Om zich zoo -goed mogelyk met zich zeiven lc
bevredigen nam Ferdinand bel geld, dal dacdwerke-
l\k voor eeiicii ongelukkige bestemd was, cn bracht'
lu i aen een l/nigedoksch soldael die. zvvacr gewond
liy eeue schermutseling, nacr zyn land teruggezon
den werd Bczc dappere gekwetste zag geen kans
om nacr huis te geraken en treurde by liet denkbeeld
vau zyucii ouden vader niel meer wc-êrto zullen
zien hy dc ontvangst \aii dit geld, hetwelk hein als
uil den hemel was toegezonden, legde liy zulke uil-
kundige vreugde aen den dag. dal de ridder zyn hart
morst openen voor dc verrukkelyke acndoeuingeii
w. Ike de uitoefening der cbrislelykc weldadigheid
sclic-nkt. Be gramschap van Alfred, zyne bedreigin
gen, dc gevolgen welke ze konden hebben, alles
was veigeten, 61' liever, Ferdinand bad, by hel
smaken vau zulk een zoel genot, slechts één spvt,
namely k dal zyn vriend dal niet mocht deden.
fWORDT VOORTGEZET.)
