tegen de gezonde reden stryden, eenen vlaemschen be
schuldigde, na een vlaemsch verboor, in 't vlaemsch zien
beschuldigd, en in 't fransch verdedigd worden. Indien
de belichte denkt dat hy zyne verdediging niet moet
bedillen, dan heeft hy niet meer belangen in het
bedillen der beschuldiging zelve hy volgt de debatten
niet op,als hy zich op zynen verdediger alleen betrouwt;
dat hy zich dan voor het geheele op hem belrouwe en
dc geheele debatten in de tael gebeureo, welke hy voor
zyne verdediging zal gekozen hebben.
De midden sectie besluit dus cénpariglyk dat de
beschuldiging en de verdediging, in ééne en dezelfde
tael,zullen voorgedragen worden. Zy zullen in 't vlaemsch
gebeuren, als de betichte, en dit zal de algemeene
regel zyn, lydens zyn eerste verhoor deze tael zal
verkozen hebben.
Echter kan het voorvallen dat de betichte, welke er
op aengedrongen heelt dat de opstel zyns gedings in
't vlaemsch zy, er weinig om geeft in welke tael de
debatten geschieden.
Hy kan fransche debatten verkiezen, nu om zich de
medewerking van eenen bezonderen advokaet te ver
zekeren, dan omdat debatten welke zyne eer aenranden
zoo wel niet zullen vcrstaen worden door hel vlaemsche
publiek 'l welk de nieuwsgierigheid naer dc pleitzael
zal lokken, dan nog voor andere oorzaken.
Moet de beschuldigde aen zynen oorspronkelyken
keus gekluisterd zyn, en mag hy de vryheid niet hebben
van fransche debatten te bewilligen mogen deze in die
tael niet gebeuren, als dc beschuldigde, de verdediger,
de beschuldiger, de rechters, als 't iedereen verkiest?
De middensectie is van gevielen geweest dat die
vryheidskrenking van den betichte door niet céne rede-
lyke oorzaek zou kunnen gerechtvaerdigd worden. Onge-
Iwyfeld mag men veronderstellen dat de advokaet som-
wylen op den betichte eene zedelyke drukking zal
kunnen verwekken, om hem van de vlaemsche debatten
doen al te zien welke hy vervolgtmaer dat misbruik
schynt weinig te vreezen te zyn. Zoodra het ontwerp, zoo
als het de iniddensectie ovcrdraegt, kracht van wet
zal hebben, zal niet cén enkele vlaiuing de rechten on-
welen, welke de wetgever hem verleent, en eik betichte,
zal zich tegen de influisteringen weten te verzetten welke
tegen zyne belangen zouden stryden. Wat meer is, de
belgische advokaten kennen te wel de plichten hunner
bediening, om de verlangens van den belichte aen 't ge
mak van den verdediger niet te slachtofferen.
Hel gebruik der in Belgie gebezigde talen is vry,
zegt art. 23 der Grondwet. Waerovèr klagen dan de
Vlaemsche bevolkingen Hierover, dat dit grondwetle-
lyk artikel, voor haer, geene vryheid dacrstelt. Zy
eischen de vryheid weer van, in hunne tael, ondervraegd,
beschuldigd, verdedigd en gevonnist te worden, 't Is
dus die vryheid die hun moet gelaten worden. En, zoo de
beschuldigde, na 't onderzoek, na het begin des gedings,
denkt dat er voor zyne belangens voordeel beslaet in af
te zien van de tael welke hy eerst verkozen had, en eene
andere voor de pleilery aen te nemen, waerom zou men
hem dan van dat recht berooven
In criminele zake, zal het vóórafgaende onderzoek
voor de inslructierechters in de tael gebeuren, welke
de beschuldigde zal verkozen hebben maer behalve
deze eerste keus, gebiedt het ontwerp er eene tweede.
De voorzitter van hel assisenhof is, naer luid van art.
294 van het criminelen Onderzoekswelbock, verplicht
den betichte af te vragen welken keus hy gedacn
heeft van eenen raedsman, om hem in zyne verdediging
by te staen, en, ingeval hy er geene zou hebben, er hem,
op onwettigheidsstraf, onmiddelyk eenen te benoemen.
Het wetsontwerp gebiedt hem ook den belichte af te
vragen in welke tael hy vordert dat de debatten geschie
den. Indien de beschuldigde,die geenen raedsman heeft,
de vlaemsche tael verkiest, dan zal de voorzitter hem,
ambtshalve, eenen advokaet benoemen die in 't vlaemsch
kan pleiten.
De miduenscclic is van gevoelen dal er onder de
advokalen der vlaemsche arrondissementen alt yd ern
groot getal verdedigers zullen bevonden worden, welke
zich zullen verhaesten den vlaemschen beschuldigden de
medewerking van hun woord en van hunne bekwaemheid
te verlcenen Zy denkt ook dat de heeren procureurs
generalenen dezer placlsvervangers of substituten
niet lang zullen wachten met gemak de tael der bevol
king te spreken, in midden derwelke zy leven, met welke
zy dagelvksche betrekkingen moeten hebben in hunne
hoedanigheid van dicnaers der wet, zullen zy hunne
dienstwillige medehulp aen het werk verlcenen, dat de
wetgever ondernomen heeft, om eene ernstige klacht
recht te doen. liet verzoekschrift dal de gentschc advo
kalen den 28 Mei naer de Kamer gezonden hebben, is een
bewys dat de vlaemsche beschuldigden niet vruchteloos
de dienstwilligheid der advokatcn van Oost-Vlaendercn
noch der andere piovinciën zullen inroepen.
Voorstellen wy hebben het gezegd, zyn er in
twee sectiën gedaen geweest, ten einde aen de vlaemsche
en waelsche beschuldigden, welke voor assisenhoven
betrokken worden, der provinciën waer hunne tael niet
gebruikt wordt, hel recht te geven van de verzending
der zaek, naer een ander assisenhof van 't koningryk,
te vragen. De sectie is van gevoelen geweest dat men
het ontwerp, hetwelk 't bedienen van 'l recht in de
vlaemsche provinciën alleen beoogt, niet moet verwar
ren, met er andere vraegstukken in te lasschcn, waer
zy de aengelegeuheid niet van miskent, maer welke voor
groote moeijelykheden vatbaer zyn, waerdoor hel stem
men des legcnwoordigen wetsontwerps zou kunnen
verlraegd worden.
De artikelen 6, 7 en 8 van 'l ontwerp hebben belrek
met het beroepsgeding in correctionele zake, met de
lusschenkomst van dc civiele party, en in 'l geval dat er
verscheidene verdachten of beschuldigden zouden zyn.
Er kan, voor 't geval van beroep in correctionele
zake geene gegronde moeijelykheid bestacn men zal
de tael volgen, 'l fransch of 't vlaemsch, waer men
zich in eersten aenleg zal van bediend hebben, en dat
wel, altyd met de vryheid van verkiezing voor wal do
pleiteryën aengaet. De heeren voorzitters en procureurs,
generalen van de Hoven van Beroep zullen de noodige
maelregelen nemen om de Kamer, welke over de be*
roepen in correctionele zake te oordeelen heeft, inzon*
derlyk te vormen.
De civiele party welke, naer luid der artikelen 67 en
5ö9 van 't criminelen Onderzoekswelboek, er mag
tusschenkomen, om schadeloosstelling te vragen der
nadeelen welke zy geleden heeft, is een hulpdeel van-
'l openbaer ministerie zy zal, even als dal ministerie,
