Ö^sle Jacr.
Zondag, 7 Seplember 4875.
N° 1409.
PACHTHOEVE.
YZEREN WEG.- VERTREKUREN 1ST AELST .YAWS
VOLGENDE STATIKX
VERTREKUREN UIT DE
GODSDIENST!' E il Y0LI .IX G
IX'T DUITSC1IE KEIZERRYK.
Dendcrmonde. 5-05 7-55 8-45 1*2 25 3-06 6-2*2 0.55
Lokeren. 5-05 7-35 8-48 «2-25 3-06 6-22
Mechelen. 5-05/ 7-35/ 7-09rf8-12<f Exp. 1® 2® 3'kl. il-53d
l-04d Exp. 1' 2® 3® kl. 2-54rf 3-06/ 5-5*2<i 6-22/
8-46(1 9-06d 9-48d Exp. 1® 2° 3' kl.
Anlw 5-051 7-35/ 7-ÖOrf 8-1 'ld Ex? 1® 2° 3® kl. 1-04r/Exr
1®2« 3* kl. 2-5 W 3-06/ 5-52(1 6-22/ 8-4üci 9-00ri
9-48d E\p. 1® 2® 3® kl.
Brussel, langs Dendcrmonde, 5-( 5 7-35 3 06
Brussel, langs Denderleeuw 6 22E. 7-097-50 8-12F,. 1® 2® 3*
W. 9-24 1 1 -53 1-04 E. 1® 2® 3* M.2-S4 5-23Exp. lc 2' 3' kl.
<j_24 8-46 9-06 9-48 Fxp. 1' 3° kl.
Leuven Thienen, Luik. Vervim 5-05/7-35/ 6 -2d en 8-12d
i\p 1® 2® 3e kl. 7-50d 8-48/ 9-24d (I1-53d lol Leuven)
4-04d Exp. 1® 2- 3® kl. 2-54d 3-66/ 5-23d Exp. 1® 2' 3' kl.
(I) Nota. De letter bcleekent langs Temonde en de
6-24(1 (8-46d lot Thienen)
Gend, (5-00 's vrvd 7-59E«®2'3®k 8-41 8-? 9 12 22 12-40
3-26 3-51 en 5-37 E. 1®2® 3® kl. 6-20 6-4o 8 29 Exp.
1® 2' 3® kl. 9-36.
Brugge, Ooslcndc. 7-59 Exp. 1' 2® 3® kl. 8-59 12-22
12-40 3 51 en 5-37 E I® 2' 3® kl. 6-40
Doornvk, Mouscrou, Korlrvk, llvssel langs Gend) 8 41
12 22 12-40 3-26 3-51 Exp 6-20 6-40
Doorn. Mouse. Korlrvk, Rvss. (langs Atli) 6-01 7-50 11 53
2-50 5-52
Ninove, Geeraerdsbcrgcn, Lessen, Ath 6-01 7 50 1 1-53
2-54 5-52 9-06
Bergen, Quiévrain 6-01 7--®0 11-53 2-54 5-52
Enghien Branie, Manage, Cliarleroy, Namen langs Gecraerds-
bergen 6 01 7-50 11-53 2-54 5-52
letter d langs Denderleeuw.
ABONNEMENT-PRYS
C FRANKS 'S JAERS.
De inschryving eindigt
met 51 December.
uit Gend naer
Mnortzeele. Soltegem, Gceraerdb., Enghien, Braine-le-
Comle 5.52 8.12E 8.58 11.18 2.10 5.34 6.59
l'IT GEERAERDSBERGEN NA ER
Marin-Lierrle.Sollegem1, Moorlzeeleen Gend, 5 15 1 24
9 49 11.59 2.59 5.09 5.50E 9.10
uit Denderleeuw naer
llaelterl. Burst, llerzele, Sotleg. Audenaorde, Ansegem,
Korlryk, 6.20 0.00 9.02 12.55 6.09 7.20
uir Antwerpen naer St. Nikoi.aes, Lokeren en Gend
4 40 7.15 8.50 10 50 2.15 3.45 6.50 9 00
uit Gend naer Lokeren, St. Nikolaes en Antwerpen
4.25 7.00 9.25 in.40 2.45 5.30 6.40 8.45
ANNONCEN-PRYS
per drukregel:
Cewoone Ir. 0-20
Vonnissen 0-50
I Reclameo 1-00
nap.r aei.st uit
Alh 6 49 10.30 1 40 4 34 7.58 9.12
Anlw. 5.40 9.5"* 10.50 F,. 1' 2® 3® kl. 12-30 3-15 E. I°2"
3' kl. 3-33 4.45 5.50 6.50 E. 1*2° 8® kl.
Brussel 7.20 E.l®2* 3®kl. 7.26 8.14 11.06 11.53 *2.10 3.12
en 4.58 F l'*2u3® kl.5.09 5.53 7.5:. E. r *2® 3® kl. 8.20
Dendermonde 7.23 9.55 11.34 2.25 5 27 8.13 10.34
Gecraerdsbergen 7.27 11.08 2.18 5.1*2 8.33 9 50
Gend 5.4'. F 6 157.39 E 1® 2® 3' kl. 8.29 10,59 12.31 E
1' 2® 3" kl 1.59 4-5! E 1.2.3. kl. 5.29 8.ÜÓ 8.11
9.16 Exp. 1® 2" 3® kl.
Lessen 7.09 10.50 2 00 4 54 8 18 9.32
Lokeren 6.50 9. «9 10.57 1.49 4 50 7.4'»
Nmove 7 55 11.36 2 46 5 40 9.01 10.18
Ooslende 4 30F. 6.20E. 1 2 3 kl. 6.28 9.03 12.00 3.32E
1® 2® 3® kl. 6.01
AELST, C SEPTEMBER IS75.
De oorlog dien de godsliater Yon Bismarck
tegen de Roomsclie Kalbolyke Kerk voert
wordt met een altyd aengroeijend geweld en
liardriekkigheid voortgezel. De wetten die hy
door de liberliaters, vrydenkers en protestan
te» aldaer heeft doen stemmen en die aen de
katholykeu alle vrybeid en alle rechten ont
nemen en deze aen de willekeurigheid van
den God-Staet onderwerpen,worden in gansch
bare liatelykheid en willekeurigheid, in gansch
hare strengheid toegepast. Heden kennen de
dwingelandy en de verdrukking in 't Duilsche
keizerryk geene palen meerBismarck be
kreunt zich noch met de wet noch met 't recht
de zucht om zynen onverbiddelyken haet te
voldoen, de drilt om zyne oppermacht te ves
tigen, zyn zyne eenige bekommernissen en
liet doelwit van al zyne willekeurige hatelyk-
Iieden.
Ja, Landgenoten, alle middelen zyn by Yon
Bismarck goed om tot zyn doel te geraken de
rechtveerdigheid, de eer worden door hem
miskend van den oogenblik dal liet 't wel-
gelukken zyuer helsche plannen geldt. De ver
volgingen waervan Mgr. Ledochowski, de
moedige Prins-Bisschop van Posen liet voor
werp is, toonen ons tot welke aenstootelyk-
lieden de pruisische kerkvervolger zynen toe
vlucht neemt om het Roomsch Katholyk
Geloof te onderdrukken en deszelfs moedige
verdedigers te kwellen. Ziethior wat wy in
eene duitsche correspondentie daeromtrent
lezen
Mgr. Ledochowski, Prins-Bisschop, van
Posen werd vóór de rechtbank gedaegd om
o eenen pastor, zonder machtiging van het
goevernement, benoemd te hebben, doch
de rechtbank sprak hem vry. En wat doet
de godshater Von Bismarck, hy die alles
onder zynen dweepzuchtigen knout doet
buigen Eerbiedigt hy het verleende von-
nis? Neen, wyd van daer hy verbreekt
het vonnis hy stelt eene nieuwe rechtbank
aen waervan hy zeil de rechters noemt om
a dien moedigen Prins der 11. Kerk te vonnis-
sen en kiest, deze rechters onder de protes-
tanten en apostaten die zich oud-kalholyken
noemen met een woord, onder de gewel-
digste en haet volste vyanden van den moe-
digen en deugdzame» kerkvoogd.
Is dit aenstootelyk, is dit willekeuriggenoeg?
In de andere bisdommen is de vervolging
niet min bcosaerdig en heelt de geestelykheid
beid ook veel te lyden. De Bisschoppen,
Kanunikken en priesters, byna gansch de
geestelykheid worden van hunne jaervvedden
beroofd, de seminarien gesloten, de parochiën
zonder zielenherders gelalen en de geestelyke
orden uiteengedreven, derzelver leden ver
bannen en hierdoor vernietigd.
De liberale drukpers in 't. duilsche keizerryk
juicht die willekeurigheden en aenstootelyke
vervolgingen toe en hitst den kerkvervolger
Von Bismarck op, om ze nog uit te breiden
DE BEHEKSTE
Vervolg zie ons vorig nummer.
Toen wy op de Grange terugkeerden, ontmoetten
wy er den policie kommissaris. die van de nieuwe
aeorandingen had gehooid en daerom een bezoek
by den heer Tom Treddock bad willen afleggen
Toen wy binnentraden was de gevreesde policie-
kommissaris juisl bezig met zich goed le doen aen
een smakelyk gerecht, voor hem bereid. Hel was
een oud, mager mannetje dal niel in slact zou ge
weest zyn een lam tc vangen wanneer hel zich zou
hebben verweerd. 7,vne betrekking van policie-kom-
roissaris moest hem echler niel veel opbrengen,
wanl buiten zyn ambt van schoolmeester was by in
de kerk ook nog klokkenluider
Nadat dc kommissaris van policie overal was
rondgeleid waer het schrikwekkend gcvacrle zyne
gevreesde poetsen had gespeeld, zeidc by een hond
een echte bulhond te hebben meegebracht,
die even als vyf gendarmen over de Grange de wacht
zou houden.
Ik dank u zeer voor uwe goedheid, hernam
Treddockmaer wat haet een hond, waer geen
inenschen worden gezien
Wie weetwie weotZoo veel is duide-
lyk, dat hel venster met twee slagen is gebroken,
en wanneer handen dit hebben gedacn, moeien er
ook voelen hy geweest zyn, zeide de oude man
lachend.
Treddock gaf daerop peen antwoord, maer ging
door de keuken naer het hondenhok, waer het opgo-
en ze nog verschrikkelyker en boosaerdiger
te doen woeden. De europesehe liberale druk
pers van haren kant voegt hare toejuichingen
by deze der duitsche eu keurt ook al die gru-
welyke vervolgingen goed. De belgische libe
rale drukpers onderscheidt zich door hare
lievigheid en haren haet tegen liet Roomsch
Katholyk Geloof en drukt byna eenpariglyk
liet spyt uit dat dezelfde vervolgingen in Belgie
nog niet zyn aengevangen.
Doch al die willekeurigheden, al die vervol
gingen in stede van het geloof of de liefde tot
de Kaïholyke Kerk by de groote menigte
kalholyken te verflauwen, hebben hun geloof
vuriger gemaekt en hunne verkleefdheid aen
de Kerk en hare geloofspunten beter dan ooit
in hunne herten geprent. En inderdaed, al de
duitschen Bisschoppen handelen met een
stemmigheid niet één beeft voor de vervol
ging, niet één is door schrik bevangen. Een
zeer klein getal priesters zyn gevallen en heb
ben zich by de apostaten, de oud-kalholyken,
gescliaerd, do< h deze afvallige priesters zyn
zoo klein in getal, dat men mag zeggen dat de
geestelykheid eenpariglyk de vervolgde kerk
voogden getrouw blyft. De geloovigen, van
hunnen kant, staen de geestelykheid moedig
terzyde; door hunne tegenwoordigheid aen
de onafgebrokene godsdienstige uitingen be-
wyzen zy dat zy het vast besluit genomen
hebben vóór de dwingeland)- bet hoofd niel te
bukken. Ja, er zyn, wel is waer, een zeker
deel roomsclie kalholyken naer de oud-katho-
lyken overgeloopen, maer wie en wat zyn
dezen Katholyken gelyk men er heden onge-
lukkiglyk in alle landen aentreft, mannen die
aen de vrydenkery, aen de vrymetselary zyn
overgeleverd, die aen hunnen godsdienst heb
ben verzaekt omdat liy eenen teugel aen hunne
ongebondenheid, aen hunne eerlooze zede
loosheid stelt en hun ongeregeld leven ver
oordeelt.
Een bewys van de aengeklecdlieid en stand
vastigheid onzer duilsche katholyke geloofs
genoten treffen wy hi de Francfurter-Zeitung,
een proLestanlsch blad, aen
De godsvrucht, schryft gezegd blad, is
a levendiger en vuriger dan ooit: van alle
kanten stroomen naer de vervolgde Bis-
schoppen en geestelyken beluigingen van
0 liefde en dankbaerheid toe. Al de bedreigin-
1 gen van 't bestuer zyn vrüdhtelooszyne
inbeslagnemingen en' zyne veroordeelingen
leiden lot niets. De dagbladen van 't goever-
nement, gelyken met al bet gerucht dat zy
a maken, aen bloodaerds die in de duisternis
luidop schreeuwen en zingen, om te doen
gelooven dal zy niet bang zyn. Met niet te
hebben willen bemerken dat de werkings-
n middelen dei Kerk gansch verschilden met
die van den Staet, heeft men de Kerk, in
slede van ze te verzwakken, eene nieuwe
kracht bvgezet en de Staet blyft alleen ver-
antwoordelyk vooreenen toestand,waervan
o hy alleen de bewerker is.
Zoo beoordeelt een protestantsch dagblad
de kerkvervolging in *i duilsche keizerryk
Ten slotte, landgenoten, het. is voorzeker
bedroevend een machtige en doortrokken
staetsman, gelyk Von Bismarck, al zyn gezag
te zien misbruiken om de Katholyke Kerk ie
sloten dier boosaerdig legen een paer vrouwelyke
dienstboden blafte, die oen nieuwen hond op zeke
ren afsiaud stonden tebckyken. Toen wy naderden
begon de hond nog luider le blaffen hy zag er woest
cn waekzaem genoeg uilen zyn grooten kop en
sterken bouw verrieden een dier. waerop men uaer
alle waerschynlykbeid gerust betrouwen kon.
Wat wil dat paerd daer vroeg Treddock, loon
wy weder naer huis wilden lerugkeeren, icrwyl hy
naer een stork gespierd liekpaerd wees, dal in den
hoek van den tuin legen den mucr geleund stond en
zyn grooten kop diep naer beneden gebogen liield.
Wy kwamen naderby, 'tpnerri schudde den kop en
sprenkelde zoodoende bloeddroppels om zich heen
terwyl het sterke lichaem van hel dier als van pyn,
krampachtig samentrok. Toen Treddock dit zag,
barstte hy in woede uit. daer hy meende, dat dc
knechts hel arme paerd zoo mishandeld hadden. Er
werd onmiddellyk een verboor ingesteld, waeruit
echler niets anders bleek, dan dal hel paerd voor
een kwart uers van het veld naer den stal was ge
bracht.
Even als over alle vroegere voorvallen, bleef ook
daerover de sluier van geheimzinnigheid verspreid.
Myne vrouw behoeft er niets van lc welen, tol
dal ik het hacr zelf vertel, zeide Treddock tot dc
lic-den, die allen strak en slyf van verbazing om hem
been stonden.
Ik ben nieuwsgierig of uw paerd ook geen
leisel beeft gekreken, vervolgde hy cn liep naer den
stal, nadat hy vooraf den knecht bevolen had, voor
het beestle zorgen.
Eenige minuten later kwam hy weder tevoorschyn,
terwyl hy een prachtigen vos, met Irolsch gebogen
hals, aen de hand leidde, die vurig en fier met do j
hoevén op den grond stampte. Wy omringden het i
paerd, en onderzochten hel nauwkeurig, liet beefde j
eenigzins, alsol het verschrikt was, maer bleek ge- j
onderdrukken die alleen onze 'uedendaegsciie
samenleving nog kan redden van de rampen
en ongelukken die haer le verwachten staen.
doch mogen wy ons uitermate niet bedroeven.
De Katholyke Kerk vernietigen, of dezen welke
haer uitmaken van hunne plichten, doen af-
wyken daer zal Von Bismarck nooit toe gera
ken. Zyne willekeurige dwangwellen, hoe
streng zy ook worden toegepast, zullen nooit
over de Katholyke Kerk noch over de katho
lyke gewetens zegepralen. Maehtigeren dan
hy hebben van in 't begin der eeuwen gepoogd
haer te onderdrukken en, gelyk zy liet in hun
nen geweldigen haet zeggen, in liet modder
te versmachten maehtigeren dan hy hebben
zoo dikwyls baren val en bare verdwyning
van den bodem der aerde voorzegd en telkens
zegepraelde zy over hare overweldigers. Ja,
nu nog zal de Katholyke Kerk over bare ver
volgers zegepralen men kan haer geweldige
en bloedige slagen toebrengen maer liaer over
winnen, haer vernietigenNooit!
Volgens de belofte van haren goddelyken
Stichter is haren eindelyken zegeprael immers
verzekerd heeft Hy haer niet gezegd (le
machten der hel zullen nooit iels tegen i' ver
mogen
LOUISE LATEAU,
Ter gelegenheid eener nieuwe uitgaef van de
Etude mcdieale van doktor Leleb\re over de
gestigmatiseerde van Bois-d'ilaine, kond gl de
Itevue catholique eene nieuwe nota af, welke
ons den hedendaegschen staet van Louise
Lateau doet kennen en ons Omstandigheden
van zeer ernstig belang mededeelt
Het is lang dat de lezers der Revue catho
lique Louise Lateau, de verrukkend-gestig-
matiseerde van Bois-d'Haino kennen. Deze
jonge dochter biedt, sedert byna vyf jaren,
aen gedurig vernieuwde bezoekers een won
derlik tooneel aer,wonden openen zich alle
vrydagen rond haer hoofd, aen de banden,
aen de voeten, aen de linkerzyde waeruit over-
vloediglyk bloed vloeit. Gedurende verschei
den» uien van den zelfden dag, is zy aen
T gewoonelyke leven ontruktin eene diepe
beschouwing verslonden, waervan liaer gelaet
en bare verscheidene houdingen de verscliil-
lige ontknoopingen verraden, wordt zy vreemd
aen alles wat haer omringt eu ongevoelig aen
de pynelykste aenprikkelingen. Al de andere
dagen der week geniet zy eene volkomene ge
zondheid en houdt zy zich met de geringste
werken en dikwyls met de zwaersle bezig.
Men weet dal de doktor F. Lefebvre,
prolessor van algemeene ziektekunde en van
geneeskunde aen de katholyke lioogscbool van
Leuven, een zoo uitstekende geleerde als
ervaren praktizyn, door de geestelyke over
heid van 't bisdom van Doornyk is gevraegd
geweest, om met de meeste strengheid het
wetenschappclyke onderzoek van deze builen-
gewoone dnedzaken te doen. M. Lefebvre heeft
vooreerst in eene reeks artikelen der llevue
catholique eu vervolgens in een speciael
werk dat iedereen kent, en sedert lang is uil-
geput, verslag over zyne onderzoekingen ge-
daen.
Sedert dien heeft dc geneesheer de gestig
matiseerde van Bois-d'llaine geen oogenblik
uil 't oog verloren. Alvorens eene tweede uit
gaef 't publiek aen te bieden, heelt hy er aen
heel onbeschadigd ie zyn Nooit had ik een volmaek-
lei paerd gezien, hel was vvilliehl wat al tc fyn go-
gebouwd, maer voor eene dame liad men geen heler
kunnen vinden. Het arme trekdier, dal men met koud
water had nfgewasschcn, scheen nydig op den vos,
want toen men hem voorby zyn fraeijen makker ge
leidde, sloeg hy zyn achlcrpooten achteruit, zoodat
de vos veel gevner liep van een paei ribben (e wor
den ingeslagen. Treddock zeide lot den knecht, aen
wien hy den vos overgaf, dal hy den stal niet mocht
verlaten, tol dat hy dooi'een ander zou worden af-
gelosl. en een ander kreeg bevel, dien nacht op den
hooizolder le slapen. Op den terugweg naer huis
vroeg hy my eu de verbaesden kommissaris van
policie, wat wy wel van dit voorval dachten. Ik
voelde my niel in slael eene verklaring van de zaek
le geven, en de gevreesde policicdienaer was ten
eeneiimale ontsteld, dat er zoo iels kon gebeuren, op
de plaets zelve waer hy zich bevond
Nadat men van dien schrik bekomen was, ver
liet de kommissaris van policie dc pachthoeve, na
beloofd lo hebben des avonds weder naer de Grange
le komen en daer le overnachten, waerby een sterke
knecht hem op wacht zou gezelschap houden.
Treddock, die in de laclsic nachten byna geen oo
genblik rust had genoten, vcrklaerde namelvk stel
lig, dal hy cr niel aen kon denken, om wakker te
te blyven. daer hy den volgenden dag met my op
jacht wilde gaen en hy dus behoefte had aen oen
weinig slaep, om de honden lc kunnen volgen. Zyne
vrouw stond hem hierin krachtig terzyde. eu wees
al myne tegenwerpingen af met dc verklaring dat hel
haer, nu ik ecumaol bier was, even veel leed zou
doen, als haer man, wanneer ik hier ook niet eonig
j vermaek genoot; ook scheen zy cr mede in haer
schik, dal ik morgen haer ni«uivv paerd beproeven
Izou. De oude policie-kommissaris slenterde midde-
Icrwyl naer het dorp terug in één woord, wy bad-
geliourlen den staet der jonge dochter nog-
niaels te onderzoeken. T Was op 14 Maert1873
dal liy dit onderzoek deed. ingevolge van bet
welk hy niet meer aerzelde zeif te zeggen
ik mag in volle geweien dit boekwerk laten
verscliynen, in 't welk ik de volberding der
verrukking en der stigmaten bestatig en in
't welk ik nieuwe daedzaken aenvvys die ik ten
anderen den tyd niet gehad heb met al de aen
dacht datzy waerdig zyn le studeren.
Deze nieuwe daedzaken, kan men kennen
met liet omstandige en zoo befangryke verbael
dezes onderzoeks te lezen, dat aen de tegen
woordige uitgael is gevoegd. Wy willen slechts
ééne in 't voorbygaen aenwyzen. Wy laten bet
woord aen den sehryver
Louise ontving my met hare gewoonelyke
oprechtheid, zonder noch vreugd noch ver-
Koenheid over myn bezoek le beloonen....
Zy stemt gelyk altyd in myn onderzoek met
de meeste eenvoudigheid toe, en antwoordt
op myn vragen met bescheidenheid maer
a met vertrouwen.
Ik verzeker my vooreerst van den nlge-
a gemeenen toestand barer gezondheid 't is
a de zeilde persoon als in 18G8. Allecniyk
a bare gelaetstrekken zyn beter volmaekt.
a Over vyf jaren, was liet byna een kind;
lieden is het eene jonge dochter. Zy is niet
vermagerd. Hel vleesch is vast, liet kleur
is frisch, de huid zuiver. De pols klopt
08 mael mael per minuethy is regelmatig
a zacht, weinig sterk. De ademhaling is kalm,
de long frisch en zuiver. Ik vraeg liaer wat
a zy eet, zietliier hare antwoord Ik gevoel
de noodzakelykhèid niet van te eten, en
a daer de spyzen my ontstellen, heeft men my
sedert lang toegelaten niet meer te eten.
a Dus eet gy in 'i geheel niet meer? Neen,
Mynheer.
Volgens de ernstigste getuigenissen,is liet nu
twintig maenden dat Louise Lateau voikomen-
lyk vast, zonder dat die derving van alle boe-
genaemde spyzen eene vermagering liebbe
te weeg gebracht, noch in niets bare gezond
heid hebbe veranderd, en dit ondanks liet zoo
groot verlies van bloed dal zy wekelyks onder
ga et
De sehryver doel ter dezer gelegenheid op
merken dat dit wonder, nog buitengewooner
dan dit der verrukkingen en der stigmalen,
om liet karakter van eene wetenscliappely ke
ecliilieid te verkrygen, aen eene ondervinding
gelyk aen deze dal de andere daedzaken die
liy verhaelt hebben ondergaen, zal moeten
onderworpen worden.
OPVOEDING.
Hoe dikwyls hebben wy niet bewezen dat
de opvoeding zonder goed onderwys en liet
goed onderwys zonder Godsdienst onmogelyk
zyn Geene opvoeding zonder onderwys, geen
onderwys zonder Godsdienst, zieldaer de ware
katholyke principen.
De gegrondheid van dit princiep is onlangs
door een liberael, M. A. Leroy, hoogleeraer
aen de universiteit van Luik, in eene rede
voering, erkend geweest.
Zietliier hoe M. Leroy zich uitdrukte
Verspreidt overal liet onderwys, roept
men van alle kanten dat is goed men weet,
vvaerlieen men zyne stappen richt, wanneer
den ons allien niet de 'vdzanie rust gewapend, die
de bewoners eener belegerde stad bezielt, wan
neer zy ieder oogenblik eeu aenval moeten ver
wachten.
Togen den avond kwam den kommissaris terug
en vertoonde ons een nieuw gevervvden slok, waer-
aen by eene soort van looverkruchl scheen toe le
schryvcn. Een der knechts zou nu op den hooizolder
hoven den stal, een ander op den korenzolder, die
aen hol korenveld grensde, slapen de kommissaris
echler, wien zyn post in de keuken weid aange
wezen, kreeg een slevigen knaep tot gezelschap,
die zyn gespierde leden het gebrek aen lichaems-
kraelit by den ouden man vergoeden moest.
Den volgende morgend kwam myn vriend Trcd-
dóek my wekken en wy bevonden met genoegen dal
er dien nacht niets gelieinizmnings was voorgeval
len In dc keuken vonden wy den kommissaris cn dc
knecht in genisten slacp tegenover elkander zitten
de nachtlamp brandde dnisler, en dc veelvermogende
gered)Isdienaer hield nognliyd het nieuw geverwde
teeken van zyne waerdigheid in de hand haermt
konden wy zien, dat deze onschatbare wachters
voor hel eerst door ons plotseling binnentreden
werden gestoord. Dezelfde bevredigende tvding kro-
wy ook van dcc man op den hooizolder en den an
deren wachter op den korenzolder, zoo als dan ook
een vluchtig onderzoek der Grange ons de overtui
ging schonk, dat cr nergens eenige sloornis had
plaets gehad. De oude kommissaris scheen geneigd
dezen gelukkigen afloop uitsluitend acn zyne tegen
woordigheid loe lesehryven. Treddock luchtte over
dien eigenwaen en ging den trap op. om de heuge-
lyke tyding aen zyne vrouw over tc brengen Van de
dienstboden kwam de een na den ander le voorschyn,
en weldra was hel geheelo iiuis op de been. Er
werd spoedig ceo ontbyt in gereedheid gebracht en
daerna hevel gegeven dc paerden lc zadelen. Nu
men in de duisternis voortstapt. Maer, goede
lieden, liet onderwys is enkel eeu middel en
geenzins een doel.
Het kind zal zich kwetsen, indien gy hem
niet. toont, boe het zich van hei wapen inoet
bedienen, dat gy hern in de banden geeft. Dat
wil zeggen, dal liet onderwys slechts een noodlot
tig gescheld is, wapneer liet enkel eene foppery is.
Men gaet voor geleerd door, als men zich
eenige boeken heelt, eigen gemaekt. Groote
dwalingDeze wetenschap is slechts eene
oorzaek tot bekoring, wanneer zy het geweten
niet heeft omvat, liet geweten moet gevormd en
versterkt worden, en juist dat vèi'waerloozen wy.
Onze kinderen zullen alles schynen te kenneu,
maer als wy niet aendachtiger'toezien, zal hun
hert niel gevormd zynDe grootheid en
de ware sterkte vindt men by de gryzaerds.
Zy hadden min geleerd dan wy, maer zy
hechtten echter minder prys aen dè woorden.
Kortom, bet onderwys is nog enkel volgens
de openbare meening, in meer dan één land,
een vernis, een voetstuk, een kapitael dat
men plaelst om vooruit te komen voor hen
was liet een middel om beter te worden, en
om de samenleving te verbeteren. Nu, de ge
leerdheid, die men zoo niet verstact, is nauwe-
lyks beter dan de onwetendheid.
Deze moedige en edele woorden, welke men
zelden in den mond van een liberael boort,
zyn in den grond de ophemeling van 't katho
lyk princiep. Inderdaed, M. Letoy wil 'Igene
He protestant Guizot, in 't boek 3 zyner me-
moiien schreef
De opvoeding moet gegeven en ontvangen
worden in 't midden vaneenen godsdiens-
tigen kring, de kristene indruk en gewoon-
ten moeten er van alle kanten indringen.
Deze redevoering van M. Leroy is eene
oorlogsverklaring aen 't liberael programma,
hetwelk een onderwys waer de Godsdienst e»
zedeleer uit verbannen zyn, wil tot stand
brengen om zoo alle godsdienstig gevoel uit
de herten der volkeren te verbannen en ze
des le gemakkelyker aen den invloed der
Koomsche Katholyke Kerk trachten te ont
trekken.
Als er by de Broeders der Kristelyke Scho
len, eeu honderdste deel van een misstap be
vonden wordt, builen en schreeuwen de libe
rale gazetten en vóóral liet geuzen Verbond van
Aelst, alsof zy van den duivel bezeten waren
doch waerom zwygen zy doodstil, als er een
schreeuw van verontwaardiging opgaet tegen
schandelyke daden in liet Staets- of officieel
onderwys Zy hebben om zoo te zeggen ge
zwegen over de veroordeeling tot acht jaren
gevang van een gouvernemenls-schoolmeesler
by Mechelen, voor aenslag op de zeden
Zy zullen hetzelve doen by liet mandaet van
inhechtenisneming, welk audermael is uitge-
veerdigd tegen een gouvernements school
meester van de gemeente II.... by Mechelen
*1 Geluk tun een liliernel Lest nor nen 't hoofd
zyncr stnd tc heltbcn!!!
Onder 't katholyk bestuer van M. Delehaye,
beiaelden de Gentenaren 25 opeenten 'en
kadasterlranken.
Onder 't liberael bestuer van den graef
De Kerckhove-De Limon, alias de burger
vader, volgens de Gazette van Gent zulde, wer-
kwamen ook de dnglooners opdagen cn allen sche
nen verheugd over liet bericht, dat cr geen verder
onheil was geschied
Binnen en builen 's huis was alles vol leven cn
bedryvighcid en dc moigcnzon, die vrolyk over
liet land scheen, moekte een hyzonder acngena-
men indruk op my Eindelyk werden wy verwittigd,
dat de paerden gereed stonden, en boven aen dc»
trap riep mevrouw Treddock ons veel geluk op do
jacht loe.
Aen ile deur vonden wy de paerden die den grond
omwoelden cn op hunne teugels knabbelden. Myn
vriend bereed een kraohligcn schimmel, die goed
voor zyne zwaerle geschikt was de vos was voor
niv bestemd, een prachtig beest, zoo als hel daer
opgetoomd stond, ofschoon ik eenigzins bang was,
dat liet voor myne rykunst wel wal le vurig zou zyn.
Hoe komt het dat de hoed niet blaft? Ik heb
hem reeds sedert eenigen tyd niet gehcord, zeide
Treddock, juist toen hy op wilde slygcn.
Ik hoorde hem, toen wy langs de buitenwo-
niiigen voorby gingen, antwoordde ik.
Ik ook maer nu is hy zoo stil. Zou hy reeds
aen zvne nieuwe woning gewend zyn Zie eens
naer hem, zeide hy tol den stalknecht,
De hond is stom genoeg, riep deze ons loc,
toen liv van den hondenhok terugkeerde, hy ligt
strak cn slyf aen hel einde der kctling uitgestrekt.
Dat dacht ik wel, zet Treddock met ontsteld
gelaet. Kommissaris, de nieuwe hond is ook al om
zeep, vervolgde hy legen deze, die juisl uit de warme
keuken kwam.
Dat kan niet zyn ik heb hem toch nog zoo
even gehoord, antwoordde de oude man ougcloovig,
cn slofte nner hel hondenhok.
Wy drneiden met onze paerden ook den hoek om
cn zagen nu eindelyk dat (ie arme hond dood lag.
(wordt voortgezet.)