1526.
YZEREK WEG.— VERTREKUREN' Err A EEST NAER
2AIDE STATJEiV
uit Gent naer
Vruchten van liberael
Onderwijs.
HET VERVALLEN HUIS,
Liberale ansilisslaliu te Geel.
Liberale Logiek,
ABONNEMENIPRAS 6 HlAKKS 'S J.VERS. D»* insehrwing eindigt met 31 December.
A N N 0 N C EIS P K YS, per drukregel: Gewone 20 cent. Ri-klauien fr. 1,0U. Vmiiiissen up
Dcndermonde. 4-58 6-50 8-48 12 25 3-06 G-40 0.55
Lokeren. 4-58 C-50 8-48 4 2-25 3-06 6-22
Mecbelen. 4-58/ 6 50/ 7-19rf 8-12d Exp. 4® 2® 3» LI. it-53d
4-04d Exp. 4» 2" 3* kl. 2-53-06/ i>4d 6-4l7
!0-04(/ Exp. I« 2® 3' kl.
Antw. 4-581 6-50t 7-l9d 8-1 id Exp. 4® 2® 3® kl 1-04</Exp.
4® 2® 3" kl. 2-5Ud 3-06/ 6-04rf6-4l'M0 l)4d Exp.
1® 2® 3® kl.
Brussel,langs Dendei ieetttv.5 52E. 7-19 7-50 8-I2E. 1® 2® 3°
kl. 9-24 11-53 1-04 E. I® 2" 3® kl.2-50 5-18Exp. 1® 2® 3® kl.
6-04 8-49 9 (9 10-04 Exp. 1® 2® 3° kl.
Leuven, Thienen, Luik.Verviers 4-58/ 5-5'</ ('«-30/ on 8-l2d
Exp. 1° 2® 3" Id. 7-a('d 9-2W (ll-53d lol Leuven) I-did
Exp. 1® 2® 3® kl. 2-5i d 5-18d Exp. 1® 2' 3® Id. 6-04 ci 8-49d
40-04 Exp. 3 kl.
(t) Nota. Do letter bcleekenl langs Termonde en de letter d langs Denderleeuw.
Cent, (5-00's vryd 7-59Et'2'3«k 8-41 X-?9 12 22 12-40
3-26 3-51 en 5-33 E. I"2® 3® kl. 6-12 6-40 8 39 Exp.
t® 2® 3® kl. 9-36.
Brugge, Oostende. 7-59 Exp I® 2® 3® Id 8-41 8-59 12-22
42-40 3 51 en 5-33 E 2® 3® kl. 6-40
Doornyk, Mouscron, Kortryk, Ityssel lani/s Ceuif) 8 41
12 22 12-40 3 26 3-51 Exp. 0 12 6-40
Doorn. Mouse. Kortryk, Byss. (tangs Alh) 6-00 7-50 II 53
5-52 6-04
Ninove. Gecraerdsbrrgen, Lessen, Alb 6-00 7 50 8-12
I 1-53 2-5') 5-52 6 <)4 9-09
Bergen, Quiévruin 6-0(1 8-12 7-50 1 1-53 2 5li 5-52 6-04
Engbien Bruine, Manage,Cbarleroy. Namen taiïgs Geeruerds-
bergeu 0O -on 11 33 2-50 5-52 6-04
4 ni(j«e Suuiii.
a
KAF.lt AEI.ST FIT
Alh 6 49 10 30 4 40 4 2»
Anlw. 5 30 9-aft 10.Kl» E I® 2® 3® kl. 12-30
3" kl. 3-33 4.45 5.50 6.50 E. I® 2® 3® Kl.
BruSsel 7.2n E.1'2' 3®kl. 7.25 8.44 II .Oh it 5:
en 4.55 E 1' 2" 3® kl.5.00 5 8.nu E. I" 2"
Ilenderiiiontle 7.18 9 45 II 34 2.25 5 27
Geoherdshcrgen 7.27 11.08 2.18 4.58
Cent 5.I2E6 32 7.39 E I» 2®3«kl. 8.23 10.59 12.31 E
I® 2' 3» kl 1 55 4-42 E 1.2.3. kl. 5.09 8.09 8.14
9.31 Exr. 1® 2" 3® kl.
Lessen 7.0.) 10.50 2 00 4.40 8 18 9 32
Lokeren 6.40 9.00 in.57 1.49 4 50 7.5»
Nihovc 7.55 4 1.30 2 46 5.26 9.01 10.18
Ooslemlo 4.10E 0 2nE I 2 3 kl.0.25 9.00 11.55 2.13
3 22 El® 2' 3® kl. 6.04 8.10 Exp
Moorl/ot'le. Sollcgcm, Goeraerdli., Knghien, Rraine-le-
Cumte 5.52 8.12E 8 58 11.18 2.20 5 37 6.59
HIT liEKItAEIIUSBEKGKN NAER
Maria-Lierde. So liege m. Moori/.eele en Gent, 5 15 7.24
9 54 11.59 2.59 5.00 5.50E 8.51
Hit Dendkui.eeuw naer
IlaHlerl, Burst, llerzele, Solli-g. Aulennerde, Ansegcm,
Kortryk, 0.17 0.00 9.01 12.55 0.09 7.20
lit Sottegeji naer:
Aelsl, (3.45 's Zalerd.) 7.4!) j 2.«.0 1.28 5.»0 7.48
err Antwerpen naer 8r. Nikowbs, Lokeren en Gent
4.50 7.13 8.50 10 50 2.15 3.45 7.10 0 00
lot Cent naer Lokeren, Sr. Nikoiaes en Antwerpen
4.25 7.00 9.23 P».50 2.45 5.30 6.55 0.1'd
AELST, 1 DECEMBER 18"S.
Onze hedendaegschc boscli- en watergeu
len hebben, even als de Iransclte commune-
of peteroliemannen, aen 'l hoofd van bun
politiek programma bet kosteloos verplich
tend wereldlyk onderwys geslcld, 't is le
zeggen, een onderwys uil 't welk al godsdien
stige denkbeelden verbannen zyn,een onder
wys buiten alle godsdienstige gevoelens en
dat niet steunt dan op de natuérlyke rede.
Onze geuzen beoogen, dóór hel verplichtend
wereldlyk onderwys, niels anders dan de
zedelyke moord der jeugd, door den Siaet, ten
koste der ouders, gepleegd.
Men moet waorlyk ècn duivelsehen liaet
tegen de Godheid in het hert voeden, men
moet door den Godsdienslhaet als van zin
neloosheid geslagen of van alle gezond
oordeel, door het goddeloos fanaiismtrs,
berooid zy», men moet den ondergang der
huidige maetscliappy gezworen hebben om
zulke dwaze en onheilvolle oiizinncu voor te
stde'u ol te verdedigen.
Voor al wie het kind kent, voor al wie een
weinig met de jeugd in betrekking geweest
is, voor al wie ooit een opmerkende oogslag
op de nattier- des menscheu geworpen heeft,
is het zoo klaer als de middagzon, dat, zon
der Godsdienst, zonder christelyke princi
pe», het onderwys slechts dient om al de
kwade neigingen des herten te doen ontkie
men, den mensch te verhoovaerdigen cu hem
het jok van alle wettig gezag te doen afwer
pen. En men weet dat zulk een burger allèr-
gevaerlykst is voor de samenleving. Depary-
sische cuiumuneuiumieu hébben het immers
in 1 iS7ü bewezen.
Ten andere men ga in 't binnenste zyns
gewetens en onderzoekc zich zelve en wel
dra zal men van deze onbetwistbare waer-
heid overtuigd zyn. En inderdaed, de mensch
<fraegt in zyn vleesch de neiging tot het
kwade. Hy moet zyue natuer, zyu vleesch
bevechten, geweld aendocn, om het goede
te kunnen oefenen, terwyl men als van zelve
naer 't kwade gelokt wordt en het met alle
gemak bedrylt.
Het gedacht, de stellige overtuiging van
het bestacu eens Opperwezens, looner der
deugd en bestraffer der ondeugd, zyn alleen
bekwaem de kwade neigingen der naluer, van
het vleesch, te beteugelen en 's menschens
hert lot de deugd op te wekken. Ue catho-
lyke Godsdienst moet het kind van de wieg
af om zoo te zeggen by de hand nemen en
het leeren zyne drillen, zyne. kwade neigin
gen beteugelen, het onrecht haten om de
rechtveerdigheid en de deugd minnen om de
deugd.
Deze bovenstaende bemerkingen zyn in
ons verwekt geweest door het lezen' eens
artikels van een italiaensch dagblad, een
EEN VERHAAL UIT IIET LEVEN.
Bïoor IBE.YfiCY
23d® vervolg; zie ons voiug nummer.
Ik hoop toch, dal gy goed gezond zyt, myn
heer Kamps Zooals gy ziet, licb ik uwe iiitnoodi
ging niet vergelen, om u te bezoeken wanneer ik op
Stralenstein zou komen Daer ik nu eigenaer van het
buitengoed ben geworden, en voornemens ben er
oenigeu tyd te vertoeven, hoop ik het genoegen le
hebben u daer to zuilen ontvangen. Heb ik u niet
gezegd, dat het nog eens, vroeg of lacl, in myno
handen zou komen
Ja, mynheer; door voordeel le trekken uit
een ongelukmy onderweg overkomen, toen ik
naer Amsterdam ging, om u vóór den vervaldag den
intrest van het aen den baron geleende kapitael ter
liaod le stellen.
Wal hoor ik, mynheer, waert gy het dan,
over wien die model-notaris, de heer Wilson, ge
sproken heeft? Hei spyi rny zeer, dat ik niet by
machte was aen uw wensch, om van myn recht op
hel builen af te zien, te voldoen. Moer misschien
hadlgy Stralenstein gaernti voor u zeiven willen be
houden, om cr een klooster van le maken, en zoo
doende de omstreken meer to beschaven. Doch om
recht op de zaek af te gaen, mynheer...
Ik moei u ror.duil verklaren, mynheer Ver
meulen, dal ik u verzoek, onmiddellyk myne woo-
nuig le verlaten, lenzy gy u binnen de perken der
wellevendheid houdt. Hel scliynl my toe, dal gy
alleen hier gekomen zyt, om uwe vreugde aen den
dag te leggen over het ongeluk van een aim man.
orgaen van 't libei alivmus, 't welk den toestand
der jeugd in dn land beschrvlt. Men bemeke
vooral dat, sede/t de zoogezegde herboring
van Italië, de godsdienstige principen verre
zyn van vereerd te worden in de Slaels-
scholen aldaer.
Tot stichting onzer geëerde lezeren willen
wy hier een uittreksel van gezegd artikel
laten volgen
Die jongens op hunne zes jaren rooken
de pyp als zeewolven 'op hunne acht jaren
drinken zy de pint op hunne tien jaren
maken zy associatie» \an kleine kwaed-
doeners en gebruiken het mes met won-
der gemak op hun twalfde jaer hebben
zy de slechte zeden eu hanteren zy de hui-
0 zen van ontucht. De school en hei werk-
1 huis zyn voor hen een verdichtsel. Gaet
men des zondags eene wandeling buiten
de muren doen, men ontmoet er eeue
bende straetbengels die voor den geldbeu-
gel eene allerslechte neiging hebben en
wier klap een sapeur zou doen scliaem-
rood worden. En wat worden die kleine
ongelukkigen namate zy opgroeien
a Rondzwervende uitventers van fosforie-
ke stekskens, landelyke dieven of verfoei-
l\ke bedriegers dan, na eenige maenden
bezoek aen liet correctionneelljnisein-
digen zy met een kostelooze post in de
bestralfendp instellingen van den Staet.
ft rasphuis.)
a Deze verschrikkelyke zeden verspreiden
zich op eene onrustwekkende wyze. Wei-
nige dagen geleden, heeft de rechterlyke
overheid le Flo'renliën eeue associatie van
kwaeddocners ontdekt, waervan 't opper-
a hoofd nauwelyks'de l i en de andere leden
de 9 tot 12 jaren hadden bereikt Die zoo-
gezegde verwachtingen van 't Vaderland
hadden een reglement en statuten en wicr-
den bevonden de daders te zyn van meer
dan IÜ0 DIÊFTEN. l)e gazetten van Roo-
men, van Milanen, van-Turin en van Genua
handelen van niets anders dan van dieften,
moorden, gevechten, enz. dit alles bedre-
a ven door die verwachtingen van 'l Vailer-
a land.
Zieldaer, geëerde, lezers, de vruchten van
't onderwys waer de christelyke zedeleer en
den Godsdienst uitverbannen zyn. Wy willen
niet verder uitbreiden eu laten u zelve oor-
deelen. Wy hopen onze geëerde lezeren niet
\erveeld te lmhben met hunne aendacht nog
eens op de zoo gewiclnige zaek des volks-
onderwys le trekken eu hun voor oogen te
leggen naer welke afgronden dit onderwys,
volgens de getuigenis van een liberael blad
zelve, ons onvennydclyk leiden zou.
Dus ouders opgepast*
De liberalen, geuzen en progressisten van
gansch 't land hebben zicli Zondag jl. te Gent
vergaderd om er den zoogezegden zegeprael
le vieren, welken zv met de kiezing van 25
November lest. behaeld hebben. Gansch liet
geuzerifeest besehiyven is ons onmogelyk
zeggen wy allcenlyk dat van hunne aenkomst
lot de uer van bun vertrek Je geuzen de eene
baldadigheid na de andere bedreven en de
straten en stegen met hun eerloos refrein
Een ongeluk, waernner ik, 'l is waer, gcrui-
men lyd met verlangen heb uitgcz.ien, hernam
Vermeulenmet verregaende onbeschaamdheid.
Maer hel lag alleen in myne bedoeling een beleefd
heidsbezoek le brengen, daer ik my binnen kort
hier zal vestigen. Ook heb ik gegronde boop, dat
een bekoorlyk jong meisje van uw geloof, de dochter
van een ryken fabricanl in Twente, weldra door een
huwelyk met myn oudsten zoon de meesteres van
het landgoed zal worden. Zooals gy wel kunt nagaen,
zal zy iu deze streken eene persoon van invloed
wezen. Vroeger had zy eeue dwaze genegenheid
opgevat voor den jongen Van Stralen, maer naer
ik hoor, is dat nu geheel voorby zy behoort tol
het wulle geslacht.
Myn waerde heer, zeide de geeslelyke,
ik stel daerin niet het minsle belang Ik weet
niets van den jongeheer Van Stralen en diens plan
nen, en heb den naem van het meisje nog nooit ge
hoord. Zooals gy wel bemerkt zult hebben, ging hel
lot van den vader my zeer ter harte. Wy hebben
elkander indertyd een paer malen gesproken, en ik
verklaer u openhartig, dat ik mei diep leedwezen
het oude builen in uwe handen zie overgaen want
gy zyt met den koop ingenomen, omdat de placls u
weinig of niets kost, maer vooral omdat, gelyk
gy zelf verklaerd hebt, duerdoor aen uw wraakge
voel voldaen wordt.
Gy hebt wel gelyk, antwoordde Vermeu
len maer loch is my alles nog nioi recht duide-
lyk. Nog nooit heb ik iemand ontmoet, die, hoe
goedhartig ook, zooveel medelydcn loonde met hel
ongeluk van anderen, als gy acn der. dag hebt ge
legd voor den heer Van Stralen, liet scbynt toch, j
dal gy bereidt waert eene aenziciityke som op le
offeren, om den goeden nae'm te redden van iemand,
met wien gy, voor zoover ik kan nagaen, volstrekt
niet in betrekking staet. Laten' wy nog eens lot
van 't ohgediert der papen en liet 'l geroep
van leve de geuzen deden daveren. De brus-
selschc keljesmannen zongen dat men den
lieer minister Malou, moest ophangen, enz.
enz. Met een woord T was niet zingen maer
huilen, schreeuwen, lieren, vervlóeken dal
men gedurende den gansch en namiddag
hoorde. De ware genische bevolking zag ai
die baldadigheden met eene koude onverschil
ligheid acn ze vereènïgde zich liever in hare
onderlinge kerken waer den jubilé van 't heilig
jaer geopend wierd. Doch de geuzen bepael-
den hunne heldendaden hierby nietze moes
ten nog de ruslige burgers, de priesters welke
zy ontmoeten, beschimpen en met laster over
laden. Aen den Casino waer iu zy 't GENT
SCUE GULDEN KALF gingen aenbidden,
zagen zy een priester aen den overkant der
vaert voorbygaen, maer nauwelyks hadden zy
hem in 'i oog of hy wierdl uitgejouwd en (lui
zende vervloekingen naer 't hoold geworpen
't was eene oprechte uitbersting van razerny,
gelyk meester d'Elhougne, zegt. Verscheidene
andere priesters ondergingen het zelfde lot.
In den Casino, werden verscheidene rede
voeringen eu complimenten aen den gulden
held van den dag toegesiuerd. De gen'.sclie
liberale bladen hebben ons die redevoeringen
en complimenten mede gebracht die allen
eene verregaende goddeloosheid, ecnen inge
wortelde» godsdienslhaet verraden. Doch wy
hebben goed te zoeken, wv vinden de rede
voering niet van Korel Kwinleden president
der Aelstersche liberale federatie. Waerschyiilyk
zal livrei geen redevoeringske uitgegalmd heb
ben,
De groep aelstersche liberalen werd dus
weinig of niets bemerkt, en nogihans de jon
gens waren daer tnet hun barakkenmuziek,
speelden en builden rneê van 'tongedierl dei-
papen o en riepen vivan de geuzen om hunne
longen te doen bersten.
Na bet leest iu den Casino verspreidden de
geuzen zich in de stad ooi de algemeene ver
lichting te zien welke Verre was van algemeen
lezyn.claerslechtseen 2(Jtal huizen der gansche
stad verlicht waren,en hetzelfde gehuil, getier
en vervloekingen van allen aerd deden opnieuw
de straten daveren. Maer wat is 't Hel waren
toch zulke treffelyke lieden, by de liberalen en
geuzen zyn er immers geene andere, en acn
de aelstenaers te oordeele» die er naer toe
zyn gelrokken, mag men zeker zyn daler vele
tre/felgke lieden le Gent waren vergaderd
Nu de genische geuzeiifcest of manifestatie
onder een ander oogpunt beschouwd.
Wat is er Zondag lest té Gent gebeurd? De libe
ralen cu geuzen van 't gansche land vë.reeiiigden
er zich om, ter gelegenheid van hunnen zooge
zegden zegeprael, eene manifestatie te doen.
Volgens de verklaringen hunner dagbladen,
was die manifestatie niet alleen politiek maer
ook uitdagend. En inderdaed, de libéralen en
geuzen vormden er oenen stoet in den welken
zy zinnebeelden eu walgelyke karikaturen
tegen de geeslelykbeid ten toon spreidden. Ze
builden zulke walgelyke als schandalige liedjes
legen al wat wy, eaiholyken, eeren, achten en
beminnen. In de Casino werden er redevoe
ringen uitgegalmd welke aeu deze der rede-
naers die de pairyssische Commune verwek
ten niets te benyden hebben. De zelfde blinde
onze jonge jaren tcrugkëeren. ik herinner my i.og
zeer goed, dal gy eens op Stralenstein geweest zyt.
Baron Van Stralen was toen een welgesteld jonk
man gy waert nog slechts een knnep, en wy. ver
keerden beiden in niet zeer aengenaine omstandig
heden. Kort daerna zyt gy onverwachts mei uwe
ouders verdwenen, en ik heb u niet weder ont
moet, totdat wy, nu eenige lyd geleden, toevallig
mei dcnzellden trein naer Zwolle reisden. Ik vond
u minder achierhohdend dan geeslelyke heeren ge-
woonlyk zyn. Het eerst werd myne aendacht getrok
ken door uw naem ik vernam spoedig, dat gy uit
Amerika gekomen waert, dal de ouders van een
myner vroegere vrienden in de Nieuwe Wereld
voorspoedig eu gelukkig geweest waren, en dat
hun zoon priester en pastoor geworden was ui
dezelfde phots, vvaêrop ik reeds lang myne oogen
had gevestigd, en...
i< Mynheer Vermeulen, gy zult my zeer ver
plichten, een einde aen ons gesprek le maken. Ge
moei reeds opgemerkt hebben, dal uw bezoek my
alles behalve aengenacm is.
lk kom hier om uw vriend le worden,
vervolgde de lastige Vermeulen doch beantwoord
my slechts ééne vraeg, en ik zal u van myn gezel
schap bevryden, dat, naer ik zie, en zooals gy zelf
duidelyk genoeg le verslaen hebt gegeven, u vol
strekt niet bevyItBeantwoord my slechts ééne
vraeg, want ik beu ten prooi acn eene nieuwsgie
righeid, nog grooler dan die van de vrouw van
Blauwbacrd, cu ik zal voor de Cutholyken van uwe
gemeente een veel edelmoediger vriend zyn, dan
de baron ooit geweest is. Zyt gy aen die familie véV-
wanl, of is dat niet bel geval
Walde priester zou geantwoord hebben, kunnen
wy niet zeggen, want op hetzelfde oogenblik hoorde
men een ryloig op den weg voor hel huis stilhou
den, en juffrouw Wildberg -kwam binnen met een
linet tegen God, zyne Kerk en hare geeslelyk
beid was het onderwerp dezer redevoeringen.
Er werd in so.mnige redevoeringen, neen,
redevoeringen is hel gepaste woord niet, zeg
gen wy uitbrakingen uitgeroepen: datmen
liet land van de heerschappij der priesters moet
veilossen, in andere woorden dal men de gees
lelykbeid moet aen kant brengen. Nog meer,
logen- en laslertael werd niet gespaerd om 't
volk legen de priesters des te beter op te
ruien.
En wat zegl de liberale drukpers van deze
manifestatie
Zy vindt dat ze niet allcenlyk luisterryk,
deftig en talryk maer nog bovendien in niets
tegenstrydig waesaeu 's landswet ten
Goed. Nemen wy dit een oogenblik aen.
Maer wat gebeurde er onlangs le Luik Mgr.
de Bisschop vergezeld van de leden zyns ka-
pitels en eenige andere geeslelyke», wilt zich
in procescie naer de vier te bezoeken paro
chiekerken begeven om, volgens de voor
schriften, den jubilé le kunnen verdienen.
Dit recht wordt hem door oi:ze grondwet
uildrukkelyk gewaerborgd.
liet eenigste zinnebeeld dal er werd ten
toon gespreid, was bel lieilig teeken onzer
verlossing, 't welk geeiie wet lot hiertoe ver
biedt van in 't openbaer te laten verschynen.
De zangers hadden nauwelyks de litanie van-
alle Heiligen aengeheven, waergeene de minste
uitdaging in verval is, en de kruisdrager den
dorpel der cathedrae! overscheden of deze
vreedzame processie werd door'de policié, op
bevel van den burgemeester, tegen gehouden
en terug in de cathedrae! gedreven, en dit wel,
omdal, volgens hem, die procession politieke
manifestatiën en terzelfder lyd uildagingen zyn
voor andersdenkenden. Onnoodig verder te
bewyzen dal dit bevel van de» luikschen bur
gemeester, in openbare schending der grond
wet, werdt gegeven.
En wat zeggen de liberalen en hunne druk
pers van die handelwyze des burgemeesters
van Luik
Ze \inden dat zyne handelwyze recht-
veerdig, diftig en grondwettig is. Ze wen-
schen hem geluk omdat hy aen de uitda
gingen der papen een einde heeft gesteld.
Wat denkt u, landgeiiooten, van deze tegen-
slrvdigheid
Te Gent en overal elders mogen de liberalen
en geuzer. uitdagende politieke manifestation
doen ze mogen eerlooze liedjes builen, rede
voeringen uitbraken waerdoor zy 't canaille
volk tegen de geeslelykbeid opruien en zoo de
commune voorbereiden. De grondwet laet hun
dat toe, beweeren zy, en niet een der catlio-
lyken tegen wie de manifestatie is gericht,
denkt er zells aen ze door of in iels te stooren.
Te Luik willen de catholyken van een recht
gebruik maken 't welk ben door de grondwet
stelliglyk gewaerborgd is, namelyk van in
't openbaer te bidden of processie te gaen om
den jubilé te verdienen, en de liberalen v inden
dat liet politieke manifestatie» zyn, randen de
processiën aen en dryven ze met geweld uit
een. En wal doet de burgemeester van Luik?
In placls van de grondwet le doen eerbiedigen
en bare vei'krénkiiig te voorkomen, miskent,
hy zelve de grondwet met een besluit te nemen
dat de processiën verbiedt.
Zieldaer, landgenoten, hoe de liberhaters de
gelykheid van allen verstacn welke in onze
kacrlje, vvaetop de naem van Richard Engerhof
slond.
Hol scherpe oog van Vermeulen had spoedig den
naem gelezen', en daer hy in den nenvang van zyn
gesprek een paer grove onvvaerhedun verleid had,
trachtte hy nu zoo spoedig mogclyk een goed heen
komen te viudcn. llv knoopte dus haoslig zyne
overjas toe, en zeide
-- Eerwaerde heer, hel zal my incicidaed een
groot genoegen zvn, in myne nieuwe vvooning een
bezoek van u te mogen onvangen. Binnen weinige
dagen hoop ik dan uit uw eigen mond te vernemen,
of gy een Van Stralen zyt of niet.
HOOFDSTUK XVI.
Op een guren namiddag in de maend Januari ging
een jonkman, wien de scherpe noordenwind de
sneeuw in het aengezicht joeg, van hel Damplein
te Amsterdam den Nieüweiidyk op, waer hy eene
der stegen, insloeg, die naer liet Damrak voeren.
Met een sleutel opende hy de deur van een in die
steeg gelegen huis, en trad, nadat hy de donkere
trap met moeite beklommen bad, eene kamer op do
eerste verdieping binnen.
By den eersten oogopslag was het duidelyk, dal
het vertrek bewoond werd door menScbcn, die
onder de vreeselyksle armoede die van iemand
uil den defligen stand gebukt gingen. Dit was
gemakkelyk op te maken uil de vei sleten vlocrklee-
deu en gordyncii, uil hel karige mael, dal op talel
stond, ml de kale kleederei; der bewooners, maer
vooral stond die toestand op hun bleek, uitgemer
geld gelael le lezen.
Met eene soort van ongeduld en wanhoop wierp
Eduard Van Stralen want by was de jonkman,
die wy zooeven volgden de portefeuille, welke
hy onder den arm had, op tafel, en riep uil
grondwet geschreven slnel!Met onze
vuyheden is betook zoo deze beslaen, vol
gens hen, voor de liberalen alleen ter uilslui
ting der andersdenkenden.
Jammer is 't. dat ons catholyk ministerie
in die gevaervolle werkloosheid btyft volhei
den en 't besluit van Pacln Pierrot niet ver
breekt. Die met vurr speelt verbrandt cr zich
veelal aeu, zegl T spreekwoord, en dit zou ook
't lot van onze Ministers kunnen worden. Vele
catholyken zyn ontmoedigd, doch ami wie de
schuld Acn de' werkeloosheid van 't .Minis
terie en aen anders niets dan dat
Zal er dan niet een cathölyke gevonden
worden in de Kamer die het ministerie zal
krachuladiglyk aenzeilen zyne pljcht le kvvy-
len om onze godsdienstige vrylieden le doen
eerbiedigen en dcrzelvcr openbare schenders
op hunne placls te stellen Wy hopen hel en
dit verwachten wy
Het Journal de Gaud, zegt de Bien publicdat
zich dagelyks in communardstael tegen de
priesters uitlaet, kan niet verdragen dat men
zynen grand orateur, M. d'Elhougne, in de
oogen ziet.
M. d'Elhougne heeft nogihans veel redenden
om zyne aenvallen tegen de geestelykheid te
matigen.
\A aer denkt gy dal die man, die de geeste
lykheid onophoudelyk beleedigingen toewerpt,
by die zondag nog met een woeste drilt lus-
bulderde legen de priesterparty waer deukt
gy dat hy zyne kinderen ter school zendt
Naer het atheneum van Geut Naer de hoo-
gescholen van Brussel, Geut of Luik
Neen
De groote verplelleraer van de pricslerpar-
ly, hoeft zyne zonen geplaelst iu hel O.-L.-
Arouw kollegie le Doornik, bestierd door de
Jezuïeten iu het kollegie Vaugirard, te Parys,
insgelyks door de Jezpïelen bestierd in de
katholieke Iloogeschool van Leuven, geslicht
en bestierd door de bisschoppen, welke hy
vandaeg de grofste beleedigingen naer liet
hoofd werpt.
En zyne dochters, hebben die hel onderwys
ontvangen iu de brusselsche Gatti-school, ot
in de genische gemeentescholen
Rylange niet. Zy zyn godvruchtig opgevoed
in t hartje van ons verlwetehl I laenderen, zoo-
als luier vader zich uitdrukt, door de nonne-
kens van de 11. Familie te Thielt.
En ge zoudt willen dat wy do geweldige tael
van uwen grand orateur serieus opnamen
Zeg eens, Journal de Lanil, onder ons, en
zonder er aen uw dom publiek van te spreken,
ge gelooft er zelf niet aen....
Zooals het le Gent gaet. gaet liet ook elders.
De jezuïeten-eters en beledigers van kloos
terzusters maken onderduims gebruik van bot
onderwys. dat zy aen liet volk met de zwartste
kleuren afschilderen.
Hunne Gatti-scholen enz. zyn wel goed voor
het \olk, maer hunne kindereu neen, die
zullen daer niet komen.
Tussclien twee redevoeringen in, over 't
ongecliert der papen en de domme verkwezeling
Vvf lange uren Leb ik nu iu wind en sneeuw
olie straten doorloopen, zonder een enkel slid, aen
den man le kunnen brengen. Op die wyze wordt
hel leven een lastde eene dag is al slecht or dan
de andere
Ach, beste beer Eduard, spreek toch zoo
niet. zeide onze oude kennis, jullroiiw Kammen,
«hel zal immers wel weer beter worden. Als dn
heer Engerhof maer kwam opdagen, dal zou
wezenlyk eene groote troost wezen. Toen ik hem
eenige dagen geleden op het Damrak ontmoette,
dacht ik inderdaad, dat liy iels omtrent onze ver-
blyfplacls had uilgevischt, en alleen vrees by
deze woorden wees zy met een veelbotcekoneiui
hoofdknikken naer den baron, die by de laeisle
spranken van hol uitgedoofde vuor in een leuning
stoel scheen te sluimeren -« weerhield my, hem
le vragen u een bezoek ie brengen. Op myn woord,
al hy en die goede juffrouw Engerhol "maer half
wisten..
Wat wisten, juffrouw Kammen riep de
baron, leiwyl hy plotseling uit zyne sluimering
ontwaokic. in mei zyne doffe oogen een boozen
blik op de huishoudster wierp lu hoorde u den
naem van Engerhof noemen gy weet wel, dal ik
bel nooit zou kunnen verdragen, dat gy die men
scheu hier in dn ellendige hok bracht Eduard moei
den tegenspoed als een man leeren verdragen de
zaken zuilen vroeg or lael wel een keer nemen.
N\elk nut heeft liet toch, do dingen altvd van de
zwartste zyde te beschouwen
Hy vtrdraegt alles als ceil man, mynheer,
maer hy heeft nu dun gelieelcn dag de stad van liet
eene eind naer Del andere doorloopen, en ik kan
het den armen jongeheer wel acuzien, dal allo
moeite vergcefsch geweest is, auders zou hy mei
zoo treurig zyn. u
(wordt voortgezet).
