X. Alle religiën zyn zwakheden van geest
de eene even goed cn slecht als de andere de
verstandige;libcraclaenl)idt zich zelve, behalve
ook den Stael te doen aenbidden, als hy aen
het bewind is.
XI.Al w«t katholiek volk of goevemement
is, is onvermydelyk tol vervalling verwezen.
Al wat liberael goevernemenl is, is onvermy
delyk geroepen toteenen bestendigen en schier
eindeloozen voorspoed? (getuige, by voorbeeld,
Spanje sedert de aenkómsl van Isabella,Frank-
ryk sedert de opkomst der onsterfelyke
princiepen Italië sedert zvne liberale con-
lieid.)
XII. De Stael dal zyn wy.
XIII. De goederen der Kerk en der armen
moeten lerugkeeren aen den Staet.
XIV.Ten alle tyde, in alle plaetsen, by
alJe gelegenheid, en in alle orde van denkbeel
den, zal tot gruwel en \lock verwezen zyn, alle
mensch of alle ding, dat eenigzins het kcntee-
ken van knlholicismus draegt.
De goede liberael is \oor al de kelteryen,
tegen al de Pauzen, voor al de vervolgers tegen
al de verdrukten, van zoohaestzy katholiek zyn.
De goede liberael is voor al de goeverne-
menten die de vryheid afschaffen, wel te ver-
s!aen, als zy eerst beginnen met de godsdien
stige vryheid.
Het liberalismus is
Voor den Rus tegen Polen
Voor Engeland legen Ierland
Voor de groote booswichten van 93 legen
Vendeën
Voor Bismark, tegen degenen die hy verbant,
in de gevangenis werpt en tot groote geldboe
ten doet veroordeelen
Voor Loyson en al de apostaten, tegen de
priesters van den Jura, getrouw tot bet bal
lingschap toe
Voor Garibaldi, legen PiusIX.
XV. De vooruitgang, dat is de periodieke,
aenhoudendc, eeuwige, schier oneindige/over-
lioopwerping.
XVI. Het onderwys zonder godsdienst en
zedeleer gact de wereld redden. Als alleman
zal in staet zyn een trottoirblad te lezen, abas
la calottete roepen en \pn 't ongedierl der
papen te zingen,don zullen er nocliTroppmans,
noch communards meer zyn, cn de Interna
tionale zal in den niet verdwynen, by gebrek
aen oproermakers en werkstakers.
Het Wereldlyk en het
Kloosteronderwys.
Wy bevelen hel volgende feit aen de over
denkingen der lasteraers van liet catholyk on
derwys.
De Parysebe bladen melden, dat de jaerlyk-
sche pryskamp, tot het hekomen van studie
beurzen van externen in de lagere lioogere
jongensscholen der stad Parys, dit jaerden 20
juli en 3 augusti plaets gehad heeft.
De uitslagen van dezen pryskamp, aen de
prefekluer der Seine aengeplakt, geven de vol
gende cyfers Op 203 aengenornen leerlingen
behooren er 59 tot de laïeke en 116 tot de
kloosterscholen. De vyflig eerste nummers be
lmoren toe aen de kloosters, behalve de num
mers 12, 23, 31 en 34, door de burgerlyke
scholen behaeld. Op de 80 beurzen, in prys
kamp gesteld, zjn er enkel 14 door de burger
lijke scholen bekomen, terwyl de kloosterscho
len de zes-en-zestig andere onder elkaer ver
deden
De gemeentelyke kloosterscholen zyn ten
getalle van 54, de gemeentelyke burgerscholen
zyn te Parys ten getale van 86.
Daarenboven mogen de leerlingen der kleine
betalende vrye.scliolen aen den pryskamp deel
nemen. Deze scholen zyn laïek.
Het is dus niet alleen tegen de 86 wereldlyke
gemeentescholen, dat de Broedersscbolen te
worstelen gehad hebben.
Ziedaer.men moet liet bekennen sprekende
cyfers. De liberalen bladen worden verzocht ze
over te nemen
HET WERELDLYK ONDERWYS.
Het wereldlyk onderwys dat is, in aRe
landen het byzonderste punt des programmas
van liet liberalismus. En zy die bet onder
wys zonder Godsdienst als hel laetste woord
der beschaving aenprediken, stellen ons ge-
woonlyk de Vereenigde-Slalen als toonbeeld
voor. Daer is liet onderwys van alle graden
vry en, het lager onderwys ten minste, koste
loos. Eigenlyk zyn er twee soorten van scho
len de commonscliools, voor kinderen van alle
standen en op kosten van Staet en gemeenten
en de private scholen.
Die welke door godsdienstige vereenigingen
geslicht zyn, heet men sectarian schools, en
daer wordt natuerlyk godsdienstig onderwys
gegeven. Doch in de commonschools is het ver
boden over religie te spreken volkomen
zooals men ziet, naer bet hart onzer liberalen.
Wat zyn nude gevolgen van dit scboone
stelsel
Eerstens liet peil van bet eigenlyke onder
wys stael niet liooger in Amerika dan elders.
Doch laten wy dit ter zyde, en beschouwen
wy enkel de zedelyke opvoeding die men er
ontvangt. Daerover werden in de laetste jaren
allertreurigste bjzonderheden aen het licht
gebracht. Het is gebleken dat in dc openbare
scholen der Unie, onderduims eene verfoei-
lyfcc werking geschiedt, die niet anders kan
dan lot de algemeene zedenverbeislering lei
den. Dit werk bestaet vooral in het versprei
den van verderflyke romans. Een methodi
stisch (protestantsch) dagblad schreef reeds in
1873: Er bestaen maeischappyen die enkel
zyn geslicht met het doel om ontuchtige gra
vuren en schrilten onder de jonkheid te ver
spreiden. Te New-York heeft laetst zekere
Andrew Comsloch, die besloot de zedelooze
litterateur te verbannen, zeven ton (7000 kilos)
werken van dit soort aangeslagen. Het onder
zoek voor de rechtbank wees uit dat zekere
boogcre meisjesscholen lellerlyk door zulke
voortbrensels waren overstroomd.... M. Com-
stock vondt by de boekhandelaers van New-
York aliéén, meer dan 15,000 brieven van
leerlingen van beiden geslacht, die zedelooze
schriften aenvroegen Men vernam nog, dat er
boeket yen ter leen ingericht zyn, die onder
het bestuer der meest verdorven leerlingen
slaen dezen worden door de boekhandelaers
gekozen en betaeld, en laten al de immoreele
werken die te New-York verschynen, by hunne
makkers cirkuleeren, mits een halven frank
voor elk geleend werk.
Het blad voegt er by. dal zulks op liet gan-
selie grondgebied der Vereenigde Stalen bet-
zeilde is.
Dit alles geeft den sleutel tot liet verslag van
den beroemden leeraer Agassiz, dat in den
Boston Herald van 20 October 1871 verscheen.
Dit verslag liaudelt over een onderwerp, dat
wy hier niet anders dan aenduiden mogen.
Die leeraer overtuigde zich met eigen oogen,
dat liet slecht gedrag in de groote amerikaen-
sclie steden meestal voor eerste oorzaek had,
het onderwys inde Staelsscholen genoten.
Daerover spreken de vooruilstrevers niet,
die ons zoo'n bekoorlyk tafereel van de opvoe
ding der Amerikaensche meisjes voorschetsen.
Uit hel voorgaende blykt ook nog, waer de
reden moet gezocht worden van de trapswyze
vermindering der familie, de wezenlyke plaeg
die de toekomst der Vereenigde-Staten be
dreigt. Zulks werd reeds in 1874, in een ver
slag aen de fransche akademie, door M. Mau
rice Block, wien niemand zal verwyten zich
aen godsdienstige bekommeringen gelegen te
laten, bestatigd.
Zeer slichtend, niet waer, hel wereldlyk,
kosteloos onderwys in de Vereenigde-Stalen,
en een schoon vooruitzicht voor de landen,
waer die gezegende maclregel zal worden op
gedrongen
De slinkerkes die 't Verbond aeneenflansen,
en tol zending hebben van al wie tot de calho-
lyke party behoort trachten te bemorsen wy-
den, in hun nummer van Zondag laetst, byna
eene gansche kolom toe aen Y beknibbelen,
met verwylingen en scheldwoorden, wel te
verstacn, als naer gewoonte, van de acht
bare heeren die den bestuerraed onzer Staels-
middelbareschool uitmaken. Ziethier ter wel
ker gelegenheid De prysdeeling aen de leer
lingen van dat geslicht had donderdag 17 dezer
maend, om 3 uren namiddag, dus op 't heet
ste van den dag, plaets. Wettelyk beletsel
voor dc eer.cn, vrees mogelyk by de anderen
van op dit uer met ongeveer 53 graden hitte
eene verstikking op te doen, wou het geval dat
de heeren die gewoon zyn aen dezelve deel
te nemen, daer niet aenwezig waren. Dat ont
steekt de gal onzer Verbondsknoeiors. Na de
namen afgekondigd te hebben van eenige acht
bare leden die deel van dien raed maken,
beginnen de feniksen met te zeggen dat liet
eene berekende onthouding is, dal de val der
school door de Bokkenryders besloten is, om
aen deti vurigen wenscli der jezuïeten. allyd
jezuïeten in 't spel, te voldoen. Onnoodig
te zeggen dat de heeren Van Wambeke en Van
Nerum, 't grootste deel der verwylingen treft,
't Zyn zy die de slaven der jezuïeten en broêr-
kens zyn 'l is over hen dat deze zullen te
vrede zyn de zwarte bende kan den bloei-
enden toestand van dat gesticht niet ver-
kroppen, en daerom heeft den bestuerraed,
over eenige maenden, een besluit genomen
door 't welk 't schoolgeld verdubbeld wordt,
en, enz., enz.
Onze geachte lezers moeten weten dat dc
Raed een misbruik heeft willen afschaffen dat
hierin bestond, dat er voor elk der dry leer
gangen van de eigenlyk gezegde middelbare
school en der vier klassen der voorbereidende
afdecling, een maximum, een medium en een
minimum bestonden, anders gezegd, dal er,
voor de middelbare afdecling, 9, en voor de
voorbereidende klassen, 12 verschillige pryzen
waren een middel door de libeihaters uitge
vonden om hunne creaturen te begunstigen.
Wat kon dat aen die bazen geven kwam de
school niet toe om de kosten te dekken, 't was
de stadskas die in het te kort moest voorzien
en welk was *1 gevolg hiervan Dal de School,
om wel te spreken, ten grooten deele op
stadskas bestond, en zoo hare bestemming
mistemet die 21 verschillige schoolgelden
zonder de graiismanncn, was zy eene
mededingster der Slads-kosteloozeschool ge
worden waer een einde moest aen gesteld
worden, aengezien de stad tweemael een
kosteloos jongensondenvys te onderhouden
had,—en dat hebben die heeren afgeschaft.
Alvorens lot dezen maetregel over te gaen
heelt onze Gemeenteoverheid zich tot de be
sturen gewend der plaetsen waer eene Staets-
middelbareschool bestaet, en, met verwon
dering, bemerkte men dat de schoolgelden
welke hier betaeld werden belachelyk waren
in evenredigheid met die van andere steden
van 't land. Leuven alleen scheen hun te be
vallen, en 't is dat schoolgeld 'l welk onzen
Bestuerraed tot bazis gediend heeft, omdat
deze bazis meest op de gerechtigheid steunt
en dal 't schoolgeld in evenwicht staet met de
beurs der burgerlyke klas, en de vvaerde van
't onderwys. dat er gegeven wordt. En, vol
gens de Verbondsknoe'iers is die maetregel
genomen om de jezuïeten en broórkens te
begunstigen Proliciat, jongen, ge doet zien
tot boe ver uw brein verlicht is ge bewyst dat
gy de vvaerde van 't onderwys niet kent. Zoudt
gy mogelyk tot die mannen behooren welke,
of wel dagelyks met een censke bun school
geld beiaelden, of gratis onderwezen geweest
zyn
Om de jannen tevertooncn zoekende I er-
bondsknoeiers liet onderwys door M. Van
Nerum gegeven, te verlagen. Daerin zult ge
niet gelukken, knoeiers, ten ware uwe liberale
lezers eenen blinddoek voor de oogen hadden
elkeen weet, en hiervan kunnen al de oud-
leerlingen getuigen, die onder 'l bestuer van
M. Van Nerum de school bygewoond hebben,
met welke zorgvuldigheid deze lieer de aen
zyne zorgen t'ocverlrouvvde jeugd omzoomde
wy allen die, in onze jeugd,onder zyn bestuer,
hel onderwys genoten hebben moeten eenparig
bekennen dat M. Van Nerum voor ons een
ware vader was, die niet alleen onze letter
kundige kennissen met vlyt beieverde, maer
ons trachtte in 't pad der Godsvrucht te ge
leiden hy had geeuen afschrik van de kerk,
gelyk liet hedendaegs met veel leeraers het
geval is, in al de goddeljke diensten waer-
aen de school deel nam, was hy de eerste en
de laetste; zyn princiep was reges ad exemption,
dat kan hem niet ontnomen worden daer
heeft hy meer dan eene blyk van gegeven
men beschuldigde hem van te veel godsvrucht
te hebben, en 't is om die reden dal de iiber-
haters hem in dien lyd striknetten spanden
om de bestuerloosheid te begunstigen en aen
te moedigen, en op die wyze, Y gesticht te
ondermynen, ten einde den val op den tjd van
jaren den Besluerder te wylen, 't gene de
liberale feniksen die, in dien lyd, van den
Bestuerraed deel maekten meer dan één jaer
beoogd hadden. Er zyn nog van die mannen, met
janusgezichten, die M. Van Nerum in schyn
blyken achting en vertrouwen gaven, en ach
ter zynen iug licrn beknibbelden. Vraegt het
liever aen Camiel N° 13, die man weet er van
te sprekenmogelyk zegt hy nu mea culp&
Ze wilden M. Van Nerum het brood ontnemen
maer de man toonde hun, van 'teerste oogen-
blilc af, dat hy van hen niet noodig had, en hy
ging zynen g'ewoonlyken trant als te voren
zyn geweien was vry en zuiyer, wat had hy
te vreezen. En wal het onderwys betreft, dc
school zal nog jaren en jaren moeten bestaen
eer zy den uitslag zal opleveren dien ze onder
M. Van N'erums bestuer gehad heeftgetuigen
hiervan de groote mannen die zyne oud-leer
lingen geworden zyn, zoo onder '1 geestelyk
kleed, als in liet burger- eu militairen leven,
zoo in de magistratuer, als in den advokaten-
stand, en dat willen Verbondsprosscrs, nu
de man oud wordt, - bezwalpen en met hunne
vossenslaerlen bevuilen
NV eet gy, IV/ëoHt/skrabbelacrs wat wy zou
den doen, waren wy in de plaets van M. Van
Nerum Wy zouden ons met u weinig bekreu
nen elkeen kent uwe Nnswy zouden u zeg
gen al uw geprael en geblafal uwe vergrui
zingen en bekladdingen kunnen ons weinig
baten onze verachting alleen zy uw billyk
loon.
En waerin heeft M. Van Wambeke die groote
Vcrbondskolèrc verdiend Is 't omdat sommige
zyner vrienden zeggen dal hy de School te
veel begunstigt dat hy';.alle,'middelen aen -
wendt om dezelve te bevoordeeligen Want,
ouder dit opzicht sprekende, is/er wel ooit een
Burgemeester in Aelst geweest die met meer
zorgvuldigheid de School bejegend hebbe
't Is eene grief die sommige catholyken hem
ten laste leggen maer de man getrouw aen
zynen plicht, als eersten Magistraet der stad,
bekreunt z.icli bier weinig meê, dat is ge
kend, als Burgemeester, maekt hy geen het
minste verschil lusschen zyne onderhoorin-
gen zyne bezorgdheid treft de eene party zoo
wel als de andere, en een burgemeester die
aldus handelt heelt zich met geenen Verbonds-
knoeiersrimram te bekreunen de verguizin
gen van zulke mannen strekken hem tol eer
derzei ver loftuitingen zouden voor hem lioo-
nend zyn.
Plezierreis onzer Koninklyke Har
monie naer Duinkerken.
Gelyk wy liet in een vorig nummer hebben
aengekondigd, heeft onze Koninklyke Harmo
nie, zich zondag 20 dezer naer Duinkerken be
geven om er een wcldadiglieidsconcert te ge
ven. De werkende leden ten getalle van 53, by
de welke zich 66 Eereleden gevoegd hadden,
hebben om 7 uren 23 m. met eenen specialen
trein onze statie verlaten om zich te Oostende
aen boord van den stoomboot La Belgique
capilein Wouters, voor Duinkerken in te sche
pen. De overvaertwerd met eene kalm weérge-
stellenis begunstigden onze reizigers,welke ten
meerderen deele nooit de zee bevaren hadden,
landden zonder eenig ongemak, rond 12 \\t
ure, te Duinkerken aen. Eene groote volksme
nigte aen welker hoofd zich de lieer De Wulf,
Gonsul van België bevondt, waren onze land
genoten te gemoet gegaen. Twee muziekkorp
sen, de harmonie der pompiers, en 't munici
pal muziekkorps wachtten de Belgen by
aenlanden af. Toen de eersten onzer medebur
gers acn land stapten lieten zich de kreten van
Leven dc Belgen Leve de Maetscliappy van
Aelst, met eene buitengewoone krachtdadig
heid hooren. Dc Belgen beantwoordden deze
vreugdebetooningen door de kreten Leve
Frankryk Leve Duinkerken Men drukte el
kander de hand en men verbroederde op de
vriendelykste wyze. De geestdrift welke op dit
oogenblik heerschte is onbeschryfelykde
vreugdekreten werden van wederzyden met
zulke krachtdadigheid uitgegalmd dat ze oor-
verdoovend mogen geheeten worden.
Alsdan werdl de stoel gevormd om zich naer
de Meiëry te begeven. Men kwam er eindeiyk
aen en een onbeschryvelyke geestdrift berstte
los, toen de werkende- en eereleden in de
groote zael geleid werden alwaer de stedelyke
overheden hen alwachtten om hun den eere-
wyn aen te bieden. De lieer Meier van Duin
kerken verwelkomde onze landgenoten en
wensehte bun geluk over liet goed voornemen
van aldaereen wcldadiglieidsconcert te komen
geven. Na hun zyne vurigste bedankingen toe-
gesluerd te hebben, voegde hy er by, dat de
banden welke Belgie en Frankryk zoo nauw
vereeuigen zich door zulke verbroederingen
nog moesten versterken, en ook dat by ver
zekerd was dat hierom de Belgen te midden
der bevolking van Duinkerken met de meeste
vreugde, met 't grootste genoegen en met de
beste genegenheid zouden ontvangen worden.
De lieer Meier eindigde zyne redevoering met
een toast aen de Maetscliappy en aen haren
Voorzitter, zynen collega, de Burgemeester van
Aelst voor te stellen. (Toejuichingen 'en bravo-
geroepen.)
Op zyne beurt nam M. De Wulf, Consul van
Belgie Y woord, om te zeggen dat hy zich ler-
zelldertyd gelukkig en lier gevoelde van eene
maetschappy te mogen gelukwenschen welke
met het edel inzicht van de noodlydenden ter
hulp tc snellen naer Duinkerken gekomen was,
en dat hy de zoete hoop koesterde dikwyls
zulke maeischappyen te ontmoeten. De acht
bare spieker eindigde met een toast aen de
Belgen voor te stellen. Deze toast werdt met
geestdrift toegejuicht cn wy mogen er by voe
gen dat het onmogelyk is met meer liartelyk-
heid, meer verrukking en meer genegenheid
ontvangen te worden.
M. Van Wambeke, Voorzitter der Maetscliap
py en Burgemeester van Aelst, bedankte deri
achtbaren Meier \an Duinkerken, in naem der
maetscliappy en in naem van Belgie, over de
zoo vleiende woorden welke by kwam uit te
spieken. Hy bedankte insgelyks M. d'Arras
over de zoo schitterende als hartelyke ont
vangst welke de Belgen kwam ten deele te
vallen. Belgie, zegde M. Van Wambeke, is een
vry, onalhankelyk eu onzydig land, 't welk niet
vraegt dan in de beste verstandhouding te bly-
ven met al de mogendheden die liet omringen,
en welke zyne onzydigheid gewaerborgd heb
ben. Maer de onzydigheid, gaet de spreker
voort, verhindert de vurige genegenheid niet
die wy voor Frankryk gevoelen. De dankbare
Belgen zullen nooit vergeten dat zy aen Frank
ryk 't behoud hunner vryheden en onafhanke-
lykheid verschuldigd zyfi 't is Frankryk 't
welk, in 1831, door zyne tusschenkomst, ons
een er dreigende herstelling van 't vermaledyde
en 'l ver wen sch te hollandsche juk heeft be-
vreden. Na, aen den heer Consul De Wulf ook
eenige woorden van dankzegging loegestuerd
te hebben, stelde de achtbare spreker op zyne
beurt, eenen toast \oor aen den achtbaren
Meier van Duinkerken, aen de Üuinkerksche
bevolking en aen Y geluk en den voorspoed
van Frankryk. Deze toast werd met den leven-
digsten geestdrift begroet, en elkeen wensehte
den spreker geluk over de zeer gepaste woor
den welke hy kwam uit te spreken.
Het concert in 'l park van Y zeewezen ge
geven, heeft alle verwachting overtroffen al
de stukken werden met eene juistheid, fynheid
en samenhang uitgevoerd welke by het talryk
en uitgelezen gezelschap dat rond het kiosk
geschaerd stondt, verwondering en verrukking
banden. De lieer Michel Schelfhout, director,
heeft eens te meer bewezen dat hy onze artis-
tenscliaer weet te leiden, vooral de schakee
ring der gekozene stukken doen na te komen
en aen de muzikanten de muzikale ziel m te
boezemen. Ook werden hem, in naem van dry
Üuinkerksche maeischappyen dry prachtige
bloemruikers aengeboden. Eeredrymueleere
zy dus aen den heer M. Schelfhout!... Drukken
wy den vuiigen wensch uit den heer Schelf
hout onze koninklyke harmonie nog lange
jaren te zien bestieren op liet pad des vooruit-
gangs welken zy beeft ingeslagen.
Wat zeggen van het bal dat ter eere der bel -
gisclic bezoekers gegeven werdt Verbeeldt u
een uitgestrekt park met weelderige hoornen
beplant, to midden een kiosk, rechts en links
more buffetten, verdeeld in wonderlyke dreven
die er heen leiden, en dit alles op eene toover-
achtige wyze h giomo verlicht door meer dan
40 duizend gekleurde glasjes eu gasbekken.
Nooit hebben wy zulk eene feest bygewoond,
en wy voegen ei' by dal liet mogelyk is dat
men dit te Parys en te Brussel ook kan te zien
geven, maer het beter te doen dat schynt ons
onmogelyk. Deze luïsterryke feest aen de welke
ruim 6000 heeren en dames deelnamen, heeft
tot 4 uren des morgends geduerd. Al de Bel
gen zyn gestadiglyk liet voorwerp van de aen-
genaemste gedienstigheid en beleefdheid ge
weest, ook zullen zy zich altyd hunne plezier
reis naer Duinkerken, blyven errinneren. De
inzameling moet overheerlyk geweest zyn en
zal tot de leeningen van vele ellenden kunnen
dienen.
Des maendags hebben onze muzikanten de
heeren Meier en Consul van Belgie met eerie
serenade vereerd en werden overal door de
bevolkingen zoo vuriglyk toegejuicht, dat men
waerlyk beschaemd over zooveel beleefdheid
zou moeten wezen.
Om I 1/2 uto zyn onze landgenoten wederom
te scheep gegaen om hunne terugreis te onder
nemen. Meer dan 5000 persoonen hadden op
de eslakaden en kaeien plaets genomen om Y
vertrek der Belgen by te woonen en hun eeuen
laelstengroet te kunnen toesturen. Op 'toogen-
blik dat de stoomboot de kaei verliet wuifden
er duizende zakdoeken en hoeden in de lucht
eu klonken uit duizende borsten te gelyk de
kreten van Leven de Belgen Leve België
Leve Aelstwelke met de krachtige geroepen
van Leve Duinkerken Leve Frankryk be
antwoord werden. Gelyk daeg3 te voren is de
overvaart naer Oostende met eene kalme
weêrgesteïtenis en zonder cenig ongemak vol
trokken geweest, en om 4 1/2 ure liep de
stoomboot de haven van Oostende binnen.
Vergeten wy niet te zeggen dat de bevelheb
ber van den stoomboot, M. Wouters, en zyn
luitenant, M. Wafelaer, gedurende de over
tochten men kan niet meer gedienstig en
lieuscli geweest zyn ten opzichte hunner pas
sagiers en aenveerd hebben bel banket by te
woouen. Eene inzameling werdt voor de
matroozen gedaen en bracht eene som van
vyftig franken op.
De plezierreis zal door al de deelnemers in
Y geheugen bewaerd worden, want nergens
kan men op eene schitterendere op eene be
leefdere, en lieldevollere wyze ontvangen wor
den.
Eere zy dus aen onze koninklyke maat-
scliappy van HarmonieEere zy aen haren
achtbaren voorzitter, inrichter dezer plezier
reis Eere aen den verdienstryken heer M.
Schelfhout, den kundigen direktor
L. K. J. M.
De Patrie van Brugge meldt, dat er kwestie
is van, tydens den aenstaenden zittyd der
Wetgevende Kamers, een wetsontwerp voor
te stellen, ten doel hebbende de muiteryen,
welke dreigen in ons land tot den staet van
gewoonte over te slaen, onmiddellyk cn al-
doende te dempen.
Indien dit gerucht waerheid bevat, zal bet
ministerie iu de rechterzyde slechts eenparige
eu krachtdadige ondersteuning vinden, en liet
zal zeer kurieus zyn te weten wie aen dc lin-
kerzyde er zich zal tegen verzetten, dat by elke
kiezing de rust niet meer gestoord zal worden.
Het zyn de schaudelyke en eerlooze balda
digheden van Antwerpen, welke niet meer dan
zachtjes door de overheden werden beteugeld,
die het ministerie zouden hebben aengezet,
zich bezig te houden met het opmaken van een
dergelyk wetsontwerp.
VOLKSOPTELLING.
De Moniteur van Vrydag kondigt het volgende
koninklyk besluit af
Art. 4. Er zal op 31 December 4876 overge-
gaen worden tot eene algemeene volksoptelling
in hel ryk.
Art. 2. De optelling zal geschieden door de
zorg van de gemeentebesturen ten einde dit
met juistheid gedaen worde, zullen de gemeenle-
overlieden eerst en vooral de numerotering der
huizen doen nagaen en volledigen.
Art. 3. De gemeenlfoverheden zullen de agen
ten voor de optelling aenduiden en hunne werk-
zaemheden bewaken.
Art. 4. Van 45 tol 30 December zullen de
optellingsbulletyns aen al de hoofden des huis-
gezins afgeleverd worden.
Art. 5. De bulletyns zullen ingevuld worden
door de hoofden der huisgezinnen, of op hunne
aemiuidingen door dc agenten voor de optelling
aengesleld.
Art. 6. De gemeenteoverheden zullende bulle
tyns door de agenten doen afhalen, te rekenen
van 2 Januari, en onmiddellyk de opneming er
van doen. De uilslag der optelling zal aenstonds
aen de hoogere overheid worden overgemaekt.
Art. 7. De optellingsbulletyns zullen op het
het gemcente-secrelariael blyven berusten, om
te dienen voor dc reklifikatie van de registers
der bevolking.
Art. 8. Er zal aen de gemeenten op de fond
sen van den Staet, eene schadeloosstelling wor
den toegekend, a rato, van 2 centimen per in
woner. De drukwerken voor de optelling noodig,
zullen door het departement van binntmlandschc
worden geleverd.
GENTENAER EN NINOVIET.
Y Was hier deze week in onze statie een
hevig tongengevecht. Een gentsche heelbloedige
Geus kon zynen moed niet bedwingen en randde
op onbeschofte «en onrecbtveerdige wyze den
braven nitverkooper van catholyke gazetten aen.
Maer dezpn keer kreeg hy zyn meesier voor
handen, want een heer van Ninove sprong voor
uit, stelde zich als verdediger van der. werkman
en deedt voor een talryk publiek aen den be-
schiinperde langheid en boosheid zyner handel-
wyze zien. Wat! zeide hy. gy, een ryk, ge
fortuneerd man, gy komt hier eenen braven
werkman in zyne broodwinning hinderen cn
beschimpen Mynheer, ge zyl'ne lache, ik zeg
helu. Ha, nu zult gv zwygen, maer by dien
man had gy alles te zeggen En ge meent groot
te zyn, verstand ie toonen met eenen werkman
tc beleedigen Wilt gy disculeeren, spreek nu,
maer laet deze huisvader aeu zyne broodwin
ning door uwe liandelwyzc toont gy u, gy
trutschcn stréman, eenen lompen, stommen
boer De gentcnaer stondt daer te kyken
gelyk een dief onder de galg en sprak geen
enkel woord, als die verpletterende woorden-
vlaeg op zyn hoofd viel Ee n goede les voor hein
en zyne talryke liberale confraters.
Men schryft ons uil Jddergem
Brandramp tc lddergem.
lusschen Zaterdag en Zondag is een vreeslyke
brand in ons dorp uitgeborsten. Terwyl aften
in diepe rust waren, hoorde men op eens de
kreten brand brand De dorpsklok klepte
het alarm, en spoedig was iedereen te heen.
De aeneenpaling der huizen en schuren, de ge
weldige droogte, het gebrek aen water, de vol
oogst gelaste schuren, dit alles gaf aen den
brand eene hevigheid, die door eenen zuid
westen wind geweldig aengezet werd. Aen
blusschen viel dan nsel te denken, op eenen
oogwenk lagen 23 woonsten, schuren, stallingen
en verdere gebouwen, in gloed. Het noodgejam-
mer der slachtoffers, gemengd aen hel gehuil
der dieren, dit alles was in den duisteren nacht,
een schouwspel dat aen de dood grensde. 24
huisgezinnen zvn zonder have en woonst, velen
zyn niet verzekerd. De schade is onberekenbaer.
\\ie op liet rnmptooueel niet geweest is, kan zich
moedyk een gedacht dier verwoesting vormen,
van al die verbrande huizen, meubels, koeien,
paerden, schapen, geilen en verkens. De Burge
meester en Schepenen, veldwachter en gendar
men waren spoedig ter plaets en dank aen de
krachtige medehulp der toegevloeide menigte
heeft men nog eenige huizen kunnen redden.
Rond 9 uren voormiddag kwamen de pompiers
der stad Ninove niet hun bluschmaterieel toege
sneld, en hebben de nog overblyvendc vuer-
gloeden kunnen beperken. Hel geial slachtoffers
beloopt tot 412, allen bevinden zich zonder
woonst. Hulp, onderstand, gillen, zicdacr de
algemeene kreet
Onze geëerde le/crs welke zouden gene
gen zyn de ongelukkige slachtoffers van deze
brandramp eenigen geldelyken onderstand te
verleencn, mogen hunne gifte, hoe gering ook,
te burecle van ons blad bestellen wy zullen ze
onmiddellyk laten geworden aen wicu Y be
hoort.
PRIESTERLYKE BENOEMINGEN.
De eerw. heer Massot, onderpastoor van
Hansbeke, is pastoor benoemd van het Beggyn-
hol te Dender monde. 11 v wordt vervangen dooi
den eerw. beer Van Hcndcu, professor in Y col
lege te Eekloo. De eerw. lieer Van Geert, sur
veillant te S. Nikobes, is onderpastoor benoemd
te Astene.
Zondag 3 September, zal onze koninkl\!e
Harmonie,in liaer lukael, Nicuvvslraeipoori, een
luisterryk Concert geven ten voordcele der
slachtoffers van de brandramp te Iddeifp ni.
lugangprys 50 centimen. Men zie dc an non een.
De heer Erniel De Hovre, oud-leerling
aen het collegic van Geerardsbergen, studm
aen decatholyke Universiteit te Leuven, komt,
na een studiejaér, op eene voldoende vrr/i
zyne examen af te leggen als candiduel in
natuérlyke wetenschappen.
M. George Lagarde, klerk by liet post-
bureel tc Hasselt, heeft verleden donderdag,
voor den jury Gent-Leuven, hel exaern van het
tweede doktoraet in de rechten afgelegd. Onze.
innige gelukwenschen aen dien jongen advo-
kaet die, nietlegenslaende de bezigheden van
zyn ambt, den moed heeft gehad zich voor te
bereiden om al de examen al le leggen, die
een doktoorin de rechten moet doen.
Volgens een gerucht dat in de hoogere
militaire kringen in omloop is, zou er op 24
September, eene groote militaire revue te
Brussel worden gehouden dit zou eene nieu
we proefneming zyn van samentrekking der
troepen rond de hoofdstad. Verleden jaer werd
diezelfde proefneming gedaen met gausch liet
effektief der infanterie en kavalerie men had
alsdan de artillerie ter zyde gelaten en heden
zou het deze laetste zyn, welke alleen en in
twee dagen lyds zou woiden te samen getrok
ken. Niet minder dan 200 kanons zouden
voorby hel paleis des Konings dellleeren.
Het diiamte Bp.ussel.
Nieuwe By zonderheden
De soldaet Hendrik Van Cuyck, de moor-
denaer van het meisje Elisa dï)ugrée is zater
dag uil de gevangenis der Kleine-Karmelieten
gehaeld en voor den onderzoeksrechter ge
bracht, aengezien er nog sommige formalitei
ten le vervullen waren, alvorens hel buiger-
lyk gerecht gausch van de zaek le ontslagen,
ten einde deze aen de militaire overheid over
te laten.
De beschuldigde, die een lichamelyk onder
zoek heeft ondergaen, ten einde te bestatigen
of hy geen spoor droeg van eene worsteling
met het slaehtoffer, schynt zich zeer weinig
over zyn lot le bekreunen, en want rookte ge
rust eene signer terwyl hy in de cel der be
schuldigden het oogenblik afwachtte van by
den onderzoeksrechter te worden gebracht.
Hy draegt voortdurend de kaporaelstrepeu die
hy geleend had om in permissie te komen,
alhoewel hy geen het minste recht heelt die
te dragen.
De pooging tot zelfmoord, welke hy pleegde
op het oogenblik zyner aenhouding, "wordt op
verschillende wyzen verhaeld. Ziehier wat er
inderdaed is voorgevallen
Toen de vader van den moordenaer zynen
zoon aetigehouden zag en zyne misdaed ver
nomen hebbende, noemde by hem een lafaerd
en verweet hem zich niet te hebben gezelf-
moord na liet plegen van een feit, dat
schande wierp op hem en op gansch zyne
familie.
Daer de beschuldigde zich een revolver had
aengeschaft en de policieagenten nog den tyd
niet hadden gehad hem le onderzoeken, trok
hy dit wapen uit den zak, op het oogenblik dat
by aen deze lieden de toelating vroeg zynen
vader te mogen omhelzen. Het was alsdan dat
dit wapen zyne hand ontviel.
Er wordt te Brussel voortdurend veel
gesproken over hel verdwynen van een onder
geschikten bediende van een financieel ge
slicht aldaer, die met eenige duizende Irand de
plaet beeft gepoelst. Die ontrouwe bediende
is terzelfder lyd verdwenen als de twee hus-
siersklerlcen, waervan wy dezer dagen spra
ken en die bet hazenpad hebben gekozen, de
eene met eene som van 30,000 en de anderen
