IV 1622. YZEREN 4VEG.— VERTREKUREN UIT AELST NAER VERTREKUREN UIT DE VOLGENDE STATIËN De Koloradokever. De Professor en zyne Pleegdochter, Frankryk. ABONNEMENTPRYS6 FRANKS 'S JAERS. Dc inschryving eindigt met 51 December. R-B0DË ANNONCENPRYS, per drukregel: Gewone 20 cent. Reklamen fr. 1,00. Vonnissen op 5,le bladz.50 cent. Dendermonde. 4-55 6-45 8-48 14-25 3-06 6-40 10.05 Lokeren. 4-55 6-45 8-48 14-25 3-06 6-40 Mechclen. 4-55/ 6-45/ 7-19d S-12d Exp. l®2e3®kl H-53d l-04d Exp. 1® 2" 3® kl. 2-50J 3-06/ 6-Oid 6-40/ 10-06rf Exp. i® 2' 3' kl. Anlw. 4-551 6-45/ 7-19rf 8-12d Exr. 1® 2'3® kl. t-04dExp. 1®2® 3' kl. 2-51'd 3-06/ 6-04d 6-40/ 10-06d Exp. 1® 2® 3® kl. Brussel, langs Denderleeuw. 4 40 0-00 7-19 7-50 8-12E. 9-24 11-53 1-04 E. 1® 2® 3® kl. 2-50 5-22 Exp. !®2®3<kl. 6-04 8-49 9-09 10-06 Exp. 1® 2' 3® kl. Leuven, Thicnen, Luik.Verviers 4-40d 4-55/ 6-45/ en 8-12d Exr. 1® 2® 3® kl. 7-50d 9-24d (ll-53d tot Leuven)l-04d Exp. 1® 2® 3® kl. 2-50d O-OOd Exp. 1® 2® 3® kl. 6-04d 8-49d 10-06 Exp. 3 kl. (1) Nota De letter beteekent langs Tennonde en de Gent, (5-00's vryd.) 7-59El®2'3®k 8-41 9-45 12-22 12-40 3-09 3-41 en 5-31 E. 1®2® 3® kl. 6-12 6-40 0-00 9-36 10-49 Exp. 1® 2® 3® kl. Brugge, Oostende. 7-59 Exp.t«2®3® kl.ó-00 9-45 12-22 12-40 3 41 en 5-31 E 1® 2' 3® kl. 6-40 Doornyk, Mouscron, Korlrvk, Ryssel (langs Gend) 8-41 12-22 12-40 3-09 3-41 *Exp. 6-12 6-40 Doorn. Mouse. Korlryk, Ryss. (langs Alh) 6-00 7-50 11-53 0-00 6-04 .Nmove, Geeraerdsbergen, Lessen, Alh 6-00 7-50 8-12 11-53 2-50 0-00 6-04 9-09 Bergen, Quiévrain 6-00 7-50 8-12 11-53 2-50 0-00 6-04 Enghien Braine, Manage,Charleroy, Namen langs Geeruerds- bergen 6 00 (-00 11-53 2-50 0-00 6-04 Sottegem, langs Erpc-Meire. 6.05 (-725's zal12.30 6 02 letter d langs Denderleeuw. Caique Siinm. NAER AELST UIT Ath 6.49 10.30 1.30 4.20 7.58 9.12 Anlw. 5.25 9.50 10.50 E. 1* 2® 3® kl. 12-15 3-15 E. 1°2® 3® kl. 3-33 4.45 5.55 6.50 E. 1®2® 3® kl. 8.55 Brussel 7.20 E.1«2® 3®kl. 7.29 5.00 11.06 11.53 1.55 3.02 en 4.53 E 1® 2-3® kl.5.01 5.55 0.00 8.20 10.10 E, 3 kl. Dendermonde 7.13 9.45 11.34 2.25 5.27 8.23 10.47 Geeraerdsbergen 7.27 11.08 2.07 4.58 8.33 9.50 Gent 0.00E 6 32 7.39 E 1® 2® 3® kl. 8.25 10.59 12.31 E 1® 2® 3® kl. 1.55 4-50 E 1.2.3. kl. 5.09 8.09 8.14 9.33 Exp. 1® 2° 3® kl. Lessen 7.09 10.50 1.50 4.40 8.18 9.32 Lokeren 6.35 9.06 10.57 1.49 4.50 7.50 Nmove 7.55 11.36 2.35 5.26 9.01 10.18 Oostende 0.00E 6.20E. 1 2 3 kl. 6.25 9.00 11.55 0.00 3 30 El® 2® 3® kl. 6.04 8.14 Exp. uit Gent naer Moortzeele, Sottegem, Geeraerdb., Enghien, Braine-le* Comte 5.52 8.12E 8.58 11.18 2.20 5.40 6.59 uit geeraerdsbergen naer Maria-Lierde, Sottegem, Moortzeele en Gent, 5.15 7.24 9.54 11.59 2.58 5.00 5.50E 8.51 uit Denderleeuw naer Haeltert, Burst, Herzele, Sotleg. Audeoaerde, Ansegero, Kortryk, 6.17 0.00 9.01 12.55 6.C9 7.20 uit Sottegem langs denderleeuw naer Aelst, (5.45 's Zaterd.) 7.49 12.06 0.00 5.00 7.48 uit Antwerpen naer St. Nikolaes, Lokeren en Gent 4.40 7.10 8.50 10.55 2.05 3.45 6.35 9.15 uit Gent naer Lokeren, St. Nikolaes en Antwerpen 4.30 7.00 9.25 1O.50 2.15 5.25 7.10 9.10 Uit Sottegem langs Erpe-Meire. 7.49 2.00 7.48 AELST, 15 OCTOBER 1877. Het vluchtschrift door hel ministerie van binnen- landsche zaken uitgegeven, over den koloradokever of Dory/,hora Decemlineuta, bevat henevens zeer we- tcnsweerdigc byzonderheden over hel bestaen en de geschiedenis van dit schadelyk insekt, ook verschil lende nuttige racdgevingen 'nen onze landbouwers, voor 'l geval de koloradokever in onze streken mocht vcrschvnen, omde voortzetting ervan le bestryden. In de voorrede wordt gezegd dal ondanks de zorg vuldige maetvegels, door al de goevcrncmenten ge nomen, ten einde te beletten dat het gevreesd insekt den Oceaen zou overkomen, het noglhnns in Pruisen is verschenen, waerschynlyk in 1876, doch dal het aldaer slechts dit jaer, na de eerste voortleeling, is ontdekt. Dil feil bewyst dal de hoop der geleerden, die geloofden dat de Donjphora zich aen de lucht streek van Europa niet zou gewennen, ongegrond was. Verder wordt in dezelfde voorrede gewezen op de krachtdadige maelregels, welke onmiddellyk door het duitsch goevernement werden genomen om het insekt niet alleen le beletten zicli voort te planten, maer zelfs om liet zoo mogclyk geheel en al uit le roeien. De aengewende middelen bestonden, zooals wy destyds hebben meegedeeld, vooreerst in helofsny- den van het aerdappelgroen, waerna men liet veid overdekte met eene laeg zagemeel en krollen, welke men met petrool begoot en vervolgens in brand stak Voor liet vernietigen der larven in den grond, ge bruikte men bcnzoïle of olie van koollcer, in den handel gekend onder den naem van naplite. Ook in Amerika waor meer dan een derde der Ver- eenigdc Siaten door die plaeg is aengetast, wordt de koloradokever ernstig bestreden en gelukken de be zorgde landbouwers er in aerdappels le oogsten door bel gebruik van zekere middelen. Hetgeen nu volgt is een uittreksel uit een groot werk van M. Charles Riley, natuerkundige in den Slaet Missourri. liet begint met de geschiedenis van den kolorado-kever in Amerika, alwaer hy algemeen bekend is onder den naem van aerdappelluis en voor dc eerste inael den wetenschappelykcn naem van Donjphora Decemlineata ontving in 1842 van Thomas Say, een naturalist die opsporingen deed in het Rots gebergte. In den beginne voedde hel insekt zich met een soort van wilden aerdappel Solanum rostralum go- nacmd doch later toen dc beschaving zich verder naer hel westen van Amerika uitbreidde, kreeg het dierke langzamerhand smack in den geleeklen aerd appel. Weldra breidde de koloradokever zich uit, met eene gemiddelde snelheid van vyflig mylen (80 kilo meters^ per jaer later rukte hy vooruil met eene snelheid van 88 mylen (141 kilomelets) per jaer. Het zyn niet de larven die vooruit gaen, want deze blv- ven zitten op de placls waer zy hun voedsel vinden maer de kever eens lot zyn volmaekten stand geko men, verzei zich en vliegt in gansehe troepen verder. Ook wordt het insekt meermacls lusschcn koopwa ren vervoerd, hetzy per vacrtuig of per spoorweg, cn komt aldus dikwyls te voorschyn in streken waer hel lol dan toe niet was gezien. Aldus heeft het aerdappelvrelend insekt zich ver spreid over eene oppervlakte van 4,033,500 vierkante meters, zynde veel meer dan het derde gedeelte der Vcreenigde-Slaten. De Dorypliora is veel menigvuldiger in de noorder- stalen dan in hel zuiden, omdat in dc eerstgenoemde stalen moer aerdappels worden geteeld en ook om dat hel insekt moeilyk eene warmte kan verdragen die dc 100 graden Farcnheit (38 centigraden) over treft Oorspronkelijke Novelle «loor J. VA Ni llEDi-VOORT. Schryver van Wroeging en GenadeHel Gouden Bidsnoer, Levenscriliek, enz. -»)X(— 19® VERVOLG zie onze voorige nummers. Nora had deze inleiding met ingehouden adem aengehoord, en als men haer opmerkzaem gadesloeg, kwam men tol de ontdekking, dat, ofschoon zy het verhael had begeerd, zy dit evenwel met eene span ning en gejaegdheid zou aenhooren, welke liacr grond vonden in dc vrees, dat liaer geachte pleeg vader, aen wien zy alles verschuldigd was, in waerde by zyne vrienden zou dalen, eu niet langer meer aensprack zou mogen maken op de achting, die men hem lot nutoe steeds had betoondhaer boezem hygde, en zenuwachtige aendoeinngen bewogen haer gelaet, toen tante Bels, die allyd meer dan eene tweede moeder voor haer was geweest, nare treuri ge mededeelingen op de volgende wyze begon Toen ik den professor leerde kennen, was hy pas met zyne vyfjarige pleegdochter in Nederland aengekomen, en betrok hel buitengoed Vlinder beek. Men behoefde geen lyn opmerker le zyn, om lot de ontdekking te komen, dal de bewoners lieden van rang en stand, en overvloedig met lydclyke mid delen gezegend waren. De echtgenote die de pro fessor zich kort na zyne aenkomst had gekozen, was steeds ziekelyk, en maekte door veronachtzaming van 's mans belangen eene faul, die zy ondanks haer zelve beging al dadelyk de komst van eene huishoudster noodzakclyk en de keuze viel, onder vele dames, die zich aenmeldden, op my. Kort daer- De invloed van den Doryphora op de pryzen der acrdappelen is in Amerika zoo eroot dal, in 1873, te Sl-Louis deze vrucht werd verkocht aen 2 dollars (to frank) per schepel van 36 12 liters, den aerdap pel, die men vroeger aen de beesten voederde, werd de uitsluilclyke spys der ryken. Sedert zyne groote uitbreiding, voedt zich de Do ryphora niet uitsluitend meer met aerdappels, maer met allerhande planten. Gelyktydig hebben zyn na- luerlyken aerd en gedaenle verscheidene veranderin gen ondergaen. Zyne kleur verschilt van het oranje geel tol het byna zuiver wit. Zooals wy hooger zegden, voedde zich de Dory phora in het land vanwaer hy oorspronkelyk is. na- melyh in donSlact Kolorado uitsluitend niet hel klein getal, soorten van Solanum, vooral met den Solanum roslratum, en met den Solanum cornultimwelken hy nog boven den geleelden aerdappel verkiest. Hy eet ook lomalen, tabak, belladona, petunias, enz. welke echter minder van zvnen smaek zyn en waervan hy zich slechts bedient by gemis aen aerdappelkruid. Van de acrdappelen geelt de Doryphora allyd de voor keur aen die, welke de zachtste bladeren hebben. Men heeft langen lyd beweerd dal het alleen de larven zyn die eten, doch later is het bewezen dat zoowel de gevleugelde kever als hel kruipend insekt de aerdappelvelden aentast en verwoest. Dc Doryphora heelt ook talryke naluerlyke vyan- den, welke bet voor den landbouwer nuttig is le kennen en waeraen by zyne bescherming dient te vcrlccncn. Een aenlal vogelen verslinden den kolora dokever zoowel gevleugeld als ir. slaet van larf. De raef vooral zoekt iiem mot alleen op de aerdappelvel den maer wroet zelfs in het najaer den grorid om, ten einde de larven daer op te zoeken. De eenden en kiekens zyn insgelyks op dil insekt verlekkerd. On der de viervoetige dieren is er slechts een dat den doryphora eet, namelyk de gewone pad. Een groot getal insckten, waeronder vooral de spinnen met lange pootcn, van hel geslacht Phalan- gium verslinden de larven anderen, zelfs in de ke versoort randen de eieren aen. Ter beslryding van den koloradokever worden vier middelen opgegeven, te weten 1° bescherming van zyne naluerlyke vyanden 2° voorzorgmaetrcgelen 3° mekanische middelen om hem le vermelen cn 4° gebruik van giftige stollen met hetzelfde doel. Aengaendo hel eerste middel wordt opgemekt dat het grootste deel der vyanden van den Doryphora zich niet in Europa bevinden en hel dus nuttig zou zyn die hier in te voeren. Als voorzorgmaetregel wordt aengeprezen, in het najaer het aerdappelkruid in hoopen te zetten de insekten zullen in groot getal dacrin den winter komen overbrengen en aldus gemakkelvk kunnen vernietigd worden. In de lente bekomt men goede uitslagen door de velden te bezaeien met sneden van aerdappels met parysgroen doortrokken de dory phora voedt zich daermeè als hy uit den grond komt en sterft er gevvoonlyk van. M. James Rivers raedt liet gebruik acn van een mengsel van assche en kie- kenmest, rond dc aerdappelstruiken le leggen by het uitschieten dit stelsel versterkt zoo liet schynt de plant, tervvyl hel den vyand verwyderd boudt. Men kan ook de eieren opzoeken welke gemakke- lyk te vinden zyn op den onderkant van het blad de vroegste aerdappelen blyven ook hel meest bovryd daer de Doryphora menigvuldiger wordt naermate het saizoen meer gevorderd is. Een goed middel is ook, een veld dat beplant is met aerdappels die een hard blad hebben te omringen met eenige reien V3n eene soort wier blad zachter is al de insekten val len daerop en aldus wordt het zoeken en vernietigen der eieren vergemakkelykl. Een der eenvoudigste middels om den Doryphora te vernietigen is hel afnemen der larven met de hand dil middel is ook het meest afdoende, op voor- waerde dal hel op lyd geschiedt. Men verzamelt ge- op aenvaerdde ik myne betrekking, en ik moet be kennen dat myn eerste verblyf op Vlinderbeek niet vele genoeglyke dagen lelde. Mevrouw Gondel- wald was iemand van een gemelyk humeur, met wie men, hoe gaerne men dil ook hadde gew ild, op den langen duer geen vrede kon houden Met den besten wil, en de inspanning van al myne krachten, gelukte 'l my niet haer le voldoen, en niet zelden onderging ik verwylen cn berispingen, die zeer onverdiend wa ren. Dc dienstboden mochten haer dan ook volstrekt niet lyden. en eene daervan, Nanni Wild, die ons nog verleden zondag bezocht, gaf haer haet zeer dikwyls in bittere bewoordingen lucht. Daer meviouw geene kinderen had, zou men meenen, dat zy voor hare aengenomen dochter alles had moeien zyn, maer ook dat onschuldig kind werd dagelyks met smaed beje gend. Ik kan my geen enkel oogenblik herinneren, waerop zy haer man eens vriendelyk toesprok altyd was zy norsch jegens hem, overlaedae hem met ver wylen, die ever. hard als onverdiend waren, en zelfs het vleiendst woord uil zyn mond bracht niet de minste verandering in haer afkeurenswaerdig ge drag. Eene van hare zwaerdste grieven legen hem was, dal hy, naer zy beweerde, door hair de man geworden was, cn de schallen, waerop hy mocht bogen, meer beminde dan zyne vrouw, die ze had aengcbrachi. liet ging dan'ook niet om zulk eene vrouw met onveranderde liefde le blyven beminnen hoogstens brengt men hel zoo ver, om dusdanig we zen met toegevendheid lo behandelen, en ondanks zulk een laeldunkcnd gedrag, haer, omdat hel zoo moet zyn, dagelyks voor zyne oogen te dulden. De kwael, waeraen zy lydende was, werd door hare grimmigheid niet verbeterd, en spoedig kwam er eene nieuwe bezoeking by zy kreeg toevallen. Dik wyls ben ik er op aengekomen, dal de professor haer, wanneer zy in onmacht lag, met de liefderyksle zorgen verpleegde, nieilegensiaende by een paer uren vroeger wet haer de grootste onaengenaemhe- woonlyk de larven in een bak met water om ze daerna le vernietigen, doch misschien is hel verkies- baer ze onmiddellyk le verpletteren, naermate men ze ontmoet. Daerloe heeft men eene kleine lang, samengesteld uit twee slukskens hout, een vys en twee leeren riemkens. In zeer warm wieder is het voldoende de planten te schudden totdat de larven er afvallen dezo sterven onfeilbaer op den heetcn grond, daer hel bewezen is dol zy geene groote hitte kunnen verdragen. Het boekske geeft verder nog een aenlal werktui gen op, welke men in Amerika heeft uitgedacht om den doryphora le vangen en onschadelyk le maken. Eindelyk wordt als het beste vcrnietingsmiddel, bel gebruik van parysgroen aenbevolen, doch men mag dil slof niet zuiver gebruiken daer zy niet alleen den kever doodt maer ook schadelyk is voor de plant. Meo heeft echter weldra erkend dat hel parysgroen gemengd met meel of plaesteren op de planten ge strooid lerwyl zy bedauwd zyn het insekt kin doo- den zonder de aerdappelplant lc schaden. Men gebruikt met liet meeste voordeel liet parys groen in water opgelost en men besproeit daernieê do planten, by middel van werktuigen die toelaten op een korten lyd eene betrekkelyk groote ruimte te be sproeien. Dil middel dat in den eerste fel bestreden werd omdat men vreesde dat de vruchten voortkomende van aldus besproeide planten wellicht konden be smet zyn met het lievig vergif dal in het parysgroen is vervat, wordt nu algemeen gebruikt in Amerika, daer de ondervinding heeft bewezen dat dc aerdap pelen aldus gewonnen gerust acn het gebruik kun nen worden overgeleverd. Men moet echter by de behandeling van dit middel voorzichtig te werk gaen, want elk vergif in handen \an onbezonnen persoonen is gevaerlyk. Zicdaer een kort overzicht van den inhoud van dat nuttig boekske, dat zeker de aendachl verdient van al wie zich in ons land op den landbouw toelegt. Misschien mogen wy hopen, zooils de schryver het teil slotte zegt. dat dc koloradokever zich nooit in Europa zal vestigen, en dal de middelen om hem lo verdryven, genoeg zullen gekend zyn, om zyne spoe dige vernietiging te verzekeren. Niettemin wakkeren wy, met den schryver, onze landgenoten aen op hunne hoede te zyn, en zich niet tc laten in slaep wiegen, met dc verzekeringen van hen die niet gelooven dat het insekt hier leven kan. Eens zouden zy le lael kunnen ondervinden hoe kloek en levendig het gestel is van den kolorado- of aerdappelkever. HANDEL EN NYVERHEID. De algemeene uitslag der handelsbeweging tusschen België en de vreemde landen gedu rende het jaer 187G, is hooger dan die van 1875. De algemeene in- en uitvoer te samen be loopt 4,543,800,000 fr. Dit cyl'er is 117,000,000 fr. of 5 p. h. hooger dan dat van 't vorige jaer. De koopwaren in België aengevoerd, name lyk de invoer voor het verbruik, de rechstieek- sche doorvoeren het entrepot zyn begrepen in het cyfer fr. 4,543,800,000 voor fr. 2,400,400,000. Er is op dit cyfer eene verhoo ging van 141,400,000 fr., of 0 p. h. op het cy fer van invoer van het jaer 1875. De algemeene handel voor den uitvoer, bel- gische en vreemde koopwaren te samen, beloopt 2,083,400,000 Irank. Dit maekt 24,200,000 Ir. of 1 p. h. minder dan het cyfer van uitvoer voor 1875. De vreemde produkten, in België gevoerd, om er verbruikt le worden en de voortbreng- den had. Hel spreekt vanzelf, dat myn goede meester, als fier en zelfstandig man, die daerenboven in Üuilscbland als een zeer gevierd geleerde bekend stond, zich deze verwylen niet allyd liet welgevallen, maer ze dikwerf met gestrengheid lerugkaetste Hel gevolg daervan was, dat er dikwyls zulke hevige tooneelen plaels vonder., dat vriend en buer er aen le pis kwamen, en enkele malen liepeo zy zelfs zoo hoog, dal de politie er zich mede bemoeide, en de professor onder verdenking kwam, dat hy zyne vrouw mishandelde. Toch snelde hy haer allyd te hulp, wanneer zy door hare gewone kwacl werd aengegrepen die naluerlyk door de voortdurende huisclyke oneenig- heid, welke hel bloed by haer nog meer aen hel koken bracht, eer verergerde dan beterde, en op zekeren lyd een graed bereikte, die angstverwekkend was. daer de aengewende artsenyen niets meer op haer gestel vermochten. Allydstond ereene (lesch spi ritus in de onnnddeilyke nabyheid van myn meester, welks gedeeltelyken inhoud hy oogenbhkhelyk by zyne vrouw aenwendde, wanneer zy aen de telkens tcrugkcerendc toevallen lydende was. Daer men zich met lang in het gezelschap van mevrouw kon bevinden zonder met haer in conflict le komen, liet ook de professor haer meestal aen zich zelve over, en zal hy grootste gedeelte van den dag, wanneer hy geen paerdrecd, in zyne bibliotheek, of werkte in zyn laboratorium, daer de scheikunde steeds zyne hoofd studie was. De faem had het den goc gemeente ter ooren gebracht, of wel men was het op dc eene of andere wyze te weten gekomen, dal hy ecno volledi ge kennis der vergiften bezat, cn de snclwerkendsto tincturen wist te bereiden. Welke nuttige uilwerking deze wetenschap heeft, kan ik niet beoordeelen, maer zeker is het, dat er zich verschillende lieden van eene zeer gunstige reputatie mede bezig hebben ge houden. Daer deze pracliscne studie voor de oningewyde 1 selen van zyn eigen bodem en zyne nyverheid, welke naer bet buitenland gezonden zyn gedu rende het jaer 1870, vertegenwoordigen eene weerde van 2,512,400.000 fr.; 't zy eene ver meerdering van 103,500,000 frank of 4 p. h. op de uitslagen van 1875. De totale weerde der vreemde koopwaren, in liet gebruik gebracht, beloopt tot 1,448,000,000 fr; voor het jaer 1875, beliep die weerde 1,307,100,000 Ir. Het jaer 1870 levert een cy fer dat vermeerderd is met fr. 141,5000,000 of 11 p. h. De weerde der uitgevoerde belgische produk ten beloopt tot 1,003,800,000 fr., 't zy een ver schil van fr. 38,000,000, of3 p. h. minder dan in 1875. De weerde der koopwaren te lande en langs de rivieren vervoerd in 1870, is 25,500,000 fr. ol 1 p. b. hooger dan de weerde der koopwa ren in 1875 op dezelfde wyze vervoerd. Indien men elke der beide bewegingen afzonderlyk beschouwt, bevindt men dat er eene verhoo ging beslaet van 39,200,000 fr. of 3 p. h. voor den invoer en eene vermindering van 13,700,000 fr. of 1 p. li. voor den uitvoer, tegen 1875. Het vervoer door zeeschepen voor den in- en uitvoer vereenigd, is verhoogd met 91,000,000 fr., of 0 p. h. op die van 1875. Afzonderlyk beschouwd, hebben wy eene vermeerdering van 102,400,000 fr. of 12 p. h. voor den uitvoer en eene vermindering van 10,500,000 fr. voor den uitvoer. Het proportioneel aendeel van het vervoer te lande en langs de rivieren, in het geheel der handelsbeweging, is 04.9 p. It. en dat van het vervoer per zeeschepen van 55.1 p. li. In 1875 was de verhouding 00.1 p. h. en 55.9. p. h. In 1800 was de verhouding 05.4 p. h. en 54.0 p. h. Op 't oogenblik dat het grootste deel onzer geëerde abonnenten ons N' gaen ontvangen, zullen, in Frankryk, de kiezingen voor eene nieuwe Kamer van Afgeveerdigden in vervan ging van deze die door Maerschalk Mac-Mahon ontbonden werd, reeds zyn aengevangen. Het fransche volk, zal alsdan,door zyne plech-* tigeuitspraek, beslissen ol het, met Mac-Mahon aen 't hoofd, de proel der republiek wil blyven nemen tot in 1880, om alsdan den vorm van 't goevernement delinitivelyk te bepalen, ofwel zich blindelings in de armen der radikalen met Gambetta, de woedende waenzinnige, gelyk wylen M. Thiers hem des tyds heele, als op perste geleider, te werpen, om eindelyk in de handen te vallen van de bloedhonden der Commune van 1871, wieryselyke gruweldaden gansch de beschaefde wereld, heden nog doen huiveren. De Figaro van Parys, deelt ter gelegenheid der kiezingen een kort verhael meê van de wanbedryven, waeraen de radikalen zich. in 1871, hebben plichtig gemaekt. In een artikel Horreurs de la Commune getiteld, herinnert dit blad de moorden op de generalen Lecomte en Clément Thomas en op de gyzelaers waer onder zich den Aertsbissclmp van Parijs en M. Bonjean, voorzitter van 't Verbrekingshof be vonden. Verder somt de Figaro de verschillige gebouwen op, het huis van M. Thiers er on- huisgenooten veel gevaerlyks in zich had, mocht hel laboratorium door niemaDd anders dan den professor bezocht worden, en zelfs waren de dienstboden er van bevryd, het voor liaer zoo geheimzinnig verblyf van hun meester schoon le maken, hoewel hel riaer- acn dikwerf behoefte had dit was evenwel een ar beid, dien de bekwame chimist zich zelf getroostte, en dagelyks herhaeldc hy het verbod, dal iemand de scheikundige werkplaels zou binnentreden. Ily zorg de er in den regel wel voor, dat de deur goed ge sloten was, maer enkele malen werd dit door hem vergelen, en hy achtte '1 dus noodig, nu - cn-dan eens aen dat verbod te herinneren. Zoo stonden de zaken, toen cr op zekeren morgend weder eene nieuwe hevige twist tusschen het eclilpaer ontstond, die de noodlotligste gevolgen na zich sleepte. Mevrouw Gondelvvuld was als gewoonlyk do aenleidcnde oor- zaek, en toen zy meer dan ooit gescholden en ge- raesd had, viel zy gillende in onmacht, liet aen haer echtgenoot overlatende, liaer weder uit bare bezwy- ming by te brengen. Daer er oogcnblikkelyke hulp noodig was, greep hy weder naer het lleschje met spiritus, en gaf liaer de noodige hoeveelheid daer van in. Met ziedenden toorn, doch die liy wcnschlc te bedwingen by haer ontwaken, ten einde eene wederinsloriing in voorkomen, verwyderde hy zich. Nanwlyks vvys hy een kwartieruers in den tiiin, of werd door een zvner dienstboden geroepen, die den toestand van mevrouw als zeer zorgwekkend schet ste. Zich verwonderende dal de ongesteldheid langer aenhield dan gewoonlyk, begaf hy zich naer de groene kamer, waer zy lag. en meenendc eene be- wustelooze vrouw te vinden, ontdekte hy een lyk. Gerechte hemelzy had zeker vergift ingekre gen, riep jufvrouw Polfring uit. Nora had al dien lyd met ingehouden adem zitten luislereo toon het verhael tot op de hoogte was, genaderd, beefde zy als een riet, en zeide halfstame- lend derbegrepen, die door de communemannen werden algebrand. De stoffelyke schade door dit bandieten-goevernement veroorzaekt, be liep, volgens dit blad, tot de verbazende som van 807.500,000, zegge acht honderd ze ven millioenvijf honderd duizend franks En zeggen dat onze belgische liberalen de party die zulk afschuvvelyk galgenaes in zyne rangen telt, eene zedelyke ondersteuning ver leent en toejuicht Wat nu de uitslag der kiezingen zyn zal, dit blyft een duister raedsel. Nogthans, naer het oordeel der organen van de bewarende denk- wyze, mag men grooielyks hopen dat de Can- didaten van de party der orde, in meerderheid zegepralend uit de stembus zullen komen. Dit is overigens de hoop en de wensch van alle treflelyke lieden, want, moesten de radi kalen, tegen aller verwachting, de overhand behalen, dit zou wellicht het voorspel kunnen wezen van tooneelen die ons de moord.de brandstichting en de plundering nog akeliger en afschuwelyker dan in 1871 zouden onder oogen brengen. De kiesvergaderingen zyn in Frankryk afgcloopen en zoowel M Gambetta en zyne vrienden als de par- lygaogers van hel ministerie, hebben voor het kics- korps hunne geloofsbelydenis afgelegd. Na die allen heeft maerschalk Mac-Mahon, nogmaels het woord genomen cn in een manifest, dat bondig maer krach tig is opgesteld, nog eens het volk den toestand dui- delyk voor oogen gelegd. Nu zyn de kiezers genoeg- zaern ingelicht en kunnen zy met kennis van zaken uitspraek doen tusschen twee manDen, waervan de eene de orde en de andere de revolutie vertegen woordigt. Wy laten hieronder het manifest van maer schalk Mac-Mahon volgen. Maerschalk Mac-Mahon, President der Bepubliek, aen het fransche volk. Franschen, Gy gaet stemmen. De geweldige tael der oppositie heeft alle begoo cheling doen verdwynen. Geen laster kan de vvaer- lieid meer verduisteren. Neen, de republiekeinsche konstitulie is niet in gevaer. Neen, het goevernement, hoe vol eerbied het ook zy voor den Godsdienst, gehoorzaemt niet aen een zoogezegden klerikalen invloed, en niets is in slaet om hel meê te slepen in eene politiek welke den vrede zou in gevaer brengen. Neen, gy zyl niet bedreigd met een welkdanigen terugkeer tot de misbruiken van vroegere tyden. De stryd is tusschen do orde en de wanoide. Gy hebt reeds uitspraek gedaen. Gy wilt, door vyandige kiezingen het land niet wer pen in eene onbekende toekomst van krisissen en botsingen. Gy wilt de verzekering der rust zoo buiten als bin nen het land, de overeenstemming der openbare machten, de veiligheid voor den arbeid en den handel. Gy zult stemmen voor dc kandidaten, welke ik uwe vrye stemmen aenbeveel. Franschen, Het uer is gekomen. Gaet zonder vrees naer dc slembus. Beantwoordt aen mvnen oproep, en ik,door de konstitulie geplaetst op eenen post welken de plicht my verbiedt le verla ten, blyf verantwoordelyk voor de'orde en den vrede. Dc president der republiek, Maerschalk MAC-MAHON, Hertog van Magenta. En... het was zeker een noodlottig toeval... Papa had het niet zoo gewild Ik zal er my wel van wachten, het tegendeel te beweren, of hem in de verste verte te verdenken, myn kind, ging de verhaelster voort, doch de po litie dacht er anders over. De oneenigheid, waerin het eclilpaer leefde, was haer, zooals wy weten, ter ooren gekomen, en zy had zicli zelfs een paer malen gedwongen geacht, op raed van anderen, tusschen beiden te treden. Toen nu liet plotseling overlyden van mevrouw Gondelwald bekend werd, ging" het gerucht als een vuertje rond, dat de professor niet onschuldig was acn haer dood. Hy word gevangen genomen, aen een voorloopig verhoor van den on derzoeksrechter onderworpen, en daer de justitie door dit alles geen meerder licht in de zaek kreeg, omdat de beschuldigde bleef ontkennen, in hechtenis gehouden tol er eene lykschouwing had plaets gevon den, die de ware oorzaek van het overlyden aen het licht bracht. Reeds den volgenden dag werd deze bewerkstelligd, en de verklaring der doktors luidde a Gestorven door Atropina, een snelwerkend ver gift. Zooals ik naderhand heb gehoord, gebruikt men dil om dieren, die men anatomisch onderzoeken wil, snel le dooden. Hel deed er geen goed aen, dat hel van algcmeeno bekendheid was, hoe de professor vergiften wist le bereiden, en meer-en-meer rees het vermoeden, dal hy schuldig was. Met kalmte en be- daerdheid bleef hy echter zyn onschuld volhouden wel stemde hy toe, dat zyne vrouw door vergift ge storven was evenzeer als hy den inhoud van het fleschje, dat men in de groene kamer by het lyk had gevonden, voor atropiii3 erkende hy zeide ook de ongelukkige daervan te hebben ingegeven, in de overtuiging, dat liet spiritus bevatte, waermeê de vloeistof dan ook in kleur en gehalte 'veel Overeen komst had, maer dat alles mocht niet balen, hy werd niet geloofd. (Wordt voortgezet

Digitaal krantenarchief - Stadsarchief Aalst

De Denderbode | 1877 | | pagina 1