1 1
52ste Jaer.
Zondag', 14 Juli
pi m a- Lm
ké mi &m*i
YZEREN WEG.— VERTREKUREN UIT AELST NAER
VERTREKUREN UIT DE VOLGENDE STATIËN
De dronkenschap.
De Professor en zyne Pleegdochter
Dood van M. B. Duniorticr.
Aen de buitenlieden.
Liberale Willekeur.
tj-v ,'s*s v_ i--.
ABONNEMENTPRYS: 6 FRANKS 'S JAERS. De inschryving eindigt met 31 December.
ANNONCENPRYS, per drukregel: Gewone 20 cent. Reklamen fr. 1,00. Vonnissen op 3'" blad/.. 50 cent.
Dendcrmondc. 4-55 6-45 8-42 12-25 3-06 6-40 10.05
Lokeren. 4-55 6-45 8-42 12-25 3-06 6-40
Mechclen. 4-55/ 6-451 7-19<i 8-12d Exp. !®2®3®kl. it-53d
1-04d Exp. 1® 2° 3e kl. 2-50d 3-06/ 6-04d 6-40/
10-06d Exp. 1° 2® 3® kl.
Aotw. 4-551 6-45/ 7-l9d 8-l2d Exp. 1® 2® 3' kl. 1-04dExp.
1® 2® 3® kl. 2-51'd 3-06/ 6-04d6-40/ 10-06d Exp.
1® 2® 3® kl.
Brussellangs Denderleeuw. 4 40 0-00 7-19 7-50 8-12E.
9-24 11-53 1-04 E. 1® 2® 3® kl.2-50 5-22Exp. 1® 2' 3® kl.
6-04 8-49 9-09 10-06 Exp. 1' 2'3® kl. Des zondags
8,59 's avonds houdt stil in de lusschenstaticn.
Leuven, Thienen, Luik.Vcrviers 4-40d 4-55/ 6-45/ en 8-t2d
Exp. 1® 2® 3® kl. 7-50d 9-24d (ll-53d tol Leuven)!-04d
Exp. 1® 2® 3® kl. 2-50d 5-22d Exp. I® 2' 3® kl. 6-04d 8-49d
10-06 Exp. 3 kl.
(1) Nota De letter boteekent langs Tcrmonde en de
Gent, (5-00 's vryd.) 7-59El®2®3®k 8-41 9-45 12-22 12-40
3-09 3-41 en 5-31 E. 1®2® 3® kl. 6-12 6-40 8-49 Exp.
1® 2® 3® kl. 9-36
Brugge, Oostende. 7-59 Exp.1®2®3® kl.6-00 9-45 12-22
12-40 3 41 en 5-31 El® 2® 3® kl. 6-40
Doornyk, Mouscron, Korlryk, Byssol (langs Gend) 8-41
12-22 12-40 3-09 3-41 Èxp. 6-12 6-40
Doorn. Mouse. Korlryk, Rvss. (langs Alh) 6-00 7-50 H-53
0-00 6-04
Ninove. Geeraerdsbcrgcn, Lessen, Ath 6-00 7-50 8-12
1 1-53 2-50 0-00 6-04 9-09
Bergen, Quiévrain 6-00 7-50 8-12 11-53 2-50 0-U(> 6-04
Engliien Braiue, Manage,Charleroy, Namen langs Geeraerds-
bergen 6 00 (-00 11-53 2-50 0-00 6-04
Sottegem, langs Erpe-Mcirc. 6.05 (-725 's zat12.30 6.02
letter d langs Denderleeuw.
Ath
Anlw.
Unique Knnm.
NAER AELST UIT
6.49 10.30 1.30 4.20 7.58 9.05
5.25 6,35 9,15 9.50 10.50 E. 1® 2® 3® kl. 12-15
102®3® kl. 3-35 4 45 5.55 6.50 E. 1® 2" 3® kl. 9.1 0
Brussel 7.20 E.1®2® 3®kl. 7.25 9.00 11.06 11 53 1.55 3.(2
Deszdhdags3,30 namiddag ;houdl stil inde tusschenstatien.
en 4.53 E 1®2U 3® kl. 5.01 5.55 7.05 8.10 E, 3 kl. 8.20
Dendermonde 7.13 9.45 11.34 2.25 5 27 8.23 10.47
Geeraerdsbergen 7.27 11.08 2.07 4.58 8.33 9.41
Gent O.OOE 6 32 7.39 E 1® 2® 3® kl. 8.25 10.59 12.31 L
1® 2® 3® kl. 1.55 4-50 E 1.2.3. kl. 5.09 8.09 8.14
9.33 Exp. 1® 2° 3® kl.
Lessen 7.09 10.50 1.50 4.40 8.18 9.25
Lokeren 6.35 9.01 10.57 1.49 4 50 7.50
Ninove 7.55 11.36 2.35 5.26 9.01 10.09
Oostende O.OOE 6.20E. 1 2 3 kl. 6.25 9.00 11.55 0.00
3 30 El® 2® 3® ld. 6.04 8.14 Exp.
uit Gent naer
Moorlzeelo, Sottegem, Geeraerdb., Englnen, Braine-le-
Comte 5.52 8.12E 8.58 11.18 2.20 5.40 6.59
UIT GEERAERDSBERGEN NAER
Maria-Licrde,Sottegem, Moortzcele en Gent, 5.15 7.24
9.54 11.59 2.58 5.00 5.50E 8.51
uit Denderleeuw naer
Haeltert, Burst, ilerzele, Solteg. Audenaerde, Ansegero,
Korlryk, 6.17 0.00 9.01 12.55 6.C9 7.20
uit Sottegem langs denderleeuw naer
Aclst, (5.45 's Zalerd.) 7.49 12.06 0.00 5.00 7.48
uit Antwerpen naer St. Nikolaes, Lokeren en Gent
4.40 7.15 8.50 10 55 2.05 3.50 6.35 9.15
uit Gent naer Lokeren, St. Nikolaes en Antwerpen
4.30 7.05 9.25 1O.50 2.20 5.25 7.10 9.10
Uit Sottegem langs Erpe-Meire. 7.49 2.00 7.48
AELST, 13 JULI 1878.
De heer Dubois-Thoni, goeverneur der pro
vincie Brabant, heeft by het openen van den
zittyd van 1878, in den Provincieraed, eene
merkweerdige redevoering uitgesproken wel
ke handelde over het misbruik der sterke dran
ken, in andere woorden, over de dronken
schap, de schandelyke plaeg die de zedelyke
ontwikkeling der gemoederen stremt, verlamt
en verteert.
De dronkenschap, zegt de achtbare spreker,
is eene invretende kanker der maetschappy
die in Belgie, in Frarikryk, in Duitschland, in
Engeland, in Amerika, kortom overal duizen
den slachtoffers medesleept.
De gevolgen van die kwael zyn versclirik-
kelyk, vooral by de werkende klas onder de
welke zy het meest heersclU. De dronken
schap doodt de krachten des lichaems cn de
vermogens der ziel zy is moeder der ellende
en der misdaed de zinneloosheid en de zelf
moord volgen haer veelal. Deze drilt zet zich
over van de ouders lot de kinderen, en drukt
alzoo op ongelukkige telgen den stempel van
zwakheid en bederfna dry of vier geslachten
is eene stam door dien worm aengetast, afge-
knaegd, doorstoken en valt vermolmd ten
gronde zonder eenig spoor achter te laten. Het
openbaer fortuin ondergaet door die noodlot
tige verkwisting onschatbare verliezen door
werkstaking, ziekten en haeslige dood. Men
heelt het te recht gezegd een aen den drank
verslaefde mensch is een verloren mensch
verloren voor vrouw en kinderen welker beul
hy wordtverloren voor de samenleving
waervanhyeen nutteloos lid wordt; insgelyks,
eene familie met een dronkaerd aeu het hoofd,
vergaeteene samenleving, waer de dronken
schap de overhand krygt, gaet ten gronde.
ledereen herkent de kwael, iedereen be
treurt ze. Wat middel er tegen aengewend.wat
balsem op die gapende wonde gegoten
Is men veroordeeld zonder beroep door die
troostelooze woorden die gedronken beeft,
zal nog drinken? Hoe zal men het bekomen van
geen misbruik te maken van den drank. Som
migen meenen de oplossing te vinden in bier
voor te zetten in plaets van brandewyn. On
der alle behoedmiddelen tegen de dronken
schap aengebracht, moet men zeker het onder-
wys en de opvoeding vooraen stellen. Het
volk onderwyzen, het volk zedelyk maken,
zonder dat is er geen vooruitgang. De mensch
is dubbelhy is geest en beestverheffen wy
den geestdoen wy de beest gehoorzamen. De
school, de boeken, de conferenciën zullen
hiertoe meer bydragen dan welk dwangmid
del ook. In andere landen hebben de matig
heidsgenootschappen veel goed te weeg ge
bracht die maetschappyen zyn hier niet tot
stand kunnen komen. Dat is te betreuren. Om
het even, laet ons onze krachten samenspan
nen Eendracht maekt Macht.
Dan raedt spreker aen andere maetregelen
ook niet te verwerpen, namelyk, de verhoo
ging van het patentrecht op de kleine en vcr-
derfelyke brandewyn-kroegen. In Brabant zyn
Oorspronkelijke Novelle
door J. U. YAH' IIEIIEVOOKT.
Schryver van Wroeging en Genade, Hel Gouden
Bidsnoer, Lcvenscriliek, enz.
57® VERVOLG ZIE ONZE VOORTGE NUMMERS.
't Is wat fraeis En wat zie ge er won
der'.yk uit Waer hebt ge die kleercn vandaen ge
haeld Die voile, die ge daer op u hoed hebt.
van my Wel, schepsel, ik hoop niet, dat ik
my aen bezondig, maer ik zou haesi denken, dat ge
gek waerl geworden.
Wees nu met langer boos op my, tante Bels
dat alles had ik noodig voor het doel, dat ik beoog
de ik wilde op myn eenzamen tocht door niemand
herkend worden. Die zwarte voile heb ik gislcrmor-
gend uit uwe garde-robe genomen, welke gy, lege
uwe gewoonte, liet openslaen. De zwarte japon i
een oudje, zy lag sedert oen jacr of zeven boven op
zolder in eene kist
Maer waerom alleen zoo laet de slraet op te
gaen, dal gy het noodig vondlu dus te vermommen,
myn kind Spreek ik begryp er niets van riep
tante Bels, met tranen in de oogen, terwyl zy Nora
zachtjes voortduwde.
Om u ineens uit den droom te helpen, zal ik
u maer zeggen, dat ik Wouter een bezoek heb ge
bracht, sprak Nora, toen zy de kamer binnentraden.
Wat zeg ge, hebt ge Wouter een bezoek ge
bracht en waerom mocht ik daer dan niets van we
ten
Omdat ge my dan zeker hebt willen verge
zellen, tante, en hoe aengenaem uw gezelschap my
959,805 inwooners en 15,449 herbergen dus
eene herberg op 62 inwooners, vrouwen.meis
jes en kinderen meegerekend. Te Brussel,
in 1877, waren 164,598 inwooners, aldus eene
herberg voor 52 inwooners.
De achtbare heer Goeverneur vindt eindelyk
maer een middel om die schandelyke plaeg te
bestryden, namelyk, de uitbreiding van'1 lager
onderwys.
Doch de geachte spreker zegt geenzins of
dit onderwys den godsdienst of liever de
christelyke leering tot grondzuil moet hebben,
of wel, gansch verwereldlykl, 't is te zeggen,
goddeloos moet zyn.
De heer Goeverneur zou dit klaer en duide-
lyk moeien verklaren, nu men op 't punt is de
volksscholen door de afschaffing der wet van
1842, aen allen godsdienstigen invloed te ont-
ukken.
Wat ons betreft, wy zeggen hel, het gods
dienstig en zedelyk onderwys is alleen in siaet
den volkskankerdien men dronkenschap
noemt, te bestryden. Waerop anders dan op
de Godheid kan de onderwyzer zich steunen
om aen zyne leerlingen de dronkenschap als
een oneindig kwaed ie doen afschuwen
Zeg eens aen iemand wie de vreeze Gods niet
bezitwacht u van dit of dal te verrichten, 't
is een groot kwaed dat door God voorbeeldig-
lyk gestraft wordt, en die iemand zal op uwe
woorden geen acht geven, hy zal in zyne boos
heid hardnekkig blyven volherden.
Ja, wy herhalen het, het onderwys op de
christelyke leering gesteund, is alleen in slaet
de plaeg der dronkenschap te bestryden. De
rede, de overtuiging, de ondervinding dat on
matig drinken eene schandelyke plaeg is, zul
len de dronkenschap niet uitroeien indien men
de vreeze Gods in de herten der volkeren niet
prentWant als men God niet vreest, als
men met de eeuwige straffen spot, zyn de re
de, de overtuiging en de ondervinding mach
teloos om den mensch te beletten den weg des
kwaeds in te slaen.
Dit is eene onbetwistbare waerheid op de
ondervinding gesteund.
En juist op 't oogenblik dat de dronken
schap, die volkskanker, zich met rasse schre
den in de bevolkste centrums des lands uit
breidt, beramen onze wetgevers maetregelen
om het eenigste wapen tegen die afschuwelyke
)laeg, te verbryzelen. Zoohaest de christelyke
eering uit de volksscholen zal verbannen zyn,
zal die plaeg zich ongetwyfeld nog erger onder
de werkende klassen uitbreiden.Geen wonder,
de vreeze Gods, de eenigste teugel, welke tot
hiertoe deovergroote meerderheid wederhield,
zal uit de herten der volkeren gerukt worden.
Wy moeten buiten ons Vaderland niet gaen
om er een levendig voorbeeld van voor oogen
te hebben. Men begeve zich naer de volkryke
centrums der provinciën Henegauw, Luik, en
in de groote steden. De godsdienstige invloed
by de massa is er byna nietig de overgroote
meerderheid bezit de vreeze Gods niet meer,
en wat ziet men er gebeuren?
De dronkenschap woedt er als eene besmet
tende plaeg jong en oud zonder onderscheid
van geslacht leveren zich aen 't verderflyk mis
bruik der sterke dranken o9er.
Men weet het, de dronkenschap leidt tot de
misdaed, tot de onzedelykheid, met een woord,
lot de verbeesting. Hieruit spruiten al de echt
breuken, de veelvvyvery, de talryke onwettige
geboorten, het verlaten van kinderen, de dief-
ten, de brandstichtingen, de baenstroopery en
de moordery voort, die in de groote steden
en vooral in Henegabwen zoo menigvuldig be-
statigd worden en die streek onveilig maken.
Doch het afschuwelyk schouwspel dat dit
deel van T land ons oplevert, wederhoudt onze
liberale wetgevers niet. Hunne haet tegen God,
de Kerk en hare leering verblindt hen zy zien
den afgrond niet waerheen hunne verdelgende
leerstelsels ons Vaderland eindelyk zullen
voeren. Wellicht wanneer het zal te laet zyn,
zal hunne verblindheid ophouden, en zullen zy
eindelyk met ons moeten erkennen dat zonder
God en de christelyke leering der Kerk, de sa
menleving onvermydelyk moet verloren gaen.
Dynsdag morgend ten 5 uren overleed te
Doornik, M. Bartholomeus Dumortier, in den
ouderdom van 82 jaren.
M. Dumortier was een van België's grootste
burgers hy was een uitmuntend patriot, een
groot geleerde, een kundige naturalist, een
verdienstelyk oudheidskundige, een bekwaem
polemist, een onzer politieke redenaers, een
der wakkerste en onverzetbaerste stryders
voor de goede zaek en een ievcrig christen.
De herinnering aen dit zoo geleerd, zoo vuer-
vol, zoo zuiver, zoo origineel en levens zoo
grootsch figuer, dat door het penseel van
Gailiait zoo levendig is weergegeven, zal on-
sterflyk zyn by zyne landgenoten.
M. Dumortier, zegt het Journal de Bruxélles,
had tegenstrevers, vyanden nooit. Niemand
beter dan hy, vertegenwoordigde onder ons,
den antieken type van den Belg. Trouw catho-
lyk en trouw verkleefd aen onze openbaren
vryheden, eerbiedigden vrienden en tegen
strevers in hem den nationalen iever die hem
bezielde. Wanneer hy sprak, deed zyne origi
naliteit soms lachen doch zyne vrymoedige
rondborstigheid en zyn beminnelyk karakter,
dwongen bv elkeen eerbied voor hem af. Der-
gelyke karakters vereeren een land, en ver
werven het achting by den vreemde.
Bartholomeus-Karei Dumortier werd gebo
ren te Doornik, in 1796 hy begon zyne stu
dien in het atheneum dier stad, en voleindigde
deze in het Lyceum te Parys. Teruggekeerd in
zyne geboortestad, leverde hy zich over aen
de studie der kruidkunde, natuer- en letterkun
de. Zyn eerste werk verscheen in 1822 en was
getiteld Commenlationes botanica.
Lid der Staten-Generael, onder koning Wil
lem, en in die vergadering beschouwd als het
hoofd der patriotten party, droeg M. Dumortier
by tot de onafhankelykheid van België hy
stelde zich aen het hoofd der beweging, die in
1850 uitberstte en hy was hel, die liet adres
opstelde en aenbood van de officiers der bur
gerwacht, waerin de herstelling der grieven
gevraegd werd.
M. Dumortier onderscheide zich rneerihalen
gedurende de omwenteling door zeer uitste
kende feiten, lot hy in 1851 tot lid der nalio
nale vertegenwoordiging gekozen werd. Se
dert dien tyd zetelde hy in de Kamer.
Onmogelyk zou het zyn hier aen te halen,
hoe M. Dumortier in 's lands raedzael, gedu
rende meer dan eene halve eeuw, deelnam aen
alle voorname beraedslagingen.
Wie herinnert zich de redevoeringen niet
van den verslaggever der gemeentewet, en den
ophef in het land en in den vreemde veroor-
zaekt door zyn beroemd werk la Belgique el les
vingt qualreAi hides, dat in 1858 verscheen?
Meer dan 40,000 exemplaren van dit werk wer
den in Europa verspreid.
Op 9 mei 1859, na de stemming van hel trak-
taet, ontvingen MM. Dumortier en Gendebien
de burgerkroon, en een banket, te Gent inge
richt.
Het is onmogelyk in de beperkte ruimte van
een dagblad, gansch den schitterenden levens
loop te schetsen van een burger als M. Du
mortier. Wy bepalen ons dus ook met te zeg
gen, dat M. Dumortier gestorven is in den
schoot der Kerk, waervan hy een der trouwste
en verkleefdste zonen was.Gansch zyne weten
schap, zyne geleerdheid, de rykdommen van
zynen geest heeft hy altyd ten dienste gesteld
van die Moeder der beschaving. Z. H. Leo XIII
zond hem op zyn doodbed den pauselyken
zegen. Men mag zeggen, dat helleven van M.
Dumortier slechis eene lange verheerlyking is
geweest van het calholyk België.
De lykdienst van M. Dumortier, is vrydag,
12 juli, ten 11 ure gecelebreerd geworden in
de hoofdkerk van Doornik hy had moeten
plaets hebben in de kerk van den H.Quintinus;
doch het kapittel der hoofdkerk, de uitsteken
de diensten willende erkennen door M.Dumor
tier aen deze bewezen, heeft laten vragen aen
de famillie dat de plechtigheid in de hoofdkerk
zou plaets liebbeu.
Mgr. Dumont bevondt zich te Chassart by
Fleurus, cn is naer Doornik teruggekeerd, om
M. Dumortier in zyn laetste oogenblikken by
te staen.
M. Dumortier is ten 5 ure 's morgens gestor
ven. Hy heeft tot het laetste oogenblik het
volle bezit van zyn verstand en de gerustheid
zyner ziel behouden. Tot op het laetste oogen
blik ook heeft hy niet opgehouden zyne belang
stelling te toonen voor de openbare zaken. Na
zyne kinderen en klein-kinderen aenbevolen
tè hebben altyd vereenigd, altyd getrouw
aen de cathoylke Kerk te blyven, sprak hy,
in bewoordiging vol verontweerdiging.over
het vonnis welk tegen de calholyken werd
uitgesproken in de zaek van Half-Vasten.
altyd is, heden moest ik wenschen, daervan ver
schoond te blyven.
En waerom dat Hel is alles behalve vleiend,
zou ik zeggen.
Gy hebt daerin volkomen recht, maer ik
moest Wouter zonder getuigen spreken.
n Als ik u niet zoo goed kende, zou ik uw ge
drag ten sterkste veroordeelen want welke jonge
dame gaet alleen een heer op zyee kamer bezoeken
Doch, hoe gewaegd ook, uwe bedoelingen, daer twy-
fel ik niet aen, zullen zeker zuiver cn oprecht zyn
geweest. Mag ik ook thaos nog niot welen, wat er
gesproken is
Hel is my, met den besten wil, onmogelyk u
dal alles te vertellen.
Deel my er dan ten minste iets van mede,
sprak tante Bels, hoe langer hoe meer nieuwsgierig.
Ik heb Wouter ten huwelyk gevraegd
antwoordde Nora, zoo los, mogelyk.
Tante Bels verloor haer evenwicht, draeide een
poer keer om en om, en viel toen achterover op de
sofa neder, met den uitroep
Wal ik ook had kunnen denken, Nora, dat
nimmer 1 Weel ge wel, wat ge gedaen hebt
Ja, zeker weel ik dat, beste tante wees ver
zekerd, het geschiedde na ryp beraed.
En gy wacrt besloten, u de volgende week
naer hel klooster te begeven
Dat is zoo maer men kan weieens van plan
veranderen.
Nora, ik vrees, dal ge niet goed hebt gehan
deld.
Dan verschillen wy in zienswyzc, lante ik
meen van wel.
Gy hebt, uit medelyden met myn armen neef,
uwe geheele toekomst opgeofferd, welke gy u altyd
als eene zaligheid droomdel
lk heb de insprack van myn hart gevolgd ik
zal met Wouter gelukkig zyn, omdat ik voortdurend
hel bewustzyn in mv om moet dragen, dat ik een
anders braven jongeling aen hel verderf heb ontrukt;
daerenboven, ik heb hem lief
Edelmoedig meisje, als ge u zelve maer niet
bedriegt
0, neen, ik ben van het tegendeel overtuigd
het is Gods wil, dat het dus geschiede
Daerop begaf Nora zich naer haer pleegvader, die
voor het eerst in zyn vollaire eene lange Duitsche pyp
zat te rooken, en mets van hare afwezigheid bemerkt
had zy deelde hem insgelyks hel belangryke nieuws
mede. Ook hy opperde de vrees, dat het meisje zich
zelve mocht misleiden, en hoewel hy sedert geruimen
tyd alle huwelyksplannen met zyne pleegdochter
lerzyde had geschoven, bleek voor een oogenblik
de oude grieve weder by hem boven te komen, toen
hy nadenkend sprak
Zoo moet ge dan toch een paer worden
De Hemel heelt het dus besloten was
Nora's antwoord.
Toch begreep Gondelwald vlugger dan zyne huis
houdster, dal er geen beter middel was om den ge
vallen jongeling op te richten, die in dcn-laelslen tyd.
meer dan men oppervlakkig wel zou meenen, in stil
te het onderwerp zyner ernstige bezorgheid had uit
gemaakt. Nadut hv eene poos over het geval had na
gedacht, keurde hy de handelwyze van Nora dan ook
goed, en het was dus aen geen twyfel onderhevig,
dat hy Wouter den volgenden morgen, zooals zyn
pleegkind hem verzocht, op Vlmderbeek zou ont-
vaDgcn.
De nacht na dezen gedenkwaerdigen dag was koud.
De melkboer vertelde des ochtends aen Dicntje, dal
Wy gelooven waerlyk dal de schryvelaers
uit 't Verbond de buitenlieden van 't arrondis
sement Aelst, als domme lompe kneukels, zon
der eenig verstand of begrip aenzien.
En inderdaed, in zyn nummer van zondag jl
steurt hy hen een woordje toe om ben pogen
wys te maken dat de liberalen tegen de catho-
lyke Religie niet zyn dal verre van eenige
vyandschap tegen ons voorvaderlyk Geloof en
onze priesters te voeden, de liberalen van
lieden, even als die van vroegere tyden, altyd
hunne overtuigde voorstaenders zullen wezen.
Zooveel schynheiligheid hebben wy nog
nooit ontmoet.... Men moet de schynheilig
heid in persoon zyn, om zoo schaemteloos,
tegen de waerheid ui, zich als de vrienden, de
oorstaenders der eatholyke Religie te durven
voorstellen.
Doch de buitenlieden van 't arrondissement
Aelst zyn zoo dom niet als de Verbondschryxe-
laers het wel voor hebben.. Neen, integen
deel, want niet één is er welke 't artikel des
bonds heeft gelezen of hy zal zich de vol
gende vragen gesteld hebben
Waerom, als de .liberalen tegen de "religie
niet zyn, roepen zy dan uitHet lïberalismus
de vrydenkei y of 't is niets
De vrydenkers verloochenen de Godheid,
dus als er geen God bestaet zyn er geen ker
ken noodig om er Hem te aenbidden, geene
priesters om zyn Woord te verkonden. Dat is
zoo klaer als de zon
Moet men hieruit niet besluiten dat de libe
ralen zoohaest zy volkomen zullen meester
zyn, de kerken zullen sluiten en de priesters
ervolgen en pynigen lot dat de laetste
al verdwenen wezen, daer zy, volgens ben,
olstrekt onnoodig zyn
Ten andere, er zyn voorbeelden. In de jaren
90 en tydens de Commune van Parys, waren
de liberalen ten volle meester en wat gebeurde
thans De kerken wierden gesloten, de
Bisschoppen priesters en kloosterlingen als
'1de dieren vervolgd en eindelyk op de on-
bermherligste wyze gefolterd en vermoord
Wie durft dit loochenen
Waerom, als de liberalen tegen de religie
niet zyn, willen zy de opkomende geslachten
aen den heilzamen invloed der Kerk ontruk
ken waerom willen zy eene samenleving van
;odverloochenaers vormen
Met wat ander doelwit dan om zielen aen de
Kerk te ontrukken, zal het goddeloos onder
wys alhier ingevoerd worden
Waerom.als de liberalen tegen de religie niet
zyn, lasteren zy onophoudeiyk dezelfde religie
Ti hunne gazetten en redevoeringen, bespot
ten zy de godsdienstige ceremoniën, versma
den zy hare priesters, vervolgen zy hare kloos
terlingen?
En men zeggen niet dat wy hier de waer
heid sparen, want duizende, ja duizende voor
beelden zouden wy kunnen aenhalen. Niet lan
ger dan in den loop dezer week, riep de libe-
rael Goblet, in eene kiesvergadering te Brussel,
uit dat de belgische liberalen met het
papismus moesten afbreken
Wat bedoelde Goblet hierdoor. Wel hy wilde
eenvoudig zeggen dat de tyd gekomen was
de vervolging tegen de Religie en hare diena
ren aen te vangen. Niets andersNiets
t Spyt ons dat plaetsgebrek ons noopt
ons by deze dry vragen te bepalen. Honderde
voorbeelden hebben wy voor oogen die onte-
gensprekelyk bewyzen dat de liberalen geen
ander doelwit hebben dan de verdelging of
vernietiging van de R. C. Religie om daerna
op hare puinen de heerschappy der beest te
vestigen.
het sterk gevrozen had, en we zeker nog meer koü
kregen, daer hy eenige honderden wilde eenden had
gezien, die in hare vlucht de letter K beschreven
De vyvers waren dan ook met eene'dunne yslaeg
overdekt, cn het bladerloos geboomte toonde aen
zyne takken dien opmerkelyk willen ryp, welke het
winterlandschap een zoo schilderachtig aenzfen
geefi, maer tevens eene duidelyke voorspelling is van
de onaengenaemheden, welke dal seizoen in zyn ge
volg veert. Met dat al was hel een heerlyk fiissche
herfstmorgen, en opgeruimd sloeg ik een blik door de
hreede vensterruiten van eene der kamers op Vlin
derheek waerin ik, na eene flinke wandeling, op
eene gemakkelyke sofa eene welkome rust vond. Het
vertrek, dat meestal als huiskamer betrokken werd,
was net cn doelmatig ingericht, en bevatte vele ge-
rieflykheden, die, hoewel {minder sierlyk, lot 's men-
schen ononlbcerlyke behoeften behooren, zooda
een vcrblyf aldaer voor de meesten op den duer aen
genamer "wordt dan in de ruimste zael met een keu
rig ameublement. Ik kan dan ook niet anders zeggen,
dan dat ik er my tamelyk op myn gemak bevond.
Toch had ik myne tevredenheid met alleen aen het
hoven beschrevene te danken er was daertoe nog
eene andere aenleiding deze met nog eenige byzon-
derheden zullen den lezer zoo spoedig mogelyk ken
haer gemaekt worden, indien hy ons gelcidelyk w"
volgen.
In zyn gemakkelyken vollaire zal Gondelwald
zyne Duitsche pyp te dampen als eene stoommaehi
ne naesl hem zat Wouter Van der Geyn op hem
volgde Nora, dat lante Bels. naesl wie ik my op dc
sofa had neergezet, zoodal ik my vlak tegenover Gon
delwald bevond, met ter reehterzyde de porle-brisée
en Ier linker het venster. De zon scheen helder 6n
vroolyk, en op eene enkele uilzondering na, verkeer
den wy allen in eene zeer vergenoegde stemming.
Die uitzondering mocht op rekening van den profes-
Het ontslag van de prins de Caraman-de
Chiinay, als goeverneur van Henegauwen, is,
eenige dagen geleden,in den Monileur versche
nen.
sor gesield worden, die nu en-dan het voorhoofd
fronste, te bevvyzo, dat zyne gedachten niet altyd van
de acngenaemste waren, al deelde hy over hel ge
heel ook onze opgeruimde stemming.
Ik zie toch, dat ge my nog niet kunt verge
ten wie er ook wegblyft, gy komt altyd weder op
dagen, zeide hy, mv de hand reikend.
Wanneer ik wat meer uit myne zaken ge
mist kon worden, zou ik u zeker drukker bezoeken,
antwoordde ik, want oprecht gesproken, ik ben
gaerne op Vlinderbeek
Het is my aengenaem dit te mogen hooren
en overbodig u te zeggen, dal gy meer dan welkom
zytIk had u gaerne altyd by my, vervolgde
Gondelwald na eene kleine pauze, met een nieuwen
rimpel op zyn voorhoofd.
Och, papa, wy hebben mynheer immers
thans by ons, laten wy hem nu van aengezicht tot
acngezi'eht aenschouwen en te vreden zyn, cn den
vrienden, die ons vergeten, ook niet meer geden
ken, sprak Nora.
En ons met elkander verheugen, dat wy zulk
eeu mooien dag hebben. Als men zich bladeren aen
de hoornen denkt, nu dc takken ontdooid zyn, zou
men liet zomer wanen, sprak lante Bels.
Wanneer men lekkertjes warm zit, als wy,
zeide ik, ben ik het mclu eens maer ik verzeker
u, er waeit een wind uit den oosterhoek, welke meer
dan friscli mag heeten. Zie de twee beuken by het
terras eens aeu, zy zyn geheel in liet winlcrklecd ge
doken. Welk een verschil by den zomer, als men
dcor hun bladeren niet heen kan zien.
Ik had Wouter hy myn binnenkomen hartelyk ver
welkomd, alsof er niets byzonders met hem gebeurd
was dal gaf een goeden toon aen hel gesprek, die
anders door zyn zwygen wellicht stroef zou gewor
den zyn, althans niet zoo los als ik dit wenschte.
(Wordl voortgezet.)