52sle Ja er -
üugusli 1878. [%Trt i
VOLGENDE STATIËN
Aelst, (5.45 s Zaterd.) 7.19 12.0G 0.00 5.00 7.48
uit Antwerpen naer St. Nikoi.aes, Lokeren en Gent
4.40 7.15 8.50 10.55 2.05 3.50 6.35 9.15
UIT GENT NAER LOKEREN, St. INlKOLAES EN ANTWERPEN
7-°ö 9-25 10.50 2.20 5.25 7.10 9.10
Uil Soltegem langs Erpe-Meire. 7.49 2.00 7.48
VERTREKUREN UIT DE
YZEREN WEG.— VERTREKUREN UIT AELST NAER
KIESBEDROG.
HET OPONTHOUD.
uit Gent naer
Moortecelo, Soltegem, Georeerd!).. lïneluen, Braine-le-
Comle5.o2 8.12E 8.58 11.18 2.20 S.M 6.59
UIT GEERAERDSBERGEN NAER
Maria-Lierde, Soltegem, Moorlzcele en Gent. 5.15 n 24
9 54 11.59 2.58 5.00 5.50E 8.51
uit Denderleeuw naer
llaeltert. Burst, llerzele, Soiteg. Audenaerde, Aosegero,
Korlryk, 6.Ij 0.00 9.01 12.55 6.l'9 7.20
i 1 "IT SOTTEGEII LANGS DENDERLEEUW NAER:
De inschryving eindigt met 31 December.
ANNONCENPRYS, per drukregel: Gewone 20 cent. Reklamen fr. 1,00. Vonnissen op 3'1" bladz. 50 cent.
NAER AELST UIT
Ath 6.49 10.30 1.30 4.20 7.58 9.05
Anlw. 5.25 6,35 9,15 9.50 10.50 E. 1' 2® 3* kl. 12-15
3-15 E. l°2°3e kl. 3-35 4 45 5.55 6.50 E. 1» 2° 3* kl. 9.( 0
Brussel 7.20 E.le2' 3ekl. 7.25 9.00 11.06 11 53 1.55 3.02
Deszondags3,30 namiddag houdt stil inde tusschenstatien.
en 4.53 E 1*2* 3® kl. 5.01 5.55 7.05 8.10 E, 3kl. 8.20
Dendermonde 7.13 9.45 11.34 2.25 5.27 8.23 10.47
Geeraerdsbergen 7.27 11.08 2.07 4.58 8.33 9.41
Gent O.OOE 6 32 7.39 E 1® 2® 3® kl. 8.25 10.59 12.31 E
I" 2® 3* kl. 1.55 4-50 E 1.2.3. kl. 5.09 8.09 8.14
9.33 E\p. I® 2° 3® kl.
Lessen 7.09 10.50 1.50 4.40 8.18 9.25
Lokeren 6.35 9.0l 10.57 1.49 4.50 7.50
Ninove 7.55 11.36 2.35 5.26 9.01 10.09
Oostende O.OOE 6.20E. 1 2 3 kl. 6.25 9.00 11.55 0.00
3.30 El* 2® .3® kl. 6.04 8.14 Exp.
ABONNEMENTPRYS 6 FRANKS 'S JAERS.
Dendermonde. 4-55 6-45 8-42 12-25 3-06 6-40 10 05
Lokoren. 4-55 6-45 8-42 12-25 3-06 6-40
Mechelen. 4-55/ 6-45/ 7-I9J 8-12d Exp. 1e 2* 3® kl. ll-53d
l-04d Exp. 1® 2® 3* kl. 2-50J 3-06/ 6-04d 6-40/
t0-06d Exp. 1® 2® 3' kl.
Anlw. 4-551 6-45/ 7-19d 8-12d Exp. I® 2® 3® kl. 1-04rfExp
1®2® 3® kl. 2-51'd 3-06/ 6-04d 6-40/ 10-06d Exp.
1*2*3® kl.
Brussel, langs Denderleeuw4 40 0-00 7-19 7-50 8-12E
9-24 11-53 1-04 E. 1® 2® 3® kl.2-50 5-22Exp. 1*2* 3* kl'
6-04 8-49 9-09 10-06 Exp. 1' f«3« kl. Des zondags
8,59 's avonds boudt stil in de tusschenstatien.
Leuven, Thienen, Luik,Vervicrs 4-40d 4-55/ 6-45/ en 8-12d
Exp. 1® 2® 3® kl. 7-50d 9-24d (ll-53d tot Leuven)l-04d
Exp. 1® 2® 3' kl. 2-50d 5-22d Exp. 1® 2® 3® kl. 6-04d 8-49d
10-06 Exp. 3 kl.
(1) Nota, De letter betcckcnl langs Termonde en de
Gent, (5-00 's vryd.) 7-59El®2'3®k 8-41 9-45 42-22 12-40
.3-09 3-41 en 5-31 E. 1*2® 3® kl. 6-12 6-40 8-49 Exp.
1® 2® 3® kl. 9-36
Brugge, Oostende. 7-59 Exp.l®2*3® kl.ó-00 9-45 12-22
12-40 3 41 en 5-31 E 1® 2® 3® kl. 6-40
Doornyk, Mouscron, Korlryk, Ryssel (langs Cend) 8-41
12-22 12-40 3-09 3-41 Exp. 6-12 6-40
Doorn. Mouse. Korlryk, Ryss. (langs Ath) 6-00 7-50 11-53
0-U0 6-04
Ninove, Geeraerdsbergen, Lessen, Ath 6-00 7-50 8-12
1 1-53 2-50 0-00 6 04 9-09
Bergen, Quiévrain 6-00 7-50 8-12 11-53 2-50 0-00 6-04
Enghicn Braiue, Manage, Charleroy, Namen langs Geeraerds
bergen 6 00 -00 11-53 2-50 0-00 6-04
Soltegem, langs Erpe-Meire. 6.05 (-725 's zat12.30 6 02
letter d langs Denderleeuw.
Unique $1111111.
AELST, 17 AUGIJSTI 1878.
Het wetsontwerp betrekkclyk de wyzigin
gen aen de Kieswet toe te brengen, zal onbe
twistbaer de verdwyning van 20 duizend
kiezers ten meerderendeele catholyken, voor
gevolg hebben.
Twintig duizend Belgen en dan nog
van de deftigste, van de geleerdste, van de
vaaerlandsminnendste gaen liun reeds ver
worven recht van zich zeiven te bestieren ont
nomen worden die twintig duizend Belgen
gaen dus als echte parias in hun eigen vader
land behandeld worden.
Deze schandelyke slachting van 50 duizend
kiezers wordt vereischt, zeggen de liberalen,
om 't kiesbedrog uit te roeien dat door de ca
tholyken wordt gepleegd.
Nu, nemen wy aen dat er onder die 20 dui
zend kiezers een i/10 deel, 'i zy 2000, worden
aengetroffen die, dank aen bedrog, op de lys-
ten zyn geraekt, en dat zy ten meerderendeele
tot de catholyke denkwyze toebehooren. Kan
dit die groote slachting van de overige 18 dui
zend ware kiezers wettigen Wy antwoorden,
neen, duizendmael, neen
Die handelwyze van 't liberael ministerie
doet ons aen dien vrekgierigen of grypzuchti-
gen kwakzalver denken die, om eene nietsbe-
duidende wonde aen den top eens vingers te
genezen, den ganschen arm van den lyder af
zette om aldus eene grootere som geld te kun
nen eischeu.
En inderdaed, hel liberael ministerie han
delt gelyk dien vrekgierigen, en grypzuchtigen
kwakzalver. Om het kiezerskorps van eene on
beduidende wonde aen een der vingers te ge
nezen, wil men het gansch den arm afzetten,
en dit met 't doel zich aldus aen 't bewind
pogen te vereeuwigen, 't is te zeggen, voor
allyd aen dit geliefkoosde schotelke te kunnen
blyven zitten en te lekken, te trekken en te
zuigen dat het eene ware benedictie is.
Men weet het by ondervinding hoe gulzig de
liberalen in 't lekken, in 't trekken en in 't zui
gen geweest zyn en het nog zullen wezen.
Het is dus uit lek, trek- en sui^belang dat
de liberhaters aen 20 duizend Belgen het
kiesrecht op eene schandige wyze gaen ontste
len. Anders is het niet
Wat het schandelykste van al is, is dat, zoo
de liberhaters het verklaren, die slachting van
20 duizend kiezers, door T bedrog der catho
lyke party, noodzakelyk is geworden.
Dit is weêr eene liberale logen, want gansch
't land door is het gekend dat het de liberha
ters zyn die, dank aen 't schandigste kiesbe
drog, in de laetste kiezingen zegepraelden.
Wie kan er met eenigen grond betwisten
dat de liberhaters, dank aen de verklaring van
duizende valsche patenten, aen 't bewind" zyn
geraekt
Wat is er onder dit opzicht te Antwerpen
onder andere geschied
In 1870, tydens den fransch-duitschen oor
log, dat is, in een der voorspoedigste jaren,
toen de antwerpsche kaeien met goederen op
gepropt lagen, toen elk koopmanshuis een
Of treffende, schakering van licht en schaduw, in den
weg der voorzienigheid, met ccncn ter dood vcrwezenc.
EERSTE VERVOLG ZIE ONS VORIG NUMMER.
Ilel is bekend, meermalen acngchaeld, en uit de
geschiedenis der voormalige rechtspleging bewezen,
dat men voorheen eenen gevangene nictallvd onmid-
dellyk na zyne inhechtenisneming verhoorde Nu wy
deze formaliteit, zoo als zy by de thans nog hier ten
lande bcstaende rechtspleging wordt in acht geno
men, hebben leeren kenucn, en om hel wezenlyk be
lang er van hebben leeren hoogschatten, verwondert
het ons niet weinig, dat het verzuim van eene zoo
belangryko verordening, jaren lang, onopgemerkt is
voorby gezien, voor hel minst, niei eerder her
steld is. Ilel is, myns oordeels, immers niet te out
kennen, dal een zoodanig eerste verhoor, onmidde-
lyk na do gevangenneming van een verdachten per
soon genomen, van het hoogste gewicht is Gedu-
rendo de eerste oogenblikken van verrassing en
ontsteltenis is de gswone misdadiger, hoe ook ge
oefend en voorbereid, in geene stemming, om de
stom des inwendigen rechters geheel te verlooche
nen. Ik zeg, gewone misdadiger, omdat ik hel hier
aangevoerde geenszins op byzondore gevallen, noch
op Lovelaces in de kunst «an veinzen, wil hebben
toegepast. Wie die eenigen prys op de onkrenkbare
handhaving der gerechtigheid stelt, vvcnscht dan
nret, dal eene zoo gewichtige formaliteit, ook by de
volgende verwacht wordende wyziging der rechts
pleging voor ons vaderland, iii stand gehouden
worde liet is du eerste verhoor, hoe min ge
wichtig de informatidn er, by inngewonnen, dikwyls
mogen schynen, dat, uit hel rechte standpunt be
schouwd, den rechter van onderzoek niet alleen den
leiddraed voor zyne volgende instruction als in de
hand geef!, maei ook over den geheelen loop der
debatten onberekenbacr veel licht verspreiden kan.
bankhuis scheen, toen de kooplieden hielpen
boulvards aenleggen en paleizen bouwen, toen
was er in gansch Antwerpen maer
één klerk, die 3500 fr. won.
En thans, nu de kaeien ledig liggen, nu de
handel kwynt en de zaken eene krisis te door
worstelen hebben nu elke koopman
klaegt. nu zyn er meer dan duizend
zulke klerken.
Is dat geen onbetwistbaer bewys van be
drog? uit vragen wy met M. De Beucker, de
gevierde volksredenaer....
Dit schreeuwend bedrog wordt niet beteu
geld maer waerom Wel eenvoudig omdat
het aen de liberhatery voordeel by brengt.
En men zegge niet dat de catholyken door
de verklaringen van peerden in twee handen 't
bedrog op eene grootere schael hebben ge
pleegd want de statistieken dezer laetste jaren
logenstraffen deze beweering
Wy willen hier eenige cyfers laten volgen
die bewyzen dat het by middel van valsche
patentverklaringen is dat door de liberalen te
Antwerpen 't grootste bedrog werd! gepleegd.
Jaren. -1873 1874 1875 1876.
Peerden in twee handen 820 861 908 1200.
Patent van klerken 540 745 670 1626.
Gelyk men ziet is de vermeerdering van
1875 tot 1876, 35 ten honderd voor de peerden
in twee handen en voor de patenten der kler
ken is zy 150 ten honderd.
Dit bedrog, door de liberalen op grooten
voet gepleegd, wordt niet beteugeld het mag
blyven heerschen tot meerder profyt van 't
geuzendom.
Wy vragen hel, is het mogelyk in tegen
woordigheid van zulke daedzaken te beweren
dat het liberael ministerie het wetsontwerp
heeft acngeboden met het inzicht het bedrog
uit te roeien overal waer het gevonden wordt 2
Niemand, zal dit durven houden staen, den
ken wy.
Het wetsontwerp is dus een werk van ver-
regaende partydigheid, van schreeuwende on-
rechtveerdigheid, van schandige berooving
De achtbare heeren Jacobs, Woeste en Malou
hebben eenige wyzigingen voorgesteld van
aerd om de valsche patentverklaringen te be
teugelen. Wy waren op voorhand verzekerd
dat de liberale meerderheid die wyzigingen,
zonder zich eenigzins met de rechtveerdigheid
te bekommeren, zou verwerpen. Dit is dan
ook geschied. Het geldt immers vooral de ca
tholyken, tegen alle billykheid in, voor altyd
van 't bewind verwyderd te houden, als moest
de inwendige rust en vrede er door gestoord
worden en onze onafhankelykheid, ons bestaen
als vrye volk, er door verloren gaen.
Het scliandelyk wetsontwerp is door de
volkskamcr, in zitting van woensdag 11. met
64 stemmen tegen 58 aengenomen geworden.
Het is dus onze plicht catholyken, liet va
derland tegen de aenvallen zyner gezwoorne
liberale vyanden te verdedigen en te blyven
verdedigen, bel geweld te verstooten en te
blyven verstooten,te protesteeren en te blyven
prolesteeren. Blyven wy vereenigd in den
stryd en weldra zal de zegeprael over de vyan
den van Godsdienst en Vaderland verzekerd
wezen. Eendracht maekt macht, zy onze leus
De gevangene Van V... werd niet voor den volgen
den dag na zyne inhechtenisneming in hel verhoor
gebracht. Dit eerste verhoor werd gehouden voor
eene commissie van onderzoek, samengestel uil
eenige leden van hel Landschappolyk Gerechtshof,
toenmaels zitting houdende te A...., en was de acn-
leiding lot ccne rechlszaek, welke niet naliet, de
algemcene belangstelling en opmerkzaemheid tot
zich te trekken
De gevangene begon met den argloozc, met den
man van alle schuld ten eenenmale onbewust, te
spelen. Dan, niet alleen traden twaelf onderschei
dene getuigen tegen hem op, wier verklaringen,
allo onder eede afgelegd, de eene meer, de andere
minder, dc betuigingen zyner onschuld luid weder-
spraken maer ook werd hem door hel gerecht ze
ker papier voorgelegd, dat wel geene reebtstreek-
sche beschuldiging legen hem behelsde, maer het
welk toch, döor de wyze, waerop het gevonden
werd, lol do vreeselykste vermoedens aenleiding
gaf. Dit geschrift was eene onderhandsche acte van
schuldbekentenis, waeruit bleek dat Van V.... aen de
vermoorde weduwe dry honderd gulden, welke zy
hem geleend had, schuldig was. Hel werd, van alle
effekten, welke de ongelukkige weduwe bezat, al
leen in den samengeknoopten doek gevonden ter
wyl al hare overige papieren onaengeioerd in het
kabinet waren blyven liggen.
Eene zonderlinge omstandigheid ware het immers,
wanneer een ander dan de gevangene juist dit pa
pier, aen welks uit den weg ruiming van v... zoo
veel gelegen was, in den doek gepakt had - de-
wyl daeruit dadelyk de vraeg moest onlstaen, waer
om niet de gruwzame roover ook de andere effecten,
die meest in Lands schuldbrieven hestonden, had
getracht mede le nemeo.
Behalve de vier lieden, die in den avond van de
noodlottige moord, op het noodgeschrei der onge
lukkige waron komen toeschieten, en die allen dacr-
in overeenstemden, dat zy in dengenc, die alstocu
Liberalismus en Socialismus.
Het is eene onbetwistbare zaek voor al wie
den gang der zaken in ons land nagact, dat
dank aen de leerstelsels en de handelwyze der
liberalen, liet socialismus zich bier, even als
in 't duitsche keizerryk, op eene schrikwek
kende wyze uitbreidt.
De aenkomst aen 't bewind van 't liberalis
mus zal voorzeker de socialistische propagan
da nog versterken. En inderdaed, het libera
lismus is op 't oogenblik wetten aen 't smeden
die geen ander doel hebben dan de godsdien
stige gevoelens uit de herten der volkeren le
rukken.
Nu, wy vragen het is dit niet het socialis
mus in de hand werken Dit is onbetwistbaer.
Welke aerdsche macht zal de werkman die zyn
dagelyksch brood by 't zweet zyns aenschyns
moet verdienen, beletten zynen begoeden ge-
buer te benyden indien het godsdienstig ge
voel uit zyn hert is weggerukt Hoe zal die
werkman, a! de kwellingen van een leven,
't welk een gedurig lyden schyr.t te zullen
wezen, verduldiglyk verdragen indien men
hem God, denLooner van 't goede en den straf
fer van 't kwade leert vergeten of ver
achten en zelfs zoo verre gaet liet be
staen zelf der Godheid te verloochenen om
aldus de hoop van een hierna beter leven by
hem te verdooven?Wy zeggen het rond
uit, de handelwyze der liberalen toont onte-
gensprekelyk dat zy de bondgenoten der socia
listen zyn en met hen, uit haet tegen God en
zyne Kerk, hand aen hand gaen.
Indien de socialisten de bondgenoten der
liberalen niet zyn, gelyk 't Verbond het be
weert, waarom hebben zy dan de medewerking
der socialisten in den laetsten kiesstryd niet
verstooten
Waerom hebben de liberale associatiën van
Brussel, Gent, Antwerpen, Verviers, Charle
roi, enz. vóór de kiezingen niet verklaerd dat
zy met het socialismus geen gemeens wilden
hebben
Waarom hebben zy dat niet gedaan
Wel uit vrees van zich de ongenegenheid
der socialisten op den hals te halen, wel we
tende dat in dit geval de socialisten zich bv de
kiezing zouden onthouden hebben en 'den
zegepraal van 't liberalismus onmogelyk zou
geweest zyn... Wie kan dit met eenigen grond
loochenen in tegenwoordigheid der menigvul
dige feiten en omstandigheden die het onte-
gensprekelyk bewyzen?
Een ander bewys der bondgenootschap die
tusschen 't liberalismus en 't socialismus be
stoet, vinden wy in de straffeloosheid die tot
hiertoe aen de rechtstreeksche en onrecht-
streeksche aenhilsingen tot koningsmoord in
de socialistische nieuwsbladen verschenen, ge
gund wordt.
Terwyl de Mirabeau van Verviers, eenige
dagen geleden, eene onrechtstreeksche aeu-
hitsing tot koningsmoord afkondigde met HH.
MM. den Koning en de Koningin aan te raden
zich by de feesten der Gileppe, van een ge-
noegzaem getal bajonnetten te doen omringen,
verscheen le Brussel een boekwerkje vol van
lage beleediging, verschrikkelyke versmadin
gen, en afgryselyke bedreigingen tegen het
uit het opgeschoven faom zich wegmaekte, duidelyk
den gevangenen Jan Willem Van V... erkend hadden,
traden nog acht auderc getuigen op, wier hoofdza-
kelyke verklaringen ik hier kort wit mededeclen.
Twee dier getuigen waren een landman met zynen
knecht, die verklaerden, dat zy beiden, in den avond
var. de moord, zich, op een half uer alslands van het
dorp, op den akker bevonden dat juist omtrent dien
lyd, nadat, gelyk zy naderhand vernamen, de moord
geschied was, de veearts Van V... hen, met gezweep-
ten gang, was voorby gestoven dat zy hem niet
alleen een goeden avood hadden toegewenscht,
maer hem ook achterna geroepen hadden*: hoe hy
zulk eene baesl maektc om naer de stad te komen
daer hy de poort toch gemakkclyk halen kopde,
doch dat, niellegenslaendc hun roepen, Van V...
zynen weg met zulk eene overhaesting vervolgde,
dal hy zich den lyd niet vergund h3d, om eens naer
hen om te zien. De gevangene verklaerde deze ge
tuigenis voor eene volstrekte onwaerheid, daer hv
zeide, niet alleen ruim onderhalf uer vroeger, dan
deze beide geluigen opgaven, L..., verlaten,'maer
daerenboven een bypad, en dus een anderen weg,
gekozen te hebben zoodat men, bygevolg, hem on
mogelyk op dal lydslip voorby dien akker had kun
nen zien gaen.
De zevende getuige was een ryke veeweiden uit
B..., een dorpje twee uren van L.... Deze verklaerde
dal, daegs vóór de moord, de thans gedetineerde Jan
Willem Van V. zich te zynen huize vervoegd, en
hem honderd gulden ter leen gevraegd had, met
aenbod, een aenzienlyken intrest van die som te wil
len geven, daer hy zich, door geldgebrek, in drin
gende omstandigheden bevond en dat alsloen de
gevangene, op die weigering, met woestheid was
uitgevallen, zeggende dan zal ik het over ccncn
anderen berg wenden ik moei geld hebben, al zou
de duivel my deuiunt daervan slaec welke uit
drukking hy getuige zich loenmacls had laten aen
eunen, maer die hem, na dc verschrikkelyke ge-
koningdom. Dal boekwerkje is gansch 't land
door verspreid geworden.
Men leest onder andere in bedoeld boek
werkje a dat er onder de walgelykste kruip-
dieren en onder de wildste dieren geene
schadelykere wezens zyn dan de gekroonde
hoofden (de Koningen eu Keizers); dat lieden
door den wil dier schurken. Europa eene
uitgestrekte kazern is geworden derwyze
dal indien eene gegevene oorzaek de harts-
tochten of de gemoederen opwelt, de moord
weldra voor den geest van den mensch komt
els een middel om zich recht te doen.
Zyn deze regelen de verheerlyking, de ver-
rechtveerdiging niet der moordaenslagen waer-
van de duitsche Keizer het slachtoffer komt te
wezen?
En deze schrikverwekkende aenhilsingen tot
koningsmoord mogen de socialistische bladen
hier straffeloos laten het daglicht zien?
Waerom worden die schandelyke aenhilsin
gen door de liberale dag- en weekbladen niet
aengeklaegd Waerom worden zy niet beteu
geld
Wel,omdat de liberalen met de socialisten te
rekenen hebbenmen werkt om ze niet te mis
hagen uit vrees dat zy hunne medewerking
zouden weigeren zonder de welke de liberale
meerderheid in de Volkskamer naer de maen
zou wezen.
Verstaet gy nu, Landgenoten, hoe liberalis
mus en socialismus eene en dezelfde party is
geworden
MATERIA LISMUS.
Wy hebben gemeld dat het assisenhof van
Parys, verledene week, twee persoonen. Bami
en Libiez, beschuldigd van een afschuwelyke
moord op de vrouw Gillet, tot de doodstraf
had veroordeeld.
De advokaet Demange, de verdediger van
Lebiez, heeft de openlyk materialistische
denkwyze van zynen cliënt niet ontveinsd. Hy
heeft dezelve in dezer voege errinnerd
Lebiez heeft van af zyne jonge jaren afge
zonderd geleefd hy heeft ellendig te Parys
zyne dagen gesleten, en hy gelooft, eilaes
niet aen die heilige hoop, die weerdig de ramp
spoedige dagen doet verdragen. Hy had geen
geloofIn philosophic was zyn god de stof.
De ongelukkige ondervraeg hem thans
hy zal u zeggen dat God eene hersenschim is
en de ziel eene inbeelding... Het niet, ziedaer
zyn eenig geloof.
Maer hoe is hy tot de misdaed gekomen
Is hy zelf niet het slachtoffer van rampzalige
leeringen geweest
Doelende op de liberale en goddelooze bla
den en het eindeloos kwaed dat zy veroorza
ken, zegde de advokaet
Ondervraeg die goddelooze drukpers die
van 's morgens tot 's avonds niet bezig is dan
het geloof in 't hert der jonge lieden te dooden,
en hen inde overtuiging brengt dat God slechts
een ydel woord, de godsdienst eene loutere
mystieke droomery en het toekomend leven
eene hersenschim is.
De justicie moest echter, ondanks de wel
sprekende woorden van Mr Demange, de maet-
schappelyke belangen voorstaen dit is hare
plicht. Het zou gemakkelyk zyn voor de boos-
bourtenis, geen oogenblik was uit de gedachte ge
weest. Tegen deze getuigenis had de beschuldigde
niets anders in te brengen, dan dat hy, ja, zoo iets
dergelyks mocht gezegd hebben, maer dat de getui
ge wel van een zwartgallig gemoedsgestel moest
zyn, om, van een zoo loszinnig uitgedrukt gezegde
eene zoo vreeselyko toepassing te maken.
De achtste en negende getuige waren een landei-
genaeren zyne dochter, mede uit B..., die verklaer
den, dat, weinige weken vóór de moord, de gevan
gene le hunnen huize gcelen had dat er alsloen,
over tafel, onder andere van de nu vermoorde wedu
we te L.... gesproken was, en dat, hy die gelegen
heid, Van V.... omtrent die vrouw de hatelvksle uit
drukkingen gebezigd bad hacr had uitgekreten voor
een vrekkig oud vvyf, en eene schraepzuchlige woe-
kcraerster, en ten laetste zich had laten ontvallen
Dat vrouwmensch is niet veel beter dan eene oude
merrie wanneer het my te doen stond ik zoude
zeggen naer den vilder er mede
De beschuldigde, die deze getuigenis in geene
Ueele tegensprak, hierop gevraegd zynde, hoe hy liet
van zich had kunnen verkrygen, dergelyke uitdruk
kingen omtrent eene oude vrouw te bezigen, wier
schuldenaer hy was, en aen wie by dus ecnigszius
verplichting had, antwoordde dat hy niet ont
kennen wilde, zich, le haren aenzien, wat te sterk
le hebben uitgelaten maer dat hy toch niets meer
dar. de waerheid gesproken had daer de weduwe
M... (zoo heette de vermoorde vrouw,) algemeen ge
noeg voor eene boosaerdige, gierige vrouw bekend
stond, die nimmer, dan uit enkele winzucht, geld
borgde, en dan nog allyd aen lieden, gelyk hy be
schuldigde, die uit nood, legen eenon lioogen in
trest geld moesten opnemen.
De tiende getuige was eene oude dagloonsler uit
Ldie voorheen by de weduwe Mhad schoon
geinaekt, en nu eu dan lot hel verrichten van bood
schappen en ander dienstwerk, by haer was over
hu's geweest. Deze vrouw verklaerde, dat zy, na bel
wichten van le moorden, van le stelen en hunne
verfoeielyke hertstochten te voldoen, en daer-
na de verzachtende omstandigheden te komen
inroepen door te beweeren dat zy aen God niet
gelooven ol zyne geboden niet erkennen.
Maer zoo de maelscbappy bet recht en de
plicht heelt van te straffen, is zy nogtlians zel
ve met zonder verwyt. Het is niet genoeg dat
men liet misdryf strait, men zou byzouder de
oogen niet stelselmatig mogen sluiten over die
ver/oeielyke leeringen, die liet zaed der misda
den zyn, eu die heden, dank aen onze fameuze
moderne vryheden, een soort van recht schy
nen verkregen te hebben en welke ongestraft
worden verspreid.
Eilaesja, de strafschuldigste leeringen
hebben heden eenen vryen loop men mag om
zoo te zeggen alles schryven, alles onderwy-
zen. En hoevele ellendelingen treft men niet
aen, van welke men, als van Lebiez, zou kun
nen zeggen In philosophie is hun god het
stof
De party der Lichtdoovers.
De kopstukken der geuzenparty hebben al
tyd geschreeuwd dat tusschen de voorwaer-
den van het kiezerscliap moest rekening ge
houden worden van de geleerdheid.
En wie willen ze nu van zyn kiezersrecht
berooven
De geestelyken, de pastoors, de onderwy-
zers, de professors en sommige hoogere be
ambten welke een huis hewoonen dat toebe
hoort aen den Staet, de Provincie of de Ge
meente.
Zy hebben dus schrik van de geleerdheid
van het oogenblik als deze zicli niet in het
geuzengarreel laet spannen.
Achteruit, falsarissen
PRYSDEELINGEN.
Dynsdag jl., 15 augusli, beeft in 't Collegie
der EE.PP. Jezuïeten alhier, de plechtige prys-
uitreiking aen de leerlingen plaets had. De
plechtigheid was voorafgegaen van muzikale
oefeningen en 't opvoeren van een drama, in
dry bedryven ge-titeld Vhomme aux trois
visages ou le proscrit
Onnoodig byna te zeggen dat liet drama
overheerlyk werd opgevoerd en een uitgeleze-
ne en deftig publiek de ruime feestzael des
Gesiiclus tot propends vervulde.
Wy laten bier de namen volgen der leerlin
gen welke zich liet meest doen onderscheiden
hebben.
Wysheid.
L eer LiNGEN-i x wooners 1° Af deelingMM.
Emiel De Sadeleei;, van Haellert en Victor Van
Sande, van Erpë. 2': Af deeling MM. Jozef
Leemans, van Brussel on Poncelet, van Or-
sinfaing.
Buiten-leerlingen. \- Af deelingMM. Ka-
rel Lievens, van Nieuwerkerken en Julius Ver-
lynde, van Yperen. 2" Afdeeling: MM. Pieter
Timmerman, van Moorsel en Camiel Van Mos-
sevelde, van Aelst.
Cathecismus van eerst ij communie MM. Hen
drik Carton de Wiart, van Brussel en Felix
Dc Hert, van Aelst.
verschrikkelyk voorval van de moord, over de zaek
nadenkende, zich herinnerd had, hoe zy eens, het
mocht een half jaer geleden zvn, men den thans ge
detineerden veearts van V zich ten huize der we
duwe bevonden had, terwyl de vrouw des huizes
alvvezig was; en dat alsloen Van V..., in gesprek
met haer over den rvkdom van vrouw M..., op dezer
kabinet wyzende, tol baer gezegd bad Geerlruid
hadden wy den aep eens, die daer zit, dan mocht
vriend Hein de oude halen Dal deze uitdrukking
haer getuige toenmaels zeer onverschillig, maer
naderhand uiterst opmerkelyk was voorgekomen.
Ook deze verklaringen beantwoordde de beschuldig
de met dezelfde roden, als hy die van de vorige dry
getuigen gedaen had.
De elfde getuige was de voormalige huiswaerd van
den gevangene, een schoenmaker binnen ADeze
man had zich in hel publiek zeer onvoorzichtig um
trenl Van V... uitgelaten. Zyne redenen werd het ge
recht overgebracht. Men deed den man ontbieden,
en vragen, wat by ten aenzien van den gevangene
Van V..., en betrekkelyk diens lol, wist op te geven.
Nu had by wel gaerne zich aen het onderzoek ont
trokken, maer vond zich, toen hy lol het afleggen
van dei; eed verplicht werd, toch genookzaekt, zyne
verklaring uil lo brengen. Deze kwam hierop neder
dat de gevangene, vóór deze zich op reis begeven
bad, door hem zeer nadrukkclyk om de reeds lang
verschuldigde huer- en kostpenningen aengespioken
zynde, hem, op die dringende ocnmaniiig, onder
andere gezegd had, dat by zeer zeker, gedurende
zyne afwezigheid, een aenzienlyken stuiver gelds
verdienen zoude en dat hy, in alle gevallen, hem
by zyne terugkomst betalen zoude, al moest hy het
geld dacrloe van onder den rook der hel weghalen.
Deze verklaring den gevangene voorgehouden zyn
de, wederlegde hy ze enkel door aen ie merken, dat
schoone beloften de gewone uitvlucht van arme
schuldenaers zyn.
(Wordt voortgezet