De overdekte Botermerkl.
Samenspraek.
JAEHMEBKT VAN S. MAIfTIXUS.
Onze Stedeiyke Haed heeft,
in zyne zitting van 7 Octo
ber jl., besloten dat onze
Jaermerkt gezegd van St.
Ulartinus, dees jaer zal ge
houden worden, den zater
dag vóór den feestdag van
onzen Stailspatroon, zij dus
den 9 november aenslaende.
Indien deze verandering
de gewenschte uitslagen op
levert, dan zal onze Sint-
Si arlinus-Jaermerkt altyd
op eenen Zaterdag gehouden
worden.
Bezondere plakbrieven
zullen, als naer gewoonte,
de Jaermerkt aen kondigen.
Men gelieve het ruehl-
baer te maken.
ren tot godverloochenaers, tot verdorvene
gemeene kerels te vormen.
Neen, neen, dat willen zy niet, en daerom
zullen zy de liberale kandidaten, indien de
kliek den stryd durft wagen, met zulken feilen
archhh!kadééééèéé!naer den weerlicht
zenden dat het wyd en breed wéér klinken zal.
Wy hebben beurtelings de afbraek onzer ka-
zern en den afstand van grond voor 't Posthö-
tel behandeld, heden gaen wy, volgens belofte,
de zaek der overdekte Botermerkt, bespreken,
en op de ontegensprekelykste wyze toonen,dat
hare oprichting verre van eene geldverspilling
te wezen, integendeel eene nuttige uitgave
voordeelig aen stadsfinanciën en ook aen onze
neeringdoende medeburgers mag geheeten
worden. Luistert
Het is eene onbetwistbare zaek dat de
wekelyksche merkten in de meeste onzer
Belgische steden, door zekere oorzaken te
lang om te verhalen, veel van hare belang-
rykheid hebben verloren. Onze wekelyksche
merkt, alhoewel min of meer kwynend,
bleef toch hare aloude faem behouden en
mocht altyd als een der belangryksle des lands
aenschouwd worden.
Onze catholyke Regering vooral met de be
langen onzer neeringdoende medeburgers be
zorgd, begreep dat er onmiddelyk middels
moesten aengewend worden, om onze weke
lyksche merkt herop te beuren of nog meer
belangrykheid by te zetten en aldus het verval
tegen te werken dat men begon te bestatigen.
Onder de middels welke voorgesteld werden,
nam men dezen aen onze wekelyksche Boter
merkt, door meer gemak aen verkoopers en
koopers te verschaffen, te doen ontwikkelen.
Wat kon men, onder dit opzicht, beter doen
dan ze overdekken om alzoo de belanghebben
den des zomers tegen de brandende zonnestra
len te beschermen en des winters van regen en
sneeuw te bevryden.
Zoohaesl dit ontwerp door onze medebur
gers gekend was, was iedereen, zoowel libe
ralen als calholyken, het eens om dit gedacht
goed te keuren. Alleen eenige liberale dom
merikken in wiens oogen het huidige catholyk
Bestuer niets goeds kan verrichten, keurden
het af.
De overdekte Botermerkt was eindelyk vol
trokken, en de overgroote meerderheid onzer
bevolking was fier, hier in onze stad, een mo
nument aen te treffen dat ons door vele steden
zou beneden worden.
De liberale beknibbelaers konden tegen de
eigenlyke opbouwing der overdekte Boter
merkt niets inbrengen ze zouden zich al te
belachelyk gemaekt hebben, moesten zy laten
hooren dat het een kemel was die men had
opgericht.... Zy begonnen dan over de dakken
te kraeien dat het eene kolossale geldverspil
ling was, daer de Botermerkt nooit genoeg
intrest aen de stad zou opbreugen voor de
som die men er aen verteerd heeft, noch ge-
noegzaem voordeel aen onze neeringdoeners
verschaffen om deze uitgave te billyken.
Dit is 't liedeke dat de liberale schryvelaers
nu heden ook zingen en waermêe zy deAelste-
naers meenen naer hunnen kant over te kry-
gen.
Nu, wy antwoorden dat de overdekte merkt
verre is van eene geldverspilling te zyn, daer
zy niet alleen de inkomsten die de stad van de
Botermerkt ontvangt, heeft doen verhoogen,
maer tevens onze wekelyksche merkt heeft
lieropgebeurd en aldus aen onze neering
doende burgery een merkelyk voordeel wordt
bygebraclit.
Dit willen wy hier met cyfers op de onte
gensprekelykste wyze kortbondiglyk bewyzen.
Let op, geëerde medeburgers
In 1874, toen de overdekte Botermerkt nog
niet beslondt werden gedurend gansch 't jaer
555,600 kos
boter in onze stad verkocht of ge
leverd.
In 1877, toen de overdekte Bo
termerkt was opgericht, werden
er gedurende gansch 't jaer625,750 k°'
boter naer hier gebracht.
cn kanonnen die de liberalen in 'i hoofd hebben en
zy zullen tot stand brengen, niet ons bloed en geld
zullen moeten betalen
Frans. Lael ze maer doen, vriend, de menschen
zullen des te beter begrypen dal men geene grootere
dwacsheid kan doen, dan 't bestuer zoo van Stael als
van Gemeente in de handen der liberale volkspluimers
en uitzuigers te stellen
Juek. Waerheid! waerheid M vriend!.. Maer
5 propos van fort en kazera, men heeft my daer eene
schoone antwoord verhaeld die 'l Schapendryverke op
zyne ronde met de petitie voor de kazern gekregen
heeft.
Frans. Verhaelt my dat eens.... allons! allonsü
Jack. 'k Zal u dat zoo kort mogelyk vertellen.
Luistert't Schaependryverke, kwam by Den persoon
binnen en verzocht hem zyne petitie voor de kazern
te tecken. De man vroeg hem of zynen gebuer ge-
leekend had. Neen, antwoordde 't Shaependryverkc,
ik heb er niet geweest. Ehwel, gact eerst hier
nevens en als ze daer op uwe petitie teekenen, dan
leeken ik ookMaer, zeg eens jongen, ging de
man voort, zou het niet beter zyn eens met eene
andere petitie rond te gaen. Zoude gy niet goedvin
den eene petitie tot de liberale fabrikanten te richten,
om hen te verzoeken aen hunne meestergasten te
verbieden nog winkel te houden en ook hunnen
bazar op de Vaert te sluiten Dat zo aen hunne
meestergasten eenen behoorlyken loon geven, gelyk
M. Lcircus-Eliacrt hot doet, dan zullen hunne mees
tergasten geene winkels moeten houden waer hunne
gasten, uit vrees van die kleine bazen in den weg
te loopen, alles moeten gaen koopen wat zy in een
grondig jaer noodig hebben. G'houdt gy l'huis ook
winkel; in den lyd, hadden er uwe ouders volk in
van den morgend lot den avond, en wal is 't gewor
den?.... G'hebt byna niets meer te doen En 't
Schaependryverke antwoordde dat het eene onbe
twistbare waerheid was-, dal het ongehoord was!...
Frans. Dat was eens wel getappeerdDal
moest 't Schapendryverke zeker niet al te wel gaen
dit te moeten bekennen.... Maer wat is 't De ge
kende waerheid ontkennen is hoogst moeilyk bezon-
derlyk als men overtuigd is dat, sedert de liberale
fabrikanten aen hunne meestergasten hebben toege
laten winkel te houden en zy zeiven nen bazar heb
ben geopend, waer alles aen zulke verminderden
prys wordt verkocht dat er geene concurrentie meer
mogelyk is, er een strop aen de keel van velen onzer
groote en kleine winkeliers is.gedaen.
Men zegt dat de liberale fabrikanten daer geen dem
aen winnen,nu voor heden wil ik hier niet in treden,
maer ik zal bewyzen,gelyk 2 en 3—5 maekt, dat het
enkel is om er voordcel uit te trekken dat ze dien
bazar hebben ingericht.
Jack. En die liberale heeren die onze neering
doende medeburgers zooniet ruineren dan toch ten
minste eene groote schade toebrengen durven dan
aen hunne slachtoffers nog komen vragen om voor
hen te stemmen
Frans. Ja, voor hen te stemmen en als ze
zouden gekozen zjd, de winkeliers nog dieper in
den marmiet duwen Dat ze handelen gelyk
M. Lcireiis en andere catholyke fabrikanten, maer
hola kadééé voor 't vel en voor 't smeer lekt de kat
den kandelecrFransAh! ziedaer is Pieter
Verschil in meer, voor 4877 72,150 k°'
Voor 4878, bestaligt men voor de 6 eerste
maenden eene hoeveelheid van 545,166 k0>.
Zoodat op 't einde des jaers het getal kilos
boter ter merkt gebracht ongetwyfeld het dub
bel of 690,552 kilos zal bereiken, 't zy over
de 456 duizend kilogr. meer dan in 1874.
Is dit niet 't duidelykste bewys dat onze
Botermerkt, sedert er aen verkoopers en
koopers meer gemak is gegeven, van jaer tot
jaer, in belangrykheid aenwint
Is het ook niet waer dat er sedert dien ook
meer buitenvolk naer onze merkt komt, en dat
de buitenlieden die des zaterdags naer hier
komen merkten hier ook byna alles wat zy in
hun huishouden noodig hebben by onze win
keliers en neeringdoeners aenkoopen9
Mogen wy dan, zonder vrees van tegen-
spraek, niet zeggen dat de oprichting onzer
overdekte Botermerkt verre is van eene geld
verspilling te wezen,maer integendeel als eene
zeer nuttige uitgave moet aenzien wordenten
eerste omdat zy de opbrengst der Boterwaeg
heeft doen vermeerderen, en ten tweede,
omdat zy onze wekelyksche merkt heelt
heropgebeurd en de verkwyning heeft doen
verdwynen waerdoor byna al de wekelyk
sche merkten in andere steden stillekensaen
wegsterven.
Wy laten onze Medeburgers zeiven deze
kwestien beantwoorden.
Frans. Baes, geeft ons een polleken uitzet,
niet waer Jaek
Jaek. Ja, dal gact my, maer ik zie Pieter hier
niet, zou hy onze byeenkomsl vergelen hebben
Frans. Dat denk ik niet; hy zal het niet nalaten
ons hier te komen vinden. Nu, in afwachting zyner
komst kunnen wy ook maer over 'l ccne en 'l andere
spreken.... Wat nieuws is er zoo al in 't land?
Jaek. Geen goed, toch, ik heb dezen morgend
in een blad gelezen dal, volgens de ministcricelc
bladen, er met november aenslaende een wetsont
werp zal aengeboden worden, betrckkelyk de in
richting van een reservcleger van 3D duizend man in
de garde civiek zoo wel binnen als buiten de steden
genomen. Men zou er deel van maken van 21 tol 31
jaren, en een speciael budjet zou voor de gardo-
civiek gemaekt worden.
Frans. 't Ziel er lief uitdit is dus 't stelsel
van alle man soldaelDe liberalen zyn dan geene
militaristen!Goede God! wie zal hen nog geloo-
ven? 't Verwondert my niet dat de liberalen hier met
eene petitie om eene kazern te verkrygen, rondioo-
pen
Jack. En 't ergste van al, Frans, is dat wy al
dio militaire dwaesbeden van reservelegers.van forten
Jack. Pieter, vriend, g'hebt ons laten wachten...
Pieter. Zeer wel, maer ik had beloofd een Ver
bond meê te brengen. Ik ben dus naer eene herberg
gegaen waer 't Verhond wekelyks gratis gezonden
wordt, doch ik vond het niet. Op myne vraeg waer
't was, antwoordde dat djantersche wyf van een
bazin my, dal ze dit vuilblad dadelyk in 't vuer had
gesteken, dat ze met dit smeerig papier geen zaken
had enz. enz Ik ben dus op een ander gegaen cn
't was weer van den zelfden derdendaer wast 't
de baes die het voor eeno achterpoorlserviet had
doen dienen Eindelyk beb ik het elders in de
keuken mogen gaen lezen maer meenemen niet; de
menschen des huizes vreesden dal het zou uitkomen
dat die lastergazet in hun huis komt....
Jaek. Ah! nu bcgryp ik!... Is 't daerom dal
meester Eremen en Beenen tiert gelyk nen bezetene
dal 't Verbond in zekere herbergen gestolen wordt en
1 dat hy de dieven den Procureur des Konings
zal aenklagcnAh ah ah ah wat snul!?!!...
Indien ik catholyke herbergier moest zyn, ze zouden
dapper 't Verbond terugkrygen met het opschrift
Ik weiger dal vuig lasterschrift'k Zou ik hem
ieeren my een Verbond toesturen.
Pieter. Wal my betreft, ik zou my daer meê
niet bekommerenIk heb 't Verbond gelezen, niet
waer, ehwel, al wat er in gedrukt stael, c'est trop
innocent pour faire viortzou Nollen zaliger gezegd
hebben
Frans. Wel stael er dan niets in, zegt meester
Poolen cn Ooren niets of antwoordt hy niets over de
kwestie der afbraek onzer kazern, dal de Denderbodc
zoo klaer en duidelyk heefi uitgelegd.
Pieter. Geen gebenedyd woordekc, geen kom
ma, geeo eenkele punije
Juek. O, die laetdunkende pocher!De
Denderbodc durfde niet, de Dendcrbode konde nici.
de Dendcrbode mocht niet zyue verbondsartikel be
antwoorden, en nauwelyks heeft de Dendcrbode het
eerste liberael stokpaerdje in 't zand doen rollen of
de schrik heeft meester Poolen en Ooren de spraek
ontnomen. Ik durf wedden dal dien ellendigen bavi-
aen over de kwestie van 't Posthólel ook al zal zwy-
gen als versmoord....
Frans. 'k Heb de zaek van 't Posthólel in den
Dendcrbode met aendachligheid gelezen, en, geloof
my vry, daer is geen antwoorden aen voor 't Verbond.
Er bleef aen 't Bestuer niets over dan te kiezen: den
noodigen grond voor 't Posthólel afstaen of dien
zelfden grond in de openbare plaets inlyven, en, in
beide gevallen, was de stad haren grond kwyl.. Men
heeft het voor 't Posthólel gehouden, eene verfraei-
ing van dit kwartier cn groot gemak en voordeel
voor handel en nyverheid.
Jaek. 't Is eene schoono zaek dat Posthólel
men zegge wat men wil, maer de Dendcrbode heeft
gelyk cn veel gelyk.. Maer zeg eens, Pieterwat
babbelt men nog in 't Verbond?
Pieter. Wel hy zegt vooreerst dal het in 't ge
heel niet waer is dat de liberalen tegen de religie
zyn, dat zy de kerken zullen doen sluiten, de pries
ters en kloosterlingen zullcu verjagen enz. enz.
Jaek. Is 't misschien omdat de liberalen tegen
de religie niel zyn dat 't Verbond in 't begin van d'ees
jaer, dien smeciigen artikel tegen het II. Sacrament
der biecht uilbraokte,
Is 't omdat zy de vrienden van de ieligie zyn, dat
de oude vos uit 't Verbond, Z. II. Pius IX, zaliger
gedachtenis, een zcdelyk monsfer heette?
Zyn hel misschien voorstaenders der religie, deze
die, gelyk 't Verbond, eeno kapel een hondenkot noe
men
Zou 'l misschien zyn, omdat de liberalen de religie
eerbiedigen dat de heer en de meester I). de r>yck de
Meire, volgens 't Verbond, op dynsdag 3 November
1875, in de liberale associatie, 'l volgende zegde:
En wat doen zy, die zoogezegde discipelen van den
Catholyken Godsdienst Mirakelen uitvindenvan den
Godsdienst eenen winkel maken; het land in rep en roer
•i steken door politieke betogingen aen de welke zy den
naem van processiën geven; polichinelleryen na'apen.
waermede het heidensohe Rome zyne afgoden ver-
eerde, p
Frans. Ja, j3, is 't misschien omdat de libera
len hier te Aclst de religie zeer genegen zyn dat al
de liberale heelekoppen, builen eenige zeer zeldzame
uilzonderingen, des zondags hunne mis plekken en
hunnen paesschen niet houden. Ik ken, hier te Aelst,
meer dan honderd liberalen die nooit naer de mis
gaen, noch hunnen paesschen houden, en zulke ke
rels zouden de religie voorstaen.... Dat is om mêe te
lachen Dat ze dit aen dommerikken pogen wys te
maken, a la bonne lieure maer hier te Aelst komt
men daermêe te lael..
Jaek. Go zoudt eens zieu hoe zy met de religie
en de priesters zouden spotten en ze door allerhande
onnoembare knevelaryen vervolgen. Wy weten hoo
onrechtveerdig, hoe haelvol zy in de zaek van den
E. II. de Latin, des tyds pastoor van 'l Beggynhof al
hier, gehandeld hebben...Zy hebben deze Eerw.heer
de jaarwedde die zy hem rechtvecrdiglyk verschul
digd waren onttrokken,en indien de huidige kommis
sie der hospicien wel wil handelen, moet zy hem die
achlergehoudene jaerwedde met kapitael cn inlre-
len betalen.... Wat volgt er dan in Verbond Pieter
Pieter. Wal wil ik zeggen nen artikel ter leng
te van eene bierkarre waer noch hoofd noch stcert
aen is, en die handelt over onze stedeiyke financiën.
Frans. Wat willen die kwispels zich met finan
ciën bezig houden wy hebben over acht dagen ge
zien dat zy nog niel in staet zyn een eenvoudig ge
tal met tien te vcrdeclcn 225 duizend franks op
tien jaren mackte by die felle financiers maer 2
duizend 250 franks 's jaers. Ah Ah Ahhhh
Wat snullen!., en deeene zou sckretarisvan dit en de
andere ontvanger van dal moeten worden. Hoe is
't mogelyk dal dommerikken zooveel pretentie heb
ben
Jaek. Maer wat wil een laetdunkende vreemde
snoevers die hier pas van gisteren is overgewaeid
zich met onze stedeiyke financiën bemoeien, hy, die
zooveel versland hoeft van onze sladszaken als een
kalf van eiërs te pellen
Pieter. Wat ik niet begryp is dal ze altyd bly-
ven beweeren in 't Verbond, dat den opslag der paten
ten de schuld is van onze catholyke regeering Ik
geloof dat meester Eremen en Beenen moet denken
dat de aelstenaers nog dommer dan erpels zyn. Om
hen die leugen te willen blvven wysmaken, wanneer
de Denderbode ons zoo klaer als de middagzon bewe
zen heeft dat den opslag der patenten alleenlyk uit
de vermeerdering der bevolking voortspruit en door
de hollandsche wet van 1819 bevolen wordt.
Jack. lk heb den Denderbode hooren verklaren
dal hy zich uitdrukkclyk verbindt eene som van twee
honderd franks ut de kas van 't Weldadigheidsbureel te
storten indien men hem bewyzen kan dal onze catholyke
sladhuisheercn eenige schuld hebben in den opslag die
hier op de patenten bestaligd wordt
Frans. Dal ware nogthans eene schoone gele
genheid om de armen een paer honderd franks te
laten winnen. Maer 't zal mis zyn, 't Verbond zal zich
wel wachten daer aen te beginnen 'l bladje weet
te wel dat hel liegt en bedriegt met aen onze catho
lyke sladhuisliecren de schuld van den opslag der
patenten toe te eigenen.
Pieter. Maer er zyn nog anderen die ook zoo
een sommeken kunnen winnen. Er zyn hier jannen
die blagueren dat de liberalen vast cn zeker gaen
triomieren in de naeste kiezing
Frans. Hebt gy wel ooit eene kiczing gezien of
de liberalen triomferen by anticipatie, of de calholy
ken zyn overwonnen, vergruisd, verpletterd vier we
ken op voorhand
Pieter. Dit liedeken hoorden wy de liberalen
hier over 6 jaren ook zingen en ze kregen eene felle
buis..... maer lael my nu eens uitvertellenIk zeg
dal die blageurs een goed oordje zouden kunnen
winnen. Waerom, als zy zoo verzekerd zyn dal de li
beralen gaen triomferen, nemen zy de weddingschap
pen niet aen die men hen aenbiedt.... Als zy ergens
aen 't blagcuren zyn over den verzekerden liberalen
zegeprael, moet men hen maer van wedden spreken
om hunnen moed nog dieper dan hunne schoenen te
doen zinken. En waerom anders dan omdat zy
inwendig de overluigiüg hebben dat er eene buize
aen 't achterste hunner liberale kandidaten zal ge-
kDoopt worden, zoo er nog nooit eene is te zien ge
weest, durven de liberale blageurs die wedding
schappen niel aennemen O die snoevers
Frans. 't Zyn my de hazenPieter cn Jack,
vrienden, 't wordt allengskens mynen tyd, ik moet
morgen zeor tydig uil't bed; ik ga de stad uil met
den eersten trein, en ge verslaet....
Pieter. Allons, tot later dan.
Jaek. Tot Zondag, hier op de zelfde plaets en
uer, goed l' huis en de complementen aen de vrouw..
Straks trekken wy ook naer huis.
HANDEL EN NYVERHEID.
Veel is er reeds geschreven over het ingemaekt
vleeseh, dat uit Amerika naer Europa wordt overge
bracht, en waei-van men eene daling op de vleesch-
pryzen en nog veel andere wonderen te gemoet zag,
die noglans niet willen komen. Zonder dan ook aen
al die wonderen te gefóoven, is het zeker dal de
vleeschproduktie eene groote uitbreiding heeft ge
nomen.
Het gebruik van ingemaekt vleeseh in bussen en
potten is tegenwoordig geen zeldzaemheid meer, en
het Potted beaf en Potted Tong vinden reeds veel aen-
trek op een aental tafels
Voor den voorraed van legers en van schepen, voor
lange zeereizen en lot ruiling van produkten tus-
schen veelbevolkte landstreken en uitgestrekte
werelddeelen, is het een belangryke aenwinst, dat
men dergelyke voedingstoffen in goeden staet weet
te bewaren.
Het oude gebruik van zouten, rooken cn droogen
bleek hoe langer hoe meer ondoelmatig te zyn, daer
niet alleen de smakelykheid en voedzaemheid na
eenige maenden verminderden, maer zelfs gevaer
voor vergiftiging ontstond, als de konserven in staet
van gisting geraekten.
Verschillende proefnemingen om daerin verbete
ring te brengen, leidden lot geen resultaet, tot het
een Amerikaen, William Wilson, gelukte, vleesohpre
paraten te maken, die in ieder tcmpcratuer jaren lang
in goeden staet bleven en die na opening van do
luchtdichte bus, waerin zyjiesloten zyn, een goeden
maellyd verschaffen.
Aenvankelyk had wel het gebruik en de versprei
ding zyner waren met tegenstand te kampen, maer
de goede hoedanigheid ervan verschafte hom weldra
een ruim debouché, vooral toen de produkten der
Wilson Packing Company, eene door Wilson ingc
richte maetschappy, door de regeering der Verec-
nigde-Staten voor de proviandeering van hel leger
en de vloot werdon aengewend.
Volgens het officieel bericht werd het besluit daer-
toe genomen, zoowel met het oog op den voordeeli-
gen prys en de zuinigheid, als op de goede hoedanig
heid der waren, die in voedingskracht alle andere
konserven overtreffen en na jaren nog aengenaem
van smaek zyn. Een groot voordeel ook van deze
produkten is de groote variatie. Drie daervan ver
dienen in het byzonder te worden vermeld:
In de eerste plaets komt in acnmerking het ge
comprimeerde rundvleesch, dal ir, gekooklen toestand
van beenderen, spier en zenuwen ontdaen, in meta
len bussen gepakt wordt, waerin zich 2, 4, 6 en 14
pond bevinden. In dien vorm vertegenwoordigt het
aen voedende stoffen het dubbele van zyn gewicht
in vergelyking van het vleeseh,dat wy versch koopen.
Naesl deze vleesehspys slact de ingemaekte run
dertongen, die by het publiek zoo.spoedig in trok
kwamen.
Geen wonder, dat by zulke goede eigenschappen
de waren der Wilson Packing Conpany cn vooral
hel compressed cooked corned beef, de liun tockomende
plaets op alle de merkten hebben ingenomen.
Een enkele oogslag op de grooto inrichtingen der
maetschappy te Chicago is voldoende om de overtui
ging tc bekomen, dat konkurrcnlie met hacr heel
moeilyk is. by haer bewonderensweerdigo grootte
zyn zy toch hoogst praktisch. Dc gebouwen die van
jaer tot jaer in omvang toenemen, beslaen nu reeds
eene oppervlakte van byna 3 hektaren.
Dagelyks worden er 900 lot 1000 stuks vee in
geslacht, die meer dan 100 ton gekonserveerd vleeseh
leveren. De benoodigde stoom vracht wordt in negen
ketels, te samen ten minste 450 peerdenkracht, voort
gebracht dagelyks wordt 12 tol 15 ton steenkolen
verbruikt. Uit die ketels wordt de stoom door buizen
naer do verschillende plaetsen geleid, waei zy wordt
aengewend, in de keukens om liet vleeseh te bereiden,
in de werkplaclson om de bussen te maken.
Zeer groot ook zyn dc yskelders, waerin in den
vorigen winter 12,000 ton ys werden opgeslagen. D>t
wordt des zomeis in dc koolkamers gebruikt, waerin
T vleeseh eonigen tyd moet blyven liggen om alle
dierlykc warmte te verliezen, en in ruime kelders,
waerin voortdurend l 1/2 tot 2 millioen pond vleeseh
worden behandeld, dat voortdurend aen een gelyk-
matig leege lemperalucr en zuivere lucht moet zyn
blootgesteld.
Het maken van blekken bussen is naluerlyk niet
minder belangryk. Om hel blek te snydon en tc ver
werken worden de beste machienen gebruikt, die de
meeste mensehelyke kracht sparen en het beste werk
leveren. In weerwil van deze machinerieën, die
jaerlyks nog wordou verbeterd, werden gedurende
den drukslen slachltyd.in 1877,niet minder dan 1000
werklieden gebruikt. In andere tytfperken is hun ge-
lal wel minder, maer toch verdienen nooit minder
dan 97o menschen hun brood iu de fabrieken der
'Vilson Packing Company.
Hel vee wordt voornamelyk aengevoerd uit de
vlakte van Texas, Nieuw Moxieo en Westelyk Kan
sas, de uitgestrekte vlakten van Colorado en de
vruchtbare dalen van Missouri, waerdoor de inrich
ting in 1877 ruim 7 1/2 millioen bussen met vleeseh
kon leveren.
Als men hierby nog voegt 20.0Ü0 vaten talk, 5000
vaetjes spek on een aenzienlyk nevenprodukt van
gezouten vleeseh in vaten, dan heeft men een over
zicht over het belangryksle gedeelte der jaerlyksche
produktie.
RECHTERLYK IvRONYK.
Beleediyiny legen den Koning. De vakalie-
kamer van het hof van kassatie heeft in hare
laetste zitting, gelykvormig de besluitselen van
den advokaei-generael Mesdaeh de Ter Kiele,
de voorziening verworpen van den genaemden
Polydorus De Wit, kleermaker wonende te
Gent, welke op 10 juli laesllederi door het as
sisenhof van Oostviaeuderen, voor drukpers-
misdryven veroordeeld werd tot twee maenden
gevangenis. 1'. Dc Wit had in het vlaemsch
De Werkergedrukt le Antwerpen, doch uitge
geven en verspreid te Gent, een artikel ge
schreven, getiteld De Koning te Gent, waer-
van hy bekent dat hy den schryver is, en dat
beleedigingen bevat tegen den persoon van
den koning.
KONINKLYKE BESLUITEN.
By koninklyk besluit van 6 October wordt
M. Ueurbroeek benoemd tot burgemeester te
Denderwittdeke, in vervanging van M. Thibaut
overleden.
- By koninklyk besluit van 7 October wor
den aengesteld
Tol rechters by de rechtbank van koophan
del te Aelst MM. Van Varenbergb Frans,
koopman en Ringoir August, nyveraer en tot
bygevoegd rechter, M. Smits, labrikant te
Aelst.
KERKELYK NIEUWS.
Karei de Goede. Het proces betreffende de
zaligverklaring van Karel-den-Goede, graef van
Vlaenderen, in juni van het verleden jaer be
gonnen, is in de maend augusti laelsleden ge
ëindigd. Een kanunnik der hoofdkerk van het
bisdom van Brugge is gelast, de stukken van
bet proces aen de kongregatie der kerkgebrui
ken te Rome te bestellen.
De bisschop van Brugge heeft plechtig bet
kistje geopend, dat de beenderen van Karel-
den-Goede inhoudt. Byna niets ontbreekt aen
die beenderen, welke daerin sedert 751 jaren
berusten. Enkel een ribbenbeen, het wrevel-
been en al de tanden zyn verdwenen; een
schrift, dat men gevonden heeft, zegt dat
eenige deelen der overblyfsels van den goeden
graef naer Denemark, zyn geboorteland, zyn
overgebracht.
Men weet hoe de goede graefzooals men
hem noemde, in Sint-üonaeskerk, te Brugge,
werd vermoord. De gescbiedschryvers hebben
dit bloedig tafereel met alle nauwkeurigheid
afgeschilderd. In overeenkomst met hetgeen
zy schreven, kan men nog bestatigen dat de
hersenpan gekloven werd bet kaeksbeen
draegt het teeken van eenen kap, en het bo
venste deel van liet armbeen is afgesneden.
In bet vooruitzicht der zaligverklaring van
den graef, begint men reeds zyne kapel te her
stellen, en verzamelt men reeds bydragen tot
bet maken eener zilveren relikwiekas.
PRIESTERLYKE BENOEMINGEN.
De Eerw. Heer De Smet, onderpastoor te
Petegem by Oudenaerde, is pastoor benoemd
van Mullem. Hy wordt vervangen door den
Eerw. Heer Velglie te Zulte. De Eerw. Heer
De Paepe, onderpastoor te Sinaei, wordt on
derpastoor te Balegem en is vervangen door
den Eerw. Heer Van de Maele, onderpastoor
van S. Lievens-Houtem.
Bewarende en Grondwettige Veree-
niging der Stad Aelst.
De heeren catholyke kiezers worden ver
zocht te willen deelnemen aen de algemeene
stemming ol Poll tot aenwyzing der definitive
kandidaten voor de aenslaende gemeentekie-
zing, welke Zondag 15 October van 5 tol 8 uren
en Maendag 14 October van 6 lot 8 uren in
den Kring de VriendschapKorte Zoutstraet,
zal plaets grypen.
De stemopneming zal des maendags om 8
uren, in tegenwoordigheid der kiezers gedaen
worden.
Wy roepen de aendacht onzer catholyke
partygenoten op de gewichtigheid dezer stem
ming in, en hopendat zy er allen zullen aen
deelnemen.
Het huis Ach. Eeman en C, fabrikanten in
scheikundige meststoffen dezer stad komt, in
de landhouw-tentoonstelling, zondag laetst te
Mechelen gehouden, met de volgende onder
scheidingen vereerd te worden.
1° Gulden eermetael voor hunne schei
kundige landvetten.
2* Gulden ingelyste eermetael voor de
schoonste verzameling der granen.
5" Bronzen verzilverd eermetael voor aerd-
appels en vlas.
Wy sturen deze heeren onze vurigste geluk-
wenschingen toe.
Aengaende de brandramp die maendag
de gemeente Meire zoo wreedelvk geteisterd
heeft, hebben wy weinig of byna geene inlich
tingen. Al wat wy welen is dat er maendag,
omtrent 2 uren namiddag, brand is uitgebor
sten by eenen bakker in de Magerstract en dat
het vuer zich aen 6 andere huizen en hofsteden
heeft medegedeeld. Naer men vermoedt zou de
brand onvrywillig zyn aengestoken geweest
door kleine bengels die met de kermis nen
stinkstok van ëén cent aen 't rooken waren
De heer Burgemeester van Meire liet rond
dry uren, by brief, de hulp van ons vrywillig
Pompierskorps verzoeken. Nu, naer 't schynt,
is de drager des briefs hier rond 3 1/2 uren
aengekomen en heeft hy hem slechts om 5 \U
ure den heer Kommandant onzer Pompiers ter
hand gesteld. Onmiddelyk nam deze laetste de
noodige maetregelen om naer 't tooneel der
ramp te snellen. Doch ongelukkiglyk, vondt
men nergens de noodige peerden om te kun
nen vertrekken eindelyk toch stelde de heer
•a -ir ^a" ^er Noot, met de meeste be-
reiGwuhgheid zyne peerden en camion ten
dienste onzer Pompiers. M. De Wolf verdient
hiervoor allen lof.
Onze Pompiers kwamen om 6 1/2 ure op 't
tooneel der ramp aen. Op min dan 7 minuten
waren zy aen 't werk, en 't duerde niet lang of
alle gevaer was verdwenen. Het 8flf huis dat
reeds door 't verslindend element was aenge-
tast, is door de aenhoudende werkzaemheid
onzer heldhaftige Pompiers, van eene gewisse
vernieling bevryd gebleven, 't Was laet in den
nacht toen onze moedige blusschers naer onze
stad terugkeerden. Wy willen hier niet spre
ken van de tegenwerking die onze Pompiers
by zekere lompe dwazerikken ontmoet hebben.
Die kwaed willigheid willen wy aen de gansche
gemeente niet ten kwade duiden, daer het
Hoofd der gemeente met al wie deftig is, byna
geene woorden konden vinden om hunne
dankbaerheid aen ons Pompierskorps en den
heer De Wolf, uit te drukken.
De schade door deze brandramp veroorzaekt
is zeer aenzienlyk en wordt geschat voor
Jaek Schampe op fr. 5,500, verzekerd.
Frans Van Nedervelde op fr. 2,500, niet ver
zekerd.
Karei Raes op fr. 4,600, verzekerd.
J. B. Van Impeop fr. 2,500, verzekerd.
Bernard Bayens op fr. 5,200 verzekerd.
Kinderen F. Lievens op fr. 2,500, verzekerd.
Jozef De Smet op fr. 42,000, verzekerd.
't Is by de sociëteitde Schelde van Ant
werpen dat de vernielde gebouwen en meubels
behalve deze van Karei Raes, verzekerd zyn.
De gebouwen van Raes zyn verzekerd bv de
Helvetia.
40 persoonen zyn door deze brandramp van
hunne schuilplaets beroofd.
Donderdag laetst vierde men te Teral-
pliene de gouden bruiloftsfeest van een aller-
deugdzaemst werkmanshuisgezin Benedictus
De Bisschop en Maria Josepba Arys. In den
vroegen morgend naderde het gezegend paer
met alle hunne kinderen en kleinkinderen ter
II. Tafel. Om 8 uren werden de jubilarissen
door de leden der confrérie van den H. Roo-
zenkrans en door den heer Burgemeester
geluk gewenscht; deze brachten onder het
spelen der fanfaren, de jubilarissen in eene
calèche gezeten, ter kerk. Gansch de straet,
tot aen de kerk, was luisterlyk versierd, en de
nationale vlag, nevens de pontificale, wapperde
op ieder huis.
De eerw. herder der parochie zong, byge-
staen van dry andere priesters, eene solem-
neele mis van dankbaerheid, waeronder een
hartroerend sermoon, waerin de jubilarissen
geluk werden gewenscht en den tekst des
H. Schrifts werd uitgebreid: ecce sic benedice-
lur homo qui timet Deum... en eindigde met
eene zedeles voor de talrykeaenwezenden (om
trent 600), toen hy de jubilarissen voorstelde
als een voorbeeld aen de kinderen, zoo zy een
lang en gelukkig leven wilden hebben, zy met
de vrees des Heeren het vierde gebodeert
vader en moeder, moesten onderhouden
Na de mis bood de achtbare herder de jubi
larissen en hunne kinderen en kindskinderen
een ontbyt aen, terwyl de lanfaren nogmaels
de schoonste stukken met waer kan men beter
zyn, speelden; daerna werden de jubilarissen
met dezelfde plechtigheden als 's raorgends
naer hunne woonst terug vergezeld.
's Avonds werd de feest geëindigd met een
plechtig vuerwerk onder het spelen der fan-
laren.
Op de veemarkt, welke vrydag te Brussel
gehouden werd, waren 999 stuks vee te koop
gesteld. De besteeddepryzen, per kilogram op
voet zyn ossen, fr. 0-91 tot 1-09 stieren,
fr. 0-71 tol 0-95 koeien en veerzen 0-71 tot
0-95.
De krimineele statistiek der stad Brussel,
brengt het getal misdaden gedurende 1877 ge
pleegd op 8,207, het zy eene vermeerdering
van 188 op het getal van 1876. Onder die mis
daden telt men 2,544 gevallen van landloopery
en bedelary, 1,902 diefstallen en aftruggela-
ryen, 1,187 slagen en kwetsuren, 72aenslagen
op de zeden, 10 moorden of moordpogingen,
4 doodslagen, 2 kindermoorden en 1 vrywil-
lige brandstichting. In 't geheel werden er
29,492 proces-verbalen opgeraaekt en 12,556
personen in de gevangenis en in den amigo
opgesloten. Onder dit getal telt men 1,089 011-
gelukkigen die, niet wetende waer den nacht
door te brengen, in de policie-bureelen kwa
men vragen om aengehouden te worden. Er
hebben 45 zelfmoorden en 45 pogingen tot
zelfmoord plaets gehad.
De eigenaer van l'EtoileM. Madoux, is
overleden. Dat blad heeft altyd op eene haet-
lyke manier den godsdienst bestreden; bet
deed dit soms laf en bedektelyk. Welnu, M.
Madoux is ie Auderghem met alle katholyke
plechtigheid begraven. Wat zyn die liberalen
met hunne vrye princiepen toch logiek.
Het rapport over de feesten van 1880 be
sluit dat men in dit jaer veertien dagen lang zal
feestvieren. Het begin en liet slot der feesten
zou te Brussel plaets hebben. De dagen dat er
rust te Brussel is, zou men in de provinciën
feesten inrichten. De feesten worden gegeven
in de tweede helft van augustus. De provinciën
zouden deel hebben in de sujJSidien, die liet
