55sle Jaer. Zondag*, 17 November 187JI. j\° 1680bis. YZEREX WEG.— VERTREKUREX 1 11 AELST NAER VERTREKUREX UIT DE VOLGEXDE STATIEX i uit Gent naer TROONREDE Treurige Dagen. Landgenoten ER-BODE ABONNEMENTPRYS6 FRANKS 'S JAERS. De inschryving eindigt met 31 December. ANNONCENPRYS, per drukregel Gewone 20 cent. Reklamen fr. 1,00. Vonnissen op 3d4 bladz.50 cent. Dendermonde. 4-55 6-45 8-42 12-25 3-06 6-40 10.05 Lokeren. 4-55 6-45 8-42 12-25 3-06 6-40 Mechclen. 4-55/ 6-45/ 7-19d 8-12d Exp. 2* 3* kl. ll-53d l-04d Exp. 1" 2« 3* kl. 2-50d 3-06/ 6-04d 6-40/ 10-06d Exp. 1« 2® 3' kl. Antw. 4-551 6-45/ 7-19d 8-l2d Exp. i® 2® 3' kl. 1-04dExp. I4 2® 3® kl. 2-51'd 3-06/ 6-04d 6-40/ 10-06d Exp. 1® 2® 3® kl. Brussel, langs Denderleeuw. 4 40 0-00 7-19 7-50 8-12E. 9-24 11-53 1-04 E. 1® 2® 3® kl.2-50 5-22Exp. 1® 2® 3® kl. 6-04 8-49 9-09 10-06 Exp. 1® 2®3® kl. Des zondags 8,59 's avonds lioudl stil in de tusscbenslatien. Leuven, Thienen, Luik.Verviers 4-40d 4-55/ 6-45/ en 8-12d Exp. 1® 2® 3® kl. 7-50d 9-24d (ll-53d tol Leuven)l-04d Exp. 1® 2® 3® kl. 2-50d 5-22d Exp. 1® 2® 3® kl. 6-04d 8-49d 10-06 Exp. 3 kl. (1) Nota. De letter beteekent langs Termonde en de Gent, (5-00's vrvd.) 7-59El®2®3®k 8-41 9-45 12-22 12-40 3-09 3-41 en 5-31 E. 1®2® 3® kl. 6-12 6-40 8-49 Exp 1® 2® 3® kl. 9-36 Brugge, Oostende. 7-59 Exp.l®2®3® kl.0-00 9-45 12-22 12-40 3 41 en 5-31 E 1® 2' 3® kl. 6-40 Doornyk, Mouscron, Korlryk, Ryssel (langs Gend) 8-41 12-22 12-40 3-09 3-41 Exp. 6-12 6-40 Doom. Mouse. Korlryk, Ryss. (langs Ath) 6-00 7-50 11-53 0-00 6-04 Ninove, Geeraerdsbergen, Lessen, Ath 6-00 7-50 8-12 11-53 2-50 0-00 6 04 9-09 Bergen, Quiévrain 6-00 7-50 8-12 11-53 2-50 0-00 6-04 Engbien Braiue, Mauage,Charleroy, Namen langs Geeraerds bergen 6 00 (-00 11-53 2-50 0-00 6-04 Soltegem, langs Erpe-Meire. 6.05 (-725's zat12.30 6.02 letter d langs Denderleeuw. Calque Saam. NAER AELST DIT Ath 6.49 10.30 1.30 4.20 7.58 9.05 Anlvv. 5.25 6,35 9,15 9.50 10.50 E. 1'2® 3® kl. 12-15 3-15 E. 1°2®3® kl. 3-35 4 45 5.55 6.50 E. 1® 2® 3® kl. 9.(0 Brussel 7.20 E.1®2® 3®kl. 7.25 9.00 11.06 11 53 1.55 3.02 Deszondags3,30 namiddag ;boudt stil inde lusschenslatien. en 4.53 E 1*2* 3* kl. 5.01 5.55 7.05 8.10 E, 3 kl. 8.20 Dendermonde 7.13 9.45 11.34 2.25 5.27 8.23 10.47 Geeraerdsbergen 7.27 11.08 2.07 4.58 8.33 9.41 Gent O.OOE 6 32 7.39 E 1® 2®3®kl. 8.25 10.59 12.31E 1® 2® 3® kl. 1.55 4-50 E 1.2.3. kl. 5.09 8.09 8.14 9.33 Exp. 1® 2'3®kl. Lessen 7.09 10.50 1.50 4.40 8.18 9.25 Lokeren 6.35 9.01 10.57 1.49 4.50 7.50 Ninove 7.55 11.36 2.35 5.26 9.01 10.09 Oostende O.OOE 6.20E. 1 2 3 kl. 6.25 9.00 11.55 0.00 3.30 El® 2® 3® kl. 6.04 8.14 Exp. Moortzeele, Sottegem, Geeraerdb., Engbien, Braine-le» Comte 5.52 8.12E 8.58 11.18 2.20 5.40 6.59 uit geeraerdsbergen naer Maria-Lierde, Sottegem, Moortzeele en Gent, 5.15 7.24 9.54 11.59 2.58 5.00 5.50E 8.51 DIT DENDERLEEUW NAER J Haeltert, Burst, Herzele, Sotteg. Audenaerde, ADsegem, Korlryk, 6.17 0.00 9.01 12.55 6.09 7.20 uit Sottegem langs denderleeuw naer Aelst, (5.45 's Zaterd.) 7.49 12.06 0.00 5.00 7.48 uit Antwerpen naer St. Nikolabs, Lokeren en Gknt 0.00 7.15 8.50 10.55 2.05 3.50 7.15 uit Gent naer Lokeren, St. Nikolaes bn Antwbrpbn 4.30 7.05 9.25 in.50 2.20 5.25 7.05 Uit Sottegem langs Erpe-Meire. 7.49 2.00 7.48 AELST, 16 NOVEMBER 1878. Uitgesproken door Z. M. den Koning, by het openen der Kamers. Mynheeren, Ik wensch my geluk by het openen van de zen parlementairen zittyd, te kunnen bestati- gen, dat op geen enkel tydstip de betrekkingen tusschen België en de andere Staten, zoo zeer en op een hooger graed, het karakter droegen van wederkeerig vertrouwen. De feeèten, waervan de hoofdstad het initia tief nam ter gelegenheid van den 25® verjaerdag van myn huwelyk, hebben op nieuw de nauwe verbintenis doen uitschynen, die er bestaet tusschen de natie en de dynastie. De Koningin en ik zyn diep getroffen geweest over de plotseling opgewelde bewyzen van genegenheid, ons gegeven door de bevolking van alle provinciën, zoo als ook van alle ge meenten en met welke de jeugd zelf zich ver- eenigd heefl, op eene manier die ons diep heeft ontroerd. Onze kunsten en onze nyverheid hebben een schitterend deel genomen aen de algemeene tentoonstelling van Parys. De talryke belooniugen die België bekwam in dien ontzagwekkenden wedstryd, bewyzen dat zyne nationalen, zoowel als de openbare bestioren, niet vreemd zyn gebleven aen een enkel der belangryke takken van de mensche- lyke bedryvigheid, en in de meeste dezer, by- dragen tot den vooruitgang der beschaving. De verstandelyke ontwikkeling van een volk is, meer dan ooit, in onzen tyd,» de wezenlyke bron van voorspoed. Toen myn goevernement een byzonder ministerie van openbaer onder- wys vormde, heeft hel voldoende bewezen dat het niet eene byzondere zorg waekte over dat edel en groot belang. Het onderwys, gegeven ten koste van den Staet, moet geplaetst worden onder het bestier en hét uitsluitende toezicht van het burgerlyk gezag. Het zal voor zending hebben op alle graden, aen de jonge geslachten, de liefde en den eerbied in te boezemen der princiepen, op welke onze vrye instellingen berusten. Myn goevernement zal uwe medehulp vragen om dit onderwerp uit te breiden en te verster ken. Eene enkele sessie zal niet voldoende zyn om dit werk van hervorming en ontwikkeling te volvoeren, maer de ontwerpen die u binnen zeer kort zullen voorgelegd worden, zullen duidelyk den weg afteekenen, welken myn gouvernement denkt de vertegenwoordigers des lands te moeten verzoeken met hem te be treden. Als het algemeene onderwys den geest des volks verheft en versterkt, dan ook begunstigt het byzonder onderwys de uitbreiding der Schoone Kunsten, en doet de stielen bloeien, die zich verbinden aen den landbovw, aen de nyverheid, aen den handel. Myn goevernement houdt zich meer en meer bezig aen de belgische jeugd de middelen te geven om hare kennissen te vermeerderen, waervan ten allen tyde, onze bevolking bewys gaf in alle vakken. Onze militaire organisatie is onafgewerkt Eene episode uit den Boerenkryg in Duilschland. »)X(«— In gouden glans straelde de Maerlsehe zon van den blauwen, wolkcnloozen hemel op de oude ryks- stad Spiers en speelde in duizend grillige vvyzen op de looden daken der nieuwe domtorens terwyl de herstelde koepel der munsterkerk, voor korten lyd gedeélielyk door brand verwoest, liaer nieuw her kregen luister als met jeugdige yverzucht ten toon spreidde. - Met vollen toon riep de groote Stepha- nusklok het domkapittel tot zyne dagelyksehe getyden en het geloovige volk ter bywoning der heilige Mis offerande. Het was Zondag, eD met vromen zin richtten 'Je eerzame burgers, vergezeld door hunne vrouwen, die hel groote gebedenboek, in fluwecleii beurs met paerlen doorwerkt en mei zyde gestikt, acn den arm droegen, hunne schreden naer de brecde zuilengan gen van 'nel hüis des Heeren. En wel had het geloovige hart van den vreedzamen burger reden te ever, om de dringendste beden ten Hemd op te zenden, want een allertreurigste tyd was voor den kourvorstelyken Paltz aengebroken, en oproer, kryg en jammer hingen als eon dreigeud on- weder boven zyne voorheen zoo rustige gouwen. Door zware leenheerlyke lasten gedrukt en smach tend in volle lyfeigenschap, kon en wilde liet landvolk niet langer hel kwellende juk der dienstbaerheid lor- schen. Een onwecrslaenbaro drong naer vryheid ken merkte al zyne handelingen, en de onrust in Wurz- burg. Frankenland, Zwaben, den Elzas en aengren- zende landen verrieden den geheimen brand. Daer echter noch do adel, noch de overige heeren iets van gebleven. De gouvernementen die elkander in de laetste jaren hebben opgevolgd, hebben allen de noodzakelykheid en de gepastheid erkend, van het daerstellen eener nationale reserve. Er zullen u voorstellen gedaen worden, met inzicht om die leemte aen te vullen, en aen het leger die vollediging te geven, welke door de ondervinding aengewezen is als onmisbaer. De burgerwacht onzer voornaemste steden heeft in de laetste dagen eene verdubbeling van vaderlandschen iever getoond. De nationale schyfschieting is eene populaire instelling ge worden, weerdig om ernstig te worden aen- gemoedigd. Gy zult zonder twyfel, hierin eensgezind met myn goevernement, denken dat het tyd is aen onze burgerlyke milicie eene voldoende wape ning te geven, en op haer eene inrichting toe te passen, die haer in staet stelt, nuttiglyk by te dragen tot de verdediging van het land. De nyverheidskrisis die, sedert eenige jaren, by alle naliën heerscht, heeft ook in België zyne nadeelige gevolgen laten voelen. Ik heb echter de vaste hoop dat, dank aen den geest van initiatief en krachtdadigheid der ny verheids- hoofden, alsmede aen den geest van orde en voorzienigheid der werklieden, de dag niet verwyderd is, waerop wy een einde zullen vin den aen eene beproeving, door allen met moed gedragen. De cyfers der handelsbeweging van dit jaer, vergeleken aen die van het voorgaende, bewy zen eene verbetering die wy als een goed voor teeken kunnen beschouwen. De overvloed van den laetsten oogst scliynt daerenboven den prys der levensmiddelen te zullen Denouöeil aen eenen taks, die, iu zeker opzicht, de alge meene vermindering van het dagloon vergoedt. Al de bezorgdheid van myn goevernement is verzekerd aen het opzoeken van middelen, ge schikt om het lyden van dien uitzonderlyken krisis te verzachten. De ondervinding heefl bewezen dat de aen- groei van den nationalen rykdom nauw in ver band staet met dien der gemeenschapswegen. De reeds gedekreteerde openbare werken zullen mei spoed worden voortgezet. Hoe aenzieulyk desaengaende de pogingen van den Staet en die der parlikulieren dan ook geweest zyn, blyft er eventwel nog veel te doen, voor de huishoudelyke verbetering des lands. Dit is eene der bestendige bekommerin gen van het bestuer. De Stadsspoorweg bekleedt onder dit op zicht eene byzondere plaels, door den aengroei der diensten, welken liy dagelyks aen de bevol king bewyst. Myn goevernement zal terzelfdertyd alle po gingen aenwenden, om hem, even als eertyds, voor een groot gedeelte te doen bydragen tot de hulpmiddelen der openbare schatkist. De fmancieele toestand vereischt eene gron dige herziening het evenwicht der ontvang sten en uitgaven heeft opgehouden verzekerd te zyn. Het budjet van 1877 sloot met een tekort en dat van het loopende jaer belooft niet gun stiger te zullen zyn. De schatkist heeft daerenboven aenzienlyke verbintenissen aengegaen men zal middelen moeten beramen om daerin te voorzien. Behalve de ernstige en menigvuldige kwes- tiën, welke ik heb aengeraeki, bevelen ver scheidene wetsontwerpen, die reeds in vorige zittyden werden neêrgelegd.zich eveneens aen uwe aendachtde herziening der wetboeken, hunne voorrechten wilden opofferen, en de landvor- sleu niet by machte waren de van ouds bestaende en door den lyd gevestigde lasten rechtstreeks op te heffen, was hel voor eenige dweepers niet moeiclyk de onderdrukten mede te sleepen om zichzelvcii hulp te verschaffen. De lente van het jaer 1525 ging treurig op voor de landen aen den Ryn, en de weer ontwakende en ver jongde natuer zong geene jubelbymne der opstanding voor de bodrukle menschenharton. Een nieuwe stand van zaken moest beginnen, en verschillende oorzaken werkten samen om de opgehoopte brand stof en den glimmendcu tondel in lichte laeie vlam te doen uitbarsten. Niet langer wilden boer en burger onder de vzeren band van ridders en paltsgraven zuchten, die hel bit tere zweet en hel merg des volks aen gouden ketenen, zyden kleederen en andere onnoodige zaken verkwis ten niet langer de ruwheid en roofzucht der lans knechten verdragen liet niet hei voorbeeld van den welgcluktcn boerenopstand in Zwitserland (1513) ook hier een gelyken uitslag verhopen Daerby kwam dal de adel, pochend op zyne privilegiën en zyne macht, den boer mei minachting behandelde, zyne domheid en zyn nood schamper lachend beschouwde, en in weelderige en schaemtelooze zwclgeryen, den wrcedonderdruklen, die de bitterheid van hun toe stand dubbel deed gevoelen, en aldus tot opstand acnspoordc. Ook hadden Luther's klinkende woorden van clirislelyke liefde de hoofden in verwarring gebracht en zoo vereenigde zich'alles, lot de ai-me man, die tot dan toe geduldig gearbeid en geleden had, de spade van zich wierp, naer do wapens greep en vryheid vorderde. Dezelfde onlusten als op hel land hecrscnlen in de ryksslad Spiers. De raedsheeren, de burgemeester Brunn en de burgery hadden de party der boeren ge- door de grondwet voorgeschreven, zou niet kunnen onderbroken worden. De wettige bescherming, verschuldigd aen de schryvers van letterkundige werken, aen de verveerdigers van kunststukken, modellen of nyverheidsteekeningen, fabriek- en handels merken, zal zooveel mogelyk moeten verzekerd en volledigd worden. De kiezingen welke onlangs plaets hadden voor de vernieuwing der helft van de Wetge vende Kamers en der gemeenteraden, hebben over het algemeen op eene regelmatige wyze plaets gehad. Zy hebben de noodzakelykheid doen uitschynen der wetten, die onlangs ge stemd zyn, ten einde het geheim der stemming te verzekeren en het kiesbedrog le beletten. Het is echter gebleken dat die wetgeving nog vatbaerwas voor verdere verbeteringen myn goevernement zal u met dit doel voorstel len doen. Gedurende de kiesperiode, welke heeft plaets gehad, heeft België in hoogen graed de bewe ging ondervonden, welke onafscheidbaer is van liet politieke leven der vrye volkerennog- thans werd de orde geen oogenblik op ernstige wyze gestoord. Het land heeft onophoudelyk getoond, dat het op de hoogte is der instellingen, waerdoor het wordt bestuerd. Wanneer België den vyfiigsten verjaerdag vieren zal der proklamatie zytier nationale on- afhankelykheid, zal het die grondwet onge schonden vinden, welke zyne macht en zynen voorspoed heeft uitgemaekt. Die groote gebeurtenissen zou de gemoede ren niet te veel kunnen bezig houden. Er zul len u voorstellen worden gedaen, in den loop van den zittyd, ten einde die plechtigheid al den luister by te zetten en haer gansch de ver heven beteekenis te geven, welke dergelyke feesten behoeven. Er zal met dit doel een oproep worden ge daen tot medehulp onzer schryvers, kuuste- naers, geleerden en nyveraers, om aen de gansehe wereld te doen zien, welken prys wy hechten aen die zeldzame en onschatbare wel- daed eener halve eeuw vrede en vryheid. Gy ziet, Mynheeren, hel werk dat in dezen zittyd te behandelen is, zal ten hoogste uitge breid en lastig zyn myn goevernement rekent, ter voltooiing van hetzelve, op uwe loyale en vaderlandslievende meêwerking. De zinsneden der troonrede, welke byzon der de aendacht wekten, waren die welke be trekking hebben op het openbaer onderwys, de inrichting der reserve, het bewapenen der burgerwacht en den toestand van het bud jet. Slechts één enkelen keer werd de lezing der troonrede onderbroken, namelyk aen den vol zin over het onderwys al het overige werd le midden van het diepste stilzwygen aengehoord. De linkerzy juichte de bedoelde woorden toe. Algemeen heeft men opgemerkt dal de koning de troonrede gelezen heeft met eene doffe stem en zonder eenigen volzin te doen uitkomen. De Koningin werd door de rechterzy luid ruchtig toegejuicht. Zy was in donker-blauwe zyde gekleed de gravin van Vlaenderen droeg een bleek-blauw zynen kleed. kozen en stelden alles in liet werk dezen bel ge- eischte recht tc verschaffen, maer waren daerdoor met de domheeren en het kapittel in botsing gekomen. Overal vormden zich pariyen en de stof ontbrak niet om den langjarigen slryd tusschen den stadsmagis- traet en deD bisschop in felheid te doen toenemen. In den namiddag, waerop ons verhael begint, ylde een jonge man met vasten tred door de straten 'der stad, niet zooals de burgers in Kalme houding naer den prachligen dom, maer met zichtbare drift en inwendige onrust. Zyne kleeding verried by den eersten blik den boer dier tyden, want liy droeg een villen hoed, boven spits uilloopend en schoenen die met riemen op de wreef van de voet waren loegebon- den terwyl laerzen, die lol aen de knieën of mins tens de halve kuit reikten, den vryen man aenduul- den, en door soldaten en geestelyken gedragen wer den. Een kort wambuis van grove slof om sloot het bovenlyf, de korte, breede broek was by de knieën vastgestrikt, en in den lederen gordel stak het mes, dat de boeren in Spiers het gansehe jaer mochten dragen uilgenomen op pfaffenfastlag De boer Michel Busch kon omstreeks zes-en twin tig jaren tellen en was van een stevigen lichaems- bouw. Zyn breed en vol gezicht kon niet schoon ge noemd worden, want een wilde trots sprak uil eik zyner trekken zyne bliksemende oogen drukten hevige gemoedsbeweging uil en de vast op elkander gepieste lippen getuigden van onverzetlelyke, yzeren wilskracht. Nadat deze man verscheidene straten liaeslig was doorgesneld, siocg by eene kleine zyslraet in en trad een iaeg huisje binnen. Het vertrek," vvaerin by zich thans bevond, was klem en onzindelyk, en do muren zwart van den rood en den damp. die de ruime vuer- haerd voortdurend opwierpdaerby diende hel tevens als woon- en slaepvorlrek en tot keuken. By liet binnentreden des Konings, even als toen hy de Kamer verliet, juichte gansch de vergadering den Koning toe. M. Janson ont hield zich echter en bleef stilzwygend recht- staen. Toen de Koningin de zael uittrad, werd deze door M. Janson met toejuichingen begroet. De bovenstaende troonrede is geweest wat wy, catholyken, verwacht hadden, namelyk, eene oorlogsverklaring ons op de brutaelste wyze toegeworpen. Zeggen wy vooreerst dat de troonrede eene levende getuigenis is van den ongodsdiensti- gen geest en van dien haet tegen God, tegen de R. C. Kerk, tegen hare leering en tegen hare priesters en kloosterlingen die het liberalis- mus bezielen. En inderdaed, geen woord dat aen een christelyk gedacht doet errinneren, wordt in de troonrede aengetroffen Die dwazen! Zy willen God, den meester van allen, zoowel van koningen en ministers als van den grootsten verstooleling des lands, zoo maer effenaf uit de samenleving verban nenMaer!... ja, daer is men maer by, 't zal zoo lang duren tot dat Hy, door zyne almacht, zal toonen dat de liberalen ellendige dwergen zyn die tegen zyne Kerk niets vermogen. Het liberael ministerie kondigt ons door den mond van Z. M. den Koning aen dat het on derwys ten koste van den Staet gegeven, alleen onderburgerlyk gezag mag staen. Deze woorden" beteekenen klaer en duide lyk: de priester moet uit 't staetsonderwys verbannen worden; het staetsonderwys zal volgens de leerstelsels der vrydenkery inge richt worden om zoo veel zielen mogelyk aen de Kerk te ontrukken. Deze maetregelen zullen door alle ware va derlanders met hertzeer vernomen worden daer zy de schrikwekkende afgronden in 't verschiet zullen zien, waer T goddeloos on derwys ons onvermydelyk zal heenvoeren.... Zy zullen het als eene misdaed jegens het volk aenzien, den eenigsten dyk die de volks- hartstochten kan wederhouden te doorbooren en dit wel op 't oogenblik dat de gemoederen gansch Europa door in opschudding zyn ge bracht door de rampen, onheilen en misdaden die de verachting der godsdienstige principen veroorzaekt; op 't oogenblik dat koningen en keizers ondervinden hoe noodzakelyk het is de vreeze Gods in de herten der volkeren te blyven bewaren tot bescherming hunner troo- nen en persoonen; op 't oogenblik dat Z. M. de Keizer van Duilschland uitroept: dat alle redding der samenleving onmogelyk is indien men den godsdienstigen geest, den grondsteen van orde en zedelykheid, by de massas niet versterkt Het liberael ministerie zegt eigenlyk niet wat het in den zin heeft; wachten wy het dus af. Doch wy mogen voorzeggen dat de tegen stand dien de catholyke Vlamingen zullen bie den krachtdadig zal wezen en zonder twyfel zoo krachtdadig dat de geuzery zal gedwon gen wezen hare zoo goddelooze als onvader- landsche ontwerpen te laten varen. De militaire kwestie wordt ook behandeld Nicht, aldus sprak hy eene kleine, magere vrouw aen, die by zyn intreden van een bouten zit bank opstond. Nicht, myne moeder zendt my lot u, opdat gy onszoudt helpen in den nood. Tevens had hy zyn vilten hoed op de wormstekige tafel ge worpen ca zyne woorden mei een schouderophalen doen vergezeld gaen. Miehei, gy hier, vraegde verwonderd de vrouw gy naer de stad gekomen Hoe gaet hel toch thuis Slecht, nicht, erg slechtvader is oud en lam, moeder ziek, eene koe is alles, wat wy nog hebbert. Ik mag werken, dal my hel bloed uit de handen spat waertoe dient hel Dan komt de lans knecht en neemt alles mede. Ziehier myne handen geluierd heb ik niet w Ik gc-Ioof u gaerne, Michel, daervoor ken ik u, antwoordde de vrouw. Alom heerscht ellende wy beleven slechte lyden, alles lydt gebrek en gy wilt dal ik zal helpen, zegt gy Ja, nicht, zoo dacht myne moeder. Ik kan het niet langer aenzien de arme vrouw lydt honger en krygt geen beet warm voedsel zy weent, dal my het hart scbynt tc breken en vader is oud en door de jicht geplaegd nu ben ik in myaen angst hier heen gekomen. Arme Michelhelpen zou ik gaerne, kon ik slechts maer wy hebben zelfs nietwy eten zwart brood haverbry of erwten met boonen en drinken schrale melk en water. De jonge boer staerde wild voor zich heen, en zyne lippen trokken zich krampachtig, smarlelyk samen. Toch zult ge met vergeefs gekomen zyn, sprak na eene korte poos de inedelydende nicht hier hebt gy eene schelling meer kan ik niet missen. Dankend slak Michel het geldstuk in den zak van doch wat men er van zegt is duister. Men vreest het land in al te groote opschudding te brengen. Nu, het weinige dat er van gezegd wordt, is genoegzaem om te doen begrypen dat i° De militaire lasten merkelyk gaen ver- zwaerd worden, namelyk, door vermeerdering van 't jaerlyksch contingent, door 't bouwen van nieuwe forten en door den aenkoop van wapens, kanonnen en verder materieel. 2° De gardeciviek met nieuwe wapens zal voorzien en in alk steden en gemeeiitens des lands derwyze zal ingericht worden dat zy die nen kan tot verdediging des lands. De reserve die de liberalen altyd hebben willen inrichten, zal dus eindelyk tot stand gebracht worden. Het is dus eene beslotene zaek; weldra zullen de eerste maetregels genomen worden omallemansoldaet te doen spelen en 't land in eene uitgestrekte kazern te herscheppen. Oh! dan zal Belgie gelukkig zyn; dan zal het voor zyne onafhankelykheid nimmer moe ten beducht wezen, wel te verstaen als de eene of de andere onzer machtige naburen het in den bol niet krygt ons landeken in te slok ken. Moest men ons leger, de reserve by gere kend, tot eene getalsterkte van 200 duizend man brengen, welke wederstand zou zulk een leger aen de reusachtige duitsche en fransche krygsmachten kunnen bieden?... Wy zeggen niet geen, maer die wederstand zou tot niets anders strekken dan om 't belgische bloed nutteloos te vergieten eu 't volk te ruineren daer ons legertje, al streedt het nog zoo dap per, door de te talryke overweldigers zou verpletterd worden. De ontworpene verzwaringen der militaire lasten zullen dus de grootste dwaesheid we zen die Belgie ooit zal te betreuren hebben. En wat zal de bekrooning wezen van de vergoddeloozing van 't staetsonderwys en der verzwaring der militaire lasten Opslag der oontributien, landgenoten!..... De troonrede laet opzichtens dit punt den minsten twyfel over. Het liberael ministerie verklaert dat de finan- cieele toestand eene grondiae herziening verelschif in andere woorden, dat de Staetsgeldkas ledig is tot op den bodem. Deze verklaring laet zich zeer goed begry pen. Moet men aen 't land niet pogen wys te maken dat het ministerie Malou de schatkist {tl ernstig gevaer heeft gebracht eri dat M. Frere gelukkiglyk weêr aen 't bewind is geraeki oih ze van dit onvermydelyk bankroet te redden dat door den luikscheti autokraet, sedert 8 jaren, is voorzegd geweest? Doch wie met eenig begrip is bëgaefd, zal zich afvragenhoe komt het dat de schatkist in verlegenheid is en dat men er genoegzaem duizenden franks in vindt om ze nutteloos aen 't inrichten van een ministerie van openbaer onderwys, en den buitengewoonen wetgeven- den zittyd, enz. enz. te verspillen De waerheid en de eenige waerheid is dat de maetregelen die tot uitbreiding van 't god deloos onderwys zullen genomen worden en de militaire dwaesheden die men zal ten uit- voorbrengen, de uitgaven van wellicht duizend millioen zullen vereischen, en, om hierin te zyn buis en mackte zich gereed lot vertrekken. Wilt ge nu al gaen, MichelWacht, tot myn man komt, de vespers zyn zóó uit. Neen, nicht, laet my.... Hier is helle vol, sprak Micbel, op zyne borst wyzend lucht moei ik hebben, luchtHaeslig verliet hy het vertrek én spoedde zich de straet op. Zyn weg voerde hein in de uabyheid der domkerk. Met kracht hruischten de toonen van het in Mél {505 nieuw geplaetste orgel, en de invloed der har monie werkte weldoend op hel ontstelde gemoed van den jongen man. Daer is pracht, da'ór is hecrlyk- heid, daer is vrede morde hy in zichzelven -< daer zyn marmeren grafsteenen, zilveren kisten, daer rusten keizers en keizerinnen, en hier by sloeg op zyn zak is niets, volstrekt niets, dan armoede en kommerArme, verachte boer, die ik ben... en myne arme hongerige moeder Zyn voet betrad thans den olyfberg, die zich aen de zuidzyde der kerk verhief. Midden in den kruis gang, mot grafgesteenten en kapellen gesierd, onder het blauwe hemeldak, rezen zes golhische pylers in longwerpigen kring opwaerts en boven lienSlóot zich in irotschc bogen het prachtige kruisvormige gewelf» door welks kunstig bewerkte velden het 3pelendd zonlicht zich iu de afwisselendste kleuren een door tocht baende. Boven do koepel eindigde het kunst werk in eene doorscheinende piramide en van de boven, die de pylers verbonden, grynsden, katten, honden en andere diergestalten in de zonderlingste mengeling naer beneden. Daer begroel men eertyds de kinderen, en Michel bemerkte eene jonge vrouw, die stil weertend voor een verschei) grafheuvel op de knieën lag. Ook die lydt, dacht de boer, en verliet met langzame schreden de plaets. (Wordt voortgezet.)

Digitaal krantenarchief - Stadsarchief Aalst

De Denderbode | 1878 | | pagina 1