55ste «ïaer. Zondag, 24 November 1U78. Rf° 1680ter.
YZEREN WEG.— VERTREKUREN UIT AELST 3MAER
VERTREKUREN UIT DE VOLGENDE STATIËN
Wel va» 1842.
Treurige Dagen.
Oordeelt
NDERBODE
ABONNEMENTPRYS6 FRANKS 'S JAERS. De inschryving eindigt met 31 December.
ANNONCENPRYS, per drukregel: Gewone 20 cent. Reklamen fr. 1,00. Vonnissen op 3d® bladz. 50 cent.
Dendermonde. 4-55 6-45 8-42 12-25 3-06 6-40 10.05
Lokeren. 4-55 6-45 8-42 12-25 3-06 6-40
Mechelen. 4-55/ 6-451 7-19ii 8-12d Exp. 1®2®3®kl. 1t-53d
l-04d Exp. 1» 2® 3® kl. 2-50d 3-061 6-0id 6-40/
i0-06d Exp. 1® 2® 3' kl.
Antw. 4-551 6-451 7-19d 8-l2d Exp. 1® 2® 3® kl. l-04dExp.
1® 2® 3® kl. 2-50d 3-061 6-04d 6-401 10-06d Exp.
1® 2® 3® kl.
Brussel, langs Denderleeuw. 4.40 0-00 7-19 7-50 8-12E.
9-24 11-53 1-04 E. 1® 2® 3® kl.2-50 5-22Exp. 1® 2® 3® kl.
6-04 8-49 9-09 10-06 Exp. 1' 2e3° kl. Des zondags
8,59 's avonds houdt stil in de lusschenstatien.
Leuven, Thienen, Luik,Verviers 4-40d 4-551 6-451 en 8-12d
Exp 1® 2® 3® kl. 7-50d 9-24d (ll-53d tot Leuven)l-04d
Exp. 1® 2® 3» kl. 2-50d 5-22d Exp. 1® 2® 3® kl. 6-04d 8-49d
10-06 Exp. 3 kl.
(1) Nota. De letter 1 beteekent langs Termonde en de
Gent, (5-00 's vryd.) 7-59El®2'3®k 8-41 9-45 12-22 12-40
3-09 3-41 cn 5-31 E. 1®2® 3® kl. 6-12 6-40 8-49 Exp
1® 2® 3® kl. 9-36
Brugge, Oostende. 7-59 Exp.1®2®3® kl.0-00 9-45 12-22
12-40 3 41 en 5-31 E 1® 2® 3® kl. 6-40
Doornyk, Mouscrou, Kortryk, Ryssel (langs Gend) 8-41
12-22 12-40 3-09 3-41 Exp. 6-12 6-40
Doom. Mouse. Kortryk, Ryss. (langs Ath) 6-00 7-50 11-53
0-00 6-04
Xinove, Geeraerdsbergen, Lessen, Ath 6-00 7-50 8-12
11-53 2-50 0-00 6 04 9-09
Bergen, Quiévrain 6-00 7-50 8-12 11-53 2-50 0-00 6-04
Enghien Braine, Manage, Charleroy, Namen langs Geeraerds
bergen 6 00 (-00 11 -53 2-50 0-00 6-04
Sottegem, langs Erpe-Meire. 6.03 (-725 's zat12.30 6.02
letter d langs Denderleeuw.
Calque Snam.
NABR aelst uit
Jth 6.49 40.30 4.30 4.20 7.58 9.05
Aülw. 5.25 6.35 9,45 9.50 40.50 E. 4*2* 3' kl. 12 15
3-45 E. 4°2°3e kl. 3-35 4 45 5.55 6.50 E. 1'2» 3» kl. 9.00
Brossen.20 E.4*2" 3»kl. 7.25 9.00 41.06 41 53 1.55 3.02
Des zondags:!,30 namiddag houdt stil inde tusschenslalien.
en 4.53 E 1*2» 3» kl. 5,01 5.55 7.05 8.10 E, 3 kl. 8.20
Dendermonde 7.13 9.45 41.34 2.25 5.27 8.23 10.47
Geeraerdsbergen 7.27 11.08 2.07 4.58 8.33 9.41
Gent O.OOE 6 32 7.39 E 1» 2» 3* kl. 8.25 10.59 12.31 E
1» 2» 3» kl. 1.55 4-50 E 1.2.3. kl. 5.09 8.09 8.14
9.33 Exp. l»2»3»kl.
Lessen 7.09 10.50 1.50 4.40 8.18 9.25
Lokeren 6.35 9.01 10.57 1.49 4.50 7.50
Ninove 7.55 11.36 2.35 5.26 9.01 10.09
Oostende O.OOE 6.20E. 1 2 3 kl. 6.25 9.00 11.55 0.00
3.30 El» 2» 3» kl. 6.04 8.14 Exp.
uit Gent naer
Moortzeele, Sottegem, Geeraerdb., Enghien, Braine-le*
Comte 5.52 8.12E 8.58 11.18 2.20 5.40 6.59
uit gseraerdsdergen naer
Maria-Lierde.Sollegem, Moortzeele en Gent, 5.15 7.24
9 54 11.59 2.58 5.00 5.50E 8.51
uit Dendbrleeuw naer
Haeltert, Burst, Herzele, Solteg. Auder.aerde, Ansegem,
Kortryk, 6.17 0.00 9.01 12.55 6.C9 7.20
uit Sottegem langs denderleeuw naer:
Aelst, (5.45 's Zalerd.) 7.49 12.06 0.00 5.00 7.48
uit Antwerpen naer St. Nikolaes, Lokeren en Gent
0.00 7.15 8.50 10.55 2.05 3.50 7.15
uit Gent naer Lokeren, St. Nikolaes bn Antwerpen
4.30 7.05 9.25 lft.50 2.20 5.25 7.05
Uit Sottegem laDgs Erpe-Meire. 7.49 2.00 7.48
AELST, 23 NOVEMBER 1878.
Een der beroemdste belgischestaetsmannen,
de eerzame heer Adolf Deschamps, gaf, in 1868,
een merkwerkweerdig schrift in 't licht over
de wet op 't lager onderwys van 1842. Bedoeld
schrift komt op 't oogenblik herdrukt te wor
den door den heer Goemaere te Brussel, en
diaegt tot titel:
Memorie aen de wetgevende Macht, aen den
Koning, aen 't Senaet en aen de Volkskamer
voorgelegd.
Deze memorie is eene kalme, verstandige en
overtuigende pleitrede ter verdediging van de
hooger beroepen wet van 1842, welke al de
dwaze en ongerymde beschuldigingen der
liberhatery niet alleen wederlegt maer totael
vernietigt.
De beroemde staetsman verdedigde de wet
van 1842 niet omdat zy volmaekt is, neen, by
verdedigde ze omdat zy de vrucht is van eene
overeenkomst tusschen de twee politieke par
tyen die 't land verdeelen, aengegaen, en die,
tot hiertoe, de beste uitslagen voor 't heil des
vaderlands en des volks heeft opgeleverd.
De heer ADeschamps deedt op eene tref
fende wyze uitschynen dat men te vergeefs de
onzydigheid der grondwet mug inroepen tot
staving der beweeririg dat men die zelfde
grondwet in baren geest en tekst naleeft wan
neer men liet godsdienstig onderricht uit de
school verbant, in andere woorden, wanneer
men het godverloochenend maekt, by zooverre
dat al wie aen God gelooft buiten de school
gestooten wordt.
Wy willen hier eenige regelen uit bedoeld
schritt laten volgen
Hoe, roept M. Dechamps uit, die school
zoogezegd open voor iedereen, maer in waer-
heid voor al wie gelooft, gesloten die school,
geschikt voor ieder religie en inderdaed, aen
ieder religie vyandig die school gemaekt in
naem der vryheid van geweien en die blykbaer
de vryheid van geweten kwetst van alle de fa-
miliën welke eene religie hebben dus de
overgroote meerderheid van bet land dat
zou de school der konstitutie zyn
Die wereldsch gemaekle school oi onzy-
dig, of deïst, of godloochenend, die uw vryden-
kersgeweten eerbiedigt, maer die het kristelyk
geweien vermoordt, aeuzien wy als aller
slechtst. Gy vindt haer goed en voortrelïelyk,
't zy zoo maer waerom wilt gy dal die school,
de uwe, door u, voor u en tegen ons
opgericht, de openbare school zy, en dat wy,
gtlooviyen, die grootendeels moeten be
talen
Sticht gy zelf die soorten van scholen
door uwen iever, door uwe poogingen, door
uw geld wy kunnen dat betreuren, ja
maer wy hebben er niets tegen te zeggen
maer dat gy ons het grootste deel der
kosten van uwe scholen doet betalen
scholen die wy niet willen en ons
nog dwingt andere en altyd op onze kosten te
stichten, is dat niet eene onbeschryfelyke pro
testatie tegen de Grondwet?
Wilt gy de gelyke, de onpartydige, de
echt liberale worsteling, in overeenstemming
met eene breede tusschenkomst des bud-
jets van den Staet? Richt uwe scholen op met
hunne verschillende programmas, wy, wy
zullen daer tegenover onze school met gods
dienstig onderwys oprichten. De Staet zal
zyne subsidies, zyne millioeuen, met volle
handen, aen allen, aen alle scholen, aen de onze
gelyk aen de uwe, aen de eerediensten, aen de
vereenigingen, aen de ligues de l'enseignement,
aen de partikulieren uildeelen, en dit alles in
evenredigheid van den byval die deze scholen
genietende familiën zullen alleen rechters
zyn in de zaek.
In dit geval zal het bestaen van het lager
onderwys verzekerd zyn tot in het minste ge
hucht; ik neem zelfs het toezicht aen voor die
gesubsidieerde scholen, in de konditiën waerin
dit in Engeland bestaet: men zal dus niet
meer aen het verplichtend onderwys hoeven
te denken; er zullen scholen zyn aen de deur
van ieder huis.
Gy wilt de verspryding van het onderwys,
de vermenigvuldiging der scholen om de on
wetendheid te overwinnen; ik bied u het
machtigste wapen aen dat er is, om deze te
bekomen. Wilt gy het? Gy vraegt eene libe
rale hervorwing der wet op het lager onder
wys? Zietdaer ze; het is zoo niet het
liberalismus. dan toch de vryheid! Indien gy
myn voorstel aenneemt, lever ik u geerne de
de wet van 1842 over!
Ja, zoo zou hel moeten zyn. Indien de libe
ralen scholen willen waer niet alleen 't Chris
tusbeeld uit verbannen is, maer waer er noch
van God, noch vau zyne geboden, noch van
zyne leering mag gesprokén worden, dat zy
dan die scholen met eigene penningen stichten
De Denderbode heeft reeds van over 25 jaren
lierhaeldelyk geschreven dat wy dan alleenlyk
de vryheid van onderwys zouden bezitten gelyk
de grondwet het klaer en duidelyk vereischt.
Maer de liberhatery wil hiervan niet hooren
en waerom?
1° Omdat het veel profytiger is liberale of
liever goddelooze scholen te stichten met 't
geld van den Staet, 't is te zeggen, met 't geld
van iedereen, dan bet in de zakken harer aen-
liangers te gaen zoeken, wel wetende dat de
liberale zakken met een slotje vast gaen. Tous
pinqres\ riep de Chronique uit!
2° Omdat de liberale scholen op verre na
tegen de catholyke scholen niet zouden kunnen
mededingen zoowel in 't vak van 't onderwys
als in dit der opvoeding, en dat, bygevolg, de
liberale scholen op eenen gegeven tyd byna
allen zouden ledig staen.
Nu, dank aen 't geld van den Staet of van
iedereen, kan men de concurrentie tegen de
catholyke scholen houden, maer zulk eene
concurrentie moet men deloyael tot in den
hoogsten graed heeten.
Wat staet er ons, catholyken, te doen om
die onrechtveerdigheid te bestryden?
De heer ADeschamps heeft, reeds van in
1868, den weg afgeteekend dien wy bewandelen
moeten.
Het onvermydelyke gevolg, zegde hy, der
verbanning van 't godsdienstig onderricht
uit de school, zal zyn dat men zonder vertoef
o godsdienstige scholen zal stichten nevens
iedere paslory, nevens iedere kerk.
Dus, catholyken, laet ons de raedgevingeri
van den heer Deschamps volgen.... Stichten wy
eene godsdienstige school nevens de godde
looze staets of gemeenteschool in iedere ge
meente, in ieder gehucht, in iedere wyk. Ja,
dit moeten wy doen indien wy van onze kinde
ren, de hoop des vaderlands, geene godver-
Eene episode uit den Boerenkryg in Duitschland
1® Vervolg.
Zyne kwellende maeg herinnerde hem thans leven
dig, dat hy sedert zes uren niets gegeten had, en hy
trad daerom eene herberg binnen. Daer zaten de
gegoede burgers der ryksslad aen zware eikenhouten
tafels en dronken den zoeten malveziawyn uit steenen
kruiken. Michel verzocht beleefd om eene halve maet
gewone lar.dwyn en betaelde twee hellers, die behalve
hetgeen hem zyne nicht geschonken had, zyne gan
sche bezitting in geld uilmacklc Eten kon hy niel
daertoe was het hem te vol op de borst, maer
drinken moest hy, om met den wyn de treurige ge
dachten weg te spoelen.
De jonge boer had byna onopgemerkt in een hoek
plaets genomen, want hy wilde niet, dat de burgers,
wanneer hy onder hen plaets nam, hem trolsch cn
spottend zouden aeuzien cn een indringer noemen.—
Aen de tafels ging het inlusschen luidruchtig toe,
want de afwisselende gebeurtenissen van den dag
boden ryke slof tot onderhoud. Nieuwsbladen
waren er toenmaels niet, maer des te begeerigcr
luisterde hel oor der burgers naer medcdeelingcn
van hen, die zich deels door eigen acnschouwiog van
den locstand der zaken overtuigd, deels uit c
bronnen hunne bcrichien geput hadden.
«De keurvorst,» sprak een zwaerlyvig, bejaerd
man, dio lol het slugersgilde behoorde, bomini den
Ioochenaers willen laten vormen. De stichting 4. Een ander ontwerp, da de manier van
dezer scholen zal ons kostelyk vallenwy militair avancementen geheel en al verandert
zullen te kampen hebben tegen den Staet die en de militaire pensioenen verhoogt,
't onderwys kosteloos geven zal, doch wy Zoo, dat heetprovisoirlyk maer vier mili
voorzeggen liet, geene drie jaren, zullen wy taire ontwerpen Wy twyfelen nogthans oi
ons geldopofferingen in de maet van ons ver- het ministerie hem zal haesten om de stout-
mogen moeten getroosten, om het godsdienstig j moedigheid zoo verre te dryven.
onderwys ook kosteloos te geven en weldra
kategoriën wordt meêgerekend. Van een ande
ren kant hebben de bestendige deputatiën der
Provincialeraden nog niet uitspraek gedaen in
al de reklamen en een zeker getal besluiten
dier collegiën zyn in beroep.
zullen de staets- en gemeentescholen in zulk
eenen toestand verkeeren dat zy nog slechts
tot nest aen ratten, muizen en ander ongediert
zullen dienen.
Toen de heeren Wasseige, Moncheur en Beer-
naert aen 't hoofd van 't ministerie van open
bare wetken stonden, schreeuwden de liberalen
om er oorendul van te worden dat de dienst
van yzerenweg, van post en van telegraef slecht,
allerslechtst was ingericht; hel vervoermate-
riel was ontoereikendde ontvangsten waren
te geringze waren de schuld der ongelukken,
van 't ontriggelen der treinen, tot zelfs dat het
regende, sneeuwde of vroos!
Maer nu heden dat één hunner hertlappen
met 't bestier der openbare werken gelast is,
zwygen de liberalen als karpers.
En nogthans de dienst van yzerenweg, van
post en van telegraef is niet heringericht;
niets is verbeterd gewordengeene misbruiken
werden uitgeroeid, (om reden er geene be
stonden), met een woord, de liberale minister
Sainetelette heeft allee laten bestaen zoo als het
ten lyde van zyne catholyke voorgangers be
stond
Nog meer, de liberale minister heeft zelve
hulde gebracht aen 't bewys beleid, aen de
menigvuldige verbeteringen in alle vakken van
den dienst door den heer Beemaert te weeg
gebracht.
Wat moet men hieruit besluiten?
Dal al de grieven, al de beknibbelingen tegen
't bestier der catholyke ministers ongegrond
en bygevolg deloyael waren, en dal zy, de libe
ralen, die valsche beschuldigingen slechts
hebben uitgebraekt om 't catholyk ministerie
by 't volk in minachting te doen vallen, en
aldus aen 't geliefde geldschotelken te geraken
waer zy by duizenden naer snaekten gelyk nen
dorstigen naer water.
De liberale heeren zitten nu aen 't zoo ver
langde schotelken en lekken cn trekken en
zuigen nu zoo gulzig dat ze vergeten dat hunne
liberale hertlap Sainclellelte alles laet bestaen
wat hunne grieven uitmaekten en die hen zoo
deloyael tegen de catholyke ministers deden
tempeesten en donderen!
Maer wat is 't? Wie heeft er nog lust tot
beknibbelen als men er in gelukt is zyn buikske
kunnen goed te doen!Men lekt, trekt en
zuigt dat het eene benedictie is en men roept:
Vogue la galère!
Volgens de Gazette, een brusselsch trottoir
blad, zou de minister van oorlog, generael
Renard, provisoirlyk nog maer vier militaire
ontwerpen in de Kamer gaen aenbieden. Deze
vier zyn
1. Van het getal soldalen, tegen 't geval van
oorlog, te vergrooten tot 115,000 man.
2. Van in tvd van vrede meer volk onder de
wapens te hebben, om beter den wapenhandel
te leeren.
3. Een ontwerp dat een reserve-leger maekt
van 30,000 man.
De Moniteur des Interets Matériels kondigt de
volgende regelen af over de insinuatie, die het
kabinet in de troonrede over het Staetsbank-
roet heeft neêrgelegd.
Het nieuws, door de troonrede meêge-
deeld, dat het budjet van 1877 sloot met een
te-kort en dat dit van 1878 zich niet beter
voordoet, heeft (op de Beurs) geen nadeeli-
gen invloed uitgeoefend, wel ter contrarie.
Men wist daerenboven dat de uilvoering der
groote werken en de overneming van ver
schillende yzerenwegen, van den eersten
oogenblik af de opoffering niet konden ver
goeden die het goevernement zich had opge
legd, en dat de uitgaven die er moesten uit
voorkomen, natuerlyk het budjet moesten
verzwaren, ten minste gedurende eenige
jaren.
En als die tyd zal verloopen zyn en die uit
gaven ruimschoots opbrengen, zal het de libe
rale party zyn die zal beweeren dat zy de kas
in bloeienden toestand heeft gebracht. De
Beurs heeft aen de ministeriëele rede eene
klinkende logenstraffing gegeven.
Naer men verzekert zal men in de Kamer,
een ontwerp van wet zien neêrleggen over het
verplichtend onderwys.
Van den anderen kant zal er een eerste stap
gedaen worden naer den verplichtenden dienst.
Het kontingent van het leger zal dermate
.•erhoogd worden, dat het wezenlyk effektiel
van hel leger 115,000 man bedraegt.
In vredestyd zal het leger insgelyks hooger
in getal zyn dan nu het geval is.
Verder zal men beginnen met eene reserve
van 50,000 man, genomen uit de burgerwacht.
Men zal tevens het avancement in het leger
veranderen en de militaire pensioenen verhoo-
gen.
Verplichting en dwang rechts en links, en
daerenboven nog hooger belastingen. Leve het
liberalismus
EEN TESTAMENT.
Jan Deneck te St-Jans-Molenbeek, moet een
Jan zyn van de eerste klas ten minste vol
gens de liberale pers. Hy was, zegde een rede-
naer op zyn graf, een gai convive, eeu vroolyke
gast, mm voltairien de bonne roche, een voltai-
•iaen van de beste soort, en van vader tot zoon
een revolutionnair.
Wy weten niet wat daerin zoo byzonders is.
Vroolyke viveurs zyn de vrydenkers over het
algemeen, als 't hun niet aen middelen ont
breekt Ioochenaers en spotters zyn ze allen
revolutionnair zyn, is hen als opgelegd.
Wat deed Jan Deneck dan zoo byzonder lof-
weerdig vermelden
Was het omdat hy in zyn leven alle moge-
lyke maetregels genomen had om den priester
van zyn doodsbed te weeren
Die belofte teekenen allen, maer op 't laetst
zouden ze toch klink trekken, indien men met
geweld alsdan de deur voor den priester niet
gesloten hield, en Jan Deneck moet niet heel
zeker van zyn overtuiging geweest zyn, of hy
zou zich niet gekurasseerd hebben door een
drydubbel testament.
Wat hem echter nu de onsterfelykheid voor
zooveel de vrydenkery van dit woord houdt,
geeft is, dat hy zyn geld vermaekt aen zyne
familie Neen aen eene vrydenkersschool.
De vraeg is nu of die school zal gemachtigd
•orden dit legaet aen te nemen Het schynt
wel, volgens M. Potvin zich op het graf uitliet
doch is het niet verwonderlyk dat, als een
catholyk dergelyk testament maekte, dit laetste
onmiddellyk zou verbroken worden terwyl dit
zal worden toegelaten, nu het gegeven wordt
aen eene vrydenkersschool
M. Bara, die ieder testament breekt dat eene
geestelyke stichting wil bevoordeelen, geeft
ons het recht, dat aengekondigd onrecht aen
den schandpael te nagelen.
KIEZERSLYSTEN
De Moniteur bevat eene tabel, waerin per
arrondissement en provincie, het getal kiezers
aeugeduid wordt, die van de kiezerslysten van
1879-1880 geschrabd zyn, ingevolge de wet
van 26 augusti 1878, waerdoor wyzigingen ge
bracht zyn aen de wetten op de personeele
belasting en het kieswetboek.
Ziehier de cyfers per provincie van de af-
schrabbingen:
Getal kiezers van de kieslysten geschrabd.
Provincie. Kamer. Provincie. Gemeente,
Antwerpen
514
171
196
Braband
481
241
198
YVest-Vlaendereri
752
561
240
Oost-Vlaenderen
694
206
192
Henegauw
514
612
532
Luik
263
552
559
Luxemburg
153
163
•195
Limburg
105
142
89
Namen
548
359
241
Men moet opmerken dat de kiezer, die van
2 of 3 kategoriën (Kamer-, provincie-, gemeen
tekiezers) wordt geschrabd, in ieder dier twee
vrede en hael alle oproer, hy wil geen bloed vergie
ten en meent hel goed met den boerenstand, ook de
bisschop heeft met de bewoners van Markgraef en
Bruxhcm vriendschappelyk onderhandeld, toen ze met
zeven vaendels. en 3500 man hy Schröek over den
Rhyn trokken; én het was tyd, want hel klooster
Hordt en de Tiendhoven te Mechlcrsheim waren
reeds verbrand, cn in wilden overmoed werd alles
geroofd cn vernield wat andere hoopen nog hadden
verschoond Ware de ylbode des bisschops van Hei
delberg niet in hun kamp aengekomen, dan had de
woeste bende Spiers bestormd en aen dom- en stifts-
hecren, aen monniken en nonnen hunne teugcllooze
lusten botgevierd.
Hel Bisdom, zoo ging een ander voort,
was in het grootste gevaer en stond aen den rand
des ondergangsvan dorp lol dorp, lot aen de gren
zen van hel markgraefschap holt hel oproer voort;
maer thans moet ook de Raed zich d6n benarden
toestand des kapittels ten nutte maken en het dwin
gen onze oude vryheden en rechten te herstellen; de
bisschop is gevlucht en op den Blelsberg geslagen
men moet bet yzer smeden zoolang hel heet is.
Wees daerover niet bezorgd,hernam de
slager, ik weet dal burgemeester Brunn de acht
artikels mei den Raed opgesteld heeft, cn mocht het
kapittel weigeren, dan zullen de inwoners van Spiers
met de wapens in de vuist hunne rechten afdwingen;
willen zy niet goedschiks dan maer kwaedschiks.
Zoo behoort hel,» nam een derde het wcord,
een Badenzcr mei rood, opgeblazen gezicht. De
genadige heer van Spiers moet hcerschappy voeren
over stedon, vlekken en dorpen, maer hel domkapit
tel heeft in zaken, het Hoogstift betreffende, mets te
doen, te laten, te bezorgen of le gebioden.
Ik ben gisteren van den Neckar en den Kraich-
gouw gekomen,» verhaelde een ander, daer gaet
het eerst recht bont toe. Een afgevallen geeslc
lyke, Antoon Eisenhut, beeft de boeren door woord
en schrift tegen den adel opgehitst en 1200 man by
Goltesheim verzameld, die hy den hellenhoop
noemt. Met de banier voorop heeft hy Eppingen
genomen, vervolgens Hcideshcim en het slot Hils-
pachte Süntsheim is hy in het stiff binnengedron
gen, heeft deuren en vensters ingeslagen en na da
genlange drinkgelagen den hoogen Steinberg in de
asch gelegd, wiens hemelliooge vlammen den gehee-
ler. Kraichgouw verlichten, de boeren wild mackten
en tot een lustig leven verlokten. Het was een ver
ward gesprek, waerin de een den ander trachtte te
overschreeuwen en ieder nieuwe gruweldaden te
verhalen had.
lntusschcn was de avond gevallen en de stads-
knechten waren bezig do pekpannen in de straten
der stad aen te steken, toen eensklaps een vreeselyk
gedruisch, dat zich buiten deed hooren, een eindo
maekte aen de politieke gesprekken der burgers. Een
onoverzienbare menschenmassa drong door de stra
ten, en dc drinkgaslen verlieten hunne plaetsen om
de oorzaek van dien ongewonen optocht le vernemen.
Ook Michel verliet de herberg en volgde de menigte,
die door dc stadspoort naer den Rynoever als voort
gestuwd werd. Juist verlichtte de volle macn, die
van achter zware wolken te voorschyn kwam, den
gehoelen omtrek, en Micbel zag, hoe eenige mannen
dicht aen den oever der rivier eenen auderen van een
paerd rukten, in een bootje sleepten, en op hetzelfde
oogenblik, dal de menigte den stroom bereikte, het
lichte vaerluig met forschc slagen lol op het midden
dos waters sluerden. Met zyn yzerslerke vuisten
sloeg de boer zich door den menschenhoop heen om
hel water te bereiken, maer ook hy kwam te laet.
Duidelyk zag hy het vaertuig, dat in de richting van
Uheinhausen over de schitterende wateren voort
dreef, en nog duidelyker hoorde hy het hulpgeroep
van den ongelukkige. Al het volk, dat de roovers lot
hiertoe gevolgd was, teneinde dezen hun offer te
ontrukken, stond diepademend stil en luisterde. Daer
klonk hel over de golven ruw en luid Peter, wend
u tot God, want gy gaet sterven! Hier moet ge uwen
gragen overmoed boetenin de wateren van den
Ryn moet uw leven enden; zoo beveelt onze genadige
heer
Een haitverscheurende jammerkreet klonk daerop
schril door de ademlooze stilte, en van het midden
der rivier hoorde men een gedruisch als het ploffen
van een menschclyk lichaem in het water, dat zich
ook weldra meedöogeloos boven den drenkeling,
samendrong.
Dan werd weder alles doodstil en de boot ver
dween in de duisternis van den nacht. Lang nog
stond de menigte aen den oever en luisterde naer
eemg gerucht, maer niets stoorde het nachtlvke
zwygen- dikker werd de duisternis, eeoloonig
likten de golven de steenen aen den oeverrand, maer
brachten hel doodsgerochel des vermoorden niet.
Eindelyk keerde het volk naer Spiers terug, terwyl
hel den ongelukkige beklaegde en dc geweldenary
vervloekte.
Wat moet dat alles beteekenen vroeg M
chel aen een man, die hem terzyde ging.
Dal was de stoelbroeder Peter Schreier,
luidde het antwoord, die langen tyd aen bet bof le
Weeneu diende en thans naer den wil des keizers in
zyne geboortestad eeno plaets als stoelbroeder be-
Een klein bevvys dat de liberael pers
schreeuwt zonder iels te zeggen de geu -
zery, zegt de Palrie, beweei l dat de catholyken
de grondwet hebben geschonden, en in het
adres op de troonrede zeggen zy nogthans, dat
men in 1880 de grondwet ongeschonden vin
den zalHoe brengt men die tegenstrydigheid
overeen
Een geuzenblad zegt dat M. Anspach te Nizza
aen de beterhand komtdat hy aldaer einde
lyk den slaep terugvindt dien hy te Brussel
niet meer vatten kon, ten gevolge der bekom
mernis over de stadszaken. Zoo, zoo, de stads-
zaken waren een beletsel voor M. Anspach om
te slapen Spookte Mosnier dan te veel rond
zyn bed Of zag hy de gapende kas voor zyn
oog dansen Ofdwaelden de belastingbetalers,
reeds zoo geplaegd door de krisis, te Brussel
rond zyne legersteê Ons dunkt dat terwyl
M. Anspach slaept, nu de beurt komt voor de
belastingbetalers om te waken.
De Fédéralion libérale houdt voortaen hare
zittingen iti het stadhuis van Brussel. Dat is
dus, zegt de Courrier, het stadhuis der geu
zen.
kleedde. Maer de andere broeders wilden Peter
niel in huu midden dulden en hem zyn inkomen ont
trekken, en zoo hebben zy hem dan heden, na velerlei
kwellingen en vernederingen, toen hy de munsterkerk
verliet om te huis le gaen onlbyten, plotseling over
vallen, zyne zwarte kap en lyfrok afgerukt, in haest
op een paerd geworpen en verdronken.
Dat is schandelyk.» grommelde Michel,m3er
by ons wordt evenzoo recht gesproken.
Mismoedig, met wrok in het hart, ontevreden met
zyn eigen lot en woedend over het schrikbewind des
adcls, sloeg de boer nog in denzelfden nacht den
weg naer zyn dorp in.
Een hoop armzalige hutten, zonder eenig plat
gebouwd, vormde hel dorp, waer Michel Busch met
zyne zieke ouders woonde. De strooien daken dezer
huilen boden nauwelyks schuls tegen den regen, en
hunne wanden uil hout en leem bestaende cn zonder
fondament van den grond opgetrokken, trilden by
iederen windruk en dreigden dan in te storten. Een
weinig van de overige hutten verwyderd, omstreeks
twee honderd schreden zuidwaerts gelegen, aen het
uiterste eind van het dorp stond Michels hul, wel Diet
slechter dan do andere, maer toch zoo ellendig en
bouwvallig, dat de jonge boer onwillekeurig zuchtte,
als by zich de trotsche gebouwen der stad in het ge
heugen riep, uil welke de raedsheeren met deftige
gezichten door de in lood gevatte vensters op den
armen boer hadden neergezien De volgende morgen
brak aen, maer vergeefs poogde de zon door de
kleine, groene glasruiten een glimlach naer binnen
1' te werpen en dc bedrukte men3chenharlen mei hare
milde stralen lot vreugde te wekken.
(Wordt voortgezet)
