55"" Jaer.
Zondag, 1 I Mei 1879.
1704.
YZEKEN WEG.— VERTREKUREN UIT AELST NAER
VERTREKUREN UIT DE VOLGENDE STATIËN
De liberale volltsfoppers
worden bang.
Schyn en Waerheid.
De waerheid over het art.4.
Wat /.ouden /e wel
Het Kruisbeeld.
De Maskers af
Bericht aen de catholyken.
A
ABONNEMENTPRYS6 FRANKS 'S JAERS. De inschryving eindigt met 31 December.
ANNONCENPRYS, per drukregel: Gewone 20 cent. Reklamen fr. 1,00. Vonnissen op 3'u bladz. 50 cent.
Dendermonde. 4-55 6-45 8-42 12-25 3-06 6-40 10.05
Lokcren. 4-55 6-45 8-42 12-25 3-06 6-40
Mechelen. 4-55/ 6-451 7-19d 8-12d Exp. !®2®3®kl. ll-53d
1-0 4d Exp. 1* 2* 3* kl. 2-50d 3-061 6-OOd 6-401
10-06d Exp. 1" 2® 3* kl.
Anlw. 4-55t 6-451 7-19d 8-l2d Exp. 1® 2® 3® kl. l-04dExp.
1® 2® 3® kl. 2-50d 3-06/ 6-OOd 6-401 10-06d Exp.
1® 2® 3® kl.
Brussel, lartffs Denderleeuw. 4 40 0-00 7-19 7-50 8-12E.
9-18 11-53 1-04 E. 1® 2® 3® kl.2-50 5-22Exp. !®2®3®kl.
6-00 8-49 9-09 10-06 Fxp. 1* 2*3* kl. Des zondags
8,59 'savonds; houdl stil in <fe tusschenslatien.
Leuven, Thienen, Luik.Verviers 4-40d 4-551 6-451 en 8-12d
Exp. 1® 2® 3® kl. 7-50d 9-18d (11-53d tot Leuven)l-04d
Exp. 1® 2® 3* kl. 2-50d 5-22d Exp. 1® 2® 3® kl. 6-C0d 8-49a
10-06 Exp. 3 kl.
(1) Nota, De letter 1 beteekent laDgs Termonde en de
Gent, (5-00 's vryd.) 7-59El®2'3® k 8-41 9-45 12-22 12-40
3-09 3-41 en 5-31 E. 1®2® 3® kl. 6-12 6-40 8-49 Exp
1® 2® 3® kl. 9-36
Brugge, Oostende. 7-59 Exp.l®2®3® kl.0-00 9-45 12-22
12-40 3 41 en 5-31 E 1® 2' 3® kl. 6-40
Doornyk, Mouscron, Kortryk, Ryssel (langs Gend) 8-41
12 22 12-40 3-09 3-41 Exp. 6-12 6-40
Doorn. Mouse. Kortryk, Rys3. (langs Alh) 6-00 7-50 11-53
0-00 6-00
Ninove, Geeraerdsbcrgen, Lessen, Ath 6-00 7^50 8-12
11-53 2-50 O-CO 6 00 9-09
Bergen, Quiévrain 6-00 7-50 8-12 11-53 2-59 0-09 6 CC
Enghicn Braine, Manage, Charleroy, Namen langs Geeraerds
bcrgen 6 00 (-00 11-53 2-50 0-00 6-00
Soltegcm, langs Erpe-Meire. 6.05 (-725 's zat12.30 6.02
letter d langs Denderleeuw.
C'uique Saam
NAER AELST UIT
Ath 6.49 10.30 1.30 4.20 7.58 9.05
Anlw. 5.25 6.35 9,15 9.50 10.50 E. 1' 2® 3® kl. 12-15
3-15 E. 1°2°3® kl. 3-35 4 45 5.55 6.50 E. 1® 2° 3® kl. 9.( 0
Brussel 7.20 E.1'2* 3®kl. 7.25 9.00 11.06 11 53 1.55 3.02
Deszondags3,30 namiddag houdl stil inde tusschenslatien.
en 4.53 E l®2*3®kl. 5.01 5.55 7.05 8.10 E. 3kl. 8.20
Dendermonde 7.13 9.45 11.34 2.25 5.27 8.23 10.47
Geeraerdsbergen 7.27 11.08 2.07 4.58 8.33 9.41
Genl 0.00E 6 32 7.39 E 1® 2® 3® kl. 8.19 10.59 12.31 E
1® 2® 3® kl. 1.55 4-50 E 1.2.3. kl. 5.09 8.09 8.14
9.33 Exp. l®2®3®kl.
Lessen 7.09 10.50 1.50 4.40 8.18 9.25
Lokeren 6.35 9.0l 10.57 1.49 4.50 7.50
Ninove 7.55 11.36 2.35 5.26 9.01 10.09
Oostende 0.00E 6 "OF 1 2 3 kl. 6.25 9.00 11.55 0.00
3 30 Ei® 2® 3® kl. 6.04 8.14 Exp.
uit Gent naer
Moorlzcele, Sottegem, Geeraerdb., Enghien, Brainc-le-
Comte 5.52 8.12E 8.58 11.18 2.20 5.4') fi.59
UIT GEERAERDSBERGEN NAER
Maria-Lierde,Sottegem, Moorlzeeleen Gent, 5.15 7.24
9.54 11.59 2.58 5.00 5.50E 8.51
uit Denderleeuw naer
Haeltert, Burst, llerzele, Solleg. Audenacrde, Anscgero,
Kortryk, 6.17 0.00 9.01 12.55 6.09 7.20
uit Sottegem langs denderleeuw naer
Aelst, (5.45 's Zaterd.) 7.49 12.UG 0.00 5.00 7.48
uit Antwerpen naer St. Nikolaes, Lokeren en Gent
0.00 7.15 8.50 10.55 2.05 3.50 7.15
uit Gent naer Lokeren, St. Nikolaes en Antwerpen
4.30 7.05 9.25 10.50 2.20 5.25 7.05
Uit Sottegem langs Erpe-Meire. 7.49 2.00 7.48
AELST, 10 MEI 1879.
Indien men Z. M. Frère I en zyne steertdra-
gers moest gelooven, dar. bekommeren zy zich
zoo zeer met de catholyke beweging tegen het
wetsontwerp- Van Humbeeck, als met 't jaer
40
De bevelbrie ven van HH. HH. de Bisschop
pen van ons land welke, in eene krachtdadige
tael, het maconniek wetsontwerp laken en ver-
oordeelen als zynde ongodsdienstig, godsha-
tend, vryheidschendend en zedeverdervend,
hebben weinig of geen ernstigheid in hunne
liberale oogen.
De duizenden petitien van Gemeenteraden
en huisvaders die dagelyks naer de Kamers
stroomen, hebben geene beleekenis.
De talryke vergaderingen welke tot in de
verst afgelegene gehuchten gehouden worden
om tegen het goddeloos wetsontwerp te pro
testeren zyn te onbeduidend om er melding
van te makenMet een woord, 't geen men
de catholyke beweging noemt is nul en van
geender weerde in d'oogen van Z. M. Frère 1
en zyne steertdragers die de wetgevende libe
rale meerderheid uitmaken.
DOCH,
Indien men de oogen een weinig opent, ziet
men klaer en duidelyk dat menigvuldige feiten
en daedzaken die schynbare gerustheid of lie
ver onverschilligheid gedurig logenstraffen.
En inderdaed, wat zien wy?.... Zien wy het
maconniek ministerie niet achteruitdeinzen
en dit meer dan eens
Hebben wy het maconniek ministerie niet
zien toegeven-aen den alkeer en aeri de vyand-
schap die de overgroote meerderheid der be
volkingen tegen de scholen zonder God onop
houdend toont
Vooreerst heeft men het logenachtig en be-
drieglyk art. 4 in 't wetsontwerp gelascht, 't
welk, onder zekere voorwaerden, aen den
priester toelaet de godsdienstles vóór ol na de
klasuren te geven.
Dan heeft geus Van Humbeeck, in 't vertoog
der beweegreden, hieromtrent hypokriete uit
leggingen gegeven om de priesters en ouders
gerust te stellen.
Later ging M. Rolin, nog verderhy sprak
immers in zyne logenachtige en bedrieglyke
plakkaerten en omzendbrieven van de groote
catholyke waerheden om de bevolkingen aen-
gaende de goddelooze strekkingen van 't wets
ontwerp om den tuin te leiden.
Eindelyk M. Olin zegt in zyn verslag dat het
kruisbeeld in sommige scholen aen de muer-
wanden zal mogen blyven hangen.
Dit zyn onbetwistbaer toegevingen die het
maconniek ministerie heeft gedaen omdat de
catholyke beweging hem bang maekt, wel we
tende,* dat die toegevingen maer loutere hui
chelaryen zyn om 'l volk te misleiden en te
foppen.
l.
In de strael Valois, te Parys, dicht by het Palais-
Royal, bevond zich eene kroeg, die door een hoogst
dubbelzinnig gezelschap bezocht werd; zy droeg den
naem In de Eendracht. Nooit had een uithangbord
stouter gelogen, want geen dag ging voorby, of daer
vielen bloedige oncenigheden tusschen do gasten
voor.
Dio kroeg bevond zich in de half onderaerdsche
verdieping van een buis, dat wil zeggen, men moest
vier of vyf trappen afdalen om er in te komen. Deze
cigeuacrdigheid van hel vertrek en de in het hoog
vallende onzindeiykheid dor vensterruiten, veroor-
zaekten eene voortdurende duisternis, die slechts
gedeellelyk kon worden weggenomen, door hel licht
van verscheidene lampen,die dag en nacht brandden.
De eigenares dezer kroeg was eene duilsche, en
werd door hare gasten kortaf, moeder Meyer, ge
noemd vooral verstond zy de kunst, hare gasten,
mcerendeels Duitschcrs, door een zeer eenvoudig
middel te boeien moeder Meyer verkocht namelyk
haren drank op krediet, cn wachtte dikwyls weken
lang naer de betaling. Hare gasten, meest uil de
armste arbeidersklasse b.slaendc, zagen hierin een
ontzettend voordeelzakkenrolders en oplichters
van allerlei aerd verkeerden hier onderling allen
behoorden tot de gemeenste soort.
Halfronde divans met hooi opgevuld, met slecht
goed overtrokken, overal bevlekt en gelapt, stonden
tegen den muer. Gasten met echte galgentronies
speelden kaert of domino en eindigden gewoonlyk
het spel met een vreeselyken twist.
Aen eene kleine tafel, omtrent in het midden der
kamer, zalen voor een koperen ketel met slechten
punch, twee mannen die zich bedaerder hielden dan
NU,
Niellegenstaende die toegevingen of liever
huichelaryen, blyft het ministerie ongerust,het
bange zweet bedekt zyn voorhoofd.
De ongelooflyke poogingen die zyne rede-
naers en dagbladschryvelaers aenwenden om
't volk wys te maken dat hunne Staetsschool
geene school zonder God zal zyn, doen die on
gerustheid, beter gezegd, bangheid, zicht- en
taslbaer uitschynen.
Wat meer is, indien zy zoo overtuigd zyn
dat, zoo als zy liet beweren, het wetsontwerp-
Van Humbeeck, door de overgroote meerder
heid van de bevolkingen, als eene weldaed
wordt toegejuicht, waerom.ja, vvaerom nemen
zy dan hunne toevlucht tot die zoo laffe als
onwaerdige huichelaryen die wy hier hooger
aenklagen en die men vast en zeker, niet
loochenen zal
Wat de bangheid der liberale ministers nog
ontegensprekelyker bewyst, is de wyziging
aen de wel op de personeele contributie die
zy beramen.
Wy willen spreken van de afschaffing der
belasting op de schouwen, maetregel waer-
door het kiesrecht aen eenige duizende catho
lyke kiezers te meer schandiglyk zal ontstolen
worden.
Wy vragen hetis dit niet het klaersle be-
wys dat zy de uitspraek des kiezerskorps vree
zen?.... Want indien zy die uitspraek niet
vreesden, zou men dan nogmaels hel kiezers
korps onrechtveerdiglyk moeten verminken
De waerheid is dat het liberael ministerie,
door zulke schandelyke als schreeuwende
maetregelen, het kiezerskorps derwyze wil
samenstellen dat het aen eene gewisse veroor
deeling onlsnappe
TEN SLOTTE,
zeggen wy, dal de hypokrietery van 't ministe
rie de catholyke beweging niet heeft gestuit,
integendeel, van den dag af der zoo onwaer
dige als hypokriete verklaringen der ministers,
heeft de catholyke beweging in ernstigheid
toegenomen omdat de wel denkende lieden de
liberale valschheid en 't bedrog begrepen
Wel is waer, Z. M. Frère I en zyne steert
dragers kunnen met die beweging den spot-
dryven, maer, wy voorzeggen het hun, tegen
wil of dank zullen zy er meê afrekenen. Want,
deze beweging zal blyven duren en zoolang
blyven duren tot dal er aen onzebillyke eischen
zal recht gedaen worden, ofwel, wy er einde
lyk zullen in gelukken, door de uitspraek der
stembus, het maconniek liberalismvs in den
grafkuil te stooten dien het de R. C. Religie,
het H. Geloof onzer roemryke en godsdiensti
ge voorouders, heeft voorbereid
rrTTT^Tri
De maconnieke logie heeft in de duisternis
barer holen, het wetsontwerp op 't lager on-
dervvys gesmeed, 't welk, op dit oogenblik, in
de Volkskamer, besproken wordt en, zonder
eenigen twyfel, binnen weinige dagen door de
liberale meerderheid zal gestemd worden.
De logie wil God, de religie en den priester
uit de school verbannen. Hoe komt het dan dat
het wetsontwerp den toegang der school, ten
minste buiten de klasuren, aen de geestelyk-
de hen omringende woelige menigte. Een der beiden
heette Karei Berihold en was twee jaren geleden
smid geweest, nu werkte hy in eene fabriek.
Het was met Karei Berihold snel, zeer snel achter
uit gegaen, en de voornaemste schuld van zyn onge
luk was moeder Meyer. Geen wonderKarei Ber
ihold was sedert langen tyd haer trouwste gast. Trof
hem een of andere tegenspoed, dan dronk hy een
snaps by moeder Meyer, om zich to troosten had hy
eene onaengenaemheid met zyne vrouw, dan ging hy
naer moeder Meyer, om zooals hy zich uitdruklo
de gal cn de drift weg te spoelen. Ontving hy
zyn weekloon, dan snelde hy eerst naer moeder
Mcyer, om zyne schuld der vorige week af te doen,
daer vond hy allyd geestverwanten, en bleef dan
zitten, tot dal hel overige van zyn loon was verdron
ken. Zyne vrouw en kind, zyne oude moeder, leden
t'huis gebrek. Ook lieden had hy zyn weekloon ont
vangen en reeds had zich een vriend by hem ge
voegd, men bestelde punch, maer de arme vrouw zat
smarlelyk naer de te huiskomst van haren man uil te
zien, om brood te kunnen koopen.
Laet ons den vriend van Berihold wat meer van
naby beschouwen. Hel is een man van acht en twin
tig of dertig jaren, wiens gelaetstrekken zoowel
groote list als ruwheid verraden. Een hooge halsdoek
heeft hy om zynen hals geslagen, een bruine, kacl
gesleten jas, lol boven loegeknoopt, om hel in flar
den hangendeu hemd te bedekken, eene nauwe grys
en wit geruite broek, die veel te kort is, en gelapte,
versleten leerzen, daermeé in hel toilet van M Fila-
ge volkomen weergegeven. FiIage zag er verdrietig
uit, lerwyl Bertliold zich dapper punch inschonk cn
hoogst tevreden den drank naer binnen slorpte.
Gy kunt my toch zeker wel vyf franken leencn,
binnen eenige dagen geef ik ze u zeker terug, zegde
Filage.
Laet my met rustHoe dikwyls zal ik u nog
moeten bernnneren van dio pacr ellendige stuivers.
heid schynt toe te laten Zou M. Van Hum
beeck, de bevelen zyner maconnieke meesters
in dit punt miskend hebben
Wacht u wel het te gelooven. Aen 't art. 21
van 'l wetsontwerp opgesteld door de Ant-
werpsche logie en goedgekeurd door de logiën
van Luik, Verviers, Namen, Aelst, enz. (Akrrri
Pompon 'I logieke van Aelst ook Wie zou 't
zeggen vindt men het programma der stu
diën. De religie is er buiten gesloten gelyk in
't wetsontwerp- Van Ilumbeeck. Maer gelyk in
het wetsontwerp- Van Humbeeck bestaet er ook
een 3*" paragraef, luidende als volgt
Na den voorafgaendelyken oorlof aen den
vader gevraegd en bekomen te hebben, zal de
ondervvyzers ol een zyner helpers de leerlin
gen,in korps, leiden naer de tempels toegewyd
aen den eeredienst waertoe zy behooren, op
de dagen en uren er voor aengewezen.
Ziethier nu hoe de logiemannen dit artikel
uitleggen, uitlegging, die in 't geheel niet van
aerd is om de cluistene ouders gerust te stel
len. Luistert, geëerde lezers
Ons derde paragraef is eene overgangs-
formuel, ten einde rekening Ie houden van de
vooroordeelen die wy noodzakelyk nog moe
ten eerbiedigen.
Begryptgy nu,christene oudersmen laet den
priester toe nog vóór en na de klasuren in de
school te komen, omdat hel te gevaerlyk zou
zyn,zoo in eens,het ware doel te laten kennen,
't welk u van de Staetsscholeu zou doen af
schrikken. De toelating van den priester in de
school, vóór en de klasuren, is maer een over-
gangsformuel, 'i is te zeggen, dat het maer voor
eenen min of meer langen tyd zal toegelaten
worden, namelyk, tot gy, door de medewer
king der priesters bedrogen, uwe kinders naer
de Staelsscholen zoudt zenden en blyven zen
den. Maer weqsl gerust, die medewerking
zullen de R. C. priesters aen de scholen zonder
God niet verleenen, neen, zy zullen er buiten
blyven want het strydt tegen hunne heiligste
plicht, tegen hun geweten, tegen hunne eer,
tegen hunne weerdigheid den voet in de god
delooze Staetsschool te zetten, om 't christene
volk op de schandelykste wyze te helpen fop
pen
De liberalen beweren allyd en zweren het
by hoog en by leeg dat zy met de socialisten,
de internationalisten, de godverloochenaers,
de solidairen in 't geheel geen gemeens heb
ben.
Wie dit gelooven wil, kan.... wat ons be
treft, wy zeggen dat al die aerdige soorten uit-
gaende in isten, enz. de bondgenoten zyn der
maconnieke liberalen die thans hel bewind, in
ons land, in handen hebben.
En, wie zou er durven loochen dat zonder
de medewerking der sodalisten, internationa
listen, godverloochenaers en solidairen het be
wind aen 't ministerie der zeven logiebroeders
zou ontglippen
Wy, catholyken, zyn het zeker toch niet die
Janson, en meer andere, te veel om te mel
den, naer de Volkskamer hebben gezonden?
Zegde M. Van Humbeeck niet dat al de ba-
reelen die het liberalismus van 't socialismus af-
Veertig franken heb ik ontvangen Twintig was ik er
aeu moeder Mcyer schuldig, twintig blyven er nog
over, nu betael ik de punch, en wal houd ik dan nog
over? Moet ik dan geheel mei leege handen naer huis
gaen, en myne vrouw eu myn oudje maer tegen my
laten uitvaren, als ik niets medebreng
Treurig genoeg, bromde Filage, dal ik om vyf
onnoozelo franken bedelen moet, maer ik heb onge
lukken gehad cn op de galleien is het niet vroolyk
Berihold zag hem met verbazing aen
Hoe zyt ge toch zoo in T nauw gebracht
Door eene voddery Maer ik zal my voorlaen
niet meer heet laten nemen Ik geef u eerstdaegs
voor de vyf franken, vyf gouden Napoleons terug.
Kom, zwets niet zoo dwaes, spotte Berihold
gy en vyl gouden Napoleons, hoe zouden die ooit in
bun leven by elkaer komen.
Zoo zegde Filage, tcrwyl hy eene sigaer op
stak. Ik zeg u, niet vyf, niet tien, maer duizende
gouden Napoleons zal ik minstens binnen vier dageu
hebben
Nu of gy houdt my voor een dsvaes, of gy....
en daerby zag hy zyn vriend strak aen hebt uw
versland verloren
Onnoozele kerel 1 lk zal u aenstonds bewyzen,
dat wy dezen nacht, ieder nog ten minste vyf duizend
francs verdienen kunnen.
Dwaesheid antwoordde Berihold lakonisch.
Zoo dwaesheid steek uw lang oor maer
eens dichter by my en dan zult gy er gauw anders
over denken.
Filage boog zich naer Bertholds oor cn fluisterde:
Hier in huis op de tweede verdieping, woont
sedert twee weken een cngelschman, geheel alleen
met zynen knecht. Uil eene goede bron weet ik, dat
de man zeer ryk is. Ik wilde volkomen zeker zyn en
j onderzocht eerst hel terrein, beklom daertoe den
zolder onzer goede moeder Mever en kon uil hel dak-
venster, juist in do kamer van den engelschmau zien.
scheidden, verbroken waren
Maer wat onbetwistbaer het bondgenootschap
bewyst dat tusschen de liberalen en de socia
listen, enz. bestaet is dat de socialisten, de
internationalisten, de godverloochenaers, de
solidairen even als de maconnieke liberalen
het wetsontwerp-Fan Ilumbeeck 't welk de wet
van 1842 afschaft en den goddeloozert Staet de
overhand op de scholen geeft, uitbundiglyk
toejuichen.
De socialisten verstoolen uit de school de
Religie, het kadaver van 't catholidsmus, zyne
dwinglandsche dogmas, de tien geboden Gods, het
gebed en den priestereven als M. Fan Hum
beeck ze er uit verstoot
En de liberalen zyn dan de bondgenoten der
socialisten en andere aerdige soort in isten
niet, wat zouden ze welZe zouden alleenlyk
niet durven, die zonderlinge vrienden en voor-
staenders van 't Geloof onzer voorvaderen
Het Kruisbeeld zal zoo niet seffens uit de
school verbannen worden men zal het er, uit
zekere berekeningen, nog eenigen tyd gedoo-
gen.
Het verslag van geus Olin zegt dat het eene
dommigheid zou zyn het seffens te doen ver-
dwynen.
Men durft dus het Kruisbeeld nu niet uit de
school verbannen die zaek wordt tot later
uitgesteld, en de godverloochenaers zyn te
vrede, want uitgesteld is niet kwytgescholden,
zegt 't spreekwoord.
Noglhans de liberalen zouden het Kruisbeeld
dadelyk uit de school moeten doen verdwynen,
want het Kruisbeeld, is, volgens hun stelsel,
ongrondwettelyk gelyk God. 't Is immers uit
hooide van ongrondweltelykheid dat zy God
uit de Volkskamer hebben verbannen, uit de
troonrede hebben geschrabt, uit de school en
vooral uil de normaelschool willen verjagen.
Maer dat zullen zy niet doen, zy moeten im
mers door 't schynheilig behoud van 't Kruis
beeld, dit teeken onzer verlossing, in de
school zoo veel zielen mogen aen God en zyne
Kerk ontrukken.
Het Kruisbeeld gaet dus gebruikt worden
om er onzen Zaligmaker zelf meê te bevech
ten en te bestryden Oh welk yslyk
schelmstuk zal hierdoor gepleegd worden
Gelukkiglyk dat men ons, catholyken, niet
kan dwingen er aen mede te werken en aldus
den straffenden arm Gods op 't Vaderland te
helpen trekken
De LIBERALEN zeggen dat zy den catholy
ken Godsdienst aennemen en beminnen.
En wat doen zy
Zy BEOEFENEN NIET MEER dezen Gods
dienst
Zy GAEN NIET MEER naer de Mis
Zy BIECHTEN zich niet meer
Zy GEHOORZAMEN NIET MEER aen de Kerk
in godsdienstzaken
Zy ONDERSTEUNEN, door hunnen invloed
en door hun geld, de liberale drukpers welke
de leerstelsels der Kerk loochent, met de hei -
De vensters waren open cn ik zag den goeden man
juist aen een zeor schoon werk bezig. Hy had een
kistje in de hand, en wal denkt gy wel, dat er in hel
kistje was, vriend Berihold
Ik weet hel niet.
Raed een.
Goud
Wat beters bankbriefjes eene heele lading
bankbriefjes 1 De engelschman telde cn bet duerdc
eene halve eeuwigheid eer hy klaer was En daer had
ik gauw een plan gemaekt. Begrypl gy, oude
Ja en neen, antwoordde Berihold.
Hoe zoo, ja en neen
Wilt gy den engelschman bestelen, maer wal
heb ik daermede te maken
Het is om eene vette vangst te doen, met één
slag is er een einde aen onzen nood. Myn plan is ze
ker en gemakkelyk uit te voeren. Gy behoeft maer
voor loopers te zorgen als smid is dit voor u een
kinder-pel, en dan de wacht te houden laet al het
overige maer aen my over, ik zorg voor alles, en den
volgenden dag snellen wy van Parys naer Londen en
van daer naer Amerika als een paer deftige heeren
is dat alles niet klaer als de dag
Neen, 't is zoo donker als de nachtzegde Ber
ihold. Ik heb in myn leven nog niet gestolen en als
men ons betrapt, dan sluit men ons op, of wy wor
den opgehangen
Bah vriend, gy hebt een hazenhart. Zie eens,
volgens hetgeen ik van li weet, hebt gy noch hulp
bronnen voor hel tegenwoordige, noch vooruitzich
ten voor de toekomstuwe vrouw, uw kind, uwe
oude moeder vergaen van honger. Van den vroegen
morgend tot den laten nacht moet gy u aftobben als
een lastdier. Gryp toe en word ryk door een enkelen
slag.
Door stelen, wellicht moorden neen..
duizendmacl neen
Filage was in het eer3lc oogenblik verstomd van
ligste geheimen des Geloofs spot, de Pauzen
beleedigt, de priesters belastert, hen voorstelt
als slechte burgers, als eerloozen, hen aen de
algemeene misachting prys geeft, en hen alzoo
aen de toekomende woede cn wraek aenwyst
eener menigte, welke door leugentael dolzin
nig en misleid i-s geworden
Zy STEMMEN voor de candidaten der VRY-
METSELARY waervan eene bevoegde stem,
die van M. den liberalen minister VAN HUM
BEECK gezegd heelthet CATHOLICISMUS
is HET LYK van hel verledenc. HET MOET in
den kuil geworpen worden.
Is dit waer indien eenige zeldzame libera
len, van vóór den Zondvloed, uitzondering
maken, blyft liet dan niet waer voor de OVER
GROOTE MEERDERHEID, en voor al de VRY-
METSELAERS
Aelslenaers, beziet uioe eigene slad, en zegt ons
of wij hier de waerheid schryven of niet I
Weet ge hoe M. de Laveleye, de bekende
protestantmakervan België, over de ge
volgen van de wet op hel onderwys spreekt
In eenen brie! over dees punt geschreven,
zegt hy
De liberale pnrly kan de scholen nicl in
de handen zyner ynnden laten maer van
den anderen kant willen de ouders voor hunne
kinderen een godsdienstig onderwys. De gees-
telykheid en de godsdienstige gestichten zullen over
al kleine scholen openen, en zullen, vooral, aen de
ouders verbieden de kinderen Daer de goddelooze
scholen te zenden, zooals de bisschoppen ze' noemen.
Het is eene verschrikkelyke worslcllmg. Ik mees dal
de bisschoppen den slag zullen winnen. Als gy een
godsdienstig calholyk onderwys geeft, kweekt gy
vyanden van de tegenwoordige vryheid als gy
geen godsdienstig onderwys geeft, ontneemt gy
allen grond aen liet zedelyk le» en en gy ver
nietigt den grondslag van het volksonderwys.
Van alle kanten zuU gy cr toe komen, dat de huisva
ders in opstand zullen treden tegen uwe wel
En zoo spreekt de groote afgod van onze lo-
giebladen en liberale vereenigingen M. de
Laveleye zegt dus tot zyne vrienden Gy hebt
u zelf daer leelyk den vinger in 't oog gestoken
Alle dagen verschynen er in 't Slaetsblad ko-
ninklyke bésluiten, tegengeleekend Bara, die
een groot getal testamenten, missen bespre
kende voor de ziele zaligheid van den testateur,
veranderen en ontaerden. Nu, in die voorwaer-
de, is liet legaet vernietigd en de wil van den
testateur wordt niet volbracht.
Men moet, kost wat kost, dit ministerieel
geweld tegenwerken.
Wy raden dus al de catholyken aen nimmer
hunne godvruchtige intention in testamenten te
schryven die intention worden ontaerd of
vernietigd 't is van hand tot hand dat men ge
ven moet, zoolang de geusche dwinglartdy over
ons land heerscht.
Er zyn weinig hegoede lieden, welke geen
familielid ol loegenegene vriend tellen, bereid
om zich met de uitvoering van hunnen laetsten
wil te gelasten zelfs, by gebrek aen één per
soon van vertrouwen, dat zy zich tot de gees-
telvkheid wenden, en zy mogen verzekerd
zyn dat er aen hunne godvruchtige beschik
kingen niets zal veranderd worden.
verbazing.
Wal riep hy eindelyk uit, toen hy zyne spraek
wéér terug bekomen had gy slael hel af
Ja, zegde Berihold myne eer en myn leven
kan ik niet tot dien prys op bet spel zetten Myne
grondbeginselen.
Grondbeginselen lachte Filage luid. Ach, gy
zyt een pracbstuk van een jongen Uwe vrouw en
kind, uwe moeder moeten t'huis honger lydcn cn gy
zit hier heel gemoedelyk punch te drinken da! zyn
zuivere grondbeginselen
Karei Berihold werd schacmrood wat Filage
hem zoo onbeschaemd in 't gezicht verweet, was,
eilaes, waerheid, maer al le treurige waerheid
Hy sprong driftig op en riep moeder Mcyer, die
onmiddelyk voor den dag kwam.
lk wil betalen, wal ik schuldig ben, hoeveel is
het Moeder Meyer rekende en telde, en toen de
smid alles belaeld bad, bleven er nog acht franks
over
Filage zegde niets, maer zag hem aen als eene
slang haer ofler.
Kyk eens oude, begon hy opnieuw met goed
geveinsde harlelykheid, ik heb hel niet kvvaed ge
meend, maer zie, nu blyven u nog acht franks over
wat kunt gy met die kleinigheid uitrichten zal dal
thuis weer geen gejank, geen gebulk, geen gehuil
geven, waerdoor u de haren zullen te berge ryzen
'k Heb het goed met u gemeend, kom, blyf nog wat
by my, daer, drink
En Filage reikte hem de hand tot verzoening toe.
Berihold, door de vriendschap van Filage getrof
fen, of reeds door hol denkbeeld van zynen verleider
aengesloken, bleef zitten en spoedig stond er wéér
een nieuwe ketel punch voor hem op de tafel Er
werd gedobbeld. Weldra had Berihold zyn laetsten
frank verloren en verdronken met zyn hoofd op
beide handen leunende, staerde hy voor zich heen.
(\\'ordl voortgezet.)
