55sle Jaer.
I -I gg P f
H I I inii
;r
Mwa—mmmhsbbmbbmh—
WE
C20f.»ep
■um
M C$
:a
mio u hi
LN¥ J. i 2a O
coyss\ rMimgmm
V7.EUEN WEG.— VERTREKUREN UIT AELST NA ER
VERTREKUREN UIT DE VOEGENDE STATIËN
De Bisschoppen van België
nieuwe Onderwyswet.
DE POSTWAGEN.
r,-f
iV
r 'TvT-'-'"
V'V'ip
Vit-'J SCa^ '..HI-M»"
c&idiiSsaija
ABONNEMENTPRYS6 FRANKS 'S JAERS. De inschryviug eindigt met 31 December.
ANNONCENPRYS, per drukregel: Gewone 20 cent. Reklamen fr. 1,00. Vonnissen op 3He bladz. 50 cent.
Dendermonde. 4-53 6-40 8-42 12-24 3-06 6-40 10.05
Lokeren. 4-53 6-40 8-42 12-24 3-06 6-40
Mechelen. 4-53/ 6-40/ 7-17d 8-1 id Exp. 4®2' 3®kl. il-57d
l-04d Exp. 1* 2a 3e kl. 2-51<i 3-06/ 6-00d 6-40/
10-06d Exp. 1® 2® 3® kl.
Aatw. 4-531 6-40/ 7-17rf 8-12d Exr. 4® 2® 3® kl. l-04dExp.
le 2* 3" kl. 2-51d 3-06/ 6-OOd 6-40/ 10-06d Exp.
1® 2® 3* kl.
Brussellangs Denderleeuw. 4 40 0-00 7-17 7-50 8-12E.
9-08 11-57 1-04 E. 1® 2® 3® kl.2-51 0-00Exp. 1® 2® 3® kl.
6-00 8-49 9-11 10-06 Exp. i® 2*3® kl. Des zondags
8.59 's avonds houdt stil in de tusschenstatien.
Leuven, Thienen, Luik,Verviei's 4-40d 4-53/ 6-40/ en 8-12d
Exp. 1® 2® 3® LI. 7-50d 9-OSd (1 l-57d tot Leuven)l-04d
Exp. 1® 2® 3» kl. 2-5ld O-OOd Exp. 1® 2® 3® kl. 6-G0d 8-49a
10-06 Exp. 3 kl.
(1) Not*. De letter t beteekeut langs Termor.de en de
Gent, (5-00 's vrvcl.) Ö-00Ei«2*36k 8-41 9-45 12-22 12-40
3-09 3-41 en 5-34 E. 1®2® 3® kl. 6-12 6-40 8-54 Exp
1® 2® 3® kl. 9-36
Brugge, Oostende. 7-59 Exp.1® 2® 3® kl.0-00 9-45 12-22
12-40 3 41 en 0-00 E 1® 2' 3® kl. 6-40
Doornyk, Mouscrou, Kortrvk, Rvssel (langs Gend) 8-41
12-22 12-40 3-09 3-41 Èxp. 6-12 6-4Ö
Doorn. Mouse. Korlryk, Ryss. (langs Alh) 6-00 7-50 11-57
0-00 6-00
Ninove, Geeraerdsbcrgen, Lessen, Ath 6-00 7-50 8-12
11-57 2-51 0-00 6 00 9-11
Bergen, Quiévrain 6-00 7-50 8-12 11-57 2-51 0-00 6-00
Enghien Braine, Manage,-Charleroy, Namen langs Geeraerds-
bergen 6 00 -00 11-57 2-51 0-00 6-00
Soitcgcm, langs Erpe-Meire. 6.05 (-725 's zat12.30 6.02
letter d langs Denderleeuw.
Caique Sunm.
NAER AELST DIT
Ath 6.49 10.30 1.17 4 09 7.58 9.05
Anlw. 5.25 6,50 9,15 9.50 10.50 E. 4® 2® 3® kl. 12-15
3-15 E. 1°2°3® kl. 3-35 4.45 5.556.50 E. 1*2® 3® kl. 9.C0
Brussel 0.00 E.i«2* 3*1:1. 7.25 9.00 11.06 11 53 1.553.02
Deszondags3,20 namiddag houdt stil lr.de lusschenstaticn.
en 4.55 E 1*2® 3® kl. 5 01 5.55 7 05 8.15 E. 3 kl. 8.20
Dendermonde 7.13 9.40 11.34 2.25 5.27 8.23 10.47
Geeraerdsbcrgen 7.27 11.08 2.00 4.50 8.33 9.41
Gent 0.00E 6 24 7.39 E 1® 2®3®kl. 8.15 11.04 12.31 E
1® 2° 3® kl. 1.55 4-50 E 1.2.3. kl. 5.06 8.09 8.18
9.33 Exp. 1® 2® 3® kl.
Lessen 7.09 10.50 1.37 4.29 8.18 9.25
Lokeren 6.35 9.Cl 10.54 1.49 4.53 7.50
Ninove 7.55 11.36 2.28 5.18 9.01 10.09
Oostende O.OOE 6.04 6.20E. 1 2 3 kl. 9.00 li.55 0.00
0.00 El® 2' 3® kl. 6.04 0 00 Exp.
uit Gent naer
MoorUeela, Soltegem, Geeraerdb., Enghien, Braine-le^
Comteo.50 8.t2E 8.58 11.18 2.20 5.40 6.59
uit geeraerdsbergen naer
Maria-Licrde, Soltegem, Moortzeele en Gent, 5.15 7.24
9.54 11.59 2.58 4.48 5.50E 8.51
uit Denderleeuw naer
Haeltcrt, Burst, Herzelc, Sotteg. Audenaerde, Ansegem.
Korlryk, 6.17 0.00 9.01 12.55 6.C9 7.20
UIT SOTTEGEM LANGS DENDERLEEUW NAER
Aclst, (5.38 's Zaterd.) 7.49 12,06 0.00 5.00 7.48
uit Antwerpen naer St. Nikolaes, I.okeren en Gent
4.40 7.15 8.50 10.55 2.05 3.50 6.35 9.15
uit Gent naer Lokeren, St. Nikolaes en Antwerpen
4.39 7.05 9.25 1O.50 2.20 5.25 7.15 9.15
Uil Soltegem angs Erpe-31eire. 7.49 1.58 7.48
AELST, 4 OCTOBER 1879.
en de
Onze Bisschoppen, die tot nu toe met zoo
veel iever als wellelykheid, de schoolbeweging
geleid hebben, roepen nogmaels aen ons allen,
priesters en leeken, toe Aen 't werk om
onzen godsdienst, het geloof en de zeden der
jeugd aen den noodlottigen invloed te onttrek
ken, waermeê wy door de nieuwe schoolwet
zyn bedreigd.
Doch, even als reeds in een voorgaenden
brief aen de geestelyken, errinnert deze de
priesters dat zy, vooral op den preekstoel, met
voorzichtigheid en gematigdheid moeten spre
ken van het oprichten en bezoeken der scho
len
Wacht u wel een onvoorzichtig woord,
i een woord dat beleedigend is voor de on-
derwyzers, of beleedigend voor de vertegen-
woordigers, voor de wetten ot de rechten
van het burgerlyk gezag, le laten ontsnap-
pen.
Men zal op den preekstoel, evenmin als in
den catechismus aen de kinderen, niet spre
ken over de wet op liet onöerxvys eerstens
zyn die aenvallen nutteloos en dan moet men
de gerechterlyke vervolging vreezen 't geen
iu ander woorden zeggen wil, volgens ons,
dat het onverdraegzaem liberalismus op den
loer ligt.
Men zal over het stelsel van opvoeding in
het algemeen spreken, en HU. HH. de Bis
schoppen wyzen op de treffende woorden, die
de onsterfelyke Pius IX schreef aen den aerls-
bisschop van Freiburg, Mgr lierman.
Dié brief reeds vroeger aengehaeld, eindigt
met de waerschouwende woorden van Z. U.
I'ius IX, sprekende over de scholen, die aen
het geestelyk gezag onttrokken worden dat
men in consciëntie de scholen, aen de callio-
Ixjke Kerk sir y dig, niet mag by wonen.
Zoodus, zeggen onze Bisschoppen, zyn die
scholen door zichzelen slecht en de kinderen
mogen ze niet bywonen, by gevaer van geloof
of zeden te verliezen.
Hetzeltde werd duidelyk gezegd door de
Congregatie van het H. Officie te Rome, in eene
inlichting over de openbare scholen (1875), en
gericht aen de Bisschoppen van Noord-Ame-
rika de natuerlyke en goddelyke wel verkla
ren het dat dergelyke scholen, zonder geeste
lyk toezicht, niet in consciëntie door de kinde
ren kunnen bezocht worden.
Geen wonder De Bisschoppen van Amerika
doen door aenhalingen zien, hoe verderfelyk
het onderwys zonder godsdienst in Amerika
gewerkt heeft.
De onverschilligheid in zake van godsdienst,
wint meer veld, de zeden bederven meer en
meer en wy zien in ons land, zeggen de Bis-
schoppën van Amerika, tot zelfs de kleinste
kinderen verkankeren.
Ook de Bisschoppen van Holland hebben
niet opgehouden het onderwys zonder gods
dienst, te veroordeelen.
Tafereelen uit de dagen, toen Maximiliaen keizer
van Mexico was.
9d® vervolg.
O Feliperiep de gemaskerde een der lieden
toe, help dien dikken mynheer toch eens zyn goud
afleggen; hy is zoo verbazend onhandig, maer vooral
wat vlug
De persoon, die geroepen werd, kwam haeslig
toeschieten, lesde zyn geweer naest zich op den
grond, en ontlastte zonder veel pligtplegingen den
heer von Belchmeier van zyn horiogie met gouden
Ketting, ontdeed hem van zync speld en wilde hem
de ringen van zyuo dikke vingers alslroopen, dal
echter niet gelukte wegens zyne dikke vingers.
Wy zullen hem de vingers moeten afsnyden,
sonor riep den bandiet tot den gemaskerde.
Dezo haelde de schouders op.
Als gy ze niet anders meester kunt worden.
De heer vori Belchmeier vermoedde nog niet, welk
een vreeslyk gevaer hem boven 't hoofd zweefde, en
de meêdoogolooze kerel baelde inderdaed zyn lang
mes te voorschyn, toe" hel jonge meisje, dal tot nu
toe by de overige vrouwen ter zyde had gestaen, en
met de rebozo haer gelact had bedekt, door medely-
den en ontzetting gedreven, vooruitsprong en uit
riep
Om 's hemels wil, doe dit niet, senor, wees
niet zoo wreed; alles wat ik by my heb, wil ik u
gaerne geven
De rebozo was haer van de schouders gevallen, en
Niet alleen sprak Mgr Schaepman en al de
andere Bisschoppen, in 1866, de veroordeeling
uit van een onderwys zonder godsdienst, maer
ook dees jaer, zegde deze Bisschop, gesteund
door Rome
Laet u niet misleiden door die welke be-
weeren, dat de onzydige school niet op de
volledigste wijze door uwe geestelijke overheden
veroordeeld is.
Wy veroordeelen haer en keuren haer af
altyd en overal, als gebrekkig, onvoldoende
en ontbloot van den hooldzakelyken grond-
slag van alle wezenlyk onderwys.
Wy vertalen die woorden volgens een fran-
schen tekst, de oorspronkelyke lekst niet on
der ons bereid liggende.
De Bisschoppen van Ierland hebben in hunne
vergaderingen gehouden te Alaynooth in 1869
en te Dublyn in 1871, de scholen zonder direkt
geestelyk toezicht afgekeurd en veroordeeld.
Alzoo veroordeeld door den Paus van Rome,
dat is de Kerk, en dien ten gevolge door de
Bisschoppen.
Het tweede gedeelte van de inslructiën is
niet minder belangryk dan het eerste.
Paragraef II handelt over het bezoeken dei-
scholen, en artikel 1 stelt vast dat, dewyl de
officieele scholen aen het geestelyk toezicht
onttrokken zyn, en zy daerdoor den leerling in
gevaer stellen geloof en zeden te verliezen, deze
ocholcn niet mogen bezocht worden dut men er
geen mag stichten dat men ze niet mag bestieren.
Alleen zou men des noods, en by heel uit-
zonderlyk geval, zyne kinderen naer de Stads
school mogen zendenals er geen eatholyk on
derwys bestond, of als men dit laetste niet kon
bywonen, zonder zich een aenzienlyk tydelyk na
deel toe le brengen.
In dal geval is de geestelyke overheid rech
ter over den toestand.
Het is dus verboden, zyne kinderen naer die
scholen te zenden, waer het gevaer van geloof
en zeden te verliezen naby is, en waer het niet
mogelyk is te bekomen dat dit gevaer verwy-
derd zy, öf door het gedrag van den onderwy-
zer, of door de boeken die de kinderen gebrui
ken, of door eenige andere dergelyke reden.
Het is insgelyks verboden de normael scholen
te volgen, waer de onderwyzers van den Staet
gevormd worden.
Kan een eatholyk onderwyzer voortgaen
zyne bediening te vervullen in eene Stads
school
De geestelyke overheid zegtHij kan dat
niet, tenzy voor byzondere reden en onder zekere
voorwaerden.
Die voorwaerden zal de onderwyzer aen den
pastoor doen kennen, en aen hoogerhand zal
men daerover beslissen.
Er kunnen dry reden zyn, en deze zyn de
volgende
1° Als een onderwyzer, vrygelaten van der.
militairen dienst uit hooide zyner functiën, nog
slechts eenigen tyd moet leeraren alvorens
definitief aen de konscriptie te ontsnappen
2° Als een onderwyzer zoo oud is dat hy
binnen kort zyn pensioen krygt
5° Als een onderwyzer geen ander school of
ambt kunnende vinden om zyn brood te win
nen, door het bedanken in de Staetsschool tot
armoè zou gebracht zyn.
ontblootte een gelaet, door angst en opgewondenheid
hoog rood gekleurd, en daerdoor nog veel bekoorly-
ker, zoodat de gemaskerde, verrukrop dit gezicht,
zegde
Caramba senoriladie vleeschklomp heeft eene
bekoorlyke voorsprack gevonden. Is hy uw vader
Neen zegde het jonge meisje", achteruittre
dende, ik ken dien heer niet; hy is my geheel
vreemd, maer ik bid u, behandel hem niet'zoo on-
menschelyk.
De gemaskerde wendde geen oog van haar af.
Sanlissimu, zegde hy, hoe lieftallig ziet gy er
uit, senorila, mag ik uwen naem weten
Waerloe vroeg de jonge dame, tcrwyl een
hoog rood haer gelaet kleurde; ik hoop dat wy elk
ander ons geheel leven niel wederzien.
Qitien sube? uw naem, als ik u bidden mag.
Ik zou u toch ccuen valschen noemen, ant
woordde de jonge schoone, lerwvl zy verachtelyk de
lippen optrok.
En toch verlangt gy van my een dienst Slechts
onder ha riep hy, en sprODg achteruil, want op
het oogenblik trof hem een kogel acn de kin of streek
hem langs het gelaet over den regler mondhoek, tot j
acn dc benedenkaek, byna te gelykcr tyd knalde er
weder een schol en een tweede kogel'volgde den
eerste, uit hetzelfde wapen, doch miste zyn doel ge
heel en al
Hel was de ongelukkige jonge officier, die door
bet schot, dal hem geraekt had, in verdooving was
geraekt. Terwyl niemand naer hern omkeek, kwam
hy langzaem tol zich zelve en vuerde thans, met de
laetste kracht, die hem nog overbleef, zyn wapen og
dc bandieten af. j
Maer het gelukte hem niet een derde schot le los-
sen, want er knaldon twee schoten te gelyk, bet I
De voorwaerden zyn
1° Dat er in dezelfde school geen andere
onderwyzers zyn, die weigeren de hieronder
gemelde" voorwaerden aen te nemen
2° Dat er van den kant van den onderwyzer,
zoowel als van den burgemeester en raecisle-
den, soliede redens zyn om te vei onderstellen,
dat de nieuwe schoolwet niettegenstaende
den invloed van het schoolkomticit van den
Staet —feitelijk niet zal toegepast worden, vooral
niet in wat betreit de morael.
3° Dal de onderwyzer beloove zyne demissie
te geven, van den oogenbük dat hy in de
school zou moeten aennemeu wat door dc
geestelyke overheid verboden is, by voorbeeld
gevaerlyke boeken.
Dat hy geene direkte pogingen aenwende,
om de kinderen in zyne school te trekken, als
er eene catholyke school op de parochie be-
slaet
Dat hy geen onderwys geve ln den catechis
mus.
Om geestelyk onderwys le geven, men ver-
gete hel niet, is er eene speciale toestemming
noodig van wege de kerkeiyke Overheid.
Overigens, het is klaer en duidelyk dal de
makers van de nieuwe wet, voürloopig den
sehya maer .villen aennemen, u religie i:i de
scholen te onder wyzen.
Daerdoor wil men de kinderen lokken en
aen de ouders doen gelooven, 0 at de catholyke
scholen er eigenlyk nier# nood zyn.
Kan een eatholyk de bedienm:, van inspek-
teur der scholen aennemen
De Bisschoppen antwoorden Seen.
Indien zekere ouders om isooger gemelde
reden hunne kinderen naer dc Stadsscholen
zenden, moeten zy oprechtelyk, zonder omwe
gen die reden doen kennen, zoo niet stellen zy
hun geweten in gevaer.
Gaen lumne kinderen op eene officieele
school als er geene catholyke is dan moe
ten zv hunne kinderen ondervragen of doen
ondervragen over de lessen, in die school ge
geven zy moeten de boeken die gebruikt wor
den onderzoeken en hunne kinderen verwyderd
houden van de medeleerlingen, die gevaerlyk
zouden kunnen zyn voor geloof en goed gedrag.
Doch zy bevinden zich altyd onder de zware
verplichting van op eene andere wyze, in de
catholyke opvoeding hunner kinderen te voor
zien.
De verplichting der pastoors is niet minder
zwaer zy moeten al doen wat mogelyk is te
doen, om aen hunne parochie eene catholyke
school te verschaffen.
De ouders die nalaten hunne kinderen een
christelyk onderwys en opvoeding te geven
die welke hen naer scholen zenden in welke
de zielen verloren gaen die welke een catho
lyke school hebbende, ze toch,zonder afdoende
reden en voorzorgen, naer eene onzydige
school zenden die ouders, als zy in hun ge
drag volharden, kunnen de absolutie niet be
komen.
Dit is eene klaerblykelyke afleiding van ca
tholyke morael.
Evenmin kunnen de absolutie verwerven, de
onderwyzers die gevaerlyke boeken gebruiken
in de school, of aen hunne leerlingen voorle
zingen doen uit boeken, gevaerlyk voor geloof
en zeden ook niet diegenen welke zonder ka-
nonieke instelling, dat is zonder toelating (die
j niet kan verleend worden) den catechismus
onderwyzen.
In hetzelfde geval bevinden zich de leerlin
gen in de officieele normaelscholen, die zich
gereed maken voor de funkticn van ondenvy-
zers, de ouders van deze leerlingen en de pro-
lessors van deze normaelscholen.
Deze instruktiën zyn gedagtcekcnd van 1 Sep
tember, en onderteekend door deimaertsbis-
schop van Mechelen Z. Em. kardinael Dc-
ehamps, de Bisschoppen van Brugge, Gent,
Namen, Doornyk en Luik.
Op 28 Augusti 1878, zegde minister Van
Humbceck, alias de begraver van 't eatholieis-
mus, in volle Senaet
k De leering- der tien geboden Gods
en van de vyf geboden der H. Kerk
zyn tegenstrydig aen de vryheid
van geweten. Daerom zullen die
geboden in de lagere scholen nim-
naer onderwezen worden.
Wie aen de echtheid dezer aen haling twyfelt
zie de kamerjaerboeken, zitting des Senaets
van 28 Augusti 1878.
Het is dus, in de Sto.etssd
aen
i vo
verboden
i en bemifi-
Dat zy God moeten eei'en,
nep, bovenal
i Dat zy niet moge.i .•cke.n zweren
j. Dat zy des zondags niet mogen werken o
God mosten dienen
I Dat zy vader en moeder moeten eeren e
beminnen
Dat V niet mogen moorden of branden
Da: zy zuiver en kuiscb moeten leven
Dat zy niet mogen stelen of iets achterhou
den dat hen niet toekomt
Dat zy geene valschegetuigenis mogen geven,
noch liegen
Dat zy een andermans goed ni-et mogen be
geren om het onrechtveerdiglyk f.e bezitten
Dat zy des zondags mis moeten hooren
Dat zy moeten te biechten gaen
Dat zy hunnen paeschen moeten houden
Dat zy de gebodene feestdagen moeten vie
ren
Dat zy de geboden vastendagen moeten on
derhouden en op de vastgestelde dagen vleesch
derven.
Dit alles rnag in de lagere scholen niet meer
voorgehouden worden, zegde minister Van
Humbeeck, omdat het tegenstrydig is aen de
vryheid van geweten.
Doch heden, is het voorloopiglyk toege
laten, in de lagere scholen, zekere der tien
geboden aen te leeren. Maer hoe lang zal dit
duren Tot dat de gefopte ouders er zullen
aen gewend zyn hunne kinderen naer de ver-
derffyke liberale scholen te zenden.... Eu dan
zal de wet in geheel hare strengheid uitgevoerd
worden, 't is te zeggen, de aenleering of voor
houding der tien geboden Gods verboden wor
den.
Brief van den minister aen eenen
onderwyzer.
Wy vinden in het weekblad De Klok van
St-Nikolaes, het vervolg der briefwisseling
tusscheri eenen onderwyzer en den minister.
Ziehier hoe het blad den grafmaker van' liet
catholicismus laet antwoorden op de verschil-.
wapen oulvicl aen zyne hand en boven op de dili
gence zonk by dood in een.
De aenvoeder der bende was met den revolver in
de hand toegesprongen, overzag met een enkelen
blik den stand van zaken, en wist dadclyk zyne
schikkingen te treilen.
Caracho companero, zyt ge nog niet met dc rnen-
schen klaer riep hy toornig zynen begeleider toe;
hoe is hel er meê
El gordo (de dikke) daer, antwoordde deze, ter
wyl hy een witten zakdoek te voorschyn kroeg en
voor zyne kin hield, om het bloeden uit de wond, die
echter zeer ligt was, te stelpen. Van het schot, dat
op hem gelost was, werd geen woord gesproken,
hy heeft verscheidene kostbare ringen aen de vin
gers, en wy kunnen ze er niet afslroopec.
Hier is eene tang, riep de aenvoerder, die op
zulke gevallen scheen voorbereid te zyn, en hem
eene kleine scherpe nyptang, zooals de goudsmeden
die gebruiken, toewierp, rnaor wat vlug, ik heb ge
vonden walwy zochten.
Het goud riep de jonge gemaskerde snel.
Ja, hernam de andere lachende, onze spioen had
gelyk, en hy heeft die twintig oneer, eerlyk verdien
Heeft de dikke geen geld meer by z-cli
lly zegt neen.
Veremos, zegde de neaavoer kr, en bad nauw
lyks de hand aen diens zakken gelegd, toen hy ■-
achtergehoudeno schatten reeds bespeurde.
Caracho, ziet eens riop hy uil, schurk wilt gy
ons bedriegen zes, acht, tien, twaelf oneen nog,
neem de ringen af en geef hem een eendenken, dat
hy zich onze beleefdheid nog geruimen tyd kan her
inneren. Eu nu twee muildieren afgespannen, snel,
wy hebben ze noodig om onzen buit te vervoeren.
Perosciiorsmeekte4e koetsier, meteen gcbacr
lende vragen, hem door den onderwyzer voor-
gesteld
j (Zie ons nummer van Zaterdag iesl}.
Mïmieer de Letter,
Op uw verzoek, zal ik u een bondig ant
woord geven op de vei jchillige vragen die gy
my stelt..
1 Gy vraegt my of ge vóór en na de klas
liet gebed zult moger: opzeggen; en wat gy
doen moet met de kindereu die niet willen
meelezen
Gy weet, meester, dat het gebed in de school
door de wet is verbodon, endat ik dit enkel heb
loegestaen om de catholyke ouders tot ons te
lokken. ls nu het lezen vóór en na de klas
toegestaen, dan is het wel vers'taen dat dit
maer voor een tydje is, tot als wy op dit punt
het volle vertrouwen der ouders hebben ge
wonnen.
Als er nu leerlingen zyn, die niet willen
meelezen, wacht w van die te contrariëeren.
Integendeel toon door uwe gebaren, dat gy
daer ook al niet veel prys aen hecht, en moe
digt ze liever zachtjens. aeu om dezen te be
spotten die liet gebed meelezen. Zoo doende
zult gy, eer weinigen tyd van hier, in uwe
school noch van VADER ONS noch van WEES
GEGROET meer weten te spreken. Maer
dit alles m. et met list en omzichtigheid ge*
daen worden. voor de wille van deouders-
Begrepen 1
-- _y v nr. sat gy noet doen als
ei kind, t de complimenten van zynen
i vader, ikomt zeggen dat liet Crucifix en het
I Oi .'."rouw... eeld i eten weggenomen wor-
i den oi dat hy naer de school niet meer mag
I komen
L» is heel - mpel. Zeg aen et kind dat er
aeu 't verzoek van zyn vader zal voldaen wor
den. Want, om den djantermeester, ge
moet vooral zorgen dat wy geene kinderen
kwyt geraken Gy laet dus de beelden nog
wat in het lokael en neemt ze den een of
anderen dag heimelyk weg. Mochten er dan
leerlingen zyn die de opmerkingen maken dat
de beelden verdwenen zyn, zeg dat ze weg
genomen zyn om te herstellen of te herschil-
deren. Dit antwoord kunt gy, als 't noodig is.
een tyd herhalen, tot dat de beelden heel en
al vergeten zyn. Begrepen
5" Gy vraegt my wat gy met de boeken
moet doen strydig met godsdienst en zeden,
die u worden toegezonden voor de school of
voorde prysdeeling
Wel hier is de comedie heel eenvovdig. In
het begin zullen het allemael zoo geene boeken
zyn, die men u zal toesturen, en uwe wysheid
zult gy wel weten van wat gezindheid de
ouders uwer leerlingen zyn, om ze geene
boeken te geven die hunne gevoelens zouden
kunnen kwetsen. Later, als de school goed
aen gang is en het gras wat over die kwestie
van godsdienst en zedeleer gegroeid is, zal
men uitsluitelyk de boeken van het goever-
nement gebruiken, zoowel voor de school als
voor de prysdeeling. Want, vergeet dit nooit,
meester, dat de wet in haer geheel moet uit
gevoerd worden.
Voor als nu vraeg ik slechts wat list en voor
zichtigheidvoor de wille van de ouders.
Begrepen
4® Op dit kapittel stelt gy my eene menigte
vragen over het aenleeren van den catechis
mus.
van vertwyfellng; twee onzer dieren zyn reeds dood
geschoten, eon is bet been stuk geslagen, en ou wilt
gy ons nog van twee andere berooven. Hoe breng ik
die reizigers dan naer Cuernavaca Hebt toch mcdc-
lyden met een armen duivel
Gy behoudt er nog altyd dry, zegde de aenvoer
der, zich bedaerd van hem afkt-e'rendc; bovendien is
dc weg, van hier af, byna geheel vlak. Op die plaet-
sen, waer gy niet vooruil kunt komen, moeten de
reizigers maer uitslygen; die beweging zal hui. eet
lust bevorderen voor het middagmael.
.Si, senor, zegde een der Mexikancn, dat is waer»
maer gy hebt ons niet eens zóóveel laten behouden,
dal wy een middagmael kunnen betalen.
Amigo, zegde de roover goedhartig, daeraen
heb ik waerlyk nog niet gedacht, maer dat is nog te
herstellen. Hier, hoeveel personen zyt gy sterk, vier,
vyl, zes; daer üebl gy zes dollars, dat is voor ieder
een, cn dan blyven er altyd nog een paer realen over
orn vier glazen op mync gezondheid to drinken. Apro
pos, zyn de vrouwen gevisiteerd
'/.uilen wy dc dames hot hare niet laten behou
den?
Cnrccho, neen, wncrom Alles betaeld, maer
laet haer van mynentwege teruggeven, wal zy ni,.l
missen kunnetwWyhebbcn toch b ot genoeg geniaekt,
en dan voort
Seaorilas, zegde tic jonge gemaskerde, terwy:
hy zich tot de bcjaerde dames" wendde, gy hebt het
bevel gehoord; cn ik verzoek u beleefd u daemaer in
schikken. Ik zal niet zeer streng legen u zyn.
De beide vrouwen grepen haeslig tn hare zakken
zy hadden niet verwacht er zoo goed af te komen,
en de eene gaf twee en do andere dry doljaers over,
I die de roover lachend aennam.
j En gy, Senorila, zegde hy tot de jongste, gy
will my uwen nueni niet noemen daerom verzoek
ik u oni ccne kleine 'gedachtenis aen het gelukkig
oogenblik van lieden;
De jonge dame opende oogenbiikkelyk eene kleine
reistasch, die zy in de hand droeg, en nam dry oneen,
die zy den gemaskerde toereikte. Deze maekte echter
eene afwyzende beweging met dc hand. trad eenen
huiven siap terug, en zegde hoofdschuddende
Por Diossenórïtas Neen, zoo is het niet ge
meend. Op zulk eene wyze zult gy niet aen my den
ken. Wy zyn geene gemeene struikroovers, maer
mannen, die zich niet willen buigen onder het sla
venjuk der overheerscbing, doch besloten bobben,
eensgezind zich daertegen le verzetten, en zich voor
dio moeite schadeloos te stellen, zoo goed zy kunnen.
Onze aenvai geldt slechts hel goud, <i :t de keizer,
zooals wy vernomen hadden, r.aer Cuernavaca wil
zenden.
En wat gy nog meer hebt geplunderd, en het
bloed, dal gy hebt verguien zegde hel jonge meisje,
tcrwyl zy kool en streng den gemaskerde in dc oogen
zag.
De Franschen, zegde deze met oen half onder-
«JruK!_-n vloek, moesten wy allen op die wyze kunnen
vern.cligen. w strooi,urn Mexikaensch bloed kleeft
aen kunne liami-a. Mac; do tyd 'mot ons niel toe,
sa ta, ver. ;Je hy op eenen spoltenden loon,
om ons hier im i siaelkundo in le laten. Ik heb u om
eene gedachtenis verzoen', cn zal u niet verder lastig
vallen; daerop Kunt gy u verlaten. Ik verzoek u
•slechts om een ring, Caramba, ik geloof dat gy my
nog dankbaer moest zyn, dat ik niet veel meer ver
lang. Dat dralen dient nergens voor, ik heb nu een-
mael vast in myn hoofd gezet, eenen ring van u le
dragen.
(Wordt voortgezet.)
