Peer de Minister.
OPENING
onzer Vrye Cathoiyke Scholen.
Kerk van den il. Marliiius le Adsl.
rara
Eens en vooral, meester, in het eerst zoo
weinig catechismus mogelyk en dit dan nog
maer voor zooveel dit door de ouders wordt
gevraegd en later niets meer.
Het ware ook wat schoons, God en zyne
heiligen terug it. de school te roepen na ze te
hebben buitengesteken Neen, meester, daer-
voor is de wet niet gemaekt. En dewyl het
onderwys van den godsdienst maer by ge-
doogen wordt gegeven, zult gy in uwe klas
daer ook al niet veel kas van maken en liever
die verdrietige calechismusles doen vervan
gen, byv. door eenige gymnastische toeren,
in 't belang der gezondheid.
Vindt gy het noodig van provisoir tien ge
boden aenteleeren, leert er tienvindt gy goed
van er maer zeven aenteleeren, leert er maer
zeven vindt gy goed van geen geboden aen
teleeren, schrikkell ze dan maer allemael over.
Dit laetste zal nog het kortst en het gemakke-
lykst zyn. Maer toch niet al te haestig en
altoos voorzichtigvoor de wille van de
ouders. Begrepen
5°Gyvraegt my wat gy met de Vyf Ge
boden van de H. Kerk moet doen
Handel daermede gelyk met de Tien Gebo
den. Doch, wacht u wél te spreken van de
biecht of van den Paeschen. Men mag wel wat
toegeven vooral in 't begin maer aen die
toegevendheid moeten palen zyn. Ten andere,
het aenleeren van allemael die geboden is
tegen de Constitutie, en dit kunt gy de jeugd
niet genoeg inprinten. Begrepen
6* Gy vraegt myn gedacht aengaende de
zedeleer, wat gy daervan moogt aenleeren en
waerop dit onderwys gesteund is
Hewel, meester, dat weet ik zelf nog niet.
Maer zoo gauw als ik het weet zal ik het u
zeggen. Ik zal er nog eens eenige dagen op
peinzen en u ten zelfden tyde oplossing zen
den over de andere vraegpunten.
HANDEL EN NYVERHEID.
De landbouwer R. J. Blauw schryft aen de
Nieuwe Groninger Courant
De aerdappelèn zyn dit jaer niet volwassen,
öiensvoigens bevatten ze te veel vocht, te veel
waterdeelen, en vandaer, dat ze te weinig
meelig. te weinig bloemig zyn.
Dat te veel water, die te veel vochten moe
ten er uitverdreveu worden, en om dat te
doen, graefl men kuilen tot op vier voeten
breed en één duim diep. De uitgegraven aerde
legt men lot twee voeten breed aen weerskan
ten van den kuil, waerdoor deze dan ongeveer
2 duim diep is geworden. De lengte van den
kuil is niet bepaeld en men denkt voor het
bergen van de aerdappelen noodig te hebben.
De losse aerde wordt schoon uit den kuil
verwyderd en op de kanten gelegd, de bodem
van den kuil wordt effen gemaekt, en daerna
brengt men er de aerdappels in, schept ze
hoog en scherp op ter dikte van een halven
duim bedekt men ze dan met rogge of tarwe-
strooi dat strooi moet zoo goed als 't moge
lyk is, recht op en neerliggen, reet de kopein-
den er van naer het bovendeel van den kuil en
daerna wordt het geheel bovendien nog met
een laeg aerde bedekt, ':r dikte van l duim.
De aerdappels moeien van 't jaer broeien,
orndat ze veel vocht bevatten, dat er uit moet,
en op navolgende wyze is dat te .doen.
Heelt men de aerdappels op de beschre
ven manier ingekuild, dan komen ze in broei
ing, dat is zeker, maer dat moeten ze ook
doch om nu te zorgen, dat ze er integendeel
onberekenbaer veel beter door worden, gaet
men onmiddellyk na het inkuilen te werk, op
afstanden van 1 1/2 meier, boven in den kop
van den kuil met de hand gaten te maken, zóó,
dat op die plaetsen de aerdappels bloot liggen.
Men haelt dan dakpannen en legt die het on
derste boven in het dwars boven die gaten.
Heelt men het een en ander op voorschre
ven manier gedaen en de aerdappels beginnen
te broeien, dan heeft men zoovele luchtpypen,
waeruit de waterdampen van de aerdappels
onbelemmerd ontsnappen kunnen, als men
gaten in de kuilen heeft gemaekt en er dak
pannen boven heelt gelegd, en de aerdappels
worden dan meer duerzaem, meer meelig,
meer bloemig.
Zullen of moeten de aerdappels tot in de
lente in de kuilen blyven, dan wacht men met
het opbrengen van de zoogenaemde winter-
laeg tot dat hei goed vriest.
De dakpannen neemt men dan weg, de gaten
er onder stopt men met strooi dicht, de kuilen
en ook nog twee voeten breed aen weerszyden
ervan, dekt men met strooi ter dikte van een
decimeter en overdekt dan het geheel met een
laeg aerde ter dikte van twee decimeters.
En heeft men dat gedaen, terwyl het tame-
lyk erg vroor, terwyl de grond reeds hard en
koud was, dan heeft men de koude er onder
gedekt. De warme dagen, die wel eens voor
de lente komen, hebben dan geen invloed op
de aerdappels, mits men de vvinterlaeg en
de geheele bedekking op de kuilen iaet zitten,
tot zoolang dat men ze er uit haelt, al is hel
ook tot in 't begin van april. Maer dan moeteu
ze er uit, en ioch zyn ze op voorschreven
manier van behandeling dan nog zoo goed als
niet ontkiemd.
Ik sprak ook over het bergen van aerdappe
len in den kelder, maar vooral van 't jaer be
hoort men ze te bergen in opene houten bak
ken of op zyn minst op een houten vloer
doch vooral niet op eenen steenen vloer en
dat wel in donkere, doch luchig en gemakke-
lyk uitdempende kelders.
En heeft men alles gedaen, zooals 't my een
genoegen is aen de hand te kunnen geven", dan
zullen in wel 96 van de 100 gevallen, de deugd
en duerzaemheid van de aerdappels zeer veel
verbeterd kunnen worden.
Tegen aenstaenden zaterdag is te Kassei een
kongres byeengeroepen van belanghebbenden
by de tabaksnyverheid, om te heraedslagen
over hetgeen er voor tabaksfabrikatie en
tabakshandel kari worden gedaen in den hoogst
ongunstigen toestand, waerin die takken van
bedryf door de nieuwe belasting en invoer
rechten zyn geraekt. Tot de punten van be
handeling behoeven anderen oprichting eener
Vereeniging te dier zake toekomstige ver
pakking van buitenland--die tabak en middelen
ter voorkoming van tarraverlieskrediet by
verkoop van tabaksfabrikanten, enz.
De landbouwers klagen dat de verkoop der
opbrengsels van den landbouw zoo slecht gaet.
Eene kleine berekening zal hun klaer doen zien
waeraen het liegt dat de pryzen zoo leeg staen.
Onze getallen zyn getrokken uit de koop
handelsbeweging van België met de vreemde
landen, binnen de zes eerste maeoden van
't jaer.
Van 1 januari tot t juli 1879, zyn er in België
binnengekomen
53,948 ossen en koeien, 175,589 schapen,
36,967zwynen,5,272,9U2 kilo boter,231,35! ,249
kilo tarwe, 85,936,646 kilo rogge, 75,270,861
kilo gerst, 6,881,447 kilo erwten en boonen,
102,260,7GS kilo haver, turksch koorn en boek
weit, 31,829,198 kilo meel, 17,552,361 kilo
smout, 24,628,524 kilo vleesch.
Wanneer men de maend juni van 1879 ver-
gelyktmet de maend juni 1878, vindt men dat
er binnen die enkele maend in ons land voor
de volgende sommen meer ingekomen is
Voor 2,205,000 fr. meer botervoor
51,178,000 fr. meer granen voor alle slach
voor l,929,000fr. meer smoutvoor2,446,000
fr. meer tabak, voor 12,274,000 fr. meer
vleesch.
Woensdag 1 dezer ma zyn de Vrye Ca-
tholyke Scholen alhier t opend. Ondanks de
zoo schreeuwende als schandelyke drukking
door zekere opperhoofden van liberale fabrie
ken op de arme werklieden gepleegd om hen
te dwingen hunne kinderen naer de goddelooze
Staetsscholen te zenden, ondanks den dwang
van zekere liberale eigenaers van werkmaus-
wooningen, enz., enz. hebben de kinderen
zich zoo talryk aengebodeu, dat men met ver
zekering van geene tegenspraek te ontmoeten,
mag zeggen, dat onze Vrye Catholyke Scholen
de ACHT TIENDEN der schoolbevolking onzer
stad tellen.
Die drukking, die dwang door de liberale
meesters gepleegd is niet alleen schreeuwend
van onrechtveerdigheid maer zy toonen tevens
dat alhoewel de liberalen zich als de voor-
staenders der vryheid uitroepen er geene groo-
tere vyanden der vryheid konnen gevonden
worden.
Schreeuwend van onrechtveerdigheid, zeg
gen wy, zyn de drukking en dwang door de
liberale meesters gepleegd. En waerom Om
dat zy eischen dat de arme werkman, boven
den arbeid dien zy hen voor eene magere korst
brood leveren, nog zyne rechten van familie
vader en van vryen burger moet afstaen Ja,
voor eene magere korst brood, want op zekere
liberale fabrieken worden de werklieden on-
meedoogend als houden, als lastdieren behan
deld.
De liberalen zyn de grootste vyanden der
vryheid.... En waerom Omdat zy de vryheid
dooden met aen den arme werkman zyne rech
ten van familievader te ontnemen en hem te
beletten voor wat de opvoeding en 't onderwys
zyner kinderen betreft, volgens zyne gods
dienstige overtuiging te handelen
Doch zal dit waer schandael blyven duren,
zal men den arme werkman aldus blyven mis
kennen, folteren en vervolgen Zal men hem
de vryheid blyven weigeren, die de liberalen
nogthanszoo luidruchtig, by iedere gelegenheid,
in schyn voor elkeen eischen Ongetvvy-
feld zullen de liberale meesters in hunne boos
heid blyven volherden 1° omdat zy er voor
deel by vinden 2° omdat zy zich terzelfdertyd
by de maconnieke oppermeesters als vastbe-
radene en onwankelbare geuzen doen doorgaen
en aldus wel geboekt staen lot het verkrygen
der voordeeien van 't goevernement, 't zy voor
bun eigen zelve, 't zy voor hunne zonen en
neefkens.
Men zal ons vragen hoe kunnen de liberale
meesters hier voordeel in vinden Dat is zeer
eenvoudig. Uit oorzakeder heerschende han
del- en nyverheidskrisis, hebben de meeste
en vooral liberale meesters overvloed van
werklieden en zy nemen nu de gelegenheid
waer om zich van dien overvloed te ontmaken.
Verstaet gy nu, geëerde lezers, boe zy er voor
deel by vinden
Wat de werklieden betreft deze brave lieden
welke niets beter vragen dan hunne kinderen
naer de vrye catholyke scholen te zenden, heb
ben te kiezen tusschen den afstand hunner
vryheid en rechten van milievader of den
hongersnood. Eenigen en liever honger
lyden dan hunne overtuiging geweld aen te
doen, doch de meesten, door den nood ge-
praemd, zullen zich onderwerpen en met hert
zeer hunne kinderen aen 't goddeloos onder
wys toevertrouwen. Want het is eene onbe
twistbare zaek dat byaldien men onze brave
werklieden der liberale fabrieken moest vry
laten niet één, om zoo te zeggen, zou een
oogenblik aerzelen zyne kinders naer de
godsdienstige vrye scholen te zenden.
Over een vyftigtal jaren, wanneer de werk
lieden door de slaverny zoo zeer niet waren
onderdrukt, zouden zy zyn opgestaen om
tegen die schandelyke handelwyze te protes
tereu en de vryheid te eischen. Halen wy dit
aen om tot de onderdrukte werklieden te zeg
gen staet op eischt nu ook de vryheid
Wy antwoorden, neen, duizendmael neen!
Wy raden integendeel de werklieden aen ge
lalen te zyn in hun lot, en stillekens aen naer
werk te zoeken by meesters die hunne vryheid
en rechten eerbiedigen zullen. Wy weten het,
't is op 't oogenblik zeer moeilyk aen werk te
geraken, doch wy mogen hopen dat met de
hulpe Gods en den tyd zy eindelyk toch werk
zullen verkrygen en zy dan aen hunne kin
deren eene opvoeding zullen kunnen laten
geven die met hurtne overtuiging overeenstemt!
Moeddus, brave werklieden, errinnert u dat
Een rijk van woest en dwang,
Duert gemeenlyk niet lang
GODSDIENSTIGE PLECHTIGHEID.
Wyding der Catholyke Scholen.
Orde dezer plechtigheid,
volgens de Rootnsche Kerkgebruiken.
Maandag 6 October, om 10 uren, Solemneele
Mis, ter eere van den H. Geest, waeronder
eene korte aenspraek door den Eervv. Heer
Collin.
Eene byzondere ptaets zal aen de Heeren
Leden van den Kerkraed Schoolraed, School
penning en van andere liefdadige Genootschap
pen der stad, in den Koor voorbehouden zyn.
Om 2 uren namiddag, wijding der scholen
Van den H. Jozef. (Vryheidstraet).
Van het H. Hert, (St-Job).
Van O. L. Vrouw ter Druiven. (Werf).
In het volgende orde
De Geestelyklieid der stad, in kerkgewaed,
vergaderd in'de kerk van den H. Martinus en
gevolgd, door de heeren Leden van den Kerk
raed, Schoolraed, Schoolpenning en verschil-
lige liefdadige Genootschappen, alsook van de
andere geloovigen, zal zich ten 2 uren, pro-
cessiewyzc, onder het zingen van kerkelyke
lofzangen, met muziek aen hel hoofd, begeven
langs de Nieuwsiraet, naer de school van den
H. jozef, waer onmiddellyk de plechtigheid
der wyding zal aenvang nemen.
Hier deze ceremonie voltrokken,zal de stoet,
op de zelfde wyze gaen langs de Keizerlyke
plaets, naer de school, van het H. Hert,
St-Job, en.na de wyding van dat schoollokael,
zich begeven, langs de korte- en lange Zout-
straet. Merkt en Molenstraet, naer de school
van O.-L.-Vrouw ter Druiven, (Werf), om
daer dezelfde plechtigheid te verrichten.
De- plechtigheden der wyding geëindigd, zal
de Stoet terugkeeren, or.der het zingen van
den Te Decm, naer de kerk van den H. Marti
nus, alwaer de zegen met het H. Sacrament
aen het volk zal gegeven worden.
Zondag 12 October, ten 1 ure namiddag,
wyding der scholen
Van de HH. Dorothea en Vincentius beide
aen de Moorselschebaen, en van de H. Gudula,
op Popenrodendriesch.
Deze plechtigheid zal geschieden op de zelfde
wyze en orde als hierboven.
N. B. De wyding der scholen, uitsluitelyk
eene godsdienstige plechtigheid zynde, worden
de geloovigen verzocht, in stilzwygenheid en
biddend, dezelve by te wonen.
Gezien en goedgekeurd.
C. DE BLIECK, Pastor-Deken.
Is 't waer dat zekere armbezoeker, met eene
rystpapachtige tael, eene arme weduwe heeft
bedreigd haer den maendelykschen onderstand
te zullen ontnemen dien zy van 't Weldadig
heidsbureel geniet, indien zy hare kinderen
naer de vrye catholyke scholen durft zenden
Wy durven hopen dat het Bureel van Wel
dadigheid een onderzoek zal openen en indien
't feit wordt bewezen het onmiddelyk den Ge-
meenteraed zal voorstellen, die liberale ver
drukker der gewetensvryheid van zyne bedie
ning af te stellen, 't Zou eene schande wezen
hier zulke verdrukkingen onbesproken te laten
plegen.
Ninove, 1 October 1879.
Gansch onze katholieke bevolking is in
feestDe vreugde blinkt op liet gelaat van
van eiken waren Ninoviet, en bij velen breekt
het overstelpt gemoed in tranen van blijdschap
en dankbaarheid los
En waarom thans die vreugde
Wel, het is heden dat onze vrije katholieke
scholen geopend worden Het is heden dat
onze kinderen ontrukt worden aan de handen
der vrijmetselaars, aan de gebiedende hand
van minister Van Humbeeck
O die onhandige minister Van Humbeeck
De dwazerik denkende dat het katholicismus
een kadaver, was, wou het in den grafkuil
stooten Die stool geeft dit lichaam het leven
hel springt op, staat ten strijd gereed voor
zijne oogen De Ylaamsche Leeuw, die niet
wil getergd worden, laat zijne tanden zien,
gaat den strijd aan, blijft zijnen ouden roem
waardig en overwint
Dien strijd zagen wij hem bier te Ninove
aangaan die overwinning zagen wij hem hier
behalen.
Van de 600 leerlingen der gemeenteschool
zijn er ruim 450 tot de katholieke scholen
overgegaan. Dezen morgend woonden allen
met hunne onderwijzers en onderwijzeressen
de plechtige mis, ter eere van den H. Geest, bij.
De mis werd gezongen door de Zangmaat
schappij Eendracht en Liefdadigheid. Na de
Mis werden de kinderen in stoet gesteld, en,
de bijzonderste straten der stad doortrekkende,
voorafgegaan door de muziekmaatschappij en
gevolgd door de Eerw. Heeren Geestelijken
en de Heeren Leden van bet Schoolcomileit
onzer stad, naar hunne nieuw ingerichte
schoollokalen gebracht.
Onmiddellijk daarna had de wijding der ge
bouwen plaats.
Ninove dus heelt zijne vrije katholieke scho-
leu, dank aan de talrijke onbekende weldoe
ners, dank den katholieken moed zijner in-
wooners, dank, en bijzonder dank, aen de
groote milddadigheid van onzen Eerw. Heer
Deken en zijnen- onvermoeibaren iever om
zijne parochianen aan te moedigen voor alle
goede werken
Een Ninoviet.
Vele onzer geëerde lezers hebben meermaels
hooren spreken van 't Gelukkig Baerdegem
dat niet gebrand heeft noch branden zal, zon
der hel historische er van te kennen. De
Vlaemsche Wacht legt ons in haer nummer
van 14 September jl. de historie van'/ Geluk
kig Baerdegem uit, welke wy hier laten volgen,
verzekerd dat het onze geëerde lezers zal aen-
genaem wezen
Gelukkig Baerdegem.
In den langdurigen oorlog, dien Lodewyk
XIV ir» onze gewesten voerde, ter verovering
van België, sloeg de Markies de Bullen zyn
leger neder op de hoogte van het dorp Assche.
Niet te vrede met de vernieling der oogstvruch-
ten en de plundering der veestallen, met ein-
delooze lasten van krygslogementen en four-
rageering. legden ook de Franschen eene
brandschatting op de omliggende gemeenten.
Aen de storting van eene merkelyke geldsom
kon echter het kleine Baerdegem niet voldoen,
en het was bedreigd met eene totale vernieling
door het vuer en door het zwaerd.
De toenmalige pastoor Van der Meeren, die
van adellyke afkomst was, kan een verhoor
verkrygen van den Franschen opperbevelheb
ber, en gelukte er in volkomen vrystelling te
bekomen voor zyne deernisweerdige schapen.
Nu loog de vrome man met opgeruimd gemoed
naer zyn geliefd dorpje terug welks gansche
bevolking hem angstig stond af te wachten op
de baen van Baerdegem naer Mazel. En zie,
nauwelyks krygt hy zyne goede lieden in
't zicht, of hy kan zyn geestdrift niet bedwin
gen met de eene hand zynen regenscherm,
met de andere zynen drytip zwaeiend, roept by
hun van verre toe Gelukkig Baerdegem, dat niet
gebrand heeft noch branden zal! Met een luid
gejubel, begon alsdan een triomfantelyke te
rugkeer.
Ettelyke jaren nadien herinnerde een van
pastoor Van der Meeren's opvolgers, van op j
den predikstoel, hei dreigend gevaer waeraen
Baerdegem ontsnapt had, en de historische j
woordenGelukkig Baerdegem. dat nooit ge
brand heeft, noch ooit branden zal, toen opeens
een groot rumoer ontstond aen liet kerkportael
e:i de wreede kreet: brandbrand! weer
galmde. Het verschrikte volk was echter wel
dra gerust gesteld, toen de voorloopers de
lyding aenbragten dat de bakoven van zyn eer-
waerde op eenen pink in vuer en vlam verdwe
nen was. De brave herder daelde van zynen
predikstoel, binnen 's monds nog mompelend
Gelukkig Baerdegem, waer nooit gebrand en
heeft noch ooit branden zalJ. R.
De Précurseur van Antwerpen kondigt aen
dat de heergraef de't Serclaes, goeverneur
onzer provincie, zyn ontslag aen Z. M. den
Koning heeft toegezonden met vraeg zyne
rechten op pensioen te mogen doen gelden.
Als vermoedelyke opvolger van onzen goe
verneur wyst men de heeren de Maere-Lim-
nander en Léon Verhaeghen, zoon van M. Con
stant Verhaeghen-Denayer, volksvertegenwoor
diger.
RECHTERLYKE KIlONYK.
Zaek der Banque de Belgtgue.
De zaek der wisselagenten, welke voor de
korreklionneele regtbank van Brussel verzon
den waren, voor feiten van medepligtigheid,
aen de ontvreemdingen door 't Kint gepleegd,
ten nadeele der Banque de Belgique, zal den
1 december worden opgeroepen en waerschyn-
lyk verscheidene weken duren.
PRIESTERLYKE BENOEMINGEN.
Mgr. de bisschop van Gent heeft de volgende
benoemingen gedaen
De eerw. heer Meire, onderpastoor te Loke
ren, is pastoor benoemd te Mariakerke.
De eerw. heer L. De Groote, pastoor te
Nukerke, is deken van Ne vele benoemd.
De eerw. heer D. Willems, onderpastoor
van St-Baefs, is pastoor benoemd van St-Jozef
te Aalst.
De eerw. heer Fivez is pastoor benoemd te
Nukerke.
De E. H. Sanspeur, onderpastoor te Knesse-
lare, is pastoor te Kleit benoemd.
M. de Roover, professor der Normale School
is onderpastoor te Zele benoemd.
Zyn professor benoemd M. Van Dooren te
Eecloo M. Hardy le Geerardsbergen de E.
H. de Riemaeker in de Normale School van
St. Nicolaes.
CORRESPONDENTIE.
Ontv. van den E. H. H. te S. fr. 6,00 over IS79.
Heden 4 Oktober werden er ter onzer markt
1020 klonten boter te koop gesteld. Volgens
olïicieele bestatiging weegt iedere klont ge
middeld circa 12 kilogr., 't geen eene hoeveel
heid geelt van 12 duizend 240 kilogr. Voor de
oprichting der overdekte botermerkt wierd
hier slechts wekeiyks 9 duizend kilogr. boter
ter merkt gebracht. Onze botermerkt groeit
nog wekeiyks aen, en reeds is zy de belang-
rykste botermerkt des lands.
De Bien Public kondigt in zyn nummer
van vrydag aen dat hier te Aelst, eene wreede
moord zou gepleegd zyn. Een vrouw, de ge-
naemde Belkassen zou haer zoontje by middel
van eenen zwaren steen het hoofd hebben ver-
bryzeld en na de voltrekking barer misdaed
het lyk in den mesthoop van zokcro Monnor
verborgen hebben. Dees wangedrocht zou
aengehouden zyn. Wy verzekeren dal het hier
eenvoudig eene misgreep geldt. Niemand in
onze stad weet iets van deze moord
Niets is veranderd. Volgens den Moni-
teur van zondag worden vier professors der
normaelschool in beschikbaerheid gesteld.
Twee andere professors worden toegelaten,
hunne rechten op pensioen te doen gelden.
Die in beschikbaerheid gestelden hebben
hun ontslag niet gegeven maer zy gaven geen
waerborg genoeg aen de mannen der nieuwe
wetze waren misschien verdacht.
Te Lier is één dezer professors vervangen
door twee.... remplacanten.
In plaets van dus één leeraer te betalen,
zullen de belastingbetalers dry professors be
talen.
Eenige namen toonen aen, dat het in de be
noemingen geen wezenlyke verdiensten geldt,
maer enkel plaetsing van... vrienden.
Wat middel om de kinderen uit de nieuw
gebouwde vrye scholen te verjagen
Gevonden
De Gazette raedt aen van de ouders.... wys
te maken dat die lokalen ongezond en gevaer-
lyk zyn.
De katholieke scholen zullen invallen, en de
kinderen zullen ziek worden van den verschen
kalk.
O gi, kluchtspelers
M. Van Humbeeck zendt cirkulair op cir-
kulair. om te doen gelooven dat er niets zal
veranderd worden in de school al is de wet
dan ook teenemael veranderd
Te Schaerbeeck heeft men in den gemeente-
raed de cirkulairs naer decirkulatie gezon
den, en besloten dat men de wet en niet de
cirkulairs zou toepassen.
Dat is, de priester uit de school
M. Arnould, de gekende vrydenker, heeft er
een nydig pleizier in gehad den kolonel-cirku-
lairenmaker met zyn eigen in tegenspraek te
stellen, en zyne eigen woorden aen te halen in
de Kamer.
Die woorden zegden, dat de godsdienst bui
ten de school blyven moest.
De Chronique zet hare vrienden van Schaer
beeck aen, de waerheid te doen bovendryven;
men kan een lokael voor den priester hebben,
ja; maerrr in de school moet de vrydenkery
onderwezen worden.
Bravo dat is 't
Het parket van Brussel heeft zich maen-
dag naer Steenhuffel begeven om een onder
zoek in te stellen, betreffende een moord, zon
dag avond gepleegd op den landbouwer E.
Demol, oud 50 jaren en ongehuwd. Demol
werd omtrent 11 ure's avonds, toen hy de
herberg verliet, aengevallen en bekwam ver
scheidene messteken. De dood was by na
oogenblikkelyk. Twee betichten zyn aengehou
den en in de gevangenis te Brussel opgesloten.
Het lyk is naer het St-Pietersgasthuis gebragt
om aen eene lyksehouwing onderworpen te
worden.
De genaemde Th. Das. schrynwerkers-
gast, wonende in de Vossenstraet te Brussel,
had de slechte gewoonte aengenomen, aen bet
hoofdeinde van zyn bed eene flesch jenever te
plaetsen. Maendag keerde hy in dronken toe
stand naer buis en nauwlyks was hy le bed, of
by greep naer de flesch. Ongelukkig vergiste
hy zich en nam eene flesch met solferzuer,
welke hy voor zyn werk gebruikte. Hy dronk
er byna den geheelen inhoud van uit; op zyne
noodkreten snelde zyn buisbaes toe, die hem
naer het St-Pietersgasthuis deed brengen al
waer de ongelukkige dronkaerd weldra te mid
den van het verschrikkelykste lyden overleed.
le Zollegem is veileden maendag, by
klaren dag ten nadeele van den genaemde Leo
Wetting. een diefstal met braek"gepleegd. De
dief is langs den hof in den stal gedrongen en
vandaer in hel huis, alwaer liy een koffer heeft
opengebroken; hy beeft er twee of dry beur
zen koperen geld uitgenomen. Het schynt dat
de diel, gerucht hoorende, de vlucht heeft ge
nomen, zonder verdere opzoekingen te doen,
want in het koffer lag nog veel koperen en wit
geld.
In den nacht van zaterdag tof zondag, is
er ten nadeele van Pieter Van Acker, Ambeeld-
straet 11, te Gent, uit de Meerschen, wyk
Roygem, een zwartharigen os gestolen, met
witte plekken en op den rechteriioorn getee-
kend met de letter A.
In eene drogery te Brussel heeft men
dezer dagen aen een persoon zurkelzout gege
ven in plaets van engelsch zout. Het vergif
was reeds gedeeltelyk gebruikt, toen men de
vergissing bemerkte Gelukkig was het nog
tyd, en heeft men den zieke by middel van
tegenvergif kunnen redden.
Men schryft uit Antwerpen
Maendag namiddag ten 5 uren 10 min., toen
de trein van Antwerpen naer Boom in de
groote statie, alhier, reeds in beweging was,
wilde een werkman nog op den trein springen.
De man trapte echter nevens de trede, viel en
geraekte alzoo onder de wielen van den ryden-
den trein. Alle hulp was onmogelyk gansch
de trein reed den man over het lyf. Het gan
sche lichaem was als lelterlyk gemalen en
totacl onkenbaer. Tot nu toe weet men niet
zeker wie die werkman is in een zyner zak
ken heeft men een spoorweg-abonnements-
kaertje gevonden, voor de reis van Antwerpen
naer Contich, en met den naem van Jan Frans
Voorspoeds. Het lyk is naer liet gasthuis ge
bracht.
Men schryft uit Waerloos aen het Fond
senblad De besmettclyke longziekte is sedert
eenige dagen alhier uitgebersten vyf hoorn
beesten zyn reeds afgemaekt. Men hoopt dat
de maetregelen, genomen door den ryksvee-
arts Vileyn, de oeverige dieren voor deze plaeg
zullen behoeden. r
Luik, 1 october.Een verschrikkelyk
ongeluk beeft donderdag te Rendeux St-Marie
plaets gehad de twee kinderen van den brief
drager Demlenne, een knaep van 5 en een
meisje van 7 jaren, vermaekten zich in het veld
met een houtvuer te stoken, en over hetzelfde
te springen. Eensklaps geraekten de kleeren
van het meisje in brand. Het kind liep ver
schrikt naer huis, alwaer hare moeder liet
vuer spoedig uitdoofde. Het was echter te laet
het meisje had over het geheel lichaem ver-
sclirikkelvke brandwonden bekomen, en is den
volgenden dag, te midden der verschrikkelyk
ste pynen, overleden.
Men schryft uit Olsene Zondag nacht is
er alhier eene moordpoging gepleegd op zeke
ren Karei Meliuys van onze gemeente, op den
kasseiweg die naer Kruishoulem leidt. Mehuys,
die naer zyne woning weerkeerde, is aengeval
len door een hem onbekenden persoon, die
hem verscheidene wonden heeft loegebragt, by
middel van een mes. Onder ander heeft Mehuy's
een steek bekomen in de richting der maeg,
en die noodzakelyk den dood zal veroorzaken.
Het slagtoffer had gedurende dien dag met
niemand twist gehad. De vermoedelyke dader,
de zoon van een herbergier van Wontergem, is
voortvluchtig, liet parket van Gent is maendag
morgend ter plaelse geweest, en heeft een on
derzoek ingesteld.
Sedert verscheidene jaren werden te
Marchiennes en te Monceau, talryke diefstallen
gepleegd, waervan de dader tot nu toe onbe
kend was gebleven. Dank aen eene toevallige
omstandigheid heeft de policie thans de hand
op den schuldige gelegd; liet is een exentriek-
wachter in de statie te Marchiennes de ge
noemde Max Noperer, wonende te Monceau.
Sedert meer dan twee jaren besteedde die
ke.el zyne nachten aen diefstallen. In de nacht
van woensdag tot donderdag werd hy ontmoet
door eenige policie-agenten; hy droeg een
groot pak, dat hy trachtte te verbergen. De
agenten ondervroegen hem; Noperer niet we
tende wat antwoorden, nam de vlucht doch
werd spoedig ingehaeld. Hy bekende toen dat
het pak huisraed en linnen bevatte, voortko
mende van een diefstal met braek en beklim
ming. In zyne woning heeft men een groote
hoeveelheid gestolen voorwerpen ontdekt; men
heeft een grooten wagen moeten gebruiken om
dezelve naer de greflie der regtbank van Char
leroi te voeren.
Merkweerclig GrafschriftEen honderd
jarige in eene gemeente is eene groote zeld-
zaemheid, zelf» al was de ouderling met al de
gebreken van den ouderdom geplaegd. Maer
109-jaren oud worden, zonder grys haer te
krygen en zonder zyne tanden of zyn verstand
te verliezen, dat gebeurt niet meer op onze
dagen.
Zulk een man leefde nogthans, in de vorige
eeuw, in eene gemeente van West-Vlaenderen,
zooals het opschrift getuigt van eenen graf
zerk, dien men er nog heden in de kerk aen-
treft, en welk opschrift luidt als volgt
D. O. M.
Hier vooren licht begraven
Sr Joannes Cosmans
fs Adriaen, overleden op den
17 mey 1749, oud wesende 409
jaer sonder grys hayren op
syn hooft, tanden noch sinnen
verloren, noclile oyt bloede
getrocken geweest hebbende,
geprocreert in syn 90° jaer
syn 28» kindt, vader synde van
28 kinders onder welcke twee
pastors, onderpastors en
andere geestelyke, oom synde
tot in den vyfden grade, etc.
Requiescat in pace.
FRANKRYK.
Maendag negen-en-vyflig jaren geleden,
heerschle er in Frankryk eene groote nationale
vreugd er was eeu kind geboren dat de erfge-
naem moest worden van een vorstenhuis, dat
acht eeuwen had overleefd. In de aderen van
dit kind, zegt de Univers, stroomde een bloed,
wier bron noch de guillotien, noch de moord
dolk had kunnen doen opdroogen. Het was voor
Frankryk, als hadden de 11. Lodewyk en de ko
ning-martelaer een byzonderen tegen des he
mels bekomen voor huu land. Van de torens der
Notre-Dame klonken jubeltonen, die herhaeld
