CONCERT II ET MMUÖIT
daan-
M. Goblet d'Alvlella. - Wy hebben
de kiezers. (Uitroepingen, rcclits
t*IWoeste. - En wat zien wy In deze
worsteling is het. niettegenslaende al den invloed
waerover gy beschikt, de vryheid die overwint, lie
zyn de persoonlyke poogingen die de overhand
hebben op de ceulralisccring en op de openbare
machten. (Rechts: teer wel!) _cnliftnw
lk heb de rechtslreeksche middelen in oogenschouw
genomen, door de regeering aengewend om den
byval der wet te verzekeren maer nevens die recni-
streeksche middelen neemt de regeering haren toe
vlucht tot allerhande onrechlstreckschc middelen.
Ontzegging der omhalingen voor de vrye scholen,
wanneer men voor allerhande dingen lael omlia.cn.
Te Blankenberghc heeft de burgemeester de om
halingen voor onze scholen verbodente Dourbes
heeft het gemeentebestuer den pastoor verboden
omhalingen ten huize te doen, omdat die pastoor
stelselmatig en openbaerlyk vyandig is aendewel
van t juli 1819.
Stelselmatig vyandig Maer dit zyn wy al en. en
wilt gy het land hel recht ontnemen om het te zyn,
schrapt dan uit de Grondwet den tekst dio de vryheid
van denkwyze huldigt.
Gelukkiglyk hebben wy andere middelen om onze
zaek te dienen, en met genoegen stel ik vast dal de
hinderpalen door onze tegenslravers gesteld tegen
het toekennen die ons bestemde milde giften, die
milde giften met belet hebben in .ons handen te
Zekere pastoors hadden voorloopig in hunne pas
toryen scholen ingericht.
Een ministerieelc omzendbrief wordt rondgesluerd
om dit vervaerlyk misbruik te beteugelen. Welke wet
heeft men kunnen inroepen Geene enkele. Het ver
bod moest derhalve zonder bekrachtiging blyven.
Hoe zou men het wel hebben kunnen aenleggen
om de kinderen te beletten in en uil de paslory te
gacn Zou men een gendarm gelast hebben hun dat
te beletten
Eene regeering, die zich eerbiedigt, neemt geene
maelregelen die zy niet by machte is te doen uit
voeren.
Wanneer, ten overige, de omzendbrief werd uit-
gevaerdigd, waren er geene scholen in do pastoryen
meer. Het was te laet. De scholen voorloopig in de
paslorycn ingericht, waren elders onder dak gekomen
Men heeft een andor middel uitgedacht. Men heeft
de geneeskundige kommissiën in beweging gebracht.
Wat konden deze, wettig gesproken, wel uitrichten
Volstrekt niet3. Ook zag men weldra af van hare
medewerking. Heden spreekt men er met meer van.
Maer men spoort de liberale vercenigingcn aen,
reglementen te maken, comileiten te benoemen,
gelast met de vrye scholen te bezichtigen en diegene
aen te duiden die niet gezond zyn
Zoo maekt men te Frasnes, by Gosselies.een regle
ment by hetwelk al de huizen in een gedurigen staet
van reinheid gehouden moeten worden, zoowel .lin
nen als builen. (Men lacht, rechts.) Maer geen meer
deren byval mocht dit onuitvoerbaer besluit verwer
ven dat de maelregelen die men uit kracht der wet
van 1818, nemen wilde.
Elders hekelt men, omdat privaetscholcn opgericht
zyn geworden in de nabyheid van begraefplaclsen,
als verkeerden tal van gemeentescholen niet in dien
zelfden toestand. En echter heeft men te Bois-de-Breux,
in de provincie Luik, en te Schelle, in de provincie
Antwerpen, vrye scholen doen sluiten die zich in dit
geval bevonden.
De regeering heeft zich zoo lang het hoofd gebro
ken, dal zy eindelyk toch iels heeft ontdektzy heeft
de gemeenten, de fabriekraden en de godshuizen
willen dwingen om in de laslkohieren van verpach
ting te doen verbieden de verhuerde goederen te
later, gebruiken voor vrye scholen.
Reeds hebben wy de onwettigheid bewezen van
zulke aenmatiging. Nochtans is de minister, overal
waer vrye scholen ingericht werden in lokalen door
openbare besturen vexbuero, lusschcngekuinen en j
heeft die verhuringen in naem van hel algoueen
belang, te niet gedaen.
Word* dit iactste gekrenkt door de opening van
vrye 3cholen Wordt het gekrenkt, wanneer gtrn< en
ten op eene voordeebge wy?.e eigendommen verburen
die baer loetebooioi)
In hoeverre krenken scholen, waer men mets
onderwyst dat strydt tegen de wet of tegen de zeden,
het algemeen belang
Door te handelen zoo als gy deedt.hcbt gyjnbrcuk
gemaekt op de gemeenlevryheid, want hel is stellig
dat zoo gy u, onder voorwendsel van algemeen
belang, moogt bemooien met het besluer der ge
meentebelangen, er geene vryheid voor onze gemeen-
ton meer is. Hel kenmerk van de willekeur is, de
gril der regeering in de plaots te stellen van den
wettigen wil der gemeenten.
De regeering stelt de gril boven het belang van
^Men heeft aen de pastoors willen verbieden onder-
wvzers in de pasloryeu te huisvesten.
'De minister van justitie heeft daerovcr een besluit
genomen, maer hy heeft zich wel gewacht cenen
tekst van wet in te roepen er bestaet er geen de
pastoor heeft op de paslory al de rechten van eenen
buerder.
Ook wanneer de burgemeesters aen de pastoor*
geschreven hebben de onderwyzers te doen verhui
zon die in de pastoryen gehuisvest waren, heeft men
zich met onderworpen aen hetgene eene schending
van woonst zou geweest zyn, die by den procureur
generael moest acngeklaegd worden.
Die gczamcnlykc maelregelen zyn revolutionnair.
Ook hebben wy overal den tegenstand aengcraden.
Gelooft men overigens dat men zou beletten dat er
eene vrye school oprysl Gelooft men dat men door
die plageryen de wet l3ng zal in stand houden Men
bedriegt zich, want men zal er niet in gelukken eene
wet te handhaven, die de gemeenten dwingt aen-
zicnlykc uilgaven te doen voor ledig staende scholen,
eene wel onder welker beheer de onderwyzers geen
ander werk hebben dan des morgens de klok te
luiden om zich nadien over te laten aen al het genoe
gen van het far nienle (niets doen).
Gy verwyl ons dikwyls dal dat wy rovolulionnairen
zyn. Bewondert liever ons geduld. (Links: O! o!
RechtsJa! fa!)
Ja een volk moet zeer verduldig zyn, om dergelyk
reeiem aen te nemen.
Toen gy de wet van 1812 herzien hebt, bedroogt
gy u over de gevoelens van het land gy hebt ge
loofd dat uwe hervoiming byval zou gehad hebben
gy hebt gedacht dat hel catholicismus in België mets
meer dan een lyk was.
Dit lyk heeft in zes maenden tyds bewyzen van
leven gegeven, die eene instelling welke achtien
eeuwen oud is alleen geven kan.
Gy hebt u vergistgy hebt gedacht dat hier geene
gewetenszaek in 't spel was. Die zaek bestaet en men
zal ze niet met het geweld der stemmen van de meer
derheid oplossen.
En wat nu den bloeilyd van het vry onderwys
betreft, indien gy gelooft dal hy niet zal blyven duren,
vergist gy u nogmacls. De vryo scholen zyr. onze
juweelcn wy zullen ze weter. te bewaren. Lenigen
zeggen dat men moet wachten, dal men binnen dertig
jacr zal zien. Myne heeren, binnen dertig jaer zullen
bet kabinet en zyoe politiek sedert lang dood.
Napoleon en de heer Bismarck zelf hebben hel in
hun stryd tegen de Kerk moeten opgeven. Napoleon
is gevallen in Duilschland wordt bevrediging ge-
wenschl door den Staet zoowel als door de Kerk.
De catholyken wenschen den oorlog nietmaer
wanneer men hun dien aenbiedt op hel terrein der
grondbeginselen, nemen zy hem altyd aen en leggen
zy de wapens met neer. (Zeer wel! rechts
Wal in den vreemde gebeurt is wel in staet om
hun moed in te spreken. In Italië, na den grooten
stryd tegen het pausdom, is de regeering wvs genoeg
geweest, om te begrypen dal zy het godsdienstig
onderricht niet uit de scholen sluiten mocht
lil Engeland gaet men verder daer worden de
confessionneele scholen rykelyk door den Staet met
toelagen ondersteund. Markgraor Ripon heeft daer
onlangs in den naem der catholyken, hulde voor
gehracht aen de regeering.
In Duilschland was de thesis der onzydigc school
welwillend onthaeld geworden, en de tegenwoordige
minister, de heer von Puttkammcr, heelt zien ten
gunste van hol confessionneel onderwys geuit en
heeft hel gebruik weer in voege gebracht van twee
macl in de week de schoolkinderen uacr de mis tt
^fn België alleen blyfi de regeering doof voor dal
groole belang. De toestand is slecht omdat de regec-
ring, eene wel van minnelyke schikking herziende,
cenen oproep deed aen de radikale elementen, en dit
nu de feesten van 188" aëuslacnde zyn-
Welnu, tydens dc feestviering, zullen -wy nei
nationncl Congres zegenen dal in de Grondwet grond
beginselen heeft opgenomen door welke wy gemaci -
tigd zyn overal vrye scholen op te richten mae
wy zuilen dc regeering verwenschen, omdat zy ae
openbare rust heeft verstoord en burgeroorlog heen
gestookt. (Zeer wel, toejuichingen rechts.)
Nieuw Telegraef tarief.
De Moniteur van dynsdag bevat een nieuw
lelegraeftariel, dat in voege zal gebracht wor
den te rekenen van 1 februari aenstaeude.
a Het telegraeftarief, zegt M. Sainctelette in
zyn verslag aen den koning, dat ik onlangs aen
de goedkeuring van Uwe Majesteit heb onder
worpen, is niet in den smaek van bet publiek
gevallen. Ik aerzel niet, gaet by voort, aen den
koning voor te stellen, recht te doen wcèrvaren
aen de reklamen der kliënten van den tele
graef.
Ziethier de bepalingen van bet nieuw tarief
De taks van den gewoonen telegram tus-
schen twee punten" van liet binnenland, is
vastgesteld op een balven frank, voor tien
woorden, plus 10 centimen, per onverdeelbare
reeks van 5 woorden daerboven, met of zonder
cyfers.
Hel enregistrement en de aflevering van een
ontvangstbewys, het collationneeren, de prio
riteit van de verzending, de terugzending en
de kopiën zyn afzonderlyk getakseerd als volgt
1° Een supplement van 10 centimen voor
het enregistrement met aflevering van een
ontvangstbewys.
2" Een bygevoegde taks gelyk aen de helft
der verzendingstaks, voor het kollationneeren
5° Een supplement gelyk aen de verzendins-
taks voor de hoogdringendheid of prioriteit van
verzending, en voor elke verzending in het
binnenland, in geval er vervolg op komt.
4" Eene vaste taks van een halven frank per
kopie. Indien de telegram meer dan honderd
woorden bevat, wordt die taks vermeerderd
met een halven frank per serie of breuk van
serie van honderd woorden.
De telegrams, waervan het antwoord op
voorhand betaeld is door den erzender, zyn
onderworpen aen het gewoon tarief, vastge
steld door het art. 1. Indien de verzender het
getal woorden van het antwoord niet heeft
aengeduid, wordt de taks van een gewoon
telegram van 10 woorden ontvangen. Indien
hy een antwoord wil betalen van meer dan
tien woorden, duidt hy het getal woorden aen
en betaeld den evenredigen taks.
De laks van het ontvangstbewys is bepaeld
op 50 centiemen die der mandaeltelegrains
op 1 frank.
De verschillige overlaksen, bepaeld door de
artikels 2 en 5, worden by cumulatie ontvan
gen, wanneer de operatien of de overeenkom
stige voorrechten gevraegd zyn voor Annna-
den telegram. Het enregistrement is
pl.ehleud voor eenige soort van koir
Zyn verplichtendde hoogdringendheid
voor de telegrams, aengegeven na 9 uien s
avonds, ten einde besteld te worden geduren
de den nacht, en het ontvangsbewys voor ae
telegrams die per express verzonden worden,
wanneer de verzender op voorhand de kosten
van dit vervoer wil betalen.
De aenduidingen betreflende de belaelde
antwoorden, worden kosteloos verzonden in
het opschrift der telegrams, en worden niet
begrepen in het getal gelakseerde woorden.
In hel adres der telegrams, wordt dc naem
van het bestemmingsbureel kosteloos overge
seind en de namen van plaetsen, straten,
markten, boulevards, enz voor één woord ge-
teld.
Al die taksen zullen insgelyks ontvangen
worden voor de telegrams, gedeposeerd in
alle telegraefbureelen, om in dezelfde stad of
plaets besteld te worden.
Alle maetregelen, strydig met de bepalingen
van het nieuw tarief, zyn ingetrokken.
Het nieuw tarief zal in voege gebracht wor
den te rekenen van I februari, aenslaende.
N. li. Zooals men ziet, is hel enregistre
ment niet meer verplichtend voor de tele
grams, welke cyfers bevatten.
als 't Verbond moesten te werk gaen, dan zou
den wy uit die stilzwygendhe.id afleiden al de
aelstersche liberalen tot het slacli dergenen
toehooren die dc aanroeping dar II. Moeder
io'ls en der Heiligen, «Ie godsdienstige cere
moniën,de processièn en bedevaarten, ja zells,
hel naderen tot dc 11. Sacramenten voor daden
houden door dualismus ingegeven.
Maer zoo willen wy niet handelen en vragen
dus aen de I rr/'ondskiioeier dat hy op t tweede
deel onzer vraeg zou antwoorden, opdat de
ouders zouden weten wat onze aelstersche libe
ralen door eene opvoeding zonder fanalismus
verstaen.
Zietdaer 't punt dat gy beantwoorden moet.
Ver hondsknoeier.
Wat nu het overige van uw gezeever betreft.
Verbond, willen wy goenen tyd en papier ver
spillen om uwe verouderde kwade trouw op
uw te bewyzen, die er, vooral in gans.cl;
dees ariik'el, voor iederen deftigen lezer ciwars
door schynt.
Wederleg onze artikels zonder trouweloos
heid, 'verbond, als ge kunt, leg ons geen
woorden in den mond en schryl on> geene
gedachten toe die wy nooit neerschreven noch
nooit hadden
Handelt loyacl.... maer wat willen wy u dit
vragen men zou immers veeleer frikadellen in
een hondenkol vinden dan loyauteit
liberalen.
lyke opvoeding. De Eerw. spreker wekte de
parochianen van Herdersem levens op tot
groolo dankbaarheid jegens hunnen Eerw.
Herder, welke zyne parochie., sedert 25 ja
ren, met zooveel weldaden begunstigd heelt.
Immers, 't is aen den ouvermoeilyken icver
van don Eerw. Heer De Feyter dat Herdersem
te danken heeft zyne prachtige nieuwe kerk,
zyn uitgebreid hospice, zyne scholen voortwee
geslachten, pastoreelhuis, zondagschool, etc.,
etc., dermate dat het als een der best begif
tigde parochiën van ons bisdom mag aenzien
worden.
Wy hebben eindelyk met de meesle voldoe
ning konnen bestatigen hel goed order, de
deftige houding der schoolkinderen en den
geest van beschaving welken de reli-
n lieu op eene ware meesterlyke wyze
inplanten. Eere en drymael eere aen de Eerw.
Heer Pastor en Religieusen.
ware
by de
Een versch gedoopte moorselsche yens sehryft
in 'l Verbond dat by zieli voorbehoudt te bewy
zen langs welken kant de dwazen en langs
welken kant «le lachers zullen zyn, als 't Hof
van iSeroep over de 28 kiesreklamen die aldaer
door twee edellieden gedaen werden, zai uit
spreek gedaen hebben.
Wy behouden ons 't zelfde recht voor, heer
Geus, en weest maer gerust, bet zal in alle ge
val bet Hof van Beroep niet zyn, die deze
rechtskwestie in laatste gebied zal beslissen
er zyn immers nog rechters en boven rechters
te Berlyn. Meer willen wy lieden over de zaek
niet zeggen en wachten met vertrouwen het
arrest van 't gentsche Beroepshof af.
inzelf-
ver-
iden-
Wy hebben 't zoutloos gezeever dat t I er-
bond van zondag H januari II., in naem van
doktor De Windt, meêdeelt in antwoord op
ons schryven over 't feest der oude kleeren
eens doorsnuffeld. Wy bestatigen dat't Verbond
onze vraeg Wat de liberalen door eene tvare
christene opvoeding zonder vooroordeelen, zonder
fanalismus verstaen, gedeeltelyk onbeantwoord
laet.
Wel is waer, 't Verbond zegt dat men in de
officieele scholen tegen de ouders niet leert
opstaen alsook tegen de wetten des lands die
de Paus geenzins afkeurt, maer gebiedt te ge
hoorzamen. Wat zou bet u vermaek doen,
a roept 't Verbond ons toe, de verlievensie
waerbeden van O. H. Godsdienst als voor
oordeelen te aenschouwen.
Men zal met ons bekennen dat dit geene
volledige antwoord is op de door ons gestelde
vrae" en opdat 't Verbond bet des le beter zou
begrypen zullen wy onze vraeg herbalen
a Wat verstaet gy door vooroordeelen, door
fanalismus. Vele liberalen aenzien de verlie-
venste vvaerheden vanO. 11. Godsdienst als
vooroordeelen en loochenen vlakal die waer-
heden de aenroeping der 11. Moeder Gods
<x en van de'Heiligen, de godsdienstige cere-
moniën, de processiën en bedevuerten, ja
zelfs, het naderen tot de 11. Sacramenten,
dit alles houden zy voor daden door fanatis-
mus ingegeven.
Gv ziet, Verbond, dat gy onze vraeg. in naem
van'doktor De Windt, onvolledig hebt beant
woord. Wat zou bet u vermaek doen roept
-y ons toe, de verlievensie vvaerheden van
O H. Godsdienst als vooroordeelen te aen
schouwen. Dus bekent gy, dat gy de verlieven
sie vvaerheden van O II. Godsdienst niet als
vooroordeelen aenscbouvytDe bekentenis
moet voorzeker aen den Verbondsknooter bard
zyn gevallen, hy, die moest by er de macht toe
hebben, O. 11. Godsdienst totael zou vernieti
gen,ten ware hy ze, pro causa, uil hypokrietery
neérschreef.
Maer waerover 't Verbond stilzwygend blyft,
is over 't fanalismus. Dit puntje laet bet ter
zyde. Indien wy met de zelfde trouweloosheid
volkskamer.
De Kamer heeft dynsdag hare werkzaemhe-
den hernomen. Hel eerste voorwerp aen i
dagorde was dc bespreking vari 't budjei des
ministeries van openbaer onderwys.
De moedige heer Wasscige opende het vuer
door eene 'kernachtige en afstraffende rede
voering legende onbegrypelyke hypokrieloryen
en wetsverkrenkingen die het liberael minis
terie onophoudelyk pleegt. Na hem, volgenden
MM. Woeste, De Rruyn, Tad, De liricy, de Mo. eau,
Van den Pecrtboom, enz enz., welke allen, op
hunne beurt, de hypokriéte handelwyze en
ook de schandelyke vryheidsdoodende maet
regelen van 't liberael ministerie laekten, om
dat zy, den ondergang van 'l Vaderland, welke
liet onvermydelyk gevolg van de ongelukswet
van 1879 zal wezen, zullen verbaesten
De waer heul alleen kwetst, zegt men, en de
liberale linkerzyde heelt meer dan eens de
echtheid van «.lit spreekwoord bewezen. Telke-
male dal de cclholyke redenaars, de onwader-
legbare waerlseid van eene door de liberalen
gepleegde wets- of vrybeidsverkrenkitig tiesta-
tigden, toonde bet gegrol der liberale linker-
zydf* dat /ycr tol in 't diepste der ziel doo^ge-
neen, zy bleven ~ue zoo ongehoorde als on-
rechtvceidige maetregelen er. we j ten van 't
maconniek ministerie afkeuren en 't land aen-
klagen.
Men sellryIt uit Slc Maria-Hoorebeke
Verleden maandag heeft alhier de plechtige
zegening van de nieuwe vrije katholieke school
plaats gehad. JN'ogtans sedert de maand
October werd bel katholiek onderwijs in een
oodoopig lokaal gegeven. Om 8 1/2 ure
weid er eene plechtige mis gecelebreerd ter
eere van den H. Anionius, patroon der ge
meente, aangezien de mis van den H. Geest
bij de eerste opening was gedaan geworden.
Al de kinderen ten getalle van 110. hunne
ouders, de leden van bet katholiek scliool-
comiteit.en eene menigte vreemdelingen waren
n tegenwoordig. Na het Evangelie deed de
Eerwaarde Heer Maroy, pastoor alhier sedert
de maand November, in eenige woorden het
orde der plechtigheid, die na de mis moest
plaats grijpen, kennen, plechtigheid wier tal
rijke gebeden zoo schoon, daags te voren, op
den predikstoel waren uitgelegd geworden.
Na de mis werden de kinderen, voorgegaan
door bet H. Kruis, en vergezeld door Mijnheer
Petrus Van Der Linden, die te Appelterre zijn
ontslag van onzijdigen onderwijzer had gege
ven, om tot Hoorebeke bet vrije katholiek
onderwijs te komen geven, stoetswijza naar
bet nieuwe schoollokaal geleid,wiens zegening
door den Eerwaarden Heer Pastoor werd ge-
Eer en dank dan vooreerst aan de mildda
digheid van den achtbaren Heer Lodewijk Van
D,.,,r,fran.\i^cco7 van f.piit dip. een £rroot
CORRESPONDENTIE.
On tv. van M. 1). N... te Gent Ir. 6,00 over
1879.
Gemeente Haaltert.
LUI8TERRI.I li
in het Lokaal der school van den H. Gaugoricus,
TEN VOORDEELT)
r.l.V HET CA Tl 10LIJK VIUJ ONDERWIJS,
op bondag 8 Februari 1
ooi 4 1/a ure ©ttipt namiddag.
1* It OGRA M III A
EERSTE DEEL.
1. VARIA VOOR CONCOURS, opening-stuk door de
Fanfarenmaatschnppij de jonge kunstminnaars.
2. ROMANCE, gezongen door den heer
5. FANTAISIE voor Viool, door Mr August Lensscns.
T1STJE FLANKAERT OP DE FOIRE, muziek van
Frans Di' Vos, woorden van Wytynck uitgevoerd
door Mr Frans De Temmerman.
TWEEDE DEEL.
1. I>e Tempel dei' Schepping,
voordracht door den heer Jan-Ignace
De Beucker, Professor in Natuurwetenschappen
en Lid van den Provincialenraad te Antwerpen.
2. UNE PENSÉE, door de Fanfarenmaatschappij de
JONGE KUNSTMINNAARS.
PRIJZEN DER INGANGSKAARTEN
Eerste Plaats, 1 frank tweede Plaats, i/2 frank.
Kaarten zijn van nu af verkrijgbaar
Wy roepen dc bezondere aendacht onzer j
geëerde lë ars in. op «le merkweerdige moedige j
redevoeringen welke onze achtbare Voiksver- j
legenwóordigcr M. If orste, lor gelegenheid j
der bespreking van T budjei des [ministeries
\an openbaer ouderwys kuint uil te spro«eii i
en welke wy' op ons eerste bladzyde meèdee- j
len.
De herstellingswerken aen de spits van j
ons algebranc! Belfort, gaen snel vooruit. Bin- i
nen weinige dagen, wellicht in den loop der
toekomende week. zullen de bol en 'i vaen-
del erop geplaelst zyn. Alles laet verhopen dat
de spits binnen 3 weken totael zal hersteld j
wezen.
Men weet dat het nationaal kongres uit j
237 leden bestond van die 237 leden zyn er j
thans nog 21 in leven, namelyk
De oudste onder ben is M. Béthune, die j
afgeveerdigde by het Kongres was voor liet
distrikt Korirykhy telt 91 jaren. Na hem 1
komt M. d'Yyves de Bavay, Senateur, 90 jaren,
Boi^-de-Lessines elf leden zyn tachtigjarig
te weten MM. Henry, eerevoorzitter, 86 jar., j
Dinant Leciercq, prokureur-generael 84 jar.,
Brusselkanonik Andries, 84 jar., te Brugge j
Baibanson, 83 jaren, Brussel; Jaminé, advo- j
kaet, 85 jaren, Tongeren Doreye, voorzitter, j
van 't beroepshof, 82 jaren. Luik Berger, j
80 jaren, Arlon Coppiu, SOjaien. Falsaen
De La Haye, 80 jaren, Biusseld'Huart, Sena- j
leur, 80 jaren, Onthaine Rogier, Volksver-
is er een begin van brand ontslaen in debrood-
hakkery van M. ffeirbrapdt, Koeistraet, 36.
Men boorde omtrent gemeld uer hulpkreten uit
dit huis opstygen en de geburen daerover om
zekere reden niet verwonderd zynde, bleven
gerust in bun bed, tot dat eindelyk een voor-
byganger het gevaer ziende, aenstonds liet
alm m gaf Hierop zyn de geburen toegesneld,
en vonden reeds deii trap en eenige kleeding-
slukken in brand. Alles werd aengewend om
liet vernielend element machtig te worden.
Ook de kinderen, die men langs den trap niet
naer beneden kon laten, heeft men met ladders
langs de vensters der eerste verdieping gered,
eu gelukkiglyk was men in weinigen tyd den
brand meester. Naer men zegt is dezen brand
begonnen aen liet hout, dat bestemd was om
den oven te stoken. De policie was aenstonds
ter plaets en beeft op staenden voet bare maet-
regels genomen. Gelukkiglyk heelt men de
hulp der pompierskorpsen'niet noodig gehad,
f e schade is onbeduidend en alles is verze
kerd.
Yselyke Ramp op de Schelde.
Verscheidene Dooden. Heden morgend
weid het Schipperskwartier, te Antwerpen,
i«i opschu iding gebracht door de tyding eener
verschrikl.elyke ramp die gedurende den nacht
op tie Schelde bad plaets gehad.
Zooals dezer dagen het Handelsblad zegde,
had «le ehgelsehe stoomboot Ctan-Stuari de
toelating bekomen de Schelde op le varen, die
uil l oofde van het ys voor veel vaertuigen ge
sloten is de Clan-Sluart was de rivier opge
komen tot op d«; hoogte van den Ouden-Doel,
waer zy woensdag morgend, door haren groo
ten diepgang, op eene zandbank stiet en
strandde.
Het buis Van Maanen en C", dat die stoom
boot bv zyne komst te Antwerpen van een
yzeriMi lie iter moest voorzien, zond onmiddel-
ivk een zyner stoomhooten, de Perseverance,
naer den Ouden Doel, om een gedeelte van de
lading der Clan-Sluart over te nemen. Met de
Perséoérance vei trok het noodige werkvolk, de
waterklerken enz., om de lichting met spoed
te <1 en vooruitgaen. Men werkte druk verle
den nacht had men reeds de Clan-Stuart van
eene vracht van 600 ton ontlast.
De scheepslieden dachten dat de stoomboot
genoegzaem gelicht was, cn met de eerstko
mende hcoge ty gemakkelyk vlot zou komen,
j o in zyne r-is naer Antwerpen voort te zetten
men staekte dus liet werk en ten 2 uren trad
j het volk. door het buis Van Maanen en C" ge-
zonden aen boord der sleepboot Actif, toehoo-
rende aen M Getiing. om terug te keeren naer
I de stad.
Het was donker op de Schelde en de sleep
boot stoomde gezwind door, toen op eens, ter
boogie van het fort-Frederik, een geweldige
schok werd gevoeld bet vermoeide werkvolk
schoot verschrik' op en men bemerkte dal de
sieepstoomer in aenvaring was geweest met
emi ander vaertuig een hoUandsche sleep
boot. die van Antwerpen kwam en naer Vlis-
singen vaerde.
la de duisternis zag men de zwarte gedaente
van den hollandsclien stoomer, de zonderling
ste wendingen maken, men hoorde noodge-
schreeuw uit bet vaertuig opstygen, waerna
de stoomer ia de diepte aonk en met man cn
Der Bruggen-Massez van Gent, die een groot
deel van eeneu zijner schoonste eigendommen
alhier tol bet bouwen eener school afgestaan
beeft. Helaas Hij heelt er de opbouwing niet
mogen van zien, want de Algoede heelt liern
reeds tot zich geroepen om hem den loon
zijner goede werken bonderdvouw in den
hemel te geven.
Eer en dank ook aan den Eerwaarden Heer
Onderpastoor Josepbus Van Loo, die degroote
taak van aan de kinderen onzer gemeente een
waar katholiek onderwijs te verschaffen, op
zich had genomen.
Eindelijk eer en dank aan al degenen die het
hunne bijgedragen hebben, hetzij door hunne
milddadige aalmoezen, hetzij door hunne wijze
raadgevingen of op andere welkdanige wijze
mogelijk, tot bel oprichten van een lokaal, dat
als gedenkteeken zal dienen van de kristelijke
gevoelens, die de katholieke bevolking van
S,c Maria-Hoorebeke bezielen
muis verdween.
Dal ongenblik was verschrikkelyk alle red
ding der arme schipbreukelingen was onmoge-
lyk °n weldra bemerkte men Jat ook Je Bel
gische sleper niet ongedeerd was gebleven;
de boot bad een groot lek en de kreten a De
boot zinktDe boot zinktlieten zich hooren.
Nu klommen schrik en verwarring op den
Actif ten top zes mannen te gelyk sprongen
van dat vaertuig in een klein bootje, dat aen
een touw achterna sleepte en zelfs niet voor
zien was van riemen of een kurk. Dat bootje,
bet-A elk aldus onmiddellyk vol water schoot,
zonk met ganseh zyne bemanning. Niemand
kon gered worden.
De kapitein van den Actif behield zvnetegen-
woordigtieid van geest en bevool den machi
nist. die eveneens op zyn post bleef, achter
legen woord iger, 80 jaren, Brusselacht leden uit te malen by gelukte er alzoo in, de boot
Verleden maendag beeft te Herdersem de
inwyding der nieuwe catholyke vrye school
met veel luister en plechtigheid plaets gehad.
Solemnele, mis waeronder een deftig sermoon
over T gelool door onzen eerw. beer onder
pastor Simoens. De redenaer deed met veel
welsprekendheid de noodzakelykheid en de
weldaden des geloofs uitschynen en gaf voor
welgepast voorbeeld den H. Anionius, wiens
feestdag ter zelfder tyd gevierd vvierd.
Na de mis is de geestelyke stoet voorgegaen
door een dryhonderdtal kinderen en 't muziek
naer bet nieuwe schoollokael gelrokken't welk
door onzen Z. E. Heer Deken is ingewyd. Ter
dezer gelegenheid hield de Z. E. Officiant eene - behooren
vaderiyke toespraek', waenn hy byzondeilyk plunderaers Denooreu
drukte op de heilzame vruchten van een waer
catholyk onderwys en eener oprecht christe- j ari
zyn zeventigjarig te weten MM. H. de Brou
ckere, 78 jaren, BrusselPaul Devaux, 78 jar.,
BrusselMgr de Haerne, Volksvertegenwoor-
8 jar., BrusselJ.-B. Notliomb, 78 jar
thans te Berlyn Cartuyvels, Luik Mulle,
Yperen, Rosseeuw, advokaet, Korlryk J. Ver-
gauwen, Gent.
In den nacht van zondag lot maendag zyn
er dieven gedrongen in de kerk van Mariakerke,
langs een venster zuidwaerls, gevende op liet
groot kerkhol. Twee ladders, waervan de die
ven zich bediend hadden, zyn op bet kerkhof
blyven liggen de dieven hadden twee ruiten
uitgenomen en die voorzichtig op het gras ge
legd. lu de Kerk hebben zy eenen offerblok
opengebroken, welke gelukkig slechts een
tiental centimen bevatte. Verder hebben zy de
kas der armenschael geopend en gelicht, als
ook de kas der kerkschael, waer ongeveer eene
som van twee frank in was. Vervolgens hebben
zy de kerk en de oude sakrisly doorzocht maer
niets meegenomen. Uit de nieuwe sakrisly is
niets verdwenen. De dieven zyn heen gegaen
langs denzelfden weg, langs welken zy binnen
gekomen waren zy hadden de stoelen op elk
ander gezel, om alzoo bet venster te bereiken.
Den 17 dezer, rond 5 uren 's avonds, is
er brand uitgebersten in eene tweewoonst le
Smeernebbe, bewoond do«»r de genaemden
Colbrandt en D'Herde, landbouwers aldaer. De
schade wordt berekend 'op 6800 fr., verzekerd
door de maetschappy Minerva van Antwerpen,
voor de som van 4600 fr. De oorzaek dei-
brandramp is onbekend.
Op de veemarkt donderdag te Brussel
gehouden waren 1171 stuks vee te koop ge
steld. De besteedde pryzen per kilogram op
voet zyn: ossen.fr. 0-77 tol 1-00; slieren,
fr. 0-67 tot 0-88 koeien en vcerzen, fr. 0-67
tol 0-88.
De brusselsche dagbladen bevatten de
volgende meêdeeling De belgische kommis
sie hééft uit Parys de bronzen medaliën en de
diplomas ontvangen, verleend aen de belgische
tentoonstellers ter gelegenheid der Paryzer
Expositie. Die belooningen zullen onmiddellyk
aen de belanghebbenden gezonden worden
door de bemiddeling der gemeentebesturen
De eervolle meldingen zyn nog niet aengeko-
men.
Verleden zaterdag nacht zyn eenige
straatjongens langs een venster in de catholy
ke school te Alverighem gedrongen, hebben er
by na al de schoolbelioeften meegenomen, aen
stukken geslagen of gescheurd eu in de straten
van liet dorp verspreid. Onnoodigte zeggen
tot welke party die volksverlichtere en school-
op bet droog te brengen en de overige beman
ning te redden, daer de Actif niel meer in staet
blee.k, boven water le blyven.
Van op de plaets waer de Actif strandde,
boorde men nog altyd de ongelukkige drenke
lingen die, waerschynlyk vastgeklampt aen het
een of ander voorwerp, in de duisternis tegen
de yskoude golven worstelden, om hulp roe-
penen kermen. Meer dan anderhalf uer lang,
zeggen de overgeblevenen, werden jde meest
hartscheurende kreten geboord, doch alle red
ding was onmogelyü, daer men noch boot,
noch eenig toestel voorhanden bad.
Toen bet dag werd, was de Schelde weer
glad en effen niets, boegenaemd niets was er
nog zichtbaer dat getuigen kon van het ver
schrikkelyk drama, dat aldaer eenige uren te
voren bad plaeis gehad. Stil zeide een vis-
schersloep boven bet graf der verdronkenen
de bemanning der Actif riep dat vaertuig aen,
hetwelk de overgeblevenen opnam en mee
bracht naer Antwerpen.
De namen der slachtoffers en van de gezon
ken bollandsehe sleepboot zyn nog niet allen
gekend men noemt ouder de verdronkenen
MM. Verluiden, waterklerk by M. Best, onge
huwd Guslaf De Bic. stouwer, gehuwd De
Pater, werkman, gehuwd. Verder mist men
den stoker van den Actif en twee werklieden.
(Laetste Nieuws.)
By bet ter pers leggen was er nog geen
nieuws van de bollandsehe sleepboot gekend.
Men zegt dat de vrouw en kinderen van den
kapitein aen boord waren. De stoomboot Clan--
Stuart is vlot gebracht en vaert naer Antwerpen.
De policie van Doornyk heelt dezer dagen
een dief aengeboudan, die den volgenden truc
gebruikte hy ging in een magazyn van nieu
wigheden en onderzocht de koepons zyde.
Eensklaps ging by dan naer de deur en begon
te fluiten, zoogezegd op zyn hond, die, naer
by beweerde, verdvvaeld was de bond kwam
echter niet, maer de dief liet de deur openstaen.
Daerna rnaekte bv vau de gelegenheid gebruik
om met eenige koepons zyde, van eene groole
weerde, langs de opeustaende deur de vlucht
te nemen.
In den nacht van zaterdag tot zondag,
werd M. Desprct, notaris te Chimay, byna het
slachtoffer van een ongeluk. De notaris had de
gewoonte 's avonds een tyd lang in zyn bed te
lezen op gezegden avond liet hy zich door den
slaep overmeesteren zyn bougie die op zyn
nachttafel stond, brandde op eu slak bet vuer
eerst aen eenige papieren, dan aen de bedgor-
dvnen. In een oogenblik stond alles in brand
eii M. Despret sliep voort. Hy ontwiekte
slechts toen men den brand reeds ontdekt had
en zuie huisgenooten toesnelden. Om zich te
Juèzeo morgend 'èit^ ft moTsUiy door de vlammen heen, dtp
