5Sste Jaer.
Zondag, 1 Hei 1881.
1807.
YZEREN WEG.— VERTREKUREN UIT AELST NAER
VERTREKUREN UIT DE VOLGENDE STATIËN
Vooruitgang
Het Goochelaerskind.
Socialisten.
NDER-BODE.
ABONNEMENTPRYS6 FRANKS 'S JAERS. De inschryviog eindigt met 31 December.
ANNONCENPRYS, per drukregel: Gewone 20 cent. Reklamen fr. 1,00. Vonnissen op 3d6 bladz.50 cent.
Dendermonde. 4-56 6-43 8-45 12-22 3-09 fi-38 10.08
Lokeren. 4-56 6-43 8-45 12-22 3-09 6-38
Mcchelen. 4-56/ 6-43/ 7-17d 8-12d Exp. 2e 3e kl. ll-57d
l-04d Exp. le 2" 3* kl. 2-5ld 3-09/ 6-00d 6-38/
10-06d Exp. le 2* 3' kl.
Antw. 4-561 6-43i 7-17d 8-12d Exp. 3 ki. l-04dExp.
1* 2e 3» kl. 2-51d 3-09/ 6-00d 6-38/ 10-06d Exp.
1* 2' 3* kl.
Brussel, langs Denderleeuw. 4 55 7-17 7-50 8-12
E 3 kl. 9-1U 10-23 dir. H-57 1-04 EH kl. 2-51 4-49 6-00
8-49 9-11 10-06 E 3 klas.
Leuven, Thienen, Luik, Verviers 4-55d 4-56/ 6-43/
8-12d 3 klas. 7-50d 9-tOd (ll-57d tol Leuven)l-04d
Exp. 1'2-3'kl. 2-51 do-20d Exp. 1» 2« kl. 6-OOd 8-49d
10-06 Exp. 3 kl.
(1) Nota. De letter t beteekent langs Termonde en de
Gent, (5-00's vryd.) 7-02 dir. 7-56 E 3 kl. 8-41 9-45
12-22 12-40 2-26 dir. 3-09 3-41 E 3 kl. 6-12 6-35 8-54
Exp 3 kl. 9-36 12-18
Brugge, Oostende. 7-56 Exp. 3 kl. 9-45 12-22
12-40 2-26 dir. 3 41 El® 2* 3® kl. 6-35 8-54 E 3kl.
Doornyk, Mouscron, Kortryk, Ryssel (langs Gend) 8-41
12-22 12-40 3-09 3-41 Èxp. 6-12 6-35
Doom. Mouse. Kortryk, Ryss. (langs Alh) 6-00 7-50 11-57
2-51 6-00
Ninove, Geeraerdsbergen, Lessen, Alb 6-00 7-50 8-12
11-57 2-51 0-00 6 00 9-11
Bergen, Quiévrain 6-00 7-50 8-12 11-57 2-51 0-00 6-00
Enghien Braiue, Manage, Charleroy, Namen langs Geeraerds
bergen 6 00 (-00 11-57 2-51 0-00 6-00
Sottegem, langs Erpe-Meire. 6.05 (7-25's zat12.30 6.02
Moorsel.Opwyck.Mechelen,Antwerpen 5,03 9.23 3,13 6,12
letter d langs Denderleeuw.
Calque Suum.
NAER AELST UIT
Ath 6.49 10.30 1.28 4.09 7.58 9.05
Anlw. 5.25 6,40 9,15 9.50 10.50 E. 1« 2* 3* kl. 12-15
3-15 E. 1°2#3* kl. H-56 4.45 5.55 6.50 E. 1»2° 3' kl. 9.( 0
Brussel 6.20 direct 7.20 E 3 kl. 7.25 9.00 11.06
11 53 1-50 dir. 1.55 3.02 5.01 5.50 7.05 8.15 E. 3 kl.
8.20 11-30.
Dendermonde 7.12 9.40 11.34 2.25 5.27 8.23 10.48
Geeraerdsbergen 7.22 11.08 2.04 4.50 8.33 9.41
Gent 6.24 7.39 E 3 kl. 8.15 9 43 11.04 12.31 E 3kl.
I.55 4-10 dir. 5.06 8.09 dir. 8.18 9.33 E 3 kl.
Lessen 7.09 10.50 1.48 4.29 8.18 9.25
Lokeren 6.40 8.43 10.59 1.50 4.58 7.55
Ninove 7.55 11.36 2.32 5.18 9.01 10.09
Oostende 0.00E 6.04 6.20E. 1 2 3 kl. 9.00 0.00 0.00
II.12 E 3 kl. 11-55 0.00 E 3 kl. 6.04
uit Gent nabr
Moortzeele, Sottegem, Geeraerdb., Enghien, Braine-le«
Comte 5.50 8.12E 8.58 11.18 2.20 5.40 6.59
uit geeraerdsbergen nabr
Maria-Lierde, Sottegem, Moortzeele en Gent, 5.15 7.24
9.54 11.59 2.58 4.48 5.50E 8.51
uit Denderleeuw naer
Haeltert, Burst, Herzele, Sotteg. Audenaerde, Ansegem
Kortryk, 6.17 0.00 9.01 12.55 6.C9 7.20 direct.
uit Sottegem langs denderleeuw naer
Aelst, (5.38 's Zaterd.) 7.49 12.06 1.28 5.00 7.48
uit Antwerpen naer St. Nikolaes, Lokerbn bn Gent
4.50 7.15 8.50 10.55 2.05 3.50 7.15
uit Gent naer Lokerbn, St. Nikolaes bn Antwerpen
4.30 7.05 9.25 1O.50 2.20 5.25 7.05
Uit Sottegem langs Erpe-Meire. 7.49 1.58 7.48
uit Mechelen naer Opwyck, Moorsel eu Aelst
6,30 10,55 4,40 7,45
AELST. 30 APRIL 1881.
Het statistieke jaerboek 't welk komt te
verschynen, deelt ons inlichtingen meê die,
onder vele opzichten, hoogst leerzaem en
wetenswaerdig zyn.
Bestatigen wy vooreerst dat de verzedely-
king van 't volk niet vermeerderd is, in ver
houding van de uitbreiding van 't onderwys,
niettegenstaende de liberalen op alle toonen
uilroepen dat de vermenigvuldiging van de
scholen de bevolkingen moet beschaven en
vereHelen.
Dank aen de inlichtingen die het bedoeld
jaerboek ons verschaft, kunnen wy, van lieden
af, waerderen wat de opkomende geslachten
die aen de vergiftigde bron van 't officieel, of
liever, ongodsdienstig onderwys zullen ge-
d ion ken hebben, onder opzicht der zedelyk-
heiden beschaving, gaen opleveren.
Ten einde onze geëerde lezeren over onzen
vooruitgang te laten oordeelen, willen wy hier
eenige uittreksels laten volgen
In 1845, veroorzaeklen de lagere scholen
eene uitgave van 2,661.659 franks, en,in 1878,
beliep zy reeds lot 28,415,055 franks, 't zy
972 ten honderd vermeerdering. Hoeveel
millioenen zullen er, in 1880, verslonden
geweest zyn Dit weten wy nog niet, doch
iets wat wy weten, is dat er eene vermeerde
ring van verscheidene millioenen zal bestatigd
worden uit hoofde van den zoo onrechtveer-
digen als dwazen stryd dien 't maconniek
ministerie tegen de vryheid van onderwys
voert.
En de liberalen beweren dat dit vooruitgang
is.... Ja, vooruitgang, maer 'lis vooruitgang
die aen de ribben hangt van de lastenbetalers.
Laet ons nu eens onderzoeken wat de vruch
ten zyn van die uitbreiding van 't onderwys,
en of't volk hierdoor meer beschaefd en meer
verzedelykt is geworden.
Van 1841 tot 1850, was liet jaerlyksche
getal der onwettige geboorten 957. Voor 1878,
beloopt dit getal tot 1129, en, in 1879, klimt
het tot 1572.
Schoone vooruitgang onder opzicht der ver-
zedelyking des volks, voorwacr
In 1840, wierd eene echtscheiding op 1,175
huwelyken uitgesproken, en. in 1879, bestatigt
men eene echtscheiding op 248 huwelyken.
Wonderbare vooruitgang, niet waer, heeren
liberalen
De correctionneele rechtbanken hadden, in
1878, 25,876 overtredingen te vonnissen, 't zy
5,756 meer dan in 1870.
Van de 55,518 verdachten, 't zy 8811 meer
dan in 1870, wierden er 6,565 vrygesproken
en 14,855 tot gevang veroordeeld, 't zy 5932
meer dan in 1870. De overigen wierden enkel
lot boete verwezen.
tafereelen uit MARLITT's verhael.
Het Geheim der oude Jufvrouw.
(24* vervolg.)
Het was de moeder van den advokael. Zy leefde
zeer stil, slechts voor haren man en haren "eenigen
zoon, en genoot de algemeene achting in de stad.
Zy had het jonge meisje, met hel oog op haer aen-
slaende vertrek uit hel huis van mevrouw Heiwig,
haren raed en hare hulp aengeboden een onver
wachte zonnestrael in het leven van het goochelaers
kind
Een oogenblik geleden was Hendrik in den tuin
gekomen eerst scheen liy hard naer Felicitas te
hebben willen toeloopen doch een oogenblik later
was hy achter eene laxishaeg verdweenen Nu kwam
hy langzaem le voorschyn. Met den eersten oogop
slag op zyn eerlyk, vreeslyk ontsteld gelaet, wist
Felicitas dal hy een ongeluk kwam aenkondigen.
Wat zou het zyn Zy sprong hem te gomoet en greep
angstig zyne band.
Ja, Feelje, ik kan het niet helpen... gy moet
het toen ééns hooren... begon hy, op gesmoorden
toon, lerwyl hy met zyne vereelte hand over zyn ge
zicht streek. Zie arm kind, dal is nu zoo 's werelds
loop..
Wat dan viel Felicitas hem onstuimig, byna
gillende in de rede, cn hare tanden klapperde zenu
wachtig op elkander
Ja maer. God beware my, als gy zoo zyt... lioo
zal ik het u dan zeggen De oude jufvrouw...
Is dood gilde Felicitas
Nog niet Peetje, nog nietmaer 't is zoo goed
als gedaen met haerzy kent niemand meerzy
heeft eene beroerte gehad. En zoo alleen, zonder
dat iemand by haer was. De schoonmaekster heeft
haor in de vogelkamor op den grond vinden liggen...
Voortreffelyken vooruitgang weêral onder
opzicht van de verzedelyking en beschaving
In 1840, spraken de Koophandels-Recht
banken 158 bankbreuken uil in 1841, beliep
't getal slechts tot 113, terwyl er, in 1878,
584 of byna vier mael zooveel verklaerd wier-
den.
En dit moet men zeker ook vooruitgang
noemen onder opzicht van de zekerheid der
handelszaken
Het getal krankzinnigen beliep, in 1860, tot
4,882 en, in 1879, klom het tol 8,125 of by na
de helft meer.
Vooruitgang weêral, maer ten meerderen
deele, onder opzicht van 't verbruik van sterke
dranken.
En de zelfsmoordeu, ja, en de zelfsmoorden
die, in 1870, ten getalle van 538 voorkwamen,
zyn, in 1879, lot 555 geklommen.
Weêral vooruitgang en altyd vooruitgang
En wat zal het jaerboek van 1880 ons lee-
ren? Ongetwyfeld dal wy op 't ingeslagen pad
van ontzedelyking en barbaerschheid nog
eenige stappen zullen vooruitgegaen zyn....,
En 10 jaren later, in lBüO, wat zal men dan
in 't jaerboek moeten bestatigen
Wel men zal dan te bestatigen hebben dal,
dank aen 'i ongodsdienstig ouderwysliet
jaerlyksche getal der onwettige geboorten, van
de echtscheidingen, der misdadigers, van de
dieven, der moordenaers, van de krankzinni
gen en der zelfsmoordenaers verdrydubbeld
zal wezen. Ook alsdan, wy mogen het zeggen,
zal ons ongelukkig Vaderland niet verre meer
van zynen ondergang wezen, want 'tis eene
stalen wetEen volk zonder geloofis een
verloren volk
Een der redenaers van '1 Socialisten Kon-
gies, dezer dagen te Cuesmes, in 't Walenland,
gehouden,legde eene onbewimpelde verklaring
af,die uildrukkelyk laet hooren.dat de konings
moord het geliefkoosdewapen is dezer gevaer-
lyke sekte.
HoedelNobiling. MoncasiPastananleRussa-
koff enz, zyn voor de socialisten helden gewor
den, die niets meer dan een heilige plicht vol
brachten.
Ziethier hoe die socialistische redenaer zich
uitdrukte
By den aenvang der zitting is het onze
plicht te erinneren aen den verjaerdag der
Commune van Parys en onze broeders niet
te vergeten,die gevallen zyn inden uitersten
stryd tegen hunne uitbuiters. Hopen wy, ge-
zeilen, dat de dag der weêrwraek niet lang
zal achterblyvenenzweerenwyal onzepogin-
gen te vereenigen, om zyne komst te ver-
haesten.
Onze broeders van Rusland hebben ons
het sein gegeven. Na heldhaftige pogingen is
de dwingeland, die gedurende 26 jaren de
mynen van Siberië met duizende martelaeis
heeft opgevuld, eindelyk gevallen onder de
zy had nog eerst voor de arme schepsels gezorgd....
De stem haperde, hy schreide als een kind
Felicitas stond een oogenblik als versieend zy
was dood bleek werktuigelyk drukte zy hare teere
handen legen haer hoold en hare slapen, doch er
kwam geen enkele traen uit hare oogen. Er speelde
een oogenblik een bitter grimlachje om bare lippen,
toen greep zy akelig en kalm haren hoed, die op een
stapel hooi lag, riep Rosa, die onder een acacia zal
te werken, en gaf haer het kind over.
Zyt gy niet wel vroeg het kindermeisjes dat
schrikte van die onbeweeglyke strakke trekken op
hel vael bleeke gelaet van Felicitas.
Ja, zy is ziek, antwoorde Hendrik in hare plaels
lerwyl Felicitas haestig naer hel hek trad.
Feetje, houd u goed, vermaende hy, een eind
wegs met haer gaende mevrouw Heiwig is by
haer... goed, dal de arme oude jufvrouw dat niet
weetdoktor Böhm is al weer vertrokken hy
kan niets meer doen... Ach en dat juist vandaeg
Gy zyt een waer ongelukskind
Felicitas hoorde niet wat hy zegde, noch zag de
menschen die haer op straet tegenkwamen. Zy kwam
onopgemerkt in huis en ging naer boven. Op den
gang der bovenwoning wierp zy haren hoed van zich
af. De deur der vogelkamer stond aengesloolen, en
er kwam een wild gekrysch uit. Wal was die deur
altyd zorgvuldig gesloten geweest, om geen enkelen
vluchteling te laten ontsnappen. Maer Felicitas ging
er voor by zonder eene band uit te steken de ver
latene diertjes mochten nu hun voedsel onder Gods
vryen hemel vinden, zy, die hen verpleegde, was er
niet meer.
Zy kwam in de kamer waer tante Cordula gehuisd
had. Lit de aengrenzende slaepkamer klonk de harde,
eentonige stem van mevrouw Heiwig, daer waer se
dert zooveelc jaren slechts de tael der muziek of
eene welluidend zachte vrouwenslem geklonken bad.
Mevrouw Heiwig zong een van de oude gezangen,
die in vroeger eeuwen voor een op lager standpunt
staenden volksgeest gemaekl was, doch die hunne
beteekenis als bemiddelaers tusschen den hemel en
de menschenlyke ziel thans geheel verloren hebben.
wrekende bom der nihilisten.
Wy stellen voor dat het kongres geluk-
wenschingen stemme aen onze moedige
broeders van Rusland.
En zulke oproerige en bloeddorstige tael mag
hier, in Belgie, straffeloos gevoerd worden....
Het Gerecht schynt zich hoegenaemd met
die openbare aenhitsingen tot moorden brand
stichting, niet te bekommeren. Waerom die
toegevendheid jegens die gevaerlyke sekte
Zou men haer soms vreezen In vele ge
vallen is 't Gerecht zoo toegevend niet
Indien er ergens een priester op den preekstoel
dubbelzinnige woorden laet hooren, die door
de liberalen verkeerdelyk of kwalyk uitgelegd
worden, oh dan is 't wat anders.... Oogen-
blikkelyk wordt een onderzoek tegen den pre
dikant ingespannen, en hy mag zich dubbel
gelukkig achten, indien het voor eenig gevolg
heelt dat hy voorde Sclioolinkwisiteurs gedaegd
woi'dt. En dan zegt onze Grondwet dat alle
Belgen gelyk moeten zyn voorde wetWan
neer zal die partydige dwingelandy eens een
einde nemen
GARDE CIVIEK.
NIEUWE LIBERALE WELDAED
Medeburgers
De minister van inwendige komt eenen nieu
wen omzendbrief tot de Gemeentebesturen te
richten betrekkelyk de uillegging of interpre
tatie van 't art. 24 der wet op de Garde Civiek
van 8 Mei 1848.
Dit artikel verdeelt de manschappen, ge
roepen om deel le maken van de Garde Civiek,
in twee klassen de eenen welke zich de
uitrusting op eigen kosten kunnen verschaffen,
worden tol den werkeriken dienst geroepen,
de anderen die zich de uitrusting op eigene
kosten niet kunnen verschaffen maken deel
van de reservedeze laetste wordt slechts tot
den dienst geroepen dan in zwarvvichtige en
buitengewoone gevallen, die zich, in ons on-
zydig laudeken, nooit voordoen.
De Schepenen-Collegen zyn gelast te onder
zoeken ol de oud-en nieuw ingeschrevenen,
ja of neen, in staet zyn zich de noodige uitrus
ting te verschaffen, en hen, by gevolg, 't zy
voor den werkenden dienst, 't zy voor de
reserve aen te wyzen.
Sedert 1848, is deze appreciatie altyd aen de
Schepenen-Collegen overgelaten geweest, en
nooii heeft dit tot eenige ernstige klacht aen-
leiding gegeven. Immers, de Schepeneri-Colle-
gen bielden rekening, voor ieder geval, van de
bezondere omstandigheden in de welke de
persoonen zich bevonden, om dan in geweten
ie beslissen. Nooit heeft men durven beweren
dat alleen de persoonen wier behoeftigheid open-
baerlyk gekend is, van den werkenden dienst
ontslagen zyn. En nogthans men moet tot de
klas der behoeftigen niet behooren om soms in
de oumogelykbeid te verkeeren aen een, twee
of dry zonen eene uitrusting te verschaffen. Dit
Onhoorbaer als een schaduw gleed Felicitas in de
ziekenkamer. Mevrouw Heiwig las voort, zonder
haer te bemerken... Daer, achter die witte bedgor-
dynen, die door den tocht heen en weêr bewogen
werden, lag het aschgrauwe gelaet
De stervende had hare oogen geheel gesloten. Ha
re oogappels zwieren onrustig rond, een zacht ge
reutel vergezelde iederen ademtocht nu en dan
hief zy haren rechterarm op, die echter terstond
weêr met gebogen vingers krachteloos op het deksel
nederzonk. Welk een vreeselyk schouwspel voor het
jonge meisje, voor wie daer de laetste slrael der
liefde in haer arm leven verdoofd lag Felicitas
trad aen hol bed. Met onuitsprekelyke verbazing sloeg
mevrouw llelwig de oogen van haer gezangboek op,
en staerdonydig op't doodsbleeke gezicht dat zich
over hel bed heen boog.
Wat wilt gy hier, onbeschaemd schepsel
vroeg zy luid, zor.der zich om de stervende te be
kreunen, en zy hief hare groote hand op en wees ge
biedend naer de deur.
Felicitas antwoordde nietdoch het afbreken van
hel eentoonige lezen scheen indruk op de stervende
te maken. Zy spande zich in, om te zien, en hare
oogen vielen op Felicitas. In dien lichtstraal blonk
eene biyde herkenning hare lippen bewogen zich
eerst zonder gevolger lag een onuitsprekelyke
aDgst in die poging om zich te doen verslaen en zie
de wilskracht der ziel zegevierde inderdaed en
dwong het half gestorven mekanism des lichaems
nog eens tot haren dienst. Hael de justicie klonk
hel gorgelend, doch duidelyk van hare lippen.
Felicitas ging onmiddelyk hier was geeue mi
nuet te verliezen. Zy vloog de voorkamer doortoen
zy voorby de vogelkamer kwam, werd de deur der-
zelvo wyd open gerukt en Felicitas voelde zich door
twee sterke vuisten aengrypen een vreeselyke ruk
slingerde haer midden in 't vertrek, lerwyl echter
haer de deur toegeslagen en van builen gesloten
werd. Het was een helsch leven hier binnen de vo
gels fladderden verschrikt door elkander Felicitas
was op den grond gevallen en had in hare val een
dennenboompje, dat in't midden stond, gegrepen
is 't geen de Schepenen-Collegen, uit kracht
van 't art. 24, te onderzoeken hebben.
De minister van inwendige, die zonderlinge
voorstander van alle onze vryheden, komt er
anders over te beslissen. By omzendbrief van
16 Maert 1881 verklaert hy dat de wel besta-
tigde behoeftigheid de eenige reden is die mag
in acht genomen worden om te beslissen dat een
garde by de reserve moet gerangschikt worden
en de lieftallige heer Rollin voegt er by De
Schepenen-Collegen,gelast met het opmaken van
de dubbele naemlyst, doordringen zich niet
genoegzaem van dit princiep; zy rangschikken
a de manschappen by de reserveom reden
gansch vreemd aen hunnen fortuinloestand, 't
geen ten hunnen voor deele vry stellingen daer-
stelt die door de wel niet voorzien zyn.
De Gemeentebesturen, zegt M. Rolin, mogen
uit het oog niet verliezen dat, indien de wet-
gever geen beroep of reklaem heeft toegelaten
tegen de beslissingen welke de manschappen, 'l
zy by den werkenden dienst, 't zy by de reserve
rangschikken, hy niet verstaen heeft die beslis-
singen aen het toezicht te onttrekken7 welk
het Goevernement 'l recht heeft zonder onder-
scheid uit te oefenen op alle de beslissingen van
de GemeentebesturenDeze laelslen, manschap-
pen by de reserve rangschikkende, wier behoef-
tigheid niet erkend is, stellen eenen aki daer te-
genslrydig aen de wet en onderworpen aen ver-
breking, gelykvormig aen 'l art. 87 der wet van
ff 50 Maert 1856.
En nu. Medeburgers, komt de aep
uit de mouw
De heer Bevelhebber der Garde Civiek uwer
stad komt verzocht te worden alle de genomene
beslissingen ter myner kennis te brengen, tegen-
strydig aen de princiepen door deze weüelykc
bepaling vastgesteld.
Gy hoort hetMedeburgers elkeen
moet, volgens M. Rolin, voor den werkenden
dienst aengewezen worden, ten zy hy in eenen
staet van erkende behoeftigheid verkeert 't is
te zeggen, dat hy op de lyst der armen inge
schreven is....
Dus, gy allen, Medeburgers, kooplieden,
winkeliers, ambachtslieden, landbouwers, die
om zoo ie zeggen geene fortuin bezit en met
werken en zwoegen eerlyk en deftig aen uw da-
gelykscli brood geraekt en nog nooit het Bureel
van Weldadigheid hebt moeten lastigvallen,
en dus op de lyst der behoeftigen niet inge
schreven zyt, moet garde civiek worden.
Gy zult, of het u lief of leed is, u de noodige
uitrusting moeten verschaffen, zooniet zal
men u tot 70 franks boete veroordeelen ten
profyte van de stad die u dan de volledige
uitrusting moet verschaffen... En,indien gy die
70 franks niet kunt betalen in 't gevang zulde
En als ge dan van de noodige kleeding
en wapens zult voorzien zyn, zal men u, na
eene week van lastigen arbeid, des zondags in
plaets van u te laten rusten, gedurende twee
volle uren, als de speelpop doen dienen van
eenige verwaende guitenEn daermeê is
t nog alles nietIndien gy zonen hebt. en
hebt gy er zelfs 4, 5, 6, zoo ze op de lyst
ep medegesleept. Zy stond op en streek heure haren
uit hel gezicht. Zy had niemand gezien, geen slap
gehoord en toch had er een mensch achter haer ge-
staen die haer met duivelachtige kracht had aenge-
grepen in het oogenblik waer op zy den laetsten wil
eener stervende wilde uitvoeren en waerin iedere
minuet verzuim eene schrikkelyke verantwoording
op hare ziel laedde.
Zy snelde naer de deur, doch die was van buiten
gesloten zy schudde en kloptedoch alle geluid
ging verloren onder hel gekrysch der ontstelde vo
gels het vreeselyk geraes hield zelfs aen, toen Fe
licitas in stille wanhoop hare armen liet hangen.
Wie zou haer ook open doen De handen die haer
opgesloten hadden zeker r.iet Felicitas kende dien
yzeren greep zeer goed het waren dezelfde handen
die zoo even het gezangboek hadden gehouden; zy
hadden het weggelegd om eene daed van geweld uit
te voeren, en nu zal de vreeselyke mensch weder
aen 1 steifbed en las met dezelfde eentonige stem
voort.
Arme tante Cordula Zy moest uit de wereld, in
welke zy zoo eenzaem geleefd had, met eene bittere
teleurstelling scheiden, de laetste indrukken die
hare ziel medenam waren de godsdienstdweepery
in de gestalte dezer vrouw die zy verachtte, en de
schynhare ondankbaerheid van het kind dal zy zoo
veel goed had gedaen
Deze gedachte deed het jonge meisje het bloed
bruisend naer't hoofd stygen. Zy liep radeloos op
en neêr, en bonsde nogmaels onstuimig aen de ge
sloten deurle vergeefs.
Waerom was zy daer opgesloten Zy moest de
justicie halen bad de stervende gezegd. Kon tan
te Cordula iets le bekennen hebben
Neen, zy kon niets op haer geweten hebben Had
zy ook den last eener schuld op haer geweten moe
ten dragen, dan was het die eener vreemde schuld
geweestdie ze eerst daerboven mocht afwerpen
want die was Felicitas duidelyk geworden zy was
de onschuldige medeweet, maer nimmer medeschul
dige, van een of ander misdadig geheim geweest.
Zy had misschien haer testament willen maken
der armen niet geschreven zyn, moe;an zy
allen van de Garde Civiek deelmaken, z^o wil
het minister Rolin.
Gy begrypt, Medeburgers, wat er gaet gebeu-
ïen. De lieutenant-kQlonel zal wel zorgen dat
alle beslissingen tegenstrydig aen zynen wil
den heer minister zullen bekend gemaekt wor
den en, dan, ja, dan, gauw met den express-
trein een commissaire spécial naer Aelst gezon
den, om de aengeklaegde beslissingen te ver
breken. Men kent de partydigheid van kolonel
Van Assche; als naer gewoonte zullen het weêr
de beslissingen voordeelig aen zyne politieke
tegenstrevers wezen die hy zal aenklagen, ter
wyl hy deze ten voordeele zyner politieke
vrienden zal eerbiedigen,'t is te zeggen, de ca-
thoheken zal hy by de Garde Civiek willen in-
lyven, en zyne liberale vrienden zal hy van den
dienst ontslagen.
Indien dit stelsel hier tot Aelst wordt uitge-
gevoerd, dan zulleN wy weldra, vier volledige
batailjons hebben.
Het is dus nog niet genoeg dat men onzen
laetsten cent aen goddelooze scholen zonder
leerlingen verspilt, het is dus nog niet genoeg
dat men het jaerlyksche contingent des legers
merkelyk vermeerdert, neen, al de stedelingen
die op de lyst der armen niet ingeschreven zyn,
moeten zonder onderscheid des zondags gaen
soldaetje spelen, tot vermaek van eenige hoog
moedige sukkelaers
Die maetregelen zullen de liberale weldoe
ners aen de burgery destebeter leeren kennen,
welke met aerzelen te beslissen dat alle de
hoegenaemde akten der Gemeente Overheden
aen hunne dwinglandy onderworpen zyn
Weg met de gemeentevryheid Weg met
onze gemeentelyke voorrechten Ik alleen,
zegt Rolm, het oud-lid van Vincentius, ben de
opperste meester der akten door de Gemeente
besturen daergesteld.
Denkt die schaemtelooze personage wellicht
dat de vrye catholieke Gemeentebesturen
gedwee het hoofd gaen bukken voor zyne
bevelen?... Hy bedriegt zich leelyk; die Ge
meentebesturen zullen met zyne onbeschofte
bevelen eens lachen, zonder omzien voortgaen
en handelen als of-zy nooit gegeven waren
geweest.
De Schepenen-College» zullen, evenals vóór
het verschynen van den omzendbrief, de man
schappen blyven rangschikken, altyd de be
zondere gevallen en omstandigheden in acht
nemende. Zy zullen 't publiek met hunne be
slissingen bekend maken, en het zal dan aen
de bevelhebbers vry slaen hunne klachten by
den minister in te dienen.
Dat kolonel Van Assche zich dus verhaeste de
bevelen uitte voeren die de minister hem komt
te geven dat hy gauw 5 &600 onzer medebur
gers aenklage en hen doet dwingen van de
Garde Civiek deel temaken.... Alsdan j1 hy
dan toch zeker, als de eene of de andere hem
zal vragen waerom hy Garde Civiek moet zyn,
met zyne schynheilige tronie nimmer durven
zeggen Vriend 't is myne schuld nietvan
mynen kant zoudtgy geen Garde Civiek moe-
en nu was zy er door mevrouw Heiwig in verhin
derd geworden. Als tante Cordula zonder testament
stierf, moest de familie Heiwig haer geheel vermo
gen erven...
Wie weet hoeveel ongelukkigen op dat oogenblik
van een legaet beroofd worden, dat hen levenslang
gélukkig had kunnen maken
Felicitas ging naer het venster cn keek naer bui
len. Zy zocht naer een menscbengezichl op straet,
ten einde om hulp te roepen doch de huizen lagen
lever beneden haerzy werd noch gehoord, noch
gezien.... Zy wierp zich wanhopig op den eenigen
stoel, die in het vertrek stond, en begon bitter te
schreien.
Nu was het in allo gevalle toch te laet, al werd zy
op het oogenblik zelf bevryd Nu waren de oogen
van tante Cordula waerschynlyk reeds gebroken en
het hart had opgehouden te kloppen van haer, die in
hare laetste oogenblikken vergeefs op de terugkomst
van Felicitas had gehoopt.
Zoo had bet jonge meisje twee uren doorgebracht,
nu eens met de gelatenheid der wanhoop, dan weêr
onder de vruchlelooze pogingen om zich te bevry-
den... De onnoozele dieren, eens hare lievelingen,
die by elk barer bewegingen hun woest gekrysch
weder aenhieven, werden spookgestalten voor hare
overspannen verbeelding; zy schrikte van hare eigene
bewegingen. Bovendien begon de avond te vallen; het
werd donker en de eerste woeste smart over hel ver-
lies der doode, verscheurde hare borst.
Het was een toestand om krankzinnig te worden.
Nog eens liep zy naer de deur.... daer bleef zy als
bedwelmd van verbaesdheid staen.... hel slot ging
zonder do minste moeite open
In den gang was alles doodstilFelicitas had kuu-
uen denken.dat zy een vreeselyken droom had gehad,
bad zy niet de huiskamer van tante Cordula gesloten
gevonden. Zy keek door het sleutelgat, een hevigen
tochtwiod waeide haer in hel gezichtde klimop aen
de wanden daerbinnen ging ritselend heen en weêr,
de ramen stonden openja, alles was voorby.
voorby t
(Wordt mrlyozel)
