5Ss,c Jaer
Zondag, September 18311. .V 1828.
YZEREN WEG.— VERTREKUREN 151 AELST N IER
VERTREKUREN UIT DE VOLGENDE STATIËN
Militaire Remplacement.
Het Goochelaerskind.
Model School.
Hiü
BODE.
ABONNEMENTPllYS6 FRANKS 'S JAERS. De inschryving eindigt met 51 December.
ANNONCENPRYS, per drukregel: Gewone 20 cent. Reklamen fr. 1,00. Vonnissen op 3" bhdz.50 cent.
Deodermonde.
Lokoren.
4-56 6-43 8-45 12-22 3-09 6-38 10.08
4-56 6-43 8-45 12-22 3-09 6-38
Mechelon. 4-561 6-431 7-17d 8-12d Exp. 1' 28 3* kl. 11-57d
1-04d Exp. 1» 2° 3* kl. 2-51 d 3-09/ 6-0üd 6-38/
i0-06el Exp. I8 2» 3' kl.
Antw. 4-561 6-43/ 7-17d 8-12d Exp. 3 kl. l-04dExp.
I8 28 3* kl. 2-51d 3-09/ 6-00d 6-38/ 10-06d Exp.
1* 2* 3e kl.
Brussel, langs Denderleeuw. 4 15 7-17 7-50 8-12
E 3 kl. 9-10 10-23 dir. 11-57 1-04 E3kl. 2-51 4-57 direct
5-20 E 6-00 8-49 9-11 10-08 E 3 klas.
Leuven, Thiencn, Luik, Verviers 4-1.Id 4-56/ 6-43/
8-12d 3 klas. 7-50d 9-10d (tl-57d tot Leifven) l-04d
Exp. 1° 2e 3' kl. 2-5ld 3-20d Exp. 1" 2* kl. 6-OOd 8-49d
10-08 Exp. 3 kl.
(1) Nota. De letter beteekent langs Termonde en de
Gent, (5-00'svrvd. 7-02dir. 7-56 E3 kl. 8-41 9-45
12-21 12-40 2-28 dir. 3-08 3-41 5-59 E 3 kl. 6-12 6-35
8-54 Exp 3 kl. 9-36 12-18
Brugge, Oostende. 7-56 Exp. 3 kl. 9-45 12-21
12-40 2-28 dir. 3 41 5.59 El8 2' 38 kl. 6-35 8-54 E 3kl.
Doornyk, Mouscron, Kortryk, Ryssel (langs Gend8-41
12-21 12-40 3-08 3-41 Exp. 6-12 6-35
Doorn. Mouse. Kortryk, Ryss. (langs Alh) 6-00 7-50 11-57
2-51 6-00
Ninove, Geeraerdsbcrgen, Lessen, Ath 6-00 7-50 8-12
11-57 2-51 0-00 6 00 9-11
Bergen, Quiévrain 6-00 7-50 8-12 11-57 2-51 0-00 6-00
Enghien Braine, Manage,Charleroy, Namen langs Geeraerds-
bergen 6 00 (-00 11-57 2-51 0-00 6-00
Sotlegem, langs Erpe-Meire. 6.05 (7-25's zat12.30 6.02
Moorsel, Opwyck, Mechelen, Antwerpen 5,10 9,30 3,24 6,12
letter d langs Denderleeuw.
Calqne Saum.
NAER AELST DIT
Alh 6.49 10.30 1.28 4.09 7.58 9.05
Anlw. 5.15 6,40 9,15 9.50 10.50 E. 1' 28 3* kl. 12-15
3-15 E. 1°2°38 kl. 3-54 4.45 5.54 6.50 E. 1828 38 kl. 9.( 0
Brussel 6.20 direct 7.15 E 3 kl. 7.20 9.00 11 06
11 53 1-50 dir. 1.55 3.02 E 4.50 5.20 E 5.50 7.05 8.15 E
3 kl. 8.20 11-30.
Dendermonde 7.12 9.40 11.34 2.25 5.27 8.23 10.48
Geeraerdsbergen 7.22 11.08 2.04 4.50 8.33 9.41
Gent 6.24 7.39 E 3 kl. 8.15 9 43 11.07 12.31 E 3kl.
I.55 4-18 dir. 4.48 E 5.06 8.09 dir. 8.18 9.35 E 3 kl.
Lessen 7.09 10.50 1.48 4.29 8.18 9.25
Lokeren 6.40 8.43 10.59 1.50 4.58 7.55
Ninove 7.55 11.36 2.32 5.18 9.01 10.09
Oostende O.OOE 6.04 6.20E. 1 2 3 kl. 9.00 0.00 0.00
II.12 E 3 kl. 11-55 2.10 3.29 E 3 kl. 6.04
dit Gent naer
Moorlzecle, Sotlegem, Geeraerdb., Engh.cn, Braine-Ie.
Comte 5.o0 8.12E 8.58 11.18 2.20 5.40 6.55 6.59
D'T GEERAERDSBERGEN NAER
Maria-Lierde, Sotlegem, Moortzeeleen Gent, 5.15 7 24
9 54 11.58 2.58 4.48 5.50E 8.35 8.51
ut..* DIT Denderleeuw naer
Hacltert, Burst, llcrzele, Solteg. Auder.aerde, Ansegem
Kortryk 6.17 0.00 9.01 12.55 6.09 7.20 direct,
i i «JSottegem langs denderleeuw naer .-
Aclst, (5.38 s Zaterd.) 7.49 12.06 1.28 5.00 7.48
uit Antwerpen naer St. Nikolaes, Lokeren en Gent
4.50 7.15 8.50 10.55 2.05 3.50 7.15
U'T Gent naer Lokeren, St. Nikolaes en Antwrrpen
4..10 7.05 9.25 1O.50 2.20 5.25 7.05
Uit Sotlegem langs Erpe-Mcirc. 7.49 1.58 7.48
uit Antwerpen (zuid) naer Opwyck, Moorse) en
Aelst: 5,50 10,01 4,17 7,12
AELST, 24 SEPTEMBER 1881.
Z. M. de Koning verwittigde ons in de rede
voering welke, Ier gelegenheid der inhuldiging
van de havenwerken te Gent, uitsprak, dat
nieuwe verzwaringen der militaire lasten ons
te wachten staen.
Het is onbetwislbaer dat ons maconniek mi
nisterie hier.stillekens aen,het stelsel van alle
man soldaet, gelyk in Pruisen wil in
voeren. Het betwisten ware de klaerblykelyk-
lieid der daedzaken loochenen. Vooreerst wil
het ministerie den verplichtenden persoonly-
ken dienst tot stand brengen, om aldus de be
volkingen wat min van den algemeenen dienst
af te schrikken. Doch den verplichlenden per-
soonlyken dienst willen onze liberale regeerders
ook zonder al te hevige schokken invoeren.
Zoo in eens het militaire remplacement radi-
kael afschaffen, ware eene groole dwaesheid
miners, die maetregel zou te veel opschudding
'Hand verwekkenMen moet dus langs
jdekte wegen en zachtjes aen het gewenschie
doel kunnen bereiken.... En dit is wat ons li
berael ministerie op dit oogenblik doet, door
het remplacement moeielyker te maken, en
aldus een groot getal ouders In deonmogelyk-
hejd te stellen hunne zonen te kunnen rem
placeren.
Duizend zes honderd zeven en ze
ventig (IC77) milicianen van dezen jare, heb
ben aen 't goeverriement een remplacanl ge-
vraegd en het heeft slechts vyf honderd
vyf en negentig (595) manschappen kun
nen leveren
Duizend twee en tachtig milicianen
moeten dus maer zorgen dat zy zich, binnen
de dry maeitden, een remplacant zoeken, wil
len zy niet dat zy persoonlyk moeten optrek
ken. Verledene jaer bestatigde men den zelf
den toestand 1840 remplacanten waren
gevraegd en 't ministerie kon maer in 534
vragen voorzien.
En men zegge niet dat het liberael ministe
rie niet verantwoordelyk is over dien staet
van zaken.
Niets is valscher, en, wy willen het bewyzen:
Tot over twee jaren kon het goevernement
in alle de vragen van remplacement voorzien
en, sedert dien, gelyk men hierhooger ziet,
kan het nauwelyks een derde der noodige
manschappen bezorgen.
Welke mag hiervan de oorzaek wezen?....
Vindt men byna geene remplacanten meer?.
Wy gelooven dat men heden zoovele rempla
canten kan vinden dan over twee jaren.... En
't bewys hiervan is dat de agenten in militaire
remplacementmanschappen in overvloed
hebben kunnen vinden. Wy hebben omzend
brieven van zekere agenten in remplacement
gelezen, die, vóór de verloting der remplacan-
TAFEREELEN UIT MARLITT'S VERHAEL.
Het Geheim der oude Jufvrouw.
(44* VERVOLG.)
Nu, zoo geheel ongelyk hebl gy niet, Johannes
sprak mevrouw Heiwig, lerwyl zy do waggelende
hevig aen den arm schudde, om ha er weer tot liaer
zelvcu tc brengen onmachtige vrouwen waren
haer een gruwel geheel ongelyk hebt gy niet
maer uwe lactste uitdrukking is toch al te hard
Eene verregaende domheid was het wel, maer daer
om moet ge toch niet vergelen, wal ge aen Adèlc 's
positie schuldig zyt De vergelyking met de arme
vrouw was. neem my niet kwalyk, een weinig on
gepast. Er is veel onderscheid'of men, onbeheerd
goed vindt, of met beraden overleg brood van ande
ren steelt... Maer dal is ook weêr een van die af-
schuwelyke nicuwerwclschc denkbeelden, dat men
het gemeone volk met de voornamere klassen over
éón kam scheerthet verwondert my ten hoogste
zulke dingen uit uw mond te lioorcn Even onver
aDtwoordelyk i3 hel, een meisje als Caroline op
deze wyzc tegenover eene falsoenlyke vrouw tc
stellen, een gemeene opgeraepte deerne...
Moeder, ik heb u van middag in den tuin al
gozegd, dat ik dio onvergeellykc uitvallen op de eer
van dit meisje niet meer dulden wilriep de profes
sor, lerwyl de aders aen zyn voorhoofd van gram
schap zwollen.
0, o, een weinig meer zelfbelicerscliing en
achting, heer zoon,als ik u mag verzoeken. Gy spreekt
legen uwe moeder! bevool zy, tcrwyl zy afwyzeud
de hand legen hem uitstrekte en een vernietigende
blik uit hare koele, gryzo oogen schoot. Gy speelt
voorlrelTelyk deu ridder voor deze verlaten, schooi
ende prinses; er zal dus wel niets anders overblyven,
dan haar ook myn eerbied, aen de voeler, tc leggen
In dit geval zult gy zekerlyk komen, moeder 1
antwoordde hy met groole kalmte op dezen hytenden
ten van 't goevernement, hetaenbod deden van
rnils de betaling eener som van 2100 franks
een remplacant te leveren, en dit onder alle de
mogelyke voorwaerden van verzekering van
volstrekte vrystelling voor de mililianen. Nu
om die volstrekte verzekering van vrystelling
te kounen waerborgen, moeien de agenten in
remplacement eene som van 800 fr. storten.
Nu, trekt die 800 van 2100 af en dan blyft er
1300 Ir. over die de agenten van remplacement
wezenlyk behoudenEu voorzeker moeten
de agenten toch iets verdienen, 't is immers
ook voor de leute niet dat zy dit stielke uitoe
fenen Nu, heden na de verloting eischen die
agenten maer 24 a 2500 frs.
Dit bewyst dat zy zich remplacanten aen
minderen prys kunnen bezorgen, nieltegen-
staende 't goevernement eene som van 1600frs.
aenbiedt.en dat,bygevo!g,die kommerschap dan
toch zoo moeilyk om vinden niet is, dan men
wil doen gelooven.
Hieruit besluiten wy dat de ware oorzaek
gelegen is in de desorganisatie van 't rempla
cement; desorganisatie die door 't liberael
ministerie veroorzaekten gewild is, om allengs-
kens tot zyn doel, den verplichlenden persoon
lijken dienst, te geraken.
En hoe heeft 't liberael ministerie die desor
ganisatie veroorzaekt en gewild
Door de afschaffing der premie van 200 frs.
die uitgeloofd was voor 't aenwerven van
iederen remplacant.
Verscheidene catliolieke redenaers hebben
den hedendaegsche toestand voorzegd, doch
men kjopte aen doovemans deur.
Op 7 Mei 1880, otidervraegde de lieer Cor-
nesse den minister van oorlog over de afschaf
fing der premie voor 't aenwerven van rem
placanten en zegde
Wat zal het gevolg zyn van zulk eene
afschaffing 't Is dat het ministerie van
oorlog, in 't vervolg, zich zeer moeielyk) de
noodige remplacanten zal kunnen verschaffen
a om in de noodwendigheden der bevolkin-
gen te kunnen voorzien; 't is, van den ande-
ren kant, dat de agenten in remplacement
zich den toestand zullen ten nutte maken en
hunne eischen merkelyk verhoogen, die
reeds zoo zwaer, heden vooral, op de weinig
begoede lieden wegen.
De heeren Van Hoorde, Coomans en Woeste
ondersteunden die bemerkingen, en lieten
hooren dat de belangen der weinig begoede
familiën de intrekking van den maetregel
eischten.
Onze achtbare vertegenwoordiger, M. Woes
te, zegde onder andere
Wat zal het gevolg wezen van den maelre-
gel door den heer minister van oorlog geno-
men? 't Is dat 't goevernement zich hel noo-
dige getal remplacanten niet zal kunnen
bezorgen. Men zegt ons de familien zeiven
kunnen zich altyd eenen remplacant be
ft zorgen. Zonder twyfel, hebben zy dit recht,
maer zy beschikken te dien einde over eenen
hoon, lerwyl zyne oogen zich vast en doordringend
op haer gelaet hechtten. Gy zult haer de noodige
achting niet mogen weigeren, want, zy zal myne
vrouw worden
En hel geschiedde werkelyk, het ongehoorde; het
oude koopmanshuis bleef na deze verklaring staen
de aerde opende zich niet, om de kleine stad met den
onzinnigsten aller Helwigs te verzwelgen, zooals de
groole vrouw inde eerste verpletterende verbazing
verwacht had. Ily stond daer, koel en onbewegelyk,
hel beeld vaneen man,die zyn besluit genomen heeft,
en op wien vrouwentranen, zenuvvaenvallen en uit-
berstingen van toorn machteloos afstoolen, even als
de golven van den rotsachtigen oever.
Mevrouw Heiwig viel sprakeloos van schrik achter
over in haren stoelAdèle herstelde zich van haer
halve flauwte en begon zenuwachtig te lachen. De
verheerlykende sluiei viel van haer hoofd in den hals,
en do verwarde lokken, waerin nog de halfverwelkte
roos van den namiddag hing, kronkelden zich als
slangen om hel gloeiend voorhoofd-
Daer hebt gy nu het gevolg van uwe zoo hoog
geprezen wysheid, tante! riep zy gillend. Nu kryg ik
de kroon op 't hoofdWie heeft u met alle macht
zoeken te bewegen Caroline om eiken prys te laten
trouwen eer Johannes thuis kwam ik bad er
stellig voorgevoel van, dal dit schepsel ons aller
ongeluk zou worden. Nu moogt gy ook de schande
dragen, waervoor gy u met alle macht verblind hebt.
Ik ga echter terstond weêr naer Bonn vertrekken, en
zal aec de professorsvrouwen verkondigen wal voor
soort de nieuwe kleine kollega is, die eerlang haar
zeer geëerden gesloten kring zal binnentreden.
En zy stoof de kamer uil.
Inmiddels was de verdooving van mevrouw Heiwig
geweken. Zy omgordde zich met al hare ingebeelde
hoogheid en uiterlyke wcerdigheid.
lk heb u ongctwyfeld zoo even verkeerd vor-
slaen, Johannes! zegde zy scbynbaerzeer kalm.
Als gy dit meent, zal ik het nog eens zeggen,
moeder, antwoordde hy koel en met nadruk.Folicitas
d'Orlowska zal myne vrouw worden.
Gy waegt het dit onzinnig denkbeeld tegen my
vol te houden
In plaets van alle antwoord, vraeg ik uZoudt
zeer korten termyn.van 1 October tot i janu-
arizy zullen aldus gansch overgeleverd zyn
aen dezen, maetschappyen of persoonen.die
liaer remplacanten zulien aenbieden, en zy
zullen dan de gevraegde pryzen moeten be
ft talen.
De maetregel door 't ministerievan oorlog
genomen zal dus zeer drukkende gevolgen
hebben voor de familiën.
Zonder twyfel, zullen de begoede familiën
a altyd de middels vinden om zich een rempla-
cant te verschaffenmaer ik verhef op dit
oogenblik de slem ten voordeele van de kleine
burgery en der landbouwers tegen de welke
de maetregel gericht is.
En wat antwoordde 't goevernement?....
Generael Liagre,minister van oorlog riep uit,
dat de calholieke minderheid uit kiesbelang
handelde, dat zy de gevolgen van den genomen
maetregel niet kon voorzien, en voegde er hy
dat hy wel hoopte zich 't noodige getal rempla
canten te kunnen bezorgen.
M. Frèrehet hoofd van 't ministerie.verweet
op zyne beurt aen de catholieke minderheid
dat zy niets anders dan kiesbelangen beoogde,
en riep op verzekerenden toon uit
Waerom zou men het noodige getal rem-
placanten niet hebben Gy bevestigt het
slechts maer wy loochenen het. Wy houden
slaen dat het getal vrijwilligers, 't welk zich zal
aenbieden om milicianen te vervangen hetzelfde
zal blyvener bestaet geene rede om het an-
ders te doen uitvallen.
Zullen er zich eenige hinderpalen in 't ver
ft volg voordoen
Maer, myn God, niets is gemakkelyker dan
er in te voorzienwy hebben geen het min-
ste belang om eenen toestand te behouden
die noodlottig is voor de familien. Indien, er
zich dus hinderpalen voordoen, 'tgeen in 't
geheel niet bewezen is, 't geen door niets
bewezen wordt, 't geen de rede tot nu toe Wei
's gerl aen te nemen, men zal overwegen, het
zal dan nog tyd wezen.
Het getal vrywilligers met premie of rempla
canten zal 't zelfde blyven, riep M. Frère uit,
en de liberale meerderheid geloofde het als
liberale evangelie; zy verwierp met 53 stem
men tegen 46 een dagorde door M. Comesse
voorgesteld, luidende als volgt
De Kamer de afschaffing der gratificatie
toegekend voor 't aenwerven van vrywilligers
met premie betreurende, gaet over tot 't dag-
orde.
Nu, wat de rede, volgens M. Frère, weigerde
aen te nemen is nogthans voorgevallen; en
indien dit voorviel zou men er op nadenken en
dan was het nog tyd genoegEhwelreeds
twee achter een volgende jaren viel het voor
en 't goevernement, blyft werkeloos, het neemt
geene maetregelen om zich het noodige getal
remplacanten te kunnen verschaffen en, gelyk
in 1877, 1878 en 1879, in alle de vragen te
kunnen voorzien.
Duizend twee-en-tachtig (1082) milicianen
gy ook thans nog uwe goedkeuring geven aen een
huwelyk roet Adèle
Zeer zeker. Zy is eene geschikte, falsoenlyke
party voor u; ik ken geen grooter wensch.
De professor werd bloedrood hy beet zich op de
lippen, om oenen stroom van scherpe woorden in le
houden
Met die verklaring hebt gy den laelsten zweem
van recht verloren, om eene stem le hebben in den
gewichtigstcii slap van myn leven,zegde hy eindelyk,
zich met moeite bedwingende. Het is u dus geheel
onverschillig of dit door cn door bedorven schepsel,
deze ellendige buichelaerster, myn gcheele leven zou
vergiftigen. Gy zoudt er hier in uw deftig huis, even
bedaerd om blyven zitten, en het zou u genoeg zyn
als gy maer van zoon kondet zeggen Hy heeft een
huwelyk naer zynen stand gedacn. Tegenover dit be
krompen cgoïsm verklaer ik u, dat ik voor eiken prys
gelukkig wil zyn en dal kan ik met niemand anders
worden dan met de arme verachte wees, die wy zoo
wreed mishandeld hebben
Mevrouw Heiwig begon schamper te lachen.
Loet ik u ten laelste aen hol woord des Heeren
herinneren, Johannes, zegde zy na een oogenblik
zwygensvergeel niet dat de zegen des vaders de
huizen der kinderen opbouwt; maer dat de vloek der
moeder ze afbreekt.
Denkt gy, dal uw zegen do zedelyke gebreken
van Adèle kan afwasschen? Even weinig kan een vloek
uitwerken als hy op een onschuldig hoofd valt.... Gy
zult hem niet uitspreken, moeder! God neemt hem
niet aenhy zou op u zelve terug vallen en uw ouder
dom eenzaem en verlaten maken
Wal bekommer ik my daerom Ik ken maer twee
zaken, waeraen ik my houd als richtsnoer van myn
handelen eer en schande Gy zyt verplicht myn wil
le eerbiedigen, cn daerom zult gy uwe woorden
terugnemen
Nooit, moeder, gy kunt hierop rekenen ant
woordde de professor en ging de kamer uit, lerwyl
zy, met uitgestrekte armen, styf als een standbeeld
bleef staen.Of hare vertrokken bloedlooze lippen den
vloek uitspraken Er drong geen geluid tot den gang
door: en al ware het geschied, de klank ware onop
gemerkt verstorven; de God der liefde geeft zulk een
vinden zich nu in de noodzakelykheid zeiven
een remplacant te zoeken willen zy niet op
trekken. En vinden zy een remplacant, hoeveel
zullen zy moeten betalen
Wellicht 2400 of 3000 franks, eene som waer
velen niet over kunnen of die zy met groole
moeite zullen byeenkrygen. Ja, eenigen zullen
zich ten gronde moeten ruïneren om zich die
som te kunnen verschaffen....
En nogthans het goevernement zou zich het
noodige getal remplacanten kunnen bezorgen,
indien het maer wilde. De agenten in rempla
cement vinden wel manschappen. Sommigen
zyn er van overlast en bieden ze aen vermin
derden prys aen. Waerom kan 't goeverne
ment niet wat bezonderen kunnen Het
goevernement zou wel kunnen ware er geenen
kwaden wil in 't spel immers ons liberael
ministerie wil tot den verplichtenden persoonlij
ken dienst geraken en zieldaer waerom het
t remplacement moeielyk en ruïneerend heeft
gemaekt.
l)e Echo qui parle et ment beweert dat het
ministerie zich, uit hoofde van den altyd klim-
menden openbaren rykdom, het noodige getal
remplacanten niet kan bezorgen.... Men moet
waerlyk denken dat de Belgen dom genoeg zvn
om die pil te slikken.... Hoe durft men van
klimmenden openbaren rykdom spreken, nu
heden dat landbouw, liandcl en nyverheid
kvvynen?.... Wil het goevernement zich jaer-
lyks het noodige getal remplacanten verschaf
fen dat het opnieuw eene gratificatie uillove
voor de aenwerving, en mag verzekerd wezen
dat men, even als in 1877, 1878 en 1879, aen
niemand een remplacant zal moeten weigeren...
Maer dit zal 't liberael ministerie niet doen
het zou dar» immers zyn doel, den verplicli-
tenden persoonlyken dienst, den eersten
stap naer den algemeenen dienst, of
elkeen soldaet, niet konnen bereiken
Een tiental jaren geleden, gingen de libera
len eens bewyzen dat het eene leugen was te
zeggen, dat hunue zakken met een slotje vast
zyn, als 't op geven voor hunne liberale wer
ken aenkomt.
Evenals de catholiekeu gingen zy, met hun
ne eigene penningen, scholen stichten en onder
houden. En inderdaed, de liberalen stichten
te Brussel eene school die tot model moest
dienen voor alle de verdere in 't land op te
richten liberale scholen.
In den beginne ging alles om ter beslmen
had geld genoeg, ja, zelfs in overvloed om de
liberale model-school in le richten en te onder
houden. Ook verwaerloosde men geene gele
genheid, liet men geen reeslje voorby gaen,
zonder eenige jonge geuzen met de be
delzak uit te zenden. Die gunstige toestand
bleef niet langer duren weldra waren onze
liberalen of geuzen van geven moede. De kas
was dan ook rap uitgeput, en er bleef niets
anders over dan de model-school le sluiten,
't geen dart ook gedaen werd.
vreeselyk werktuig niet in de handen van boozen en
wraekzuchtigen.
De avond was inlusschen geheel gevallen op de
eerste verdieping hoorde men deuren openen en
dicht doen, kisten en koffers verschuiven, en onop-
houdelyk heen en weêr loopen. Adèle pakte haren
boedel in, om nooit terug te komen. Daer hebben
wy het einde van de vergeet-my-nieljes. mompelde
Hendrik, inwendig verheugd over zich heen, terwyl
hy een groot koffer in den gang droeg.
Hoe kalm en gelalen was hel bleeke meisjesgclaet
beneden, in vergelyking van dat haestig en druk ge
woel boven haer. Felicitas stond in de keuken met
eene kleine lamp by hel kofTertje,waerin hare kinder-
kleeljes waren, welke zy veertien jaren geleden had
meêgebracht. Een uur geleden had mevrouw Heiwig,
met liarc zendelingskous in de hand, bevel gegeven
het meisje bare bullen te geven, opdat het schepsel
geen nacht meer in haer huis behoeide te blyven.
Felicitas hield juist het kleine cachet met hel wapen
der Hirschsprungs by het licht, toen het bleeke ge
zicht des professors in de deur verscheen.
- Kom, Felicitas, gy moogt geen oogenblik langer
in dit huis van niisdaeden onbegrensde zelfzucht bly
ven,zoido hy diep bewogen.Lael die dingen vooreerst
maer hier; Hendrik zal u morgen alles breogen.
Zy mackte zich gereed, sloeg haer doek om en
stond een oogenblik later met den professor in den
gang Hy nam haren arm vast in den zyne en ging
met haer de straet op. Aen het huis van den heer en
mevrouw Frank gekomen belde liy.l
Ik brong u een beschermeling, zeide hy lol de
oude dame. die het paer in do helder verlichte, ge
zellige huiskamer vriendelyk, doch verwonderd ont
ving Hy nam bare hand en legde die van het jonge
meisje er in. Ik vertrouw u veel toe, mevrouw, ging
hy vriendelyk en met nadruk voort; bewaer en
bescherm gy Felicitas voor my, als eene dochter
tol dat ik haer van u kom lerug'eischen.
XXVIII.
Het jonge meisje was nog slechts eenige straten
door en twee drempels overgegaen maer welk een
uil-en inwendige verandering hadden dezo weinige
schreden uitgewerkt! Het groole oude koopmanshuis
Wat bewys dit Dit bewyst dat de liberalen
machteloos zyn om door eigene krachten
eenig liberael werk le stichten en le blyven
onderhouden. Ja, weet gy, geëerde lezers,
wanneer de liberalen hunne werken kunnen
stichten en onderhouden Als zy 't geld met
volle handsgrepen uit de staets-provincie of
gemeentekas mogen halen, ja, dan kunnen
hunne liberale werken groeien en bloeien
De sluiting der liberale Model-School, hy
geldgebrek, is een hoogst merkweerdig feit.
nu bezonderlyk dat wy een tydstip beleven,
op t welk de catholieken zich tot behoud van
Godsdienst en zeden,zulke groote opofferingen
moeten geslroosten om overal 'tvrya onderwys
in te richten en te onderhouden. En die groo
te opofferingen van geld en goed getroosten de
catholieken zich met liefde, niettegenstaende
zy onder de Staelscontributiën en rechten van
allen aerd gebukt gaen,die hen slechts worden
opgelegd om olficieele schoolpaleizen te kun
nen bouwen en er dan een rommelzoo van
officieele politieke verraders, apostaten, ver-
waende guiten en gepatenteerde luirikken te
vetten en te smeeren.
En zy, de liberale grootsprekers, zy kunnen
met hunne eigene centen nog geene enkele
school blyven onderhoudenIn der waer-
he:d, heeren liberalen, men mag zeggen dat
als het op geven aenkomt voor uwe liberalen
werken, uwe zakken niet met een maer met
twee en dry slotjes vastgaen. Toujours piiigre,
zei de Chronique, en ze had gelyk, en groot
gelyk
Volgens de liberalen is de sluiting hunner
model-school aen geldgebrek niet toe te scliry-
ven. 't Is eene gansch andere rede, en ziethier
hoe de Monileur, in zyn niet officieel gedeelte
de afschaffing van 't geuzengesticht aenkon-
digt
Een omzendbrief van den Omlerrichtings-
bond kondigt aen dat de liberale model-
school gaet gesloten worden om rede dat
1° de officieele scholen alle godsdienstig karak-
ter verloren hebbende, zy alle volgens den
geest der logie zyn ingericht
2° de methoden die de logie wilde invoe-
ren in het onderwys, feitelyk in gebruik
zyn.
Dit sellryft men om 't publiek op te vyzen
dat er geen geld gebrek bestondDoch
niemand, neen, niemand zal het gelooven.
Die omzendbrief van den Onderrichtings-
bond zal, hopen wy, aen menigen vrywilligen
blinde de oogen doen. De officieele scholen alle
godsdienstig karakter verloren hebbende, zyn
zy alle volgens den geest der logie ingericht,
scliryft men Die verklaring is goud waerd.
Zoo dan de officieele scholen zyn dus alle in
gericht zoo als de helsche vyanden van ons
catholieke Geloof ze geerne ingericht zagen?
De officieele scholen zyn dus echte geuzen
scholen, waer den godsdienstgeest uit verban
nen is, en waer het kruisbeeld slechts aen de
log achter haer en daermede tevens den druk eener
onweerdige behandeling. Helder en vroolyk was het
waerheen zy blikte; eene vrye, gezonde levensbe
schouwing, levendige belangstelling in alles wat do
wereld goeds en heerlyks heeft en een vroolyk, har-
telyk bnisclyk leven waren de eigenschappen die io
bet gezin der familie Frank heerschten Felicitas ge
voelde zich terstond in haer eigenlyk levenselement.
Het was een zoel gevoel zich eensklaps weder met al
die vleiende namen te hooren noemen, welke tante
Cordula haer gegeven had zy was terstond de lieve
ling van M. en Mev. Frank geworden.
Zoo veel wat de uilwendigo verandering betrof;
de aenmerkelyke verandering van binnen durfde
Felicitas zich zelve nauwelyks bekennen. Zy had dien
avond op bevel van den professor zonder aerzclcn
haer weinige goederen laten liggen; in den gaog had
zy gewillig haro hand in de zyne gelegd en was met
hem gegaen, zonder te willen welen waerheen. En
al had hy haer verder door de donkere straten, de
poort uitgevoerd, zy zou zonder legenspraek of twyfel
met hem gegaen zyn tol aen het einde. Zy was een
wonderhaer meisje, dat ondanks hare levendige fan-
tazie en een driftige hoogvliegcndcn geest, toch altyd
onverbiddelyk een goeden grond voor haer doen en
laten eischte. De innige liefdebetuigingen des profes
sors zyn angstig smeeken hadden haer hart vertee-
derd, doch waren niet in staet geweest haer besluit
te doen wankelen, of een omkeer in haer tc bewer
ken; er moest geheel anders gesproken worden, om
haer te winnen! En dat had hy gcdacn, schoon
zonder het zelf te weten. Hy had haer, toen by haer
het dagboek weigerde, gezegd lk kan niet anders
handelen, en al gaeft gy my de verzekering dat gy
terstond de myne worden zoudt, ik zou neen moeten
zeggen. Ondanks don angst, waerin zy toen verkeer
de, bad haer hart toch gejuicht; de kracht van den
mannelyken wil, de nadruk waermede zy dien had
laten gelden, zelfs lot den hoogslen prys, zy waren
de eenige oplossing der kwestie geweest, en deze
hadden haer het vertrouwen op hem gegeven, zonder
hetwelk zy een samenleven met hem zich niet als
mogclyk had kunnen denken.
(Wordt Voorgezet).