Nationale Militie.
De koopman in antiquiteiten.
de jeugd bederft, eene uiterlyke goedheid en
toegenegenheid aennemende om des le zeker
der de eenvoudigen en de onwetenden te be
driegen.
Zulk leven, zulk gedrag, zulk werk trekken
de vervloeking en de wraek van God op een
volk, op eene natie.
WETGEVENDE KAMERS.
Sonnet. Na de kwestie der kiesbaerheid van
de leden des Senaets besproken en dezelve lol eene
latere zitting verzonden le hebben, heeft de Hooge
Vergadering opvolgcnlyk dc wetsontwerpen op de
viselivangst en 'tcontiugenl des legers besproken en
aengenomen.
Yolkfcknuier. Na de onsluimigo zilling van
dynsdag, hield de Vergadering zich onledig met de
bespreking van verscheidene wetsonlwerpen, onder
de welke wy aentreflen 'l budjel van 'i ministerie
van juslicie, hel toestaen van voorloopige kredieten
aen alle de ministeriên de verlenging der wetgaving
betrekkelyk de vreemdelingen, de bepaling van
't contingent te leveren door de militieklas van 1882.
Dees laelste wetsontwerp werd slechts aengenomen
met 46 stemmen legen 42 en 6 onthoudingen der
linkerzyde.
RECHTERLYKE KRONYK.
Denzelfden dag als Raes. de aenvaller van
M. Beyaert te Kortryk, veroordeeld werd tot
75 fr. boete, verscheen ook voor de rechtbank
van Kortryk een jongeling, beschuldigd den
hoed van een officieelen onderwyzer te hebben
afgeslagen.
Er waren geen getuigen van 't feit; de onder
wyzer was niet gekwetst of gekneusd, maer de
hoed van den officieelen schoolmeester is on-
schendbaer en de betichte werd veroordeeld
tot 8 dagen gevangenis
De lotingen voor de Nationale Militie zullen
in ons arrondissement op de volgende dagen
en uren plaetsgrypen
25" kanton, op Maendag 6 Februari 1882 om
9 uren voormiddag, ten Stadhuize van Aelst,
Militiezael.
28" kanton.op Dynsdag" Februari om9uren,
ter herberg de Dry Koningen le Oordegem.
27" kanton, op Dynsdag 7 Februari om 1 ure
nanoen, ten Gemeentehuize van Lede.
29" kanton, op Woensdag 8 Februari, om 2
uren namiddag, ten Gemeentehuize van Hael-
tert.
35' kanton, op Donderdag 9 Februari om 9
uren voormiddag,ten Stadhuize van Ninove.
36" kanton, op Donderdag 9 Februari om 2
uren namiddag, ten Gemeentehuize van Meer-
beke.
26" kanton, op Vrydag 10 Februari, om 2
uren namiddag,ten Gemeentehuize van Moorsel.
31' kanton, op Zaterdag 11 Februari, om 10
uren voormiddag, ten Gemeentehuize van
Steenhuyse-Wynhuyse.
32e kanton, op Maendag 15 Februari, om
9 1/2 ure, ten Stadhuize van Sotlegem.
30" kanton, op Maendag 15 Februari, om
2 1/2 ure namiddag, ten Gemeentehuize van
Herzele.
33" kanton, op Dynsdag 14 Februari, om 10
uren voormiddag, ten Stadhuize van Geerards-
bergen.
34'; kanton, op Woensdag 15 Februari, om 9
uren voormiddag, ten Gemeentehuize van
Idegem.
Davidsfonds en Kring De Vriend
schap, te Aalst.
De Heeren Leden worden vriendelijk uiige
noodigd tot het bijwonen der Toon- en
Letterkundige Feest, welke in het gewoon
lokaal Kring De Vriendschap, zal gegeven
worden,
Zondag 21» December,
ten 5 1/2 ure 's avonds.
PROGRAMMA
EERSTE DEEL.
j* Jerusalem, openingstuk voor Harmonium en Piano,
uitgevoerd door de heeren Guslaaf Cammaert en Gustaaf
I'ape.
2" Droeve Tijden, zangstuk, gedicht van G. Antrkukis,
muziek van Willem De Mol, gezongen door M. G. Pape.
3* Wat aan geen Vlaming past, lied, woorden van A. V-
Bultynck, getoondichtdoorW. Brand, gezongen door M. Hector
Ar ys.
TWEEDE DEEL.
4° De Lijkenverbranding,
Voordracht gehouden door ;M. 1SID00R BAUWENS, Gene
esheer.
De piano zal gehouden worden door M. G. Cammaert.
Dat wel alles toch geen goud is, wat te
Brussel blinkt, wordt bewezen door de talryke
weigeringen van betaling die aldaer bestatigd
worden. In november lest wierden er maer
rond de 1200 wissels geprotesteerd en 74
faillieten door de Rechtbank uitgesproken, die
byna allen by gebrek aen actief, moesten ge
sloten worden, in andere woorden, dat er
geene roó duit in de kas overbleef- Brussel is
dus niet alleen de hoofdstad, maer ook de
eerste krotstad des lands.
STERFGEVALLEN.
Den 20 dezer is in den Heer ontslapen in den ou
derdom van 75 jaren de E. II. Carolus Ludovicus Dc
Vos, achtervolgens pastoor van Viane eu van Nieu-
werkerke. De eerbiedweerde grysaerd werd Zater
dag, na het II Misoffer, door eene geraektheid ge
troffen, en bezweek na dry dagen lyden.
De provincie van Ooslvlaenderen doet een groot
verlies door het afsterven van Mynheer Frans-Jan
bellemans, lid van den provincialen raed en der be
stendige deputatie, godvruchtig overleden in zyne
geboortestad Sint Nokolaes, den 19 dezer, op den
weinig gevorderden leeftyd van 60 jaren. Hy was
een vrome katholiek, van iedereen bemind om zyne
gedienstigheid en geacht om zyne grondige en uit
gebreide kennissen Meermaels vervulde hy de bedie
ning van dicnsldoenden gouverneur, tydens de af
wezigheid of ziekelykheid der burgerlyke opperhoof
den der provincie,en behertigde ir. alle gelegenheden
de belangen van Godsdienst en Vaderland.
PR 1ESTERLYKE BENOEMINGEN.
Zyn onerpasloor benoemd door Z. H. den Bisschop
de volgende Eerw. Heeren
Te Maldegem, M Heinderickx, onderpastoor van
Wondelgem te Nederbrakel, M. Schollen, onderp.
van Lembeke le Dikkclvenne, M. Moorlgat, onderp.
van Deflinge, M Van der Meulen, onderp. van Nu-
kerke.
De volgende Eerw. Heeren der laelste vvydmg zyn
onderpastoor benoemd le Steendorp, M. De Vos
le Baerle, M. De Pau te Lembeke, M. Van Rechem;
te Denderwindeke, M. De Steur le Nukerke, M. Ac-
kerman.
De Eerw Heer Van Vooren, professor te Eekloo,
is coadjutor benoemd le Eeke hy wordt vervangen
door den Eerw. Heer Fisier, priester der laetslt
wyding
ALLERHANDE NIEUWS.
De Aalstersche Klapper, almanak
voor 'tjaar O. II: J. C. zal in den loop der
tweede week van Januari aan onze geëerde
geabonneerden toegezonden worden.
Woensdag voormiddag werd alhier in de
Vryheidstraet, een begin van brand bestatigd
teti huize van den heer Prosper Van der Smissen,
'l welk onmiddelyk kon uitgedoofd worden.
Zondag morgend om 8 uren, gedurende
den storm die over onze landstreek heerschte,
werd een onlangs opgebouwd werkbuis van
't fabriek van scheikundige meststoffen der
firma Achilles Eeman en Coie, totael ten gronde
geworpen. Gansch 't gebouw geleek aen een
groote hoop puinen. De schade wordt bere
kend op ongeveer twee duizend franks.
Den 22 December, om 9 uren voormiddag,
is het kind Hendriekx Alfred, oud 4 jaer en
4 maenden, zoon van Jan en van Adam de
mentia, by toeval, in den mestput der hoeve
zyner ouders te Aelst-Mylbeke, Moorselsche-
baett, gestuikt en verdronken.
Het kind was met eenen kaetsbal aen 't
spelen die in den mestpoel rolde. Waer-
schynlyk beeft de knaep er hem willen uit
halen en is by in 't water gestuikt.
De moeder had bet kind nauwelyks eenige
minuten alleen gelaten, om bare ketel met
savoicn op de stoof te zetten en hy hare terug
komst op den hof bemerkte zy het ongeluk.
De ouders zyn van eene goede faem en zeer
naerstig.
De beer doktor Caudron van Moorsel in
aller haest geroepen, kon slechts de dood be-
statigen.
Nieuwer kerken. Ter oorzake van
't overlyden des Eerw. Heeren De Vos, Pastoi,
is de voordracht aldaer in den Catbolieken
Kring, door M. Siffer van Ger.t^te houden, tot
eenen lateren zondag verscheen.
Iedereen zal zich bet tweegevecht berin
neren tussclien MM. de Schiervel en du Val de
Beaulieu, dat door den doe:' van den eerst-
genoemden eindigde. In de Annales parlemen-
taires eene opzoeking doende, heb ik bestatigd
dat in 1840, tydens de bespreking van het
wetsontwerp over bet tweegevecht in den
Senaet, tussclien de kampioenen der twee
tegenovergestelde denkwyzen,zich op de eerste
plaets bevonden van de eene zyde M. barori de
Schiervel, oom des overledenen, en van de
andere graef du Val de'Beaulieu,groot-oom van
den veroordeelden tweevechter.
M. de Schiervel wilde eene strengere be
teugeling van het tweegevecht, dat hy eene in
'toog vallende schending noemde van de god-
delyke en de menschelyke wetten. M. du Val
de Beaulieu bestreed het wetsontwerp dat,
volgens hem, alle middel benam om van do
gekwetste eer herstelling te bekomen, en ieder
een, voor gemeen recht, de vuist- en stoksla
gen zou geven. Het is waerschynlyk dat dc
tw'ee vechters deze houding hunner voorzaten
niet wisten welke aen de feiten 40 jaren later
gebeurd, een gansch byzonder belang byzet.
Verleden zondag, zegt VAmi de l'Ordre, is
een commissaire spécial vergezeld van twee
gendarmen naer Courtil (Luxemburg) gekomen,
om het huis bewoond door den onderpastoor,
openbaer te huer te stellen. De kerkfabriek
van Bovigny, aen welk het huis toebehoort,
had geweigerd er den onderpastoor uit te
dryven.
terwyl een geus,een vrydenker, een vrymelse*
laer, hoe slecht hy ook leve en hoe diep hy ook
valle, allyd geus, vrydenker of vrymetselaer
blyft. Dit verschil begrypt het volk heel wel,
en datrom verrichten de geuzen-gazetten ver-
geefsch werk, wanneer zy de misdaed van één
priester op de gansche priesterschap willen
overbrengen, ten einde alzoo bet calholiek on-
derwys of den godsdienst ten onderen te
brengen.
(Gedeeltelyk uit de Sem. Rel. van Doornik.)
Magneto. Hypnotismus.
Woensdag jongstleden, om 7 uren 's avonds,
hadden we het genoegen in,Slads-scliouwburg-
zaal van Aalst, aan eene zitting van Magneto-
Hypnotismus tegenwoordig te zijn.De magneti
seerder was professor Hansen, van Copen-
hague Denemarkendie het publiek van
Brussel, Leuven, Diest en andere steden om-
langs ten uiterste verwonderde door de bijna
ongelooflijke uitwerksels welke hij door zijne
kunst te weeg brengt.
Magnelismus!. Hypnolismus Aardigewoor-
den!. Ja toch!. Maar veel aardiger nog zijn
de feiten die het magnetismus uitmaken.
Vooreerst dus, een woordje uitlegging Een
Duilsch geneesheer, met naam Antonius Mes-
mer, hield,in 1766,vóór de akademie van Wee-
nen staan, dat alle lichamen voorzien zijn van
eene dunne, teedere, onvatbare vloeistof, welke
de bijzondere dokter door zekere teekens
of handwerkingen kan verdrijven of samen
hangen en die, in liet laatste geval, bij voor
beeld op 's menschen lichaem, zonderlinge
uitwerksels heeft. Die vloeistof vergeleek Mes-
mer aan degene des zeilsteens (magnes); en
daarom noemde hij zijn leerstelsel: Magnetis
mus. Daardoor bracht hij zekere feiten op den
niensch te weeg, bij voorbeeld; het geeuwen,
braken, overgeven, onpasselykhcid, enz. Mes
mei's nieuwe leering veroorzaakte veel gerucht
in Duitschland. In 1778 werd hij uit Weenen
verjaagd, en ging zich le Parijs vestigen. Dus
danig was de wieg van het magnetismus. Rond
om 1784 hield de markgrsaf De Puységur zich
niet de nieuwe kunst onledig en vond den ma-
gnetischcn slaapwandel (somnambulismus). Hij
deed door zekere handstreken passesen an
dere bewerkingen, de persoonen in diepen
slaap vervallen, gedurende denwelken zekere
zinnen waren opgeschorst, en de slaapwande
laars, van allen wil beroofd teenemaal aan den
zijnen onderworpen waren.Een Engelsche
geneesheer, Doktor Braid, van Manchester,
schreef in 1841, dal men de uitwerksels van
't magnetismus kan ie weeg brengen, op eene
zeer eenvoudige manier door liet slrak aan
staren van een blinkend voorwerp, gedurende
eenige oogenblikken. Professor Hansen zegde
ons, dat reeds vóór vier duizend jaren, de
Egijptenaars daarmede bekend waren. Mogelijk,
ja In alle geval, de Fakirs van China, bezien
zich eenigen tijd het topje van den neus; daar
uit komt, een blauw vlammetje, en.... zij zijn
ge- hypnoliseerd
Komen wij nu tot liet aantrekkelijk avond
feest van professor Hansen terug, en verhalen
wij zoo getrouwelijk als 't zijn kan, wat we
daar zoo al zien mochten.
Prof. Hansen heeft niemand met zichal de
personen welke hij magnetiseert zijn hem
vreemd. Hij aanzoekt er een twintig of dertigtal
gedurende eenige oogenblikken een blinkend
glasje strak aan le zien. Middelerwijl komt hij,
stilzwijgend, één voor één bekijken en doet
eene bandstreek (passé) vóór hel aangezicht,
en langs romp en leden. Korts daarna kiest hij
de sujecten uit, welke tot het magnetiseren
meest bekwaam zijn. Twee derde der vrouws
personen en omtrent negen tiende der mannen
kunnen, volgens doktor Lefebvre, tegen bunnen
wil, niet gemagnetiseerd worden. M. Hansen
reker.t dat ongeveer 15 per honderd goede
sujecten gevonden worden.
De professor liet ons opvolgenilijk aardige
feilen bewonderen. Met eenige liandstreken,
bracht hij eenen jongeling in hypnolismus of
zenuwslaap, na hem vooreerst zijn naam en
voornaam gevraagd te hebben. Dan, na eenen
handdruk op het voorhoofd, verklaarde hij liern
vast en ernstig En nu, mijnheer, nu weet
gij uwen naam niet meer De jonge heer
dachten herdacht vruchteloos, om zijnen naam
te zeggen. Na eenige passes, was hij in volle
bezit zijns geheugen weêrgekomen. Dezelfde
proef werd gedaan nopens de eerste letter van
net abc. Kent ge wel dezen heer, hervatte
Hansen Ja toch.Nu, welzeg dan zijnen
naam hard op. Zoo is die naam. Eenige
passes-, onmogelijk, ja volstrekt onmogelijk
dien naam nog te noemen, zoo lang het hypno
lismus duurt.
M. Hansen neemt een ander su jee taan Met een
oogenblik is deze in zijne macht; na eenige
liandstreken is hij onbekwaam, nu den mond,
dan de oogen te openen of te sluiten.
Over de op 't hoofd gelegde hand dessujccts
doet de professor eenige passes, en die band is
daarop als vastgenageld.
Aardiger nog Hansen ziet den jongeling
strak in de oogen, neemt hem eene wijl bij de
band, laat deze los; en na eenige passes loopen
beide nu traagzaam dan rasser, eens voor
waarts dan achterwaarts, het tooneel rond,
zonder dat de zenuwslaper kunne blijven stil
staan. Een andere gemagnetiseerde is onder
's professors handen. Deze spreekt hem zacht
en ernstig toe Zie om hoog, naar Godes
Hemel... hoe schoon!!.. Daar zweven rond
's Heeren troon de in witte zijde gekleedde
Engelen.... welluidende muziek., kniel neder,
en aanbid... - En de knaap knielde zachtjes
en langzaam, en bleef met opgehevene banden,
en smeekende houding nederzitten.
Professor Hansen neemt een ander suject.
Met drij of vier passes jaagt hij hem in hypno
lismus, en.... met eens roept hij hevig Hé
vriend uw hair brandt, wrijft uit; cn de jon
geling wreef en lierwreef; daar is water
'twas een stoel; en meenende water te zien,
wierp de knaap lievig liet hoofd daarop. Toen
hij daarna tot bewustzijn was weêrgekomén,
verklaarde hij, dat, op 't laatste oogenblik,
alles rondom liem water, ja wel, water was.
En nu erger nog!... De Deenscbe Professor
brengt een' jongeling in zenuwslaap; met zes
of zeven passes werpt bij hem in ledendstijving
(catalepsie) en welhaast in létauisme ol doods-
kramp stijf als een slok is nu het suject. Met
liet hoofd wordt hij op eenen stoel, met de
voelen op eenen anderen stoel geplaatst en
M.Hansen, drukt met 't gewicht van zijn gansche
lichaam op die zonderlinge zitbank... Eenige
passes, en langzaam buigen zich de zoo even
verstijfde leden.
Deze persoon is zoodanig van tast- en pijn-
gevoelen beroofd, dat men, builen zijne wete,
hem eene plompe speld door de band kan ste
ken, en hij, bij de ontwaking,zeer verwonderd
isdii vQorwerpopzooaardigemanier te dragen.
De zitting eindigt met een merkwaardig feit
van zinsbedrog. Een knaap was gehypnotiseerd.
M. Hansen aanzoekt eenen persoon liem als
bemiddelaar te willen behulpzaam zijn, en dit
wel in 't vlaamsch.Deze dan zegt aan den zenuw
slaper.
Gij heet Thereseken hé!.
Ja, Mijnheer.
En gij zijt de kindermeid des huizes?.
Ja wel
Nu, gij zult uw best doen om 't kindje goed te
bezorgen.Steeds voorzichtig zult gij omgaan,en
desnoods ook al een liedje zingen, opdat de
kleine guit haastig inslape en weinig schreien
zou
Ja wel, Mynheer.
Opperbest! nu, zie daar
En de slaper kreeg eene gekleedde pop in de
armen.Eu zoo even klutste en wiegde hij haar;
en met écnen begon hij den stoel te schokken
waar hij op zat, en Thereseken zong en herzong
met klimmende stem van do do do do op het
aria van Nicolas ah ah
Nu op eens, professor Hansen wekte den
jongeling uit zijnen zenuwslaap. En deze was,
bij 't eenparig gelach des publieks,verwonderd,
aangedaan en misnoegd, en ontevreden wierp
hij de pop Yerre van zich weg!
Ten slotte, wat is magneto-Itypnotismus? Een
aardige staat van het zenuwgestel, door zekere
bewerkingen te weeg gebracht. Sedert jaren
hebben geleerde mannen zich toegelegd om op
te helderen of gezegde kunst niet tol het ge
nezen van sommige ziekten mocht nuttig zijn.
Onder dit oogpunt echter, heeft de zaak
weinig vooruitgang gedaan meer nog men
beweert dal het magneto-hvpnolismus soms al
ernstige ongemakken 11a zich sleept. Doktor
Cliarpignon spreekt van eene vrouw, welke,
meermaals gemagnetiseerd zijnde, slechts na
vier dagen weer ter sprake kon geroepen wor
den. Een persoon was lot ledenstijving of
catalepsie gebracht: hevige en stevig aange-
wendde middelen alleen konden hem uit dien
staat doen wederkeeren.
Ons dunkens, is liet hypnolismus een gansch
bijzondere slaat des zenuw-gestels wiens
gebruik eene uiterste voorzichtigheid vereischi;
en diensvolgens aan ernstige en kundige man
nen moet worden overgelaten.
Wat er ook van zy, de lieer Hansen heeft ons
woensdag eenen zeer aangenamen en ten
uiterst belangwekkenden avond doen over-
Hliddelbare scliool voor
meisjes.
Onze Stedelyke Raed werd onlangs by brief
van den lieer Gouverneur onzer provincie ver
zocht te beraedslagen over de stichting eener
middelbare school voor meisjes alhierkrach
tens hel art. I der wet van 15 Juni 1881.
Inzitting van 10 December lest, hield onze
Stedelyke Raed zich met deze kwestie onledig
en, na rype overweging, wierd er besloten.dat
aengezien het gouvernement de stad Aelst lot
de stichting dezer school zou dwingen,hel voor
hare belangen voordeeliger is, dat zy door 't
Stadsbestuerzelf worde ingericht dan er eenen
Specialen Commissaris te laten meé gelasten.
llii deze beslissing mag men niet afleiden,
dat onze Stedelyke Raed afstand heeft gedaen
van zyne zienswyze in zake van officieclescho
len. lieden even als vroeger, is onze Raed het
met de overgroote meerderheid onzer bevol
king eens, om te verklaren dat de slichting
eener officieele middelbare meisjesschool 011-
noodzakelyk is, en de uilgaven die zy zal ver
oorzaken van dan af als nutteloos moeten aen-
schouwd worden. En inderdaed, er bestaen
hier immers vrye middelbare meisjesscholen,
die in alle de noodwendigheden voorzien.
Elkeen kan hier zyne kinders volgens zyne
overtuiging laten opvoeden daer de liberalen
hunne dochters naer de liberale meisjesschool
in de Korte Zoutstraet en de catbolieken de
hunne naer 'l gesticht der Dames van Maria
kunnen zenden.
Onze Stedelyke Raed besloot verder deze school
slechts te zuilen bouwen dauonder de uitdruk-
kelyke voorwaerde dat de Staet er door milde
toeiagen zal tusschenkomen.
Hel Schepenencollege wierd ook gelast1°
den noodigen grond te zoeken; 2° de noodige
maetregelente nemen om een voorloopiglokael
aen te wyze en in gereedheid te brengen, en 3°
van mei* 't gouvernement verder te onder
handelen.
De wet van 15 Juni macbligl het gouver
nement om by middel van toelagen in de kos
ten van eerste stichting tussclien te komen, en
wy hopen dat men aeu de stad Aelst niet zal
weigeren't geen aen andere sleden wierd toege-
staen.
Doch boe mild ook de toelagen van den
Staet mogen wezen, zal deze nultelooze offi
cieele middelbare meisjesschool weer eene
som van 60 a 70 duizend frs. doen verspillen.
En ware het daermeê nu maer alles effen,maer
neen, boven den jaerlykschen intrest moet de
stad vooreen derdein de jaerlyksche onkosten
tusschenkomen.
Wy errineren het, de school van Mylbeke
(Bornputje) zal ook eene uitgave van 40 dui
zend frs. veroorzaken en dan nog bovendien
zal de stad ook weêral voor liaer aendeel in de
jaerlijkscbe onkosten moeten zorgen.
Wy vragen bet waer zal de stad al dil geld
gaen zoeken?.... Voor ons zyn er slechts twee
uitwegen 1" alle de noodzakelyke en zelfs
dringende openbare werken tot betere tyden
uitstellen, de straten, wegen, banen en gebou
wen zonder onderhoud laten, of 2e Geld leenen
en om den dienst dezer leer.iiig te verzekeren,
'tis te zeggen, de intresten te kunnen betalen
en 't kapitael terug te keeren.eene schoolbelas-
tingen te heffen, gelyk le Brugge. Dan zou de
Aelstersche Burgery toch wel begrypen, dat
hel de schuld is der liberalen dat onze stede
lyke lasten zyn verzwaerd geworden.
En nu ten slotte zeggen wyWat zyn wy
gelukkig dat de liberalen hier op ons stadhuis
niet zetelen, wanl men zou bier zooveel nulte
looze en zulke kostelyke scholen stichten dat
men ons T merg uit de beenderen zou zuigen.
HEX WERK.
Men kan op dryerlei wyzen werken 1° Met
God 2° voor God 5°Tegen God.
1° Met God werken, dat is Hem, by alles wat
men doet, in alles en overal zien; Hem bidden,
aenbidden, bedanken Hem zyne hulp en gra
tiën vragen Hem onze moeiten, ons lyden,
onzen arbeid opolferen en Hem zyne zegenin
gen verzoeken voor ons en voor al wat ons
aengiiet. Niels verrichten zonder Hem te raed-
plegen.
2" Voor God werken, dat is werken tol zyne
glorie, om hem te doen kennen, dienen, aen
bidden, met zyne almacht, zyne goedheid,zyne
lielde te verkondigen en te veheffen. Dat is dc
onwelenden onderwyzen.aen de bekeering der
zondaren, aen het lieil der wereld,aen de zalig
heid der zielen medewerken. Voor God wer
ken, is man zyn van geloof, zyn leven op land
ol water blootstellen in liet opzoeken der ver
loren schapen, man zyn van opoffering even
als een apostel, die zynen goddelyken Meester
helpt in het bekeeron der wereld.
5° Zonder God werken, dat is bandelen zon
der le bidden anders gezegd, dat iswerk en
gelyk een lastdier dal niet bidt, dat is eten,
drinken, slapen-, zyn gemak, zyne vermaken
nemen, de fortuin, de rykdommen en de eere-
ambten najagen, goed zyne béurs en zynen
buik vullen.
4° Tegen God werken, dat is werken als een
duivel, het kwaed prediken met hetzelfde door
geschriften of godslasteringen bekend te ma
ken, terwyl men de Geboden Gods of die der
Kerk schendt, heiligschenderyen bedryft en
verergernissen geeft, de wereld, de kinderen,
Hier is niets, zeide de boer, wat gy zoekt;
kyk maer overal rond.
Calvinliiac slond op en ging de keuken eu de twee
belendende vertrekken rond, terwyl hy de bedden,
de kusten, hei vaelwerk, de haerdyzers, enz, opnam.
Dal is alles, hé? zeide hy.
Er is nog wel een oude kist in de schuer,
zei de boer, die wy gebruiklen om haver in le
bewaren, toen wc nog kippen hadden.
I aet zien, zeide de koopman.
Beiden gingen naer de schuer.
De koopman moest al zyne handelskoelheid ge
bruiken, om niet luidop de bewondering uit te
spreken, loen Ivy zich voor de prachtige middelccuw-
schc kisl beyond, die naer een boek van deze dorps-
schuer,* verbannen was Wanneer hy opgeknapt,
schoongcmackt cn vernist was, kon dit meubel dui
zend francs opbiengen.
u Hoevtcl vraegt gy voor oil oude ding
Beide hy tot den hoer, op den verschillijsten toon,
die hy kon aenncmen.
Twintig francs, zeide Pierre .Matlhieu, na
eenige oogenblikken nagedachtenis le hebben, liet
schynl my dal du kisl dat waerd is. Hy is nog stevig
niellegenstaende zyn ouderdom.
Hm zeide dc koopman, twintig francs ma
ken vier mooie stukken van honderd stuivers. Laet
ons naer den liaerd teruggaen, daer zullen wy er nog
eens over spreken.
Ofschoon dc afstand van dc schuer naer de keuken
kort was, was zy loch voldotnde om in hel hoofd van
Calvinliiac een vreemd, ongewoon, ongerymd, zon
derling denkbeeld tol rypheid le brengen. Eerst sloeg
de koopman cr geen acht op, en loen het vervolgens
weer by hem opkwam, dal hy den draek met zich
zelvcn stak, vroeg hy zich af, ofhygek werd.
Daer de lezer dit denkbeeld zeker niet kan raden,
moeten wy het hem doen kennen. Calvinhiac dacht
er in ernst aen voor de kist to geven, wal ze waerd
was, en van dit zaekje slechts dat voordeel te trek
ken, waerop ieder koopman recht heefl.
Nu, wat zou het Al is men koopmau in antiquitei
ten en rommel, Auvorgnaei en compagnon van een
jood, toch zyn er oogenblikken, waerop men iels
goeds in de borst voelt kloppen. Dat heerlyke vuerlje,
Oio oude mantel, dat eerlyk gezicht van den pachter,
die zieke vrouwen, die twee kinderen, dal geheele
binnenhuis had de snaren van die goedhartigheid
doen trillen, welke God, toen Hy ons schiep, in ons
binnenste gelegd heeft. Het scheen Calvinhiac acnge-
naem toe, ditmael de rol der Voorzienigheid le spe
len, namelyk de deugd le beloonen en menschen ge
lukkig le maken. Zyn associé, Samuel Block, zou nooil
op die gedachte gekomen zyn, die was ie vasthou
dend, te veel man van dc werkelykheid, le zeer koop
man, te zeer jood Hy, Calvinhiac, had een even ge
voelige ziel en een ev'en edelmoedig hart als de besle,
allyd wanneer hy het maer wilde Kortom, hel slond
vast: de kist zou volgens de waerde bclaeld worden;
zooveel le erger voor Block, die hel meubel vooreen
builensporigen pryszou moeien verkoopen, wilde hy
en zyn compagnon er niet op verliezen.
Toen hy eenmacl besloten had le doen, wat hy
voor een goed werk hield, nam de koopman in auti-
qditeitcn zyn tyd waer Hy wilde op zyn gemak het
voor hem nieuwe genot smaken, eene rechtvaerdige
en edelmoedige daed te verrichten,
Gy zyl dus besloten, zeide hy, den ouden
koffer le verkoopen, vriend
Ja, mynheer de koopman.
En gy will er twintig Irancs voor hebben
Ja, mynheer de koopman
Dus als ik u Iwinlig francs voor uw koffer
geef, zult ge u voor voldaen en daerenboven nog aen
my verplicht rekenen
Inderdaed, zeide Pierre Matlhieu. Als ik
weer haver heb, zal ik ze ergens anders bergen in
afwachting daervan zullen de twintig francs my zeer
wolkom zyn.
Wil ik u nu eens iets zeggen, eenvoudige
landman? zeide Calvinhiac. llw kist is voor my
en oen ,venncr acht honderd francs waerd, zoo goed
als een franc een fianc waerd is.
De pachter wist met of hy waekte of droomde
indien de vreemdeling jonger, schooner, minder grof
en minder gebaerd geweest was, zou by hem voor
een engel aengezien hebben, die uil den hemel geko
men was, 0111 hem uil zyne ellende le verlossen.Mae
hy kon toch moeilyk een Auvergnaet, die de veertig
achter den rug had, in donker groenen fluweelen jas
gekleed en rommelkoopman van beroep, niet voor
een engel houden De pachter moest zich er dus by
bepalen den reiziger als den eerlyksten en edelmoo
digslen der menschen aen te zien waerin by zich
echter noch evenzeer vergiste, alsof hy hem voor een
engel had gehouden.
Calvinhiac haelde uit zyn leeren gordel acht hon
derd francs in schoone louis d'or en telde ze eer
voor een in de van vreugde bevende hand van den
pachter.
Er werd besloten dat Pierre Matlhieu op zich zou
nemen de kist den volgenden dag goed ingepakt naer
Saint-Laurent te brengen, in eene herberg, waer de
koopman in antiquiteiten ze zou laten alhalen.
Daer de regen opgehouden had, begaf de reiziger
zich weer op weg, tot aen do poorten van Saint-Lau
rent door Pierre Matthieu vergezeld, die hem met
zegeningen overlaedde, hem zyn redder noemde en
beloofde, zoolang hy leefde, van dienst le zullen zyn,
indien de koopman namelyk zyn nederigen dienst
noodig mocht hebben.
Toen Matlhieu, op de hoeve teruggekeerd, aen zyne
moeder verhaelde wat er voorgevallen was, scheen
de goede vrouw cr niet uitermate over verrast.
Ziet ge wel, Pierre, zeide zy, ik had On
zen Lieven Heer al te lang gebeden Hy kon niet
nalaten ons le hulp te komen
De ziekte dor beide vrouwen was voornamclyk
door zorg en ontberingen veroorzaekt. Met de acht
honderd francs kwam ook dc gezondheid weldra in
dc boerdery terug. Eenige maenden later telden do
stallen weer, evenals vóór de veeziekten, twee koeien,
een varken en eene geit.
Van alle zaken, ooit door de firma Gerard Calvin
hiac, Samuel Block en C°, verhandeld, zal de aenkoop
van den koffer waerschynlyk de beste geweest zyn
voor den rechterstoel Gods.
Einde.
«0»
(t* Vervolg en slot.)
Van zyne vroegere beroepen had de Auvergnaet
den smaek en dc behoefte om voetreisjes le maken,
behouden Hv ,!de derhalve, zolfs loen hy ryk
geworden w wee 0: drie r. nden in bet jaer aen
helle vort io rloopen van de eene of andere Fran-
sehü provincie. De groole en zelfs do kleine steden
versmadende, of zo tenminste slechts doortrekkende,
bezocht e- de vlekken, dc dorpen cn gehuchten,
vvaer op dot lydstip nog verscheidene ouderwetsche
oorwerpen bewaerd werden", welker eigenaers de
waerde met kenden. Wat had hy al mooie koopjes
gedaen Het was op een dezer reizen dal hy op den
v% g gekomen was, vvaer wy hem achtergelaten
hebben.
Hoe moeilyk de wegen ook zyn, een volhardend
reiziger komt wel waer hy wezen wil; Gérard kwam
dus eindelyk aen de schuilphets, die hy sedert twee
uren zocht. Deze schuilplacls was niels anders dan
de boeve La Roche. De Arabior, die do wotslyn
doorkruist, begroet de frissche bron met geen dank-
baerder vreugde. De koopman duwde de deur open,
ging de kleine bir.nenplacis over, lichtte de klink van
de voordeur open irad hel vertrek binnen, dat wy
boven beschreven hebben.
Goeden dag, zeide hy, ik ben zoo vry u
voor geld en goede woorden een plaetsje by het vuer
te verzoeken.
Een blik, dien hy in de kamer wierp, loonde liem
aen dal dc huiselyke toestand met dezen tuchtigen
loon met overeenstemde, Hy voegde er derhalve met
al de zalving, waerloe zyne slem in slaei was, by
Gy hebt zieken, nadr'rk'-.zic, da's leelyk!
Gezondheid is dc grootste schal en ziekte hel ergste
kwaed.
Terwyl hy deze aphorismen ten beste gaf, zette
hy zich zonder complimenten aen den haerd neer, op
de plaets dio de kinderen, door de komst van een
vreemdeling opgeschikt, zoo oven hadden openge-
Wal een hondenweer, zeide hv. ik geloof
niet, dat ik zoolang ik leef, ooit zulk een stortbui op
mvn Ivf gehad heb.
Hy óverdreef niethet water stroomde van zyne
kleederen.
Ge zuil kou vatten, zeide de eerzame pach
ter Daer hangt een oude mantel, lot op den tlraed
loe afgesleten, maer zindelyk cn droog, gezoudt
wys doen hem in de plaels van uw jas aen te trek
ken.
Goed, zeide de reiriger, ik ben mei van
plan eene kou op le doen.
Terwyl Calvinhiac de donkergroene jas voorden
gryzen mantel had verwisseld, had Pierre Mallhieu
een geheelen takkebosop hel vuer geworpen.
De vlam knetlerde vroolyk en Hik kerend.
Het is hier beier dan op den weg, zeide de
reiziger mei een zucht van voldoening. Maer dal is
geene reden, om op zyne lauweren le gaei. rusien.
Zeg my eens, vriend, hoever is het van hier naer
Saint Laurent
700 kilometers rekent men.
Goed! als ik nu binnen een halfuer verlrek,
zal ik nog vroeg genoeg komen om van den postwa
gen gebruik te maken. Want de duivel hale my al3
ik weer le voel ga.
Hy voegde erby
Zvl gy eigenaer of pachter van dit boeltjo
lk ben pachter, mynheer.
cc Dal dacht ik wel, en de zaken gaen niel zooals
gc wel zoudt willen, niet vvaer? Uwe slallen zyn
ook door de veeziekte geteislerd en uw oogst door
den hagel vernield, nielwaer? zonder de ziekte te
rekenen, hel ergsle van alle kwaed. Ja, wat zal men
er van zeggen Geduld, geduld maer Iedere stand
heeft zyne bezwaren, lk ben koopman, maer geloof
me, daer is ook alles geen goud wat er blinkt.
Bankroeten, slappe lyden, dat zyn onze veeziekten
en hagelbuien Maer ik spreek van dingen, waerin ge
geen belang stelt. Laet zien, hebt ge soms nog wat
oud aerdewerk, wal oud koper of een ouderwetsch
meubel te verkoopen ?Ik ben een rommelkoopman.»