56ste Jaer.
Zondag19 Februari 1882.
N° 1849.
YZEREN WEG.— VERTREKUREN Uil AELST NAER
VERTREKUREN UIT DE VOLGENDE STATIËN
1W Rericht aen onz.e
geachte Inschryvers.
Wie gaf vroeger en
heden nog 't licht
VjTlien jaren in de Galeien.
Liberale taktiek
Financieele rampen.
Te Doornik.
NDER-BODE.
ABONNEMENTPRYS6 FRANKS 'S JAERS. De inschryving eindigt met 31 Decemoer.
ANNONCENPRYS, per drukregel: Gewone 20 cent. Reklamen fr. 1,00. Vonnissen op 34e bladz. 50 cent.
Dendermonde. 4-56 6-43 8-45 12-22 3-09 6-38 9.55
Lokeren. 4-56 6-43 8-45 12-22 3-09 6-38
Mechelen. 4-56/ 6-43/ 7-17<f 8-12d Exp. 2* 3« kl. 8-45/
11-59d l-04d Exp. 1*2« 3* kl. 2-51d 3-09/ 6-Ood
6-38/ 10-06d Exp. 1* 2* 3* kl.
Antw. 4-561 6-43» 7-17d 8-l2dExp. 3 kl. 8-45/ 1-04d Exp.
1*2* 3* kl. 2-51d 3-09/ 6-00d 6-38/ 10-06d Exp.
1«2*3« kl.
Brussel, langs Denderleeuw. 4 31 7-17 7-50 8-12
E 3 kl. 9-10 10-25 dir. 11-59 1-04 EH kl. 2-51 4-57 direct
5-20 E 6-00 8-49 9-11 10-08 E 3 klas.
Leuven, Thienen, Luik, Verviers 4-15d 4-56/6-43/8-12d
3 Lias. 8-45/ 7-50d 9-lUd (Il-59d tot Leuven)l-04d I
Exp. 1* 2s 3' kl. 2-51d 5-20d Exp. 2' kl. 6-00d 8-49d
10-08 Exp. 3 kl. 1
(1) Nota. De letter beteekent langs Termonde en de
Gent, (5-00's vryd. 7-02 dir. 7-56 E 3 kl. 8-41 9-45
12-21 12-40 2-28 dir. 3-08 3-41 0-00 E 3 kl. 6-12 6-35
8-54 Exp 3 kl. 9-36 12-36
Brugge, Oostende. 7-56 Exp. 3 kl. 9-45 12-21
12-40 2-28 dir. 3.41 0 00 E 1* 2* 3« kl. 6-35 8-54 E 3kl.
Doornyk, Mouscron, Kortryk, Rvssel langs Gend8-41
12-21 12-40 3-08 3-41 Exp. 6-12 6-35
Doom. Mouse. Kortryk, Ryss. {langs Alh) 6-00 7-50 11-59
2-51 6-00
Ninove, Geeraerdsbergen, Lessen, Ath 6-00 7-50 8-12
11-59 2-51 0-00 6 00 9-11
Bergen, Quiévrain 6-00 7-50 8-12 11-59 2-51 0-00 6-00
Enghien Braine, Manage,Charleroy, Namen langs Geeraerds
bergen 6 00 0-00 11-59 2-51 0-00 6-00
Sottegem, langs Erpe-Meire. 6.05 (7-25 's zat12.30 6.02
Moorsel.Opwyck, Mechelen,Antwerpen 5,10 9,30 3,246,12
letter d langs Denderleeuw.
Calque Suum.
NABR AELST UIT
Ath 6.49 10.30 1.28 4.09 7.58 9.05
Antw. 5.15 6,40 9,15 9.50 10.50 E. 1* 2a 3* kl. 12-15
3-15 E. 1#1°3* kl. 3-54 4.45 5.54 6.50 E. 1» 2» 3* kl. 9.00
Brussel 6.20 direct 7.15 E 3 kl. 7.30 9.00 11.06
11 53 I-HO dir. 1.55 3.02 E 0.00 5.01 5.50 7.17 8.15 E
3 kl. 8.20 11-45.
Dendermonde 7.12 9.41 11.34 2.27 5.27 8.23 10,48
Geeraerdsbergen 7.22 11.08 2.04 4.50 8.33 9.41
Gent 6 24 7.39 E 3 kl. 8.15 9 43 11.07 12.31 E 3kl.
I.55 4-10 dir. 0.00 E 5.06 8.09 dir. 8.18 9.35 E 3 kl.
Lessen 7.09 10.50 1.48 4.29 8.18 9.25
Lokeren 6.38 8.41 10.57 1.48 4.56 7.53
Ninove 7.55 11.36 2.32 5.18 9.01 10.09
Oostende 0.00E 6.04 6.20E. 1 2 3 kl. 9.00 0.00 0.00
II.12 E 3 kl. 11-55 2.10 0.00 E 3 kl. 6.04
uit Gent naer
Moortzeele, Sottegem, Geeraerdb., Enghien, Braine-le*
Comte 5.50 8.12E 8.58 11.18 2.20 5.40 6.55 6.59
uit gebraerdsbergen naer
Maria-Lierde, Sottegem, Moortzeele en Gent. 5.15 7.24
8.35 dir. 9.54 11.58 2.58 4.48 5.50 E 8.51
UIT Dbndbrleeuw NAER
Haeltert, Burst, Herzele, Sotteg. Audenacrde, Ansegem
Kortryk, 6.17 0.00 9.01 12.55 6.C9 7.20 direct.
uit Sottegem langs denderleeuw naer
Aelst, (5.38 's Zaterd.) 7.49 12.00 1.28 5.00 7.48
uit Antwerpen naer St. Nikolaes, Lokeren en Gent
4.50 7.15 8.50 10.55 2.05 3.50 7.15
uit Gent naer Lokeren, St. Nikolaes en Antwerpbn
0 7.05 9.25 10.50 2.20 5.25 7.05
Uit Sottegem langs Erpe-Mcirc. 7.49 1.58 7.48
uit Antwerpen (zuid) naer Opwyck, Moorsel en
Aelst: 5,50 10,04 4,17 7,12
AELST, 18 FEBRUARI 1882.
Wy berichten onze geachte inschryvers
welke het abonnement van 1881 nog niet heb
ben belaeld, dat wy de vryheid zullen nemen,
hen, dezer dagen, eene kwittanlie door de Post
te laten aenbieden. Men merke wel opdat wy
slechts de betaling van 't verloopene jaer 1881
vragen.
Wy zyn overtuigd dat eenieder op eerste
verzoek zal betalen,ten einde ons verder werk
en onkosten te sparen.
Wie gaf eerst het licht dal door 't onderwys
verspreid wordt
Als wy de geschiedenis der eerste tyden
onderzoeken, dan vinden wy dat de geleerd
heid tydens het heidendom, de eigenschap
was van eenige bevoorrechte mannen die
dezelve, in eenen kring, om zoo te zeggen, in
eene vrymetselary, geheim hielden, en ze
gebruikten om hunne heerschappy over 't
bestuer van hun land, vaster om vaster, te
vestigen.
Was het van daer, dat het licht der geleerd
heid het eerst opdaegde
Neen, integendeel, onder het heidendom,
bleef het eeuwen en eeuwen in de geheime
krochten opgesloten.
Het Christendom kwam dan het menschdom
verlichten.
Zyne dienaren verspreidden het licht alom.
Zy waren de eersten welke het onderwys aen
de wyde wereld schonken zonder onderscheid
van stam of rykdom. De armen zoowel als de
ryken, allen zonder onderscheid ontvingen
het onderwys.
Heden nog is 't de priester die 't onderwys
kosteloos inricht en geeft. Nogthans wie wordt
het meest aengevallenDe priester!...
Wie wordt er als een wild dier,met de mees
te woede vervolgd De priester!
Welke beleedigirigen slingert men naer 't
hoofd van hem, welke, van de vroegste tyden
tot heden toe, het licht der geleerdheid over de
wereld verspreidde?... Domper!.., Achteruit
kruiper!
Gelukkig dat de priester, met het vuer zyner
heilige zending bezield, zich bitter weinig om
die beleedigingen bekreunt. Met de woorden
van onzen Goddelyken Zaligmaker tot leus en
leidsdraed Gael en onderwyst alle volkeren
bekommert hy zich slechts niet de vervulling
(le VERVOLG
Hel is onnoodig dc verdere byzonderheden le be-
schryven,noch de aendoeningen die ik ondervond. Ik
zond eeue boodschap naer de overheid om van het
gebeurde versla? le gev n, en ging toen naer bed om
myne droefheid den vryen loop te laten. Is het te
gelooven dat ik, nieltegenstaende al myn lyden, vast
in sleep viel?
By myn ontwaken was het klaren dag ik zag den
commissaris van politic met dry agenten in de kamer.
Op zyn verzoek gaf ik een verslag van het gebeurde
zoo ver ik er van wisthy liet my toen den geheelen
dag met myne smart alleen Tegen den avond dacht
ik er eerst aen dat niemand my op was komen zoeken
om my wal le troosten, maer toen gebeurde er iels
watmy deze onverschilligheid ophelderde.Eensklaps
zag ik de commissaris met eenige gendarmen binnen
komen. Hy verlangde dat ik my gereed zou maken
met hem mede le gaen, want hy had bevel my in
hechtenis te nemen. Ik kon niet gelooven dat ik hem
goed verstond, maer ik moest het wel spoedig be-
grypen. Ik was nog zoo onder den indruk van het
geleden verlies, dal ik de vernedering van zulk een
bevel niet zoo sterk gevoelde als dit anders hei geval
zoude geweest zyn. Het kwam my ook zoo ongcrymd
voor dat iemand slechts een oogenblik my schuldig
kon gelooven,dal ik my zelfs in de gevangenis schier
niet ongerust maekte over den afloop van bet gerecb-
telyk onderzoek. Myne vrienden,'die my in de gevan
genis opzochten, sterkten myne goede gedachte over
mynen toestand. Daeronder was een advokaet, Lan-
gems genaemd, die my in hel recht zou onderwezen
hebben, zoo ik niet naer zee had willen gaen. Hy zou
myne zaek onderzoeken, en, naer zyne vragen te oor-
deelen, scheen het my toe dat by aen myne onschuld
twyfelde. Had hy dit willen toestemmen toen ik hem
die bekentenis trachtte te ontlokken, dan had ik zyne
zyner plicht en richt het oog hooger dan deze
aerde, om later den loon te erlangen die by de
menschen niet te vinden is:
Wie anderen licht verschaften,
Mogen slarrenglans venvachten
De redetwist over het budjet des minis
teries van oorlog, doet, dank aen de onder
vragingen van sommige leden der Rechter-
zyde, de schermen verdwynen achter de welke
het liberael ministerie zyne militaire plannen
tot na de kiezingen van Juni aenstaende, poogt
verborgen te houden.
Onze geëerde lezers zyn reeds bekend met
het vlugschrift van generael Brialmont, han
delende in 't wyd en 't breed over de ontwer
pen onzer militaristen. De voorstaenders van
alle man soldaet eischen in bedoeld vlucht
schrift
1° De heropbeuring van den militairen
geest in Belgie
2° De opbouwing van forten en kasteelen
langs de Maes
3° De inrichting eens reserve-legers van
70 duizend manschappen.
De achtbare heer de Moreau, vertegenwoor
diger van Namen, ondervraegde den lieer
minister van oorlog over de forten en kastee
len, die, volgens generael Brialmontlangs
de Maes zouden moeten opgericht worden.
Generael Gratry keurde 't bedoeld vlucht
schrift af, zeggende dat het een gansch per-
soonlyk karakter en het ministerie er geen
gemeens meê had.
Waerom die blaem?... Ja, waerom die
blaem
Wel, omdat de kamerkiezirtgen voor de deur
staen en de liberale taktiek vereischt dat
het ministerie zyn programma in zake van
verzwaring der militaire lasten niet late ken
nen.
Het is immers lang gekend en geweten,
't liberael ministerie schuwt hel licht voor
zyne militaire ontwerpen; het zoekt in de
volkomenste duisternissen voort te kruipen,
zonder iets te bekennen en toch eindelyk
't doel te bereiken 't welk het zich in 't geheim
voorstelt.
Het vluchtschrift van generael Brialmont
zondigt tegen de liberale taktiek en hierom
moest hy gestraft worden.
De heer Thonissen verdedigde generael
Brialmontde vryheid van zyne gedachten
uit te drukken, zegde hy, bestaet voor den
soldaet gelyk voor den burger, vooral wan
neer het zaken van algemeen belang geldt.
Minister Frère verklaerde hierop dat M.
Brialmont de regels der krygstucht had over
treden en dus de hem opgelegde straf ver
diende.
En wie is 't, die 't geblameerde vluchtschrift
onderzochten oordeelde dat deszelfs schryver
de regels der krygstucht was te buiten ge-
gaen Een militair, zou men denken?....
diensten geweigerd en liever geen verdediger gehad,
hetgeen misschien veel beter zou geweest zyn.
Op den dag van myn verhoor was hel gerechtshof
opgepropt met myne vrienden die, zoo veel ik in bun
bereik was, my de handen drukten. Slechts zy die
weken long ondereene vaische beschuldiging gedrukt
zyn geweest, kunnen ten volle beseffen,hoe dit open
bare bewys van het geloof in myne onschuld my ver
lichtte. Met kalmte, ja zelfs met eenige nieuwsgierig
heid, wachtte ik af welke gronden het gerecht tegen
my had kunnen vinden om myne inhechtenisneming
te verrechtvaerdigen.
Daer ik den president en de voornaemste leden van
hel hof kende, voelde ik eene zekere onbestemde
vrees,toen ik de ernstige uitdrukking hunner blikken
waernam, alszy deze op my vestigden. Toen de jury
plaels had genomen er. de gewoone lormaliteilen
vervuld waren, droeg de prokureur-generael de akte
van beschuldiging tegen my voor. Ik was uiterst ver
wonderd toen ik hoorde op welk eene helsche wyze
de meest gewone omstandigheden dooreeng6weven
waren, zoodat ik slechts op eene vryspraek mocht
hopen, wanneer de jury my niet aen zulk eene ver-
schrikkeiyke misdaed schuldig kon gelooven. Het
volgende geeft in korte woorden hel verslag van de
aenklachl, die legen my werd ingebracht, en men zal
er uil zien hoe omstandigheden kunnen samenloopen
omdenonschuldigsteu mensch op scbynbaeronweder-
legbare bewyzen schuldig te doen verklaren.
De aenklacht behelsde dat ik in den nacht van den
moord, lusschen elfen twaelf ure, het schip Ausler-
litz, komende van Madeira, verlaten had; dat ik lol op
eenigen afstand van myne woning vergezeld was ge
weest door Louis d'Egville, die toen naer zyn eigen
huis huis ging, waer hy volgens bewyzen, na midder
nacht aenkwam dai men van dien tyd af tot den
anderen morgend dry ure niets van my gczieD of ge
hoord had, maer dal ik op dal uer de familie Talbot
gewekt had om haer van het ongeval kenuis te
geven; dat de commissaris van politie my als of er
niets gebeurd ware, had vinden slapen, toen hy het
Neen toch 't was minister Bara
Het is voor ons een onbetwistbaer feit dat
generael Brialmont. enkel geblameerd en ge
straft werd, omdat hy uit de liberale kapelle
heeft geklapt, en aldus de ware inzichten van
't liberael ministerie in zake van militarismus
heeft doen kennen, en dit juist op 't oogen
blik dat het er 't meeste belang by heeft
dezelve geheim te houden.
Minister Frère verklaerde, in naem van
't gouvernement, dat er heden geen spraek is
van forten en kasteelen langs de Maes te
bouwen.
liedenneen, maer wat zal 't wezen als het
liberalismus in Juni aenstaende zegeviert
De ondervinding leert ons dal de liberale
politiek allyd is geweest en heden nog is
Verzwaring altyd verzwaring der milituire
lasten
Deze politiek die in hoogere sferen zoo zeer
behaegt, en, in meer dan eene omstandigheid,
werd ter hulp geroepen, om gemakkelyker
de bekrachtiging van wetten van kwelling en
vervolging tegen de catholieken te verkrygen,
zal het ministerie niet laten varen.
Nieuwe verzwaring der militaire lasten
hangen ons dus boven hel hoofd, indien wy
't liberalismus vry laten begaen... Doch hel is
te hopen dat het kiezerskorps eindelyk zal
begrypen dat de liberalen aen 't bewind be
houden, de ondergang van land en volk be
werken is
In onze eeuw heeft de speculatiegeest eene
vervaerlyke uitbreiding genomen. Men koopt
fondsen, niet om zyn geld legen behoorlyken
intrest te plaetsen, maer in de hoop dat hunne
waerde zal klimmen. Men neemt meer aendacht
op den grooten intrest dan wel op de zeker
heid en de vastheid der onderneming waeraen
men zyne kapitalen toevertrouwd.
Helaes eene nietigheid is genoeg om eens
klaps en onverwacht, al dezeschoone vooruit
zichten te vernietigen en in plaets van de for
tuin, die men in de hand meende te hebben,
verliest men alles. En nochtans nieltegen
staende hetgeen men dagelyks ziet gebeuren
vinden nieuwe ondernemingen, als zy maer
groote winsten voorspiegelen, altoos onnoo-
zelaers die zich aen deze beloften laten van
gen.
De slachtoffers van zulke rampen, zy mogen
onvoorzichtig, lichtgeloovig of roekeloos zyn
geweest, zyn diep te beklagen. Op eene beurs
wordt somtyds een aenzienlyk fortuin of de
vrucht van jaren zorg en arbeid, verspeeld.
Deftige eerlyke lieden, groote familien zien zich
ten onderen gebracht omdat zy, door de goud
koorts medegesleept, het zekeie voor het on
zekere hebben laten varen. YVy herhalen het,
zulke personen zyn beklagenswaerdig.
Een nieuw voorbeeld, dat echter wederom
zal verloren zyn, komen de beurzen van Lyons
en Parys te geven. Eenige sociëteiten waervan
de actiën buitensporig, van 500 lot 3000 fr.
waren geklommen, zyn plotselings beginnen te
looneel der misdaed betrad, en dal hy myne kleede
ren, die op een stoel naest het bed lagen, op ver
schillende plaetsen met bloed doorweekt [had gevon
dendat hel door myn jas, dien men op den rand des
muers nad gevonden, bewezen was dat ik op eene
heimelyke wyze het huis binnen was geslopen dat
ik toen op het balkon h3d welen le klimmen,iels wat
slechts een zoo sterke man als ik was, kon gedacn
hebben; dal ik daerna met een houten hamer, die
volgens getuigenis der dienstbodec altyd bewaerd
was in eene bergplaels in den hof, mevr! Evrart zoo
als zy voor hare schryflafcl zat op het achterhoofd
had geslagen en den schedel verbryzeld, en dit wel
zoo spoedig dat zy geen lyd had gehad om hulp te
roepen, ja nog in dezelfde houding was gebleven met
hare handen onder het hoofd op de tafel ruslende.
Dat ik vervolgens met hel bloedige werktuig in de
hand naer beneden was gegaen dc op dezelfde wyze
als zyne vrouw M. Evrart had om hel leven gebracht,
terwyl ik.hct wapen waermede ik de moorden begaen
had, naest hem op den grond had laten liggen. Wat
er gebeurd was sedert ik l'huis was gekomen en om
hulp had geroepen, was slechts God en my bekend,
maer men vermoedde dat ik dien tyd besteed zou
hebben om die voorwerpen byeen te zoeken om wier
bezit ik deze misdaden gepleegd moest hebben. Dit
feit kon niet bewezenjworden,omdat de dienstmeiden
twee zusters, in den morgend van den moord verlof
hadden gekregen naer de begrafanis harer moeder in
een naburig dorp te gaen, vjn waer zy eerst den vol
genden dag terugkeerden.
Ziedaer de hoofdtrekken hetgeen door T openbaer
ministerie tegen my werd aengevoerd, en dal zonder
eenige scherpte of eenigen schyn van parlydigheid
ten mynen nadeele. Toen ik na deze lezing zag dat
verschillende myner vrienden my twyfelachlig aen-
zagen, alsof hun vertrouwen in myne onschuld ge
schokt was,begon ik heter het gevaerlyko van mynen
toestand te begrypen,
Zoodra de weinige getuigen verhoord waren,stond
myn advokaet op om myne zaek te bepleiten.Hy legde
dalen en hebben alle waerde verloren. Het ge
tal dergenen die geruineerd zyn is aenzienlyk.
En echter is bet geen medelyden dat de libe
rale gazetten van België over deze ramp gevoe
len integendeel, zy juichen er over, èn waar
om Omdat de bestierders dezer bank grooten-
deels aen de Catholieke en de Conservatieve
Gezindheid behooren. Dezelfde spotkreten,
waermede zy den val der sociëteiten Langrand-
Dumonceau begroettenden, worden thans ge
worpen naer bet hoofd van de slachtoffers der
Union Générale. Spotten met het ongeluk, boe
edelmoedig
Welnu, neen, de Union Générale was geen
zins eene catholieke bank, alhoewel bare be-
stuerders catholiek waren. In de laetste alge-
meene vergadering van October, heeft hare
voorzitter, M. Bontoux, krachtdadig tegen dien
naem geprotesteerd.
Ik verstoot, zegde by, uit al myne krach
ten, bet stelsel dat een kruis boven de deur
zou plaetsen, om kapitalen in de kas te lokken.
Het waer godsdienstig gevoel is eene onop-
houdelyke bron van opofferingen nooit mag
het baetzuebtige inzichten voor dryfveer heb
ben. Tevens daegde hy iedereen stellig uit,
door een enkel feit te bewyzen, dat de Union
Générale een strydmiddel was, opgericht en
werkend in eenen politieken of godsdienstigen
geest.
Republikeinsdhe gazellen, onder andere de
Journal des Débats, de Gaulois, zelfs de Répit-
blique Francaise van Gambetla, zyn rechtzinnig
genoeg om zulks te erkennen tot schande
van België moeien wy bestatigen dat erin heel
onze liberale drukpers niet ééne dergelyke
eervolle uitzondering wordt aengetrofïen.
Wat verschil lusschen de catholieken en de
liberalen in dergelyke omstandigheid De spe-
culatien van Langrand zyn gedurig door de
liberalen tegengewerkt en gedwarsboomd ge
weest, en M. Bara heeft grootelyks tot haren
ondergang bygedragen. Toen eenige jaren later
de Bangue de Belgique hetzelfde lot onderging,
heeft M. Malou niets onbeproefd gelaten om ze
te redden of ten minste de ramp te beletten
noodlottigere gevolgen te hebben.
Oh M. Nothomb was profeet toen hy, in
volle Kamer, op de hatelyke aenrandingen van
M. Bara antwoordende, uitriep dat het ongeluk
misschien eer dan zy dachten zich insgelyks
aen hunnen haerd zou kunnen komen neerzet
ten. Op de ramp van Langrand is die der Ban-
que de Belgique en der Union du Crédit gevolgd,
zonder van zoovele Panoramas, Tramwaysen
andere inrichtingen van krediet en van onder
neming te spreken. Hoevele onder de grootste
schreeuwers tegen Langrand hebben deze voor
zegging van M. Nothomb niet in hunne familie
bewaerheid gezien
Wy hebben het meermaels gezegd, het libe
ralismus leeft slechts en is slechts vereenigd
door den haet, dien lagen drift, die niet alleen-
lyk het oordeel maer alle menschelyk gevoel
verdooft. Het is de haet, die het tegen de ca
tholieken, tot in het ongeluk, die geheiligde
zaek zegden de heidenen, onrechtveerdig en
onredelyk doen zyn.
Inderdaed, wat gemeens is er tusschen de
myne verklaring over en toonde het dwaze der ver
onderstelling aen dat ik, hun acngenomen zoon, die
allyd in de beste verstandhouding met hem geleefd
bad,hun moordenaer zou hebben kunnen zyn.Hy deed
het volkomen gemis van eenige beweegreden tot
dezen moord ten sterkslen uitkomen, en duidde het
ten slotte der o/erbeden zeer ten kwade dal zy my
slechts op schyngronder., welke ik zoo volledig had
wederlegd, in hechtenis hadden durven nemen.
De aendacht die men schonk aen elk woord dat hy
sprak, bewees genoeg hoe veel belang men in m"y
stelde; in de geheele zael werd slechts de klank
zyner slem vernomen Wanneer hy in plaels van de
overheden aen te vallen, zich hepaeld had lot de ver
dediging myner zaek, zou de jury misschien dadelyk
byeen zyn geroepen en onder den laelsten indruk in
mjrp voordeel beslist hebben: maer ongelukkig waren
de politieke gevoelens in Frankryk toen zeer ver
deeld, en Langems was een te hevig tegenstrever van
de regeering en le zwak van karakter om de gelegen
heid le laten voorbygaen, zyn redenaerslallent in
scherpe bewoordingen lucht le geven Ik weel nu
juist niet of dit werkelyk de oorzaek was, maer wel
merkte ik op, dat, terwyl hy nog sprak, de president
een stuk papier aen een der beambten van het hof
overgaf, die dadelyk na de reden van mynen advokaet
eene reeks namen daeruil begon voor te lezen. De
meeste der genoemde personen waren tegenwoordig
cn verklaerden op de bun gedane vragen door den
president dat zy niet dan in den laetsten tyd uitdruk
kingen van ontevredenheid overmyn gedrag door den
heer Evrart gehoord hadden maer dal hy sedert
myn vertrek zich by verschillende gelegenheden
hevig had uitgelaten over myne voorliefde voor het
zeeleven. Hy was voornemens zich met kracht tegen
myne wenschen te verzetten, omdat zyne vrouw
sedert myn vertrek gedurig weende en op die wyze
zyn leven verbitterde.Twee andere getuigen yerklaer-
den dal ik wist dal zoowel de man als de vrouw elk
my hunne nalatenschap by hunnen dood hadden ver-
maekien weder anderen werden geroepeu om to
religie en beursspeculatiën Eene plaelsing
van geld is geen akt van geloof. Als men geld
uitzet om te winnen, moet men weten dat het
verlies naest de winst ligt. Een catholiek kan
slechte zaken doen zonder dat daerom de reli
gie slecht is. Een bankier heeftin zake van
geld de onfeilbaerheid niet, die Christus aen
zyne opvolgers in zake van geloof heeft toege
zegd. Men mag nooit de wereldsche belangen
met de eeuwige verwarren,
De liberalen tellen, onder hen, wat meer
financieele rampen dan de catholieken. Daer-
over zwygen zy, often minste, het is alsof het
aen liberalen en niet aen catholieken geoor
loofd is menschen geld le laten ve-liezen. Dae-
renboven, in welke omstandigheden gebeuren
de verliezen Hebben de bestuerders der.so-
cieteiten van Langrand zich verrykl, terwyl* de
aendeelhouders hun geld verloren Oh neen,
zy zyn er de grootste slachtoffers van geweest.
Integendeel, er zyn er anderen die door de
vrouwen en de verkwistingen, hun eigen en
anderen tot armoede brengen, ofwel die bank-
root maken en dan als grooten heer gaen leven.
Voor zulke personen moet de belangstelling
niet groot wezen, doch deze vind men meest
onder de liberalen.
Onze liberalen «die naer de mis gaen,» deden
goed zich tot stichting te abonneeren aen de
Flandre libérale. Ziehier hoe dit voornaem or-
gaen van het liberalismus zich uitdrukt opzich-
lens de aenstaende kiezingen
Op welk terrein gaet de stryd geleverd
worden Het land weet goed dat op den dag van
den shg hel voor of tegen de priesters is dat men
zal worstelen vvelkdanig dan ook de namen
mogen zyn die men aenbiede welkdanigook
het masker weze waerachter men zich ver
bergt.
Wy hebben onlangs gesproken van zekere
onregelmatigheden die in de openbare aeribe-
stedingen voor de stad Doornik zouden ge
pleegd zyn. Later werd er gezegd dat er ver
volgingen ingespannen waren tegen M. Soyer,
aennemer en gemeenteraedsheer, doch voegde
men er by, die vervolgingen werden gestaekt
op bevel van M. Bara.
De liberale- bladen kondigen thans een ver
slag af van den prokureur-generael by het hof
van beroep van Brussel, waeruil zou blyken,
dat alles in de openbare aenbestedingen der
stad Doornik regelmatig geschiedde.
De Court ier de l'Escaut antwoordt daerop,
dat M. Desclée,in den gemeenteraed van Door
nik bewezen heeft, dat de redens, waerom het
parket de vervolgingen heeft gestaekt, onge
grond waren. «Inderdaed, zegt het blad, het is
onbetwistbaer, dat M. Soyer de aenneming van
M. Casterman (die beschuldigd wordt een
strooien man in de zaek le zyn geweest) had
overgenomen vbdr de aenbesteding, en van een
anderen kant, dat M. Soyer, in zyne hoedanig
heid van raedsheer en nog wel als verslag-
bewyzen dat ik verklaerd had dal de stractdeur ge
sloten was. De politieagenten getuigden dat er geen
sporen waren van gebroken glas of voelslappen van
personen die door de achterdeur zouden moeten
gevlucht zyn, hoewel ze op eene vraeg van myneD
advokaet toestemden dat er menschen door dc kleine
deur in den muer het huis hadden kunnen binnen
komen en ook weder verlaten maer hoe kon deze
deur dan gesloten en de sleutel in de kamer van mevr.
Evrard zyn
De slechte uitwerking van den aenval op de over
heden door Langenis gedaen, was klaerblykelyk in
hel nasporen der geringste feiten door den rechter
in plaets dal myne jeugd en onberispelyk gedrag my
ten voorspraek waren, verzwaerden zy hier slechts
myne schuld.
Na het vertrek van den jury verborg ik mvn aenge
zicht in mynen zakdoek, want ik kon hel geluid van
myn snikken nauwelyks versmooren zoo diep was
ik geschokt, dat men van my sprak als van een moor
denaer. Welk eene eeuwigheid scheen my het weg-
blyven der jury toe! Eindelyk hoorde ik eengedruisch,
een gerechlsdienaer verscheen door de jury gevolgd.
Kan iemand den angst begrypen, waermede ik de
uilspraek afwachtte Het schuldig met verzachtende
omsiandirheden wegens myne jeugd werd uilge
sproken.
Ik geloof wel dat de president cenigzins gunstig
voor my gestemd was, toen hy my veroordeelde tot
twintig jaren dwangarbeid maer het was my geheel
hetzelfde voor boe lang ik veroordeeld was, al wilde
de cipier my ook vertroosten met de woorden, dat
de uilspraek had kunnen levenslang zyn.
Eerst ging ik naer eene voorloopige gevangenis,
waer ik ruim lyd had over het begane onrecht ca le
denken,en te treuren over het verlies myner dierbare
vrienden en het verdriet myner moeder.
Myn advokaet teekendc kassalie aen,maer het von
nis werd bekrachtigd, zoodat ik my gereed moest
maken naër de galeien te worden vervoerd.
(Wordt voortgezet.)
